Search
Search results for: SFRUSTROWANE PARY LEWISA
-
Frustrated Lewis Pairs (FLP): new class of phosphorus compounds with applications in synthetic chemistry and catalysis.
ProjectsProject realized in Department of Inorganic Chemistry according to UMO-2016/21/B/ST5/03088 agreement from 2017-07-19
-
Kinga Kaniewska-Laskowska dr inż.
PeopleEducation BSc - qualification: Engineer in Chemistry 2013: Gdańsk University of Technology, Faculty of Chemistry, Department of Inorganic ChemistryPL thesis title: Kompleksy żelaza z ligandami fosfinidenowymiEN thesis title: Iron complexes with phosphinidene ligands Supervisor: dr hab. inż. Rafał Grubba MSc - qualification: Master of Science in Chemical Technology, spec. Organic Technology 2014: Gdańsk University of Technology,...
-
Równowagowy przepływ pary mokrej w części niskoprężnej turbiny parowej
PublicationW części niskoprężnej (NP) kondensacyjnej turbiny parowej przedostatni stopień ( zwany stopniem Baumanna) stwarza możliwość zwiększenia mocy wyjściowej turbiny, bez zwiększenia długości łopatek ostatniego stopnia. Stopień Baumanna pracuje w obszarze, w którym zachodzi zjawisko tzw. spontanicznej kondensacji, która jest nierównowagowym przejściem fazowym. Początek obszaru występowania pary mokrej jest związany z położeniem tzw....
-
Walidacja modelu pary mokrej przez porównanie z eksperymentem
PublicationW artykule opisano model homogenicznej nierównowagowej kondensacji pary wodnej. Weryfikacja modelu została przeprowadzona w oparciu o eksperyment z dyszą de Lavala pracującą w warunkach kondensacji. W pracy zawarto porównanie wyników numerycznych z danymi z eksperymentu przeprowadzonego w IMP. Przedstawiono również krótki wstęp teoretyczny.
-
Wyjaśnienie przyczyn korozji rur kotła, wytwornicy pary technologicznej instalacji Olefiny
PublicationWykonano badania przyczyn korozji rurek wytwornicy pary instalacji Olefiny. Przeprowadzono badania metalograficzne oraz SEM i EDX produktów korozji
-
Ocena stanu trójnika rurociągu pary świeżej ze stali 13HMF metodą emisji magnetoakustycznej
PublicationZbadano trójnik w rurociągu pary świeżej ze stali 13HM o czasie eksploatacji około 66 tyś. godzin. Mierzono: natężenie emisji magneto akustycznej (EMA), twardość HV, współczynnik tłumienia fal ultradźwiękowych (dB/mm). W przypadku badania EMA do magnesowania użyto grubościenny elektromagnes jarzmowy o adaptowanych ramionach a sygnał napięciowy z szerokopasmowej sondy był filtrowany w celu eliminacji zakłóceń przemysłowych. Porównawcza...
-
Modelowanie przeplywu pary przez okołodźwiękowe wieńce turbinowe przy użyciu sztucznych sieci neuronowych
PublicationNiniejszy artykul stanowi opis modelu przepływu pary przez okołodźwiękowe stopnie turbinowe, stworzonego w oparciu o sztuczne sieci neuronowe (SSN). Przedstawiony model neuronowy pozwala na wyznaczenie rozkladu wybranych parametrów w analizowanym przekroju kanalu przeplywowego turbiny, dla rozpatrywanego zakresu wartości ciśnienia wlotowego.
-
Modelowanie przepływu pary przez okołodźwiękowe wieńce turbinowe z użyciem sztucznych sieci neuronoych
PublicationNiniejszy artykuł stanowi opis modelu przepływu pary przez okołodźwiękowe stopnie turbinowe, stworzonego w oparciu o sztuczne sieci neuronowe (SSN). Przedstawiony model neuronowy pozwala na wyznaczenie rozkładu wybranych parametrów w analizowanym przekroju kanału przepływowego turbiny dla rozpatrywanego zakresu wartości ciśnienia wlotowego.
-
Ocena wpływu poprawy dokładności pomiaru temperatury pary świeżej na efektywność ekonomiczną bloku energetycznego
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono wyniki badań wpływu poprawy dokładności pomiaru temperatury pary świeżej na wskaźniki sprawności i produkcji bloku ciepłowniczego. Analizy dokonano w oparciu o moduł zaproponowany przez firmę Alstom, składający się z regulatora stanu z obserwacją oraz precyzyjnej termopary. Narzędziem wykorzystanym do badań był program GateCycle 6.1, w którym zamodelowano blok BC-50, wykorzystując rzeczywiste...
-
Nowa koncepcja poprawy elastyczności bloków parowych z zastosowaniem magazynów pary
PublicationCelem niniejszej pracy jest krótki przegląd sposobów magazynowania energii i odniesienie się do sposobu, który byłby najdogodniejszy dla bloków parowych klasy 370-390 MWe. W niniejszej pracy zaproponowano innowacyjny magazyn pary, który jest integralną częścią obiegu parowego i dzięki temu szybko odpowiada na zmiany zapotrzebowania na energię elektryczną, a zatem może usprawniać świadczenia usługi regulacji pierwotnej przy jednoczesnym...
-
POPRAWY ELASTYCZNOŚCI PRACY BLOKÓW PAROWYCH I GAZOWO-PAROWYCH PRZEZ ZASTOSOWANIE MAGAZYNU PARY
PublicationCelem niniejszej pracy jest krótki przegląd sposobów magazynowania energii i odniesienie się do sposobu, który byłby najdogodniejszy dla bloków zawodowych parowych i gazowo-parowych. W niniejszej pracy zaproponowano innowacyjny magazyn pary, który jest integralną częścią obiegu parowego, bądź gazowo-parowego i dzięki temu szybko odpowiada na zmiany zapotrzebowania na energię elektryczną, a zatem może usprawniać świadczenia usługi...
-
Model neuronowy jako alternatywa dla numerycznego modelu okołodźwiękowego przepływu pary przez palisadę turbinową.
PublicationWystępowanie skośnej fali uderzeniowej w przepływie pary przez palisadę turbinową stanowi zagrożenie dla bezpiecznej pracy turbiny oraz dla jej elementów konstrukcyjnych. Detekcja oraz lokalizacja fali uderzeniowej, a także rozpoznanie przyczyny jej powstawania, nie są możliwe do osiągnięcia na drodze pomiarowej. Analizę zjawisk zachodzących wewnątrz kanału przepływowego umożliwiają natomiast modele numeryczne oraz neuronowe. Zaletą...
-
Programowo-sprzętowa platforma symulacyjna - Hardware In the Loop - zaawansowanego układu sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję programowo-sprzętowej platformy symulacyjnej wykorzystującej technikę symulacji w pętli sprzętowej HIL (ang. Hardware In The Loop simulation), wykorzystanej dla potrzeb projektowania i weryfikacji w czasie rzeczywistym (ang. Real Time) zaawansowanych algorytmów sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej. Jej głównymi elementami są: środowisko czasu rzeczywistego Matlab/Simulink...
-
Programowo-sprzętowa platforma symulacyjna - Hardware In the Loop - zaawansowanego układu sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję programowo-sprzętowej platformy symulacyjnej wykorzystującej technikę symulacji w pętli sprzętowej HIL (ang. Hardware In The Loop simulation), wykorzystanej dla potrzeb projektowania i weryfikacji w czasie rzeczywistym (ang. Real Time) zaawansowanych algorytmów sterowania poziomem wody w pionowej wytwornicy pary elektrowni jądrowej. Jej głównymi elementami sa: środowisko czasu rzeczywistego Matlab/Simulink...
-
Ocena odporności na zużycie ścierne stopów Ti na elementy pary trącej endoprotez stawu kolanowego
PublicationNajczęściej stosowanym biomateriałem tytanowym na elementy endoprotez stawu kolanowego jest stop Ti6Al4V. Z uwagi na zawartość wanadu, zaliczanego do pierwiastków o dużej toksyczności podejmowane są działania w kierunku zastąpienia wskazanego stopu - stopami bezwanadowymi. Jednym z najbardziej obiecujących jest stop Ti13Nb13Zr zawierający w swoim składzie jedynie pierwiastki witalne, niewywołujące stanów zapalnych i odczynów...
-
Wpływ parametrów zewnętrznych na wytwarzanie pary w kotle opalanym
PublicationW artykule przedstawiono analizę statystyczną wpływu parametrów zewnętrznych na strumień ciepła zawartego w paliwie dolotowym do okrętowego kotła opalanego. Jako parametry niezależne wytypowano średnią dobową moc chwilową silnika głównego i agregatów prądotwórczych, temperaturę wody zaburtowej oraz zanurzenie. Analizę przeprowadzono dla czterech różnych stanów eksploatacyjnych badanego statku.
-
Optymalizacja parametrów pracy siłowni osiągającej zaawansowane super ultrandkrytyczne parametry pary świeżej oraz modyfikacje obiegu parowego pozwalające zwiększyć jego sprawność
PublicationW niniejszym artykule przedstawiono metody optymalizacji parametrów siłowni osiągającej zaawansowane super ultranadkrytyczne parametry pary. Stworzono modele obliczeniowe trzech nadkrytycznych obiegów parowych: z pojedynczym przegrzewam międzystopniowym, z podwójnym przegrzewem międzystopniowym oraz „Master Cycle". Zaprezentowano wpływ dodatkowego przegrzewu międzystopniowego i konfiguracji Master Cyde na sprawność obiegu parowego....
-
Metodyka obliczeń przepływu pary przez układy łopatkowe turbin dla celów diagnostycznych
PublicationPrzedstawiono ogólne metody wyznaczania natężenia przepływu strat energii w turbinach parowych w zmiennych warunkach ruchu. Zaproponowano metodę wyznaczania tych parametrów dla potrzeb diagnostyki turbozespołu.
-
Selected design and construction aspects of supercritical steam generators for high temperature reactors = Wybrane aspekty konstrukcyjne i projektowe generatorów pary nadkrytycznej ogrzewanych z reaktorów wysokotemperaturowych
PublicationW artykule zaprezentowano uwarunkowania projektowe i konstrukcyjne nadkrytycznego generatora pary (jednoprzepływowego) wykorzystującego do ogrzewania hel z reaktorów HTR i VHTR. Wymiennik helikoidalny jest preferowany dla zwiększenia wymiany ciepła i zwartości. Badano własności czynników wymieniających ciepło z parą w obszarach przy- i nadkrytycznych. Analizowano korelacje, aby wybrać najbardziej wiarygodne. Przedyskutowano najbardziej...
-
Co-crystals of iodopentafluorobenzene with nitrogen donors: 2-D molecular assemblies through halogen bonding and aryl-perfluoroaryl interactions
PublicationWspółkrystalizacja pentafluorojodobenzenu z metylowymi pochodnymi pirydyny prowadzi do powstania heterodimerów stabilizowanych wiązaniem halogenowym C-I...N, które organizują się w dwuwymiarowe struktury typu brick-wall, utrzymywane oddziaływaniami pi-pi pomiędzy jednostkami arylowymi i perfluoroarylowymi.
-
Neuronowa symulacja temperatury i ciśnienia pary w upuście parowego bloku energetycznego = Neural simulation of pressure and temperature fluctuations at steam extraction of power units with steam turbine
PublicationW artykule przedstawiono metodę symulacji neuronowej dla zastosowań w diagnostyce on-line bloków energetycznych. Model neuronowy opiera się na statycznych jednokierunkowych sieciach neuronowych (SSN) oraz na danych z parowego bloku energetycznego o mocy 200 MW. SSN obliczają wartości referencyjne parametrów cieplno-przepływowych dla aktualnego obciążenia obiektu. Określono wpływ architektury sieci i danych uczących na jakość symulacji...
-
Analysis of effects of formation of non-condensable gases and water vapor during a severe accident in a boiling water nuclear reactor Analiza skutków powstawania niekondensujących gazów i pary wodnej podczas ciężkiej awarii wrzącego reaktora jądrowego
Publication -
Maciej Wierzbowski dr inż.
People -
Janusz Stangret prof. dr hab. inż.
People -
Phosphinoborinium cation: a synthon for cationic B-P bond systems
PublicationHerein, we report access to phosphinoborinium cations via heterolytic cleavage of the boron-bromide bond in bromophosphinoborane. The product of the reaction was isolated as a dimeric dication possessing a planar P2B2 core. Activation of C-H and C-P bonds in the dication led to formation of the borinium-phosphaborene adduct. Reactivity studies revealed that title cation exhibits ambiphilic properties and intramolecular frustrated...
-
Diphosphination of CO2 and CS2 mediated by frustrated Lewis pairs - catalytic route to phosphanyl derivatives of formic and dithioformic acid
PublicationThe first example of CO2 diphosphination is described. Reactions of unsymmetrical diphosphanes with CE2 (E = O, S) catalyzed by BPh3 insert a CE2 molecule into the P-P bond with formation of the products of the general formula R2P-E-C(=E)-PR2. The obtained CO2 adducts arise from synergistic interaction of diphosphane and borane with CO2 molecule.
-
Diaminophosphinoboranes: effective reagents for phosphinoboration of CO2
PublicationThe monomeric diaminophosphinoboranes readily react with CO2 under mild conditions to cleanly form products of the general formula R2P-C(=O)-O-B(NR2)2 in the absence of a catalyst. The isolated products from the CO2-phosphinoboration were fully characterized by NMR spectroscopy, IR spectroscopy, and X-ray diffraction. The mechanism of CO2 phosphinoboration with diaminophosphinoboranes was elucidated by DFT calculations.
-
Symmetrical and unsymmetrical diphosphanes with diversified alkyl, aryl and amino substituents
PublicationWe present the comprehensive study of diphosphanes with diversified substituents regarding their syntheses, structures, and properties. To this end, we have synthesized a series of novel unsymmetrical alkyl, aryl and amino-substituted diphosphanes of the general formula R1R2P-PR3R4 (where R1, R2, R3, R4 = tBu, Ph, Et2N or iPr2N) via salt metathesis reactionof halophosphanes with metal phosphides in high yield. We vastly expanded...
-
Diphosphinoboranes as Intramolecular Frustrated Lewis Pairs: P–B–P Bond Systems for the Activation of Dihydrogen, Carbon Dioxide, and Phenyl Isocyanate
PublicationHerein, we present the first example of the activation of small molecules by P-B-P bond systems. The reactivity study involves reactions of two selected diphosphinoboranes, (tBu2P)2BPh (1’) and (Cy2P)2BNiPr2 (2), that differ in terms of their structural and electronic properties for the activation of dihydrogen, carbon dioxide, and phenyl isocyanate. Diphosphinoborane 1’ activates H2 under very mild conditions in the absence of...
-
Application of nonmetallic frustrated cations in the activation of small molecules
PublicationThe concept of nonmetallic frustrated cations has been used in small molecule activation. The in situ generated ambiphilic phosphinoborinium cation activated phenyl isocyanate, diisopropylcarbodiimide, and acetonitrile under very mild conditions without any catalyst, yielding single-, double-, or mixed-activation products. Furthermore, the mechanisms of the reactions of the phosphinoborinium cation with small molecules were elucidated...
-
Automatyczna wytwornica pary
Research Equipment -
Early stage of critical clusters growth in phenomenological and Molecular Dynamic simulation models.
PublicationOpisano proces kondensacji pary wodnej w ujĘciu fenomenologicznymi dynamiczno-molekularnym. Wczesne fazy wzrostu klastra opisano w ramach klasycznej teorii Hertza-Knudsena. Obszernie przedstawiono wyniki symulacji dynamiczno-molekularnych zjawiska kondensacji pary wodnej z jednorodnej fazy gazowej (przebieg powstawania małych klastrów H2O i szybkość wzrostu klastrów ponadkrytycznych).
-
Utilisation of bleed steam heat to increase the upper heat source temperature in low-temperature ORC
PublicationW pracy przedstawiono możliwość dogrzewu obiegu ORC za pomocą pary upustowej.
-
Selected mechanical properties of steam kiln-dried wood determined on the basis of cutting power
PublicationW artykule przedstawiono wyniki wiązkości oraz naprężeń granicznych przy ścinaniu drewna suszonego z użyciem pary wodnej na podstawie zmierzonych wartości mocy skrawania. Badaniom poddawano próbki dębowe oraz sosnowe pochodzące z północnych regionów Pomorza. Wykazano, że przyspieszone suszenie drewna z użyciem pary wywołuje obniżenie badanych właściwości mechanicznych, które wyznaczano z wykorzystaniem współczesnej mechaniki pękania.
-
Jadalne folie oraz powłoki powierzchniowe z polimerów naturalnych stosowane do opakowań żywności. Część 1. Właściwości
PublicationArtykuł stanowi przegląd literatury dotyczącej wykorzystania polimerów naturalnych (białek i polisacharydów) do wytwarzania jadalnych powłok powierzchniowych bądź opakowań artykułów żywnościowych. Omówiono ich właściwości ze szczególnym uwzględnieniem przepuszczalności pary wodnej oraz wymagania stawiane takim materiałom. Przedstawiono sposoby modyfikacji folii z polimerów naturalnych poprzez włączenie w ich struktury substancji...
-
DETEKCJA FAL UDERZENIOWYCH W UKŁADACH ŁOPATKOWYCH CZĘŚCI NISKOPRĘŻNYCH TURBIN PAROWYCH
PublicationW artykule przedstawiono wyniki numerycznych symulacji okołodźwiękowego przepływu pary przez ostatnie stopnie części niskoprężnej turbiny o mocy 50 MW. Celem przeprowadzonych symulacji była detekcja oraz lokalizacja fali uderzeniowej, występującej dla przyjętej geometrii układu łopatkowego. Przeanalizowano również wpływ zmiany wartości ciśnienia na wlocie do rozpatrywanych stopni turbiny na maksymalną wartość...
-
Obliczenia wytrzymałościowo-dynamiczne mes wieńca wirnikowego i pierścienia kierującego przepływ pary, przy wymuszeniach w warunkach pracy nominalnej i wyjściowego obciążenia z uwzględnieniem wyników cfd, [w:] kompleksowe badania, ocena i identyfikacja przyczyn awarii i uszkodzenia stopnia regulacyjnego wirnika cz. wp turbiny 18k370 bloku nr. 2 w oparciu o analizy przepływowo-wytrzymałościowe i metaloznawcze.
Publication -
Managment of low grade waste heat from the supercritical power plant using the ORC cycle aided by bleed steam
PublicationW pracy przedstawiono oryginalną koncepcję dogrzewu obiegu ORC za pomocą pary upustowej z nadkrytycznego bloku energetycznego.
-
Preliminary design of the last stage of supercritical steam turbine and proposition of anti-erosion coating for blades surface
PublicationIn this article a preliminary design of the last stage of supercritical steam turbine has been presented. A computational model of supercritical thermal cycle has been created in order to determine steam parameters at the stage inlet and outlet. The model was based on the structure of German coal-fired power plant Datteln 4. Further steam-flow parame-ters and dimensions of stator and rotor blades have been calculated analytically....
-
Experimental investigation of M-shape heat transfer coefficient distribution of R123 flow boiling in small-diameter tubes
PublicationW publikacji przedstawiono wyniki badań wrzenia czynnika R123 w srebrnych rurkach o małych średnicach (średnice wewnętrzne wynosiły odpowiednio 1.15 mm i 2.3 mm). Badania przeprowadzono w szerokim zakresie stopnia suchości pary (0.01-0.9), gęstości strumienia masy (650-3000 kg/(m2s)) oraz gęstości strumienia ciepła (40-80 kW/m2). W badaniach wykazano, że istnieją dwa lokalne maksima współczynnika przejmowania ciepła w jego profilu...
-
Experimental and theoretical investigation of microjet cooling in metalurgical applications
PublicationW pracy zaprezentowano model wrzącej strugi uderzającej o powierzchnię i wytwarzającej cienki film cieczowy, w którym tworzą się pęcherzyki pary.
-
Ranking decision variants by subjective paird comparisons in cases with incomplete data.
PublicationMetoda porównań parami wykorzystywana jest do szeregowania skończonej,zwykle niewielkiej liczby wariantów decyzyjnych. W metodzie tej ekspert lub grupa ekspertów proszona jest o wyrażenie swojej opinii dotyczącej każdej pary wariantów w postaci względnej preferenecji jednego wariantu nad drugim.Zdarza się jednak często, że ekspert nie jest w stanie ocenić pary lub par wiariantów i mamy wtedy do czynienia z sytuacją...
-
Nierównowagowe przemiany fazowe
PublicationWoda jest substancją, która występuje najczęściej w naturze i może przyjmować różne stany skupienia. Przemiany fazowe zachodzące w wodzie są przedmiotem naszego codziennego doświadczania. Mogą one zachodzić spontanicznie, lub także mogą być one inicjowane przez człowieka w różnego rodzaju maszynach i urządzeniach. Do najbardziej ciekawych przemian, które zachodzą w tym płynie są kondensacja i flashing. Oba te zjawiska mogą być...
-
Sprawność układów turboparowych z przegrzewem wewnętrznym i bez przegrzewu wewnętrznego.
PublicationW pracy przedstawiono porównanie sprawności ukłądów turboparowych z i bez wewnętrznego przegrzewu pary. W oparciu o analizę stwierdzono, że układ z przegrzewem ma wyższą sprawność niż bez przegrzewu.
-
Comparing combined gas tubrine/steam turbine and marine low speed piston engine/steam turbine systems in naval applications
PublicationPorównano układy napędowe okrętowe kombinowane turbina gazowa- turbina parowa oraz spalinowy okrętowy silnik tłokowy wolnoobrotowy - turbina parowa. Porównywano moce oraz zużycie paliwa oraz parametry pary świeżej układu turbiny parowej.
-
Species - specific detection of the toxic mushrooms Amanita virosa and Amanita verna by PCR amplification of the gpd gene fragment
PublicationZaprojektowano dwie pary starterów do reakcji PCR, które umożliwiają gatunkowo specyficzną amplifikację unikalnych fragmentów genów gpd dla dwóch grzybów kapeluszowych: muchomora wiosennego (Amanita verna) i muchomora jadowitego (Amanita virosa).
-
Eksploatacyjne uszkodzenia stali austenitycznych w urządzeniach energetycznych
PublicationW artykule przedstawiono proces niszczenia stali austenitycznych stosowanych w urządzeniach energetycznych, takich jak wymienniki ciepła czy wytwornice pary, w warunkach korozji lokalnej: wżerowej, podosadowej, naprężeniowej i międzykrystalicznej, ze zwróceniem szczególnej uwagi na połączenia spawane. Analizowano wpływ składu chemicznego stali, mikrostruktury, procesu spawania i środowiska pracy. Przedstawiono wyniki badań metalograficznych...
-
Lekka obudowa, część 3: Wymagania funkcjonalno-użytkowe
PublicationW artykule przedstawiono wymagania funkcjonalno-użytkowe jakie stawia się współcześnie lekkim przegrodom budowlany w zakresie ich: izolacyjności akustycznej, przewodnictwa cieplnego, wodoszczelności, przepuszczalności pary wodnej, przepuszczalności powietrza, promieniowania energii świetlnej, ekwipotencjalności
-
Glyceraldehyde - 3 - phosphate dehydrogenase gene from Coprinus atramenta-rius. Accession AJ532581, 2002 GenBank NCBI [on line].**2002 [cytowany 07.01.03]. Dostępny: http://www.ncbi.nlm.nih.gov Sekwencja genu kodujacego dehydrogenazę aldehydu - 3 - fosfoglicerynowego dla czernidłaka pospolitego (Coprinus atramentarius).
PublicationPo raz pierwszy ustalono sekwencję nukleotydową fragmentu genu gpd (dehydro-genazy aldehydu - 3 - fosfoglicerynowego)dla gatunku Coprinus atramentarius,pozwoli to na zaprojektowanie pary starterów umożliwiających wykrywaniegrzybów tego gatunku za pomocą reakcji PCR.
-
THE EVALUATION OF THE ABRASIVE WEAR OF THE TI13Nb13ZR ALLOY IMPLANTED BY NITROGEN IONS FOR FRICTION COMPONENTS OF THE HIP JOINT ENDOPROSTHESES
PublicationZ uwagi na potrzeby społeczne, a zwłaszcza rosnące zapotrzebowanie na endoprotezy stawów biodrowego i kolanowego oraz uwzględniając fakt, że procesy tribologiczne odgrywają wiodącą rolę w procesie utraty stabilności endoprotez ortopedycznych i decydują o ich trwałości, uznano za celowe przeprowadzenie oceny wpływu implantacji jonowej na zużycie ścierne biostopu Ti13Nb13Zr. Do badań wykorzystano pary trące: nieimplantowany stop...