Filters
total: 2313
-
Catalog
- Publications 1978 available results
- Journals 1 available results
- People 115 available results
- Inventions 21 available results
- Projects 37 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 10 available results
- e-Learning Courses 142 available results
- Events 5 available results
- Open Research Data 1 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: NANOMECHANICZNE WŁAŚCIWOŚCI METALI
-
Struktura i właściwości materiałów polimerowych
e-Learning CoursesPodczas wykładu będą omawiane zagadnienia dotyczące wpływu struktury polimerów na ich właściwości.
-
Biokumulacja metali ciężkich w roślinach trawiastych porastających tereny rekultywowane osadem ściekowym
PublicationW pracy przedstawiono ocenę skuteczności rekultywacji przeprowadzonej na dwóch obszarach zdegradowanych technicznie: na składowisku odpadów paleniskowych oraz na wyrobisku pożwirowym, w woj.pomorskim. Wprowadzenie na te, narażone na erozje, tereny osadu ściekowego wraz z nasionami traw przyczyniło się do ich szybkiego roślinnego utrwalenia. W wyniku zaistniałych procesów fizyczno-chemicznych zachodzących w podłożach osadowo-gruntowych,...
-
Możliwości przyrodniczego wykorzystania osadów ściekowych ze względu na zawartość metali ciężkich
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań specjacji metali ciężkich w wybranych osadach ściekowych pochodzących z oczyszczalni ścieków w Gdańsku. Do oceny form występowania metali ciężkich w osadach ściekowych zastosowano metodykę sekwencyjnej ekstrakcji chemicznej. Na podstawie uzyskanych wyników oceniono stopień potencjalnego zagrożenia środowiska spowodowanego obecnością metali ciężkich w osadach ściekowych.
-
Możliwości przyrodniczego wykorzystania osadów ściekowych ze względu na zawartość metali ciężkich.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań specjacji metali ciężkich w wybranych osadach ściekowych pochodzących z oczyszczalni ścieków w Gdańsku. Do oceny form występowania metali ciężkich w osadach ściekowych zastosowano metodykę sekwencyjnej eksteakcji chemicznej. Na podstawie uzyskanych wyników oceniono stopień potencjalnego zagrożenia środowiska spowodowanego obecnością metali ciężkich w osadach ściekowych.
-
Wpływ technologii oczyszczania ściekóe na fazowe rozmieszczenie metali ciężkich.
PublicationCelem pracy było określenie wpływu procesów oczyszczania ścieków i przeróbki osadów w obiektach pracujących w układzie mechaniczno-chemicznym i stosujących wysoko efektywną technologię biologiczną MUCT na występowanie metali ciężkich. Określono również stopień zagrożenia środowiska wynikający z występowania metali ciężkich w powstających osadach.Obiekt badań stanowiła gdańska oczyszczalnia ścieków pracująca w latach 1996-98 w układzie...
-
Analiza specjacyjna metali ciężkich w łańcuchu troficznym organizmów morskich
PublicationKatastrofy ekologiczne, takie jak ta, która miała miejsce w zatoce Minamata, Japonia, zwróciły uwagę naukowców na zagrożenie płynące ze strony metali i ich związków. Stało się jasne, że toksyczność, mobilność, biodostępność i bioakumulacja metali zależą od form chemicznych oraz postaci fizycznych, w jakich dany pierwiastek występuje w środowisku. Szczególną uwagę poświęca się metalom, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania...
-
Genetycznie modyfikowane mikroorganizmy narzędziem służącym do usuwania metali ciężkich ze środowiska
PublicationMetale ciężkie są pierwiastkami metalicznymi i półmetalicznymi o gęstości powyżej 4,5 g•cm-3. Powodują zaburzenia w strukturze DNA, mogą być przyczyną chorób nowotworowych, układu nerwowego, pokarmowego, naczyniowego i kostnego. Wykorzystywane są w przemyśle chemicznym, elektromaszynowym, szklarskim, metalurgicznym, farbiarskim, wydobywczym, energetyce jądrowej. Wiele metali, takich jak kobalt, miedź, nikiel, stanowi mikroelementy...
-
Właściwości materiałów łożyskowych stosowanych w łożyskach ślizgowych okrętowych linii wałów.
PublicationOmówiono problematykę właściwości licznej grupy materiałów łożyskowych metalowych i niemetalowych, stosowanych w łożyskach ślizgowych okrętowych linii wałów. Określono wymagania dla tych materiałów oraz omówiono warunki pracy łożysk ślizgowych. Podano krótkie charakterystyki najczęściej stosowanych materiałów tzn. białych metali cynowych, białych metali ołowiowych, białych metali kadmowych, brązów, mosiądzów, stopów aluminium,...
-
Wpływ popiołu lotnego na stopień wymywania wybranych metali ciężkich z betonu
PublicationW artykule zaprezentowano wyniki badań modelowych (2 lata) wymywania metali ciężkich z betonu z udziałem dodatku mineralnego - popiołu lotnego, w ilości od 15%, do 40% masy cementu. W badaniach ograniczono się do zbadania poziomu uwalnia metali ciężkich w postaci: Zn2+, Cr3+, Cd2+, Cu2+, Ni2+ oraz Pb2+. Uzyskane wyniki potwierdzają wysoki poziom immobilizacji metali ciężkich w mikrostrukturze betonu. Metale ciężkie ulegają adsorpcji...
-
Synteza kompleksów metali przejściowych z ligandami fosfanylofosfidenowymi
PublicationZaprezentowano wyniki badań dotyczących reaktywności pochodnych litowych difofanów wobec kompleksów metali przejściowych. Pochodne litowe difosfanów R2PP(SiMe3)Li od kilkunastu lat w Katedrze Chemii Nieorganicznej są używane jako prekursory ligandów fosfanylofosfidowego R2PP(SiMe3) oraz fosfanylofosfinidenowego R2PP. Przeprowadzono badania reaktywności dichlorocyrkonocenów wobec pochodnych litowych difosfanów. Stwierdzono, że...
-
Struktura i właściwości materiałów polimerowych 2023
e-Learning CoursesWykład z przedmiotu struktura i właściwości materiałów polimerowych
-
Korozja Metali i Stopów
e-Learning Courses -
Technologia i spajanie metali
e-Learning Courses -
Nanokrystaliczne tlenki metali jako katalizatory reakcji wydzielania tlenu w środowisku zasadowym
PublicationW pracy poruszona została tematyka opracowania oraz zastosowania nanokrystalicznych tlenków metali jako katalizatorów reakcji wydzielania tlenu w elektrolicie zasadowym, tj. jednej z reakcji zachodzących podczas elektrolizy wody. Szczególną uwagę poświęcono tlenkom o strukturze spinelu i perowskitu, które znane są z wyjątkowych właściwości elektrycznych, magnetycznych, optycznych oraz katalitycznych. Materiały zostały przygotowane...
-
Józef Kur prof. dr hab.
People -
Właściwości i struktura niobianu lantanu domieszkowanego pierwiastkami ziem rzadkich
PublicationW niniejszej rozprawie przedstawiono wyniki badań wpływu domieszkowania niobianu lantanu pierwiastkiem metali ziem rzadkich o zmiennym stopniu utlenienia. Za pomocą metody syntezy w fazie stałej wytworzono: jednofazowe związki niobianu lantanu z podstawieniem prazeodymem oraz terbem, niobian prazeodymu oraz niobian terbu (La1-xRExNbO4+δ, RENbO4+δ gdzie RE= Pr, Tb; 0≤x≤0,3). Syntezowane materiały zostały poddane badaniom struktury,...
-
Biomonitoring – badanie zawartości metali ciężkich w mchach i porostach
PublicationOmówiono emisję zanieczyszczeń, w tym metali ciężkich, do środowiska oraz rodzaje biomonitoringu z wykorzystaniem roślin. Opisano biomonitoring z wykorzystaniem mchów, przeprowadzony na terenie Województwa Pomorskiego, podano schemat postępowania przy oznaczaniu pierwiatków w wodzie opadowej i mchach oraz anionów w wodzie opadowej, Podano wyniki dla mchu żywego i mchu suchego z 13 punktów pomiarowych. Wyodrębniono składowe główne...
-
Kompleksy metali przejściowych zawierające ligand R2P-P
PublicationBadania obejmują kompleksy metali przejściowych zawierające ligandy fosfanylofosfinidenowe oraz fosfanylofosfidowe. Kompleksy te są pochodnymi kompleksów fosfinidenowych oraz fosfidowych, gdzie grupa alkilowa została zastąpiona grupą fosfanylową (R’2P). W pracy można wydzielić trzy główne obszary badań. Pierwszym było zbadanie reaktywności R2PP(SiMe3)Li względem diamidowych bądź β-diketiminowych kompleksów cyrkonu zawierających...
-
Wpływ warunków spalania osadów ściekowych na mobilność metali ciężkich w popiołach
PublicationWzrost ilości wytwarzanych komunalnych osadów ściekowych, przy jednoczesnym ograniczeniu możliwości ich składowania oraz wykorzystywania na cele rolnicze powoduje, że w ciągu najbliższych lat problem ich zagospodarowanie stanie się istotnym zagadnieniem nie tylko ekologicznym jak również technicznym. Szacuje się, że w Polsce do roku 2018 zostanie wytworzonych ok. 707 tys. ton s.m. ustabilizowanych komunalnych osadów ściekowych....
-
Wpływ uziarnienia podłoża gruntowego na dystrybucję metali ciężkich wprowadzanych w działaniach rekultywacyjnych
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań ukierunkowanych na określenie dystrybucji metali ciężkich w gruntach w zależności od ich składu granulometrycznego. Badania prowadzono na obszarach zdegradowanych technicznie przed i po rekultywacji osadem ściekowym. Uzyskane wyniki pozwalają twierdzić, że jednym ze znaczących czynników decydujących o migracji wprowadzonych do gruntu metali ciężkich jest uziarnienie gruntów, z którym z kolei...
-
Warzywa jako narzędzie wykorzystywane w biomonitoringu metali ciężkich
PublicationW ostatnich dekadach miały miejsce istotne zmiany w gospodarce i to zarówno w skali globalnej jak i regionalnej oraz lokalnej. W sposób istotny wzrosło zapotrzebowanie na energię, transport ludzi i towarów. Tym zmianom w coraz większym stopniu towarzyszy wzrost dbałości o stan środowiska. Dlatego też coraz więcej uwagi zwraca się na coraz dokładniejszy monitoring i kontrolę poziomu zanieczyszczenia poszczególnych elementów środowiska...
-
Skuteczność usuwania metodami flotacyjnymi mieszaniny jonów metali ciężkich ze ścieków modelowych
PublicationUsuwanie jonów metali ciężkich jest szczególnym zagadnieniem w gospodarce odpadami niebezpiecznymi. Przedstawiono wyniki badań wpływu pH, stężenia kolektora anionowego oraz prędkości przepływu gazu na skuteczność usuwania Cu2+ i Zn2+ ze ścieków modelowych.
-
Analiza zawartości metali w miodach o różnym pochodzeniu botanicznym
PublicationW ostatnim czasie wzrasta zainteresowanie produktami naturalnymi. Ze względu na postępującą chemizację środowiska chętnie wraca się do produktów tradycyjnych, które jawią się jako te wolne od wszechobecnej chemii. Jednym z takich produktów jest miód. Produkt ten, oprócz walorów prozdrowotnych jest wiarygodnym źródłem informacji na temat stanu środowiska naturalnego i może być wskaźnikiem jego skażenia ze względu na mały zasięg...
-
Specjacja metali ciężkich w osadach ściekowych stabilizowanych za pomocą innowacyjnej metody trzcinowej
PublicationW ostatnich latach pojawiło się wiele procedur analitycznych dotyczących zarówno pojedynczych ekstrakcji jaki i analizy sekwencyjnej. Chociaż metody te są powszechnie stosowane żadna z nich nie uzyskała pełnego uznania w środowisku naukowym. Wyniki otrzymane w wielu stosowanych procedurach są rzadko porównywane, ze względu na istotne różnice wynikające z zastosowanej metody ekstrakcji sekwencyjnej.Do określania specjacji metali...
-
Materiały optyczne i ich właściwości 2023
e-Learning CoursesKurs wspierający zajęcia wykładowe i laboratoryjne z przedmiotu "Materiały optyczne i ich właściwości", który realizowany jest ze studentami II stopnia kierunku Inżynieria Materiałowa, Inżynieria Materiałów Funkcjonalnych.
-
Materiały optyczne i ich właściwości 2024
e-Learning CoursesKurs wspierający zajęcia wykładowe i laboratoryjne z przedmiotu "Materiały optyczne i ich właściwości", który realizowany jest ze studentami II stopnia kierunku Inżynieria Materiałowa, Inżynieria Materiałów Funkcjonalnych.
-
Koncepcja metody pomiaru stężenia metali ciężkich w glebie i osadach pościekowych
PublicationW artykule przedstawiono koncepcje metody pomiarowej umożliwiającej oznaczanie małych stężeń metali cięzkich w glebie i osadzie pościekowym. Zaproponowane rozwiązanie pozwala na zwiększenie dokładności wykonywanych oznaczeń.Zastosowanie tej metody pozwoli na łatwiejsze wykonywanie tych oznaczeń i w konsekwencji pozwoli na większe gospodarcze wykorzystywanie osadów pościekowych.
-
Ocena jakości kompostów z osadów nadmiarowych na podstawie zawartości wybranych metali ciężkich.
PublicationOznaczono zawartość metali ciężkich w próbkach kompostu pochodzących z dwóch niezależnych od siebie oczyszczalni mechaniczno-biologicznych wyposażonych w kompostownie pryzmowe. Oczyszczalnie posiadają zbliżoną technologię oczyszczania ścieków, a nadmiarowy osad utylizują poprzez przyrodnicze wykorzystanie. W próbkach kompostów oznaczono następujące metale ciężkie: cynk, żelazo, ołów, kadm, kobalt, miedź, nikiel, mangan i magnez,...
-
Modelowanie matematyczne procesów dyfuzyjnych metali w układzie dwuskładnikowym i obecności pola elektrycznego
PublicationW artykule przedstawiono fizyczny i matematyczny model opisu procesów dyfuzyjnych metali w układach dwuskładnikowych z uwzględnieniem oddziaływania prądu elektrycznego. Do opisu tak złożonego zagadnienia wykorzystano zasadę Nernsta-Plancka oraz równanie Poissona.
-
Właściwości i potencjalne zastosowania azobenzokoron: hydroksyazobenzokorony
PublicationW rozprawie doktorskiej przedstawiono właściwości oraz metody syntezy azobenzokoron oraz hydroksyazobenzokoron. Opisano również zastosowanie związków makrocyklicznych jako chromojonoforów w czujnikach optycznych. W ramach pracy zbadano wpływ pH, rozpuszczalników oraz obecności jonów na równowagę tautomeryczną wybranych hydroksyazobenzokoron. Zbadano również równowagę kompleksowania jonów metali przez te związki oraz sprawdzono...
-
Modyfikacja właściwości trybologicznych poliuretanów
PublicationPrzedstawiono metody modyfikacji właściwości trybologicznych poliuretanów i kompozytów poliuretanowych oraz metody badań tych właściwości. Porównano materiały pod względem odporności na zużycie i ścieranie.
-
Akumulacja metali ciężkich w wybranych gatunkach ryb bałtyckich
PublicationJednym z naturalnych składników basenów wodnych są metale ciężkie, jednak działanie czynników antropogenicznych powoduje, iż stężenie tych substancji chemicznych niekiedy wzrasta do poziomów zagrażających bezpośrednio wodnej florze i faunie oraz pośrednio zdrowiu człowieka. Celem badań była ocena skażenia mięsa bałtyckich ryb metalami ciężkimi. W ramach przeprowadzonych badań analizie zostały poddane następujące gatunki ryb: makrela...
-
Specjacja metali ciężkich w ściekach i wodach odciekowych podczas oczyszczania ścieków w reaktorach systemu MUCT
PublicationCelem prowadzonych badań była analiza występowania i dostępności wybranych metali ciężkich po kolejnych stopniach oczyszczania w wysokoefektywnej oczyszczalni z biologicznym usuwaniem azotu i fosforu. Przeprowadzono analizę rozmieszczenia fazowego wybranych metali pomiędzy fazą rozpuszczoną i zawiesinową dla ścieków oraz wód odciekowych. Zastosowanie ekstrakcji sekwencyjnej pozwoliło na określenie stężeń wybranych metali ciężkich:...
-
Korozja Metali i Stopów II
e-Learning CoursesStopień ISemestr III
-
Korozja Metali i Stopów II
e-Learning CoursesProwadzący: dr hab. inż. Jacek Ryl, prof. PG
-
Badania rozmieszczenia metali ciężkich w osadach dennych zbiorników retencyjnych na terenie zlewni zurbanizowanej
PublicationPotoki na terenach miejskich stanowią odbiornik dla kolektorów kanalizacji deszczowej oraz dla spływów powierzchniowych, które spłukują zanieczyszczenia z terenu zlewni. W zbiornikach retencyjnych budowanych na potokach m.in. w celu ochrony przed powodzią, następuje sedymentacja zawiesiny ogólnej, stanowiącej nośnik dla innych zanieczyszczeń, między innymi metali ciężkich. Źródłem metali ciężkich w zlewni miejskiej jest przede...
-
Specjacja metali ciężkich w osadach ściekowych powstających w trakcie oczyszczania ścieków w reaktorach systemu MUCT
PublicationCelem prowadzonych badań była analiza zawartości metali ciężkich w poszczególnych frakcjach po kolejnych stopniach obróbki osadów powstających reaktorach wielofazowych MUCT. Przeprowadzone badania pozwoliły na ocenę wpływu stosowanej technologii przeróbki osadów na specjację metali oraz ich biodostępność w aspekcie przyrodniczego ich zagospodarowania.
-
Wpływ kształtu elektrody woltamperometrycznej na jej właściwości metrologiczne w dziedzinie czasu
PublicationW artykule omówiono właściwości metrologiczne elektrod woltamperometrycznych. Wykazano, że w przypadku oznaczania małych wartości stężeń jonów metali, elektrody te zachowują się tak jak przetworniki pomiarowe I rzędu. Ich właściwości metrologiczne opisuje czułość i stała czasowa. Wartości tych wielkości są uzależnione od mechanizmu transportu jonów do/od powierzchni elektrod oraz od ich kształtu. Wykonano symulacje wpływu kształtu...
-
Białka - budowa i właściwości
PublicationStruktura białek wpływa na ich wartość odżywczą, właściwości funkcjonalne wżywności oraz reakcje w surowcach i produktach żywnościowych. W czasie prze-chowywania i przetwarzania żywności białka ulegają przemianom, niepożądanymlub zamierzonym, wskutek reakcji chemicznych i biochemicznych. Poprzez celo-we, enzymatyczne i chemiczne modyfikowanie struktury białek można wpływać naich właściwości funkcjonalne w żywności i wartość biologiczną.
-
Magnetyczne właściwości nanostruktur i spintronika 23/24
e-Learning CoursesStudent poznaje materiały o właściwościach magnetycznych oraz prawa opisujące właściwości magnetyczne materiałów w skali makro, mikro i w skali nano. Student poznaje w szczególności metody badań tych właściwości oraz zasady wykorzystania materiałów magnetycznych w nauce i w technice. Student poznaje też zagadnienia dotyczące spintroniki w zakresie metod oddziaływania na spin i wykorzystywania tych metod dla wykorzystywania spinów...
-
Funkcjonalne właściwości składników żywności 2022/2023
e-Learning CoursesKurs przeznaczony jest dla studentów studiów II stopnia kierunku Biotechnologia realizujących zajęcia w semestrze 1 i 2 w roku akademickim 2022/2023. Kurs obejmuje wykłady i zajęcia laboratoryjne z przedmiotu Funkcjonalne właściwości składników żywności Za kurs odpowiada dr hab. inż. Hanna Staroszczyk, prof. PG.
-
Możliwości sterowania kinetyką wydzielania z roztworu pojedynczych jonów w procesie jednoczesnej flotacji kilku jonów metali
PublicationZbadano wpływ pH surówki flotacyjnej, stężenia kolektora i prędkości przepływu powietrza na przebieg flotacji jonowej i precypitacyjnej mieszaniny Al(III), Cu(II) i Zn(II). Najwyższe wartości stałych szybkości flotacji badanych metali uzyskano dla procesów prowadzonych dla pH około 8, tj. w warunkach flotacji precypitacyjnej. Wykazano, że stałe szybkości flotacji badanych metali są proporcjonalne do prędkości przepływu powietrza flotującego...
-
Modyfikowane materiały węglowe do efektywnego usuwania jonów metali ciężkich z wody.
PublicationSpośród wielu zanieczyszczeń przedostających się do wód szczególnie niebezpieczną grupę stanowią metale ciężkie, takie jak: rtęć, ołów i inne. Problemem jest nie tylko ich toksyczność, ale także trwały charakter zanieczyszczeń oraz zdolność do akumulowania się w organizmach. Już niewielkie stężenia metali ciężkich mogą powodować nieodwracalne uszkodzenia organizmu, dlatego konieczne jest poszukiwanie skutecznych metod ich usuwania. Jednym...
-
Usuwanie i podział fazowy metali ciężkich w ekosystemie oczyszczalni hydrofitowej zasilanej odciekami ze składowiska odpadów komunalnych
PublicationWyniki badań stężeń metali w odciekach i osadach dennych pochodzących z hydrofitowej oczyszczalni odcieków ze składowiska odpadów komunalnych w Örebro w Szwecji. Analizowany obiekt jest systemem o przepływie powierzchniowym, złożonym z 10 stawów zasiedlonych roślinnością hydrofitową. Zastosowany system zapewnia wysokie efektywności usuwania zanieczyszczeń z odcieków, co umożliwia ich odprowadzanie do odbiornika - cieku wodnego...
-
Zastosowanie błonkowej elektrody bizmutowej do woltamperometrycznego oznaczania wybranych metali ciężkich
PublicationW 2000 r. Joseph Wang po raz pierwszy zaproponował i zastosował błonkową elektrodę bizmutową jako elektrodę roboczą do pomiarów woltamperometrycznych. Bizmut wykazuje bardzo małą toksyczność i jest przyjazny dla środowiska. Może to stanowić alternatywę dla elektrod rtęciowych, które zdominowały pomiary woltamperometryczne. Błonka bizmutowa może być przygotowana przez elektrolizę in-situ (polega na dodaniu soli bizmutu do analizowanego...
-
Symulacje dynamiczno-molekularne ultraprecyzyjnego skrawania metali.
PublicationW pracy krótko przedstawiono powstałe w latach 1995-2001 algorytmy MD specjalizowane do symulacji przebiegu skrawania w skali nanometrycznej (ARMD iLRMD). W świetle tych algorytmów zaprezentowano opracowany przez autorów nowy algorytm i program do symulacji nanociencia, nano MD, oraz pokazano wybrane wyniki uzyskane za jego pomocą.
-
Tlenek cynku: synteza, właściwości oraz zastosowanie
PublicationTlenek cynku posiada szczególne właściwości optyczne, elektryczne oraz termiczne. Ze względu na te właściwości, tlenek ten znajduje zastosowanie w różnorodnych dziedzinach.
-
Kompleksy fosfidowe żelaza: synteza, struktura i właściwości
PublicationKompleksy żelaza, w porównaniu ze związkami innych metali przejściowych, są obiecującymi materiałami do otrzymywania szerokiej gamy układów o interesujących właściwościach na co wpływ ma przede wszystkim czynnik ekonomiczny oraz niska toksyczność tego pierwiastka. Prezentowana przeze mnie rozprawa doktorska dotyczy syntezy pierwszych fosfidowych i fosfanylofosfidowych kompleksów żelaza(II) stabilizowanych ligandem β-diketiminowym...
-
Funkcjonalne Właściwości Składników Żywności 2024/2025 semestr letni
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z wiedzą o wpływie interakcji składników pokarmowych na właściwości i jakość produktów żywnościowych oraz roli tych składników w żywieniu człowieka, a także o skażeniach i bezpieczeństwie żywności.
-
Poprawa właściwości sedymentacyjnych osadu czynnego w reaktorach typu SBR i metody szybkiej oceny tych właściwości
PublicationPorównano różne metody oceny właściwości sedymentacyjnych osadu czynnego, w tym indeks objętościowo-wagowy osadu oraz bezpośredni pomiar szybkości opadania osadu na głębokość 4 m w reaktorze w oczyszczalni ścieków. Stwierdzono, iż ocena właściwości sedymentacyjnych osadu w obiekcie rzeczywistym umożliwia szybki dobór parametrów sterowania oczyszczalnią ścieków.