Filters
total: 39849
filtered: 16702
-
Catalog
- Publications 16702 available results
- Journals 165 available results
- Conferences 30 available results
- Publishing Houses 5 available results
- People 389 available results
- Inventions 15 available results
- Projects 177 available results
- Laboratories 5 available results
- Research Teams 41 available results
- Research Equipment 4 available results
- e-Learning Courses 1139 available results
- Events 69 available results
- Open Research Data 21108 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: METODA SFA
-
Pomiar efektywności publicznych szkół wyższych za pomocą metod DEA, SFA oraz StoNED
PublicationW artykule oszacowano — za pomocą metod DEA, SFA i StoNED — efektywność działalności dydaktycznej i naukowej 58 publicznych szkół wyższych w 2014 r. (analiza porównawcza wyników). Wyniki działalności dydaktycznej mierzono przeliczeniową liczbą absolwentów, a działalności naukowej — liczbą nadanych stopni naukowych; w obu przypadkach za nakłady przyjęto liczbę pracowników naukowo-dydaktycznych, pozostałych pracowników niebędących...
-
Analiza błędów odwzorowania szczegółów konstrukcyjnych modeli wykonanych metodą SLA
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono analizę dokładności odwzorowania elementów konstrukcyjnych modelu CAD podczas jego wytwarzania metodą SLA. W procesie wykonywania modelu wiele czynników wpływa na dokładność jego wykonania jak i na jakość odwzorowania szczegółów. Omówiono proces przebiegu deformacji jak i przedstawiono wyniki badań.
-
A new method of current limitation. Nowa metoda ograniczania prądu.
PublicationZaprezentowano nowa ideę hybrydowego, bezstykowego ogranicznika prądów zwarciowych oraz możliwości jego aplikacji. W ograniczniku tym zastąpiono łącznik zestykowy bezpiecznikiem o ultra krótkim topiku, dzięki czemu uniknięto niedogodności związanych z napędem występujących w klasycznych łącznikach hybrydowych. Rolą bezpiecznika w tym nowym zestawie jest wyłącznie zadziałanie w warunkach zwarciowych, a po przejęciu prądu...
-
Sea bottom structure investigation by means of acoustic methods
PublicationThe main aim of the paper is the result of experimental investigations of the seabed in the Gulf of Gdańsk arried out using parametric echosounder as a main measuring tool. Examination of the surface's upper layer of the seabed, especially is acoustic properties, reflecting most often transsmision and reflection properties of the incident elastic wave, could be a valuable material for determination of the stratification, and the...
-
THE USE OF MORPHOLOGICAL FILTERS AND GRANULOMETRIC METHOD TO ANALYZE THE MOVEMENT OF THE MOLECULES IN THE SEA WATER OF THE SOUTHERN BALTIC SEA
PublicationModern granulometry opens a new way of analysing images by means of morphological filters. In this paper a closer look has been presented on the problem of interpreting information about the features and conditions of marine environment from images taken at the sea coast and shallow water. Using this method allows for example selection of the objects on the image according to the differences in shape. Processes occurring in the...
-
Searching for objects under the sea bed bythe acoustic method
PublicationOpisano metodykę poszukiwania przedmiotów zamulonych w morzu z zastosowaniem metod akustycznych.
-
A method for assessing hazards, risks and safety of damaged ships at sea
PublicationPrzedstawiono wybrane problemy związane z metodą oceny bezpieczeństwa statków, opartej na ocenie zachowania się statku i ocenie ryzyka, w warunkach eksploatacyjnych. Omówiono zakres oceny bezpieczeństwa i analizy ryzyka w odniesieniu do zagadnienia zachowania się statku uszkodzonego na morzu. Analiza ryzyka oparta jest na zastosowaniu elementów Formalnej Oceny Bezpieczeństwa FSA. Opisano główne kroki analizy ryzyka. Podano podstawowe...
-
Searching of the buried objects in the sea bottom by means of noninvasive methods
PublicationSearching of objects on the seabed or under its surface currently is a challenge for a number of researchers interested in the sea bottom. The problem relates to the objects on the depths of up to several tens of meters from the surface of the seabed. Finding the objects is the subject of interest for a wide group of users starting from archaeologists, and ending on groups interested in marine safety, as well as in military application...
-
Porównanie metod oznaczania struktury triacylogliceroli z wykorzystaniem lipazy trzustkowej - metody Brockerhoffa i metody ISO.
PublicationPorównano dwie metody oznaczania struktury triacylogliceroli (TAG) przy użyciu lipazy trzustkowej - metody Brockerhoffa i metody wg normy ISO. Substratami tłuszczowymi użytymi do badań były oleje: rzepakowy niskoerukowy, rzepakowy wysokoerukowy oraz olej oliwkowy. Metoda opracowana w postaci normy ISO wymaga wprowadzenia pewnych zmian: należy sporządzać zawiesinę enzymu w roztworze buforu TRIS, zwiększyć ilość próby użytej...
-
Biowodór, „paliwo przyszłości”, dotychczasowe metody otrzymywania , porównanie metod otrzymywania
PublicationWodór jest ważnym pierwiastkiem w przemyśle chemicznym. Biowodór wydaje się być użytecznym odnawialnym nośnikiem energii, który mógłby zastąpić paliwa kopalne. Największym problemem wodoru jest jego rzadkie występowanie w czystej formie molekularnej H 2 . Dlatego otrzymanie biowodoru w objętościach opłacalnych ja ko surowiec czy biopaliwo wiedzie przez bioodpady „przesycone” wodorem. Każdy związek...
-
Metoda SPH+MES na przykładzie symulacji wzmocnienia podłoża gruntowego metodą wymiany dynamicznej
PublicationPraca zawiera opis hybrydowej metody połączenia metody bezsiatkowej Smooth Particle Hydrodynamics (SPH) z Metodą Elementów. Metoda SPH ma zastosowania w zagadnieniach w których występują skomplikowane i zmienne w czasie algorytmy kontaktowe co pozwoliło na jej wykorzystanie w symulacji formowania kolumny przez wbijanie i rozpychanie materiału zasypowego. Przedstawiono wskazówki do przygotowania symulacji numerycznej z wykorzystaniem...
-
Metody redukcji rzędu modelu w analizie elektromagnetycznej metodą elementów skończonych
PublicationNiniejszy artykuł opisuje nową technikę lokalnej redukcji rzędu modelu, która pozwala na poprawę efektywności Metody Elementów Skończonych (MES) w obliczeniach elektromagnetycznych. Zaproponowana technika została zaimplementowana w trójwymiarowym, wektorowym sformułowania MES. Jej efektywność została zweryfikowana poprzez symulację działania złożonych struktur mikrofalowych. Dzięki zaprezentowanemu algorytmowi uzyskano kilkudziesięciokrotne...
-
Metoda elementów skończonych w stomatologii = Finite elements method in dental surgery.
PublicationPrzedstawiono wyniki analizy możliwości zastosowania metody elementów skończonych w stomatologii. Wskazano wierunki możliwych zastosowań.
-
Metody redukcji rzędu modelu w analizie elektromagnetycznej metodą elementów skończonych
PublicationSymulacje numeryczne są wykorzystywane w wielu gałęziach inżynierii, jako podstawowe narzędzie do modelowania zjawisk fizycznych. W trzech ostatnich dekadach zdobyły one szczególną popularność w odniesieniu do pól elektromagnetycznych, w ramach tzw. elektrodynamiki obliczeniowej. Są one niezastąpionym narzędziem w procesie projektowania i optymalizacji urządzeń i systemów mikrofalowych. Jedną z najczęściej wykorzystywanych technik...
-
Reliability Analysis of Sea Cliff Slope Stability by Point Estimate Method
PublicationThe paper presents a reliability analysis of a sea cliff slope. The cliff, located in Jastrzębia Góra, is characterised by a complicated geological structure. Although currently stable, it is in fact close to the limit state. The objective of this paper is to present the point estimate method (PEM) of determining the mean value and standard deviation of the safety factor of the slope. Assuming its normal distribution, these statistical...
-
Reliability Analysis of Sea Cliff Slope Stability by Point Estimate Method
PublicationThe paper presents a reliability analysis of a sea cliff slope. The cliff, located in Jastrzębia Góra, is characterised by a complicated geological structure. Although currently stable, it is in fact close to the limit state. The objective of this paper is to present the point estimate method (PEM) of determining the mean value and standard deviation of the safety factor of the slope. Assuming its normal distribution, these statistical...
-
Application of Sea Sand Disruption Method for HPLC Determination of Quercetin in Plants
Publication -
Searching of the buried objects into the sea bottom by means of nonlinear acouctic methods
PublicationThe main goal of this paper is to introduce the methodology of preparing the area for investigations that will be carried out at the sea. As the first step there is recognition of the basic method both in the theory as well as experimental investigation. There were taken into account the nonlinear methods. These ones are very promising methods that have very interesting features, very convenient for examinations of the seabed structure....
-
Preliminary designing method of external pressure vessels for sea subsurface aplications
PublicationThis paper describes a unique engineering method intended for the preliminary designing of marine subsurface buoy mooring systems. The solved designing problem consists in determining geometrical parameters and selecting structural materials for a vessel of a buoyancy necessary to contain measuring instruments of a given mass, as well as its maximum dimensions and operational submersion depth. The assumed variability range of...
-
Application of load-transfer functions method for the analysis of the work of CFA piles
PublicationPrzeanalizowano kilkanaście wyników badań nośności pali CFA z kilku krajowych budów. We wszystkich przypadkach pale zakończone były w piaskach. Wyniki zinterpretowano za pomocą funkcji transformacyjnych. Oszacowano przebieg mobilizacji i wartości graniczne oporów gruntów wzdłuż pobocznic i pod podstawami pali.
-
Metody generowania sąsiedztwa w metaheurystycznych metodach harmonogramowania projektów
PublicationNiniejszy rozdział dotyczy obszaru optymalizacji harmonogramu projektu z wykorzystaniem metod zaliczanych do matahurystyk. Punktem wspólnym wiekszosci tychże metod jest konieczność wygenerowania ''nowego'' rozwiązania lub zbioru rozwiązań w kolejnych iteracjach. W rodziale przedstawiono metody generowania ''nowych'' rozwiazn dla potrzeb metaheurystyk oraz metody generowania ''nowych'' rozwiązań dla reprezentacji permutacyjnej,...
-
Alternatywna metoda oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Metody niepewności w analizie ryzyka
PublicationPrzedstawiono wybrane problemy związane z opracowaniem alternatywnej metody oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano krótko problematykę związaną z bezpieczeństwem statków w stanie uszkodzonym. Omówiono aktualną metodę oceny bezpieczeństwa statków w stanie uszkodzonym. Opisano proponowaną metodę alternatywną. Opisano zagadnienia związane z analizą zagrożeń i oceną ryzyka wypadku. Podano wnioski.
-
Porównanie efektywności metod ponownego wykorzystania częstotliwości PFR i SFR w systemie LTE
PublicationW referacie przedstawiono porównawcze wyniki badań efektywności metod powtórnego wykorzystania pasma – PFR i SFR w systemie LTE. Porównanie dotyczy zarówno pojemności interfejsów radiowych w przypadku użycia tych metod, jak również osiąganej przepływności dla pojedynczych połączeń. Wyniki badań mogą być użyteczne do oceny efektywności obu metod oraz do projektowania i optymalizacji sieci komórkowej LTE.
-
Identification of anisakid nematodes from the Southern Baltic Sea usingPCR-based methods
PublicationZaproponowano metodę identyfikacji nicieni gatunków Anisakis, Hysterothyla-cium, Contracaecum przy użyciu techniki PCR/RFLP.
-
Analiza skupień jako metoda wspomagania decyzji zakupu urządzeń prądu stałego do spawania metodą TIG
PublicationW pracy podjęto zagadnienie wspomagania decyzji zakupu odpowiedniego spawalniczego źródła prądu. Zaproponowano rozwiązanie problemu z wykorzystaniem metod analizy skupień. Przedstawiono wyniki klasyfikacji 69 urządzeń prądu stałego do spawania TIG metodami Warda i k-średnich dla odpowiednio dobranego i przygotowanego zestawu cech diagnostycznych. Na podstawie wyników uznano, że analiza skupień może być skuteczną metodą wspomagania...
-
Underwater robot actuated by shape memory alloy wires
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję projektu robota podwodnego z napędem wykorzystującym materiały SMA ze stopów z pamięcią kształtu. Rozpatrywany układ ma budowę modułową złożoną z segmentów na podobieństwo do anatomicznej budowy dżdżownicy. Pojedyńczy segment składa się z dwóch okrągłych tarcz, pomiędzy którymi umieszczono balon wypełniony wodą. Wielkość balonu jest dopasowana w taki sposób do rozmiarów tarcz oraz długości sprężyn...
-
A New Method for Determining the Territorial Sea Baseline Using an Unmanned, Hydrographic Surface Vessel
Publication -
Analiza lokalizacji biogazowni metodami AHP i taksonomi numerycznej - porównanie metod
PublicationArtykuł przedstawia porównanie wielokryterialnej metody Analytic Hierarchy Proces oraz taksonomii numerycznej w oparciu o wybór lokalizacji biogazowni.
-
Wind-wave variability in a shallow tidal sea—Spectral modelling combined with neural network methods
Publication -
Metody bezsiatkowe - czy jest dla nich miejsce w geoinżynierii?Rozwiązanie zagadnienia Flamanta metodą MLPG
PublicationW pracy przedstawiono główne założenia metody bezsiatkowej MLPG (Meshless Local Petrov-Galerkin) oraz praktyczny przykład zastosowania metody do rozwiązania zagadnienia Flamanta. Zbadano wpływ parametrów funkcji interpolacyjnych oraz zagęszczenia dyskretyzacji na dokładność rozwiązania. Przedstawiono wnioski z symulacji i wskazówki praktyczne.
-
Metody bezsiatkowe - czy jest dla nich miejsce w geoinżynierii?Rozwiązanie zagadnienia Flamanta metodą MLPG
PublicationW pracy przedstawiono główne założenia metody bezsiatkowej MLPG (Meshless Local Petrov-Galerkin) oraz praktyczny przykład zastosowania metody do rozwiązania zagadnienia Flamanta. Zbadano wpływ parametrów funkcji interpolacyjnych oraz zagęszczenia dyskretyzacji na dokładność rozwiązania. Przedstawiono wnioski z symulacji i wskazówki praktyczne.
-
Metoda ewolucyjno-neuronowa oraz metoda wektorów nośnych w bankowości
PublicationW pracy omówiono wykorzystanie metody ewolucyjno-neuronowe do oceny wiarygodności kredytobiorców. Ponadto, doprecyzowano zastosowanie metody wektorów wspierających do prognozowania kryzysów bankowych. Na zakończenie odniesiono się do alternatywnych metod sztucznej inteligencji, które stosowane są w bankowości.
-
Modelling of a medium-term dynamics in a shallow tidal sea, based on combined physical and neural network methods
Publication -
Assessing groundwater vulnerability to sea water intrusion in the coastline of the inner Puck Bay using GALDIT method
PublicationIn this research, GALDIT method was used to assess seawater intrusion in the coastal aquifer of the inner Puck Bay (Southern Baltic Sea). The impact of potential sea-level rise on groundwater vulnerability for years 2081-2100 was also considered. The study area was categorized into three classes of vulnerability: low, moderate and high. The most vulnerable area is the Hel Peninsula with northern part of the Kashubian Coastland....
-
Assessing groundwater vulnerability to sea water intrusion in the coastline of the inner Puck Bay using GALDIT method
PublicationIn this research, GALDIT method was used to assess seawater intrusion in the coastal aquifer of the inner Puck Bay (Southern Baltic Sea). The impact of potential sea-level rise on groundwater vulnerability for years 2081-2100 was also considered. The study area was categorized into three classes of vulnerability: low, moderate and high. The most vulnerable area is the Hel Peninsula with northern part of the Kashubian Coastland....
-
Relevance of the Sea Sand Disruption Method (SSDM) for the Biometrical Differentiation of the Essential-Oil Composition from Conifers
Publication -
SPECTRAL RESPONSE OF STATIONARY JACK-UP PLATFORMS LOADED BY SEA WAVES AND WIND USING PERTURBATION METHOD
PublicationThe paper addresses non-linear vibrations of offshore jack-up drilling platforms loaded by sea waves and wind in their stationary condition using the perturbation method. Non-linearity of dynamic equations of motion for fixed offshore platforms yields from two factors. The first is load excitation generating non-linear velocity coupling in a dynamic system. This coupling is inherent in the modified Morison equation, involving the...
-
Porównanie klasycznych i ewolucyjnych metod projektowanie dyfuzorów akustycznych w warunkach odsłuchowych symulowanych metodą FDTD
PublicationW niniejszym rozdzaiel przedstawione zostanie porównanie dwóch podejść do projektowania dyfuzorów akustycznych. Pierwsze z nich bazuje na klasycznych założeniach dotyczących wykorzystywania sekwewncji pseudolosowych. Drugie z nich wykorzystuje automatyczne podejście bazujące na wykorzystaniu algorytmów genetycznych. Porównanie takie pozwala na określenie zalet i wad podejśc klasycznych oraz podejśc bazujących na zastosowaniu algorytmu...
-
ASYNCHRONICZNA METODA TDOA
PublicationPrzedstawiono nową metodę lokalizowania terminali ruchomych MT (Mobile Terminal) w sieciach radiowych, w których stacje bazowe BS (Base Station) pracują asynchronicznie względem siebie. Metoda ta, nazwana ATDOA (Asynchronous Time Difference of Arrival), umożliwia estymację położenia MT na podstawie pomiarów różnicy czasów propagacji sygnałów radiowych pomiędzy terminalem ruchomym będącym w ruchu, a pojedynczą stacją bazową w różnych...
-
Diagnostyka łożysk silnika indukcyjnego poprzez analizę prądu silnika metodą NTC. Część I – opis zastosowanej metody
PublicationW artykule zaprezentowano nową metodę przetwarzania sygnału prądu silnika indukcyjnego do celów diagnostyki łożysk oraz jej walidację przy pomocy badań eksperymentalnych. Badania przeprowadzono dla trzech różnych uszkodzeń łożysk przy pełnym obciążeniu silnika. Pierwsza część artykułu zawiera wprowadzenie do tematyki diagnostyki łożysk, przegląd metod diagnostycznych oraz podstawy teoretyczne zastosowanej przez autora metody. W...
-
Metoda badania powłok ceramicznych w ruchu postępowo-zwrotnym = A method for testing of ceramic coatings under reciprocating sliding
PublicationOpracowano metodę badania powłok ceramicznych w warunkach tarcia ślizgowego na próbkach tworzących układ o styku niekonforemnym kula - powierzchnia płaska. Pokryte warstwą ceramiczną kule dociskano do próbek płaskich - prostopadłościennych listew (również pokrytych ceramiką), wykonujących ruch postępowo-zwrotny. Jako stanowisko badawcze zastosowano Tribometr Posuwisto-zwrotny TPZ-1. Przebieg zużywania się powłoki ceramicznej oceniano...
-
Ttrans-risk - an integrated method for risk management in transport =Trans-risk - zintegrowana metoda zarządzania ryzykiem w transporcie
PublicationPodjęto już wiele prób integracji metod zarządzania ryzykiem w innych dziedzinach życia. Przegląd metod zarządzania ryzykiem w poszczególnych gałęziach transportu wskazuje na dość duże rozbieżności terminologiczne i dotyczące szczegółowych zasad i zastosowań metod zarządzania ryzykiem. Istnieje zatem konieczność podjęcia próby integracji metod zarządzania ryzykiem w transporcie. Niniejsza praca jest wynikiem działań interdyscyplinarnego...
-
A fast and convenient method for analysis of collagen hydrolysis products Szybka i dogodna metoda analizy produktów hydrolizy kolagenu
PublicationPolypeptides produced by hydrolysis of collagen from minced animal hide and skin scraps were studied by mass spectrometry (MS) in conjunction with electrophoresis to det. their mol. mass. The degree of peptides ionisation was ca 50+. This allowed for observation of the large polypeptide chains with mass analyzers with a relatively low m/z range. The electrospray and atm. pressure photoionization techniques were used. The polypeptide...
-
Metoda energetyczno-czasowa oceny działania poprzecznych łożysk ślizgowych. Energy-time method of the estimation of work of slide bearing
PublicationZaproponowano interpretację wartościującą działania, które (podobnie jak przedstawione w mechanice klasycznej działania Hamiltona i Maupertiusa oraz działanie wynikające ze zmiany pędu ciała) jest rozpatrywane jako wielkość fizyczna o jednostce miary zwanej dżulosekundą [dżulxsekunda]. Przedstawiono oryginalną metodę analizy i oceny działania łożyska ślizgowego z uwzględnieniem jego niezawodności i bezpieczeństwa funkcjonowania....
-
Metoda zol-żel jako metoda wytwarzania nadprzewodnika LiTi2O4 domieszkowanego Cu
PublicationTytanian litu (LiTi2O4) jest materiałem, który, ze względu na właściwości nadprzewodzące, w ostatnich latach stał się obiektem badań naukowych na całym świecie. Dotychczasowe badania pokazały, że wśród wielu domieszek, tylko wprowadzenie jonów miedzi do struktury tytanianu litu powoduje zwiększenie temperatury przejścia w stan nadprzewodzący. W niniejszej pracy opisano procedurę wytwarzania i pomiary próbek tytanianu litu domieszkowanego...
-
The Development of a Combined Method to Quickly Assess Ship Speed and Fuel Consumption at Different Powertrain Load and Sea Conditions
PublicationDecision support systems (DSS) recently have been increasingly in use during ships operation. They require realistic input data regarding different aspects of navigation. To address the optimal weather routing of a ship, which is one of the most promising field of DSS application, it is necessary to accurately predict an actually attainable speed of a ship and corresponding fuel consumption at given loading conditions and predicted...
-
Przestrzeń edukacyjna obiektu szkolnego a metody kształcenia. Studium przypadku architektury dwóch typów szkól : przeciętnej szkoły kształcącej metodą tradycyjną i modelowej szkoły kształcącej metodą Marii Montessori
PublicationPrzedmiotem rozważań niniejszej pracy jest przestrzeń edukacyjna w obiektach szkół podstawowych i gimnazjalnych. Sprawdzono czy w kontekście kształcenia różnymi metodami pozwala ona na swobodną realizacje wszystkich celów kształcenia: nauczania, uczenia się, wychowania. Zastosowano metodę szukania związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy obranymi zmiennymi. Przeprowadzono dwie równoległe analizy. Za zmienną niezależną obrano dwie...
-
Pączkowanie - metoda rozwoju interoperacyjnych komponentów dla systemów rozproszonych = Budding – the software development method of interoperable components for distributed systems
PublicationPrzedstawiono 2 współczesne metody wytwarzania oprogramowania: iteracyjno-przyrostową oraz techniki zwinne, ich zalety i wady w kontekście budowy interoperacyjnych platform i środowisk rozproszonych. Zaprezentowano metodę rozwoju oprogramowania przez pączkowanie, jej założenia, zalety i wady. Przedstawiono technologie, na bazie których działa metodologia wytwarzania oprogramowania przez pączkowanie: Software Product Line, Enterprise...
-
A novel method of spectral analysis of oscillatory Belousov-Zhabotinsky reaction. Nowa metoda analizy spektralnej reakcji oscylacyjnej Biełousowa-Żabotyńskiego.
PublicationPrzedstawiono wstępne wyniki analizy czasowo-częstotliwościowej reakcji Biełousowa-Żabotyńskiego w reaktorze zamkniętym. Do analizy rejestrów potencjałowych reakcji BZ zaproponowano wykorzystanie metody STFT (Short Time Fourier Analysis). Uzyskane spektrogramy wykazały spadek częstotliwości oscylacji wraz z postępem reakcji. Na podstawie analizy trzech składowych harmonicznych badanych rejestrów wykazano ekspotencjalną zmianę...
-
Enzymatyczna acydoliza jako metoda otrzymywania niskokalorycznych strukturyzowanych lipidów. Enzymatic acydolysis as a method for obtaining low-calorie structured lipids.
PublicationBadano stopień wbudowania się kwasów tłuszczowych krótko- i średniołańcuchowych C6 - C10 oraz kwasu behenowego C22 w TAG oleju rzepakowego, na drodze enzymatycznej acydolizy. Stwierdzono, że przy zachowaniu tych samych stosunków molowych oleju do kwasu 1:5, najmniej wbudowało się kwasu kapronowego C6 (9,9%) a najwięcej kwasu kaprynowego D10 (27,2%). Kwasy te wbudowały sie głównie w pozycje zewnętrzne sn-1,3 TAG a tylko niewielkie...