Filters
total: 874
filtered: 594
-
Catalog
- Publications 594 available results
- Journals 9 available results
- People 37 available results
- Inventions 8 available results
- Projects 7 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 4 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 210 available results
- Events 2 available results
- Offers 1 available results
Chosen catalog filters
Search results for: ELEKTROWNIA GEOTERMALNA
-
Energetyka czynnikiem rozwoju
PublicationPrzedstawiono czynniki rozwoju energetyki w Polsce. Omówiono szance i bariery rozwoju elektrowni jądrowych.
-
EFEKTYWNOŚĆ EKONOMICZNA HYBRYDOWEJ MIKROINSTALACJI OZE
PublicationW artykule przedstawiono warunki pracy mikroelektrowni hybrydowej zainstalowanej w małej firmie mieszczącej się na terenie przemysłowym. Pokazano strukturę i parametry elektrowni składającej się z paneli fotowoltaicznych i elektrowni wiatrowej. Przeanalizowano odbiorniki energii oraz warunki pobierania mocy biernej. Dla wybranego okresu czasu pokazano zużycie oraz produkcję energii elektrycznej i energię zużytą na potrzeby firmy...
-
Badania agregacji imidazoliowych cieczy jonowych w wodzie w odniesieniu do zastosowań w technologii chemicznej
PublicationPrzedmiotem pracy była charakterystyka agregacji imidazoliowych cieczy jonowych w środowisku wodnym, tworzonych struktur oraz wpływu wybranych czynników na agregację. Badania objęły zróżnicowane strukturalnie związki, będące kombinacją kationu 1-alkilo-3-metyloimidazoliowego (n = 4-18) oraz różnych anionów. W badaniach wykorzystano metody badawcze fizykochemii powierzchni, pozwalające na oszacowanie oddziaływań powierzchniowych...
-
Modelowanie neuronowe regeneracyjnego wymiennika ciepła siłowni turboparowej
PublicationArtykuł przedstawia możliwości wykorzystania sztucznych sieci neuronowych (SSN) w celu odtworzenia pracy wymienników regeneracyjnych elektrowni kondensacyjnej. Stworzony model pracy wymienników w zmiennych warunkach ruchu znajduje zastosowanie w badaniach diagnostycznych owych urządzeń jak i całego systemu elektrowni. Referat zawiera wprowadzenie do tematyki sztucznych sieci neuronowych, opis sztucznej sieci neuronowej (SSN) wykorzystanej...
-
Zastosowanie dociążenia geometrycznego (preload) w łożyskach prowadzących jako sposób eliminacji drgań połówkowych (wiru olejowego). W: [CD-ROM] Nowoczesny Monitoring i Diagnostyka Maszyn Energetycznych ze Szczególnym Uwzg-lędnieniem Elektrowni Wodnych. Warszawa, 27.11.2003. [B.m.w]**2003, wykładoraz prezentacja elektroniczna z wykorzyst. Programu Power Point + wydr. 12 s.
PublicationW referacie omówiono przyczyny i sposoby eliminacji wiru olejowego w łożyskach ślizgowych. Przedstawiono różne konstrukcje łożysk antywibracyjnych. Omówiono ich wady i zalety.
-
Security of energy supply under the demonopolization of energy production in Poland,
PublicationOmówiono wzrost zapotrzebowania na energie elektryczną, udział nośników energii pierwotnej w pokryciu zapotrzebowania na paliwa. Omówiono pokrótce akty prawne związane z ochrona środowiska i energetyka. Scharakteryzowano proces starzenia się elektrowni w Polsce i rolę dużych elektrowni systemowych. Na tym tle przedstawiono rozproszone źródła energii elektrycznej i ich wpływ na bezpieczeństwo dostaw energii w sytuacjach ekstremalnych,...
-
Industrial Heritage in sacrifice zones, The potential of Bocamina I & II Thermoelectric in Coronel, Chile
PublicationThis work aims to present the recovery potential of the Chilean Sacrifice Zones, urban areas affected by high amounts of pollution caused by industrial activities. It centers in the case of “Bocamina I & II”, two Thermoelectric based in the city of Coronel, southern Chile. A settlement historically related to the mining processes. These plants operated for decades supplying the national energy...
-
Wind farms influence on power system stability
PublicationW artykule przedstawiono analizę wpływu elektrowni i farm wiatrowych na stabilność systemu elektroenergetycznego. Pokazano wyniki pomiarów modów kołysań elektromechanicznych wykonanych w rzeczywistym systemie elektroenergetycznym.
-
Evaluation of technical efficiency of heat and electric power generation
PublicationThis paper presents an evaluation of technical efficiency and time-dependent changes in productivity of Polish professional electric power and heat&electric power stations by using Data Envelopment Analysis non-parametric method. The research covered the enterprises whose total available electric power amounted to about 98% of that of all professional thermal electric power stations in this country. The analysis has concerned...
-
Hydraulic power plant on the Radunia River
Publicationprzedstawiono rys historyczny, paramerty techniczne i walory turystyczne elektorwni wodnych.
-
Wpływ przyłączania farm wiatrowych na lokalne sieci elektroenergetyczne w warunkach polskich
PublicationArtykuł koncentruje się na problemach związanych z opracowaniem ekspertyz wpływu elektrowni i farm wiatrowych na system ektroenergetyczny. Obowiązek opracowania takiego dokumentu przed przyłączeniem każdego źródła do sieci wynika z Rozp. Min. Gosp. z dnia 25 września 2000 r. (Dz. U. 85, poz. 975). Omówiono praktyczne aspekty opracowania ekspertyz, w tym ich zakres rzeczowy i problem pozyskiwania danych, a także niektóre problemy...
-
Analiza stateczności obwałowań składowiska popiołów w Łęgu
PublicationW opracowaniu zawarto wyniki szczegółowej analizy stateczności obwałowań składowiska popiołów i żużli w Łęgu, należącym do Zespołu Elektrowni Ostrołęka, w wybranych przekrojach obliczeniowych w celu określenia ich aktualnego stanu.
-
Analiza stateczności obwałowań składowiska popiołów w Łęgu.
PublicationW opracowaniu zawarto wyniki szczegółowej analizy stateczności obwałowań składowiska popiołów i żużli w Łęgu, należącym do Zespołu Elektrowni Ostrołęka, w wybranych przekrojach obliczeniowych w celu określenia ich aktualnego stanu.
-
Wykonanie badań wymalowań (w szczególności badań przyczepności) na konstrukcji w Narvie (Estonia) i wyjaśnienie przyczyn obserwowanych uszkodzeń
PublicationDokonano oglądu wizualnego i wykonano badania normowe na wymalowaniach na obiekcie budowanej elektrowni w Narvie (Estonia). Pobrano również próbki farb stosowanych do wymalowań oraz fragment elementu konstrukcji do badań.
-
Nowe urządzenia, materiały i technologie w wodociągach i kanalizacji
PublicationPrzegląd zmieniających się warunków realizacji inwestycji sieciowych. Nowe rozwiązania materiałowe. Technologia złączy, rury, elektronika narzędzia.
-
Zaawansowanie prac związanych z realizacją programu jądrowego w Polsce
PublicationNiniejszy artykuł przedstawia aktualny (czerwiec br.) stan zaawansowania prac związanych z realizacją programu jądrowego w Polsce. Uruchomienie pierwszej elektrowni jądrowej planowane jest na 2020 r. W celu zrealizowania tego projektu konieczne jest przygotowanie odpowiedniego zaplecza zarówno prawnego jak i technicznego. Obecnie trwają prace związane z nowelizacją Ustawy Prawo atomowe, wyborem odpowiedniej lokalizacji przyszłej...
-
Podstawy przemian energetycznych
PublicationPodano podstawy fizyczne oraz techniczno-ekonomiczne przemian różnych rodzajów energii w energię cieplną i elektryczną. Na tle światowych i krajowych zasobów energii oraz rozwoju zapotrzebowania na energię przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z przemianami energii cieplnej i mechanicznej w energię elektryczną w elektrowniach i elektrociepłowniach konwencjonalnych oraz energii wodu i wiatrów. Opisano zagadnienia związane...
-
Zabytkowe obiekty o tematyce elektrotechnicznej w województwie pomorskim
PublicationW województwie pomorskim można spotkać szereg zabytków związanych z elektrotechnika, pochodzących z początku XX wieku. Są to głównie pracujące do dzisiaj elektrownie wodne, ale również eksponaty zgromadzone w Politechnice Gdańskiej, czy muzeum Zespołu Szkół Łączności.
-
Właściwości techniczne stali w budynkach z przełomu XIX i XX wieku
PublicationOmówiono zagadnienia zmian właściwości technicznych stali wyprodukowanych na przełomie XIX i XX wieku. Dokonano tego na podstawie prykładu przebudowy hali elektrowni wybudowanej około 1900 roku na salę filharmonii. Przebudowę wykonano w 2005 roku.
-
The Possibility to use a Nuclear Power Plant as a Source of Electrical Energy and Heat
PublicationIn this article issues concernig the possibility of nuclear power plant (NPP) operation also as a source of heat, which means combined heat and power production, have been described. CHP work is possible and profitable only in those areas where high thermal power demand occurs, which means near city agglomerations such as Warsaw or the Tri-City. Two levels of thermal power delivered to the heating system have been considered. Preliminary...
-
Hydropower potential of the lower Vistula
PublicationThis paper presents an estimate analysis of the hydropower potential of the lower Vistula River from Warsaw to Gdańsk Bay. The calculations were made for a hydraulic model of the lower Vistula which takes into account potential development of barrages in a cascade system. Results obtained from the model simulations and from hydrological calculations were used to estimate the power of hydropower plants and the average annual energy...
-
Odnawialne źródła energii, a opinia społeczna
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie opinii społecznej na temat stosunku do odnawialnych źródeł energii. Artykuł przedstawia także stan wiedzy społeczeństwa na temat energetyki jądrowej. Uzyskane danej pozwalają stwierdzić, że ponad połowa ankietowanych pozytywnie odnosi się do budowy elektrowni jądrowej w Polsce, ale już tylko 19% z nich chciałoby zamieszkać w jej sąsiedztwie. Osoby niemające zdania co do elektrowni jądrowej stanowią...
-
Rozdział 5. Poszukiwanie błędów i niepewności w systemach pomiarowych bloków energetycznych
PublicationPodano przykłady relacji diagnostycznych rozpoznających zarówno miejsca degradacji urządzeń składowych obiegów cieplnych, jak i rozpoznających zdegradowane mierniki wielkości cieplno-przepływowych. Działanie takich relacji sprawdzono na kilku przykładach wyników pomiarów z elektrowni posiadających parowe bloki energetyczne.
-
Co zrobić z nieużywaną wieżą ciśnień? Studium historyczno-koncepcyjne (część I)
PublicationArtykuł przedstawia historię i (dawną) funkcję wieży ciśnień (obecnie nieużytkowanej, stanowiącej konstrukcyjną część budynku Laboratorium Maszynowego Politechniki Gdańskiej. Jest to wstęp do przedstawienia koncepcji adaptacji tego obiektu na modelową mikro-elektrownię szczytowo-pompową, mogącą posłużyć badaniom i dydaktyce.
-
Influence of electric power generator structure on frequency control - mathematical modeliling
PublicationPodstawowym celem pakietu ''3x20'' Unii Europejskiej jest zmniejszenie o 20% emisji dwutlenku węgla. Z tego powodu oczekuje się w Polsce rozwoju energetyki wiatrowej, podobnie jak energetyki jądrowej, a także mini elektrociepłowni. Elektrownie wiatrowe i jądrowe wnoszą specyficzne problemy w regulacji automatycznej częstotliwości systemu elektroenergetycznego. farmy wiatrowe wymagają pod tym względem wspomagania przez elektrownie...
-
Application of Hydrodynamics Model for a Case Study of the Kolbudy II Reservoir Embankment Hypothetical Failure
PublicationW pracy przedstawiono hydrodynamiczny model przepływu powodziowego. Jako przykład symulacji powodzi zaprezentowano hipotetyczną awarię bocznej zapory zbiornika Kolbudy II przy Elektrowni Wodnej Bielkowo. Celem symulacji było późniejsze wyznaczenie zasięgu strefy zagrożenia powodziowego wywołanego potencjalną awarią obwałowania zbiornika.
-
Wyłaczniki w instalacjach okrętowych niskiego i średniego napięcia
PublicationPrzedstawiono przykłady rozwiazań nisko- i średnionapięciowych elektrowni na statku-kontenerowcu. W oparciu o normy wykonano obliczenia pradów zwarciowych i przedstawiono korzyści stosowania wysokiego napięcia na tego typu statkach. Przedstawiono też 2 przykłady średnionapięciowych układów z napędem głównym elektrycznym.
-
Analiza działania blokady kołysaniowej zabezpieczenia odległościowego w przekaźniku RED670 ABB
PublicationReferat podejmuje tematykę działania zabezpieczeń impedancyjnych linii elektroenergetycznej typu RED670 w czasie kołysań mocy. Przedstawiono wyniki działania zabezpieczenia przy wielokryterialnych analizach wykonanych z wykorzystaniem testera CMC 256-6. Analizy uzupełnione są o badania symulacyjne dotyczące dużej elektrowni wodnej.
-
Solarne tramwaje w Bad Schandau
PublicationArtykuł poświęcony jest uzdrowiskowej sieci tramwajowej w niemieckim mieście Bad Schandau, w której część energii zasilającej tramwaje pochodzi z elektrowni słonecznej. W opracowaniu przedstawiono historię tramwajów w tym mieście, genezę i szczegóły techniczne solarnego układu zasilania oraz doświadczenia eksploatacyjne.
-
Temperature measurements in monitoring of large thrust bearings
PublicationW pracy przedstwiono krytyczną analizę aktualnych metod diagnostyki dużych hydrodnamicznych łożysk wzdłużnych hydrozespołów elektrowni wodnych. Wykazano niedostatki i zagrożenia płynące ze stosowania diagnostyki opartej na jednopunktowym pomiarze temperatury. Zaprezentowano wstępna koncepcję nowej metody diagnostycznej opartej na odwrotnym zagadnieniu przepływu ciepła.
-
Temperature measurements in monitoring of large thrust bearings
PublicationW pracy przedstwiono krytyczną analizę aktualnych metod diagnostyki dużych hydrodnamicznych łożysk wzdłużnych hydrozespołów elektrowni wodnych. Wykazano niedostatki i zagrożenia płynące ze stosowania diagnostyki opartej na jednopunktowym pomiarze temperatury. Zaprezentowano wstępna koncepcję nowej metody diagnostycznej opartej na odwrotnym zagadnieniu przepływu ciepła (IPHC).
-
Demand determination for electrical energy for trailing suction hopper dredgers
PublicationPrzedstawiono metodę określania obciążeń elektrowni w typowych stanach eksploatacji pogłębiarki ssącej nasiębiernej. Przedstawiono sposób określania średniego zapotrzebowania energii elektrycznej i jego odchylenia standardowego. Wykorzystano dane dokumentacji projektowych 10 pogłębiarek ssących nasiębiernych oraz wyniki badań eksploatacyjnych pogłębiarek zawarte w bazie danych DRAGA.
-
Rozwój małej energetyki wodnej w Polsce
PublicationPrzedstawiono rys historyczny, stan aktualny i perspektywy rozwoju małych elektrowni wodnych (MEW) w kraju. Omówiono typy turbin wodnych i generatorów stosowanych w MEW. Podano przykłady nowoczesnych rozwiązań hydrozespołów instalowanych w nowych niskospadowych MEW. Omówiono efektywność małej energetyki wodnej oraz korzyści pozaenergetyczne.
-
Simplified modelling of heat transfer in groundwater
PublicationPrzenoszenie ciepła w wodach podziemnych jest skomplikowanym, przestrzennym procesem. Z tego względu do rozwiązywania zadań praktycznych celowe jest konstruowanie modeli uproszczonych. W pracy zaproponowano sposób formułowania modelu dwuwymiarowego. Został on pozytywnie zweryfikowany na przykładzie badania przyczyn strat energii cieplnej w elektrowni Kozienice.
-
Aspekty techniczno-ekonomiczne postulowanego rozwoju zastosowania turbin gazowych w polskiej elektroenergetyce. Prace IMiUE i ITC P. Śl.**2002 s. 167-177, 3 rys. bibliogr. 12 poz. II Konferencja Naukowo-Techniczna 2002 ENERGETYKA GAZOWA [Szczyrk].
PublicationRozważając możliwość zastosowania turbin gazowych w polskiej elektroenerge-tyce, zwrócono uwagę na wpływ aktualnej struktury wytwarzania energii elek-trycznejna perspektywy zastosowania turbin gazowych. Pod tym względem, pod-dano analizie z jednej strony elektrownie zawodowe, z drugiej strony, elek-trownie komunalne i przemysłowe.
-
Selected problems of planning machinery and devices location in a ship´s engine room.
PublicationPrzedstawiono podstawowe zasady rozplanowania maszyn i urządzeń w przedziale maszynowym na statku. Podano warunki i kryteria wpływające na proces projektowania rozmieszczenia maszyn i urządzeń w siłowni. Przedstawiono główne warunki i zasady dotyczące rozplanowania głównego układu napędowego, elektrowni, kotłowni pomocniczych oraz innych instalacji siłownianych.
-
Identification of the Inertia of Masses Flowing Water through the Pipes in Water Power Plants
PublicationW artykule przedstawiono sposób identyfikacji stałej czasowej reprezentującej bezwładność mas przepływającej wody w systemie rurociągów, w elektrowni wodnej. Przedstawiono strukturę modelu układu regulacji prędkości kątowej wykorzystywanego w procesie identyfikacji oraz przeprowadzono badania skuteczności działania metody w środowisku Matlab-Simulink. Opisano najistotniejsze wnioski wynikające z przeprowadzonych badań symulacyjnych.
-
Możliwości redukcji emisji rtęci ze spalania węgla
PublicationW pracy przeanalizowano ogólny stan wiedzy dotyczący emisji rtęci z procesów spalania paliw stałych oraz form emisji rtęci z elektrowni węglowych. Omówiono problem specjacji emitowanej rtęci ze spalania różnych typów węgla. Przeanalizowano wpływ obecności w paliwie Cl, S, Ca oraz składu mineralnego paliwa na formę występowania rtęci.
-
Układy chłodzenia oleju smarującego łożyska wzdłużne turbin wodnych
PublicationOmówiono charakterystyczne cechy wewnętrznych i zewnętrznych układów chłodzenia oleju smarującego hydrodynamiczne łożyska wzdłużne w turbinach wodnych o wałach pionowych. Zaprezentowano także problemy związane z projektowaniem zewnętrznych układów chłodzenia. Na przykładzie układu chłodzenia hydrozespołu nr 2 elektrowni szczytowo-pompowej (esp) Żar omówiono efekty stosowania zewnętrznych układów chłodzenia.
-
Co zrobić z nieużywaną wieżą ciśnień? Studium historyczno-koncepcyjne (część II)
PublicationDruga część artykułu przedstawia obliczenia parametrów pracy, jakich można się spodziewać, realizując koncepcję mikro-elektrowni szczytowo-pompowej w oparciu o adaptację nieczynnej wieży ciśnień stanowiącej część budynku Laboratorium Maszynowego. Przedstawiona została także analiza możliwości współpracy z istniejącą instalacją fotowoltaiczną w kierunku uzyskania kompletnego mikro-systemu energetycznego.
-
Wstępna analiza systemów pneumatycznych i hydraulicznych w obiektach do pozyskiwania energii fal morskich
PublicationW pracy przedstawiono przegląd i analizę systemów hydraulicznych i pneumatycznych w elektrowniach wykorzystujących energię falowania mórz i oceanów. Zaprezentowano także uproszczone schematy przekładni hydrostatycznych do transmisji energii stosowanych w tego typu obiektach
-
Projektowanie sprzęgła wału turbiny wodnej przy użyciu programów CAD
PublicationW referacie przedstawiono wybrane problemy projektowe i konstrukcyjne związane z modernizacją sprzęgła wału turbiny wodnej elektrowni wodnej Podgaje. Konieczne było takie ukształtowanie sprzęgła kołnierzowego, aby istniała możliwość niwelowania błędu montażowego niewspółosiowości łączonych wałów generatora i wirnika. Przedstawiono różne koncepcje kształtu sprzęgła, które mogło by zapewnić niwelowanie załamania wału turbiny.
-
Wykorzystanie modelu układu regulacji prędkości kątowej hydrozespołu w adaptacyjnej metodzie synchronizacji prądnic
PublicationW artykule przedstawiono sposób wykorzystania modelu układu regulacji prędkości kątowej elektrowni wodnych pracujących przy dużym spadzie i długich rurociągach, w adaptacyjnej metodzie synchronizacji prądnic. Zaprezentowano algorytm identyfikacji wybranych parametrów modelu oraz wyniki badań symulacyjnych. Przedstawiono także sposób wykorzystania modelu do wyznaczenia chwil czasu, w których jest możliwe spełnienie warunków synchronizacji.
-
Wykorzystanie odpadów i oczyszczanie spalin z zanieczyszczeń
PublicationOmówiono zagadnienia oczyszczania ścieków, pyłów i spalin powstających w spalarniach śmieci i w elektrowniach pracujących na paliwo otrzymywane z odpadów. Przedstawiono metody wykorzystania odpadów do produkcji różnego rodzaju materiałów stosowanych w przemyśle i gospodarce.
-
Obliczeniowa weryfikacja parametrów konstrukcyjnych podpory hydrostatycznej.
PublicationCelem pracy jest przeprowadzenie weryfikacji przyjętych parametrów konstrukcyjnych układu hydrostatycznego wspomagania łożyska wzdłużnego turbiny elektrowni wodnej Dychów. Weryfikację przeprowadzono na drodze obliczeniowej z wykorzystaniem MES, uwzględniając w obliczeniach deformacje klocka łożyska, warunki jego podparcia oraz przepływ oleju w szczelinie smarowej. Przedstawiono wyniki obliczeń które potwierdzają poprawność przyjętych...
-
Selected Technical Requirements for Photovoltaic Plant Interconnection with a Medium Voltage Grid
PublicationThe article discusses some selected technical requirements, which according to these authors should be recognised and met by photovoltaic power plants connected to national distribution grids in the context of their likely development. This development today is limited, since Polish legislation has not implemented the relevant EU Directive [8]. The study points out the purposefulness of incorporating the necessary requirements...
-
Weryfikacja modelu hydrostatycznego wspomagania łożyska nośnego hydrogeneratora
PublicationW referacie przedstawiono model MES szczeliny olejowej oraz klocka łożyska nośnego hydrogeneratora elektrowni Porąbka-Żar. W obliczeniach uwzględniano deformacje sprężyste klocka, przepływ oleju przez szczelinę olejową oraz warunki podparcia klocka. Przedstawiono również niektóre wyniki obliczeń uzyskane za pomocą opisanego modelu MES i porównano je z wynikami pomiarów doświadczalnych przeprowadzonych na stanowisku badawczym AGH...
-
Elektros energetiniai irengimai ir instaliacija. Vadoelis aukstesniosiomsir profesinems mokykloms.
PublicationZawarto: domowe instalacje elektryczne; urządzenia oświetleniowe i grzejne;przemysłowe instalacje elektryczne niskiego napięcia; ochrona przeciwporażeniowa w urządzeniach niskiego napięcia; linie napowietrzne; linie kablowe;stacje elektroenergetyczne; elektrownie; przepięcia i ochrona odgromowa; ochrona przed pożarami i wybuchami; impedancje elementów toru przesyłu energii;obliczanie spadku napięcia oraz strat mocy i strat energii...
-
Podejście do oceny bezpieczeństwa IT infrastruktur krytycznych
PublicationArtykuł przedstawia podejście do oceny bezpieczeństwa systemów informacyjnych stosowanych w infrastrukturach krytycznych. Prezentowany sposób oceny polega na dokładnej rekonstrukcji ocenianego systemu informacyjnego w laboratorium bezpieczeństwa IT, a następ-nie symulowaniu potencjalnych zagrożeń w systemie. Podejście zostało zastosowane przy weryfikacji bezpieczeństwa elektrowni. W rozdziale został opisany jeden z eksperymentów...
-
Referat generalny do referatów podsekcji IV.2 : Urządzenia i sieci elektroenergetyczne
PublicationReferat generalny omawia referaty podsekcji IV.2 "Urządzenia i sieci elektroenergetyczne". Wśród zakwalifikowanych do tej podsekcji referatów dominuje tematyka związana z sieciami średniego napięcia, ale pojawiają się też zagadnienia dotyczące sieci i instalacji niskiego napięcia. Autorzy referatów poruszają problemy związane z niezawodnością, mocą bierną i jej kompensacją, przyłączaniem do sieci elektrowni wiatrowych, prądami...