Search
Filters
total: 819
-
Catalog
- Publications 602 available results
- Journals 6 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 43 available results
- Inventions 17 available results
- Projects 14 available results
- Research Teams 4 available results
- e-Learning Courses 99 available results
- Events 2 available results
- Open Research Data 31 available results
Search results for: bialko chimeryczne
-
Molecular typing of Staphylococcus aureus isolated from cows with mastitis in the east of Poland on the basis of polymorphism of genes coding protein A and coagulase
PublicationPolimorfizm genów kodujących białko A i koagulazę wykorzystano do badania zmienności genetycznej bakterii Staphylococcus aureus wyizolowanych z gruczołów mlekowych krów u których stwierdzono stan zapalny. W badanej grupie 82 szczepów wyróżniono 24 genotypy.
-
Symulacje biomolekularne jako narzędzie do badania mechanizmów rozpoznania i wiązania pomiędzy białkami
PublicationBiałka pełnią wielorakie funkcje w organizmach żywych, jednak rzadko działają samodzielnie. W zdecydowanej większości przypadków współpracują one między sobą tworząc makrokompleksy o precyzyjnie zorientowanych podjednostkach. Oddziaływania międzybiałkowe wzbudzają więc duże zainteresowanie, jako że w istotny sposób odpowiadają za aktywność biologiczną białek. Choć do tej pory opracowano wiele metod doświadczalnych badania oddziaływań...
-
Bialik Institute
Publishing Houses -
Preclusion of irreversible destruction of Dr adhesin structures by a high activation barrier for the unfolding stage of the fimbrial DraE subunit
PublicationFimbrie Dr uropatogennych szczepów Escherichia coli stanowią przykład eksponowanych powierzchniowo struktur adhezyjnych podlegających biogenezie według zakonserwowanego, pośród bakterii Gram-ujemnych, systemu "chaperone-usher" ("białko opiekuńcze-zewnątrzbłonowe białko kanałowe"). Powyższe struktury adhezyjne są niezbędne w procesie specyficznej adhezji bakterii do receptorów zlokalizowanych na powierzchni docelowych komórek gospodarza....
-
BIOSYNTEZA ESTERAZY Z PSEUDOMONAS SP. S9 W KOMÓRKACH PICHIA PASTORIS, OCZYSZCZANIE I CHARAKTERYSTYKA
PublicationEnzymy lipolityczne ze względu na swoje unikalne właściwości takie jak stereo-, chemo- i regiospecyficzność znajdują szereg zastosowań w różnych gałęziach przemysłu. Lipazy i esterazy wykorzystywane są w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, spożywczym oraz w syntezie organicznej. W ramach wcześniejszych badań zidentyfikowałam i scharakteryzowałam aktywną w niskiej temperaturze esterazę z Pseudomonas sp. S9. Esteraza Pseudomonas...
-
Methylene bridged glycoluril dimers: synthetic methods
PublicationZaprezentowano syntezę pochodnych glikolurylu tworzących ściśle sprecyzowane dimeryczne struktury w roztworze wodnym. Opisano diastereoselektywną syntezę pochodnych o strukturze amfifilowej.
-
Dataset for a research study on scientific productivity of Polish technical universities (University of Bielsko-Biała ATH 2016-2020).
Open Research DataThis dataset was created for the purpose of research on scientific productivity at Polish technical universities.
-
Delay induced oscillations in gene expression of Hes1 protein model
PublicationW pracy został omówiony model produkcji białka Hes1. Stężenie Hes1 jest kontrolowane przez ujemne sprzężenie zwrotne wbudowane w białko i jego mRNA. Przeprowadzona analiza potwierdziła znane wyniki numeryczne, że oscylacje wywołane są przez opóźnienie. Pokazaliśmy również, że jeśli współczynnik Hilla jest większy niż 1, to istnieje krytyczna wartość opóźnienia, dla której ma miejsce bifurkacja Hopfa i pojawiają się rozwiązania...
-
Paweł Sachadyn prof. dr hab. inż.
People -
The noncanonical disulfide bond as the important stabilizing element of the immunoglobulin fold of the Dr fimbrial DraE subunit
PublicationAdhezyny fimbrialne bakterii patogennych stanowią liniowe asocjaty białkowe odpowiedzialne za wiązanie do specyficznych receptorów na powierzchni komórek gospodarza. Biogeneza tych struktur odbywa się przez system sekrecji typu chaperone/usher zakonserwowany pośród bakterii Gram-ujemnych. Powyższe struktury adhezyjne charakteryzują się wysoką odpornością na denaturację i deasocjację, powodowane przez temperaturę lub chemiczne czynniki...
-
Bacterial SSB-like proteins of family Deinococcaceae - indentification, isolation, obtaining, purification and molecular characteristic
PublicationWiększość poznanych białek SSB jest aktywna w formie homotetramerycznej. Od 2002 roku znane są białka organizmów ekstremofilnych. Scharakteryzowano białka mikroorganizmów rodziny Deinococaceae. Uzyskane termostabilne białka stanowią atrakcyjną alternatywę w stosunku do znanych białek SSB w metodach diagnostyki molekularnej, technikach biologii molekularnej i analityce.
-
Enantiomeric self-recognition of a facial amphiphile triggered by [{Pd(ONO2)(en)}2]
PublicationOpisano syntezę pochodnych glikolurylu tworzących dimeryczne struktury w roztworze wodnym prowadzące do samorozpoznania enancjomerycznego. Struktury te uzyskano dzięki koordynacji do [{Pd(ONO2)(en)}2].
-
Przydatność białka rybiego w postaci kolagenu lub żelatyny oraz polisacharydu - kapa-karagenu do wytwarzania aktywnych opakowań biodegradowalnych = Usefulness of fish collagen, gelatin and carrageenan for preparation of active biodegradable packages
PublicationSummary - The possibility of use of protein films made of fish collagen or gelatin as well as polysaccharide carrageenan films as carriers of enzymes (lysozyme or lysostaphyne), for preparation of microbiologically active packages, was investigated. It was found that crosslinking of such systems with N-[3(dimethylamino)propyl]-N'-ethylcarboimide (EDC) does not influence the activity of lysozyme immobilized in the films (Table 1)....
-
Dodatki do żywności wspomagające separację pianową białek serwatkowych
PublicationZbadano możliwości poprawy efektywności współprądowej separacji pianowej białek serwatkowych poprzez wzbogacenie surówki o substancje dodatkowe. Aby wyizolowane białko mogło być powtórnie wykorzystane, jako addytywy wybrano substancje powszechnie stosowane w przemyśle spożywczym jako dodatki do żywności: gumę arabską (E 414), gumę ksantanową (E 415) oraz karagen (E 407). Najlepsze efekty tj. najwyższe wartości współczynnika wzbogacenia...
-
Diastereoselective formation of glucoluril dimers: isomerization mechanismand implications for cucurbit[n]uril synthesis
PublicationZaprezentowano syntezę pochodnych glikolurylu tworzących ściśle sprecyzowane dimeryczne struktury w roztworze wodnym. Opisano diastereoselektywną syntezę pochodnych o strukturze amfifilowej. Przedstawiono mechanizm reakcji oraz struktury krystalograficzne wybranych związków.
-
Analogowe filtry CMOS OTA-C czasu ciągłego realizowane w strukturach pro- gramowalnych.**2002, s. 7-113, 95 rys. 12 tab. maszyn. Rozprawa doktorska ( 22.10.2002 ) PG Wydz. Elektr. Telekom. i Informat. Promotor: prof. dr hab. inż. Michał Białko
Publication.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca porównania charakterystyk dynamicznych stadionu żużlowego w Zielonej Górze według projektu architektoniczno -budowlanego ABK-PROJEKT i projektu wykonawczego opracowanego przez STALKO sp. z o. o.
PublicationPrzedmiotem orzeczenia jest porównanie charakterystyk dynamicznych stadionu żużlowego w Zielonej Górze według projektu architektoniczno-budowalnego wykonanego przez ABK-PROJEKT i projektu wykonawczego opracowanego przez STALKO sp. z o.o. Szczegółowe cele badań to: określenie częstości i postaci drgań trybuny stadionu dla ustroju ramowego składającego się z ramy żelbetowej z konstrukcją zadaszenia według projektu architektoniczno-budowlanego...
-
Type II secretory pathway for surface secretion of DraD invasin from the uropathogenic Escherichia coli Dr+ strain
PublicationWłaściwości wirulentne uropatogennych szczepów Escherichia coli Dr+ IH11128 związane są z obecnością struktur fimbrialnych typu Dr i białka inwazyny DraD, które może na powierzchni komórki bakteryjnej pełnić rolę fimbrialnej podjednostki szczytowej. Ostatnie badania wykazały, że białko DraD jest eksponowane na powierzchni bakterii w dwóch formach: związanej ze strukturą fimbrialną i jako niezależna od fimbrii otoczka białkowa....
-
Badania zakłóceń sprzężenia podłożowego w mieszanych analogowo-cyfrowych u- kładach scalonych CMOS.**2002, 126 s. 97 rys. 29 tab. bibliogr. 101 poz. maszyn. Rozprawa doktorska /19.11.2002/. P. Gdań. Wydz. ETI Promotor: prof. zw. dr hab. inż. Michał Białko.
PublicationW realizacjach scalonych układy analogowe są szczególnie wrażliwe na zakłó-cenia przenoszone przez podłoże. Odpowiednia geometria pierścieni ochronnychjest skuteczną ochroną przed zakłóceniami, których źródłem są układy cyfrowewykonane w tym samym podłożu półprzewodnikowym.
-
Badanie, metodami dynamiki molekularnej, hydratacji domeny katalitycznej cząsteczki kinezyny oraz wpływu efektów hydratacyjnych na jej funkcjonalność motoryczną
PublicationCelem pracy było zbadanie właściwości wody solwatacyjnej wokół domeny motorycznej kinezyny oraz pomiędzy kinezyną a dimerem tubulinowym. Ponadto, analizowany był wpływ rozpuszczalnika na siłę generowaną przez szyjkę łącznikową kinezyny. Dane otrzymane zostały z użyciem symulacji komputerowych. Odkryto liniową korelację pomiędzy współczynnikami dyfuzji wody solwatacyjnej i ruchliwością sąsiadujących atomów białka. Wpływ wody na...
-
Identification, cloning, expression, and characterizationof a highly thermostable single-stranded-DNA-binding protein (SSB) from Deinococcus murrayi
PublicationZidentyfikowano i scharakteryzowano białko SSB-podobne, pochodzące z Deinococcus murrayi (DmuSSB). Otrzymany w reakcji PCR fragment zawierający kompletny gen ssb sklonowano w systemie ekspresyjnym Escherichia coli. Gen składa się z 826 nt, kodujących 276 reszt aminokwasowych z wyliczoną teoretycznie masą cząsteczkową monomeru równą 30,14 kDa. DmuSSB zawiera dwie domeny wiążące jednoniciowe DNA OBna monomer I funkcjonuje jako homodimer....
-
Katarzyna Białek dr inż.
People -
Rozmyte systemy decyzyjne.
PublicationW pracy przedstawiono podstawowe pojęcia związane z przetwarzaniem i przepływem informacji w instytucjach oraz ich związkami z podejmowaniem decyzji. Omówiono też istotniejsze zagadnienia z zakresu zbiorów rozmytych i logiki rozmytej wyjaśniające sposoby działania rozmytych systemów decyzyjnych. Przytoczono kilka przykłądów zastosowań rozmytych systemów wspomagania podejmowania decyzji.
-
Sztuczna inteligencja i elementy hybrydowych systemów ekspertowych
PublicationTematyka monografii dotyczy problematyki wchodzacej w skład szeroko pojetej sztucznej inteligencji i obejmuje: - klasyczną sztuczną inteligencję zawierającą zagadnienia reprezentacji i przetwarzania wiedzy symbolicznej, łącznie z realizacją symbolicznych systemów ekspertowych, - zbiory rozmyte i logikę rozmytą, wraz z rozmytymi systemami przetwarzającymi wiedzę nieprecyzyjną, - sztuczne sieci neuronowe łącznie z neuronowymi systemami...
-
Algorytmy ewolucyjne
PublicationW pracy przedstawiono istotniejsze zagadnienia związane z tworzeniem i działaniem Algorytmów Genetycznych i Strategii Ewolucyjnych, które łącznie określane są jako Algorytmy ewolucyjne. Zwrócono szczególną uwagę na Strategie Ewolucyjne, gdyż zagadnienia z nimi związane są mało reprezentowane w literaturze polskiej i anglojęzycznej. Natomiast opis Algorytmów Genetycznych jest raczej cząstkowy, ze względu na ich popularność...
-
Construction and purification of his6-Thermus thermophilus MutS protein.
PublicationGen mutS z termofilnej bakterii Thermus thermophilus zamplifikowano przy użyciu PCR, sklonowano i przeprowadzono jego ekspresję w E. coli. Rekombinantowe białko MutS zawierające oligohistydynową domenę na N-końcu oczyszczono w jednoetapowej procedurze przy wykorzystaniu chromatografii powinowactwaNi(2+). Zdolność do rozpoznania niekomplementarności białka his(6)-MutS potwierdzono w eksperymentach ochrony DNA przed trawieniem...
-
The DraC usher in Dr fimbriae biogenesis of uropathogenic E. coli Dr+ strains
PublicationBiogeneza fimbrii Dr kodowanych przez operon dra uropatogennych szczepów Escherichia coli (infekcje górnych dróg moczowych) odbywa się na bazie zakonserwowanego systemu sekrecji typu chaperone-usher. Funkcjonowanie powyższego systemu sekrecji opiera się na dwóch komponentach białkowych, periplazmatycznym chaperonie DraB i zewnątrzbłonowym kanale DraC. Białko DraB kontroluje proces składania podjednostek fimbrialnych DraE, natomiast...
-
Michał Ziółko dr inż.
People -
A freeze-thaw method for desintegration of Escherichia coli cells producing T7 lysozyme used in pBAD expression systems
PublicationPlazmid pLysN zawierający gen kodujący lizozym T7 pod kontrolą promotora lac został skonstruowany w celu ułatwienia dezintegracji komórek po ekspresji rekombinantowych białek w systemach ekspresji indukowanych arabinozą. Użyteczność plazmidu została przetestowana w komórkach Escherichia coli TOP10 i E. coli LMG194, niosących plazmid pBADMHADgeSSB, zawierający gen kodujący białko SSB Deinococcus geothermalis pod kontrolą promotora...
-
Instrumenty promocji w procesie zarządzania organizacją
PublicationW artykule podjęto temat dotyczący roli instrumentów promocji w procesie zarządzania organizacją, odnosząc się do uwarunkowań publicznej uczelni wyższej. Artykuł podzielono na dwie części. W pierwszej, przedstawiono krótką charakterystykę istoty zarządzania organizacją oraz form promocji organizacji. W drugiej części przedstawiono wyniki badania ankietowego, które zostało przeprowadzone wśród studentów Akademii Techniczno-Humanistycznej...
-
Badania nad wykorzystaniem rekombinantowego białka MutS do wykrywania muta-cji punktowych.**2002, ????s. ???rys. ??? tab. bibliogr.???poz. maszyn. Rozprawa doktorska 10.04.2002, P. Gdań. Wydz. Chem. Promotor: prof. dr hab. J. Kur.
Publication.
-
Tematyka zbiorników i silosów w pracach Katedry Konstrukcji Metalowych i Zarządzania w Budownictwie
PublicationW artykule opisano prace badawcze realizowane w Katedrze Konstrukcji Metalowych i Zarządzania w Budownictwie. Przedstawiono zakres, metodykę i wyniki badań modelowych oraz analiz numerycznych dotyczących obciążenia wiatrem dwupłaszczowego pionowego zbiornika walcowego oraz stateczności stalowych powłok walcowych obciążonych podciśnieniem z uwzględnieniem wpływu imperfekcji geometrycznych.
-
Bartłomiej Ferra dr inż.
People -
New examples of N^(+)-H···^(-)S hydrogen bonds: Synthesis and X-ray study of selected secondary ammonium tri-tert-butoxysilanethiolates
PublicationTri-tert-butoksysilanotiol reagując z aminami drugorzędowymi: Et2NH, morfoliną, dicykloheksyloaminą i 2,2,4,4-tetrametylopiperydyną daje odpowiednie sole amoniowe. Jak wykazują rentgenowskie badania strukturalne wszystkie te związki tworzą w ciele stałym jednostki dimeryczne {RS(-), R'NH2(+)}2, powiązane wiązaniami wodorowymi typu: N(+)-H···(-)S.
-
Genetic inactivation and chemical inhibition of PARP-1 lead to increased cytotoxicity to antitumor triazoloacridone C-1305
PublicationOkreśliliśmy aktywność cytotoksyczną związku C-1305 wobec komórek z obniżoną aktywnością PARP-1 w wyniku działania inhibitora tego enzymu związku NU1025. Dane wskazują, że w zależności od rodzaju inhibitora topoizomerazy II obniżenie aktywności PARP-1 przez związek NU1025 prowadzi do zwiększenia bądź obniżenia cytotoksyczności tych leków. Działanie NU1025 prowadzi również do re-aktywacji szlaku p53 w komórkach HeLa, czego jak dotąd...
-
Novel method of expression and purification of hirudin based on pBAD TOPO, pTYB12 vectors and gene synthesis
PublicationW pracy przedstawiono nową, szybką i tanią metodę otrzymywania, ekspresji i oczyszczania białka hirudyny naturalnie izolowanego z ślinianek pijawki lekarskiej. Hirudyna pełni funkcje bezpośredniego inhibitora trombiny, głównego białka biorącego udział w tworzeniu skrzepów krwi. Właściwości te wykorzystywane są od wielu lat w klinice. Opracowana metoda pozwoliła uzyskać 17 mg/l hodowli E. coli białka o wysokiej czystości i aktywności...
-
Study of immunogenic and immunoprotective activity of DNA vaccines encoding multiantigenic chimeric and fusion proteins of Toxoplasma gondii
ProjectsProject realized in Department of Microbiology according to UMO-2018/31/D/NZ6/02839 agreement from 2019-07-01
-
Vom siliciumdisulfid zu einem neuen Gebiet chemischer Verbindungen - Chemie der Orthothiokieselsäure-Derivate und ihre Molekülstrukturen
PublicationOtrzymany przez syntezę żelazo-krzemu z siarką techniczny dwusiarczek krzemu wykazuje wysoką reaktywność i w reakcjach z alkoholami daje produkty zawierające wiązanie Si-S. Otrzymane trialkoksysilanotiole (RO)3SiSH są stosunkowo kwaśnymi i trwałymi związkami. Sole silanotioli metali grup głównych oraz metali przejściowych mają różne struktury molekularne, np.: monomeryczne, dimeryczne czy tetrameryczne.
-
Wpływ osmolitów na stabilność białek w oparciu o metodę dynamiki molekularnej
PublicationCelem niniejszej pracy było zbadanie molekularnego mechanizmu wpływu biologicznie znaczących związków, tzw. osmolitów na stabilność białek. Aby zweryfikować istniejące hipotezy i dostarczyć spójnego obrazu działania osmolitów na poziomie molekularnym, wykorzystano metodę dynamiki molekularnej do zasymulowania mechanicznej denaturacji modelowych białek – lizozymu i ubikwityny. W tym podejściu odtworzony został efekt stabilizujący...
-
Yi Qi Yi Biao Xue Bao/Chinese Journal of Scientific Instrument
Journals -
Esteraza GDSL z psychrotolerancyjnego szczepu Pseudomonas sp. S9 - konstrukcja systemów ekspresyjnych opartych o komórki Escherichia coli i Pichia pastoris, produkcja, oczyszczanie i charakterystyka uzyskanych białek rekombinowanych
PublicationW rozprawie doktorskiej celu opracowania wydajnej metody produkcji rekombinantowych wariantów sekwencyjnych enzymu esterolitycznego z psychrotolerancyjnego szczepu Pseudomonas sp. S9 zaprojektowano układy ekspresyjne umożliwiające ich produkcję w bakteriach Escherichia coli oraz drożdżach Pichia pastoris. W systemie ekspresyjnym E. coli wyprodukowano dwa warianty białek: EstS9Auto (białko zbudowane z domeny katalitycznej, domeny...
-
Architektury bloków wnioskowania systemów rozmytych
PublicationW pracy przedstawiono kilka różnych architektur bloków wnioskowania cyfrowych sterowników rozmytych. Architektury te zostały zaimplementowane w układach reprogramowalnych FPGA-Spartan3. Dokonano porównania tych architektur pod względem szybkości działania.
-
Możliwości zastosowania arytmetyki resztowej w systemie rozmytym
PublicationW artykule przedstawiono możliwości zastosowania arytmetyki resztowej w systemie rozmytym implementowanym w układzie reprogramowalnym FPGA. Zastosowanie arytmetyki resztowej ma na celu przyspieszenie procesu wnioskowania, a w szczególności operacji wyostrzania. W pracy tej przedstawiono także wykorzystanie techniki tablicowania do opisu zmiennych lingwistycznych (ang. look-up table).
-
Adaptive selection of control parameters in differential evolution algorithms
PublicationW pracy przedstawiono metodę adaptacyjnej selekcji parametrów kontrolnych w różnicowych algorytmach ewolucyjnych. Wartości parametrów takich jak: stopień krzyżowania i współczynnik różnicowej mutacji są odpowiednio zmieniane. Funkcje testowe użyte do testowania proponowanej metody były zaczerpnięte z literatury. Rezultaty uzyskane przy użyciu opisanej metody zostały porównane z innymi metodami selekcji różnicowej. Wyniki te, uzyskane...
-
Design and multi-objective optimization of combinational digital circuits using evolutionaty algorithm with multi-layer chromosomes
PublicationW artykule przedstawiono zastosowanie algorytmów ewolucyjnych z wielowarstwowymi chromosomami do projektowania i optymalizacji wielokryterialnej kombinatorycznych układów cyfrowych. Kryteriami optymalizacji były: liczba bramek, liczba tranzystorów w układzie i czas propagacji sygnałów. Proponowaną metodą zaprojektowano i optymalizowano cztery układy wzięte z literatury. Uzyskane rezultaty porównano z wynikami otrzymanymi innymi...
-
Zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania filtrów cyfrowych NOI o nietypowych charakterystykach
PublicationW artykule przedstawiono zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania filtrów cyfrowych NOI o nietypowych charakterystykach amplitudowych. Filtry takie mają praktyczne zastosowanie w korektorach amplitudowych stosowanych np. w telefonii lub w aparatach słuchowych. Otrzymany rezultat ukazuje, że możliwe jest zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania stabilnych filtrów cyfrowych NOI o zadanych nietypowych charakterystykach...
-
Ewolucyjne projektowanie kombinacyjnych układów cyfrowych: stan obecny, główne problemy i perspektywy
PublicationW pracy przedstawiono stan obecny, główne problemy oraz perspektywy dotyczące ewolucyjnego projektowania kombinacyjnych układów cyfrowych. Krótko scharakteryzowano istniejące algorytmy ewolucyjnego projektowania układów kombinacyjnych oraz przedstawiono ich ogólną koncepcję. Wskazano również główne problemy tych algorytmów oraz potencjalne sposoby ich eliminacji.
-
Evolutionary design of combinational digital circuits: state of the art, main problems, and future trends
PublicationW artykule przedstawiono stan obecny, główne problemy oraz perspektywy dotyczące ewolucyjnego projektowania kombinacyjnych układów cyfrowych. Krótko scharakteryzowano istniejące algorytmy ewolucyjnego projektowania układów kombinacyjnych oraz przedstawiono ich ogólną koncepcję. wskazano również główne problemy tych algorytmów oraz potencjalne sposoby ich eliminacji.
-
Zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania filtrów cyfrowych NOI o nietypowych charakterystykach
PublicationW artykule przedstawiono zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania filtrów cyfrowych NOI o nietypowych charakterystykach amplitudowych. Filtry takie mają praktyczne zastosowanie w korektorach amplitudowych stosowanych np. w telefonii lub w aparatach słuchowych. Otrzymany rezultat ukazuje, że możliwe jest zastosowanie algorytmu pszczelego do projektowania stabilnych filtrów cyfrowych NOI o zadanych nietypowych charakterystykach...
-
Implementacja cyfrowego równoległego systemu rozmytego w układzie FPGA
PublicationW artykule przedstawiono praktyczną implementację cyfrowego równoległego systemu rozmytego w układzie FPGA. Poszczególne zbiory rozmyte posiadają swój kod, który wykorzystywany jest do adresowania pamięci przechowującej reguły. W proponowanym systemie proces wnioskowania przebiega równolegle dla aktywowanych reguł.