Filtry
wszystkich: 1263
wybranych: 1114
-
Katalog
- Publikacje 1114 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 6 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 22 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 11 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 6 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 1 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 29 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 8 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 65 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: DEFEKTY MIEDZIOWE
-
Damage location in beam and plate structures by wavelet analysis of experimentally determined mode shapes
PublikacjaArtykuł dotyczy zastosowania analizy falkowej do lokalizacji uszkodzeń w konstrukcjach belkowych i płytowych. Wykonano testy dynamiczne belki wspornikowej i płyty utwierdzonej wzdłuż jednej z krawędzi. Lokalizację defektu otrzymano za pomocą transformaty falkowej eksperymentalnie wyznaczonych postaci drgań.
-
Non-isothermal effects in a common method for calculation of heat transfer coefficient in flow boiling and flow condensation in minichannels
PublikacjaW pracy przestawiono efekty nieizotermiczne w metodzie wyznaczania współczynnika przejmowania ciepła podczas wrzenia w przepływie oraz kondensacji w przepływie w minikanałach. Wyniki obliczeń porównano z badaniami eksperymentalnymi z literatury, uzyskując dobrą zgodność.
-
Effect of a charactereristic length on the behavior of quasi-brittle materials.
PublikacjaW artykule omówiono efekty skali w materiałach kruchych spowodowanych wielkością próbek. Obliczenia wykonano stosując MES na bazie nielokalnego prawa sprężysto-plastycznego rozszerzonego o czynniki nielokalne. Analizę przeprowadzono dla próbek rozciaganych i zginanych.
-
Automatic Threat Detection for Historic Buildings in Dark Places Based on the Modified OptD Method
PublikacjaHistoric buildings, due to their architectural, cultural, and historical value, are the subject of preservation and conservatory works. Such operations are preceded by an inventory of the object. One of the tools that can be applied for such purposes is Light Detection and Ranging (LiDAR). This technology provides information about the position, reflection, and intensity values of individual points; thus, it allows for the creation...
-
Nonreciprocity of a ferrite coupled microstrip-slot lines junction
PublikacjaW oparciu o wyniki modelowania numerycznego zbadano efekty niewzajemne występujące w strukturze sekcji sprzężonych poprzez warstwę ferrytu linii mikropaskowej i szczelinowej. Wykazano występowanie zjawiska periodycznej transformacji energii rodzaju mikropaskowego w rodzaj szczelinowy i odwrotnie.
-
Metabolic activation of adriamycin by NADPH-cytochrome P450 reductase; overview of its biological and biochemical effects
PublikacjaOmówione zostały efekty aktywacji metabolicznej adriamycyny przez NADPH-zależną reduktazę cytochromu P450. Wykazano, że ten rodzaj aktywacji zwiększa aktywność biologiczną tego związku, a przy tym powoduje jego wiązanie się kowalencyjne z ważnymi biologicznie makromolekułami komórkowymi.
-
Influence of a characteristic length on shear zone formation in granular bodies within a polar, non-local and gradient hypoplasticity
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki obliczeń lokalizacji odkształceń stycznych w materiałach granulowanych w ramach teorii hipoplastycznej rozszerzonej o efekty gradientowe, nielokalne i mikro-polarne. Analizę MES wykonano dla ściskania i rozciągania w płaskim stanie odkształcenia.
-
Przemiany strukturalne warstwy wierzchniej stopu Al-Si za pomocą nadtapiania laserowego w niskiej temperaturze
PublikacjaPrzedstawiono technologię laserowego nadtapiania w warunkach kriogenicznych stopu Al-Si przy mocy wiązki lasera 1500-6000 W. Wykazano wzrost odporności na korozję i zużycie ścierne po nadtapianiu. Uzasadniono obserwowane efekty utworzeniem struktury nanokrystalicznej i amorficznej.
-
Porównanie stanów naprężeń w panwiach ślizgowych badanych przy różnych wzorcach obciążeń zmęczeniowych
PublikacjaPrzeanalizowano stany naprężeń powstające w warstwach powierzchniowych panwi ślizgowych badanych w łożyskowych maszynach zmęczeniowych. Porównano efekty obciążeń testujących generowanych w stanowisku badawczym MWO z wirującą reakcją łożyskową i maszynie reakcyjnej SMOK o jednokierunkowym zmiennym obciążeniu.
-
High Pressure Spectroscopy of Ce Doped Yag Crystal
Publikacja -
Crystal field model of the three principal Cr3+centers in LiTaO3
Publikacja -
Identification et modélisation d'ordre fractionnaire des machines synchrones fonctionnant comme générateur
PublikacjaW pracy przedstawiono oryginalny model matematyczny generatora synchronicznego wykorzystujący pochodne rzędów niecałkowitych. W przeciwieństwie do modeli klasycznych, zbudowanych z dużej liczby drabinek R-L, zawiera on impedancje rzędu połówkowego, które pozwalają w dokładny sposób opisać zjawiska indukcji elektromagnetycznej w szerokim zakresie częstotliwości, minimalizując jednocześnie rząd i liczbę parametrów modelu. Zaproponowany...
-
Drukowanie trwałych elementów z tworzyw termoplastycznych w technologii FDM/FFF
PublikacjaDrukowanie detali z tworzyw sztucznych stanowi aktualnie jedną z najczęściej wykorzystywanych form druku 3D, która znajduje szerokie zastosowanie zarówno w obszarze amatorskim, jak i również przemysłowym. Omawiane w pracy zagadnienia dotyczą zasady działania oraz charakterystyki najważniejszych czynników technologii FDM/FFF. Przedstawiono najczęściej występujące błędy oraz defekty drukowanych elementów. Wskazano ponadto najważniejsze...
-
Niepewności w kwestii CO2 na tle globalnego ocieplenia
PublikacjaDitlenek węgla to powszechnie znany gaz, uczestniczący m.in. w procesie fotosyntezy. W ostatnich latach zyskał on jednak miano czynnika, który w głównej mierze przyczynia się do powstania efektu cieplarnianego, a walka z emisjami CO2 stała się jednym z najważniejszym elementów polityki UE. Powiązanie tezy antropogenicznego wpływu na ocieplenie klimatu ze wzrostem stężenia ditlenku węgla w atmosferze, pociągnęło za sobą konsekwencje...
-
O zbieżności rozwiązań w nieliniowym mikropolarnym ośrodku sprężysto-plastycznym - zastosowanie elementów skończonych wyższego rzędu.
PublikacjaEfekty lokalizacji w nieliniowym geometrycznie sprężysto-plastycznym mikropolarnym ośrodku z osłabieniem materiału. Hipotezy Hubera-Misesa-Hencky’ego i Druckera-Pragera. Rozwiązanie równań sprężysto-plastycznych przy użyciu algorytmu powrotnego. Opis zastosowanych elementów skończonych. Przykłady numeryczne obliczeń w geotechnice.
-
Experimental study of shear strength and failure mechanisms in RC beams scaled along height or length
PublikacjaArtykuł omawia wyniki doświadczalne efektu skali w belkach żelbetowych bez zbrojenia pionowego. Belki żelbetowe były zeskałowane wzdłuż wysokości i długości. Zaobserwowane 3 różne mechanizmy zniszczenia w doświadczeniach. Wyniki efektu skali porównano z niektórymi wzorami analitycznymi z literatury.
-
FE calculations of a deterministic and statistical size effect in concrete under bending within stochastic elasto-plasticity and non-local softening
PublikacjaW artykule przedstawiony wyniki obliczeń MES deterministycznego i statystycznego efektu skali w belkach betonowych podczas zginania. Zastosowano model w ramach stochastycznej sprężysto-plastyczności i nielokalnego osłabienia. Belki były geometrycznie podobne. Wyniki porównano z modelem efektu skali Bazanta.
-
Rewitalizacja struktur metropolitalnych w procesie transformacji
PublikacjaRewitalizacja jako proces przestrzenny jest silnie uwarunkowana konkurencyjnością miast. Dobre praktyki europejskie będące efektem Inicjatywy URBAN opisano jako tło projektu badawczego ''Transformacje zdegradowanych struktur przestrzennych metropolii polskich''. W rozdziale opisano efekty badań w tym podstawy nowego paradygmatu.
-
Główne obszary transformacji w kierunku integracji walutowej
PublikacjaW opracowaniu przyblizono dotychczasowe przemiany polskiego rynku walutowego oraz efekty przemian w nastepstwie integracji walutowej. Autor podjal sie proby okreslenia pryewidywanych nastepstw w zwiazku ze spodziewana integracja walutowa oraz przedstawil autorska sciezke przygotowawcza do przyjecia waluty euro.
-
Model egoistycznych ataków na mechanizm odłożenia transmisji w warstwie MAC bezprzewodowych sieci lokalnych ad hoc
PublikacjaZaprezentowano mechanizm i efekty ataku na mechanizm odczekania CSMA/CA w lokalnej sieci IEEE 802.11. Stosując rachunek miar motywacyjnych pokazano, w jako sposób zachowania niekooperacyjne stacji sieci mogą wpływać na osiąganą globalną przepustowość i rozdział pasma sieci.
-
Metoda określania przenikalności elektrycznej podłoży do hybrydowych mikrofalowych układów scalonych.
PublikacjaPrzedstawiono metodę określania przenikalności elektrycznej podłoży dielektrycznych stosowanych w konstrukcjach mikrofalowych układów scalonych opartą na pomiarze częstotliwości rezonansowych obustronnie metalizowanej płytki podłożowej. W procedurze obliczeniowej uwzględniono efekty związane ze składowymi pola elektrycznego wychodzącego poza obszar dielektryka podłożowego.
-
Technologie recyklingu zużytych i odpadowych modułów fotowoltaicznych I i II generacji
PublikacjaW związku z rosnącą produkcją modułów fotowoltaicznych i faktem, że czas życia pierwszych montowanych modułów dobiega końca w najbliższej przyszłości na wysypiskach będą zalegać duże ilości zużytych modułów fotowoltaicznych. Odzysk metali z uszkodzonych i zużytych modułów pozwoliłby na obniżenie kosztu produkcji ogniw, oraz na ograniczenie zużycia surowców. I generacja obejmuje moduły wykonane z mono- i polikrystalicznego krzemu,...
-
Nowa era szkła w budownictwie
PublikacjaPrzywołano wielką aktualność szkła jako materiału wypełniającego i konstrukcyjnego w budownictwie. Nowa ere szkła stawia projektantom zupełnie nowe zadania. Twory natury i efekty pracy rąk ludzkich powinny dziś mieć równą możliwość wzajemnego przenikania się. Artykuł zawiera stosowne informacje.
-
Hydrodynamic journal bearing - ''Y'' particularly for steam turbines.
PublikacjaW artykule przedstawiono koncepcję i zasadę działania nowego, ślizgoweo łożyska poprzecznego typu ''Y''. Przedstawiono wady i zalety nowego rozwiązania. Porównano charakterystyki dynamiczne i statyczne klasycznego łożyska cytrynowego (soczewkowego) z nowym łożyskiem ''Y''.Podano przykładowe wdrożenia i ich efekty.
-
Nonreciprocal components using junction of a ferrite coupled microstrip lines
PublikacjaW oparciu o wyniki modelowania numerycznego zbadano efekty niewzajemne występujące w złączach ferrytowych linii sprzężonych. Opracowano metodyki projektowania złączy w technice linii mikropaskowej dla realizacji ferrytowych układów niewzajemnych. Przeprowadzono symulację parametrów transmisyjnych szeregu układów niewzajemnych wykonanych techniką zintegrowaną.
-
ITS in Tri-City Agglomeration - implementation of TRISTAR system
PublikacjaW referacie przedstawiono główne elementy systemu TRISTAR oraz główne problemy, z którymi spotkali się autorzy koncepcji systemu podczas przygotowywania koncepcji szczegółowej. W referacie przedstawiono ponadto efekty wdrożenia projektu pilotażowego. Projekt pilotażowy został uruchomiony w Gdyni w ubiegłym roku.
-
Kierunki rozwoju gmin województwa pomorskiego w świetle celów strategii.
PublikacjaBazując na wytycznych, traktujących efekty jakie zostaną uzyskane po osiągnięciu celów strategi przez gminy, jako rozwoju lokalnego, zbadano jakich obszarów życia gminy dotyczą, jaka jest ich hierarchia,a zatem jakie są kierunki rozwoju jednostek terytorialnych, stopnia podstawowego w województwie pomorskim.
-
Analizy wpływu współpracy blach poszycia z konstrukcją nośną na wartości sił wewnętrznych i przemieszczeń hali stalowej.
PublikacjaW niniejszej pracy, wykorzystując możliwości programu Dlubal RFEM 5.04, przedstawiono efekty uwzględniania współpracy konstrukcji nośnej hali z poszyciem wykonanym z blach trapezowych. Przeprowadzono analizy obliczeniowe kilku wariantów modelu 3D przykładowej hali stalowej. Wyniki obliczeń oraz wnioski zestawiono w tablicach.
-
Donor-substituted SrTi1+xO3−δ anodes for SOFC
PublikacjaPrzebadano wpływ niestechiometrii na właściwości tytanianu strontu domieszkowanego niobem. Zaproponowano chemię defektów dla tego typu związków.
-
Wybrane aspekty łączenia tkanin architektonicznych na przykładzie badań tkaniny szklanej powleczonej PTFE
PublikacjaOmówiono wyniki badań połączeń zgrzewanych tkaniny szklanej pokrytej PTFE. Badania przeprowadzono jednoosiową maszyną wytrzymałościową w kierunkach wątku i osnowy z uwzględnieniem różnych szerokości spoin. Wyniki przedstawiono w postaci wykresów, a efekty zniszczenia na zdjęciach. Ustalono optymalną długość spoiny dla badanej tkaniny technicznej
-
UWARUNKOWANIA APLIKACYJNE KONCEPCJI PUNKTÓW STEROWANIA JAKOŚCIĄ NA PRZYKŁADZIE USŁUG PRALNICZYCH
PublikacjaW artykule tym zaprezentowano charakterystykę procesu w profesjonalnej pralni chemicznej. Jako cel przyjęto identyfikację i opis zasadniczych punktów sterowania jakością (PSJ) w tego typu procesach. Przedstawiono też informacje, jak działania formalizujące PSJ przełożyły się na efekty konkretnej organizacji świadczącej usługi pralnicze
-
Idea planowania eksploatacji wybranych obiektów budowlanych infrastruktury transportowej
PublikacjaAutor przedstawia sposób modelowania relacji między stanem a wymaganiami eksploatacyjnymi obiektów budowlanych na wybranym przykładzie. Autor przedstawia rozwiązania poprzez porównania z przyjętym modelem stanu obiektu budowlanego. Oczekiwane efekty pracy badawczej odnoszą się do konieczności i potrzeby budowy systemu oceny eksploatacji obiektów budowlanych.
-
Piły tarczowe o podwyższonej sztywności
PublikacjaPrzedstawiono zagadnienia transportu wiórów w procesie przecinania i zaprezentowano rozwiązanie konstrukcyjne piły, której rowki wiórowe ograniczają przedostawanie się wiórów pomiędzy korpus i ściany rzazu. Porównano sztywności statyczne i dynamiczne piły starego i nowego typu, a także zaprezentowano uzyskiwane efekty w postaci dokładności przecinania.
-
Technologiczne aspekty mikroszlifowania powierzchni płaskich na docierarce jednotarczowej
PublikacjaW referacie przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych mikroszlifowania z kinematyką docierania w układzie jednotarczowym. Badania miały na celu określenie wpływu zastosowanego narzędzia na efekty technologiczne i wydajność obróbki przedmiotów ze stali hartowanej ŁH15 (58 HRC) i stali w stanie normalizowanym ŁH15 (28 HRC).
-
Modele probabilistyczne w teorii projektowania i eksploatacji spalinowych siłowni okrętowych.
PublikacjaW monografii zaprezentowano oryginalne modele i metody projektowania okrętowych siłowni spalinowych, wykorzystujące charakterystyki probabilistyczne określające rzeczywiste warunki eksploatacji statków. Omówiono tematyczne bazy danych, podstawy teoretyczne i metody projektowania okrętowych układów energetycznych, efekty utylizacji ciepła odpadowego, wybrane problemy projektowania instalacji i wybrane zagadnienia eksploatacyjne.
-
Wpływ nawierzchni jezdni na zużycie paliwa
PublikacjaW pracy przedstawiono problematykę wpływu tekstury nawierzchni na opór toczenia opon samochodowych. Przedstawiono wymierne efekty ekonomiczne i ekologiczne wpływu nierówności i tekstury przy oporze toczenia opon na zużycie paliwa. Zawarto krótki opis celu badań, pomiarów oraz analizy wyników. Zaprezentowano również spostrzeżenia i wnioski.
-
Zastosowanie turbiny odzyskowej w stacji redukcyjno-pomiarowej gazu ziemnego.
PublikacjaPrzedstawiono koncepcję wprowadzenia turbiny odzyskowej do stacji redukcyjno-pomiarowej gazu ziemnego. Zastąpienie dławienia w zaworze praca turbiny umożliwia wykorzystanie energii zawartej w strumieniu przepływajacego gazu o wysokim ciśnieniu. Koncepcja ta wymaga odpowiedniego podgrzewania gazu. Oszacowano możliwe do uzyskania efekty energetyczne i niezbędne nakłady.
-
Hydraylic turbine development vor lov-output power plants.
PublikacjaPraca zawiera wyniki badań nowego układu przepływowego turbiny wodnej, na tle krytyki stosowanych powszechnie technologii w hydroenergetyce. Pokazano efekty energetyczne pracy turbiny i kształt kinematyki przepływu w jej kanałach hydraulicznych. Pokazano również skutki stosowania metody optymalizacyjnej dla osiągania wyższych sprawności pracy wirnika turbiny.
-
Analysis of transverse load of saw in wood cutting process
PublikacjaW pracy przedstawiono przyczyny, rodzaje i efekty poprzecznego obciążenia zarówno pojedynczego ostrza, jak również wypadkowego obciążenia piły w procesie przecinania drewna. Dokonano rozkładu całkowitej siły odporowej na składową wolną- i szybkozmienną. Przedstawiono skutki wpływu poszczególnych rodzajów poprzecznego obciążenia pił na dokładność obróbki.
-
Cutting forces related to the direction of primary motion during machining on frame sawing machines.
PublikacjaW pracy przedstawiono efekty energetyczne przecinania drewna na pilarce ramowej za pomocą cienkich pił. Podano podstawy teoretyczne oraz wyniki badań doświadczalnych sił skrawania działających na kierunku ruchu głównego ( siły skrawania określano podczas podawania przecinanego materiału oraz w czasie gdy prędkość posuwu wynosiła 0).
-
Doskonalenie jakości usług poprzez wykorzystanie controllingu w obszarze logistyki w zakładach opieki zdrowotnej
PublikacjaW niniejszej publikacji autorzy przyjęli jako cel prezentację podstaw doskonalenia jakości usług zdrowotnych z wykorzystaniem controllingu logistyki. zaprezentowano zarówno specyfikę usług zdrowotnych, jak i obszary controllingu logistyki na przykładzie szpitali i przychodni. Omówiono także podstawowe efekty doskonalenia z wykorzystaniem tego typu interdyscyplinarnego podejścia.
-
Analyses of the effect of the design features of the spindle of the sliding table saw upon its critical rotational speeds
PublikacjaProducenci pilarek formatowych do drewna dążą do zwiększania dokładności przecinania. Można to osiągnąć np. przez poprawę zachowania się wrzeciona, gdyż od niego w dużej mierze zależą efekty przecinania. Przedstawiono metodykę wyznaczania prędkości krytycznych wrzeciona pilarki formatowej w funkcji cech konstrukcyjnych wrzeciona i jego napędu.
-
Analysis of size abrasive micrograins in lapping
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań koncentracji i wielkości mikroziaren ściernych skażających powierzchnię żeliwa sferoidalnego podczas docierania. Podano wpływ współczynnika upakowania mikroziaren ściernych w strefie docierania na efekty skażenia powierzchni oraz zależności określające wpływ warunku procesu (nacisku jednostkowego, prędkości i czasu docierania) na parametry rozkładów wielkości mikroziaren ściernych.
-
Zastosowanie turbiny odzyskowej w stacji redukcyjno - pomiarowej gazu ziemnego
PublikacjaPrzedstawiono koncepcję wprowadzenia turbiny odzyskowej do stacji redukcyjno - pomiarowej gazu ziemnego. Zastąpienie dławiena gazu w zaworze przez pracę turbiny prowadzi do wykorzystania energii przepływającego gazu o wysokim ciśnieniu. Koncepcja wymaga zastosowania odpowiedniego podgrzewania gazu. Oszacowano możliwe do uzyskania efekty energetyczne oraz oszacowano niezbędne nakłady.
-
Metryki reputacji w sieciach mobilnych ad hoc
PublikacjaDla przeciwdziałania niepoprawnym zachownaiom węzłów w sieciach mobilnych ad hoc projektuje się systemy reputacyjne, ściśle współpracujące z mechanizmami routingu i przekazywania pakietów. W pracy przedyskutowano zasady wyznaczania wartości reputacji w kilku znanych systemach. Efekty różnych metod wyznaczania reputacji zilustrowano przy pomocy prostych eksperymentów symulacyjnych.
-
Skuteczne zarządzanie roszczeniami w budownctwie
PublikacjaW publikacji zaprezentowano kluczowe zagadnienia zarządzania roszczeniami w budownictwie. Przedstawiono cele, rodzaje oraz strategię gospodarki roszczeniowej przedsiębiorstw. Opisano koncepcję modelu dostosowanego do obecnych warunkach gospodarczych w obszarze zarządzania roszczeniami. Przedstawiono wyniki badań oraz efekty czynności wdrożeniowych modelu w spółce budowlanej o średniej wielkości zatrudnienia.
-
Nieniszczące magnetyczne metody badania stanu eksploatowanych w energetyce stali o własnościach ferromagnetycznych.
PublikacjaOpisano podstawy fizyczne i przykłady zastosowania magnetycznych metod badań stanu mikrostruktury stali eksploatowanych w energetyce. Zmiany mikrostruktury wynikały z procesu degradacji. Stosowano takie metody badań jak: pomiar pętli histerezy B(H)oraz pomiar natężenia efektu Barkhausena i emisji magnetoakustycznej. Wykazano, iż najbardziej zasadne jest wykorzystanie do badań nieniszczących efektu emisji magnetoakustycznej.
-
Conditional random field simulation of ground motions for large shell structures.
PublikacjaZaprezentowano metodę stochastycznego modelowania efektu propagacji fali trzęsienia ziemi i analizowano wpływ tego efektu na konstrukcje powłokowe znacznych rozmiarów. Symulowane przy użyciu tej metody rejestry trzęsień ziemi w wybranych punktach podporowych mogą być wykorzystane do analizy dynamicznej zachowania się konstrukcji. Przykładem analizowanej konstrukcji budowlanej jest zbiornik cylindryczny o średnicy 100 m.
-
Pomiar i interpretacja efektów sezonowych w przyczynowo-skutkowych modelach dynamicznych na przykładzie modelu płac w Polsce
PublikacjaW części teoretycznej artykułu określono związki funkcyjne pomiędzy przyczynowo-skutkowym, dynamicznym modelem autoregresyjnym pierwsze-go rzędu a modelu trendu przełącznikowego. Wykazano, że poziom trendu przełącznikowego zależy od dynamicznych właściwości modelu autoregresjne-go z jednej strony oraz od poziomu czynników występujących w tym modelul, z drugiej strony. Na tym tle wykazano, że na podstawie efektów sezonowych w modelu...
-
Konkurencja między płatnikami a skuteczność działania systemów ochrony zdrowia nowych państw członkowskich Unii Europejskiej
PublikacjaCelem artykułu jest zweryfikowanie, czy kraje, w których w systemach zdrowotnych, między płatnikami występuje konkurencja o pacjenta, osiągają lepsze wyniki (efekty) zdrowotne, niż kraje, w których konkurencja nie występuje. Zastosowano metodę porównywania wybranych wskaźników zdrowotnych takich jak np.: oczekiwana długość życia, oczekiwana długość życia w zdrowiu, udział wydatków na zdrowie według źródeł finansowania w PKB, wydatki...