Filters
total: 4164
-
Catalog
- Publications 2866 available results
- Journals 66 available results
- Publishing Houses 4 available results
- People 526 available results
- Inventions 20 available results
- Projects 44 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 15 available results
- e-Learning Courses 570 available results
- Events 49 available results
- Open Research Data 1 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: GEOTECHNIKA ŚRODOWISKA
-
Influence of geotechnical conditions on damage states of Gdansk Bay Coast cliff formations
PublicationA geotechnical aspect of destruction processes of seashores was identified based on the case of erosion of Gdansk Bay Coast cliff formations. Causative factors of landslide were described in the context of natural phenomena, land development and its anthropogenic transformations. Possible directions of theoretical analysis of changes in groundwater relations were indicated.
-
Piotr Milancej dr inż.
PeopleMILANCEJ Piotr doktor nauk technicznych w zakresie budownictwa, absolwent Wydziału Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej, rzeczoznawca SITWM NOT, legitymujący się certyfikatem Polskiego Komitetu Geotechniki, uprawniony do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno - budowlanej. W okresie od 1988 do 2003 roku zatrudniony w Katedrze Geotechniki Politechniki Gdańskiej. Współautor publikacji...
-
Zastosowanie elektronicznego nosa w analityce zanieczyszczeń środowiska
PublicationProblem jakości powietrza jest przedmiotem coraz większego zainteresowania ze względu na wpływ na środowisko, komfort życia i zdrowie ludzi. Wzrost stężenia niektórych zanieczyszczeń w powietrzu związany jest głównie z emisją tych składników ze źródeł antropogenicznych. Substancje złowonne, zwane odorami, wywołują najwięcej skarg i zażaleń ze strony ludzi, głównie tych którzy mieszkają i/lub pracują na terenach leżących w zasięgu...
-
Biotesty - nowe podejście w analityce zanieczyszczeń środowiska.
PublicationZmiany zachodzące w środowisku np. wskutek pojawienia się zanieczyszczenia substancjami chemicznymi mogą wywoływać różnorakie niekorzystne efekty, zarówno bezpośrednio po ekspozycji, jak i w okresie późniejszym tzw. ''odległe skutki toksyczne''. Na podstawie zmian obserwowanych w różnych okresach czasu a jednocześnie na rzónych poziomach biologicznej organizacji można wnioskować o stanie zanieczyszczeń poszczególnych elementów...
-
Koncepcja środowiska umożliwiającego symulację działań obiektów militarnych.
PublicationPraca zawiera opis najbardziej popularnych platform symulacji walki robotów militarnych. Przeanalizowano ich główne wady i ograniczenia programowe oraz nieadekwatność odtworzenia rzeczywistych warunków i przebiegu walki. Na tym tle przedstawiono oryginalną koncepcję oraz założenia projektowe środowiska symulacji działań autonomicznych obiektów (robotów) militarnych. Proponowana platforma ma umożliwić:- porównanie jakości taktyk...
-
Metoda hydrofitowa w ochronie środowiska w Polsce
PublicationW pracy podane są przykłady wraz wynikami prowadzonych badan nad zastosowaniem metody hydrofitowej do ochrony wód powierzchniowych, oczyszczania ścieków oraz odwadniania i stabilizacji osadów ściekowych.
-
Architektura zintegrowanego środowiska usług wspomagających funkcjonowanie uczelni
PublicationZaprezentowano koncepcję środowiska zintegrowanego e-uczelni. Przedstawiono architekturę zorientowaną na usługi dostępne dla poszczególnych kategorii użytkowników. Uzasadniono wybór takiego podejścia oraz przeanalizowano aspekty bezpieczeństwa. Omówiono również zasady integracji istniejących już systemów.
-
Optoelektroniczne sensory fluorescencyjne dla monitoringu zanieczyszczeń środowiska
Publicationw pracy zaproponowano i opisano optoelektroniczny fluorescencyjny sensor do pomiaru stężenia kobaltu w wodzie. opisano zasadę działania tego typu sensorów. zaproponowano konfigurację laboratoryjnego stanowiska pomiarowego i przeprowadzono dobór niektórych jego komponentów. przedstawiono także etapy dalszych prac badawczych nad konstrukcją sensora.
-
Prawne aspekty ochrony środowiska przy robotach rozbiórkowych
PublicationW artykule podano przepisy prawne oraz wynikające z nich zasady postępowania i procedury, jakich musi przestrzegać wykonawca robót przy rozbiórce obiektów budowlanych i gospodarce materiałami rozbiórkowymi. Inwestor planując realizację przedsięwzięcia powinien uwzględniać czas i koszt związany z zachowaniem tych procedur.
-
Wykorzystanie metod akustycznych do monitoringu środowiska morskiego
PublicationW artykule przedstawiono metody i urządzenia wykorzystywane podczas obserwacji środowiska morskiego. Celem artykułu jest pokazanie możliwości odwzorowania środowiska morskiego w zależności od typu urządzenia, jego zasady działania i parametrów technicznych. Pokazane zostaną sposoby zobrazowania podwodnego za pomocą stosowanych obecnie w hydroakustyce urządzeń. Artykuł zawiera opis najczęściej stosowanych systemów wykorzystujących...
-
Biotesty - narzędzia do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska
PublicationW dobie szybkiego postępu technologicznego oraz nierozerwalnie związanego z nim wzrostu antropopresji coraz więcej uwagi należy poświęcić monitoringowi stanu środowiska.
-
Analityka i monitoring zanieczyszczeń środowiska. Tendencje rozwojowe.
PublicationW artykule przedstawiono informacje o najwazniejszych kierunkach rozwojowych w zakresie analityki i monitoringu środowiskowego. Coraz więcej uwagi poświęca się spełnieniu zasad zielonej chemii analitycznej. Dlatego też wzrasta znaczenie; -zielonych technik analitycznych, - bezpośrednich technik pomiaru szerokiego spektrum ksenobiotyków w poszczegolnych elementach środowiska
-
Technologie ochrony środowiska w przemyśle i energetyce
PublicationPublikacja prezentuje metody oczyszczania powietrza, wody i gleby skażonych podczas produkcji energii w zakładach energetycznych, przemysłowych oraz gospodarstwach domowych. Przedstawia technologie ochrony środowiska w ujęciu chemicznym, fizycznym, mechanicznym
-
Immunoanalityka – użyteczne podejście analityczne w badaniach środowiska
PublicationWażnym krokiem w rozwoju bezpośrednich metodyk analitycznych było opracowanie technik immunoanalitycznych. Początkowo znalazły one zastosowanie praktyczne w analityce medycznej a później także w analityce środowiskowej. Dzięki temu możliwe jest ilościowe oznaczenie stosunkowo szerokiego spektrum ksenobiotyków w próbkach charakteryzujących się złożonym składem matrycy bez praco- i czasochłonnego etapu przygotowania tych próbek do...
-
Innowacja urbanistyczna w kontekście kształtowania środowiska mieszkaniowego
Publication.
-
Wykorzystanie substancji znacznikowych w badaniach stanu środowiska
PublicationMonitoring środowiska stanowi jeden z głównych obszarów analityki chemicznych, którego rozwój obserwuje się na przestrzeni ostatnich lat. Dzięki temu możliwe jest rozwiązywanie problemów związanych ze zmianami zachodzącymi w różnych ekosystemach z uwzględnieniem poszanowania środowiska. Jedną z form uzyskiwania miarodajnych informacji na temat stanu środowiska może być stosowanie substancji znacznikowych, których stosowanie umożliwia...
-
METODY KONTROLI OLEJOW SMAROWYCH EMITOWANYCH DO ŚRODOWISKA
PublicationEmitowane do środowiska oleje smarowe wykorzystywane w otwartych układach tnących, głowicach harwesterów, powinny zawierać wyłącznie biodegradowalne składniki. Składniki środków smarowych produkowanych z ropy naftowej wykazują negatywne oddziaływanie na środowisko i zdrowie, dlatego ich stosowanie w otwartych układach tnących powinno być zabronione, a użycie karane.
-
Skutki zanieczyszczenia środowiska związane z generowaniem energii
PublicationNa całym świecie (dane z 2020 roku) spalanie paliw kopalnych takich jak węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny dostarczyło ok. 84% całej zużywanej energii pierwotnej. W przypadku Polski konwencjonalne źródła energii stanowiły ponad 93%. Gigantyczne zużycie konwencjonalnych paliw powoduje wielkie straty w środowisku, objawiające się m.in. skażeniem powietrza, które stanowi największe środowiskowe zagrożenie dla zdrowia ludzi na świecie...
-
Wykorzystanie technik chemometrycznych w badaniach analitycznych środowiska
PublicationOmówiono teorię planowania pomiarów, rozkładów empirycznych, procedur przy-gotowania danych a także najczęściej wykorzystywane techniki analizy danych.Wspomniano równiez o nowoczesnych technikach analizy danych, zaliczanych dogrupy technik opartych na wykorzystaniu sztucznej inteligencji. Opis teore-tyczny w każdym przypadku wzbogacono o przykłady zastosowań w konkretnychproblemach analitycznych.
-
Architektura DiffServ w środowisku Linux
PublicationW artykule przedstawiono problem realizacji mechanizmów obsługi dla domeny DiffServ w środowisku Linux. Następnie scharakteryzowano założenia do projektu i omówiono realizację modelu takiej domeny, na którym wykonano szereg badań parametrów jakości obsługi klas ruchu typu Expedited Forwarding (EF) i Best Effort (BE). Wyniki wykazały, że mechanizmy oferowane w środowisku Linux spełniają wymagania co do jakości dla obsługi tych klas...
-
Wpływ stoczni na środowisko naturalne
PublicationW referacie, w sposób przeglądowy, opisano podstawowe problemy związane z wpływem stoczni na środowisko naturalne. Podpunkty 1 i 2 odnoszą się do sytuacji przeszłej i obecnej. Podpunkty 3 i 4 odnoszą się do sytuacji nowej, która wynika ze wstąpienia Polski do UE. Pociąga to za sobą konieczność wprowadzenia zmian dostosowawczych przez każdą ze stoczni.
-
Środowisko w polskim systemie zarządzania
PublicationKsiązka poświęcona ekonomicznym i prawnym aspektom integracji europejskiej w zakresie ochrony środowiska. Ukazuje proces zbliżania polskiego ustawodawstwa do praw Unii Europejskiej, wynegocjowane okresy przejściowe oraz zmiany wynikające z Traktatu Akcesyjnego i prawa polskiego. Pomaga zrozumieć jak chronić środowisko naturalne, jak ochrona ta funkcjonuje w unijnym zarządzaniu, także przestrzegania, jakie programy w tym zakresie...
-
Wizualizacja partytur w środowisku internetu
PublicationW pracy przedstawiono problematykę wizualizacji notacji muzycznej w środowisku internetowym. Omówione zostały najważniejsze metody publikacji partytur w postaci obrazów rastrowych i wektorowych. Przedstawiono znacznikowy format opisu notacji muzycznej - MusicXML oraz format prezentacji grafiki wektorowej - SVG. Wskazano również potrzebę stworzenia i przedstawiono koncepcję oraz pierwsze testy biblioteki służącej wizualizacji partytur...
-
Wpływ eksploatacji opon na środowisko
PublicationPrzedstawiono wpływ eksploatacji opon na środowisko uwzględniając takie aspekty jak: hałas opon, opór toczenia oraz przyczepność. Zaprezentowano zasady oznaczania opon za pomocą specjalnych etykiet, na podstawie których można ocenić wybrane parametry opon w kontekście wpływu na środowisko i bezpieczeństwo eksploatacji pojazdu.
-
Degradacja związków organicznych w środowisku
PublicationOmówiono drogi degradacji wybranych trwałych zanieczyszczeń organicznych wróżnych warunkach oraz przedstawiono metodyki analityczne które są wykorzys-tywane w tego typu badaniach.
-
Najczęstsze problemy usługowych środowisk wdrożeniowych
PublicationZakres dostępnych obecnie rozwiązań informatycznych umożliwia zna- czące usprawnienie procesu wytwarzania i dostarczania oprogramowania do klienta. Poprawna integracja środowiska wytwórczego pozwala wy- eliminować szereg problemów dotyczących wewnętrznej współpracy ze- społów developerskich. Zmiana architektur aplikacji z monolitycznych na rozproszone heterogeniczne zbiory usług wymaga innego podejścia do wdrażania usług. Dotychczasowe...
-
Ekotoksyczność jako parametr w ocenie stanu zanieczyszczenia środowiska
PublicationRóżnorodność chemiczna zanieczyszczeń i ich ilość sprawia, że monitoring chemiczny jest bardzo kosztowny i z konieczności ograniczony do oznaczania związków uznanych za wskaźniki chemicznego zanieczyszczenia środowiska. Biorąc pod uwagę względy finansowe, ograniczające ilość możliwych do przeprowadzenia oznaczeń zidentyfikowanych (znanych) zanieczyszczeń środowiskowych oraz względy analityczne należy stwierdzić, że pełna wiedza...
-
Biotest - nowe narzędzie do kompleksowej oceny stanu środowiska
PublicationW ostatnich latach obserwuje się wzrost znaczenia metod biologicznych, zarówno biomonitoringu jak i bioanalityki. Metody analityczne wykorzystujące materiał biologiczny stanowią coraz poważniejszą konkurencję dla klasycznych metod analitycznych.W obszarze metod bioanalitycznych na wyróżnienie zasługują testy biologiczne (biotesty). Konieczność wykonywania analiz wielu próbek środowiskowych w stosunkowo krótkim czasie doprowadziła...
-
Czy oleje są szkodliwe dla ludzi i środowiska?
PublicationLudzkość od tysięcy lat szeroko stosuje oleje w życiu codziennym, jak i w przemyśle. Stanowią one składniki potraw, leków, kosmetyków, używane są jako paliwa samochodowe i źródło ciepła i energii elektrycznej. Duże ilości przeznaczone są do produkcji farb i lakierów a także stosowane są jako przenośniki ciepła. Przetwarzanie i transport milionów ton substancji oleistych stwarza ogromne zagrożenie dla środowiska. Jak to zagrożenie...
-
Pszczoły i produkty pszczele - wskaźniki stopnia skażenia środowiska
PublicationProdukty pszczele posiadają właściwości lecznicze i są źródłem wielu biopierwiastków śladowych niezbędnych dla zdrowia ludzkiego. Dlatego też uznawane są przez człowieka za cenne produkty spożywcze. Pszczoły miodne mogą przynosić do ula wiele zanieczyszczeń osadzonych na roślinach pożytkowych. Wśród tych zanieczyszczeń ważną grupę stanowią ksenobiotyki z grupy pestycydów. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin mogą być przyczyną...
-
Biotesty - narzędzie do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska wodnego
PublicationW ramach pracy wykonano serię pomiarów pozwalających na określenie toksyczności ostrej i chronicznej próbek wód podziemnych pobranych wokół składowisk odpadów komunalnych zlokalizowanych na terenie województwa pomorskiego, a także próbek wód powierzchniowych, podziemnych i osadów dennych pobranych w okolicy Jeziora Turawskiego. Równocześnie przeprowadzono rutynowe badania z zakresu analityki chemicznej, których zadaniem było wyznaczenie...
-
Socially sustainable housing environment = Społeczne równoważenie środowiska mieszkaniowego
PublicationOmówiono najnowsze tendencje w ksztaltowaniu środowiska mieszkaniowego, oparte na strategii przemieszania, połączenia i poczucia bezpieczeństwa. Przedstawiono realizowaną w Wielkiej Brytanii politykę wspierania zrównoważonych osiedli mieszkaniowych, określanych jako 'wspólnoty zróżnicowanych dochodów' (Mixed Income Communities) oraz wyniki badań nad trzema koncepcjami kształtowania zrównoważonego środowiska mieszkaniowego typu...
-
Biotesty - narzędzie do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska wodnego
Publication -
System zarządzania ochroną środowiska w zrównoważonym rozwoju miast
PublicationZasada zrównoważonego rozwoju prowadzi do powstawania miast przyjaznych ekologicznie i funkcjonalnych społecznie. Miast, które zapewniając zdrowy rozwój mieszkańcom, będą jednocześnie strefami dynamicznego rozwoju gospodarczego. Kluczem do tego wydaje się być wiedza jak żyć i rozwijać gospodarkę w harmonii z naturalnym środowiskiem. Skoncentrowanie się na rozwijaniu odpowiedzialnego społeczeństwa i zminimalizowaniu efektów eksploatacji...
-
Trudności ochrony środowiska w planowaniu przestrzennym–struktura problemu
PublicationArtykuł zawiera ogólną systematykę negatywnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze. Autor omawia trudności zapobiegania przez planowanie przestrzenne zagrożeniom środowiska. Analizuje strukturę problemu, wskazując czynniki: społeczne, gospodarcze, prawne i polityczne, w tym rolę: motywacji, hierarchii wartości, świadomości ekologicznej, przekonań. Autor wskazuje też działania prowadzące do ograniczenia zagrożeń.
-
Znaczenie pierwiastków ziem rzadkich w badaniach zanieczyszczeń środowiska
PublicationPostępujący wzrost produkcji i coraz większy zakres zastosowania pierwiastków ziem rzadkich w medycynie i różnych gałęziach przemysłu stwarza realne zagrożenie zanieczyszczenie środowiska przez pierwiastki z grupy REE. W roku 2011 opublikowano dane potwierdzające antropogeniczny charakter anomalii lantanu w wodach rzeki Rem, poniżej fabryki produkującej katalizatory wykorzystywane w procesie katalitycznego krakingu ropy naftowej....
-
Oszczędność jako cnota w kształtowaniu wspólnotowego środowiska mieszkaniowego
PublicationThe principle of conservation (saving) the resources - present in designing - applies to the style and quality of living of the future tenants. But by approving restrictions, they may realize themselves on a different from consumption basis - in a community life, with respect to nature. The element of social participation cannot be absent - the understanding between tenants, adjusting eco-friendly solutions to needs and possibilities...
-
Kalendarium działalności środowiska Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego 1980-1990
PublicationKalendarium obejmuje fragment historii Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego z lat 1980-1990 (nie ujęto okresu do 2005 i dalej, jako wykraczającego poza zainteresowania IPN i ECS). Zostało stworzone przy współpracy kilkudziesięciu osób związanych z RSA i zredagowane przez jego uczestników na podstawie materiałów archiwalnych (m.in. z IPN), informacji w prasie oficjalnej i podziemnej (w tym własnej) oraz wspomnień uczestników wydarzeń
-
Wstępne wyniki projektu GDArms - odtwarzanie środowiska rakiety kosmicznej
PublicationW trakcie wynoszenia na ładunek rakiety działają przyspieszenia, drgania, przepływ ciepła oraz zmiany ciśnienia atmosferycznego. Według aktualnych norm i standardów, przed lotem testy środowiskowe są wykonywane sekwencyjnie. Autorzy przedstawili projekt urządzenia do odtwarzania środowiska rakiety kosmicznej. Urządzenie zostało zbudowane na bazie gotowego wzbudnika elektrodynamicznego. Zaprojektowano układy sterowania układów:...
-
EMULACJA ŚRODOWISKA DLA ZASTOSOWANIA PROTOKOŁU IN-BAND NETWORK TELEMETRY
PublicationOkreślenie jakości obsługi strumieni pakietów w sieci przełączników wymaga odpowiedniego środowiska badawczego w którym prowadzi się doświadczenia i pomiary wybranych wielkości. Protokół In-band Network Telemetry jest jednym z narzędzi, które można wykorzystać do realizacji tych zadań. W pracy zaproponowano zwirtualizowane środowisko badawcze w którym można emulować sieć przełączników programowalnych w języku P4 wraz z implementacją...
-
Kształtowanie środowiska przyrodniczego miast. Przykłady z regionu gdańskiego
PublicationPrzegląd podstawowych problemów kształtowania środowiska przyrodniczego miast, na przykładzie miast regionu gdańskiego, ze szczególnym uwzględnieniem następujących zagadnień: ekologiczne podstawy kształtowania ładu przestrzennego; ekologiczne aspekty zrównoważonego rozwoju miast; ekologiczne warunki życia ludzi w miastach; kształtowanie osnowy ekologicznej miast; ochrona przyrody na terenach zurbanizowanych; ekologiczne aspekty...
-
Zastosowanie materiałów odniesienia w analityce organicznych zanieczyszczeń środowiska
PublicationPrzedstawiono charakterystykę i zakres zastosowań materiałów odniesienia w analityce organicznych zanieczyszczeń środowiska. Zestawiono także informacje dotyczące dostępnych materiałów odniesienia z tego zakresu. Opisano sposoby ich wykorzystania na różnych etapach procedury analitycznej.
-
Śledzenie wzroku w środowisku wielo-ekranowym
PublicationW tym artykule przedstawiona jest zasada działania interfejsu pozwalającego na śledzenie wzroku w środowisku wieloekranowym. Opisane zostały wyniki jakie możn uzyskać stosując algorytm detekcji ekranów korzystając z markerów identyfikacyjnych oraz algorytmu detekcji ekranów z chmury punktów. Użyty algorytm zaostał przetestowany na wirtualnej reprezentacji potencjalnych modułów środowiska wieloekranowego. Wyniki zostały przedstawione...
-
Wspomaganie komputerowe oceny oddziaływania na środowisko
PublicationOcena oddziaływania na środowisko należy do najważniejszych i najszybciej rozwijających się prewencyjnych instrumentów ochrony środowiska na świecie. Zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji ocen, w których, między innymi określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń, zapewnienia ochrony przed powstającymi zanieczyszczeniami oraz przywracania...
-
Poszukiwanie biogenicznych żródeł toluenu w środowisku
PublicationW ramach pracy podjęto próbę wyjaśnienia zjawiska biogenicznego powstawania toluenu zaobserwowanego podczas obróbki osadów ściekowych lub warstwie hipolimnionu eutroficznych zbiorników wodnych. Przeprowadzone badania obejmowały:- optymalizację dostępnych rozwiązań metodycznych i aparaturowych do przeprowadzenia oznaczeń analitów z grupy lotnych związków organicznych w próbkach o złożonym składzie matrycy,- badania zjawiska powstawania...
-
Degradacja stali w środowisku reaktorów hydrokrakingu
PublicationW pracy przedstawiono mechanizmy degradacji środowiskowej stali chromowo-molibdenowych 2,25(3)-1Mo(V) stosowanych na zbiorniki reaktorów hydrokrakingu oraz mechanizmy niszczenia materiałów austenitycznych 18Cr-10Ni-Nb, w postaci wykładziny wewnętrznej zbiorników i elementów wyposażenia wewnętrznego.
-
Środowisko gospodarcze biznesu informatycznego w Polsce
PublicationTechnologie informatyczne przyczyniaja się do przyspieszenia wzrostu gospodarki narodowej i warunkują sukces nowym przedsiębiorstwom. Jednakże udział tych technologii w tworzeniu PKB w Polsce jest jeszcze bardzo niski. Przystapienie polski do uE stwarza dla Polskich firm sektora IT nowe możliwości rozwoju, zwłaszcza dzięki realizowaniu incjatywy budowy europejskiego społeczeństwa informacyjnego.
-
Zastosowania sieci bezprzewodowych w środowisku przemysłowym
PublicationWraz z populayzacją rozwiązań sieci bezprzewodowych w systemach konsumenckich i związanej z tym osiągnięciem standaryzacyjnej ''dojrzałości'' możemy zauważyć ich rosnący udział również w zastosowaniach przemysłowych. Najczęstszym argumentem przemawiającym za migracją sieci sterujących automatyzacją produkcji w klasycznych rozwiązań przowodowych, w tym również Ethernetu, do rozwiązań bezprzewodowych, jest oderwanie się od sztywnej...
-
Dobór usług WWW w środowisku SOA
PublicationPrzedstawiono nowy sposób doboru usług poprzez heurystyczną ocenęprzydatności ich atrybutów. Zaprezentowano algorytm doboru oraz siećneuronową jako sposób oceny wyboru pojedynczej usługi. Propozycjęzilustrowano na przykładzie usługi wysyłania wiadomości.
-
Środowisko przyrodnicze i kulturowe : część II
PublicationPrzedstawiono stan środowiska przyrodniczego, kulturowego i krajobrazu województwa pomorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem zmian zachodzących w latach 2000-2004.