Filters
total: 4365
filtered: 1087
-
Catalog
- Publications 1087 available results
- People 37 available results
- Inventions 127 available results
- Projects 3 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 1 available results
- Research Equipment 7 available results
- e-Learning Courses 75 available results
- Events 4 available results
- Open Research Data 3022 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: WIELOOBSZAROWY UKŁAD REGULACJI
-
Oscillations in the system with convrrter and filter.
PublicationW układach napędowych z maszyną asynchroniczną zasilaną z przekształtnika o dwukierunkowym przepływie energii oraz filtrem sieciowym mogą w niektórych stanach pracy pojawić się słabo tłumione oscylacje a nawet niestabilność. Oscylacje zależą nie tylko od parametrów układu, ale także od wartości i kierunku przepływu mocy przepływającej przez filtr. Stany przejściowe w napięciu sieci oddziałują na układ sterowania przekształtnika...
-
Ocena wykonania hydrodynamicznego modelu numerycznego Dolnej Wisły oraz symulacji numerycznych przepływów na Dolnej Wiśle, w ramach realizacji zadania: „Odbudowa budowli regulacyjnych na Dolnej Wiśle w km 718 – 933 – dokumentacja projektowa
PublicationPrzedstawiono opinię na temat opracowanego modelu numerycznego Dolnej Wisły w ramach realizacji zadania: „Odbudowa budowli regulacyjnych na Dolnej Wiśle w km 718 – 933. Przeanalizowano wyniki symulacji numerycznych przepływów w rzece i oceniono skuteczność regulacji rzeki ostrogami w celu zapewnienia drogi wodnej dla lodołamaczy.
-
Porównanie właściwości układu napędowego z falownikiem napięcia i prądu
PublicationW referacie porównano dwa układy napędowe zasilane z falownika napięcia i prądu. Przed-stawiono budowę obydwu układów. Wyróżniono cechy szczególne oraz dwoistość struktur (dual relationships). Przedstawiono metodę szerokości impulsów dla falownika napięcia i prądu. Pokazano multiskalarne układy regulacji. Przedstawiono badania symulacyjne ukła-dów.
-
Artificial neural network based sensorless control ofinduction motor.
PublicationW artykule przedstawiono bezczujnikowy układ sterowania silnikiem indukcyjnym wykorzystujący sztuczne sieci neuronowe (ANN). Sieć neuronową wykorzystano w regulatorze prędkości silnika. Zaprezentowano wyniki badań symulacyjnych.
-
Napowietrzanie w oczyszczalni ścieków - od modelu do sterowania
PublicationW artykule przedstawiono dynamiczny model instalacji napowietrzającej, a następnie opracowano nieliniowy predykcyjny układ sterowania tym obiektem. Przedstawiono wyniki sterowania instalacją pracującą w oczyszczalni ścieków w Kartuzach.
-
Układy hydrauliczne stosowane w samochodach osobowych''. Część II.
PublicationOpisano : hydrauliczny układ zapobiegania blokowania kół, położenie spoczynkowe, fazę utrzymania ciśnienia, zmniejszania ciśnienia. Całość publikacji podsumowano omawiając rolę poszczególnych elementów układu hydraulicznego napędu poszczególnych podzespołów.
-
Fractal analysis and modelling of gas bubble formation.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych generowania pęcherzyków powietrznych z dysz o różnej średnicy, umieszczonych pod powierzchnią wody. Sygnał rejestrowany przez układ laser-fotodioda poddano analizie fraktalnej.
-
Photovoltaic properties of tetracene and pentacene layers.
PublicationPraca przedstawia wyniki badań zjawiska fotowoltaicznego w warstwach tetracenu i pentacenu naniesionych w tych samych warunkach na szklane podłoże, zaopatrzonych w ten sam układ elektrod.
-
Flow field around growing and rising vapour bubble by PIV measurement.
PublicationPrzedstawiono wyniki badania pól prędkości wokół wzrastających i unoszących się pęcherzyków parowych generowanych z pojedynczego centrum nukleacji. W badaniach zastosowano komercyjny układ Particle Image Velocimetry.
-
Mikromocowy procesor analogowy CMOS do wstępnego przetwarzania obrazu
PublicationW artykule przedstawiono scalony analogowy układ wizyjny (ang. vision chip), który wykonuje splotowe niskopoziomowe algorytmy przetwarzania obrazów w czasie rzeczywistym. Układ prototypowy został wykonany w technologii CMOS 0,35 μm i zawiera matrycę SIMD procesorów analogowych o rozmiarze 64 x 64. Wymiary topografii matrycy wynoszą 2,2 mm x 2,2 mm, co daje gęstość 877 procesorów na mm2. Matryca pobiera moc mniejszą niż 0,4 μW (poniżej...
-
Hybrid dynamically balanced saw frame drive
PublicationW pilarkach ramowych, w których rama piłowa jest napędzana poprzez mechanizm korbowy, generowana przez ramę piłową siła bezwładności oddziaływuje na fundament pilarki oraz na jej układ napędowy. W niniejszym artykule przedstawiono sposób eliminacji tych niekorzystnych zjawisk. Autorzy zaprezentowali dynamicznie wyrównoważony hybrydowy układ napędu ramy piłowej, w którym występuje akumulator energii kinetycznej przyłączony równolegle...
-
Niskomocowy komparator z zatrzaskiem przeznaczony do cyfrowego przetwornika obrazu CMOS
PublicationW artykule zaproponowano realizację analogowego niskomocowego komparatora z zatrzaskiem przeznaczonego do cyfrowego piksela CMOS. Komparator zaprojektowano w technologii 0,35 μm CMOS. Układ zoptymalizowano pod kątem obniżenia poboru mocy ze źródła zasilającego i powierzchni topografii. W projekcie zastosowano techniki redukcji poboru mocy statycznej i dynamicznej. Komparator przebadano symulacyjnie w układzie cyfrowego piksela...
-
Niskomocowy komparator z zatrzaskiem przeznaczony do cyfrowego przetwornika obrazu CMOS
PublicationW artykule zaproponowano realizację analogowego niskomocowego komparatora z zatrzaskiem przeznaczonego do cyfrowego piksela CMOS. Komparator zaprojektowano w technologii 0,35 μm CMOS. Układ zoptymalizowano pod kątem obniżenia poboru mocy ze źródła zasilającego i powierzchni topografii. W projekcie zastosowano techniki redukcji poboru mocy statycznej i dynamicznej. Komparator przebadano symulacyjnie w układzie cyfrowego piksela...
-
Matching trajectory of a person to a map in inertial navigation system
PublicationPaper describes the method of matching, to a map, trajectories of a person walking indoors, obtained from inertial navigation module. General principle of matching algorithm based on particle filtering is presented. Method of detecting particle collisions is described as well. The last chapter provides test results of map matching related to a true trajectory.
-
Wpływ struktury, algorytmów działania oraz nastawień układów regulatorów transformatorów 110/SN na możliwość powstania i przebieg awarii napięciowej
PublicationReferat przedstawia zagadnienia związane z możliwością pogłębienia deficytu mocy biernej w wyniku działania regulatorów transformatorów 110kV/SN. Rozważania teoretyczne rozszerzono o wyniki pomiarów oraz badania symulacyjne. Wnioski przedstawione w końcowej części referatu powstały w wyniku krytycznej analizy stanu obecnego pracy układów regulacji stacji 110kV/SN.
-
Nowe narzędzia tarczowe do obróbki powierzchni płaskich na docierarkach
PublicationPrzedstawiono konstrukcje narzędzi tarczowych jednolitych i modułowych do obróbki powierzchni płaskich na docierarkach tarczowych. Podano przykłady regulacji wkładek ściernych oraz porównano wyniki badan docierania standardowego z mikroszlifowaniem. Szlifowanie z kinematyką docierania to jedna z obecnych tendencji rozwoju obróbki bardzo dokładnej powierzchni płaskich i płasko-równoległych.
-
Założenia do zasad rozliczeń za świadczenie usług systemowych U i Q
PublicationPrzedstawiono przyjęte założenia do rozliczeń za świadczenie usług w zakresie regulacji napięć i mocy biernej w systemie energetycznym. Uwzględniono złożone wzajemne relacje zachodzące pomiędzy podmiotami gospodarczymi na rynkach energii i rynkach usług, w obecnych uwarunkowaniach organizacyjnych polskiej elektroenergetyki. Zaproponowano rynkowe zasady rozliczeń za świadczone usługi.
-
Zastosowanie układu GPS do synchronizacji magnetometrów skalarnych
PublicationW pracy przedstawiono zastosowanie układu GPS do synchronizacji pracy dwóch magnetometrów skalarnych. opisano układ pomiarowy z dwoma magnetometrami oparty na GPS i przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych.
-
Zmiana sprzedawcy energii elektrycznej w Polsce – proces bazujący na generalnej umowie dystrybucji
PublicationPolska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej zobowiązała się m.in. do przestrzegania wspólnych zasad dotyczących rynku energii elektrycznej. Jednym z istotnych przykładów tych regulacji jest postrzeganie energii jako towaru podlegającego mechanizmom rynku konkurencyjnego. Wprowadzone w krajowej energetyce procesy rynku konkurencyjnego umożliwiają odbiorcom energii m.in. swobodny wybór sprzedawcy energii w formule TPA. To...
-
Active Damping of Impulse-Excited Flexible Plate Vibration
PublicationArtykuł prezentuje metodę aktywnego tłumienia drgań podatnej płytki wzbudzanych impulsowo. Układ sterowania składa się z aktywych wzbudników piezoelektrycznych przymocowanych do przedmiotu. Efektywnośc metody została potwierdzona badaniami eksperymentalnymi.
-
Wody opadowe, aspekty prawne, ekonomiczne i techniczne
PublicationW oparciu o ustalenia specjalistycznej konferencji przedstawiono podstawowe problemy związane z rozsądnym zagospodarowaniem wód opadowych. Braki jednoznacznych regulacji prawnych w tym określenia odpowiedzialności, niemożlliwość dostataecznie wiarygodnej oceny ilościowej oraz szczególna złożoność ssytemów narzucają konieczność poszukiwanie akceptowalnych rozwiązań. Problem dynamiczności rozwoju zjawisk meteorologicznych, szczególna...
-
Identyfikacja stałej reprezentującej bezwładność masy przepływającej wody
PublicationW artykule przedstawiono sposób identyfikacji wartości parametru reprezentującego bezwładność masy przepływającej wody dla hydrozespołów pracujących przy dużym spadzie i długich rurociągach. Opisany sposób identyfikacji wykorzystywany jest w adaptacyjnej metodzie synchronizacji. Do identyfikacji wykorzystuje się uproszczony model matematyczny układu regulacji prędkości kątowej oraz początkową fazę odpowiedzi synchronizowanego obiektu.
-
Identification of the Inertia of Masses Flowing Water through the Pipes in Water Power Plants
PublicationW artykule przedstawiono sposób identyfikacji stałej czasowej reprezentującej bezwładność mas przepływającej wody w systemie rurociągów, w elektrowni wodnej. Przedstawiono strukturę modelu układu regulacji prędkości kątowej wykorzystywanego w procesie identyfikacji oraz przeprowadzono badania skuteczności działania metody w środowisku Matlab-Simulink. Opisano najistotniejsze wnioski wynikające z przeprowadzonych badań symulacyjnych.
-
Bezczujnikowe sterowanie trakcyjnym silnikiem IPMSM małej mocy
PublicationW referacie przedstawiono bezczujnikowy napęd trakcyjny wykorzystujący silnik synchroniczny z magnesami trwałymi zagłębionymi w wirniku (IPMSM). Zaprezentowano ogólną strukturę układu regulacji momentu silnika. Omówiono estymatory położenia kątowego wirnika dla małych i dużych prędkości kątowych. Opisano laboratoryjne stanowisko badawcze. Przedstawiono wybrane wyniki eksperymentalne z bezczujnikowej pracy napędu.
-
Polityka edukacyjna Unii Europejskiej a proces przeobrażeń w oświacie
PublicationPublikacja obejmuje problematykę przemian systemowych w sektorze oświaty związanych z realizacją podstawowych założeń polityki edukacyjnej Unii Europejskiej. Poruszane w niej zagadnienia odnoszą się głównie do: obowiązującej w krajach UE koncepcji uczenia się przez całe życie,realizacji europejskich programów edukacyjnych oraz podstawowych regulacji prawnych związanych z powszechną edukacją
-
Potencjał aplikacyjny i możliwości regulacyjne wielopulsowych falowników napięcia (MP-VSI) z dławikami sprzężonymi
PublicationW artykule pokazano sposób budowy oraz metody syntezy i regulacji sinusoidalnego napięcia wyjściowego niekonwencjonalnych falowników napięcia, cechujących się bardzo małą częstotliwością przełączania. Falowniki są budowane z typowych modułów połączonych równoległe za pomocą dławików sprzężonych. Przedstawiono wyniki wybranych badań symulacyjnych i eksperymentalnych, oraz omówiono najważniejsze obszary potencjalnych zastosowań.
-
Ocena geometrii nowoułożonego toru w Metrze Warszawskim
PublicationW artykule przedstawiono ocenę stanu geometrycznego toru Metra Warszawskiego uwzględniając technologię regulacji toru w poszególnych fazach budowy. Zastosowano statystyczną analizę danych z pomiarów geodezyjnych, ocenę wskaźników syntetycznych oraz ocenę progową stosowaną w djagnostyce kolejowej. W artykule zawarto również opis technologii związanej z budową i regulacją toru.
-
Chapter 2: Modelling and analysis of rotor with magnetic bearing system
PublicationThe paper is concerned with rotor magnetic bearing system modelling. Such system is a relatively complex electromechanical system and can be considered as typical mechatronic one. The port-based modelling of physical systems has been used to obtain discrete-continuous model of considered system. Proposed approach enables to obtain reduced low-order lumped parameter representation of the system including gyroscopic interactions....
-
Theoretical and experimental investigation of Optical Coherent Tomography topologies
PublicationW artykule przedstawiono teoretyczną i eksperymentalną analizę konfiguracji interferometrów w układach koherentnego tomografu optycznego. Zaprezentowano zrealizowany układ, którego specjalnie zaprojektowana konfiguracja pozawala na analizę zmian polaryzacji sygnału pomiarowego.
-
Modernizacja systemu grzewczego dwu osiedli komunalnych z zastoso-waniem bloków elektryczno-ciepłowniczych.
PublicationPrzedstawiono system grzewczy dla dwu osiedli po termomodernizacji. Układ technologiczny źródła zapewnia energię elektryczną do zasilania sprężarkowych pomp grzejnych i grzałek elektrycznych w poszczególnych budynkach jednego z osiedli.
-
Sprawność układów turboparowych z przegrzewem wewnętrznym i bez przegrzewu wewnętrznego.
PublicationW pracy przedstawiono porównanie sprawności ukłądów turboparowych z i bez wewnętrznego przegrzewu pary. W oparciu o analizę stwierdzono, że układ z przegrzewem ma wyższą sprawność niż bez przegrzewu.
-
The computer numerical control system with permanent magnet synchronous motor servo-drives.
PublicationPrzedstawiono układ serwonapędów wieloosiowej maszyny sterowanej numerycznie. W układzie wykorzystano silniki synchroniczne z magnesami trwałymi oraz procesory synałowe DSP. Omówiono algorytmy sterowania nadrzędnego oraz problemy sterownia silnika PMSM.
-
A design proposal of driving system for roof segments and gantry crane of ecological floating dock
PublicationW pracy przedstawiono propozycję napędu segmentów przesuwnego zadaszenia oraz suwnicy ekologicznego doku pływającego. Proponowany układ napędowy oparto na zastosowaniu elektrycznych silników asynchronicznych z zewnętrznym sterowaniem częstotliwościowym prędkości obrotowej.
-
Trajectory tracing problem for a redundantly actuated walking robot
PublicationPraca prezentuje zagadnienia modelowania dynamiki robotów kroczących. Rozważany robot jest układem o zmiennej liczbie stopni swobody. Wynika to z obecności więzów jednostronnych występujące w układzie. Jak dla większości układów o zmiennej liczbie stopni swobody, w niektórych z konfiguracji roboczych liczba silników przekracza liczbę stopni swobody. (dla układów płaskich, po pojawieniu się kontaktu koła i odnóża, układ o sześciu...
-
Design and simulation of excitation laser system for in-situ Raman monitoring
PublicationPraca opisuje projekt oraz kontrukcję laserowego pobudzania próbek cienkowarstwowych. Zaprezentowana modelowanie optyczne systemu pobudzania oraz konfigurację prototypu. Układ znajdzie zastosowanie w długoogniskowym spektroskopie ramanowskim pracującym na stanowisku PA CVD.
-
Modernizacja systemu grzewczeggo dwu osiedli komunalnych z zastoso-waniem bloków elektryczno-ciepłowniczych.
PublicationPrzedstawiono nowobudowaną elektrociepłownię osiedlową. Układ tech-nologiczny źródła składa się z trzech spalinowych bloków elektryczno-ciepłowniczych oraz dwu wodnych kotłów kondensacyjnych, dla których paliwem jest ciekły gaz ziemny (LNG).
-
System pomiarowy do sprawdzania dokładności elementów układu pomiaru prądu. Measuring system for testing the current measuring system components
PublicationPrzedstawiono badany układ pomiarowy składający się z przetworników pomiaro-wych, filtrów, komputera z kartą akwizycji danych. Zaprezentowano skompute-ryzowany system pomiarowy do badania niepewności pomiaru układem pomiarowym.Podano wyniki badań.
-
Diagnostyka układów automatycznej synchronizacji prądnic w czasie rzeczywistym
PublicationW referacie omówiono prototyp układu do badań UASP w czasie rzeczywistym. Szczególną uwagę poświęcono metodyce prowadzenia badań, architekturze sprzętowej urządzenia, modelom matematycznym układów regulacji napięcia i prędkości kątowej w nim zaimplementowanym oraz systemowi komputerowemu urządzenia. Wskazano na celowość stosowania urządzeń na rzeczywistych obiektach oraz omówiono korzyści z nich wynikające.
-
Symulacja pracy przesuwnika fazowego w sieci elektroenergetycznej przy połączeniu transformatora szeregowego w gwiazdę
PublicationPoniższy artykuł prezentuje sposób regulacji mocy czynnej i biernej za pomocą przesuwnika fazowego, którego uzwojenie transformatora dodawczego (szeregowego) jest połączone w gwiazdę. W artykule pokazano regulację mocy czynnej i biernej na przykładzie wybranego systemu elektroenergetycznego. Omawiany przesuwnik fazowy reguluje jednocześnie przepływem mocy czynnej i biernej w danym systemie elektroenergetycznym.
-
WYKORZYSTANIE BATERII KONDENSATORÓW ZAINSTALOWANYCH W SIECI SN DO OGRANICZENIA START MOCY W SIECI
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań pokazujące możliwości wykorzystania baterii kondensatorów zainstalowanych wewnątrz sieci SN (w odbiorców przemysłowych), w celu zminimalizowania strat mocy w sieci elektroenergetycznej. Wyniki analizy pozwoliły określić, które ze stosowanych obecnie kryteriów regulacji jest najbardziej korzystne. Wskazywano również na konieczność koordynacji działań regulatorów transformatora i baterii kondensatorów.
-
Advantages of adaptive control in LP turbines.
PublicationW pracy przedstawiono wyniki obliczeń numerycznych dla ostatniego stopnia turbiny parowej, w którym kierownica posiadała mozliwośc adaptacji do zmiennego ciśnienia w kondensatorze. Adaptacyjność uzyskiwano porzez zmianę kąta ustawienia ruchomej krawędzi spływu (lotki) kierownicy. Wykazano korzysny wpływ tego typu regulacji zarówno na sprawność ostatniego stopnia jak i stopni poprzedzających.
-
Nowe konstrukcje narzędzi ściernych do obróbki na docierarkach tarczowych.
PublicationPrzedstawiono nowe konstrukcje tarczowych narzędzi jednolitych i składanych do obróbki powierzchni płaskich na docierarkach jedno- i dwutarczowych. Podano przykłady regulacji wkładek ściernych w narzędziach modułowych oraz porównano proces docierania standardowego z mikroszlifowaniem. Szlifowanie z kinematyką docierania to jedna z tendencji rozwoju obróbki bardzo dokładnej powierzchni płaskich i płasko-równoległych.
-
The PWM current source inverter with IGBT transistors and multiscalar model control system
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono struktury układów sterowania maszyny indukcyjnej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono metodę modulacji szerokości impulsów dla falownika prądu. Pokazano modele matematyczne maszyny indukcyjnej klatkowej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono trzy układy regulacji sterowania multiskalarnego z czego dwa są nowe. Rozważania teoretyczne zweryfikowano za pomocą badań symulacyjnych.
-
Nieliniowe układy sterowania silnikiem indukcyjnym zasilanym z falownika prądu
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono struktury układów sterowania maszyny indukcyjnej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono metodę modulacji szerokości impulsów dla falownika prądu. Pokazano modele matematyczne maszyny indukcyjnej klatkowej zasilanej z falownika prądu. Przedstawiono trzy układy regulacji sterowania multiskalarnego z czego dwa są nowe. Rozważania teoretyczne zweryfikowano za pomocą badań symulacyjnych.
-
Time-varied-gain correction for digital echosounders. W: [CD-ROM] Forum A-custicum Sevilla 2002. 3rd European Congres on Acoustics. XXXIII Spanish Congress on Acoustics - TECNIACUSTICA 2002. European and Japanese Symposium on Acoustics. Sevilla, Spain 16-20 September 2002. Madrid: Sociedad Espano- la de Acustica**2002 vol. 33, [6 s.] 6 rys. bibliogr. 2 poz. ISBN: 84-87985-06-8 Special Issue of the Journal Revista de Acustica, vol.XXXIII, ano 2002. Korekcja zasięgowej regulacji wzmocnienia dla echosond cyfrowych.
PublicationW pracy przedstawiono modyfikację statystycznej metody EMS stosowanej w za-gadnieniach odwrotnych, polegającą na iteracyjnym rozwiązaniu równania Fred-holma. Pokazano jej zastosowanie do pośredniej estymacji siły celu ryb sto-sowanej dla danych pozyskanych przez hydrakustyczne systemy jednowiązkowewykorzystywane w przeszukiwaniach akustycznych. Wyniki porównano z rezulta-tami uzyskanymi technikami dekompozycji SVD.
-
CSR in Polish SMEs- from perception to infatuation. Examples of socially engaged firms from Pomeranian Region
PublicationDespite the increasing worldwide awareness of the importance of social issues in con-temporary business management, Polish small and medium-sized enterprises seem to re-main in the group of followers, certainly not leaders, of the corporate social responsibility (CSR) movement, and this despite important dissemination efforts by numerous institu-tions. The aim of this paper is to present the bumpy road to the (still incomplete)...
-
The system combined of low-speed marine diesel engine and steam turbine in ship propulsion applications
PublicationPrzedstawiono koncepcje okrętowego układu kombinowanego silnik wolnoobrotowy tłokowy- turbina parowa, wykorzystującego ciepło zawarte w spalinach wylotowych.Porównano układ kombinowany dużej mocy dla dwóch silników tłokowych porównywalnych mocy z punktu widzenia termodynamicznego.
-
Inteligentne otoczenie w aplikacjach prozdrowotnych - przykłady rozwiązań
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję inteligentnego otoczenia jako wyposażenia tzw inteligentnego budynku ukieunkowanego na wspomaganie diagnostyki medycznej osób zagrożonych określonymi chorobami. Przedstawiono bliżej dwa rozwiązania – układ inteligentnej wagi i krzesła kardiologicznego.
-
Inteligentne otoczenie w aplikacjach prozdrowotnych - przykłady rozwiązań
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję inteligentnego otoczenia jako wyposażenia tzw inteligentnego budynku ukieunkowanego na wspomaganie diagnostyki medycznej osób zagrożonych określonymi chorobami. Przedstawiono bliżej dwa rozwiązania – układ inteligentnej wagi i krzesła kardiologicznego.
-
Inverse method for 3D shaped centrifugal compressor (rotor and diffuser)
PublicationW artykule przedstawiono sposób wyznaczania kształtu wirnika i dyfuzora sprężarki promieniowej. Podano układ równań oraz warunki zamknięcia układu. Przykładowe rozwiązanie wskazuje na silny wpływ warunków na wlocie na kształt dyfuzora.