Filters
total: 1659
-
Catalog
- Publications 1074 available results
- Journals 30 available results
- Publishing Houses 8 available results
- People 114 available results
- Inventions 2 available results
- Projects 20 available results
- Research Teams 7 available results
- e-Learning Courses 305 available results
- Events 22 available results
- Open Research Data 77 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: GOSPODARKA GRUNTAMI
-
Janusz Rachoń prof. dr hab. inż.
PeopleSprawował urząd rektora w latach 2002-2008 Urodził się 11 sierpnia 1946 r. w Nowym Sączu. Studia wyższe ukończył w 1969 r. na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej, uzyskując tytuł magistra inżyniera chemika. W 1969 r. rozpoczął pracę na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej, na którym uzyskał w 1975 r. doktorat, a w 1985 r. habilitację. Na stanowisko docenta został powołany w 1989 r., na stanowisko profesora nadzwyczajnego...
-
Gospodarka Wodna 2024
e-Learning Courses -
Gospodarka wodno-ściekowa
e-Learning Courses -
Spin-off jako interface między sektorem publicznych organizacji naukowo-badawczych a przemysłem - doświadczenia projektowe
PublicationRosnący udział sektora usług w gospodarce, tempo postępu technologicznego, rosnący udział wiedzy/informacji w wartości produkcji, jak również skala zmian gospodarczych i społecznych wymuszają inwestowanie w wymianę pomiędzy nauką a praktyką gospodarczą, konkretnie – między sektorem publicznych organizacji naukowo-badawczych a przemysłem. Z tego względu sfera naukowa odgrywa znaczącą rolę we wzmocnieniu gospodarki opartej na wiedzy,...
-
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy w Polsce w latach 2000-2015 na tle wybranych krajów Unii Europejskiej
PublicationPodejście do problematyki zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy stało się jednym z kluczowych elementów w dyskusjach na temat unowocześniania pracy. Wskutek zmian mających miejsce w sferze technologii, organizacji pracy, funkcjonowania gospodarki i świadomości społecznej mamy bowiem do czynienia z ewolucją tej formy zatrudnienia z punktu widzenia kapitału ludzkiego oraz ciągłym doskonaleniem w zakresie efektywności jego...
-
Mateusz Daśko dr inż.
PeopleDr inż. Mateusz Daśko urodził się w 1990 roku w Kołobrzegu. Od 2009 roku związany jest z Politechniką Gdańską gdzie uzyskał stopień inżyniera (2013) oraz magistra (2014) na kierunku biotechnologia. W 2014 rozpoczął Studia Doktoranckie na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej, gdzie zajmował się projektowaniem oraz syntezą chemiczną nowych inhibitorów sulfatazy steroidowej jako potencjalnych leków przeciwnowotworowych w grupie...
-
Nowe kierunki usuwania azotu w oczyszczalniach ścieków
PublicationW 2015 roku Komisja Europejska przyjęła nową strategię gospodarki o obiegu zamkniętym (ang. Circular Economy), której celem jest efektywne wykorzystanie zasobów, a także zwiększenie roli gospodarki odpadami. Działania prowadzone w ostatnich latach w sektorze oczyszczania ścieków były ukierunkowane na rozwój efektywnej, niskoemisyjnej gospodarki zasobami, sprzyjającej wzrostowi bezpieczeństwa energetycznego i poprawie stanu jakości...
-
Oszacowanie kąta tarcia wewnętrznego piasków morskich na podstawie sondowań statycznych metodą CPTU
PublicationOszacowanie kąta tarcia wewnętrznego piasków na Wybrzeżu Bałtyku w gruntach normalnie skonsolidowanych i prekonsolidowanych, starych złożach i refulatach. Porównanie tych wartości z wynikami badań w aparacie trójosiowego ściskania.Dobór odpowiednich zależności korelacyjnych między wynikami badań laboratoryjnych i terenowych.
-
Hybrid biobattery based on arylated carbon nanotubes and laccase
PublicationJednościenne nanorurki węglowe modyfikowano resztami antracenu i antrachinonu Otrzymany materiał posłużył do modyfikacji elektrody węglowej w celu jej zastosowania do redukcji tlenu w bioogniwie paliwowym. Nanorurki z aromatycznymi grupami zwiększyły powierzchnię elektrody oraz przyczyniły się do zwiększenia bezpośredniego przeniesienia elektronów. Grupy arylowe mogą wnikać do hydrofobowej kieszeni enzymu, w której znajduje się...
-
Rozproszone elektrociepłownie gazowe w woj. pomorskim. Cz. I
PublicationPrzedstawiono ideę skojarzonej gospodarki cieplno-elektrycznej oraz generacji rozproszonej.
-
Robert Jankowski prof. dr hab. inż.
PeopleHe was born on December 26, 1968 in Gdynia. A graduate of the High School at the Consulate of Poland in Benghazi, Libya (1987), a student at the Gdańsk University of Technology (MSc studies, 1987-1991 and 1992-1993), University of Sheffield, England (BSc studies, 1991-1992), University of Roskilde, Denmark (MSc course, 1993) and University of Tokyo, Japan (PhD studies, 1994-1997). From the beginning of his professional career associated...
-
Katarzyna Wojan dr hab.
PeopleDr habil., assiociate professor, Polish linguist, lexicographer, bibliographer; Finnish, Russian, Slavonic languages; confrontative linguistics, lexicology, lexicography, history of Polish lexicography, translation studies, intercultural communication, reception of Polish literature abroad, translations Editor-in-Chief of the Journal "Studia Rossica Gedanensia" (annual)
-
Systemy przewodów rurowych z tworzyw sztucznych. Systemy poza konstrukcjami budynków do przesyłania wody lub ścieków. Praktyka instalowania nad ziemią i pod ziemią
PublicationZagadnienia prowadzenia rurociągów poza budynkami - posadowienia w gruncie względnie poza gruntem. Szczególne konsekwencje zróżnicowanych warunków posadowienia. Projekt prenormy europejskiej w wersji polskiej. Konsekwencje usterek na poziomie tłumaczenia, różnice w definiowaniu podstawowych zachowań
-
Analiza pracy pobocznicy pala w gruncie niespoistym w świetle wyników badań modelowych.
PublicationAnaliza wyników badań modelowych pali o różnych średnicach trzonów w gruntach niespoistych. Wytłumaczenie wpływu średnicy pala na wartości oporu gruntu wzdłuż pobocznicy pala. Analiza oporów gruntu wzdłuż pobocznicy pala.Analiza oporów gruntu wzdłuż pobocznicy pali wbijanych i wierconych oraz gładkich i szorstkich.
-
AGRO 2022
EventsTematyka konferencji dotyczy bezpieczeństwa żywnościowego oraz podjęcia działań w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom.
-
Dubbletten.
PublicationW pracy przedstawiono nowoczesne rozwiązanie oczyszczania ścieków bytowych z zastosowaniem toalet separujących DUBBLETTEN. Innowacyjność tej technologii dotyczy całości rezultatu, ponieważ w sposób alternatywny dla stosowanych rozwiązań zapewnia kompleksowe rozwiązanie problemów związanych z oczyszczaniem ścieków oraz zagospodarowaniem osadów. W tradycyjnych oczyszczalniach ścieków przede wszystkim oczyszcza się ścieki, natomiast...
-
The impact of mega sports events on the stock markets
PublicationWpływ wielkoformatowych imprez sportowych na gospodarkę może być rozpatrywany na różnych płaszczyznach. Najczęściej przywołuje się zmiany w zakresie PKB kraju lub regionu goszczącego, zmiany na rynku pracy, rozbudowę bądź modernizację infrastruktury oraz tendencje w zakresie przepływu turystycznego. Kanały oddziaływania tak dużych wydarzeń są jednak dużo szersze i obejmują ponadto: życie publiczne, polityczne i kulturalne, informację,...
-
Globalizacja - szanse i zagrożenia.
PublicationNowa epoka w dziejach globalizacji gospodarki wiąże się z rewolucją elektroniczno - internetową, która niesie zawrotne tempo wymiany informacji i otwiera nowe perspektywy dla rozwoju gospodarki. Sama rewolucja nie wystarcza jednak, aby globalizacja przyniosła dobre efekty. Potrzebna jest właściwa strategia dostosowania się do tego procesu. Wypracowanie jej wymaga uświadomienia szans i zagrożeń związanych z procesem globalizacji.
-
Koncepcja doskonalenia marketingu nowych technologii w Politechnice Gdańskiej
PublicationW rozdziale podjęto problem doskonalenia wykorzystania dorobku współczesnego marketingu w przygotowaniu i oferowaniu nowych technologii, oparte na doświadczeniach Politechniki Gdańskiej (PG). Omówiono pojęcia, cechy, korzyści i uwarunkowania współczesnego marketingu, jak też istoty nowych technologii i sposobów transferu z jednostek naukowo-badawczych do gospodarki. Przedstawiono dotychczasowe doświadczenia transferu i komercjalizacji...
-
Systemowe ryzyko płynności w polskim systemie bankowym – determinanty i trendy
PublicationCelem rozprawy jest określenie metod pomiaru systemowego ryzyka płynności oraz pomiar tego ryzyka dla polskiego systemu bankowego za pomocą zaproponowanych metod, w oparciu o dostępne dane. Do celów rozprawy zaliczyć należy również przedstawienie problemu systemowego ryzyka płynności od strony jego wpływu na gospodarkę. Zgodnie z hipotezą główną, systemowe ryzyko płynności w polskim systemie bankowym w latach 1996-2012 wzrosło....
-
Problemy gospodarki przestrzennej. W: [Praca zbiorowa] Materiały do mono- grafii przyrodniczej regionu gdańskiego. Gdańsk: Marpress**2003 s. 200-216. Tom 9 Zaborski Park Krajobrazowy. Problemy trójochrony i współistnienia z Parkiem Narodowym ''Bory Tucholskie''. Zaborski Landscape Park. Problems of Landscape Park. Problems of the triprotection and coexistence with the ''Bo- ory Tucholskie'' National Park. Praca zbiorowa pod redakcją M. Przewoźniaka.
PublicationArtykuł zawiera omówienie takich zagadnien jak: struktura społeczno-gospo- darcza Parku, identyfikacja problemów gospodarki przestrzennej, strategicz- ne planistyczne i programowe uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. Na tej podstawie przeprowadzono rejonizację funkcjonalno-przestrzenną Parku i określono zasady jego zagospodarowania.
-
Sławomir Makowiec dr hab.
People -
Efektywność topienia elektrod w podstawowych procesach spawania
PublicationW referacie przedstawiono wyniki badań współczynnika stapiania i efektywności stapiania elektrod w procesie spawania ręcznego elektrodami otulonymi (111), półautomatycznego w osłonie różnych gazów - drutami pełnymi i proszkowymi (135,136) oraz metodą spawania automatycznego łukiem krytym (121).
-
Nabywanie nieruchomości przeznaczonych pod drogi publiczne
PublicationNabywanie nieruchomości przeznaczonych pod drogi publiczne. Polska na rozwój dróg krajowych w latach 2007 - 2013 otrzymała ponad 10 mld euro unijnego wsparcia. W efekcie powstało prawie 1500 km nowych dróg ekspresowych i autostrad. Należałoby przeanalizować przebieg procesu inwestycyjnego i procedur administracyjnych, aby osiągnąć jeszcze lepsze rezultaty i efektywniej wykorzystywać dotacje przeznaczone na...
-
Dorota Dominika Kamrowska-Załuska dr hab. inż. arch.
PeopleProf. Dorota Kamrowska-Zaluska, architect and urban planner, Associate Professor and Director of mid-career program on Urban development and management of metropolitan areas, at the Department of Urban Design and Regional Planning at Faculty of Architecture, Gdansk University of Technology; Visiting Scholar and Research Fellow at several research institutions incl. Massachusetts Institute of Technology (2013), Charted Urban Planner...
-
Warunki drenażu w symulacjach numerycznych zagadnień geotechniki
PublicationOmówiono problematykę dotyczącą modelowania numerycznego zagadnień geotechniki w nawodnionych gruntach drobnoziarnistych. Przedstawiono trzy podstawowe metody modelowania braku drenażu przy użyciu modelu sprężysto-plastycznego gruntu Coulomba-Mohra. Wskazano na różnice wynikające z przyjęcia różnych założeń dotyczących drenażu w symulacjach numerycznych wykopu w słabonośnym gruncie drobnoziarnistym.
-
PRZEGLĄD METOD WYMIAROWANIA PLATFORM ROBOCZYCH
PublicationW artykule przedstawiono wybrane zagadnienia związane z wymiarowaniem platform roboczych, umożliwiających bezpieczne prowadzenie robót geotechnicznych w gruntach słabonośnych. Omówiono dostępne metody wymiarowania (CIRIA, BRE, TWf i T-Value) umożliwiające określenie wymaganej miąższości platformy roboczej. Zwrócono uwagę na korzyści wynikające z zastosowania geosyntetyków w konstrukcji platform.
-
Systemy Informacji Przestrzennej dla kierunku Gospodarka Przestrzenna część 2
e-Learning CoursesWydział Architektury, studia inżynierskie, kierunek Gospodarka Przestrzenna
-
Systemy Informacji Przestrzennej dla kierunku Gospodarka Przestrzenna
e-Learning CoursesWydział Architektury, studia inżynierskie, kierunek Gospodarka Przestrzenna
-
Determinanty wzrostu innowacji przedsiębiorstw na rynku usług finansowych
PublicationUsługi finansowe będące coraz ważniejszą częścią gospodarki w krajach rozwiniętych stały się w ostatnich latach jednymi z najbardziej innowacyjnych obszarów gospodarki w krajach rozwiniętych. Biorąc pod uwagę perspektywy rozwoju sektora usług finansowych w artykule przedstawiono podstawowe kategorie determinantów sprzyjających rozwojowi innowacji wśród instytucji finansowych. Najważniejsze grupy czynników zostały ogólnie zdefiniowane...
-
Mariusz Figurski prof. dr hab. inż.
PeopleMariusz Józef Figurski (born 27 April 1964 in Łasinie, Poland) - Polish geodesist, professor of technical sciences, professor at the Gdańsk University of Technology. Early life and education He passed the matriculation examination in 1983 after he had finished Jan III Sobieski High school in Grudziądz. He graduated the Military University of Technology on an individual mode at the Faculty of Electromechanics and Civil Engineering...
-
Magdalena Rembeza dr inż. arch.
PeopleMagdalena Rembeza jest adiunktem w Katedrze Urbanistyki i Planowania Regionalnego na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Jest również członkiem Zarządu Forum Rewitalizacji Stowarzyszenie, członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich (TUP ) oraz International Federation of Housing and Planning (IFHP). W latach 2009-2014 była kierownikem studiów podyplomowych Politechniki Gdańskiej: „Rewitalizacja architektoniczno-urbanistyczna...
-
Zagadnienia sozologiczne. W: [Praca zbiorowa] Materiały do monografii przy- rodniczej regionu gdańskiego. Gdańsk: Marpress**2003, s. 182-199, 12 tab. Tom 9 Zaborski Park Krajobrazowy. Problemy trójochrony i współistnienia z Parkiem Narodowym ''Bory Tucholskie''. Zaborski Landscape Park. Problems of Landscape Park. Problems of the triprotection and coexistence with the''Bory Tucholskie'' National Park. Praca zbiorowa pod redakcją M. Przewożniaka.
PublicationArtykuł zawiera omówienie wszystkich istotnych problemów sozologicznych wys-tępujących w Zaborskim Parku Krajobrazowym, jak zanieczyszczenie powietrzaatmosferycznego, warunki akustyczne, zanieczyszczenie wód, przekształceniaobiegu wody i litosfery, gospodarka odpadami stałymi. Całość podsumowujesyntetyczna ocena stanu środowiska.
-
Paweł Filipkowski dr inż.
PeoplePaweł Filipkowski Ph.D. Biotechnology Department of Chemistry, Technology and Biotechnology of Food Faculty of Chemistry Gdansk University of Technology Narutowicza 11/12 80-233 Gdansk, Poland Tel: +48 58 3472456 e-mail: pawel.filipkowskiATpg.edu.pl Current position: Assistant Professor/Senior Lecturer*(from Jan.2019) of Biotechnology, Department of Chemistry, Technology and Biotechnology of Food, Gdansk University of Technology. Education: Eng....
-
Wstęp
PublicationPrzedstawiono problematykę gospodarki energetycznej .Opisano wybrane definicje z zakresu gospodarowania energią. Przedstawiono jednostki i sposoby ich przeliczania.
-
Podaż na Mazowszu a rozwój klastrów cz.3
PublicationW niniejszym artykule autorka przedstawia informacje na temat wsparcia finansowego sformalizowanych klastrów na Mazowszu w nowym okresie programowania 2007-2013 - w ramach PO Innowacyjna Gospodarka, RPO Województwa Mazowieckiego oraz Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.
-
Franchising jako instrument aktywizacji ekonomicznej podmiotów na rynku
PublicationCelem artykuły jest przedstawienie franchisingu jako instrumentu wspomagającego funkcjonowanie przedsiębiorców oraz zwiększającego ich aktywność gospodarczą. W tym celu określono istotę funkcjonowania franchisingu w warunkach polskiej gospodarki. Przedstawiono liczbę systemów i placówek franczyzowych w latach 1995-2013, w tym z uwzględnieniem placówek bankowych. Stwierdzono, że zmiany w otoczeniu przedsiębiorstw niekiedy powodują...
-
Rola wybranych determinant w kształtowaniu postaw przedsiębiorczych
PublicationPrzejście od modelu gospodarki menedżerskiej do modelu gospodarki przedsiębiorczej skutkuje m.in. rosnącym znaczeniem procesów tworzenia nowych firm. Rodzi to konieczność szerszego niż dotąd spojrzenia na paradygmat przedsiębiorczości i wzbogacenia go o pojęcie preprzedsiębiorczości, zaprezentowane w niniejszym artykule. Ponadto, w artykule zaprezentowano główne determinanty osobowe prowadzące do osiągnięcia statusu preprzedsiębiorcy....
-
Logistyka zrównoważona — główne kierunki rozwoju
Publication -
Pomiar efektywności kształcenia i produktywności publicznych szkół wyższych za pomocą nieparametrycznej metody DEA i indeksu Malmquista
PublicationW artykule przedstawiono ocenę efektywności działalności dydaktycznej prowadzonej przez publiczne szkoły wyższe (50 szkół wyższych w okresie 2009− 2012) wraz z pomiarem zmian produktywności w czasie. Wskaźniki efektywności zostały obliczone za pomocą nieparametrycznej metody DEA, a zmiany produktywności za pomocą indeksu Malmquista. Za nakłady działalności uczelni przyjęto: wartość przychodów z działalności dydaktycznej, liczbę...
-
Problematyka oceny efektywności szkolnictwa wyższego
PublicationArtykuł przybliża problematykę efektywności szkolnictwa wyższego. Prezentuje czynniki wpływające na funkcjonowanie uczelni wyższych, takie jak sytuacja demograficzna oraz limitowane środki publiczne. Dokonywanie oceny efektywności w tym kontekście jest konieczne, a roli takiej nie spełniają rankingi i kategoryzacja, gdyż nie przynoszą one rekomendacji, co należy zrobić, aby poprawić pozycję słabszych uczelni. Autor proponuje kierunki...
-
Wpływ redukcji emisji CO2 na funkcjonowanie sektorów biopaliw transportowych w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem sektora bioetanolu
PublicationW artykule omówione zostały zagadnienia dotyczące produkcji bioetanolu w Polsce, w aspekcie wymogów unijnych. Artykuł prezentuje ponadto modele badawczo-decyzyjne, na podstawie których zostały zrealizowane badania wśród przedsiębiorstw produkujących bioetanol oraz model zalecany na przyszłość. Do zaprezentowanych przykładów przedsiębiorstw produkcyjnych bioetanol 1. generacji należy odnieść się w kontekście zmian techniczno-technologicznych...
-
Wykorzystanie teorii ograniczeń do realizacji zasad koncepcji Lean
PublicationZłożone i dynamiczne otoczenie wymaga nieustannych zmian i doskonalenia działalności organizacji oraz rekonfiguracji procesów realizowanych w sieciach organizacji. Przed organizacjami stawiane są liczne wyzwania. Wymagania rynku powodują, że za pożądane metacechy organizacji można uznać elastyczność, jakość oraz innowacyjność. Ponadto wewnętrzne naciski na poprawę efektywności funkcjonowania organizacji wymagają ograniczania kosztów...
-
Algorytmy optymalizacji decyzji logistycznych w zagadnieniach harmonogramowania zadań w inteligentnych systemach produkcyjnych
PublicationW niniejszym artykule zaprezentowano omówienie wybranych metod optymalizacji decyzji logistycznych w zagadnieniach harmonogramowania zadań w inteligentnych systemach produkcyjnych (ISP). Do grupy tej zalicza się między innymi metody oparte na mechanizmach sztucznych sieci neuronowych, algorytmów ewolucyjnych, systemach rozmytych oraz algorytmów rojowych. Spośród wyżej wymienionych metod na szczególną uwagę zasługują algorytmy ewolucyjne...
-
Kreowanie zmian systemów produkcyjnych
PublicationUmiejętność szybkiej identyfikacji czynników zmiany i budowania impulsów sprawczych zmian pozwala na elastyczną adaptację systemu produkcyjnego do warunków globalnego rynku i budowanie przewagi konkurencyjnej. Kreowanie zmian systemów produkcyjnych wspiera metodyka identyfikacji czynników transformacji, której podstawę stanowi badanie wzajemnego wpływu zmian wielowymiarowych przestrzeni otoczenia i elementów systemu produkcyjnego.
-
Trendy rozwoju systemów produkcyjnych
PublicationSystemy produkcyjne podlegają ciągłym zmianom. W artykule przedstawiono cechy warunkujące ten rozwój, które wynikają z oczekiwań i wymagań rynku. Wskazano również główne nurty rozwoju, na które mają również wpływ naciski wewnętrzne na poprawę efektywności funkcjonowania. Dało to podstawę do wyróżnienia czterech etapów rozwoju systemów produkcyjnych i wskazania powiązanych z nimi rozwiązań. Przedstawiono ponadto model systemu produkcyjnego...
-
Pomiar efektywności kształcenia i produktywności publicznych szkół wyższych za pomocą nieparametrycznej metody DEA i indeksu Malmquista
PublicationW artykule przedstawiono ocenę efektywności działalności dydaktycznej prowadzonej przez publiczne szkoły wyższe (50 szkół wyższych w okresie 2009−2012) wraz z pomiarem zmian produktywności w czasie. Wskaźniki efektywności zostały obliczone za pomocą nieparametrycznej metody DEA, a zmiany produktywności za pomocą indeksu Malmquista. Za nakłady działalności uczelni przyjęto: wartość przychodów z działalności dydaktycznej, liczbę...
-
Nowe horyzonty zarządzania logistycznego
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie nowych kierunków zarządzania logistycznego. W opracowaniu podkreślono konieczność holistycznego spojrzenia na koncepcję zarządzania logistycznego w kontekście powiązań logistyki z zarządzaniem dynamicznym. W artykule zawarto propozycje obszarów i kierunków doskonalenia działań zarządzania logistycznego oraz zaprezentowano zarys wybranej problematyki strategicznych perspektyw aktywności logistycznej...
-
Projektowanie modelu doskonalenia łańcucha logistycznego
PublicationW artykule do zaprojektowania modelu doskonalenia łańcucha logistycznego wykorzystano koncepcję modeli biznesowych opracowanych przez A.Osterwaldera, Y.Pigneura, L.Bossidego i R.Charana. Zaproponowany model biznesu uwzględnia komponenty takie jak: otoczenie, infrastruktura, strategia, przewaga konkurencyjna i taktyka operacyjna.
-
Mierniki statystyczne w LSEIP - logistycznym systemie elektronicznej identyfikacji pacjenta w przychodni
PublicationW niniejszym artykule skupiono się na analizie procesu obsługi pacjenta w przychodni z wykorzystaniem logistycznego systemu elektronicznej identyifikacji pacjenta (LSEIP). Przedstawiona została propozycja zestawu mierników statystycznych dedykowanych temu systemowi. W dalszej części pracy wskazano pożądane kierunki tendencji tych mierników w kontekście działałności podmiotu leczniczego zorientowanego na doskonalenie.Autorka podjęła...