Search
Filters
total: 882
-
Catalog
- Publications 550 available results
- Journals 15 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 75 available results
- Inventions 4 available results
- Projects 2 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 4 available results
- e-Learning Courses 213 available results
- Events 17 available results
Search results for: architektura uzytecznosci publicznej
-
Monument / Las Szpęgawski
PublicationWspółczesne monumenty często projektowane są tak, aby angażować uwagę odwiedzających miejsce pamięci nie tylko pod względem wizualnym. Zapraszają one do wejścia w swoją przestrzeń, nawet do dotknięcia powierzchni, a tym samym tworzą bliższe i bogatsze więzi ze zwiedzającymi. Tekst przedstawia Monument Pamięci w Lesie Szpęgawskim autorstwa Katarzyny Ephraim jako współczesne miejsce pamięci.
-
Palmiarnia / Gdańsk
PublicationPalmiarnia w Parku Oliwskim zyskała nową formę w wyniku rozpoczętego w 2016 roku procesu rewitalizacji, podjętego w celu ochrony zabytkowych budynków, dostosowania ich do obecnych wymagań, a przede wszystkim podkreślenia kulturowych wartości dawnego ogrodu opackiego. Efektem prac rewitalizacyjnych jest dynamiczna, przejrzysta forma, zbudowana z zastosowaniem nowych technologii. Rotunda wraz z odrestaurowaną zabytkową oranżerią...
-
HOSPICJUM CARITAS/OLSZTYN
PublicationObiekt hospicjum stacjonarnego Caritas dla dzieci w Olsztynie wzbudza pozytywne uczucia nie tylko u mieszkańców miasta, lecz także profesjonalistów. To miejsce całodobowej intensywnej opieki stacjonarnej w ostatnich miesiącach życia dziecka, ale też przestrzeń, w którym rodzina uzyskuje wsparcie i uczy się postępowania w tej trudnej sytuacji. To funkcja bez wątpienia niezwykle potrzebna w wymiarze społecznym, ale jednocześnie działanie...
-
Michał Kwasek dr inż. arch.
PeopleMichał Kwasek works as the assistant in Department of Technical Fundamentals of Architectural Design at the Faculty of Architecture of the Gdansk University of Technology (GUT). In 2009, he graduated from the Faculty of Civil and Environmental Engineering of GUT, and in 2013 he defended his master's degree in Architecture and Urban Planning at the Faculty of Architecture at GUT. In the same year, he began his studies at the Doctoral...
-
Odzysk ciepła odpadowego ze ścieków dla potrzeb przygotowania ciepłej wody użytkowej
PublicationPraca obejmuje zagadnienia wykorzystania ścieków jako potencjalnego źródła ciepłej wody użytkowej. Podano przykłady rozwiązań układów z wykorzystaniem specjalnych wymienników ciepła oraz pomp ciepła przeznaczonych do budynków mieszkalnych, użyteczności publicznej oraz oczyszczalni ścieków.
-
Elżbieta Ratajczyk-Piątkowska dr hab. inż. arch.
People -
Moniuszko - interaktywna biblioteka cyfrowa dokumentów muzycznych
PublicationW pracy przedstawiono wyniki i wnioski z realizacji interaktywnej biblioteki cyfrowej dokumentów muzycznych zrealizowanej w ramach projektu badawczego przez zespół pracowników Politechniki Gdańskiej i Akademii Muzycznej w Gdańsku. W szczeólności przedstawiona została architektura biblioteki Moniuszko, jej funkcjonalność, pierwsze opinie użytkowników oraz kierunki dalszych badań.
-
Strategia rewitalizacji dziedzictwa przemysłowego.
PublicationOd momentu powstania przestrzeń zurbanizowana przechodzi szereg przemian,wynikających ze zmian zapotrzebowania ze strony jej mieszkańców. Dziedzictwo przemysłowe, w tym zabytkowa architektura obiektów na terenach poprzemysłowych, jakich coraz więcej w śródmieściach naszych miast, stanowi jeden z ważniejszych składników tożsamości zarówno regionu, miasta jak i dzielnicy.
-
Jan Cudzik dr inż. arch.
PeopleJan Cudzik (Ph.D. Eng. Arch.) is an assistant professor at the Department of Urban Architecture and Waterside Spaces at the Faculty of Architecture of the Gdańsk University of Technology and the head of the Laboratory of Digital Technologies and Materials of the Future. He is researching kinematic architecture, digital techniques in architectural design, digital fabrication, and forms of artificial intelligence in architecture...
-
Muzea elektrotechniczne w Polsce
PublicationW artykule przedstawiono zabytki o tematyce elektrotechnicznej w Polsce. Podzielono je na grupy: zabytkowe elektrownie z ekspozycjami historycznego wyposażenia, muzea techniki, muzea w uczelniach i szkołach, obiekty użyteczności publicznej w budynkach dawnych elektrowni.
-
Upamiętnianie w zdecentralizowanej formule
PublicationRealizacje kommemoratywne tworzone obecnie w przestrzeni publicznej udowadniają, e definicja pomnika jest niejednoznaczna, wynika z różnych aspektów twórczości i dostosowuje się do kontekstu kulturowego epoki. Celem artykułu jest analiza współczenej realizacji formuły zdecentralizowanej.
-
Nie wszystko na sprzedaż
PublicationArtykuł dotyczy problemu zawłaszczania i ''zaśmiecania'' przestrzeni publicznej polskich miast oraz szpecenia budynków przez wielkoformatowe banery, hasła i plansze reklamowe. Wskazuje na konieczność formułowania zapisów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, które mogłyby przeciwdziałać temu zjawisku.
-
Karolina Życzkowska dr inż. arch.
People -
Realizacja elementu LMS wspomagającego proces oceny wiedzy uczestników kursu
PublicationW rozdziale monografii omówiono mechanizmy realizacji testowania wiedzy studentów w systemach LMS. Przedstawiono opracowany na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej element systemu LMS oceny wiedzy uczestników zajęć laboratoryjnych. Wyróżniającą cechą tego systemu jest jego modułowa, rozproszona i hierarchiczna architektura oraz niezależność od jakości pracy sieci komputerowej.
-
Dziennikarz jako specjalista public relations - problem tożsamości czy nadużycie etyczne?
PublicationArtykuł analizuje często występujące w Polsce zjawisko łączenia zawodu dziennikarza i specjalisty public relations. Czyni to rozpatrując problem z p punktu widzenia etyki dziennikarskiej, rzetelności pracy specjalisty public relations i opinii publicznej, jej prawa do rzetelnej informacji.
-
Justyna Borucka dr inż. arch.
PeopleJustyna Borucka is an Assistant Professor at the Faculty of Architecture, Gdańsk University of Technology, Coordinator of Erasmus Programme and International Cooperation and since 2016 a Vice-Dean for Development. She is also board member of Polish Architects Association (SARP o.Wybrzeże). Her research focused on theory of architecture and strategies for urban renewal with the special impact of interdisciplinary relationships...
-
Krzysztof Żółtowski dr hab. inż.
People -
Redefiniowanie przestrzeni medycznej = Redefining healthcare space
PublicationSzpital jest obiektem publicznym, budynkiem-miastem, jego architektura nakierowana jest na realizację procesu leczenia i zdrowienia, a jednocześnie formuje przestrzenne ramy mikrokosmosu interakcji społecznych rozgrywających się pomiędzy pacjentami i personelem, gośćmi i „mieszkańcami”. Współcześnie w podejściu do rozumienia czym jest szpital - a zatem również do kształtowania architektury obiektów medycznych - można zauważyć dwa...
-
Agnieszka Szuta dr inż. arch.
PeopleAgnieszka Szuta jest absolwentką Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej. Tytuł inżyniera architekta uzyskała w 2016 roku. W czasie studiów pracowała jako inżynier budowy m.in. obiektu wielofunkcyjnego w Gdańsku i zespołu zabytkowych kamienic w Toruniu. Pracę magisterską obroniła w 2017 roku jednocześnie rozpoczynając studia doktoranckie.Wśród jej głównych zainteresowań naukowych znajdują się zagadnienia związane z tematyką...
-
Budynek jako środowisko - od teoretycznych postulatów do przezroczystej architektury.
PublicationWspółcześnie dyskurs teoretyczny staje się komplementarny z dyskursem realizowanym poprzez wzniesione obiekty architektury. W szczególności rozwijany jest w tych obiektach, które kształtowane są odniesieniami do natury. Budynki takie stają się środowiskami, obszarami generującymi zdarzenia i nieoczekiwane zmiany. Architektura staje się nierozłączną częścią takiego środowiska i staje się wobec niego przezroczysta.
-
Wojciech Targowski dr inż. arch.
People -
Indeks jakości powietrza
PublicationW artykule przedstawiono użyteczne narzędzie do przekazywania informacji na temat poziomu zanieczyszczęń powietrza opinii publicznej za pośrednictwem mediów i internetu - indeks jakości powietrza. Kolejno przedstawiono; historię indeksu jakości powietrza, metodykę jego wyznaczania i przykłady zastosowań w monitoringu powietrza.
-
Zapomniane, zaniedbane, znikające... zabytkowe miejskie ogrody = Forgotten, Neglected, Disappearing... Historic Urban Gardens
PublicationW artykule przedstawiono przyczyny degradacji zabytkowej zieleni miejskiej. Na dwóch gdańskich przykładach pokazano w jaki sposób zabytkowa zieleń jest wypierana ze sfery publicznej. Podjęto próbę określenia sposobów przeciwdziałania niekorzystnym zjawiskom. Artykuł ukazał się w języku polskim i angielskim.
-
Informacja - Krok w kierunku dostępności i bezpieczeństwa
PublicationArtykuł opisuje rolę informacji w przestrzeni publicznej dla lepszej orientacji użytkownikow w tym szczególnie osób o ograniczonej percepcji. Przedstawiono zagadnienia związane z projektowaniem Systemów Informacji Miejskiej (SIM). Szczególną uwagę zwrócono na problemy orientacji w przestrzeni miejskiej osób niewidomych
-
Zmiany doskonalące usługi zdrowotne - percepcja pacjenta obszaru rejestracji i poczekalni. Studium przypadku
PublicationW niniejszym artykule zaprezentowano podstawowe aspekty doskonalenia usług w przychodniach świadczących usługi publicznej opieki zdrowotnej. Wutor zaprezentował specyfikę zmian w usługach zdrowotnych, jak również wynik badań dotyczących zmian w obszrze rejestracji i poczekalni w przychodni w percepcji pacjenta.
-
Osowa. Planistyczno-urbanistyczne opracowanie mikrostrategii przestrzenno-społecznej.
Publicationplanowania partycypacyjnego stosującego nową, uniwersalną metodę pracy -mentoring urbanistyczny, oraz nowe narzędzie planistyczne - mikrostrategię. Zastosowanie dla konkretnego obszaru - dzielnica Osowa - stanowi wsparcie dialogu społecznego na rzecz koordynacji i aktywizacji wysiłków społecznych i publicznych na rzecz poprawy jakości przestrzeni publicznej.
-
Anna Rzeczycka dr hab.
PeopleAnna Rzeczycka is the deputy head of the Department of Finance at the Faculty of Economics and Management of the Gdańsk University of Technology. Publications are situated in the field of social sciences in the discipline of economics and finance. They include books, monographs, articles, publications and scientific editions of monographs and scientific journals. In terms of numbers, it includes the following items: 12 monographs...
-
Andrzej Klimczuk
PeopleAndrzej Klimczuk, PhD, a sociologist and public policy expert, assistant professor in the Department of Social Policy of the Collegium of Socio-Economics at the SGH Warsaw School of Economics, Poland. Editor and correspondent of publications about computer and video games in the years 2002-2009. In 2011-2013, Vice President of the Foundation's Laboratory Research and Social Action "SocLab." External expert of institutions such...
-
Przewodnik migracji do IPv6
PublicationArtykuł przedstawia założenia i sposób implementacji Przewodnika migracji IPv6, który jest narzędziem wspomagającym proces migracji sieci do protokołu IPv6. Omówiona jest architektura aplikacji oraz sposób gromadzenia i zarządzania wiedzą na temat aktualnego stanu sieci, który jest przygotowywany do migracji a także szczegółowy sposób przejścia przez ten proces. Omówione zostały także motywy powstania proponowanego narzędzia.
-
Nightscape in the E-city. Lighting Public Space in the 21st Century
PublicationRozdział porusza kwestię oświetlenia sztucznego w przestrzeniach publicznych współczesnego miasta. Temat ten zaprezentowany został na tle obecnych tendencji kształtowania wizerunku przestrzeni publicznych oraz poparty krótkim rysem historycznym. Aspekt podzielony jest na dwie kategorie - pierwszą, w której oświetlenie bazuje na zmiennych sceneriach przestrzeni z wykorzystaniem głównie ekranów medialnych, oraz drugą, w której mamy...
-
Usieciowienie wymiaru sprawiedliwości a wyzwania dla kadry zarządzającej
PublicationCelem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy kadra zarządzająca jest przygotowana do realizacji wyzwań związanych z usieciowieniem wymiaru sprawiedliwości oraz jakimi narzędziami powinien dysponować nowoczesny wymiar sprawiedliwości, aby skutecznie przygotować kadrę zarządzającą sądami do zmian w zarządzaniu. Organizacja wymiaru sprawiedliwości, a w jej ramach poszczególne sądy ulega przeobrażeniom. Dzieje się tak...
-
O rozumności architektury
PublicationArtykuł zwraca uwagę na fakt, że architektura stając się formą zbudowaną jest nie tylko przedmiotem postrzegania wzrokowego, ale i całościowego poznania, rozpoznawania tego, co rozumne. Każdy obiekt - jako przestrzenny i społeczny artefakt - charakteryzuje się właściwym mu poziomem zrozumiałości i ten aspekt architektury wymaga ze strony projektanta szczególnego namysłu umożliwiającego świadome działania w procesie kształtowania...
-
Wdrożenie systemu MEC w sieciach WLAN: Moduł współpracy serwera MEC z siecią dostępową WLAN
PublicationW artykule zaprezentowano zasady funkcjonowania modułu współpracy sieci dostępowych WLAN z serwerem MEC oraz pozostałymi komponentami ekosystemu, budowanego w ramach projektu SyMEC. Zaproponowana architektura pozwala na ujednolicenie dostępnej funkcjonalności oraz komunikację zewnętrznych aplikacji z podmodułami odpowiedzialnymi za zbieranie i przekazywanie informacji o sieci dostępowej. Jako przykładową aplikację zademonstrowano...
-
Interaktywne wyszukiwanie informacji w repozytoriach danych tekstowych
PublicationW artykule przedstawione zostały architektura oraz projekt systemu, którego celem jest umożliwienie zbudowania platformy pozwalającej na indeksowanie dużych kolekcji tekstowych oraz wyszukiwania w nich, za pomocą autorskich algorytmów, opartych o zysk informacjny oraz interaktywną komunikację z użytkownikiem. Przeprowadzono ocenę skuteczności zastosowanych algorytmów pod względem zarówno klasteryzacji jak i zbieżności algorytmu...
-
Interactivity - New Architectural Philosophy / Interaktywność- nowa filozofia architektury
PublicationArtykuł dotyczy koncepcji interaktywnej architektury, stanowiącej odpowiedź wizjonerskich projektantów na dynamicznie zmieniające się potrzeby i wymagania jednostki, społeczeństwa i środowiska. Połączenie kinetycznych systemów architektonicznych z wbudowana komputacją umożliwia użytkownikom fizyczną re konfigurację przestrzeni architektonicznej w czasie rzeczywistym. Rolą architekta staje się zaprojektowanie pola oddziaływania...
-
Magdalena Rembeza dr inż. arch.
PeopleMagdalena Rembeza jest adiunktem w Katedrze Urbanistyki i Planowania Regionalnego na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. Jest również członkiem Zarządu Forum Rewitalizacji Stowarzyszenie, członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich (TUP ) oraz International Federation of Housing and Planning (IFHP). W latach 2009-2014 była kierownikem studiów podyplomowych Politechniki Gdańskiej: „Rewitalizacja architektoniczno-urbanistyczna...
-
Ewolucja systemu pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw we Francji
PublicationRozdział jest próbą przedstawienia ewolucji systemu wsparcia małych i średnich przedsiębiorstw produkcyjnych we Francji od lat 70 do dnia dzisiejszego. Przedstawione zostały poszczególne formy wsparcia, instytucje wsparcia, oraz główne kierunki polityki wsparcia. Zawarta została również ocena systemu pomocy publicznej dla MSP produkcyjnych.
-
Klasyfikacja i charakterystyka urządzeń klimatyzacyjnych. Instalacje**2002nr 1 s. 70-72, 3 rys.
PublicationOkreślenie warunków idealnych dla organizmu człowieka. Wentylacja grawita-cyjna, mechaniczna, osuszanie powietrza, nawilżanie powietrza, ogrzewaniebudynków mieszkalnych, przemysłowych i użyteczności publicznej. Klimatyza-cja technologiczna. Klasyfikacja urządzeń klimatyzacyjnych. Zasady działa-nia urządzeń klamatyzacyjnych. Centralne urządzenia klimatyzacyjne jedno-przewodowe. Strefowe urządzenia klimatyzacyjne. Urządzenia...
-
Łukasz Bugalski dr inż. arch.
PeopleŁukasz Bugalski graduated as an architect and urban planner (2013) and held a Ph.D. (2013-2018) in the same discipline (Gdańsk University of Technology). He has been Marie Skłodowska-Curie Fellow (2017-2020) trained in the critical heritage studies as part of the "CHEurope" project (MSCA Innovative Training Network) conducted at Istituto per i Beni Artistici, Culturali e Naturali della Regione Emilia-Romagna in Bologna. Currently...
-
Tożsamość architektury jako odpowiedź na kontekst funkcji i miejsca na przykładzie budynku muzeum = Identity of architecture as a response to the context of function and place on the example of museum building
PublicationArchitektura starożytna, będąca przedmiotem dzieła Witruwiusza stanowi korzenie europejskiej myśli architektonicznej. Klasycyzm określił kanony i archetypy obowiązujące przez stulecia w projektowaniu muzeów. Wielowątkowość współczesnej sztuki, postęp w zakresie technologii budownictwa oraz dążenie do oryginalnością spowodowały odejście od jednej obowiązującej teorii i kanonu piękna w architekturze. Współczesne projekty muzeów reprezentują...
-
A Framework for Training and Testing of Complex Pattern Recognition Systems
PublicationW pracy przedstawiono szkielet aplikacji stworzony po to, by uprościć konstruowanie systemów rozpoznawania obrazów oraz zapewnić środowisko testowe umożliwiające ocenę algorytmów przy użyciu dużych zestawów danych. Jasno zdefiniowana architektura wraz z wieloma gotowymi do użycia modułami pozwala skoncentrować się na implementacji najważniejszych algorytmów. Szkielet wspiera tworzenie modułów, który mogą być wielokrotnie używane,...
-
Mechanizmy bezpieczeństwa transmisji w systemie netBaltic
Publicationartykule zaprezentowano założenia dotyczące zabezpieczania węzłów sieci realizowanej w ramach systemu netBaltic. Ze względu na dużą różnorodność rozważanych mechanizmów komunikacyjnych architektura bezpieczeństwa została podzielona na kilka elementów – infrastrukturę klucza publicznego (PKI), bezpieczeństwo systemowe węzłów, zabezpieczanie komunikacji w modelu samoorganizującej wieloskokowej sieci kratowej, a także sieci niewrażliwej...
-
Projektowanie Uniwersalne - audyt dostępności
e-Learning CoursesZmiany w polskim prawie wskazuje na konieczność realizacji zasad projektowania uniwersalnego w projektowaniu przestrzeni publicznej. Potrzeba dostosowania przestrzeni do potrzeb osób z niepełnosprawnościami czy osób w podeszłym wieku wymaga poznania potrzeb użytkowników i rozpoznania barier, które spotyka się w przestrzeni obiektów użyteczności publicznej. W ramach zajęć studenci zapoznają się z praktycznym wykorzystaniem z metodologii...
-
Koncepcja układu do monitorowania i diagnozowania układu hydraulicznegopodbijarki torowej. W: Badanie, konstrukcja, wytwarzanie i eksploatacja układów hydraulicznych. Red. merytoryczna E. Palczak. Gliwice: Centr. Mech. Górn. KONMAG 2002 s. 105-118, 13 rys. bibliogr. 5 poz. Referaty zamieszczone w niniejszej monografii były przedmiotem publicznej prezentacji podczas dwunastej ogólnopolskiej konferencji CYLINDER 2002 wdniach 23-25.09.2002 r. Szczyrk.
PublicationW artykule scharakteryzowano układ hydrauliczny podbijarki torowej realizu-jący złożone funkcje. Dążąc do zapewnienia niezawodnej pracy maszyny, obni-żenia kosztów eksploatacji i ywkrywania zużytych elementów opracowano konce-pcje układu do monitorowania i diagnozowania najważniejszych podzespołów. Domonitorowania pomp i silników hydraulicznych przewiduje się wykorzystanie metody termodynamicznej oraz pomiar prędkości ruchu...
-
Przekształcanie terenów zdegradowanych w wartościową przestrzeń publiczną. Przykłady inwestycji w miastach różnej wielkości : Park Nadmorski w Gdańsku, Stary Rynek w Chojnicach, Plac im. J. Ostrowskiego w Czersku
PublicationArtykuł przedstawia studia trzech przypadków działań w przestrzeni publicznej, których efektem jest znacząca zmiana jakości życia i wizerunku dzielnicy lub (w przypadkach dwóch mniejszych ośrodków) całego miasta. Przypadki są zróżnicowane pod względem wielkości miejscowości, charakterystyki zdegradowanej przestrzeni oraz motywów i celów podejmowanych działań naprawczych.
-
Wpływ rozmieszczenia źródeł w rozproszonym systemie rozgłoszeniowym na zrozumiałość mowy.
PublicationDźwiękowe systemy ostrzegawcze instalowane w obiektach użyteczności publicznej muszą zapewniać odpowiednio wysoką zrozumiałość mowy. W praktyce systemy nagłośnieniowe nie zawsze spełniają to kryterium. Referat przedstawia badania symulacyjne dwóch systemów wykorzystujących rozproszone układy źródeł.Celem badań jest określenie związków między geometrią rozkładu źródeł a zrozumiałością mierzoną parametrem RASTI.
-
Marketing terytorialny - podstawowe założenia
PublicationArtykuł podejmuje próbę przełożenia pojęcia marketingu na sferę odnoszącą się do działalności publicznej na zdelimitowanym obszarze. Przedstawia charakterystykę, przesłanki wpływające na powstanie oraz przyczyny wydzielenia marketingu terytorialnego. Prezentuje różne ujęcia definicyjne oraz cechy charakterystyczne jednostek przestrzennych modyfikujące jego interpretację. Pokrótce charakteryzuje terytorialny marketing-mix.
-
Model otwartej architektury rozproszonych dokumentów elektronicznych wspierającej proces podejmowania decyzji w trybie obliczeń zespołowych
PublicationModel otwartej architektury mobilnych dokumentów interaktywnych MIND, został opracowany w celu efektywnego zarządzania informacją w procesach podejmowanych przez organizacje oparte na wiedzy. Architektura ta stanowi całościowy opis struktury i funkcjonalności dokumentu, zaprojektowanego w celu realizacji rozproszonego przetwarzania zespołowego i pracy grupowej. Umożliwia automatyczne przejście od statycznej postaci dokumentów...
-
Determinanty jakości usług w zakładach opieki zdrowotnej
PublicationNiniejsza publikacja ma na celu zaprezentowanie możliwości prowadzenia analiz dotyczących jakości usług zdrowotnych, poprzez zidentyfikowanie i scharakteryzowanie kluczowych determinant jakości usług. Przedstawione analizy ograniczono do przychodni publicznej opieki zdrowotnej, z uwagi na fakt powszechności korzystania klientów z tego typu zakładów opieki zdrowotnej, a także pewnego niedostatku opracowań związanych z przychodniami,...
-
Prawo planistyczne w kształtowaniu przestrzeni publicznych.
PublicationRealizacja polityki przestrzennej miast realizuje się na podstawie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Na podstawie wytycznych tego dokumentu prawa lokalnego dopuszcza się realizacje poszczególnych budynków. Współgranie form dające obiektywne wrażenie harmonii przestrzennej jest tym co określamy jakością przestrzeni publicznej. Trafność zapisów planów miejscowych tworzy ramy organizujące działalność poszczególnych...