Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 1372
-
Katalog
- Publikacje 1147 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 32 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 33 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 6 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 4 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 8 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 9 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 60 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 3 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 70 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: SILNIKI STIRLINGA
-
Semimarkowski model procesu spalania w silnikach spalinowych i jego przydatność praktyczna
PublikacjaW referacie zaproponowano czterostanowy model procesu spalania w formie procesu semimarkowskiego dyskretnego w stanach i ciągłego w czasie. Przyjęto następującą interpretację stanów tego procesu: stan spalania całkowitego i zupełnego, stan spalania niezupełnego, stan spalania niecałkowitego i stan spalania niecałkowitego i niezupełnego. Praktyczną przydatność tego modelu wykazano na przykładzie dotyczącego podejmowania jednej z...
-
Carbon isotope effect in superconducting MgCNi_3
PublikacjaPodstawienie izotopu węgla 13C w związku MgCNi_3 obniża temperaturę przejścia nadprzewodzącego o 300mK. Wyliczony na tej podstawie wspolczynnik izotopowy alfa(C) wynosi 0.54, co silnie potwierdza fononowy charakter nadprzewodnictwa.
-
Badanie działania wyłączników różnicowoprądowych przy częstotliwościach prądu różnicowego mniejszych niż 50 Hz
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki badań działania wyłączników różnicowoprądowych przy częstotliwościach prądu różnicowego mniejszych niż 50 Hz. Badania wykazały, że próg zadziania wyłączników różnicowoprądowych może silnie wzrastać wraz z obniżaniem częstotliwości.
-
RAPORT - EKSPERTYZA Z POMIARÓW DRGAŃ LINII WAŁÓW NA JEDNOSTCE ORP „DĄBIE”
PublikacjaEkspertyza diagnostyczna dotycząca stanu technicznego dwóch linii transmisji mocy (linii wałów) opracowana na podstawie przeprowadzonych pomiarów drgań w 26 punktach pomiarowych, przy jednoczesnej pracy silników napędowych L i PB (wspólnej pracy linii wałów obu burt), w II zakresach ustalonego obciążenia „pół-naprzód” i „cała-naprzód”. Pomiary prędkości i przyspieszeń drgań generowanych przez węzły konstrukcyjne okrętowego układu...
-
The Employment of Ukrainians as an Opportunity to Fill the Labour Market in Poland – Selected Issues
PublikacjaThe labour market in Poland has undergone signifi cant transformations over the past two decades. The observed changes have been infl uenced by various factors related to, among other things, the possibility of free movement of the population resulting from membership of EU structures, demographic changes, technological changes, and the automation and robotisation of production processes. Demographic change is becoming a signifi...
-
Szybkie przetwarzanie częstotliwościowo-cyfrowe.
PublikacjaPrzedstawiono metodę szybkiego przetwarzania częstotliowściowo-cyfrowego opartą na beżpośrednim porównaniu równoległym. Omówiono realizację praktyczną przetwornika z wykorzystaniem układu programowalnego typu ACEX1K firmy ALTERA. Propnowana metoda może być wykorzystana do pomiaru prędkości kątowej silników elektrycznych, jak również do realizacji szybkich przetworników częstotliwości na napięcie.
-
Dydaktyczny zespół napędowy sterowany komputerowo
PublikacjaW artykule przedstawiono nowoczesny, sterowany komputerowo, laboratoryjny zespół przeznaczony do badań napędów z silnikami prądu stałego, asynchronicznymi oraz synchronicznymi z magnesami trwałymi. Opisano budowę układu oraz możliwości dedykowanego oprogramowania sterująco-rejestrującego. Pokazano wybrane wyniki rejestracji oraz wskazano na istotne cechy dydaktyczne stanowiska.
-
Analiza możliwości zastosowania środowiska SCILAB do wspomagania projektowania podsystemów energetycznych statków = Analysis of capability of using SCILAB for adding design of power ship subsystems
PublikacjaW artykule przedstawiono koncepcję wykorzystania środowiska symulacyjnego Scilab, modeli matematycznych oraz badań symulacyjnych przy projektowaniu podsystemów energetycznych statku. Zredagowano przykładową strukturę zawierającą model wysokoprężnego silnika oraz model śruby okrętowej. Przedstawione procedury oraz modele matematyczne zostaną włączone do systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie statków. This paper deals...
-
The model of photovoltaic phenomenon in thin inhomogeneously organic film
PublikacjaW pracy przedstawiono model zjawiska fotowoltaicznego w obecności gradientu pułapek nośników ładunku. Zakładając, że długość dyfuzji ekscytonów związana jest z koncentracją pułapek, wykazano, że napięcie fotowoltaiczne silnie zależy od gradientu koncentracji pułapek.
-
Naprawa posadzki betonowej w hali produkcyjnej
PublikacjaW artykule opisano naprawę oraz szczegóły rozwiązań technicznych zastosowanych podczas remontu silnie zaolejonej posadzki znajdującej się w hali produkcyjnej. Przedstawiono uszkodzenia posadzki eksploatowanej w trudnych warunkach środowiskowych oraz sposób naprawy poprzez wymianę
-
Budowa 3-osiowej maszyny frezującej CNC, wraz z doborem parametrów regulatorów w torach sterowania serwomechanizmów
PublikacjaW pracy przedstawiono proces tworzenia stanowiska laboratoryjnego - maszyny frezującej CNC, której osie poziome napędzane są poprzez serwomechanizmy, zaś oś pionowa napędzana jest przez silnik skokowy. Budowę stanowiska kończy proces programowania maszyny, wraz z doborem parametrów regulatorów w torach sterowania serwomechanizmów. W tym celu zostały wykorzystane kryteria: Hurwitza oraz optimum symetrii. Rezultaty strojenia regulatorów...
-
Some aspects of vibration control. Part II: An optimal active controller.
PublikacjaPrzedstawiono teoretyczną metodę optymalnego, z punktu widzenia przyjętego wskaźnika jakości, oddziaływania na drgania liniowego układu mechanicznego. Metoda ta może być stosowana do zmniejszenia drgań układów wirujących, np. drgań okrętowych układów napędowych z silnikami tłokowymi czy drgań wirników turbinowych wywołanych biciem filmu olejowego lub siłami aerodynamicznymi.
-
Projektowanie gier komputerowych 2022
Kursy OnlineCelem kursu jest zapoznanie z podstawami projektowania gier z wykorzystaniem popularnych silników jak Unity i Unreal Engine. W trakcie kursu realizowanych jest kilka prototypowych gier (m.in. platformówka 2D i strzelanka kosmiczna) jak również wybrane elementy pragmatyki tworzenia gier, np. modelowanie terenu, pomieszczeń, czy animacja postaci.
-
Projektowanie gier komputerowych 2023
Kursy OnlineCelem kursu jest zapoznanie z podstawami projektowania gier z wykorzystaniem popularnych silników jak Unity i Unreal Engine. W trakcie kursu realizowanych jest kilka prototypowych gier (m.in. platformówka 2D i strzelanka kosmiczna) jak również wybrane elementy pragmatyki tworzenia gier, np. modelowanie terenu, pomieszczeń, czy animacja postaci.
-
Rotationally inelastic collisions of electrons with H2 and N2 molecules: converged space-frame calculations at low energies.
PublikacjaW pracy zostały obliczone przekroje czynne na rotacyjne wzbudzenia cząsteczek H2 i N2 w wyniku zderzeń z niskoenergetycznymi elektronami. Układ silnie sprzężonych równań został rozwiązany w laboratoryjnym układzie odniesienia przy pomocy algorytmu MVPA.
-
Silnik hydrauliczny satelitowy
Wynalazki -
Routing equal-size messages on a slotted ring
PublikacjaAnalizujemy problem routingu wiadomości w sieci slotted ring, biorąc pod uwagę dwa kryteria optymalizacyjne: długość uszeregowania oraz liczbę 'cykli' pracy sieci. Optymalny routing dla wiadomości o rozmiarze k jest silnie NP-trudny, natomiast dla k=q, gdzie q jest rozmiarem sieci, można obliczyć w czsie O(n^2log n) dla pierwszego kryterium. Podajemy również algorytm o czasie działania O(nlog n) oraz o stałym współczynniku dobroci....
-
A CONCEPT OF DETERMINING THE RELATION BETWEEN LOAD AND WEAR OF TRIBOLOGICAL SYSTEMS OF SHIP MAIN SELF-IGNITION ENGINES BY USING PROBABILISTIC APPROACH PROBABILISTIC APPROACH
PublikacjaThis paper presents a proposal of simultaneous consideration of load and wear associated with it , of tribological systems of ship main engines (intended for ship propulsion) . Based on results of investigations it was assumed that both the load Q (i.e. a cause of wear ) and the wear Z (i.e. an effect of load occurrence) considered in a given time t(0 ≤ t ≤ t) are random variables Qt and Zt, respectively. There was characterized...
-
Measurement of pulse signal period from incremental encorder by counters of Multifunctuin DAQ devices.
PublikacjaW artykule omówiono parametry liczników znajdujących się na wielofunkcyjnych kartach akwizycji sygnałów pomiarowych. Przedstawiono przygotowane w środowisku programowania Lab VIEW aplikacje wykorzystujące te liczniki. Służą one do pomiaru i rejestracji długości zadanej liczby okresów mierzonego sygnału oraz liczby okresów uzależnionej od ich długości (metoda zliczania zależnego z wydłużonym czasem pomiaru). Aplikacje te zostały...
-
Morphology studies of the cobalt base clad layers produced by laser technology.
PublikacjaPrzedmiotem badań były utwardzające warstwy wykonane na przylgni zaworów wydechowych silnika spalinowego. Materiał podłoża to stal H10S2M. Zastosowano technologię napawania laserowego proszków na bazie kobaltu. Proszki różniły się jedynie zawartością wolframu i zawierały odpowiednio 4,9; 5,3 i 9 wg% tego pierwiastka. Parametry napawania były jednakowe dla wszystkich proszków. Otrzymane warstwy różniły się twardością na powierzchni...
-
SAMOCHODY Z NAPĘDEM ELEKTRYCZNYM
PublikacjaW ostatnich latach można zaobserwować gwałtowny wzrost popularności samochodów z napędem elektrycznym. Jest to niewątpliwie spowodowane licznymi zaletami tych pojazdów takimi jak stosunkowo niski koszt eksploatacji w porównaniu z samochodami napędzanymi paliwami płynnymi, niska emisja hałasu oraz zanieczyszczeń, wysoki moment obrotowy w całym zakresie obrotów silnika. Co więcej znaczący wpływ ma także wsparcie rządowe w poszczególnych...
-
Analiza propagacyjna dla komunikacji typu V2X
PublikacjaW referacie przeanalizowano modele propagacyjne dedykowane dla systemów z komunikacją typu V2I oraz V2V. Następnie przedstawiono wyniki analizy numerycznej tłumienia propagacyjnego. Analizę wykonano dla silnie zurbanizowanego środowiska propagacyjnego z uwzględnieniem warunków LOS i NLOS.
-
Sensorless multiscalar controls of induction motor at low speed
PublikacjaW artykule przedstawiono zastosowanie obserwatora prędkości w dwóch różnych układach sterowania multiskalarnego silnikiem klatkowym. Pierwszy układ bazuje na prądzie stojana i strumieniu wirnika, natomiast drugi nowy układ wykorzystuje zmienne prąd stojana i strumień stojana. Zamieszczono wyniki badań symulacyjnych i eksperymentalych w układzie ze sterowaniem na procesorze SHARC.
-
Spectral criterion for high-cycle fatigue of engine parts under asymmetricrandom load
PublikacjaPrzedstawiono kryterium ograniczonej trwałości zmęczeniowej wysokocyklowej części silników poddanych stacjonarnemu obciążeniu stochastycznemu o niezerowej wartości średniej. Wyznaczono naprężenie równoważne w postaci procesu okresowego w sensie średnio kwadratowym i zastosowano równanie Goodmana/So-derberga. Ukazano wpływ rozciągającego naprężenia resztowego na wartość oczekiwaną czasu do chwili uszkodzenia zmęczeniowego.
-
Tendencje rozwojowe małych układów skojarzonych w Polsce i na świecie
PublikacjaOmówiono różne aspekty wdrażania małych układów skojarzonych ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań z silnikami spalinowymi oraz z małymi turbinami gazowymi. Przedstawiono przykłady schematów nowych rozwiązań technicznych, podkreślając obecną i przyszłą rolę małych układów kogeneracyjnych w pokrywaniu potrzeb energetycznych odbiorców. Ponadto zwrócono uwagę na celowość wykorzystania odnawialnych źródeł energii.
-
Ekologiczne zasilanie i napędy małych statków i łodzi
PublikacjaArtykuł dotyczy nowoczesnych układów napędu niewielkich jednostek pływających opartych na silnikach elektrycznych z magnesami trwałymi ziem rzadkich oraz układów ich zasilania. Przedstawiono różne typy nowoczesnych silników, akumulatorów oraz paneli fotowoltaicznych. Zaprezentowano obecne trendy rozwoju oraz przedstawiono jednostki pływające zasilane energią słoneczną zaprojektowane i zbudowane na Politechnice Gdańskiej.
-
Tribologiczne warstwy powierzchniowe mangan-azot wytwarzane na stopach aluminium z krzemem
PublikacjaPodano sposób wytwarzania warstw powierzchniowych złożonych z manganu i azotu na stopie AlSi10Cu2Mg1Ni stosowanym na tłoki silników spakinowych. Określono mikrostrukturę powierzchni i przekroju, skład fazowy oraz mikrotwardość wytworzonych warstw powierzchniowych. Przedstawiono właściwości tribologiczne warstw (Mn-N) oraz stopu AlSi10Cu2Mg1Ni w warunkach tarcia mieszanego z żeliwem szarym perlitycznym.
-
Molecular modelling of membrane sterols with the use of the GROMOS 96 forcefield
PublikacjaPodstawowym zadaniem tego projektu było udowodnienie zasadności stosowania pola siłowego GROMOS 96 do symulacji steroli błonowych metodą dynamiki molekularnej. Uzyskane wyniki jasno wskazują, że to pole siłowe bardzo dobrze nadaje się do symulacji silnie lipofilowych układów.
-
Badania kogeneratora małej mocy
PublikacjaW pracy przedstawiono proces projektowania i implementacji systemu sterowania źródłem energii elektrycznej i cieplnej - bazującym na kogeneracji wysokosprawnej, wykorzystującej zmodyfikowany kogenerator firmy TOTEM z dodatkowym przekształtnikiem energoelektronicznym. Jego istotną częścią jest 4-suwowy silnik benzynowy o zapłonie iskrowym, dostosowany do spalania gazu ziemnego. W celu osiągnięcia maksymalnej sprawności układu, wykorzystano...
-
Analiza mocy chwilowej do celów diagnostyki łożysk.
PublikacjaW artykule przedstawiono tematykę dotyczącą diagnostyki łożysk przy wykorzystaniu metody badawczej, opartej na pomiarze i analizie sygnału mocy chwilowej pobieranej przez silnik indukcyjny. Zaprezentowano przykładowe wyniki wykonanych pomiarów w oparciu o zaproponowaną metodę. Na podstawie przeprowadzonej analizy sformułowano wnioski dotyczące możliwości wykorzystania sygnału mocy chwilowej jako symptomu diagnostycznego, przeznaczonego...
-
Właściwości uzwojeń koncentrycznych ułamkowo-żłobkowych w aspekcie jakości napięcia generatorów synchronicznych
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki analizy właściwości uzwojeń koncentrycznych ułamkowo żłobkowych. Porównano wartość współczynnika uzwojenia dla podstawowej harmonicznej oraz zawartość wyższych harmonicznych. Obliczenia wykonano w oparciu o zależności analityczne zaimplementowane w specjalnie przygotowanym programie komputerowym. W celu weryfikacji wyników przygotowano model numeryczny maszyny bezszczotkowej maszyny prądu przemiennego...
-
Estimation of optical parameters of highly scattering materials by time-of-flight spectroscopy.
PublikacjaPrzedstawiono metody wyznaczania podstawowych parametrów materiałów silnie rozpraszających światło na podstawie pomierzonego rozkładu czasu przelotu krótkich impulsów laserowych. W algorytmie wykorzystano metodę Monte Carlo i metodę dyfuzji do opisu propagacji światła. Oszacowano dokładność oszacowywania tych parametrów.
-
Structural studies of bismuth nanocrystals embedded in SiO2 or GeO2 matrices.
PublikacjaW wyniku wygrzewania w atmosferze wodoru szkieł bizmutowych i germanowych otrzymano warstwę nanogranul bizmutu w otoczeniu amorficznej matrycy oraz powierzchniową warstwę bizmutowych granul. Grubość i struktura tak otrzymanych warstw silnie zależy od czasu i temperatury redukcji.
-
Conductivity and superconductivity of (Bi,Pb)4Sr3Ca3Cu4Ox glass-ceramics
PublikacjaAmorficzny materiał (Bi,Pb)4Sr3Ca3Cu4Ox w zależności od warunków wygrzewania może być albo granulastym materiałem albo silnie nieuporządkowanym metalem. W pracy przedstawiony jest wpływ mikrostruktury na właściwości elektryczne w stanie normalnym oraz przejście do stanu nadprzewodzącego.
-
Konstrukcja silników i napędów spalinowych, W,L, MiBM, sem. 06, letni 21/22 (PG_00039974)
Kursy Online -
Konstrukcja silników i napędów spalinowych, W, L, MiBM, sem. 06, letni 22/23 (PG_00039974)
Kursy Online -
Modelowanie architektoniczno-materiałowe obiektów architektonicznych na styku lądu i wody.
PublikacjaObiekty o silnie zindywidualizowanej funkcji posiadają swe odrębne wymagania formalne. Projektowanie ich wymaga od architekta fantazji i wiedzy. Forma inaczej jest kształtowana w krajach nadmorskich o klimacie gorącym inaczej w krajach strefy umiarkowanej. Można to prześledzić na przykładach.
-
Rewitalizacja struktur metropolitalnych w procesie transformacji
PublikacjaRewitalizacja jako proces przestrzenny jest silnie uwarunkowana konkurencyjnością miast. Dobre praktyki europejskie będące efektem Inicjatywy URBAN opisano jako tło projektu badawczego ''Transformacje zdegradowanych struktur przestrzennych metropolii polskich''. W rozdziale opisano efekty badań w tym podstawy nowego paradygmatu.
-
Conductivity and superconductivity of (Bi,Pb)-Sr-Ca-Cu-O
PublikacjaAmorficzny materiał (Bi,Pb)4Sr3Ca3Cu4Ox w zależności od warunków wygrzewania może być albo granulastym materiałem albo silnie nieuporządkowanym metalem. Przejście do stanu nadprzewodzącego zachodzi w materiałach, w których Josephsonowskie sprzężenie między granulami jest silniejsze niż oddziaływania Coulombowskie.
-
Wykorzystanie rejestracji przebiegów szybkozmiennych do weryfikacji modeli dynamicznych KSE
PublikacjaW referacie przedstawiono koncepcję narzędzia pozwalającego na weryfikowanie parametrów modeli dynamicznych elementów KSE. Narzędzie wykorzystuje program obliczeniowy PSLF, stosowany powszechnie przez operatora systemu przesyłowego. Nowatorstwo polega na wykorzystaniu dodatkowej aplikacji (programu w systemie MS Windows), która steruje pracą programu obliczeniowego. Powstaje w ten sposób tandem wygodnego interfejsu użytkownika...
-
Hydraulic servomechanism system. Examples of reduction of power losses in the variable pressure power supply
PublikacjaUkład serwomechanizmu hydraulicznego najczęściej stosowany, w którym rozdzielacz dławiący jest zasilany pompą wyporową o stałej wydajności, współpracującą z zaworem przelewowym, pracujący przy stałym ciśnieniu zasilania, osiąga wysoką wartość sprawności energetycznej jedynie w punkcie maksymalnej wartości obciążenia i prędkości sterowanego silnika. Oszczędności energii przy zasilaniu układu pompą o stałej wydajności mogą być osiągnięte...
-
Wykorzystanie rejestracji przebiegów szybkozmiennych do weryfikacji modeli dynamicznych KSE
PublikacjaW referacie przedstawiono koncepcję narzędzia pozwalającego na weryfikowanie parametrów modeli dynamicznych elementów KSE. Narzędzie wykorzystuje program obliczeniowy PSLF, stosowany powszechnie przez operatora systemu przesyłowego. Nowatorstwo polega na wykorzystaniu dodatkowej aplikacji (programu w systemie MS Windows), która steruje pracą programu obliczeniowego. Powstaje w ten sposób tandem wygodnego interfejsu użytkownika...
-
Miasto i wiatr
PublikacjaWiatr jest poziomym lub prawie poziomym ruchem powietrza względem powierzchni ziemi wywołanym różnicą ciśnień. Na terenie otwartym, niezabudowanym jego działanie jest modyfikowane przez ukształtowanie terenu i zróżnicowanie materiałowe podłoża, które nagrzewa się w odmienny sposób. Na obszarach silnie zurbanizowanych zjawiska aerodynamiczne na poziomie wysokości zabudowy są bardzo złożone. Powietrze nie trafia bowiem na płaskie...
-
Propozycja modernizacji układu napędowego pasażerskiego statku śródlądowego z konwencjonalnego na hybrydowy
PublikacjaNa przestrzeni ostatnich lat zaobserwowano znaczny wzrost zainteresowania ekologicznymi układami napędowymi rekreacyjnych oraz użytkowych jednostek pływających, wpisującymi się w nurt przyjaznej środowisku, bez emisyjnej, zielonej żeglugi. Problemem jest jednak skonstruowanie bezpiecznej dla pasażerów jednostki pływającej, o możliwie niskim zapotrzebowaniu na energię, wyposażonym w wysoko sprawny, bez emisyjny układ napędowy....
-
Głowica cylindrowa silnika spalinowego
Wynalazki -
Learning and memory processes in autonomous agents using an intelligent system of decision-making
PublikacjaThis paper analyzes functions and structures of the memory that is an indispensable part of an Intelligent System of Decision-making (ISD), developed as a universal engine for autonomous robotics. A simplified way of processing and coding information in human cognitive processes is modelled and adopted for the use in autonomous systems. Based on such a knowledge structure, an artificial model of reality representation and a model...
-
Bacterial luminescence test screening of highly polluted areas in the Odra River
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badania ekotoksyczności wód i osadów z dorzecza Odry w obrazie testu z zastosowaniem bakterii Vibrio Fischerii. Badania przesiewowe wskazują, że silnie zanieczyszczone są miejsca w okolicy Brzegu Dolnego, ujścia Nysy Kłodzkiej i Małej Panwi.
-
Connected searching of weighted trees
PublikacjaW pracy pokazano, że problem spójnego przeszukiwania drzew ważonych jest silnie NP-zupełny. Problem pozostaje trudnym dla drzew z jednym wierzchołkiem o stopniu większym niż 2. Ponadto, przedstawiony został wielomianowy optymalny algorytm dla klasy drzew z ograniczonym stopniem.
-
Advanced control of induction motor based on load angle estimation.
PublikacjaW artykule przedstawiono układ sterowania silnikiem asynchronicznym klatkowy wykorzystujący estymację kąta obciążenia pracujący bez pomiaru prędkości obrotowej. W artykule przedstawiono zasadę działania układu i motodę odtwarzania zmiennych opartą w części o zależności stanu ustalonego. Przedstawiono zrealizowany regulator rozmyty kąta obciążenia. Zaprezentowane zostały wyniki symulacji i eksperymentu przeprowadzone z użyciem...
-
Instalecje oleju opałowego średniego lub ciężkiego strony od 94 do 97
PublikacjaArtykuł dotyczy spalania oleju opałowego średniego i ciężkiego w kotłach energetycznych i z tym związanego problemu ponoszonych kosztów energii podczas przesyłu paliwa w instalacji zasilającej palniki. Dla porównania efektywności wykorzystania energii w omówionych rozwiązaniach przeanalizowano stare i nowe systemy instalacji hydraulicznych dla oceny możliwości zmniejszenia ponoszonych kosztów dla trzech lat eksploatacji.