Filtry
wszystkich: 2085
wybranych: 1762
-
Katalog
- Publikacje 1762 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 97 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 15 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 49 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 3 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 9 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 145 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 4 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: WŁAŚCIOŚCI ANTYBAKTERYJNE
-
Korzystne cechy bioreaktora airlift z odwrotną warstwą fluidalną
PublikacjaZbadano wpływ parametrów procesowych i właściwości fizykochemicznych na wynik i czas procesu biodegradacji ketonów w roztworach wodnych. Stosowano kultury bakterii A. Calcoaceticus. Stwierdzono wzrost czasu biodegradacji ze wzrostem początkowego stężenia ketonów oraz ze wzrostem pH w roztworach alkalicznych.
-
Typowe błędy w pomiarach.
PublikacjaW artykule omówiono najczęściej stosowane metody pomiarów uziemień oraz typowe błędy polegające na złym doborze metody lub warunków pomiaru do wyznaczania właściwości określonego typu uziemień. Omówiono też błędy interpretacyjne w określeniu skuteczności uziemienia na podstawie uzyskanych wyników.
-
Constitutive models for technical woven fabric state of the art and futuretrends.
PublikacjaPrzedstawiono główne kierunki rozwoju nieliniowych praw konstytutywnych służących do opisu zachowania tkaniny technicznej z uwzględnieniem niesprężystych właściwości wątku i osnowy. Praca zawiera krótki rys historyczny rozwoju praw oraz omówienie typowych prób laboratoryjnych służących do identyfikacji parametrów materiałowych.
-
Charakterystyka osadu dennego z basenu pływackiego
PublikacjaScharakteryzowano próbki osadu z dna basenu pływackiego - zebrane za pomocą odkurzacza wodnego - pod względem rozkładu wielkości cząstek, fizykochemii powierzchni oraz udziału w nim frakcji nieorganicznej oraz organicznej. Szukano korelacji składu i właściwości osadu z liczbą użytkowników basenu.
-
Investigation of elastic vulcanizates prepared from rubbermixtures containing devulcanizate additives
PublikacjaW pracy przedstawiono sposób przeprowadzenia procesu dewulkanizacji odpadów gumowych z użyciem oleju talowego, a następnie wykorzystanie produktu dewulkanizacji w mieszance kauczukowej i jej wulkanizacji. Wulkanizaty zawierające dewulkanizat scharakteryzowano poprzez zbadanie właściwości mechanicznych (warunki statyczne) oraz termomechanicznych (warunki dynamiczne).
-
Wpływ temperatury na efektywność termomechanicznej regeneracji odpadów gumowych
PublikacjaTermo-mechaniczną regenerację miału gumowego w zmiennych warunkach temperaturowych prowadzono przy użyciu współbieżnej wytłaczarki dwuślimakowej. Następnie otrzymane regeneraty gumowe mieszano z zespołem sieciującym i wulkanizowano. Scharakteryzowano właściwości przetwórcze oraz mechaniczne regeneratów gumowych w funkcji temperatury ich wytwarzania.
-
TECHNIKI SZYBKIEGO PROTOTYPOWANIA W BUDOWIE MASZYN
PublikacjaW artykule omówiono przygotowanie oraz wykonanie poszczególnych elementów maszyn za pomocą techniki szybkiego prototypowania. W pierwszej części przedstawiono technologię wydruku przestrzennego oraz właściwości materiału budulcowego. Druga część artykułu została poświęcona przykładowym wydrukom i ich zastosowaniom w maszynach.
-
Techniki szybkiego prototypowania w budowie maszyn = Rapid prototyping techniques in machine building
PublikacjaW artykule omówiono przygotowanie oraz wykonanie poszczególnych elementów maszyn za pomocą techniki szybkiego prototypowania. W pierwszej części przedstawiono technologię wydruku przestrzennego oraz właściwości materiału budulcowego. Druga część artykułu została poświęcona przykładowym wydrukom i ich zastosowaniom w maszynach.
-
Spectroscopic analysis for polarization sensitive optical coherent tomography
PublikacjaW artykule przedstawiono właściwości oraz ograniczenia optycznej tomografii koherentnej z analizą stanu polaryzacji promieniowania optycznego. Zaproponowano nową spektroskopową metodę analizy sygnału pomiarowego w PS-OCT oraz przedstawiono i omówiono zalety nowego rozwiązania na bazie uzyskanych wyników pomiarowych.
-
Nanocrystalline doped zirconia and ceria films for fuel cell application
PublikacjaW artykule przestawiono porównanie właścowości warstw nanokrystalicznych przygotowanych w technologii 'net-shape'. Materiały te mają zastosowanie w tlenkowychogniwach paliwowych.
-
Aggregate formation of imidazolium ionic liquids in aqueous solution
PublikacjaCiecze jonowe (ILs) stanowią nową klasę związków o szerokich możliwościach przemysłowego zastosowania. Z przeglądu dostępnej literatury wynika, że niektóre ciecze jonowe tworzą agregaty w roztworach wodnych. Zrozumienie oddziaływań międzycząsteczkowych cieczy jonowych w środowisku wodnym jest niezbędne dla prawidłowego projektowania, przewidywania i kontroli ich właściwości jako współ-rozpuszczalników, a w konsekwencji procesów...
-
Synteza poliuretanu z udziałem biomonomerów i jego recykling chemiczny
PublikacjaPrzeprowadzono recykling chemiczny (aminoliza i glikoliza) zsyntezowanego wcześniej poliuretanu, otrzymanego z wykorzystaniem surowców pochodzenia naturalnego, oraz zbadano podstawowe właściwości otrzymanych produktów depolimeryzacji chemicznej. Poliuretan otrzymano metodą prepolimerową, wykorzystując surowce pochodzenia naturalnego, czyli poliol PriplastTM 1838 i diizocyjanian TolonateTM X FLO 100. Łańcuchy prepolimeru uretanowego...
-
Zastosowanie metody galwanostatycznej do wyznaczania błędu fazy elektrod woltamperometrycznych
PublikacjaW pracy przeanalizowano właściwości metrologiczne elektrod woltamperometrycznych w dziedzinie częstotliwości. Wykazano, że w przypadku, gdy reakcja elektrochemiczna kontrolowana jest procesem transportu jonów, elektroda woltamperometryczna zachowuje się tak jak przetwornik pomiarowy I rzędu. Jej właściwości metrologiczne opisane są przez czułość, częstotliwość graniczną, błąd amplitudy i błąd fazy. Przeprowadzona analiza pokazała,...
-
Bryła
PublikacjaMatematyczne pojęcie bryły jako zbioru „punktów przestrzeni homeomorficznej z pewnym wielościanem” pokrywa się z jej ujęciem obowiązującym w architekturze, niemniej ta ostatnia, wykorzystując nowe technologie i właściwości materiałowe, poszerzyła funkcjonujący w geometrii podział brył o nowe trójwymiarowe formy.
-
Fabrication of solid oxide fuel cell supported on speciallyperformed ferrite-based perovskite cathode
PublikacjaW pracy przedstawiono warunki technologiczne niezbedne do wytworzenia tlenkowego ogniwa paliwowego na elencie nośnym z materiału perowskitowego LSF. Jako elektrolit stosowana była ceramika z tlenku ceru. Między innymi badany były właściwości elektryczne zarówno materiału katodowego jak i ogniwa.
-
Aggregation and excitation trapping of 3,3'-diethyl-9-methylthiacarbocyanine iodide in disordered and uniaxially oriented polymer films
PublikacjaPrzedstawiono analizę właściwości fotofizycznych barwnika 3,3'-diethyl-9-methylthiacarbocyanine iodide (MDTCI)domieszkowanego w zakresie dużych koncentracji w nieuporządkowanych osiowo rozciąganych foliach polimerowych. Zaobserwowano obecność fluoryzujących agregatów MDCTI zarówno w foliach nierozciąganych i rozciąganych stosując metody spektroskopii czasowo-rozdzielonej.
-
System do badań nieniszczących warystorów metodą rezonansowej spektroskopii ultradźwiękowej
PublikacjaW prezentowanym systemie pomiarowym wykorzystano metodę ''przemiatania'' częstotliwości do identyfikacji częstotliwości rezonansowych, które zależą od właściwości struktury badanego warystora. Jako kryterium zastosowano parametr jakości Q, na podstawie którego proponuje się eliminację wadliwych elementów we wczesnej fazie ich produkcji.
-
Własności zachowawcze uproszczonych nieliniowych modeli transformacji fali wezbraniowej w kanałach otwartych
Publikacjaw pracy dokonano analizy właściwości zachowawczych nieliniowych uproszczonych modeli propagacji fal wezbraniowych takich jak model fali kinematycznej, dyfuzyjnej oraz modelu muskingum. wykazano zasadniczy wpływ postaci równania adwekcji i adwekcji- dyfuzji na spełnienie całkowych zasad zachowania masy i pędu.
-
Corrosion resistance evaluation of Al-based alloys by means of dynamic electrochemical impedance spectroscopy
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań stopów aluminium wykonane za pomocą dynamicznej elektrochemicznej spektroskopii. Na podstawie uzyskanych widm impedancyjnych zostały pokazane zmiany parametrów elektrycznego schematu zastępczego z potencjałem. Stwierdzono, że dodatek magnezu do badanego stopu obniża właściwości przeciwkorozyjne stopu.
-
Kontrola ostrzy narzędzi metodami wizyjnymi.
PublikacjaW pracy scharakteryzowano problemy występujące podczas kontroli małogabarytowych i skomplikowanych brył przestrzennych jakimi są ostrza skrawające pił. Przedstawiono właściwości opracowanego wizyjnego kontrolera ostrzy pił tarczowych WKOPTar, który może być wykorzystywany do kontroli ostrzy na każdym etapie procesu technologicznego.
-
Kontrolki ActiveX - Projektowanie kontrolek ActiveX wykorzystujących klasy MFC
PublikacjaPrzedstawiono środowisko edycyjne MFC ActiveX ControlWizard do projektowania komponentów ActiveX. Opisano zasady wizualizacji kontrolek, metody przekazywania właściwości do kontrolek oraz podano instruktaż pisania własnych funkcji i procedur obsługi zdarzeń w ramach komponentu ActiveX. Wszystkie etapy projektowania zilustrowano przykładami.
-
Wzrost bakterii redukujących siarczany w obecności różnych akceptorów elektronów.
PublikacjaPraca jest poświęcona grupie beztlenowych bakterii redukujących siarczany występujących w wodach podziemnych oraz ocena właściwości wyizolowanych z tego środowiska konsorcjów BRS pod kątem ich wpływu na wybrane cechy fizyczno-chemiczne wody, tj. zapach, stężenie azotu amonowego, stężenie siarczanów.
-
Kompozyty cementowo-popiołowe modyfikowane dodatkiem włókien stalowych.
PublikacjaPraca dotyczy określenia wpływu niewielkiej ilości włókien stalowych na właściwości techniczne kompozytów popiołowo-cementowych. W opracowaniu przedstawiono wyniki badań kompozytów w zakresie zmian wytrzymałości na rozciąganie przy zginaniu, zmian wytrzymałości na rozciąganie przy rozłupywaniu, zmian wytrzymałości na ściskanie.
-
Zastosowanie magistrali USB w mikroprocesorowych urządzeniach automatyki.
PublikacjaW artykule przedstawiono właściwości magistrali USB oraz oceniono możliwość zastosowania jej w urządzeniach automatyki. Wnioski wyprowadzono w oparciu o doświadczenia związane z uruchomieniem prostego układu pomiarowego wykorzystującego popularny mikrokontroler z rodziny 8051 i scalony sterownik magistrali USB - FTU245AM.
-
Properties of W/O emulsions stabilized with acylglycerol emulsifiers modified with zinc carboxylates.
PublikacjaZbadano właściwości modelowych emulsji W/O, stabilizowanych emulgatorami acyloglicerolowymi, modyfikowanymi karboksylanami cynku. Przedstawiono wyniki mikroskopowej, konduktometrycznej i kalorymetrycznej analizy wpływu składu i stężenia emulgatora oraz zawartości fazy wodnej na wielkość kropel fazy rozproszonej emulsji i stabilność układu dyspersyjnego.
-
The synthesis and biological activity of lipophilic derivatives of bicine conjugated with n3-(4-methoxyfumaroyl)-l-2,3-diaminopropanoic acid(fmdp) - an inhibitor of glucosamine-6-phosphate synthase
PublikacjaOtrzymano serię pochodnych bicyny połączonych z inhibitorem syntazy glukozamino-6-fosforanu (fmdp)oraz zbadano ich właściwości lipofilowe i aktywność przeciwgrzybową. otrzymane związki charakteryzowały się wyższą llipofilowością niż fmdp. wszystkie otrzymane związki wykazywały także wyższą aktywność przeciwgrzybową niż fmdp.
-
Technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segragacji diamentów z narzędzi ściernych
PublikacjaPrzedstawiono technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segregacji diamentów z narzędzi ściernych. Omówiono wydzielanie diamentu ze zuzytych narzędzi oraz obróbkę uzyskanych w ten sposób ziaren. Podano właściwości i zasady segregacji ziaren diamentowych oraz sposób oceny ekonimiczności tych operacji.
-
Numerical mesoscopic analysis of fracture in fine-grained concrete
PublikacjaArtykuł omawia wyniki analizy mezoskopowej procesu pękania w betonie podczas zginania. Obliczenia wykonano na poziomie mezo wykorzystując model degradacji sztywności z nielokalnym osłabieniem. Zbadano wpływ właściwości kruszywa, stref przejściowych, nacięcia oraz długości charakterystycznej mikrostruktury na zachowanie sie betonu.
-
The first order phase transition and superconductivity in BaNi2As2 single crystals
PublikacjaDyskutowane są synteza i właściwości fizyczne monokryształów BaNi2As2. BaNi2As2 krystalizuje w strukturze ThCr2Si2, a stałe sieciowe wynoszą odpowiednio: a = 4.112(4) A i c = 11.54(2) A. Pomiar oporu elektrycznego, zmiennopolowej podatności magnetycznej, ciepła właściwego, pokazują objętościowy efekt nadprzewodzący z Tc = 0.7 K.
-
Properties of glass-ceramic for solid oxide fuel cells
PublikacjaW pracy przedstawiono właściwości krystalicznych pyro- i orto- krzemowych szkieł przygotowanych dla tlenkowych ogniw paliwowych. Zbadano rozszerzalnoność, ubytek masy, zmiany widm rentgenograficznych oraz widm impedancyjnych dla szkieł narażonych przez 60 dni na atmosfere ulteniajacą i redukująca w temperaturze 800C.
-
The influence of preparing conditions on the properties of SrTi0.98Nb0.02O3-YSZ composite
PublikacjaZbadano wpływ warunków przygotowania na właściwości kompozytów SrTi0.98Nb0.02O3-YSZ jako potencjalnych warstw przejściowych między anodą a elektrolitem w tlenkowych ogniwach paliwowych SOFC. Udowodniono, że proces wstępnej obróbki temperaturowej substratów oraz sposób ich mielenia znacznie wpływa na przewodnictwo elektryczne badanych materiałów.
-
Noise performance of continuous-time active-RC filters.
PublikacjaW pracy przedstawiono metodę analizy właściwości szumowych filtrów aktywnych RC czasu ciągłego. Prezentowana procedura wykorzystuje model integratorowy, z odpowiednim dla tej klasy filtrów opisem macierzowym. Dokładność osiągniętych wyników teoretycznych dla przykładowego filtru potwierdzono rezultatami otrzymanymi przy pomocy symulatora SPICE.
-
Lizostafyna - źródła otrzymywania i zastosowanie
PublikacjaW pracy przedstawiono ogólną charakterystykę liostafyny: budowę, właściwości biochemiczne, źródła otrzymywania enzymu. Przedstawiono także możliwości wykorzystania tego białka w medycynie i weterynarii jako alternatywny chemioterapeutyk przeciw infekcjom wywoływanym przez gronkowce oraz w przemyśle żywnościowym do poprawy mikrobiologicznej jakości produktów.
-
Determination of stability constants of complexes of selected amide ionophores with alkali metal cations
PublikacjaPodano właściwości kompleksujące jony litowców czterech jonoforów typu amidów. Wyznaczono wartości stałych kompleksów z jonów Li+, Na+, K+ metodą potencjometryczną z zastosowaniem elektrod jonoselektywnych stosując dwie różne procedury: 1) stosując jako kation referencyjny TMA+, 2) stosując chromofor kompleksujący H+.
-
Zastosowanie optycznej tomografii niskokoherentnej do 2-wymiarowego obrazowania cienkich warstw polimerów
PublikacjaW artykule omówiono zasadę działania i przedstawiono podstawowe właściwości systemu OCT (Optical Coherence Tomography). Na przykładzie folii polietylenowej przedyskutowano możliwości wykorzystania systemu do badanie wewnętrznej struktury warstwowej obiektów niebiologicznych. Przedstawiono i omówiono wyniki przeprowadzonych badań nad warstwowymi materiałami przeźroczystymi.
-
An Optical Low-Coherence System for 2-Dimensional Visualization of Thin Polymer Layers
PublikacjaW artykule omówiono zasadę działania i przedstawiono podstawowe właściwości systemu OCT (Optical Coherence Tomography). Na przykładzie folii polietylenowej przedyskutowano możliwości wykorzystania systemu do badanie wewnętrznej struktury warstwowej obiektów niebiologicznych. Przedstawiono i omówiono wyniki przeprowadzonych badań nad warstwowymi materiałami przeźroczystymi.
-
Naturalne związki organiczne
PublikacjaKsiążka zawiera dwanaście rozdziałów merytorycznych, w których omówiono występowanie, właściwości, otrzymywanie i zastosowanie następujących naturalnych organicznych: aminokwasy, peptydy, białka, cukry, lipidy, alkaloidy, steroidy, kwasy nukleinowe, polifenole i flawonoidy, hormony owadzie i roślinne, terpenoidy i izoterpenoidy oraz związki sygnałowe (feromony).
-
Identyfikacja parametrów maszyny indukcyjnej z zastosowaniemobserwatorów prędkości
PublikacjaZaproponowano ogólną strukturę obserwatora prędkości maszyny indukcyjnej. Przeanalizowano funkcję Lapunowa dla błędówodtwarzanych zmiennych i wskazano sposób doboru współczynników wzmocnienia prowadzący do uproszczenia struktury obserwatora. Podanoalgorytmy identyfikacji parametrów maszyny indukcyjnej z wykorzystaniem właściwości układu regulacji zmiennych modelu multiskalarnego maszyny indukcyjnej.
-
Nutraceutical value of persimmon (Diospyros kaki Thunb.) and its influence on some indices of atherosclerosis in an experiment on rats fed cholesterol-containing diet
PublikacjaThe nutraceutic value of persimmon (Diospyros kaki Thunb. cv. Triumph) and its influence on some indices of atherosclerosis were studied in vitro and in experiment on rats fed cholesterol-containing diet. It was found that persimmon possesses a high nutraceutical value: it contains soluble fibers, total polyphenols and phe - nolic acids. The content of dietary fiberwas 1.83 ± 0.11, 0.69 ± 0.07 and 1.14 ± 0.12 g/100 g fresh weight...
-
Core-Shell Nanoparticles with Hyperbranched Poly(arylene-oxindole) Interiors
PublikacjaCore-shell type star polymers composed of poly(tert-butyl acrylate) (poly(t-BuA)) arms and 100% hyperbranched poly(arylene-oxindole) interiors were synthesized via the "core-first" method. Atom transfer radical polymerization of t-BuA initiated by 2-bromopropionyl terminal groups of the hyperbranched core was applied for the synthesis of the stars. The resultant star structures were characterized by gel permeation chromatography...
-
Thermoplastic elastomer filaments and their application In 3D printig
PublikacjaThe paper provides an overview on the materials used in the 3D printing technology (the Polish and foreign market) with a particular focus on flexible filaments and their possible application in the industry. There are described the techniques of 3D printing and modern filaments available on the market. There is observed the increase of interest in the production of products from filaments based on thermoplastic elastomers (TPE),...
-
Magnetism and structure of Li_xCoO2 and comparison to Na_xCoO2
PublikacjaW pracy dyskutowane są właściwości magnetyczne i strukturalne Li_xCoO2 dla 0.5< x< 1.0. Jon Co +4 znajduje się w stanie wysokospinowym w Li_xCoO2 dla zawartości litu od 0.94 do 1.00 i w stanie niskospinowym dla x od 0.50 do 0.78.
-
Toward mechanosynthesis of diamondoid structures: V. Silicon as the material of choice for preliminary implementation of intermediate generation of nano-machine systems
PublikacjaStosując ostatnio wprowadzony przez Drexlera ''moduł skalowany stałą sieciową'' KLM, porównano dwa potencjalne nano-materiały, krzem i diament. Szczegółowe porównanie właściwości fizycznych i chemicznych wykazuje, że krzem może być rozważany jako materiał z wyboru dla pierwotnej implementacji pośredniej generacji nano-systemów.
-
Effect of microstructure on impact toughness of duplex and superduplex stainless steels
PublikacjaW artykule przedstawiono wpływ wyżarzania stali dupleks 2205 i superdupleks 2507 na przemiany strukturalne oraz udarność. Obróbkę cieplną przeprowadzono w zakresie temperatur 500-900C i w czasie 6 - 600 min. Określono i porównano podatność obu stali do zmian właściwości po wyżarzaniu
-
Dynamic analysis including special constitutive model for PVC-coated fabrics.
PublikacjaW pracy przestawiono dynamiczne obliczenia membranowego przekrycia wiszącego w kształcie paraboloidy hiperbolicznej poddanej impulsowemu działaniu wiatru. Do opisu zachowania się powleczonej polichlorkiem winylu tkaniny technicznej zastosowano równania konstytutywne modelu sieci gęstej z uwzględnieniem sprężystych i sprężysto-lepkoplastycznych właściwości wątku i osnowy.
-
Iron Core Inductor High Frequency Circuit Model for EMC Application
PublikacjaW referacie przedstawiono szerokopasmowy model obwodowy dławika z rdzeniem ferromagnetycznym przydatny do analizy propagacji zaburzeń elektromagnetycznych przewodzonych w układach przekształtnikowych. Opracowany model uwzględnia zmiany właściowści dławika w zakresie wysokich cżstotliwosci na skutek występowania naskórkowości, prądów wirowych oraz efektu zbliżenia w uzwojeniach.
-
Tester wbudowany BIST dla mieszanych sygnałowo pakietów elektronicznych
PublikacjaZaproponowano oszczędne i nieinwazyjne rozwiązanie testera wbudowanego BIST dla w pełni różnicowej części analogowej układu mieszanego sygnałowo. Wymienione cechy testera osiągnięto wykorzystując właściwości nowo opracowanych wzmacniaczy operacyjnych z wewnętrznym sprzężeniem zwrotnym dla sygnału wspólnego oraz modyfikując dotychczas stosowaną metodę testowania.
-
Analyses of static displacements of a spindle apllied in typical circular sawing machines
PublikacjaW pracy przedstawiono analizę właściwości statycznych wrzeciona stosowanego w typowych pilarkach tarczowych. Zdefiniowano umowną oś obrotu wrzeciona pilarki tarczowej, która odpowiada geometrycznemu środkowi otworu piły tarczowej. W obliczeniach wyznaczono przemieszczenia umownej osi obrotu wrzeciona, wskaźnik sztywności wrzeciona oraz przemieszczenie poprzeczne piły.
-
Maszyny elektryczne w elektroenergetyce
PublikacjaMonografia prezentująca zagadnienia teoretyczne i eksploatacyjne maszyn wirujących i transformatorów dobrane pod kątem właściwości użytkowych maszyn oraz stanów nieustalonych i zakłóceń. Podano wyniki symulacji oraz badań obiektów fizycznych, opisano także nietypowe stany pracy masyn elektrycznych oraz podstawowe badania i przeglądy.
-
Food components and their role in food quality
PublikacjaBiałka, lipidy, sacharydy, składniki mineralne, woda i inne składniki wpły-wają na właściwości sensoryczne, trwałość, wartość odżywczą i zdrowotnośćżywności. W czasie przechowywania żywności i wskutek obróbki składniki ule-gają korzystnym i niepożądanym zmianom pod wpływem działania enzymów i czyn-ników środowiska.