Filters
total: 1632
-
Catalog
displaying 1000 best results Help
Search results for: zwiazki powierzchniowe
-
Molecular aspects of biogenesis of Escherichia coli Dr Fimbriae: characterization of DraB-DraE complexes
PublicationHemaglutynina Dr uropatogennych szczepów Escherichia coli jest fimbrialnym homopolimerem zbudowanym z podjednostek białkowych DraE kodowanych przez operon dra. Operon dra zawiera geny draB i draC, kodujące białka homologiczne do białek (białko opiekuńcze-białko kanałotwórcze) zaangażowanych w procesie biogenezy struktur polimerycznych eksprymowanych powierzchniowo. Białko DraB jest jednym z białek periplazmatycznych, należącym...
-
Chemometrics in monitoring spatial and temporal variations in drinking water quality
PublicationOpracowanie przedstawia wyniki zastosowania wybranych technik chemometrycznych w monitoringu okresowych i powierzchniowych zmian jakości wody pitnej na podstawie wyników oznaczeń chloro i bromopochodnych produktów dezynfekcji wody w 12 dzielnicach w Gdańsku w okresie 1993-2000. Na podstawie wyników analizy podobieństwa lokalizacje podzielono na dwie grupy dzielnic różniących się jakością wody pitnej spowodowanej różnicami wynikającymi...
-
Edukacja w polityce regionalnej - na przykładzie województwa pomorskiego
PublicationArtykuł przedstawia związki między polityką regionalną, a miejscem edukacji w strategii rozwoju województwa pomorskiego.
-
The influence of new MDP and tuftsin analogs on cytokines levels in experimentally induced sepsis
PublicationPrzedstawiono wpływ analogów MDP z tuftsyną na poziom cytokin: TNF(alfa), IL6, IL10, INF(gamma). Wszystkie badane związki działały aktywująco na makrofagi narządowe i niezwykle efektywnie na monocyty krwi obwodowej. Na podstawie otrzymanych wyników można stwierdzić, że badane związki są za słabe by mogły działać jako samodzielne terapeutyki. ich zastosowanie w klinice upatruje się raczej w formie adjuwantów.
-
Przemiany metaboliczne in vitro niesymetrycznych bisakrydyn w układach bezkomórkowych i w komórkach nowotworowych oraz określenie wpływu tych pochodnych na aktywność enzymów metabolizujących leki
PublicationPrzedmiotem badań prowadzonych w ramach niniejszej pracy doktorskiej są cztery niesymetryczne bisakrydyny: C-2028, C-2041, C-2045 i C-2053, wykazujące wysoką aktywność cytotoksyczną [Konopa i in. 2019]. Otrzymane wyniki wskazały, że każdy z pierścieni (imidazoakrydonu i 1-nitroakrydyny) obecny w strukturze badanych związków odgrywa inną rolę w wykazywanych przez nie właściwościach fizykochemicznych i biologicznych. Właściwości...
-
Konstrukcje Powierzchniowe i Niezawodność Konstrukcji Inżynierskich - sem. IV Budownictwo niestacjonarne mgr - 2023/24
e-Learning CoursesAnaliza konstrukcji powierzchniowych - tarcz i płytoraz podstawy niezawodności konstrukcji inżynierskich
-
Numerical modeling of ice jam formation in the Włocławek reservoir
PublicationArtykuł opisuje zjawisko powstawania zatoru lodowego w zbiorniku przepływowym przy użyciu dwuwymiarowego modelu DynaRICE. Analizowany proces został przeanalizowany na przykładzie zatoru lodowego, który utworzył się na zbiorniku Włocławek w syczniu 1982 roku. Przeprowadzone obliczenia pokazały, że zator utworzyła się z lodu powierzchniowego. Efekt termiczny i tworzenie się śryżu w zbiorniku został pominięty jako drugorzędny. Wyniki...
-
Wstępne badania technologii spawania złączy narożnych ze stali niskoweglowej i nierdzewnej o grubości g=6mm i g=10mm
PublicationCelem pracy był dobór parametrów spawania dla spoin narożnych o grubości 6mm i 10mm próbek wykonanych ze stali niskowęglowej S355 i stali nierdzewnej - typu 304 (X6CrNI18-10). Złącza były spawane laserowo, jednostronnie z pełnym przetopem a powierzchnie lica i grani zapewniają uzyskanie szczelności przylegającego elementu uszczelniającego. Próbki zostały dostarczone przez Zleceniodawcę. Próby zostały przeprowadzone na stanowisku...
-
PhoBioS Understanding interaction light - biological surfaces: the possibility for new electronic materials and devices
ProjectsProject realized in Department of Metrology and Optoelectronics according to AGA-CA21159-1 agreement from 2023-01-25
-
Sawing frozen wood with narrow kerf saws: Energy and quality effects.
PublicationOpór skrawania zależy podczas przecinania nie tylko od wilgotności drewna lecz również od jego temperatury. W pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych przecinania drewna sosnowego zmrożonego na pilarce ramowej wielopiłowej. Dla porównania wykonano również testy dla drewna o temperaturze pokojowej. Czynnikami badanymi były: moc skrawania, dokładność przecinania w postaci grubości elementów, a także chropowatość powierzchni....
-
Glikoliza odpadów poliuretanowych. Cz. I. Środki glikolizujące i katalizatory
PublicationW artykule przeglądowym omówiono glikolizę, która jest jednym z najważniejszych procesów chemicznych, mogącym znaleźć zastosowanie w recyklingu surowcowym odpadowych poliuretanów. We wstępie przedstawiono reakcje transestryfikacji wiązań uretanowych i mocznikowych. Omówiono ważniejsze reakcje zachodzące podczas złożonego procesu glikolizy, w wyniku których otrzymujemy mieszaninę produktów zawierającą poliole, związki o budowie...
-
Chapter 1. Food components and quality
PublicationGłówne składniki żywności to woda, białka, sacharydy, lipidy i związki mineralne. Składniki występujące na ogół w mniejszych ilościach to niebiałkowe związki azotowe, witaminy, barwniki, związki zapachowe i dodatki funkcjonalne. Jakościowy i ilościowy skład żywności zależy od gatunku i odmiany surowców oraz warunków ich uprawy, żywienia, zbioru, przechowywania i przetwarzania. Składniki żywności i ich przemiany wpływają na zapach,...
-
Do not die, become senescent: a new type of cellular resistance induced by topoisomerase II inhibitors in tumor cells with functional p53
PublicationJednym z efektów wywoływanych przez związki przeciwnowotworowe w komórkach nowotworowych jest trwałe zahamowanie wzrostu, związane z pojawieniem się markerów procesu starzenia komórkowego. Proponuje się, że może to być nowy sposób na zahamowanie postępu choroby nowotworowej. W naszych badaniach wykazujemy, że zahamowanie wzrostu indukowane przez związki z grupy inhibitorów topoizomerazy II w komórkach raka płuc A549 jest związane...
-
Bis(azobenzocrown ether)s-synthesis
PublicationSyntezowano nowe związki bisazobenzokoronowe różniące się wielkością makropierścienia i długością łańcucha łączącego oba pierścienie makrocykliczne. Związki te wykorzystano jako jonofory w membranach klasycznych i miniaturowych elektrod jonoselektywnych. Przeprowadzono również badania dotyczące kompleksowania soli litowców i berylowców w roztworze acetonitrylowym z wykorzystaniem spektrofotometrii UV-VIS oraz zbadano strukturę...
-
Superficial spreading melanoma - Female, 26 - Tissue image [6260730021896031]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 71 - Tissue image [10090730022504431]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 43 - Tissue image [7110729594541791]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 43 - Tissue image [7110729594543631]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 43 - Tissue image [7110729594544471]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 43 - Tissue image [7110729594546151]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 26 - Tissue image [6260730021895331]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 26 - Tissue image [6260730021895861]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Superficial spreading melanoma - Female, 43 - Tissue image [7110729594547171]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Modelowanie zjawisk powodziowych
PublicationMiasta są zwykle wyposażone w systemy odprowadzania wód opadowych i roztopowych, składające się głównie z kanalizacji deszczowej, choć elementami systemu bywają także naturalne cieki, kanały otwarte i zbiorniki retencyjne. Nieustanne zabudowywanie zlewni wód opadowych leżących w miastach powoduje wzrost zagrożenia powodziowego. Stąd pojawia się coraz większe zainteresowanie możliwością symulacji i prognozowania przebiegu i skutków...
-
Usuwanie i podział fazowy metali ciężkich w ekosystemie oczyszczalni hydrofitowej zasilanej odciekami ze składowiska odpadów komunalnych
PublicationWyniki badań stężeń metali w odciekach i osadach dennych pochodzących z hydrofitowej oczyszczalni odcieków ze składowiska odpadów komunalnych w Örebro w Szwecji. Analizowany obiekt jest systemem o przepływie powierzchniowym, złożonym z 10 stawów zasiedlonych roślinnością hydrofitową. Zastosowany system zapewnia wysokie efektywności usuwania zanieczyszczeń z odcieków, co umożliwia ich odprowadzanie do odbiornika - cieku wodnego...
-
Preparation of silver nanoparticles with controlled particle size
PublicationNanocząstki srebra wykazują zdolność absorpcji promieniowania widzialnego, która jest efektem istnienia powierzchniowego plazmonu. W zależności od kształtu i wielkości cząstek obserwuje się różną barwę koloidów srebra. W wyniku przeprowadzonych badań otrzymano nanocząstki srebra metodą chemicznej redukcji. Zaobserwowano wpływ rodzaju reduktora (kwas askorbinowy, borowodorek sodu), stabilizatora (PVP, PVA) oraz prekursora srebra...
-
Determination of volatile organohalogen compounds in urban precipitation in Tricity area (Gdańsk, Gdynia, Sopot).
PublicationPróbki opadów atmosferycznych pobierano w 4 punktach na terenie Gdańska i Sopotu, od listopada 2000 do maja 2001. Oznaczano chloro- i bromopochodne metanu, etanu i etenu. Lotne związki chlorowcoorganiczne oznaczane były metodą bezpośredniego nastrzyku próbki wody do kolumny kapilarnej z wykorzystaniem detektora wychwytu elektronów na etapie detekcji (DAI-GC-ECD). Najczęściej oznaczanymi związkami na wszystkich stacjach pobierania...
-
Badanie i porównanie zdolności wybranych leków i związków przeciwnowotworowych do międzyłańcuchowego sieciowania DNA mitochondrialnego i jądrowego w komórkach nowotworowych
PublicationCelem pracy było zbadanie zdolności przeciwnowotworowych związków do indukowania międzyłańcuchowych wiązań sieciujących DNA mitochondrialne w ludzkich komórkach nowotworowych oraz porównanie ze zdolnością do sieciowania DNA jądrowego. Pochodna 4-metylo-1-nitroakrydyny C-1748, Ledakrin i mitomycyna C wykazują zdolność do sieciowania mtDNA i jDNA w komórkach raka okrężnicy HCT-8 w sposób zależny od dawki; C-1748 w komórkach raka...
-
Syntetyczne opioidy - najsilniejsze narkotyki. Cz.I. Rozpowszechnienie, stosowanie i charakterystyka
PublicationFentanyl stanowi silny syntetyczny środek przeciwbólowy z grupy opioidów o krótkim czasie działania, wskazanym jako lek u pacjentów paliatywnych i nowotworowych. Jest dostępny w formie plastrów transdermalnych, płynu, czy tabletek. Fentanyl wykazuje dużą pozorną obojętność dystrybucji, krótki okres półtrwania w osoczu i szeroką biotransformację. Wykorzystywany jako substancja odurzająca ze względu na silne właściwości uzależniające...
-
Ochrona wód powierzchniowych przed dopływem zanieczyszczeń ze źródeł punktowych i obszarowych na przykładzie Potoku Oliwskiego
PublicationZatoka Gdańska stanowi akwen szczególnie narażony na dopływ zanieczyszczeń, z uwagi na lokalizację aglomeracji trójmiejskiej oraz mniejszych miejscowości, zrzuty ścieków oczyszczonych z kilkunastu oczyszczalni oraz dopływ Wisły niosącej zanieczyszczenia z głębi kraju. Jednocześnie Zatoka stanowi zbiornik niezwykle wartościowy przyrodniczo oraz ceniony przez turystów. Konieczność ochrony Zatoki Gdańskiej przed dopływem zanieczyszczeń...
-
Stowarzyszenie "Polonia Technica" w USA
PublicationPrzedstawiono historię Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Polskich "Polonia Technica" w USA oraz jego związki z Politechniką Gdańską
-
2022 Modyfikacje związków wielkocząsteczkowych (PG_00038551) - Nowy
e-Learning Courses -
Dimensional accuracy and roughness of lamellas when sawing frozen wood
PublicationPrzedstawiono wpływ obniżania temperatury drewna sosnowego (-5°C i -20°C) i prędkości posuwu na dokładność wymiarową deszczułek oraz chropowatość powierzchni po przecinaniu. Badania prowadzono na pilarce ramowej wielopiłowej PRW15M z użyciem cienkich pił z ostrzami stellitowanymi. Otrzymywane wyniki odnoszono do wyników przecinania drewna o temperaturze +18°C. Profil grubości określano metodą kontaktową z pomiarem ciągłym na długości...
-
Capacity and pressure calculations in hip joint for periodic stochastic effects. Obliczanie ciśnienia i nośności w stawie biodrowym dla periodycznych stochastycznych efektów.
PublicationPraca przedstawia konkretne wyniki numeryczne wartości ciśnienia i sił nośnych dla hydrodynamicznego smarowania stawu biodrowego człowieka w okresowym ruchu nieustalonym z uwzględnieniem stochastycznie zmiennej wysokości szczeliny stawu przy założeniu, że współpracujące powierzchnie głowy kostnej i panewki są całkowiecie oddzielone od siebie warstwą synowialnej cieczy smarującej. Smarowanie powierzchni stawowych odbywa się tu na...
-
The Imidazoacridinone Antitumor Drug, C-1311, Is Metabolized by Flavin Monooxygenases but Not by Cytochrome P450s.
PublicationPrezentowane w publikacji wyniki badań mają na celu wyjaśnienie roli enzymów wątrobowych w metabolizmie przeciwnowotworowych pochodnych C-1311 oraz C-1330. Oba związki inkubowane były z frakcją mikrosomalną oraz enzymami rekombinantowymi należącymi do grypy cytochromu P450, FMO oraz UGT. Badania wykazały, że oba związki są metabolizowane przez enzymy frakcji mikrosomalnej, ale nie przez enzymy cytochromu P450. Aktywność enzymatyczna...
-
Lotne kwasy tłuszczowe na składowisku odpadów: występowanie i oznaczanie = Volatile Fatty Acids in a landfill: occurrence and determination
PublicationLotne kwasy tłuszczowe (LKT) powstają podczas biodegradacji materii organicznej i dlatego są także obecne na składowiskach odpadów, gdzie odgrywają kluczową rolę w przetwarzaniu materii organicznej w metan. Optymalizacja tego procesu wymaga znajomości i kontroli stężenia LKT, a ponieważ one mają również negatywny wpływ na środowisko, ich zawartość powinna być monitorowana w odciekach surowych i oczyszczonych oraz ich odbieralnikach...
-
Cienkie warstwy TiO2: metoda otrzymywania, charakterystyka oraz zastosowania
PublicationGłównym celem naukowym badań było lepsze poznanie mechanizmu tworzenia cienkich warstw fotokatalitycznych w postaci nanorurek TiO2 oraz zrozumienie wpływu ich morfologii oraz struktury na aktywność oraz stabilność w procesie fotodegradacji zanieczyszczeń organicznych zarówno w fazie wodnej jak i gazowej. Szczególną uwagę poświęcono syntezie nowych typów fotokatalizatorów w oparciu o matryce nanorurek TiO2 (nanorurki modyfikowane...
-
Wpływ przekształceń struktury sieci ulicznej na sprawność funkconowania transportu indywidualnego w miastach
PublicationZwiązki pomiędzy wybranymi kierunkami przekształcania sieci ulicznej i zagospodarowania przestrzennego a funkcjonowaniem transportu indywidualnego. Przykładowe modele ruchu w miastach.
-
Superficial spreading melanoma - Male, 68 - Tissue image [9200729571532391]
Open Research DataThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
EKSPERTYZA W ZAKRESIE POPRAWY DOSTĘPNOŚCI ZGODNIE Z ZARZĄDZENIEM PREZYDENTA MIASTA GDYNI Z DN. 17 MAJA 2013 W SPRAWIE PRZYJĘCIA STANDARDÓW DOSTĘPNOŚCI DLA MIASTA GDYNI. Dot: oceny projektu budowlanego układu komunikacyjnego w związku z opracowaniem dokumentacji projektowej pn. „Budowa zespołu budynków mieszkalnych wielorodzinnych i wielorodzinnych z usługami w parterze w Gdyni przy ul. Kieleckiej 4.
PublicationOcena dokumentacji projektowej z uwzględnieniem dostępności przestrzeni publicznej dla osób z niepełnosprawnościami.
-
The removal of biogenic compounds and suspended solids in a constructed wetland system
PublicationW celu ochrony ujęcia powierzchniowego wody pitnej dla m. Gdańska w 1997 roku został wybudowany obiekt hydrofitowy na cieku spływającym ze wsi Bielkowo. System hydrofitowy jest zbiornikiem retencyjnym złożonym z dwóch części: - część ''mokra'' tzn. stale wypełniona wodą stanowiąca system grobli z wewnętrznym drenażem, która miała pełnić rolę oczyszczających złóż korzeniowych, - część ''sucha'' wypełniająca się wodą okresowo i przeznaczona...
-
Obliczenia numeryczne w analizach hydraulicznych istniejących systemów kanalizacji deszczowej i mieszanej z wykorzystaniem programu TFD (Tube Flow Drain)
PublicationProgramowanie inżynierskie jako nieodłączny element prac związanych z optymalizacją istniejących układów sieci kanalizacji deszczowej. Obliczenia numeryczne stosowane w programie TFD (Tube Flow Drain) znacznie przyspieszyły proces wykonywania obliczeń hydraulicznych w zamkniętych kanałach grawitacyjnych o przekroju kołowym. Możliwość wykonania szybko i niezawodnie, sprawdzenia wpływu zmiennych (np.. Kalkulacje w autorskim programie...
-
Piotr Milancej dr inż.
PeopleMILANCEJ Piotr doktor nauk technicznych w zakresie budownictwa, absolwent Wydziału Hydrotechniki Politechniki Gdańskiej, rzeczoznawca SITWM NOT, legitymujący się certyfikatem Polskiego Komitetu Geotechniki, uprawniony do projektowania i kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń w specjalności konstrukcyjno - budowlanej. W okresie od 1988 do 2003 roku zatrudniony w Katedrze Geotechniki Politechniki Gdańskiej. Współautor publikacji...
-
Joanna Raczek dr inż.
PeopleEmployment 2003 -- 2019: Faculty of Applied Physics and Mathematics, Gdańsk University of Technology. 2019 - present: Faculty of Electronic, Informatics and Telecominications, Gdańsk University of Technology. Education May 2007: Doctor of Philosophy in Mathematics, University of Gdańsk. Doctoral dissertation: "Paired domination and doubly domination in graphs". Supervisor: dr hab. Jerzy Topp. 2000 -- 2004 Bachelor of Science...
-
New chromogenic azothiacrown ethers - synthesis and properties
PublicationOtrzymano nowe chromogeniczne chromojonofory z atomami siarki i dwiema grupami azowymi w makrocyklu. Związki te zastosowano w membranowych elektrodach jonoselektywnych i badano właściwości elektrod w stosunku do jonów metali alkalicznych i przejściowych. Kompleksowanie azotiakoron z jonami metali badano też w układzie dioksan-woda (1:1) metodami spektroskopowymi. Oznaczono stałe trwałości kompleksów miedzi i srebra. W przeciwieństwie...
-
Justyna Łuczak dr hab. inż.
People -
Other specified diseases of stomach and duodenum - Male, 65 - Tissue image [9090729594394031]
Open Research DataThis is the histopathological image of SMALL INTESTINE tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Catalytic topoisomerase II inhibitors in cancer therapy.
PublicationDNA topoizomeraza II jest jednym z głównych celów molekularnych dla leków stosowanych w terapii przeciwnowotworowej. Wszystkie inhibitory tego enzymu są zdolne do zakłócania w jeden z etapów cyklu katalitycznego topoizomerazy II. Związki, które stabilizują kowalencyjny kompleks DNa i topoizomerazy II (znany jako kompleks rozszczepialny) są nazywane truciznami topoizomerazy, inne związki, które hamują aktywność enzymu na innych...
-
Application of gas chromatography,mass spectrometry and olfactometry for quality assessment of selected food products = Zastosowanie chromatografii gazowej, spektrometrii mas i olfaktometrii w ocenie jakości wybranych produktów spożywczych
PublicationStosując mikroekstrakcję do fazy stacjonarnej z fazy nadpowierzchniowej jako metodę przygotowania próbek i chromatografię gazową (GC) ze spektrometrią mas (MS) i olfaktometrią (O) jako metodę oznaczeń końcowych oznaczono lotne związki w spirytusach i miodach. Identyfikację przeprowadzono przez porównanie widm masowych z widmami z biblioteki NIST. Dodatkowo, wykrywane przez panel oceniający związki zapachowe rejestrowano w formie...
-
[Rozdział] 1. Metale ciężkie w środowisku jako problem ogólnoeuropejski
PublicationMetale ciężkie stanowią poważne zagrożenie środowiska ze względu na ich toksyczne oddziaływanie na poszczególne elementy środowiska i bioakumulację w łańcuchu pokarmowym zwierząt i ludzi. Celem pracy jest przedstawienie zanieczyszczenia środowiska rtęcią, ołowiem i kadmem jako problemu o znaczeniu ogólnoeuropejskim, a nie ważnym tylko w skali lokalnej. Metale ciężkie emitowane do atmosfery w jednej części Europy są transportowane...