Search results for: TECHNOLOGIA GIĘCIA

• Technology transfer centers as an instrument for the development of technological capabilities

  Publication

  • A. Lis
  • M. Majewska

  - Year 2016

  Purpose of the article is to show how technology transfer centers (TTCs) can affect the development of technological capabilities as a result of cooperation between the science and business sectors on the example of Polish experiences in this field. Scientific aims: The first scientific aim was to present the role of TTCs in the development of technological capabilities. The second scientific aim was to discuss the research results...

  Full text to download in external service

• Opinia o nowej technologii - Technologia płatności elektronicznych z wykorzystaniem osobistych terminali płatników

  Publication

  • S. Gajewski
  • M. Gajewska
  • M. Sokół

  - Year 2014

  Ekspertyza dotycząca oceny opracowania technologii płatności elektronicznych z wykorzystaniem osobistych terminali płatników

• Concept for Perfecting the Marketing of New Technologies at Gdańsk University of Technology

  Publication

  • J. Koszałka
  • D. Kuźniewski

  - Transactions on Aerospace Research - Year 2012

  The chapter discusses the problem of improving the use of modern marketing achievements in the development and offering of new technologies, based on the experience of the Gdansk University of Technology (PG). Were discussed the concept, features, benefits and conditions of modern marketing, as well as the essence of the new technologies and ways of transferring them from scientific research units to the economy. Presented past...

  Full text available to download

• Technologia medyczna w obiektach świadczących usługi lecznicze- Medical technology in healthcare facilities

  Publication

  • A. Gębczyńska-Janowicz
  • R. Janowicz

  - Year 2015

  Architektura budynków szpitalnych kreowana jest pod silnym wpływem wymagań sanitarno-higienicznych oraz wytycznych wynikających z charakteru świadczonych usług medycznych. Naczelną rolę odgrywa tu technologia medyczna, która jest zasobem wiedzy, procesów organizacyjnych i środków fizycznych uczestniczących w realizacji zdefiniowanych świadczeń zdrowotnych. Istotnym elementem takiej kreacji architektonicznej jest szereg procesów...

• Current technology trends in Electronic Commerce. Przegląd trendów technologii dla e-Commerce.

  Publication

  • J. Rumiński

  - Year 2003

  Przedstawiono przegląd trendów technologii dla e-Commerce. Skupiono się na rozwiązaniach programowanych w dziedzinie wzorców projektowych oraz zastosowania ebXML.

• Postępy w technologii docierania powierzchni płaskich = Development of flat surfaces lapping technology

  Publication

  • A. Barylski

  - Year 2005

  Przedstawiono stan badań docierania powierzchni płaskich, ze szczególnym uwzględnieniem obróbki narzędziami spojonymi. Omówiono wyniki badań elementów ceramicznych docieranych narzędziami ścierno-metalowymi na bazie węglika boru. Analizowano ubytek liniowy elementów oraz parametry chropowatości powierzchni po docieraniu.

• Stanowiska badawcze spawania i cięcia pod wodą.

  Publication

  • G. Rogalski

  - Year 2003

  Przedstawiono stanowiska badawcze procesów spawania i cięcia pod wodą. Zaprezentowano i budowę, zakres symulowanych głębokości spawania i cięcia pod wodą oraz możliwości techniczne. Praca zawiera ponadto podział metod spawania i cięcia pod wodą oraz ich krótką charakterystykę.

• Implementation of high-speed data transmission technological demonstrator using software defined radio technology

  Publication

  • K. Cwalina
  • P. T. Kosz
  • P. Rajchowski
  • J. Sadowski
  • J. Stefański

  - Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne - Year 2017

  In the article implementation of a high-speed data transmission technological demonstrator using software defined radio technology is presented. A system architecture design including asymmetric framing transmission organization, which differs from the ones used in cellular systems is described. The construction of technological demonstrator consisting of a management unit, radio unit and programmable multi-threaded software performing...

  Full text to download in external service

• The Dark Side of Media and Technology: A 21st Century Guide to Media and Technological Literacy [Book Review]

  Publication

  • H. Gaweł

  - ICTACT Journal on Communication Technology - Year 2021

  Full text to download in external service

• Implementation of high-speed data transmission technological demonstrator using software defined radio technology

  Publication

  • K. Cwalina
  • P. T. Kosz
  • P. Rajchowski
  • J. Sadowski
  • J. Stefański

  - Year 2017

  In the article implementation of high-speed data transmission technological demonstrator using software defined radio technology is presented. A system architecture design including asymmetric framing transmission organization, which differs from the ones used in cellular systems is described. The construction of technological demonstrator consisting of management unit, radio unit and programmable multithreaded software performing...

• The structure of knowledge resources supporting a model of IT technologies architecture = Struktury zasobów wiedzy wspierających model architektury technologii IT

  Publication

  • T. Sitek
  • C. Orłowski
  • K. Dowgielewicz
  • W. Wysocki
  • T. Deręgowski

  - Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management - Year 2012

  This paper introduces an abstract model for tools used in the software engineering process. The main goal of the research is to develop a universal model which allows a description of tools used in the process. The model supports a decision making process and gives an option to choose the best tooling for the situation. The model considers many factors including, but not exclusive to, the company structure, project environment...

  Full text available to download

• Rozwój technologii nanokrystalizacji warstwy wierzchniej materiałów konstrukcyjnych = Development of nanocrystallization technologies of the surface layer of structural materials

  Publication

  • A. Zieliński

  - Year 2006

  Przedstawiono szereg metod modyfikacji warstwy wierzchniej prowadzących do wytworzenia struktur nanokrystalicznych. Wskazano na zalety, wady i kierunki rozwoju poszczególnych metod

• Gender and Digital Divide - Information and Communication Technologiesand their Impact on Equality

  Publication

  • Z. Łapniewska
  • E. Szczerbicki

  - Year 2006

  In the entire Europe more women than men graduate from tertiaryeducation institutes. However, they are underrepresented in scientific and engineering disciplines. Women researchers still constitute a minority in the Government and Higher Education Sectors. A number of industry reports highlight a low number of women in IT occupations49. This has led to a variety of public policy measures, such as subsidies on community provision,...

• Teoretyczne możliwości zastosowania dyfrakcji wiązki laserowej do pomiaru ugięcia

  Publication

  • K. Daliga
  • Z. Kurałowicz

  - Year 2012

  W pracy podjęto próbę przedstawienia teoretycznych możliwości wykorzystania dyfrakcji wiązki laserowej w celu jednoczesnego wytworzenia kilku punktów świetlnych. Zaprezentowano niektóre z możliwych przypadków zastosowania rozbieżnych wiązek światła laserowego. Dla każdego przedstawionego przypadku podano rozwiązanie zagadnienia pomiaru przemieszczenia elementu. Zwrócono uwagę na wady i zalety przedstawionych zastosowań.

• Identyfikacja zniszczeń belek poprzez transformatę falkową statycznej linii ugięcia.

  Publication

  • M. Rucka
  • K. Wilde

  - Year 2004

  W pracy przedstawiono technikę lokalizacji zniszczeń poprzez transformatę falkową statycznej linii ugięcia belki wspornikowej. Przedstawiono obliczenia bazujące na danych numerycznych i eksperymentalnych.Eksperymentalne pomiary ugięć wykonano metodą optyczną na podstawie forografii cyfrowych.

• AUDITORY DISPLAY FROM THE MUSIC TECHNOLOGY PERSPECTIVE . Obecność wirtualnego środowiska dźwiękowego w technologiach muzycznych

  Publication

  • B. Kostek

  - Year 2013

  This paper presents some applications of Auditory Displays (AD) in the domain of music technology. First, the scope of music technology and auditory display areas are shortly outlined. Then, the research trends and system solutions within the fields of music technology, music information retrieval and music recommendation are discussed. Finally, an example of an auditory display that facilities music annotation process based on...

• Technologia spalania HiTAC

  Publication

  • B. Karpiński
  • M. Szkodo
  • J. Stąsiek
  • P. Szewczuk

  - Energetyka, problemy energetyki i gospodarki paliwowo - energetycznej - Year 2014

  Narastające globalne zapotrzebowanie energetyczne, oraz wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa zaowocowały dużym zainteresowaniem przedsiębiorców nowymi technologiami spalania. Jedną z innowacyjnych technologii spalania wychodzącą na przeciw i spełniającą oczekiwania przemysłu jest technologia spalania HiTAC (ang. High Temperature Air Combustion). Technologia ta pozwala na optymalne egzergiczne pozyskiwanie energii w postaci...

  Full text to download in external service

• Technologia robót torowych

  Publication

  • Z. Kędra

  - Year 2015

  Monografia „Technologia robót torowych” podzielona została na 11 rozdziałów, w których przedstawiono problematykę napraw nawierzchni podsypkowych i podtorza. W pierwszych czterech rozdziałach opisane zostały podstawowe pojęcia, klasyfikacja napraw oraz proste technologie robót wykonywane metodą ręczną i małej mechanizacji. W kolejnych czterech rozdziałach omówione zostały technologie podbijania toru, oczyszczania podsypki, spawania...

  Full text to download in external service

• Technologia służąca mieszkańcom?

  Publication

  • K. Kwieciński

  - Środowisko Mieszkaniowe - Year 2020

  Full text to download in external service

• Technologia robót torowych

  Publication

  • Z. Kędra

  - Year 2017

  Monografia „Technologia robót torowych” podzielona została na 11 rozdziałów, w których przedstawiono problematykę napraw nawierzchni podsypkowych i podtorza. W pierwszych czterech rozdziałach opisane zostały podstawowe pojęcia, klasyfikacja napraw oraz proste technologie robót wykonywane metodą ręczną i małej mechanizacji. W kolejnych czterech rozdziałach omówione zostały technologie podbijania toru, oczyszczania podsypki, spawania...

  Full text to download in external service

• Wyznaczanie strefy ochronnej ujęcia wody

  Publication

  • Z. Suligowski

  - Kierunek Wod-Kan - Year 2016

  Potrzeba skutecznej ochrony ujęć wody ze szczególnym uwzględnieniem ujęć wody podziemnej. Braki w polskich regulacjach prawnych oraz praktyce. Potrzeba zmian i zasad postępowania. Propozycje rozwiązania problemu.

• Awaria ujęcia drenażowego wód podziemnych.

  Publication

  • A. Bolt
  • W. Sterpejkowicz-Wersocki

  - Year 2006

  W obecnej dobie dochodzi dość często niekontrolowanego niszczenia starych, istniejących systemów drenażowych w wyniku prowadzonych procesów inwestycyjnych. W artykule przedstawiono opis zaistniałej awarii ujęcia drenażowego wód podziemnych, będącej wynikiem działalności człowieka. Przedstawiono również analizę warunków gruntowo-wodnych wraz z propozycją zabezpieczenia miejsca awarii i poprawy bezpieczeństwa obiektów na przyległych...

• Badanie przyczyn uszkodzenia palnika do cięcia i spawania acetylenowo-tlenowego

  Publication

  • J. Haras
  • W. Kiełczyński

  - Year 2013

  Na wniosek Prokuratury przebadano palnik do spawania i cięcia acetylenowo - tlenowego, przekazany przez Komendę Policji w Nowym Porcie – zgodnie z „Postanowieniem Prokuratury Rejonowej w Gdańsku - Oliwie o zasięgnięciu opinii biegłego. Badano stan techniczny palnika, a zwłaszcza szczelność i drożność kanałów, zaworów oraz króćców.

• Badania marketingowe brytyjskiego rynku nożyc do cięcia blachy na długość

  Publication

  • D. Dąbrowski

  - Year 2007

  W artykule zaprezentowano rolę trzech rodzajów badań marketingowych - badań źródeł wtórnych, wywiadów oraz badań ankietowych - w pozyskiwaniu informacji odnośnie rynku dóbr inwestycyjnych. Cel ten zrealizowano na przykładzie badań brytyjskiego rynku latających nożyc do cięcia blachy na długość.

• Pomiar siły udaru i strzałki ugięcia próbki podczas próby Charpy'ego

  Publication

  • D. Świsulski
  • J. Pyszko

  - Measurement Automation Monitoring - Year 2008

  Tradycyjna próba Charpy'ego wyznacza jedynie współczynnik udarności stali. W artykule przedstawiono modernizację stanowiska umożliwiającą pomiar dodatkowych wielkości, to jest siły udaru oraz strzałki ugięcia badanej próbki.

  Full text available to download

• Katalog Inżyniera : głębia techniki czy płycizna

  Publication

  • Z. Suligowski

  - Year 2009

  Analiza katalogu na bazie wydawnictwa Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Problem różnicy pomiędzy wydawnictwem reklamowym a katalogiem inżynierskim. Niska jakość opracowania a konsekwencje praktyczne.

• Technologia biomems - przegląd zastosowań

  Publication

  • M. Łukaszewicz
  • A. Czyżewski

  - Year 2012

  The paper reviews the issues related to technology, MEMS (Micro-Electro Systems-Mechanical) in the context of applications in biotechnology and biomedical systems. Systems of this type, with applications in biology and medicine, have the name of our common BioMEMS systems. This pertains to a wide range of technology BioMEMS. The aim of this study is to determine future medical MEMS microphones with particular emphasis on their...

• Technologia w nauczaniu matematyki

  Publication

  • A. M. Dąbrowicz-Tlałka

  - Year 2015

  Technologie informatyczne i komunikacyjne spowodowały głębokie zmiany społeczne. Ma to istotny wpływ również na edukację. Zmienia się dydaktyka matematyki oraz metodyka nauczania w tym zakresie. Inne umiejętności stają się istotne dla maturzystów poszukujących dalszych ścieżek rozwoju oraz tych, którzy chcą przygotować się do zajęcia dobrej pozycji na rynku pracy. Zmienia się również rola nauczyciela w procesie kształcenia. Technologia...

• Inżynier: wiedza, technika, technologia

  Publication

  • R. Sobczak

  - Zeszyty Naukowe Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej - Year 2017

  Na prestiż zawodu inżyniera pracowali wybitni inżynierowie współpracujący z biznesmenami obdarzonymi wy¬obraźnią. Kształcąc przyszłych inżynierów z zastosowaniem e tech¬nologii warto wiedzieć na czym polega unikalność kształcenia inżynierów i czy stosowanie e-technologii może nam w tym pomóc. Pomóc utrzymać prestiż tego zawodu. W pracy przed¬stawiono najważniejsze zadania inżyniera i zestawiono je z ocze¬kiwaniami wyrażonymi w...

  Full text available to download

• Technologia nagniatania stali hartowanych.

  Publication

  • W. Przybylski

  - Year 2004

  Przedstawiono wyniki badań nagniatania wałków ze stali 45 o twardości 23-56 HRC. Do nagniatania zastosowano tokarkę CNC oraz specjalne narzędzie z kulką ceramiczną fi6 mm. Badano wpływ parametrów technologicznych obróbki nagniataniem na chropowatość powierzchni.

• Ludzkość-technologia: organizm symbiotyczny

  Publication

  • J. Wawer

  - Elektronika dla wszystkich - Year 2018

  Felieton popularnonaukowy dotyczący filozofii techniki.

• Technologia dynamicznego podpisu biometrycznego

  Publication

  • A. Czyżewski

  - Year 2016

  Przedstawiono opracowane wyposażenie Multimodalnego stanowiska bankowego, udostępniającego możliwość identyfikacji biometrycznej. Omówiono integrację wielu metod biometrycznej weryfikacji tożsamości w zakresie sprzętowym i programowym. Uzasadniono możliwość zmniejszenia ryzyka błędnej weryfikacji tożsamości przy użyciu technologii dynamicznego podpisu biometrycznego. Zilustrowano budowę eksperymentalnego stanowiska bankowego na...

• Podaż technologii vs potrzeby w zakresie technologii: rola instytucji pośredniczących w transferze technologii na Pomorzu

  Publication

  • A. Lis

  - Year 2014

  Niniejszy rozdział poświęcony jest na omówienie roli instytucji pośredniczących w procesach transferu technologii. Autorka, na podstawie badań przeprowadzonych w trzech grupach podmiotów działających na Pomorzu, obejmujących: instytucje pomostowe (wsparte środkami z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata 2007-2013), klientów tych instytucji oraz losowo dobraną próbę przedsiębiorców przeanalizowała –...

• Analiza przydatności różnych metod do pomiaru przemieszczeń i ugięcia dźwigarów oraz belek

  Publication

  • Z. Kurałowicz
  • K. Daliga

  - Year 2010

  Przedstawiono nowoczesny sposób pomiarów przemieszczeń elementów poziomych obciążonych statycznie. Zaprezentowano ideę wykorzystania źródła lasera w prototypie urządzenia własnej koncepcji do pomiaru ugięcia belek wraz z analizą wyników w warunkach modelowych.

• INFORMACYJNE TECHNOLOGIE KWANTOWE

  Publication

  • R. Romaniuk
  • R. S. Romaniuk

  - Elektronika : konstrukcje, technologie, zastosowania - Year 2021

  Full text to download in external service

• Morskie technologie obronne

  Publication

  • L. Rowiński
  • K. Jakubiuk
  • R. Salamon
  • P. Zimny
  • A. Ogonowski
  • M. Wołoszyn

  - Year 2010

  Praca wspólna Centrum Morskich Technologii Militarnych PG - Zespołu Hydroakustyki, Techniki Głębinowej oraz Obrony Biernej Okrętu.W pracy przedstawiono przykłady technologii morskich wdrożonych w Marynarce Wojennej R.P. Opisano przebieg prac związanych z opanowaniem technologii. Podstawą pozytywnych wyników prac Centrum Morskich Technologii Militarnych było ponad 50-letnie doświadczenie w budowie morskich systemów obronnych dla...

• Przewodnik technologii bezodkrywkowych.

  Publication

  • Z. Suligowski

  - Inżynieria Morska i Geotechnika - Year 2003

  Prezentacja specjalnego wydawnictwa poświęconego technologiom bezodkrywkowym stosowanym w wodociągach i kanalizacji. Specyficzna dywersyfikacja dostępności do usług.

• Współczesne technologie pali.

  Publication

  • K. Gwizdała

  - Year 2004

  Przedstawiono współczesne technologie pali. Przede wszystkim uwagę zwrócono na pale wbijane, pale przemieszczeniowe bez rury obsadowej oraz iniekcję pod podstawami i na pobocznicy pali.

• Rozwój technologii SaaS.

  Publication

  • H. Krawczyk

  - Year 2004

  Wyjaśniono koncepcję usług informacyjnych w oparciu o modele przetwarzania rozproszonego i zespołowego. Przedstawiono podstawowe kategorie usług i protokoły wspomagające ich wykonanie. Podano sposób wykorzystania usług złożonych w realizacji różnego typu przedsięwzięć elektronicznych.

• Technologie Informacyjne 2005

  Publication

  • D. Rutkowski

  - Year 2005

  Krajowa Konferencja "Technologie Informacyjne" jest od trzech lat organizowana przez Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG. W tym roku odbyła się w dniach 23-25 maja. Obrady dotyczyły: internetowych systemów informacyjnych, wizualizacji informacji, niezawodności i bezpieczeństwa systemów informacyjnych, inżynierii oprogramowania (także interdyscyplinarnej), systemów multimedialnych, dokumentów cyfrowych, modelowania...

• Technologie wytwarzania oprogramowania

  Publication

  • K. Goczyła
  • J. Kwiatkowski
  • S. Szejko

  - Year 2002

  Praca poświęcona została dwóm najpowszechniejszym współcześnie technologiomwytwórczym - podejściu strukturalnemu i obiektowemu. W obu przypadkach omó-wienie skupia się na zagadnieniach i metodach modelowania i projektowania,w obu też jest ono bogato ilustrowane przykładami.

• Czysta woda. Ochrona pośrednia ujęcia wody podziemnej

  Publication

  • Z. Suligowski

  - Magazyn Instalatora - Year 2016

  Problemy ochrony sanitarnej podziemnych ujęć wody. Nieżyciowe przepisy. Zagrożenia. Propozycja zmian, szczególnie istotne w mniejszych obiektach

• Technologia platerowania blach stalowych tytanem

  Publication

  • K. Szymlek

  - Year 2003

  Przedstawiono sposób przygotowania materiałów i stanowiska do zgrzewania wybuchowego stali z tytanem. W wyniku przeprowadzonych prób wytrzymałościowych i badań metalograficznych określono optymalne parametry zgrzewania wybuchowego stali z tytanem.

• Technika i technologia odwodnienia wód

  Publication

  • Z. Suligowski

  - Inżynieria Morska i Geotechnika - Year 2006

  Przedstawiono aktualne zagadnienia związane z realizacją oraz eksploatacją kanalizacji ze szczególnym uwzględnieniem odwodnień. Na kanwie dyskusji przeprowadzonej w Międzyzdrojach (2005) określono główne problemy wynikające m.in. z braku adekwatności tradycyjnych rozwiązań w stosunku do współczenych warunków oraz materiałów i technik. Wykazano brak współczesnych zaleceń np. w formie wytycznych; istniejące są zupełnie zdezaktualizowane.

• Wykorzystanie metody FMEA w kształtowaniu umiejętności projektowania technologii części maszyn = application of the FMEA method for skills development of machine parts technology desing

  Publication

  • A. Barylski

  - Year 2009

  Przedstawiono sposób wykorzystania metody FMEA w kształtowaniu umiejętności projektowania technologii części maszyn. Podano wytyczne ogólne i etapy analizy procesu i konstrukcji. Zamieszczono przykład analizy technologii dwustronnej dźwigni spawanej w produkcji małoseryjnej.

• Obliczanie i pomiary ugięcia drzwi od ciśnienia podczas zwarć łukowych wewnątrz rozdzielnic średnionapięciowych.

  Publication

  • R. Partyka

  - Measurement Automation Monitoring - Year 2003

  W artykule omówiono oddziaływanie nadciśnienia na drzwi rozdzielnicy z izolacją powietrzną podczas zwarć łukowych. Przedstawiono wyniki badań nadciśnienia w zależności od mocy zwarć łukowych oraz przekrojów wypływowych reduktorów nadciśnienia, jak również wyniki obliczeń drgań drzwi podczas zwarć łukowych. W obliczeniach zastosowano metody elementów skończonych. Przedstawiono też wyniki badań laboratoryjnych naprężeń w drzwiach...

  Full text available to download

• Wpływ rozkładu obciążenia użytkowego na siły wewnętrzne i ugięcia w stropie płytowo-słupowym

  Publication

  • M. Burdziński

  - Year 2018

  W referacie zaprezentowano analizę wpływu rozkładu obciążenia użytkowego na siły wewnętrzne i ugięcia w stropie płytowo-słupowym.

  Full text available to download

• Występowanie bakterii siarkowych a jakość wód podziemnych ujęcia Osowa

  Publication

  • A. Wargin
  • M. Marchelek

  - Przegląd Geologiczny - Year 2015

  Abstrakt. Microorganisms that live in groundwater should be considered not only from the sanitary-hygienic point of view but also in terms of adverse changes in groundwater chemistry in the aquifer layer and its negative influence on the installed devices. For these reasons, it is important to correct approach to the problem of bacterial contamination of groundwater. The paper presents selected results of physicochemical and bacteriological...

  Full text to download in external service

• Opinia o nowej technologii nazwanej „Technologia frezowania 3D delikatnych tworzyw sztucznych”, planowanej do wdrożenia w ramach inwestycji na którą ma być udzielony kredyt technologiczny.

  Publication

  • W. Blacharski

  - Year 2015

  Opinia dotyczyła projektu zatytułowanego "Wdrożenie innowacyjnej technologii w zakresie frezowania 3D delikatnych tworzyw sztucznych", który stanowi przedmiot wniosku o udzielenie kredytu technologicznego. Opiniowano nowość technologii o nazwie „Technologia frezowania 3D delikatnych tworzyw sztucznych”. Opinię wystawił Wydział Mechaniczny Politechniki Gdańskiej. Podmiotem wnioskującym sporządzenie opinii oraz wdrażającym nową technologię...

• Innowacyjne technologie CAx / PLM

  Publication

  • K. Niklas
  • C. Żrodowski

  - Year 2014

  Wyzwania stawiane przed firmami projektowymi, produkcyjnymi, usługowymi to m.in. rosnące wymagania innowacyjności produktów. Zauważalna jest silna potrzeba wprowadzania nowych produktów wysokiej jakości, w krótkim czasie i konkurencyjnych cenach. Zauważalny jest również aspekt konieczności minimalizowania ryzyka związanego z wprowadzaniem nowych rozwiązań na rynek. W odpowiedzi na te wyzwania wprowadzono nowe technologie wspomagające...