Filters
total: 1402
-
Catalog
- Publications 822 available results
- Journals 12 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 35 available results
- Inventions 7 available results
- Projects 13 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 7 available results
- e-Learning Courses 383 available results
- Events 17 available results
- Open Research Data 102 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: DEM, ŚCIEŻKI PREFERENCYJNE, BETON, MECHANIKA PĘKANIA, WYTRZYMAŁOŚĆ, ŁAŃCUCHY SIŁ ROZCIĄGAJĄCYCH, WĄSKIE GARDŁA.
-
Ekspertyza dotycząca przyczyn powstawania korozji ram aluminiowych okien uchylnych
PublicationDokonano analizy spektroskopowej i mikroskopowej produktów korozji na dostarczonym stopie aluminium, oceniono podatność materiału na korozję w aplikowanym środku myjącym oraz oznaczono wytrzymałość powłoki organicznej na stopie aluminium
-
Lymphoepithelial carcinoma - Male, 65 - Tissue image [10110730048229871]
Open Research DataThis is the histopathological image of HYPOPHARYNX tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Poly(3,4-ethynenedioxythiophene)-Prussian Blue hybrid material evidence of direct chemical interaction betwenn PB andpEDOT
PublicationPrzedstawiono syntezę materiału złożonego z poli(3,4-etylenodioksytiofenu) oraz analogu błękitu pruskiego. Sieć struktury BP utworzona została wewnątrz matrycy polimerowej pEDOT-u za pomocą metody polaryzacji multicyklicznej. Chemiczne oddziaływania Fe z BP oraz siarki z pEDOT zostały potwierdzone metodą XPS. Obecność BP potwierdzono FTiR - stwierdzono obecność drgań rozciągających Fe-C oraz Fe-N. Metoda cyklowoltamperometryczna...
-
Characteristics of the topology of the Internet
PublicationRozdział dotyczy charakterystyki topologii Internetu. Ukazuje zagrożenia wynikające z bezskalowego charakteru sieci. Opisuje naturę ataku - destrukcyjnego działania mającego na celu wyeliminowanie ważnego elementu sieci. Przedstawia reguły doboru tras, pozwalające ustanawiać ścieżki realizacji połączeń omijające określone węzły sieci, narażone na atak.
-
ATR FT-IR H2O spectra of acidic aqueous solutions. Insights about proton hydration
PublicationW artykule podjęto próbę ilościowej analizy widm oscylacyjnych H2O w wodnych roztworach kwasów. Widma H2O dostarczają głównie informacji o stanie strukturalnym cząsteczek wody, wynikającym ze sprzężeń oscylatorów w układzie. Są jednak znacznie trudniejsze w interpretacji niż widma HDO. Widma wodnych roztworów kwasów jednoprotonowych (HCl, HClO4, HPF6) zmierzono posługując się spektroskopią FT-IR w technice osłabionego wewnętrznego...
-
Cechy użytkowe kładek dla pieszych.
PublicationReferat zawiera zbiór uwag na temat własności użytkowych kładek dla pieszych. pieszych części pierwszej omówiono zagadnienia geometryczne związane z planowaniem kładek w zależności od ich przeznaczenia. Następnie zasygnalizowano problemy bezpieczeństwa związane z kładkami szczególnie podkreślając zespół ryzyka, jakie stwarza kładka dla użytkowników i otoczenia. Na koniec przedstawiono cechy mechaniczne nowoczesnych kładek dla pieszych....
-
Electrochemical investigations of Al-Mg alloy subjected to tensile test
PublicationWykonano pomiary elektrochemiczne stopu typu Al-Mg podczas badań mechanicznych polegających na rozciąganiu badanych próbek. W trakcie badań mechanicznych wykonywano badania za pomocą metody dynamicznej spektroskopii impedancyjnej (DEIS). Stwierdzono, że podczas realizacji rozciągania próbek zachodzi proces pękania warstwy pasywnej w wyniku którego rozpoczynają się procesy korozyjne. W zakresie plastycznym podczas rozciągania zarejestrowano...
-
Analiza poziomu hałasu generowanego przez samochód osobowy oparta na modelu VENOM.
PublicationPrzedstawiono w dużym zarysie model VENOM, opisujący hałas samochodu osobowego, opracowany w Katedrze Pojazdów i Maszyn Roboczych Politechniki Gdańskiej przy współpracy ze szwedzkim instytutem VTI. Zaprezentowano wyniki dotyczące generowanego hałasu przez cztery wybrane pojazdy dla różnych warunków ruchu, uzyskane na drodze symulacji. W dalszej kolejności poddano szczegółowej analizie poziomy hałasu generowanego przez pojazdy podczas...
-
Analysis of balancing of four stroke V6 engines
PublicationAnalysis of balance of V6 engines with a common-pin crankshaft depending on a cylinder bank angle and the crank radius to connecting rod length ratios , based on the relations derived, is presented in the paper. The bank angles providing the lowest moment of inertia forces in reciprocating motion, for selected values, were determined. The position of the plane of the main counterweights in order to maximum balance of the moment...
-
ANALIZA WYBRANYCH CECH MECHANICZNYCH MIESZANEK MINERALNO-CEMENTOWO-EMULSYJNYCH (MCE)
PublicationW ostatnich latach mieszanki mineralno-cementowo-emulsyjne (MCE) stają się materia³em coraz częściej wykorzystywanym przy projektowaniu remontów i przebudów nawierzchni z wykorzystaniem recyklingu. Materiał ten zyskuje coraz większą popularność, ponieważ pozwala w sposób racjonalny i bez uszczerbku dla środowiska naturalnego ponownie wykorzystać materiały pochodzące z rozbiórki starych nawierzchni bitumicznych, w tym również materiały...
-
Effect of steel fibres on concrete behavior in 2D and 3D simulations using lattice model.
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznej symulacji betonu zbrojonego włóknami stalowymi. Beton został opisany w skali mezo jako materiał 3-fazowy przy zastosowaniu modelu sieciowego. Obliczenia wykonano dla rozciągania jednoosiowego. Porównano ze sobą wyniki dwu- i trójwymiarowe.
-
Piotr Chrostowski dr hab. inż.
PeoplePiotr Chrostowski – specjalizuje się w zagadnieniach infrastruktury transportu kolejowego. Główne kierunki działalności naukowej dotyczą właściwości mechanicznych elementów nawierzchni torowej oraz problematyki identyfikacji i oceny układów geometrycznych dróg szynowych z wykorzystaniem technik GNSS. W roku 2004 Uzyskał stopień magistra inżyniera na kierunku Budownictwo w specjalności Inżynieria Kolejowa na Wydziale Inżynierii...
-
Przegląd metod szybkiego prototypowania algorytmów uczenia maszynowego w FPGA
PublicationW artykule opisano możliwe do wykorzystania otwarte narzędzia wspomagające szybkie prototypowanie algorytmów uczenia maszynowego (ML) i sztucznej inteligencji (AI) przy użyciu współczesnych platform FPGA. Przedstawiono przykład szybkiej ścieżki przy realizacji toru wideo wraz z implementacją przykładowego algorytmu prze-twarzania w trybie na żywo.
-
Lymphoepithelial carcinoma - Male, 65 - Tissue image [10110730048228991]
Open Research DataThis is the histopathological image of HYPOPHARYNX tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Prognozowanie mocy skrawania przy przecinaniu drewna na pilarkach o prostoliniowej trajektorii ruchu pił
PublicationOpisano zastosowanie nowego podejścia do prognozowania mocy skrawania pilarek o prostoliniowej trajektorii ruchu pił (pilarki ramowe i taśmowe). W przewidywaniu mocy skrawania wykorzystano podejście ujmujące osiągnięcia współczesnej mechaniki pękania.
-
A coupled continuous-discontinuous approach to concrete elements.
PublicationArtykuł omawia zastosowanie metody elementów skończonych do opisu procesu pękania elementów betonowych z równoczesnym uwzględnieniem lokalizacji odkształceń i rys. Obliczenia wykonano dla elementów poddanych zginaniu. Wyniki porównano z doświadczeniami.
-
Simulations of the Behavior of Granular Bodies Using the Discrete Element Approach
PublicationZachowanie niespójnych ciał ziarnistych opisano metodą elementów dyskretnych (DEM) w warunkach quasi-statycznych dwu- i trójwymiarowych. Do symulacji nieregularnego kształtu granulatu wykorzystano kule z momentami kontaktowymi lub skupiska sztywnych kul. Początkowo badano dwa różne problemy dla zagęszczonego materiału ziarnistego: pasywne przemieszczanie ściany oporowej i ściskanie w płaskim stanie odkształceń pod stałym ciśnieniem...
-
Dielectric strenght of the ultra - short fuse
PublicationW referacie omówiono współpracę ultraszybkiego bezpiecznika z bezstykowymhybrydowym ogranicznikiem prądów. Przeanalizowano wytrzymałość kanału połukowego bezpiecznika w zależności od długości topika oraz czasu działania tranzystora IGBT. Omówiono warunki i wyniki badań eksperymentalnych.
-
Analiza funkcjonalnych właściwości innowacyjnych klejów modyfikowanych związkami cynku.
PublicationPrzedmiotem projektu było określenie aktywności wybranych związków cynku oraz klejów z ich dodatkiem w funkcji stężenia. Określono także wpływ modyfikacji klejów związkami cynku na właściwości reologiczne oraz wytrzymałość tworzonych połączeń papierowych.
-
Projekt dwóch belek hybrydowych dla firmy H+H Polska sp. z o.o.
PublicationOpracowanie stanowi projekt dwóch belek nadprożowych o długości 3,0 m każda o przekroju poprzecznym belki hybrydowej (beton konstrukcyjny łączony z betonem komórkowym) nawiązującej do wymiaru bloczka z betonu komórkowego firmy H+H Polska sp. z o.o. o wymiarach (szerokość × wysokość × długość): 24 × 24 × 60 cm, odmiany D600 o średniej wytrzymałości na ściskanie 3,0 MPa (zgodnie z kartą techniczną w załączniku do opracowania). Całkowita...
-
Friction forces for human hip joint at a naturally permeable cartilage
PublicationNiniejsza praca omawia różne rodzaje sił tarcia występujących w szczelinach stawów człowierka. W artykule dokonano analizy kilku ważnych czynników wpływających na wartości sił tarcia występujących w stawach człowieka. Rozważa się siły tarcia wywołane klasycznym hydrodynamicznym smarowaniem, wzmożonym hydrodynamicznym smarowaniem, wyciskaniem a także przesączaniem cieczy synowialnej do i z porowatej warstwy chrząstki stawowej.
-
The fundamentals of narrow-kerf sawing; the mechanics and quality of cutting / K. A. Orłowski.
PublicationW pracy przedstawiono ekonomiczne i ekologiczne uwarunkowania dokładnego przecinania drewna za pomocą pił cienkich (o niewielkiej wartości rzazu). Opisano współczesne technologie wykorzystujące cienkie piły: pilarki tarczowe wielopiłowe, pilarki taśmowe i ramowe. W rozdziale drugim omówiono siły skrawania w ujęciu klasycznym, w którym do ich szacowania przyjmuje się przede wszystkim wartości właściwego powierzchniowego oporu skrawania,...
-
Modelling of fracture process in concrete using a novel lattice model.
PublicationArtykuł omawia wyniki modelowania procesu zarysowania w elementach betonowych przy zastosowaniu dyskretnego modelu kratownicowego. Beton był modelowany na poziomie mezoskali z uwzględnieniem 3 faz: kruszywa, zaczynu cementowego i stref kontaktu. Obliczenia wykonano dla rozciągania i ścinania połączonego z rozciąganiem.
-
Procesy i urządzenia spajania, W/L, Mechanika i budowa maszyn, sem. 6, stacjonarne, letni 21/22, PG_00039922
e-Learning Courses -
Marek Dzida dr hab. inż.
PeopleHe was born on 6 August 1953 in Bielsko-Biała. He is a graduate of the Institute of Shipbuilding at Gdańsk University of Technology. Since 1978 he has been working at Faculty of Ocean Engineering and Ship Technology at GUT. In 1983 he received the title of Doctor of Technical Sciences, and in 2001 – the title of Doctor with habilitation. He is currently employed as Associate Professor at GUT. He worked as vice-dean for Education...
-
Wpływ parametrów geometrycznych próbki stalowej na uzyskaną wartość wskaźnika krytycznego rozwarcia wierzchołka szczeliny CTOD w badaniach odporności na pękanie
PublicationW pracy podjęto problem określania ciągliwości materiału metodami mechaniki pękania, jako jednego z częściej wymaganych kryteriów dla konstrukcji okrętowych i oceanotechnicznych. Na podstawie rozważań i modeli numerycznych, studiowano problem wpływu parametrów geometrycznych próbki na wynik znormalizowanej próby określania krytycznego rozwarcia wierzchołka szczeliny - CTOD. W pierwszej części pracy dokonano przeglądu metod...
-
Właściwości elastomerów estrouretanowych napełnionych skrobią
PublicationPrzedstawiono wyniki badań wpływu skrobi na właściwości mechaniczne oraz chemiczne elastomerów estrouretanowych. Syntezy poliuretanów wykonano dwuetapowo poprzez wprowadzenie do prepolimeru skrobi (I etap) w postaci stałej. Następnie prepolimery przedłużano roztworem katalizatora DABCO w glikolu butylenowym (II etap). Uzyskane materiały usieciowano.Twardość i elastyczność przy odbiciu zmieniała się nieznacznie. Wytrzymałość na...
-
A 3D lattice model to describe fracture process in fibrous concrete
PublicationArtykuł omawia wyniki modelowania procesu zarysowania w elementach betonowych zawierające stalowe włókna przy zastosowaniu dyskretnego modelu kratownicowego. Beton był modelowany na poziomie mezoskali z uwzględnieniem 5 faz: kruszywa, zaczynu cementowego, włókien i obu stref kontaktu. Obliczenia trójwymiarowe wykonano dla jednoosiowego rozciągania.
-
Turbulent flow and heat transfer of a liquid film formed by impinging jet.
PublicationZaproponowano prosty model wymiany ciepła w turbulentnym filmie cieczowym utworzonym przez uderzająca strugę. Rozpatrzono dwa przypadki: przepływ rozwijający się i w pełni rozwinięty filmu cieczowego. W obu przypadkach model wyprowadzono na podstawie zmiany grubości filmu w wyniku działania sił bezwładności i sił tarcia. Wyznaczono profile prędkości w obu zakresach co umożliwia wyznaczenie współczynników wymiany ciepła.
-
Plasma cell myeloma - Male, 73 - Tissue image [11290630017283871]
Open Research DataThis is the histopathological image of HEMATOPOIETIC AND RETICULOENDOTHELIAL SYSTEMS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Plasma cell myeloma - Male, 73 - Tissue image [11290630017282651]
Open Research DataThis is the histopathological image of HEMATOPOIETIC AND RETICULOENDOTHELIAL SYSTEMS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Core-Shell Nanoparticles with Hyperbranched Poly(arylene-oxindole) Interiors
PublicationCore-shell type star polymers composed of poly(tert-butyl acrylate) (poly(t-BuA)) arms and 100% hyperbranched poly(arylene-oxindole) interiors were synthesized via the "core-first" method. Atom transfer radical polymerization of t-BuA initiated by 2-bromopropionyl terminal groups of the hyperbranched core was applied for the synthesis of the stars. The resultant star structures were characterized by gel permeation chromatography...
-
Analysis of balancing of six-cylinder in-line two-stroke internal combustion engines = Analiza wyrównoważenia silników rzędowych dwusuwowych sześciocylindrowych
PublicationW pracy wyprowadzono proste zależności opisujące przebieg momentu od sił bezwładności pierwszego i drugiego rzędu dla wszystkich 60 wariantów wałów korbowych w silniku 6-cylindrowym 2-suwowym rzędowym. Dokonano analizy i porównania poszczególnych wariantów z punktu widzenia momentów wypadkowych od sił bezwładności pierwszego i drugiego rzędu. Porównania dokonano dla dwóch wartości parametru mechanizmu korbowego 0,3 i 0,5.
-
Analiza numeryczna i analityczna przekrycia w kształcie powłoki synklastycznej o podstawie kwadratowej
PublicationW pracy poruszono problem obliczania przekrycia żelbetowego w kształcie powłoki synklastycznej ściętej o podstawie kwadratowej. Przedstawiono obliczenia analityczne i numeryczne sił w powłoce. Powłoka jest poddana działaniu głównie sił ściskających, co jest korzystne dla tego typu konstrukcji. W strefie brzegowej i podporowej konieczne jest wymiarowanie na mimośrodowe ściskanie i rozciąganie z uwagi na znaczący wzrost momentów...
-
Mechanical Strength of MV Ship-switchgear During Fault Arc
PublicationIn the paper the analysis of pressure stressed in enclosure during fault arc inside switchgear is pre-sented as well. There is introduced the method based on determining stresses which are sum of tensile stresses (membrane) and deflection stresses. For tensile stresses nalysis the energy method, for unrestrainedly supported rectangular plate, was used. In the further part of the paper, the calculations and measurements results...
-
Simulation of fracture process in fibrous concrete
PublicationArtykuł omawia wyniki modelowania procesu zarysowania w elementach betonowych zawierające stalowe włókna przy zastosowaniu dyskretnego modelu kratownicowego. Beton był modelowany na poziomie mezoskali z uwzględnieniem 5 faz: kruszywa, zaczynu cementowego, włókien i obu stref kontaktu. Obliczenia wykonano dla jednoosiowego ściskania oraz jednoosiowego rozciągania.
-
Exploiting Multi-Interface Networks: Connectivity and Cheapest Paths
PublicationRozważano zagadnienie minimalizacji energii w sieciach bezprzewodowych bez infrastruktury, w których niektóre węzły są wyposażone w więcej, niż jeden interfejs. W przyjętym modelu sieci podano nowe algorytmy przybliżone oraz wyniki dotyczące złożoności obliczeniowej dla dwóch problemów: aktywacji najtańszej spójnej podsieci spinającej oraz aktywacji ścieżki pomiędzy ustaloną parą węzłów.
-
The conversion of multinuclear μ-oxo titanium(IV) species in the reaction of Ti(OiBu)4 with branched organic acids; results of structural and spectroscopic studies
PublicationW reakcji tetraizobutoksylanu tytanu z rozgałęzionymi kwasami karboksylowymi otrzymano szereg wielordzeniowych związków kompleksowych tytanu(IV). Otrzymane produkty scharakteryzowano wykorzystując techniki spektroskopowe: FTIR, 1H i 13C NMR oraz rentgenowską analizę strukturalną. Zaproponowano ścieżki reakcji prowadzące do konwersji poszczególnych związków w coraz stabilniejsze formy.
-
A pore-scale thermo–hydro-mechanical model for particulate systems
PublicationA pore scale numerical method dedicated to the simulation of heat transfer and associated thermo–hydro-mechanical couplings in granular media is described. The proposed thermo–hydro-mechanical approach builds on an existing hydromechanical model that employs the discrete element method for simulating the mechanical behavior of dense sphere packings and combines it with the finite volume method for simulating pore space fluid flow...
-
Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych im. gen. broni Władysława Sikorskiego
Publishing Houses -
Ochrona betonu przed korozją olejową przez impregnację polimerami.
PublicationDługoletnie odziaływanie oleju na beton w konstrukcjach budynkow jest zjawiskiem stosunkowo częstym. Badania takiego betonu poprzez wykonanie odwiertów lub metodami nieniszczącymi wykazywały obniżenie wytrzymałości na ściskanie. Przeprowadzono badania betonu zabezpieczonego przed wnikaniem oleju poprzez impregnację kompozytami żywicznymi oraz poprzez uszczelnienie struktury przez zastosowanie mikrokrzemionki.
-
Opinia techniczna na zastosowanie rur DN1000 – 1600. Opinia techniczna na równoważność. Możliwość zastosowania rur betonowych z wkładką PEHD jako materiał równoważny rur betonowych z wkładką PVC
PublicationCharakterystyka materiałowa rur betonowych z betonu samozagęszczalnego. Cechy charakterystyczne rur z wkładką PEHD w stosunku do rur betonowych z wkładką PVC. Problem różnic rur beton/PEHD w stosunku do rur GRP. Korzyści wynikające z użycia PEHD w stosunku do PVC. Potencjalne zagrożenia dla rur PE.
-
Diagnostyka uszkodzeń żelbetowej, monolitycznej ściany w realizowanym budynku wielorodzinnym
PublicationW artykule przedstawiono przypadek uszkodzeń żelbetowej, monolitycznej ściany, do którego doszło podczas demontażu systemowych szalunków prefabrykowanych. W miejscu uderzenia beton uległ wykruszenia, poniżej przy górnej części ściana rozwarstwiła się. Wykonane badania diagnostycze za pomocą metody ultradźwiękowej umożliwiły określenie zakresu uszkodzenia i opracowani optymalnej metody naprawy
-
Simulation of fracture process in concrete elements with steel fibres using discrete lattice model
PublicationArtykuł omawia wyniki modelowania procesu zarysowania w elementach betonowych zawierające stalowe włókna przy zastosowaniu dyskretnego modelu kratownicowego. Beton był modelowany na poziomie mezoskali z uwzględnieniem 5 faz: kruszywa, zaczynu cementowego, włókien i obu stref kontaktu. Obliczenia wykonano dla jednoosiowego ściskania, jednoosiowego rozciągania i zginania prostego.
-
Novel dendrimeric lipopeptides with antifungal activity
PublicationZaprojektowano, zsyntezowano i scharakteryzowano serię nowych kationowych lipopeptydów zawierających rozgałęziony, amfifilowy polarny rdzeń strukturalny pochodzący od dendronu (Lys)(Lys)(Lys) oraz łańcuchy C8 i C12 na C-końcu. Otrzymane zwiazki wykazywały aktywność przeciwdrobnoustrojową, w tym szczególnie przeciwgrzybową wobec drożdżaków z rodzaju Candida. Najwyższą aktywność, selektywną wobec drobnoustrojów grzybowych, wykazywały...
-
Skłonność złączy wykonanych pod wodą do tworzenia pęknięć zimnych
PublicationPrzedmiotem pracy jest analiza stanu wiedzy dotyczącej skłonności do tworzenia peknięć zimnych złączy wykonanych pod wodą. Omówiono wpływ warunków spawania na czynniki będące przyczyną pękania. Przedstawiono wyniki badań złączy ze stali o podwyższonej wytrzymałości metodą implant.
-
Patrycja Puzdrowska dr inż.
PeopleW październiku 2005 r. – rozpoczęcie nauki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej, kierunek Mechanika i Budowa Maszyn, studia stacjonarne, jednolite magisterskie. W lipcu 2010 r. – ukończenie studiów o specjalności Urządzenia i Systemy Chłodnicze i Klimatyzacyjne, uzyskanie tytułu magistra inżyniera. W 2012 r. – rozpoczęcie studiów III stopnia w Środowiskowym Studium Doktoranckim, na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa,...
-
Numeryczna mechanika płynów, Laboratorium, Profil: Statki morskie i obiekty oceanotechniczne , sem 02, zima 22/23 (n-stac) (PG_00057301)
e-Learning CoursesLaboratorium z Numerycznej Mechaniki Płynów dla studentów studiów niestacjonarnych
-
Zaawansowane metody spajania materiałów, Mechanika i budowa maszyn, W, L, P, sem. 2, s. niestacjonarne, zima 2023/2024
e-Learning Courses -
Ustalenie przyczyn pęknięć szyn tramwajowych po procesie napawania
PublicationW raporcie przedstawiono wyniki badań podjętych w celu określenia przyczyn pękania napawanych szyn w torach tramwajowych położonych na łukach poziomych o małych promieniach. Po przeprowadzeniu badań nieniszczących oraz metalograficznych ustalono przyczyny i prawdopodobny mechanizm formowania się pęknięć.