Filters
total: 2579
-
Catalog
- Publications 2166 available results
- Journals 2 available results
- People 98 available results
- Inventions 12 available results
- Projects 8 available results
- Laboratories 4 available results
- Research Teams 1 available results
- e-Learning Courses 140 available results
- Events 80 available results
- Open Research Data 68 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: NALEŻNOŚCI FIRMY
-
Jan Kreft prof. dr hab.
PeopleProf. dr hab. Jan Kreft, Politechnika Gdańska (WZiE), profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego (WZiKS) 2013-2019. Kierownik Zakładu Zarządzania Algorytmicznego (Katedra Zarządzania) i Centrum Badań nad Zarządzaniem Algorytmicznym. Zainteresowania badawcze: zarządzanie organizacjami mediów i nowych technologii, teoria i praktyka manipulacji i propagandy. Wieloletni dziennikarz polskich mediów m.in. Agencji Reuters. Korespondent w...
-
Badanie MSP
PublicationW niniejszym rozdziale przeanalizowano świadomość przedsiębiorców odnośnie szans i zagrożeń, jakie niesie ze sobą organizacja EURO 2012. Została ona przebadana na próbie 300 firm z 3 branż: hotelarskiej, gastronomicznej i transportowej. Ponadto, przeprowadzono 3 wywiady pogłębionewśród firm z branży turystycznej.
-
Eksploatacja napędów hydraulicznych w niskich temperaturach otoczenia część III. Badania rozdzielaczy hydraulicznych w warunkach szoku termicznego
PublicationW artykule przedstawiono badania rozdzielaczy w warunkach szoku termicznego. Rozdzielacze są zespołami hydraulicznymi wrażliwymi na szok termiczny. Przy dużej różnicy temperatur gorącej cieczy roboczej i rozdzielacza, wynoszącej ok. 50 K, może dojść do nieprawidłowego ich działania (wykasowania luzu pomiędzy suwakiem a korpusem). Rozdzielacze w tym proporcjonalne, badane w ekstremalnych warunkach zasilania, działają prawidłowo...
-
Wojciech Wyrzykowski dr hab.
PeopleWojciech Wyrzykowski is an employee of the Department of Finance at the Faculty of Management and Economics of the Gdańsk University of Technology. He is the author of 70 scientific publications, including 5 monographs, and co-author of 7 monographs. The most important of them reflecting the author's scientific interests include: Tax conditions for the development of entrepreneurship in Poland, Taxes in Poland - outline of the...
-
Szymon Mania dr inż.
People -
Data from the survey on Gdańsk University of Technology graduates’ competencies assessment by entrepreneurs
Open Research DataThe dataset includes data from the survey on the Gdańsk University of Technology (GUT) graduates’ competencies assessment by entrepreneurs. The survey was conducted in 2017. The research sample included 102 respondents representing various firms from Pomeranian Voivodship. The study concerned i.a. assessment of GUT graduates' preparation for the requirements...
-
Internetowy system czasu rzeczywistego do akwizycji i wizualizacji obrazów radarowych.
PublicationW artykule przedstawiono realizację zdalnego interfejsu użytkownika do radaru cyfrowego firmy SITEX Marine Electonics Inc. umieszczonego na dachu budynku Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Na potrzeby udostępniania pomiarów wykonywanych przez radar zrealizowano dedykowany serwer Internetowy, który realizuje na bieżąco przesyłanie skompresowanych obrazów radarowych do klilentów przez sieć...
-
Ocena przyczyn awarii wrzeciona frezarki CNC Fidia BT 8555/15
PublicationOpinia powstała na zamówienie firmy Zakłady Porcelany Stołowej ''Lubiana'' S.A. (ul. Zakładowa 1, 83-407 Łubiana) i dotyczy frezarki sterowanej numerycznie (CNC) FIDIA F 8555/15.Przedmiotem ekspertyzy jest ocena prawdopodobnych przyczyn awarii obrabiarki. Udział doradczy niezależnych specjalistów okazał się niezbędny z uwagi na problemy związane z realizacją obsługi gwarancyjnej obrabiarki.
-
Performance of the methanol PEM fuel cell module
PublicationPrzedstawiono charakterystyki układu zasilania składającego się z dwóch ogniw paliwowych o mocy 1.2 kW każde. Układ był zasilany metanolem, który podlegał procesowi reformowania w reformerze firmy Genesis Fueltech. Sprawność reformera wzrastała od 33% dla obciążenia minimalnego do 78% przy obciążeniu maksymalnym. Czystość uzyskiwanego wodoru była satysfakcjonująca w całym zakresie pracy reformera.
-
Problematyka efektywności docierania maszynowego powierzchni płaskich i płasko-równoległych
PublicationPrzedstawiono sposób oceny efektywności docierania na docierarkach tarczowych. Omówiono przykładowe technologie obróbki powierzchni płaskich i płasko-równoległych. Wyznaczono składowe czasów operacji docierania wstępnego i wykończeniowego oraz wartości wskaźnika OEE dla obróbki jednotarczowej. Omówiono wyniki analiz docierania grupy 10 przedmiotów w układzie dwutarczowym. Zaprezentowano pracę zautomatyzowanego gniazda docierarek...
-
Wpływ rozmieszczenia elementów w separatorach na warunki kinematyczne docierania jednotarczowego
PublicationW rozdziale monografii naukowej przedstawiono wyniki analiz kinematyki docierania elementów płaskich na docierarkach jednotarczowych o standardowym układzie wykonawczym. Określono wpływ rozmieszczenia elementów obrabianych w separatorach na zmienność prędkości docierania. W przeprowadzonej symulacji wykorzystano wybrane modele docierarek firmy Kemet, analizując obróbkę dwóch elementów o zróżnicowanych wymiarach gabarytowych i zarysie...
-
Analiza zależności pomiędzy widmem pomiarowego sygnału optycznego a parametrami krwi
ProjectsProject realized in Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics according to UMO-2011/03/D/ST7/03540 agreement from 2012-08-31
-
Historia pewnego teatru - następstwo czasu
PublicationArtykuł jest opracowaniem krytycznym i ustosunkowaniem się autora do formy przebudowy teatru Wybrzeże w Gdańsku.
-
Zapotrzebowanie na wsparcie innowacyjności wśród małych i średnich przedsiębiorstw w rejonie Morza Bałtyckiego
Publicationcelem ekspertyzy było zbadanie rzeczywistego zapotrzebowania małych i średnich przedsiębiorstw z rejonu morza bałtyckiego na wsparcie innowacyjności. wyniki z przeprowadzonego badania mają służyć sformułowaniu rekomendacji, mających w przyszłości przyczynić się do podniesieniu innowacyjności i tym samym konkurencyjności mśp w rejonie nadbałtyckim. do zadań wykonywanych w ramach tej ekspertyzy należały m.in.: ocena dotychczasowego...
-
Venture capital w finansowaniu rozwoju przedsiębiorstwa
PublicationW różnych fazach rozwoju, przedsiębiorstwa korzystają z wielu rodzajów źródeł finansowania. Wybór konkretnej formy finansowania, kapitału własnego czy obcego, źródła długo lub krótkoterminowego, zależy od wielu istotnych dla przedsiębiorstwa czynników. Korzystanie z venture capital związane jest często z brakiem możliwości pozyskania kapitału z innego źródła. Opracowanie omawia proces inwestycyjny w funduszach venture capital,...
-
W poszukiwaniu osobowościowych wyznaczników wykorzystywania Internetu
PublicationArtykuł przedstawia wyniki badań własnych dotyczących weryfikacji istnienia zależności pomiędzy cechami osobowości uzytkoników Internetu a intensywnościa i celem korzystania z niego. Tak przeprowadzone badania pozwoliły potwierdzić niektóre słabe zależności wynikające z wcześniejszych, cytowanych badań. We wnioskach zawarto propozycje kierunków dalszych badań
-
Ocena skuteczności dyskryminacyjnych modeli logitowych, probitowych oraz liniowych w prognozowaniu upadłości spółek giełdowych
PublicationW artykule tym autor przeanalizował różnice w sprawności opracowanych przez niego modeli prognozowania upadłości firm na rok i na dwa lata wstecz, przy zastosowaniu trzech różnych technik opracowywania modeli. Przeprowadzone przez autora badania wykazały, że mimo iż modele liniowej wielowymiarowej analizy dyskryminacyjnej są najpopularniejsze na świecie i w Polsce, ich skuteczność w prognozowaniu upadłości firm jest wyraźnie gorsza...
-
Analiza modelu matematycznego opisującego wzrost temperatury podczas docierania jednostronnego powierzchni płaskich
PublicationPrzedstawiono weryfikację modelu matematycznego opisującego temperaturę elementów układu wykonawczego docierarki jednotarczowej od podstawowych warunków procesu docierania. Analizowano obróbkę na docierarce Abralap 380, określając wpływ nacisku jednostkowego, prędkości i czasu docierania elementów stalowych mikroziarnami węglika krzemu o numerze F600/9. W badaniach wykorzystano kamerę termograficzną z serii V-20 II firmy Vigo System...
-
Technologie informatyczne wykorzystywane do wspomagania zarządzania przedsięwzięciami informatycznymi
PublicationW rozdziale przedstawiono sposób wykorzystania środowisk informatycznych firmy IBM (Rational Unified Processes i Rational Method Composer) do wspomagania zarządzania przedsięwzięciami informatycznymi. Omówiono sposób przeprowadzenia szkoleń oraz ich wpływ na późniejsze wykorzystanie tych środowisk w ramach przedmiotu Zarządzanie Przedsięwzięciami Informatycznymi. Na zakończenie zaprezentowano ocenę przydatności tych środowisk do...
-
Łączenie urządzeń wyposażonych w interfejs szeregowy RS-232 z siecią komputerową w oparciu o mikromoduł MMnet02
PublicationW artykule przedstawiono strukturę opracowanego i wykonanego układu opartego na platformie mikroserwera MMnet02, który umożliwia nadrzędne sterownie urządzeniami komunikującymi się poprzez interfejs szeregowy RS-232. Jako przykład urządzenia wykorzystanego do sterowania za pośrednictwem sieci komputerowej wykorzystano regulator pogodowy firmy Danfoss, który udostępnia odczyt i możliwość zmiany wybranych parametrów regulacji poprzez...
-
System optymalnego dawkowania nawozu
PublicationW artykule opisano koncepcję elementu wykonawczego do systemu optymalnego dawkowania nawozów dla rolnictwa oraz zaprezentowano wstępną fazę budowy urządzenia i jego instalacji w rozrzutniku nawozów. W ramach prac nad projektem powstał zespół pracujący nad realizacją tematu i urządzenia, które może być substytutem dla oferowanych przez renomowane firmy drogich systemów precyzyjnego dawkowania nawozów.
-
Wpływ zmian w otoczeniu i wewnątrz podmiotów gospodarczych na wielopoziomowy harmonogram MRP
PublicationW niniejszym rozdziale zaprezentowano wpływ zmian na wielopoziomowe harmonogramy MRP. Autorzy omówili podstawowe aspekty koncepcji typu ''push'' wraz z budową wielopoziomowych harmonogramów MRP. Dokonali identyfikacji i klasyfikacji czynników stymulujących zmiany, występujące zarówno w otoczeniu firmy, jak i wewnątrz niej. Na tej podstawie zaprezentowano wpływ tych zmieniających się warunków na konstrukcję wielopoziomowych harmonogramów...
-
Zmiana w przedsiębiorstwie. W: Inżynieria zarządzania przedsięwzięciami. Red. L. Zawadzka.Gdańsk: P. Gdań.**2003 s. 106-114, 2 rys. bibliogr. 8 poz.
PublicationObecna sytuacja polskich przedsiębiorstw jest niezwykle trudna. Zmienne otoczenie w postaci coraz większej konkurencji, zmienne przepisy prawa, zmiany granic Unii Europejskiej, a także trudności w ściąganiu należności powodują destabilizację przedsiębiorstwa. Często ta chwiejność przedsiębiorstwa przeradza się w jej upadek.Dokonując badań zmian zachodzących w przedsiębiorstwach zauważyłam, że próbują one różnymi metodami nadążyć...
-
Infobrokerstwo w Polsce
PublicationW artykule przedstawiono etapy tworzenia infobrokeringu w Polsce, formy kształcenia infobrokerów,: studia podyplomowe, uczelnie, kursy i szkolenia.
-
Fatty (change of) liver, not elsewhere classified - Female, 54 - Tissue image [4140730008823631]
Open Research DataThis is the histopathological image of LIVER AND INTRAHEPATIC BILE DUCTS tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Projekt Trasy Henryka Sucharskiego.
PublicationMost III Tysiąclecia im. Jana Pawła II jest elementem Trasy Sucharskiego w Gdańsku, łączącej ul. Elbląską od strony południowej nad Martwą Wisłą z węzłem Wosia Budzysza i dalej portem Północnym. Most oddano do użytku w październiku 2001r. Jego budowa była, z punktu widzenia realizacji, przedsięwzięciem wysoce oryginalnym w skali kraju, gdyż to właśnie tutaj po raz pierwszy w Polsce zastosowano montaż wspornikowy przy budowie mostu...
-
Zarządzanie małą firmą nstac - Zima 2023/2024
e-Learning Courses -
Zarządzanie małą firmą nstac_online - Zima 2023/2024
e-Learning Courses -
Zarządzanie Firmą Informatyczną 2023/2024 semestr leni
e-Learning Courses -
Arte and Arche. On Art and Architecture
PublicationArchitekci poszukują inspiracji i wzorców dla form architektonicznych wśród innych dziedzin sztuki. Zapożyczenia, cytaty i reinterpretacje malarstwa, rzeźby, muzyki, a nawet tańca mogą przynieść oryginalne koncepcje i rozwiązania formalne, przy okazji wiążąc architekturę z szerszym kontekstem historycznym, duchowym i kulturowym. Współczesne formy architektoniczne nieraz powstają jako przestrzenna interpretacja kompozycji malarskich...
-
Photo-oxidation of dissolved cyanide using TiO2 catalyst
PublicationZbadano utlenianie katalityczne jonów cyjankowych w układzie UV/TiO2. Szybkość utleniania zbadano dla różnego stężenia początkowego CN-, wartość pH, formy katalizatora, temperatury oraz wprowadzanej formy gazowej. Stwierdzono że szybkość degradacji cyjanków w układzie UV/TiO2/O2 wzrasta dwukrotnie, jakkolwiek jest niezależna od ciśnienia cząstkowego tlenu (0,2-1,0 atm.). Wzrost temperatury środowiska reakcji w zakresie od 20 do...
-
Obserwator prędkości maszyny synchronicznej z zagłębionymi magnesami trwałymi
PublicationPrzedstawiono obserwator prędkości oparty na rozszerzonym modelu maszyny z zagłębionymi magnesami. Pokazano, że statyczne zależności pomiędzy zmiennymi obserwatora mogą być wykorzystane do określenia sprzężeń zwrotnych stabilizujących obserwator. Prędkość kątowa wirnika obliczana jest na podstawie innych zależności statycznych występujących w obserwatorze. Przedstawiono wyniki badań symulacyjnych.
-
Scheduling with precedence constraints: mixed graph coloring in series-parallel graphs.
PublicationW pracy rozważono problem kolorowania grafów mieszanych, opisujący zagadnienie szeregowania zadań, w którym zależności czasowe zadań mają charakter częściowego porządku lub wzajemnego wykluczania. Dla przypadku, w którym graf zależności jest szeregowo-równoległy, podano algorytm rozwiązujący problem optymalnie w czasie $O(n^3.376 * log n)$.
-
Implementacja i badanie interfejsu zapewniającego współpracę radiostacji lotniczej z cyfrową magistralą pokładową ARINC 429
PublicationW artykule przedstawiono budowę i działanie interfejsu umożliwiającego współpracę radiostacji lotniczej typu RS-6113-2-C2M firmy Unimor Radiocom z cyfrową magistralą pokładową ARINC 429. Dodatkowo zaprojektowano i wykonano własny symulator komputera pokładowego, którego budowa oparta jest na wspomnianym interfejsie. Zaproponowane innowacyjne rozwiązania są pierwszymi tego typu urządzeniami wykonanymi na potrzeby prowadzonych...
-
Some theoretical models of technical woven fabric and their use in FEM.
PublicationCelem pracy było przedstawienie niektórych typów równań konstytutywnych opisujących zachowanie powłok membranowych używanych do konstrukcji przekryć wiszących. Ocena zastosowanego modelu izotropowego i sieci gęstej w analizie tkanin technicznych. Dokonano porównania wyników uzyskanych własnymi algorytmami metody elementów skończonych z powszechnie dostępnym na rynku programem komercyjnym MARC firmy MSC. Uzyskano dobrą zgodność...
-
Application of a cationic surfactant in the multichanel taste sensor
PublicationSubstancje należaće do czterech klas smaku były badane za pomocą pięciokanałowego sensora smaku składającego się z elektrod z membranami polimerowo-lipidowymi. Wykazanano, że elektroda zbudowana z membrany polimerowej zawierajacej kationowy surfaktant może byc z powodzeniem zastosoana w sensorze smaku do rozpoznania napojów składających sie głównie z sacharozy i kwasu cytrynowego produkowanych przez rózne firmy.
-
Internet w małych i średnich przedsiębiorstwach - aspekty praktyczne
PublicationPokazano i przeanalizowano praktyczne aspekty prowadzenia działalności go-spodarczej przez małe i średnie firmy przy wykorzystaniu światowej sieci In-ternet. Szczególną uwagę poświęcono korzyściom płynącym z zastosowania In-ternetu do prowadzenia szeroko pojętego biznesu w niewielkiej skali. Wyróż-niono te aspekty e-biznesu, w których możliwe jest uzyskiwanie nowych jakoś-ci gospodarczych w zestawieniu z biznesem tradycyjnym.
-
Praktyczne rozwiązania w dziedzinie zarządzania talentami
PublicationZapewnienie odpowiedniego poziomu i właściwego przepływu talentów w ramach organizacji wymaga wprowadzenia zintegrowanych ze strategią przedsiębiorstwa narzędzi-programów zarządzania talentami. Celem niniejszego opracowania jest przybliżenie praktycznych rozwiązań z zakresu zarządzania talentami zaprezentowanych na przykładzie analizy, 37 przedsiębiorstw funkcjonujących na rynku polskim. Zaprezentowano narzędzia jakimi posługują...
-
Wdrażanie systemu informatycznego klasy ERP
PublicationWobec wysokiej złożoności oraz kosztów wdrożenia systemu klasy ERP rodzio się pytanie-co robić, aby minimalizować ryzyka niepowodzenia? Nie ma w tym zakresie jednego kanonu postępowania, a firmy informatyczne prześcigają sie w przedstawianiu bogatych ofert. Autorzy artykułu, wykorzystując swoje doświadczenia praktyczne, przedstawili, w podziale na poszczególne fazy cyklu zycia projektu, pewne wskazówki w tym zakresie.
-
Włókna i kompozyty aramidowe - możliwości i ograniczenia
PublicationW pracy przedstawiono budowę i zastosowania nowoczesnych włókien poliparafenylenotereftalamidu PPTA znanych pod nazwą handlową Kevlar firmy Du Pont , rozsławionych dzięki zastosowaniom w produkcji kamizelek kuloodpornych. Przedstawiono zastosowania tych włókien jako wzmocnień w zaawansowanych kompozytach polimerowych , między innymi dla okrętownictwa. Ograniczeniem w wykorzystaniu tych kompozytów jest ich słaba wytrzymałość na...
-
Ekspertyza dotycząca ustalenia przyczyn nieszczelności ścian szczelinowych oraz płyty fundamentowej wraz z propozycją rozwiązania naprawczego mającego na celu skuteczne uszczelnienie (likwidację przecieków) kondygnacji podziemnych budynku biurowego LPP FASHION LAB zlokalizowanego w Gdańsku przy ulicy Łąkowej 35/26 i 37/38
PublicationZlecenie firmy Mostostal SA z siedzibą w Warszawie przy ulicy Konstruktorskiej 12A na wykonanie ekspertyzy technicznej dotyczącej ustalenia przyczyn nieszczelności ścian szczelinowych oraz płyty fundamentowej wraz z propozycją rozwiązania naprawczego mającego na celu skuteczne uszczelnienie (likwidacje przecieków) kondygnacji podziemnych budynku biurowego LPP FASHION LAB zlokalizowanego w Gdańsku przy ulicy Łąkowej 35/36 i 37/38.
-
Uwarunkowania rozwojowe w telekomunikacji satelitarnej
PublicationPrzeanalizowano przydatność rozwiązania niskoorbitowego LEO S-UMTS oraz wysokoorbitowego GEO-GMR. Uzasadniono przydatność w przyszłości formy geostacjonarnej GEO.
-
ePREDYKTOUR Development of an intelligent predictive system for the tourist sector using advanced methods of multidimensional data fusion and machine learning
ProjectsProject realized in Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics according to POIR.01.01.01-00-1252/19-00 agreement from 2020-09-02
-
Managing distributed architecture with Extendet WS-CDl
PublicationZaprezentowano problem wykorzystania języka WSCDL w warstwie zarzadzania usługami w architekturze systemu rozproszonego. Zaproponowano rozszerzenie modelu CDLExt uwzględniając istotne charakterystyki usług. Skoncentrowano się na zależności między usługami a innymi artyfaktami IT oraz określono atrybuty QoS wynikajace z tych zależności. Zaprezentowano implementację tego modelu oraz dalsze kierunki rozwoju CDLExt.
-
Dylematy polityki wspierania małych i średnich przedsiębiorstw
PublicationAutor sformułował i opisał 7 podstawowych dylematów polityki wspierania MSP przez państwo. Pierwszą grupę stanowią dylematy wyborów pomiędzy:1. ochroną MSP a promowaniem ich rozwoju;2. protekcjonizmem wobec firm istniejących a ułatwieniami w zakładaniu firm nowych;3. wspieraniem wszystkich MSP a wspieraniem wybranych grup spośród nich.W drugiej grupie mieszczą się dylematy wyboru:4. szczebla na jakim polityka wspierania jest projektowana...
-
2023/2024 Kontrola stereochemiczna w syntezie organicznej CHEMIA
e-Learning CoursesPogłębienie wiedzy o przebiegu reakcji chemicznych stosowanych w syntezie organicznej, ze szczególnym uwzględnieniem zależności struktura substratów i reagentów a stabilność produktu przejściowego
-
Wpływ parametrycznych technik modelowania i optymalizacji na architekturę obiektów krzywoliniowych
PublicationGłównym celem podjętych badań była identyfikacja wpływu czterech komputerowych technik parametrycznych na architekturę obiektów krzywoliniowych. Te techniki to: klasyczne modelowanie 3-D, modelowanie animacyjne, modelowanie algorytmiczne oraz optymalizacja rozwiązań przestrzennych. Tak sformułowany cel wyniknął z przesłanek badawczych oraz luk w aktualnym stanie wiedzy, ale również z obserwacji procesu kreacji architektury krzywoliniowej...
-
Lokalne tradycje wzornicze w kreacji przestrzennej budownictwa kaszubskiego
PublicationKaszubskie wzornictwo rozumiane jest w tym opracowaniu nie tylko jako formy obiektów, wzory detali technicznych/technologicznych, ale także, zgodnie z powszechnym rozumieniem, jako meble, przedmioty użytkowe, zdobienia w materiale konstrukcyjnym i wykończeniowym oraz elementy dekoracyjne. Na Kaszubach wykształciły się charaktery-styczne dla tego regionu układy zabudowań, schematy organizacji przestrzeni w skali wsi, zagrody i domu...
-
The Determinants of False Self-Employment: A Survey of Polish Enterprises
PublicationThe main goal of this article is to advance the emergent research on tax evasion in Poland in the form of false self-employment (FSE), in particular to identify its causes. The dependent character of some self-employed workers is a big problem in the Polish economy, which has been completely unexplored because of the lack of available data. In this article, we use data from a survey of Polish companies. Our empirical results show...
-
Analizator do weryfikacji składu mieszanin gazowych dla nurków
PublicationW artykule przedstawiono własną konstrukcję prostego i niezawodnego w działaniu analizatora do pomiaru stężeń helu i tlenu (w mieszaninach typu helioks), dwóch istotnych podstawowych parametrów gwarantujących bezpieczeństwo nurkowania. Zawartość helu mierzona jest czujnikiem termokonduktometrycznym własnej konstrukcji a tlenu za pomocą handlowej celki elektrochemicznej firmy Figaro. Maksymalny błąd względny dla obu składników nie...