Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 1181
-
Katalog
- Publikacje 940 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 7 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 127 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 3 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 6 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 1 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 6 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 80 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 9 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 2 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: krajobraz-kształtowanie
-
Dynamiczne kształtowanie krajobrazu strefy podmiejskiej
PublikacjaPrzesłaniem koncepcji dynamicznego podejścia w kształtowaniu strefy podmiejskiej jest poszukiwanie działań zapewnijących ciągłość tradycji i harmonię w przestrzeni zagrożonej utratą tożsamości i dezintegracją. Idea ognisk społecznej aktywności w krajobrazie strefy podmiejskiej stanowi odpowiedź na tak postawiony problem. Skupia się na niedostatecznie realizowanej potrzebie odczytywania i kreowania treści w przestrzeniach publicznych...
-
Oceny środowiskowe jako narządzie kształtowania krajobrazu.
PublikacjaArtykuł prezentuje możliwości wykorzystania procedury oceny oddziaływania na środowisko do ochrony i kształtowania krajobrazu miasta. Przedstawiono zagrożenia krajobrazów miast we współczesnym świecie, istotę ocen środowiskowych, jak i możliwości wykorzystania tej procedury z punktu widzenia uwarunkowań formalno-prawnych, czyli działań organów administracji publicznej oraz innych zainteresowanych instytucji i organizacji. Usystematyzowano...
-
Problemy ochrony i kształtowania krajobrazu nadmorskich miejscowości turystycznych
PublikacjaAutor prezentuje i systematyzuje przejawy braku harmonii, zakłócenia krajobrazu i nieposzanowania jego wartości, następnie diagnozuje sytuację problemową, określając splot przyczyn wywołujących negatywne zjawiska, na końcu podejmuje próbę rozpoznania możliwości poprawy. Przedmiotem zainteresowania są miejscowości położone nad samym morzem lub w jego bliskości i pełniące funkcje turystyczne. Obszar zainteresowań ograniczono do województwa...
-
Transformacje krajobrazów wiejskich i zasad ich kształtowania
PublikacjaNa skutek zmian relacji pomiędzy wsią i rolnictwem dochodzi dziś do transformacji krajobrazu wiejskiego, który jest agresywnie penetrowany przez nowe funkcje. W przyspieszonym tempie znika specyfika krajobrazu kulturowego wsi. Powinniśmy zatem zastanawiać się, w jaki sposób chronić i rozwijać kulturowe dziedzictwo i różnorodność regionalną krajobrazów.
-
Wsparcie dla wiejskości. Znaczenie doświadczeń w kształtowaniu wiejskiego krajobrazu
PublikacjaKwestię wiejskości tradycyjnie badają nauki społeczne. Wobec przebudowy społeczno-gospodarczej obszarów wiejskich wiejskość, która wykazuje trwałe powinowactwo z krajobrazem, stanowi również wyzwanie dla planowania przestrzennego i turystyki: wyobrażenia związane z wiejskim krajobrazem są jednym z prawdopodobnych kryteriów wyboru wsi jako miejsca zamieszkania, a wizerunek tradycyjnej wsi stanowi koło napędowe gospodarki wiejskiej...
-
Ochrona i kształtowanie krajobrazów małych ojczyzn - ochrona specyfiki przestrzeni regionalnej
PublikacjaOmówienie zagadnienia specyfiki i różnorodności krajobrazu obszarów wiejskich w zależności od historii regionu i stosowanych na przestrzeni wieków lokalnych form architektury, budownictwa i zagospodarowania przestrzennego.
-
Architektura Regionalna Żuław jako Dziedzictwo Kulturowe ( dom podcieniowy w krajobrazie Żuław) – Krajobraz Żuławski. Scenariusz lekcji.
PublikacjaW publikacji przedstawiono eksperymentalny, przykładowy scenariusz dotyczący tematyki dziedzictwa kulturowego na przykładzie wsi żuławskiej w krajobrazie (Architektura Regionalna Żuław jako Dziedzictwo Kulturowe – dom podcieniowy w krajobrazie Żuław). Prezentuje regionalną architekturę drewnianą Żuław Delty Wisły oraz związane z nią dziedzictwa kulturowe. Scenariusz opatrzony jest komentarzem dydaktycznym poruszanej problematyki,...
-
Berliński krajobraz pamięci
PublikacjaZjednoczenie Niemiec, w 1989 roku, stało się impulsem do dyskusji na temat form upamiętniania wydarzeń drugiej wojny światowej w Niemczech. Od tego czasu w Berlinie powstało kilka miejsc pamięci tworząc specyficzny krajobraz pamięci.
-
Wiejski krajobraz po turystyce
PublikacjaZwiększanie się ilości czasu wolnego można uważać za uboczny efekt rozwoju gospodarek krajów cywilizacji zachodniej. Turystyka wiejska, korzystająca z zasobów wiejskiej kultury, umożliwia zagospodarowanie tego czasu. Wnosi w krajobrazy obszarów wiejskich zmiany, które wymuszają przedefiniowanie wielu tradycyjnie związanych z krajobrazem zagadnień. Ujawnia istnienie ukrytych problemów. Rozwój turystyki włącza wiejską kulturę w nurt...
-
Kształtowanie świadomości
PublikacjaProjekt MAYDAY realizowany w ramach Inicjatywy Wspólnotowej Equa, ma na celu stworzenie trwałyh rozwiazań minimalizujących skutki dyskryminacji pracowników 50+ na rynku pracy ze względu na kwalifikacje niedostosowane do wymagań pracodawców. Niniejsze opracowanie stanowi jeden z siedmiu rozdziałów monografii zatytułowanej Metodyka badań 50+. W rozdziale tym został poruszony problem kształtowania świadomości beneficjentów projektu...
-
Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
Czasopisma -
Krajobraz wiejski jako projekt zbiorowy
PublikacjaW artykule podjęto rozważania nad znaczeniem sfery zbiorowych wyobrażeń dla zachowania ładu przestrzennego obszarów wiejskich. Celowość badania wynika z efektów przestrzennych transformacji ustrojowej w Polsce po 1989 roku. Rozwojowi pozarolniczego zagospodarowania i użytkowania obszarów wiejskich towarzyszy zjawisko dezintegracji przestrzennej, zanik lokalnych cech krajobrazu oraz wzrost zagrożeń ekologicznych i społecznych. Wynika...
-
Krajobraz wyznacznikiem skuteczności ocen środowiskowych.
PublikacjaArtykuł omawia rolę oceny oddziaływania na krajobraz i aspekty wizualne w podnoszeniu efektywności systemu OOS. Ocena dotychczasowych sposobów ochrony krajobrazu, mało skutecznych z powodu traktowania go w procedurze OOS jako wyizolowanego komponentu środowiska, oraz bagatelizowania jego znaczenia,stała się punktem wyjścia do zaprezentowania koncepcji wzmocnienia roli ocen krajobrazowych za pomocą badania sąsiedztwa funkcji,...
-
Współczesne krajobrazy pamięci
PublikacjaZałożenia pomnikowe są przestrzennymi nośnikami pamięci zbiorowej, wnoszącymi w naturalny krajobraz kompozycje będące wynikiem integracji różnych sztuk plastycznych. Ta wielkoprzestrzenna formuła miejsca pamięci rozwinęła się w polskiej sztuce pomnikowej w latach 60-tych XX wieku. Artyści zainspirowani nowatorskimi koncepcjami projektowymi (min. Formą Otwartą Oskara Hansena) zaczęli kreować przestrzenne wizualizacje pamięci w miejscach...
-
OCENA ATRAKCYJNOŚCI KRAJOBRAZU
Publikacja -
Domy - wewnętrzne krajobrazy.
PublikacjaPrzestrzenna redefinicja domu stanowi dziś jeden z wątków dyskusji ze zdeterminowanym wyrazem formalnym architektury i hermetycznością miejsca. Coraz częściej akcentowana jest potrzeba elastyczności domu i jego otwarcia na świat zewnętrzny. Jego przestrzeń wewnętrzna kształtowana jest coraz częściej jako ewoluujący ciągu sekwencji kompozycyjnych, formowany na wzór krajobrazu i poszukujący do niego odniesień. Domy stają się...
-
Planowanie przestrzenne i kształtowanie krajobrazu miasta w kontekście terenów zalewowych na przykładzie Drezdenka / Spatial planning and landscaping of the city in the context of the floodplains on the example of Drezdenko
Publikacja -
Problemy Ekologii Krajobrazu
Czasopisma -
Wieś Żuławska – Krajobraz Żuławski. Scenariusz lekcji.
PublikacjaW publikacji przedstawiono eksperymentalny, przykładowy scenariusz dotyczący tematyki dziedzictwa kulturowego na przykładzie wsi żuławskiej w krajobrazie (Wieś Żuławska – Krajobraz Żuławski). Prezentuje regionalną architekturę drewnianą Żuław Delty Wisły oraz związane z nią dziedzictwa kulturowe. Scenariusz opatrzony jest komentarzem dydaktycznym poruszanej problematyki, wskazuje na efekty kształcenia oraz podaje przykładowe zadania...
-
Krajobraz kulturowy wsi jako nośnik mitu
PublikacjaFormy krajobrazu kulturowego przenoszą znaczenia. Krajobraz kulturowy jest rodzajem przestrzennej ramy dla pamięci zbiorowej. Estetyczna degradacja krajobrazu to m.in. wynik społecznej ''utraty pamięci''. Równocześnie obserwujemy narodziny wielu komercyjnych, inspirowanych przeszłością, funkcji obszarów wiejskich. Ważne aby objaśniać, jak tożsamość i przeszłość współistnieją w krajobrazie kulturowym wsi i jak go kształtują.
-
Nowe trasy drogowe a krajobraz warowny Gdańska.
PublikacjaArtykuł przedstawia zagrożenia krajobrazu historycznego Gdańska przy budowie nowych przedsięwzięć drogowych oraz skuteczne narządzie do jego ochrony i kształtowania, jakim jest procedura oceny oddziaływania na środowisko (OOS). Krajobraz zachowanych fortyfikacji nowożytnych Gdańska, zagrożonych planowanymi inwestycjami komunikacyjnymi - drogami i węzłami, służy jako tło do rozważań na temat możliwości wykorzystania procedury...
-
Neowioski-krajobrazy z przeszłości
PublikacjaArtykuł stanowi propozycję refleksji nad zależnością pomiędzy sposobami przedstawiania krajobrazu wsi a krajobrazem jako przedstawieniem - zależnością, w której zapamiętany obraz jest istotnym pośrednikiem.
-
Kształtowanie nowej doktryny urbanistycznej
PublikacjaArtykuł odnosi sie do kwestii budowy nowej doktryny urbanistycznej. Zawarto w nim rozważania na temat propozycji ukształtowania struktury tejże oraz dylematów wiążących się z jej budową.
-
Kształtowanie widma sygnału UWB
PublikacjaOpisano zagadnienie kształtowania widma sygnału radia impulsowego UWB, tzn. scharakteryzowano wybrane znane metody wytłumiania okreslonych częstotliwości w tym widmie, ze szczególnym zwróceniem uwagi na ograniczenia użytkowe tych metod. W nawiązaniu do tego przedstawiono propozycję zmian istniejących algorytmów, co umożliwia uzyskanie korzystniejszego przebiegu widma - zarównow poblizu wytłumianej częstotliwości, jak i również...
-
Krajobraz kulturowy Delty Wisły - przekształcać czy zachować ?
PublikacjaPublikacja traktuje o tym, iż krajobraz jest głównym żródłem informacji o przeszłości i teraźniejszości przestrzeni. Znajomość "znaków" krajobrazowych jest konieczna dla uszanowania dawnych dokonań w gospodarowaniu przestrzenią jak również harmonijnie kontynuować jej kształtowanie w przyszłości.
-
Orłowo: Dzieje, krajobraz, architektura : Perła międzywojennej Gdyni
PublikacjaKsiążka przedstawia bogato ilustrowaną historię trzech obecnych dzielnic Gdyni: Orłowa, Kolibek i Małego Kacka. Ukazuje dzieje tych miejscowości od czasów najdawniejszych (archeologia), poprzez średniowiecze, nowożytność, aż do 1 połowy XX wieku. Ważnym aspektem monografii jest całościowe przedstawienie architektury i urbanistyki tego terenu, jak również jego unikalnych walorów krajobrazowych.
-
Doświadczenie turysty : krajobraz wiejski w warunkach zmiany
PublikacjaPrzemysł turystyczny staje się ważnym źródłem dochodów mieszkańców wsi. Nowe sposoby organizowania i uprawiania turystyki wiejskiej prowadzą do zmian krajobrazu kulturowego wsi. Zwiększenie liczby turystów łączy się z racjonalizacją i instytucjonalizacją sposobów użytkowania przestrzeni. Rezultatem prywatnej kontroli nad krajobrazem jest zanikanie przestrzeni publicznych i ich komercjalizacja. Turystyczne przygotowanie krajobrazu...
-
Zagospodarowanie turystyczne obszarów górskich a krajobraz - wybrane problemy
PublikacjaPrzedmiotem artykułu jest przegląd typowych sytuacji problemowych - zwłaszcza o charakterze konfliktów - związanych z zagospodarowaniem turystycznym obszarów o ponadprzeciętnych walorach krajobrazu, jakimi są obszary górskie. Analizowane są przyczyny niekorzystnych zjawisk w rozpatrywanej kwestii i poszukiwane sposoby przeciwdziałania im. Zwracana jest uwaga na niedostatek skutecznych instrumentów ochrony walorów krajobrazu. Autor...
-
Tajemnica postaci krajobrazu Delty Wisły
PublikacjaTekst, na podstawie kalendarium wydarzeń historycznych, prezentuje kolejne fazy kształtowania krajobrazu Delty Wisły czyli Żuław Wiślanych. Opisano unikatowe cechy i właściwości ekspozycyjne i percepcyjne dzisiejszego krajobrazu Żuław. Omówiono przyczyny pozornej monotonności krajobrazu żuławskiego spowodowane niedostateczną popularnoością tego regionu i brakiem szczegółowego rozpoznania dla funkcji krajoznawczej.
-
KASZUBSKIE KRAJOBRAZY: architektonicznie w Szymbarku
PublikacjaKaszuby to region w północnej Polsce o wyjątkowych walorach krajobrazowych. Od linii wybrzeża, przez pojezierza, pasy wzniesień, dolin rzecznych, po rozległe obszary borów i pół uprawnych, z położonymi wśród nich malowniczo ludzkimi osadami. Nasza opowieść dotyczyć będzie Szymbarka, kaszubskiej wsi położonej wśród otaczających ją wzgórz szymbarskich. Doświadczenie topograficznego zróżnicowania tego obszaru Kaszub towarzyszy poznawaniu...
-
Ocena oddziaływania na krajobraz. Przypadek Rospudy. Cz. I.
PublikacjaW artykule zaprezentowana została ocena oddziaływania na krajobraz, wykonana przez autorkę w ramach procedury oceny oddziaływania na środowisko obwodnicy Augustowa w 2008 r. Omówiono zakres i etapy studiów krajobrazowych. W szczególności przedstawiono zakres zebranych danych wyjściowych, studiów terenowych, właściwej oceny eksperckiej oraz graficznych wyników badań. Ocena ekspercka objęła analizę uwarunkowań planistycznych, opis...
-
Krajobraz w ocenach oddziaływania na środowisko. Przypadek Rospudy
PublikacjaArtykuł omawia potrzebę i zakres studiów krajobrazowych, które powinny być wykonywane w ramach ocen oddziaływania inwestycji drogowych na środowisko. Szczególnym przypadkiem, na bazie którego zaprezentowano zalecaną metodykę ocen oddziaływania na krajobraz, jest obwodnica Augustowa, najbardziej kontrowersyjna inwestycja drogowa ostatnich lat w Polsce. W ramach raportu o oddziaływaniu na środowisko obwodnicy Augustowa, sporządzonego...
-
Ocena oddziaływania na krajobraz. Przypadek Rospudy. Cz. II.
PublikacjaW artykule, który ma charakter polemiczny, zaprezentowane zostały szczegółowe zagadnienia związane z doborem kryteriów do oceny porównawczej wariantów pod kątem ich oddziaływania na krajobraz, oraz z oceną znaczenia skutków w krajobrazie. Przedstawiono aspekty teoretyczne związane z oceną znaczenia skutków w krajobrazie, w tym omówiono etapy prac oraz ogólne kryteria nadawania znaczeń. Następnie zaprezentowano szczegółowe kryteria...
-
Ocena oddziaływania na krajobraz elektrowni węglowej pod Pelpinem
PublikacjaPrzedmiotem oceny oddziaływania na krajobraz była planowana elektrownia węglowa w obrębie Rajkowy w gminie Pelplin. Ocenie podlegał jeden wariant elektrowni na tle innych wariantów. Dla celów oceny adaptowano metodę badań, opracowaną i zastosowaną przez A. Sas-Bojarską dla oceny oddziaływania na krajobraz obwodnicy Augustowa. W jej ramach przeprowadzono szereg kroków:1. zebranie materiałów wyjściowych (materiały archiwalne dotyczące...
-
Kształtowanie mikrośrodowiska jako miejsca wspólnoty.
PublikacjaThe work concerns the field of architecture and covers shaping housing environment. It is an attempt to reactivate a category of neighbourly community and present it from a new perspective, namely as an effect of a conscious cooperation of the architect and future inhabitants. Its essence is the idea of microenvironment, perceived as a place of housing community. The following are involved:- application of the idea of the place...
-
Kształtowanie nowych japońskich ''mostów wstęgowych''
PublikacjaNa przykładzie kilku ostatnio wybudowanych w Japonii ''mostów wstęgowych'', omówiono samą ideę, jej przeobrażenia oraz aktualne tendencje rozwojowe tego typu konstrukcji. Dowiązano do pewnych podobnych konstrukcji europejskich budowanych w przeszłości.
-
Kształtowanie się społeczeństwa wiedzy informacyjnej.
PublikacjaSpołeczeństwo wiedzy informacyjnej jest przyszłością. Zarządzanie edukacją kreuje nową filozofię myślenia przez to społeczeństwo. Wpływ na to staje się coraz większy z racji wstąpienia Polski do Unii Europejskiej. Nie wykorzystanie tej okazji przez kraje kandydackie, także i Polski będzie dużym błędem. Budowanie społeczeństwa wiedzy informacyjnej dokonuje się na trzech płaszczyznach; edukacyjnej, infrastruktury telekomunikacyjnej...
-
Kompetencje i kształtowanie kultury bezpieczeństwa
PublikacjaNiniejszy rozdział poświęcono aktualnym problemom zarządzania kompetencjami i kształtowania kultury bezpieczeństwa w obiektach przemysłowych podwyższonego ryzyka. Przedstawiono również krajowy system certyfikacji osób odpowiedzialnych za bezpieczeństwo funkcjonalne jako przykład potwierdzania kompetencji przez niezależny urząd dozoru. Na zakończenie opisano uwarunkowania i zaproponowano kierunki doskonalenia systemowego zarządzania...
-
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Czasopisma -
Architektura Krajobrazu
Czasopisma -
Architektura Krajobrazu Podstawy Projektowania Terenów Zieleni
PublikacjaProjektowanie architektoniczne zawsze odbywa się w krajobrazie, stanowiąc jedno z wyzwań, przed jakim staje architekt w praktyce zawodowej. Jest jednym z wyznaczników jego świadomości środowiskowej. Niniejsze opracowanie prezentuje podstawowe narzędzia niezbędne do prowadzenia dialogu architekta z krajobrazem. Przeznaczone jest dla studentów wydziału architektury jako pomoc dydaktyczna dla przedmiotu architektura krajobrazu. Publikacja...
-
Transformacja krajobrazu miejskiego wielkich osiedli mieszkaniowych
PublikacjaWielkie osiedla mieszkaniowe uznać należy za jeden z ważniejszych przestrzennych ''globalnych produktów'' o czysto europejskim pochodzeniu. Są one typowe dla wizerunku miasta postsocjalistycznego. Zagadnienie tożsamości krajobrazowej tych struktur jest kwestią kluczową w procesie odnowy miast w Polsce. W zmiennych uwarunkowaniach doby globalizacji przeprowadzenie procesu transformacji wielkich oisedli nie może postępować jedynie...
-
Degradacja krajobrazu w Polsce - poszukiwanie przyczyn
PublikacjaAutor zwraca uwagę na postępującą degradację polskiego krajobrazu przez niewłaściwą zabudowę i błędne jej sytuowanie. Systematyzuje przejawy tego procesu, takie jak: wadliwa lokalizacja, rozpraszanie zabudowy, zabudowa niezharmonizowana ze sobą i z otoczeniem (nadmierne gabaryty, niepasujące formy i kolory), architektura sama w sobie brzydka. Poszukując przyczyn niepożądanych zjawisk, autor próbuje wyjaśnić popyt (dlaczego powstaje...
-
Jakość krajobrazu wyrazem jakości systemu OOS.
PublikacjaW artykule omówiono potrzebę wzmocnienia roli krajobrazu w systemie OOS. Uznano, że jakość krajobrazu jest wyznacznikiem prawidłowości przeprowadzenia procedury OOS. Oceniono, że dotychczasowe sposoby ochrony krajobrazu były mało skuteczne z powodu traktowania go w OOS jako wyizolowanego komponentu środowiska oraz bagatelizowania jego znaczenia. Stało się punktem wyjścia dla zaprezentowania koncepcji wzmocnienia roli ocen krajobrazu....
-
Problemy kształtowania Śródmieścia Gdyni
PublikacjaArtykuł dotyczy problemów kształtowania przestrzeni Śródmieścia Gdyni jako obszaru funkcjonalnego. Zawarto w nim refleksje dotyczące uwarunkowań historycznych rozwoju obszaru oraz mozliwych nowych obszarów / stref rozwojowych. Tym samym obejmuje on propozycję plityki rozwoju analizowanego obszaru.
-
Proces kształtowania nowego produktu
PublikacjaW pracy zaproponowano siedmioetapowy proces kształtowania nowych produktów, który oparto na dodatnich cechach tego rodzaju procesów występujących w literaturze światowej. Porównano najbardziej znaczące podejścia co do przebiegu procesu i wyciągnięto wnioski, które posłużyły do ustalenia podstawowych etapów i przeglądów. Proponowane etapy procesu to: identyfikacja sposobności, tworzenie koncepcji, wstępne rozpoznanie, pełne rozpoznanie...
-
Problematyka wiejska w nauczaniu projektowania jako konieczny warunek zachowania wartości środowiska kulturowego i naturalnego obszarów wiejskich
Publikacjakrajobrazy wiejskie będące obrazem środowiska kulturowego wsi, są jedenym ze źródeł tradycji w jej wieloaspektowej integralnej postaci, która obejmuje zarówno wartości przyrodnicze, kulturowe jak i społeczne. architektura i krajobraz stanowią ściśle powiązane elementy. wzajemne relacje architektura-krajobraz są różne i zależą od wartości przestrzennych, charakteru kulturowego i oddziaływania psychologicznego krajobrazu. dlatego...
-
Krajobraz kulturowy regionu - identyfikacja lokalnych wartości i ich zagrożenia
PublikacjaOmówienie przekształceń w krajobrazie kulturowym regionu Pomorza skutkującym zanikiem wyróżniających region cech i właściwości. Zwrócenie uwagi na ekonimiczny skutek zaniku regionalnej specyfiki krajobrazowej.
-
Krajobraz nomadyczny w Muittalus samid birra (1910) Johana Turiego
PublikacjaThe article introduces Muittalus samid birra (1910, An account of the Sami) by Johan Turi, the fi rstbook with a secular content written in the sami language by a sami person. The author, a wolf hunterand reindeer-breeder, describes a broad spectrum of his people’s daily life. Pictures of everydayactivities are supplemented with stories about the sami people’s knowledge of the world (traditions,myths,...
-
Kształtowanie płynności jako element zarządzania przedsiębiorstwem
PublikacjaKształtowanie płynności w przedsiębiorstwie wymaga zarządzania kapitałem obrotowym, zgodnie z przyjętą strategią: agresywną, umiarkowaną lun konserwatywną. Zarządzając kapitałem obrotowym należy zarządzać środkami pieniężnymi, należnościami i zobowiązaniami oraz zapasami.