Filters
total: 2830
-
Catalog
- Publications 2533 available results
- Journals 11 available results
- Conferences 6 available results
- People 41 available results
- Inventions 12 available results
- Projects 8 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 1 available results
- Research Equipment 12 available results
- e-Learning Courses 35 available results
- Events 8 available results
- Open Research Data 162 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: generator indukcyjny
-
Układ sterowania małą elektrownią wiatrową z generatorem indukcyjnym
PublicationW referacie przedstawiono układ sterowania małej, zasilanej z 1 fazy elektrowni wiatrowej, w której wykorzystano generator indukcyjnyz przekształtnikiem energoelektronicznym i zasobnikiem energii w postaci kondensatora i dławika. Przeprowadzono badania symulacyjne zasobnika energii oraz przedstawiono realizację aplikacyjną z silnikiem wiatrowym o mocy 12kW. Badania symulacyjne jak i doświadczenia eksploatacyjne wykazały dobre właściwości...
-
Polyarmonic model of synchronous generator for analysis of autonomous power generation systems
PublicationAbstract: This paper presents the polyharmonic modelling of synchronous generator (SG) in machine variables. The simple geometry and windings physical layout has been used for inductance calculations of a salient-pole SG. The main advantage of this model is the ease of describing an autonomous power generation system (APGS) in terms of its topology and thus providing effective analysis at the static and dynamic states, both for...
-
Koncepcja i symulacja polowa generatora o zmiennej częstotliwości. Zastosowanie w autonomicznych systemach elektroenergetycznych = Conception and field simulations of a variable frequency generator. Application for autonomous power generation system
PublicationStreszczenie angielskie: This paper covers a conception and simulation results for a brushless synchronous generator working with variable speed in an autonomous energy generation system (e.g. airplane power grid, hybrid vehicle, micro-CHP). The papers has two parts: presentation of the generator conception used in modern autonomous energy generation systems, and simulation results using filed model elaborated in Flux2D software....
-
Sterowanie multiskalarne pięciofazowym silnikiem indukcyjnym
PublicationZastosowanie przekształcenia układu współrzędnych fazowych na układ ortogonalny do pięciofazowego silnika indukcyjnego o uzwojeniach skupionych prowadzi do wystąpienia w modelu matematycznym dwóch par składowych alfa-beta wektorów wirujących w dwóch nieruchomych układach współrzędnych. Pierwszy układ współrzędnych odpowiada zmiennym pierwszej harmonicznej, drugi – zmiennym trzeciej harmonicznej. Dla każdego układu występuje oddzielny...
-
Sterowanie multiskalarne pięciofazową maszyną indukcyjną
PublicationZastosowanie przekształcenia układu współrzędnych fazowych na układ ortogonalny dla pięciofazowego silnika indukcyjnego o uzwojeniach skupionych prowadzi do wystąpienia w modelu matematycznym dwóch par składowych alfa-beta wektorów wirujących w dwóch nieruchomych układach współrzędnych. Pierwszy układ współrzędnych odpowiada zmiennym pierwszej harmonicznej, drugi – zmiennym trzeciej harmonicznej. Dla każdego układu występuje oddzielny...
-
Wytwarzanie wzorcowych mieszanin gazowych za pomocą generatora pneumatycznegoGeneration of standard gaseous mixtures using pneumatic generator
PublicationW pracy przedstawiono konstrukcję pneumatycznego generatora wzorcowych mieszanin gazowych przeznaczonych do kalibracji różnych analizatorów gazów. Generator może także być wykorzystany do wytwarzania mieszanin oddechowych dla nurków pracujących na różnych głębokościach. Błąd bezwzględny wykonania mieszanin dwuskładnikowych i trójskładnikowych za pomocą skonstruowanego generatora nie przekracza 2%.
-
Modelling and Control of a Brushless Multiphase Doubly-Fed Induction Generator in a Stand-Alone Wind Generation System
PublicationThe development of the novel multiphase brushless doubly-fed generator system and voltage controller for stand-alone mode configuration is proposed in this paper. The generator system is based on the new machine construction with multiphase control winding and traditional three-phase power winding. The dynamic model of multiphase brushless doubly-fed generator is presented, and the control strategy for voltage amplitude and frequency...
-
Michał Michna dr hab. inż.
PeopleMichal Michna received the M.Sc. and Ph.D. degrees in electrical engineering from the Gdansk University of Technology (GUT), Gdansk, Poland, in 1998 and 2005, respectively. Since 2004, he was employed at the Department of Power Electronics and Electrical Machines of the Gdańsk University of Technology (assistant, assistant professor, senior lecturer). In 2010-2015 he was a deputy of head of the Department of Power Electronics and...
-
Sterowanie silnikiem indukcyjnym w zakresie osłabiania pola
PublicationPrezentowany w referacie układ regulacji silnika indukcyjnego oparty na modelu multiskalarnym zapewnia zachowanie odsprzężonego sterowania w szerokim zakresie zmian strumienia w szczelinie powietrznej. Układ regulacji zawiera regulatory trzech zmiennych multiskalarnych, co oznacza, że strumień jest sterowany w sposób bezpośredni. Proponowany układ zrealizowano jako bezczujnikowy, przy czym prędkość kątowa wału jest odtwarzana w...
-
Sterowanie silnikiem indukcyjnym za pomocą falownika prądu.
PublicationCelem niniejszego artykułu jest przedstawienie wyników badań symulacyjnych układu napędowego z silnikiem indukcyjnym i falownikiem prądu, w którym zastosowano dwie metody sterowania w zamkniętej pętli sprzężenia prędkościowego tj., sterowanie z orientacją względem wektora pola (FOC) oraz sterowanie oparte na modelu multiskalarnym (MMB).
-
Stany dynamiczne układów sterowania multiskalarnego silnikiem indukcyjnym
PublicationW referacie przedstawiono trzy struktury układów regulacji silnika indukcyjnego oparte na modelu multiskalarnym. Dla każdej struktury wybrano dwa wektory do transformacji zmiennych stanu, wektor prądu stojana i wektor strumienia wirnika, wektor prądu stojana i wektor strumienia stojana, wektor prądu stojana i wektor strumienia w szczelinie. Przeprowadzono badania eksperymentalne w układzie regulacji z obserwatorem prędkości kątowej...
-
Stany dynamiczne układów sterowania multiskalarnego silnikiem indukcyjnym
PublicationW referacie przedstawiono trzy struktury układów regulacji silnika indukcyjnego oparte na modelu multiskalarnym. Dla każdej struktury wybrano dwa wektory do transformacji zmiennych stanu, wektor prądu stojana i wektor strumienia wirnika, wektor prądu stojana i wektor strumienia stojana, wektor prądu stojana i wektor strumienia w szczelinie. Przeprowadzono badania eksperymentalne w układzie regulacji z obserwatorem prędkości kątowej...
-
Szerokopasmowe właściwości energoelektronicznych elementów indukcyjnych
PublicationPrzetwarzanie energii we współczesnych układach energoelektronicznych odbywa się przy coraz wyższych częstotliwościach przełączeń. Ze względu na występujące coraz wyższe harmoniczne oraz dodatkowe zjawiska związane z kompatybilnością elektromagnetyczną, analizy pracy tych układów jest wymagana w coraz szerszym paśmie częstotliwości. Zaprezentowany szerokopasmowy model obwodowy elementów indukcyjnych stosowanych w układach energoelektronicznych...
-
Wpływ uszkodzeń łożysk na mocą chwilową pobieraną przez silnik indukcyjny
PublicationW artykule przedstawiono zagadnienie dotyczące diagnostyki łożysk z wykorzystaniem metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie iloczynu wartości chwilowych prądu stojana i napięcia zasilającego silnika indukcyjnego. Do analizy przyjęto model zjawisk zachodzących w silniku, polegający na tym, iż odkształcenia prądu i napięcia są skutkiem nieregularności momentu obciążenia silnika, które powodowane są zmiennym momentem oporowym...
-
Laboratoryjny emulator silnika wiatrowego zbudowany w oparciu o silnik indukcyjny
PublicationOptymalne przetwarzanie energii wiatru w elektrowniach wiatrowych realizowana jest przy zmiennej prędkości kątowej wału prądnicy. Strategie sterowania są złożone i wymagają, w trakcie prac badawczych, starannego sprawdzania. Prowadzenie badań w oparciu o model laboratoryjny elektrowni wiatrowej z emulatorem wiatru znacznie ułatwia prace. W artykule przedstawiono opis i wyniki badań laboratoryjnych emulatora silnika wiatrowego...
-
Chapter 7 : Optimisation of streamwise vortex generator
PublicationW pracy przedstawiono analizę struktury przepływu generatora wirów wzdłużnych. Wyniki obliczeń trówjymiarowych porównano z wynikami badań eksperymentalnych.
-
Zmodyfikowane sterowanie silnikiem indukcyjnym zasilanym z falownika prądu
Publication.
-
Nieliniowe sterowanie silnikiem indukcyjnym zasilanym z falownika prądu
Publication.
-
Bezczujnikowe sterowanie maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
Publication.
-
Modulacja szerokości impulsu w 9 fazowym silniku indukcyjnym
PublicationW referacie przedstawiono sposób modulacji szerokości impulsu falownika dziewięciofazowego. Metoda eliminuje wyższe harmoniczne prądu zasilającego, które mogłyby być generowane w sposób losowy przez falownik, a jednocześnie umożliwia iniekcję pożądanych wyższych harmonicznych do przebiegu prądu silnika. Przedstawiony model umożliwia jego adaptację w falownikowym układzie napędowym i wykorzystanie w wielofazowych układach napędowych...
-
Sterowanie prądowe maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
PublicationW referacie przedstawiono układy regulacji maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu. Sterowanie zrealizowano w oparciu o multiskalarny model maszyny indukcyjnej klatkowej sterowanej z wymuszeniem składowych prądu stojana. Jakość opracowanych układów regulacji zweryfikowano za pomocą badań symulacyjnych oraz eksperymentalnych
-
Bezczujnikowe sterowanie maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
PublicationW układach napędowych przez nazwę bezczujnikowe sterowanie rozumie się sterowanie maszyną bez pomiaru prędkości kątowej wirnika. Prędkość kątową oblicza się wykorzystując model maszyny lub cechy fizykalne maszyny, w niniejszej pracy wykorzystano obserwator prędkości kątowej wirnika opracowany na podstawie modelu matematycznego maszyny indukcyjnej klatkowej. Układy napędowe z falownikiem napięcia znalazły powszechne uznanie ze względu...
-
Ryszard Strzelecki prof. dr hab. inż.
People -
Eksperymentalne modelowanie emisji hałasu przez silnik indukcyjny zasilany z falownika napięcia.
PublicationZaproponowano nową metodę predykcji amplitudowego widma hałasu silnika indukcyjnego klatkowego zasilanego z falownika napięcia. Obliczenia spodziewanego widma hałasu bazują na ogólnych charakterystykach elektroakustycznych silnika wyznaczanych eksperymentalnie. Przedstawiono również wyniki weryfikacji eksperymentalnej omawianej metody.
-
Eksperymentalne modelowanie emisji hałasu przez silnik indukcyjny zasilany z falownika napięcia.
PublicationZaproponowano nową metodę predykcji amplitudowego widma hałasu silnika indukcyjnego klatkowego zasilanego z falownika napięcia. Obliczenia spodziewanego widma hałasu bazują na ogólnych charakterystykach elektroakustycznych silnika wyznaczanych eksperymentalnie. Przedstawiono również wyniki weryfikacji eksperymentalnej omawianej metody.
-
Badania odbiorcze i eksploatacyjne przekładników indukcyjnych
PublicationArtykuł prezentuje zagadnienia związane ze sprawdzaniem stanu technicznego przekładników indukcyjnych stosowanych w układach pomiarowych energii elektrycznej - badań odbiorczych i eksploatacyjnych wymaganych przez aktualne przepisy i normy techniczne.
-
Pomiary w diagnostyce łożysk silników indukcyjnych
PublicationW silniku indukcyjnym mogą pojawić się uszkodzenia elementów mechanicznych (jak łożyska, wirnik, wał) lub uszkodzeniaelementów układu elektromagnetycznego (uzwojenia stojana, wirnika, czy obwód magnetyczny). Najczęściej uszkodzeniom ulegają łożyska. W referacie omówiono badania, dotyczące diagnostyki łożysk silników z wykorzystaniem pomiarów wibracji, prądu silnika i mocy chwilowejpobieranej przez silnik. Sa również wymienione...
-
Pomiary w diagnostyce łożysk silników indukcyjnych
PublicationOmówiono badania, dotyczące diagnostyki łożysk silników z wykorzytaniem pomiarów wibracji (akcelerometrem piezoelektrycznym i laserowym) oraz prądu silnika. Przedstawiono wyniki badań, świadczące o przydatności pomiarów wielkości elektrycznych w silniku do diagnostyki łożysk.
-
Właściwości dynamiczne maszyny indukcyjnej dwustronnie zasilanej
PublicationW referacie przedstawiono wyniki badań symulacyjnych układu z maszyną dwustronnie zasilaną pracującą jako prądnica w systemie energetycznym. Syntezę układu regulacji przeprowadzono bazując na modelu multiskalarnym, przyjmując kaskadowe połączenie regulatorów typu PI. Zastosowanie nieliniowego sprzężenia zwrotnego, umożliwiło dekompozycję układu sterowania na dwa niezależne podukłady sterowania mocą czynną i bierną. Prezentowana...
-
Optymalizacja wzmocnień obserwatora prędkości maszyny indukcyjnej
PublicationPrzedstawiono obserwator prędkości oparty na rozszerzonym modelu maszyny indukcyjnej i nieliniowych sprzężeniach zwrotnych. Zaproponowano dobór wzmocnień obserwatora metodą optymalizacji rojem cząstek. Otrzymano zależności umożliwiające zastosowanie sieci neuronowej lub wielomianów do strojenia wzmocnień obserwatora. Pokazano, że proste zależności wielomianowe wystarczają do strojenia wzmocnień obserwatora w zależności od prędkości...
-
Pomiary w diagnostyce silników indukcyjnych klatkowych
PublicationW diagnostyce silników indukcyjnych atrakcyjne są metody bezczujnikowe, oparte na pomiarach i analizie parametrów elektrycznych silnika, gdyż w tym przypadku aparatura diagnostyczna może być zlokalizowana z dala od obiekty badanego. W pracy dokonano przeglądu metod diagnostycznych silników indukcyjnych, zarówno metod klasycznych jak i nowych, opracowanych w ostatnich latach. Autor przedstawił ostatnie wyniki swoich badań nad...
-
Eksperymentalna analiza modalna stojanów silników indukcyjnych
PublicationW artykule zaprezentowano technikę pomiarów i wyniki obliczeń postaci drgań własnych badanego stojana silnika indukcyjnego klatkowego. Przedstawiono również teoretyczne podstawy zastosowanej techniki obliczeniowej. Jako narzędzie akwizycji danych wykorzystano pomiarowy system PULSE firmy Brüel&Kjær, a w celu przeprowadzenia koniecznych obliczeń oraz wizualizacji wyników wykorzystano środowisko Matlab.
-
Zastosowanie algorytmu ewolucyjnego do uczenia neuronowego regulatora napięcia generatora synchronicznego. Evolutionary algorithm for training a neural network of synchronous generator voltage controller
PublicationNajpopularniejsza metoda uczenia wielowarstwowych sieci neuronowych -metoda wstecznej propagacji błędu - charakteryzuje się słabą efektywnością. Z tego względu podejmowane są próby stosowania innych metod do uczenia sieci. W pracy przedstawiono wyniki uczenia sieci realizującej regulator neuronowy, za pomocą algorytmu ewolucyjnego. Obliczenia symulacyjne potwierdziły dobrą zbieżność algorytmu ewolucyjnego w tym zastosowaniu.
-
Coordination of generator transformer controller and multi-parameter generator controller regulation algotrithms
Publication -
Sterowanie silnikiem indukcyjnym w szerokim zakresie prędkości kątowej wału
PublicationPrezentowany w artykule układ regulacji silnika indukcyjnego oparty na modelu multiskalarnym zapewnia zachowanie odsprzężonego sterowania w szerokim zakresie zmian strumienia w szczelinie powietrznej oraz prędkości kątowej wału. W układzie regulacji strumień jest sterowany w sposób bezpośredni. Proponowany układ zrealizowano jako bezczujnikowy. Prędkość kątowa wału jest odtwarzana za pomocą zmodyfikowanego obserwatora prędkości....
-
Nieliniowe układy sterowania silnikiem indukcyjnym zasilanym z falownika prądu
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono struktury układów sterowania maszyny indukcyjnej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono metodę modulacji szerokości impulsów dla falownika prądu. Pokazano modele matematyczne maszyny indukcyjnej klatkowej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono trzy układy regulacji sterowania multiskalarnego z czego dwa są nowe. Rozważania teoretyczne zweryfikowano za pomocą badań symulacyjnych.
-
Control of the wind turbine generator
PublicationWind power system consists of two main parts: wind turbine and electrical generator. Wind turbine converts the energy of the flowing air into mechanical energy, next generator converts this energy into electrical energy that is sent to the power system. These two processes should be realized with maximum efficiency and the following requirements for the control system can be formulated: opti-mal wind power conversion, compensation...
-
Programowy generator strumieni pakietów
PublicationTestowanie rzeczywistych urządzeń IP QoS wymaga źródeł ruchu o różnych charakterystykach ruchowych i informacyjnych umożliwiających przeprowadzenie badań dla skrajnych obciążeń. Równoznaczne to jest z generowaniem strumieni pakietów o dużych przepływnościach. Profesjonalne generatory sprzętowe są bardzo drogie i często dla pełnego przeprowadzenia badań konieczny jest zestaw większej liczby takich generatorów. Rozwiązaniem może...
-
KOAKSJALNY MAGNETOKUMULACYJNY GENERATOR PRĄDU
PublicationW pracy przedstawiono wyniki symulacji komputerowej koaksjalnego magnetokumulacyjnego generatora prądu (MGP). Badania symulacyjne przeprowadzono dla różnych wartości średnicy wewnętrznej, długości i prędkości odkształcania elementu MGP
-
Stanowisko laboratoryjne do diagnostyki łożysk silników indukcyjnych
PublicationPrzedstawiono stanowisko laboratoryjne do diagnostyki łożysk silników indukcyjnych, znajdujące się w Katedrze Metrologii i Systemów Informacyjnych Politechniki Gdańskiej. Stanowisko przeznaczone jest do pomiarów diagnostycznych silników asynchronicznych o mocach do 5,0 kW, przy wykorzystaniu różnych metod i przyrządów pomiarowych. Konstrukcja wszystkich elementów stanowiska została podporządkowana głównemu celowi, jakim jest izolacja...
-
Przegląd metod prądowej diagnostyki łożysk silników indukcyjnych.
PublicationLiczba doniesień opublikowanych w ostatnich kilkunastu latach na temat badań w dziedzinie diagnostyki łożysk metodą pomiaru i analizy prądu stojana w silnikach indukcyjnych jest niewielka. Jednakże atrakcyjność dla eksploatacji tej metody powoduje że zainteresowanie nią rośnie, szczególnie w ostatnim okresie. W referacie zawarto krytyczny przegląd metod prądowej diagnostyki łożysk silników indukcyjnych zawartych w pięciu najczęściej...
-
Identyfikacja parametrów maszyny indukcyjnej z zastosowaniemobserwatorów prędkości
PublicationZaproponowano ogólną strukturę obserwatora prędkości maszyny indukcyjnej. Przeanalizowano funkcję Lapunowa dla błędówodtwarzanych zmiennych i wskazano sposób doboru współczynników wzmocnienia prowadzący do uproszczenia struktury obserwatora. Podanoalgorytmy identyfikacji parametrów maszyny indukcyjnej z wykorzystaniem właściwości układu regulacji zmiennych modelu multiskalarnego maszyny indukcyjnej.
-
Analiza właściwości rozszerzonego obserwatora prędkości maszyny indukcyjnej
PublicationRozszerzony obserwator prędkości został zaproponowany przez prof. Krzemińskiego i jest oparty na rozszerzonym modelu maszyny indukcyjnej, gdzie wprowadzona został nowa zmienna ζ. Jest to nowe podejście do estymacji zmiennych stanu maszyny indukcyjnej i nie wszystkie problemy zostały do tej pory rozwiązane. Zaproponowano wykorzystanie algorytmów ewolucyjnych do doboru wzmocnień obserwatora. W celu redukcji nakładów obliczeniowych...
-
Sterowanie wektorowe pięciofazowym silnikiem indukcyjnym z optymalizacją rozkładu strumienia wirnika
PublicationW artykule opisano sterowanie wektorowe dla pięciofazowego silnika indukcyjnego z optymalizacją rozkładu strumienia wirnika. Do syntezy sterowania FOC wykorzystano transformację zmiennych do dwóch niezależnych wirujących układów współrzędnych, w których zorientowane są odpowiednio zmienne 1. oraz 3. harmonicznej. Autorzy zaproponowali linearyzację modelu pięciofazowej maszyny indukcyjnej we współrzędnych wirujących d-q przez wprowadzenie...
-
Działanie napędu z pięciofazowym silnikiem indukcyjnym przy uszkodzeniu faz stojana
PublicationW artykule przedstawiono najważniejsze zalety wielofazowych napędów elektrycznych. Zaprezentowano budowę pięciofazowego silnika indukcyjnego klatkowego wraz z możliwymi rozwiązaniami uzwojenia stojana, które wpływają na właściwości takiego silnika. Wskazano na zwiększoną niezawodność napędów pięcio-fazowych. Właściwości napędowe potwierdzono wynikami badań eksperymentalnych.
-
Synteza bezczujnikowego sterowania maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu
PublicationSynteza bezczujnikowego sterowania maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu stanowi cel niniejszej monografii. Praca zawiera podstawowe informacje na temat modelowania układu napędowego z maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu. Przedstawiono informacje na temat linearyzacji nieliniowych obiektów. Na pod-stawie metody syntezy strukturalnej opracowano nowe transformacje do postaci zmien-nych multiskalarnych,...
-
Bezczujnikowe sterowanie pięciofazową maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu
PublicationW rozprawie podjęto temat bezczujnikowego sterowania pięciofazową maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu. Autor rozprawy zaproponował nowe struktury regulacji dla pięciofazowej maszyny indukcyjnej zasilanej z falownika prądu (w podwójnym układzie współrzędnych), które umożliwiają lepsze wykorzystanie obwodu magnetycznego maszyny, poprzez kontrolowaną iniekcję trzeciej harmonicznej prądu. W rozprawie przedstawiono algorytmy...
-
Kompensacja błędu dynamicznego przekładni zębatej w napędzie z silnikiem indukcyjnym
PublicationW artykule zaprezentowano metodę detekcji i kompensacji drgań będących efektem błędu transmisji przekładni. Drgania w układzie napędowym zostały zredukowane na drodze generowania odpowiednich składowych momentu elektromagnetycznego w silniku klatkowym, pracującym w bezczujnikowym układzie sterowania.
-
Metoda diagnostyki łożysk na podstawie analizy przebiegów prądu i napięcia zasilającego silnik indukcyjny.
PublicationW niniejszej monografii przedstawiono oryginalne podejście i realizację diagnostyki łożysk silników indukcyjnych przy użyciu metody opartej na pomiarach i analizie iloczynu wartości chwilowych prądu i napięcia zasilającego maszyny. Uzyskane wyniki badań eksperymentalnych na obiektach rzeczywistych okazały się zbieżne z wynikami badań symulacyjnych i potwierdziły, że powstanie uszkodzeń łożysk w silniku skutkuje pojawieniem się...
-
Metoda diagnostyki łożysk na podstawie analizy przebiegów prądu i napięcia zasilającego silnik indukcyjny
PublicationRozprawa doktorska dotyczy pomiarów diagnostycznych łożysk silników indukcyjnych. W pracy zaproponowano wykorzystanie do diagnostyki łożysk silników indukcyjnych metodę opartą na pomiarach i analizie iloczynu wartości chwilowych prądu i napięcia zasilającego maszyny. Przeprowadzono rozważania matematyczne, potwierdzające możliwość wykorzystania zaproponowanej metody do diagnostyki łożysk. W rozprawie przedstawiono również wyniki...