Filters
total: 1195
-
Catalog
- Publications 965 available results
- Journals 3 available results
- People 60 available results
- Inventions 11 available results
- Projects 36 available results
- Laboratories 1 available results
- Research Teams 4 available results
- e-Learning Courses 72 available results
- Events 3 available results
- Open Research Data 40 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: ODZYSK FOSFORU, OSAD ŚCIEKOWY
-
Chlorinated solvents in a petrochemical wastewater treatment plant: Anassessment of their removal using self-organising maps
PublicationThe self-organising map approach was used to assess the efficiency of chlorinated solvent removal frompetrochemical wastewater in a refinery wastewater treatment plant. Chlorinated solvents and inorganicanions (11 variables) were determined in 72 wastewater samples, collected from three different purificationstreams. The classification of variables identified technical solvents, brine from oil desalting andrunoff sulphates as pollution...
-
Oszacowanie ładunku zanieczyszczeń biogennych transportowanych do Zatoki Gdańskiej przez Potok Oliwski
PublicationCiągłe zmiany w środowisku wynikające z zaspokajania ciągle rosnących potrzeb ludności mają poważne konsekwencje. Coraz częstsze zjawiska powodziowe, pogorszenie jakości wód powierzchniowych i zwiększające się zanieczyszczenie mórz są w dużym stopniu skutkiem działalności człowieka. Rosnący udział powierzchni uszczelnionej przyczynia się do zwiększenia zarówno stopnia zanieczyszczenia, jak i ilości wód opadowych, a w konsekwencji...
-
Toksyczność ekosystemu. W: Rzeka Bug, zasoby wodne i przyrodnicze. Pod red.J. Dojlido, W. Kowalczewskiego, R. Miłaszewskiego, J. Ostrowskiego. Warsza- wa: IMGW, Wyż. Szk. Ekol. i Zarz.**2003 s. 352-361, 4 rys. 2 tab. bibliogr. 5 poz. Seria Atlasy i Monografie
PublicationOmówiono wyniki badań ekotoksykologicznych prowadzonych w ramach ''Projektupilotowego wdrożenia wytycznych monitoringu i oceny jakości wód transgrani-cznych w zlewni rzeki Bug w ramach Konwencji EKO/ONZ w ochronie i użytkowa-niu cieków transgranicznych i jezior międzynarodowych''. Badania dotyczyły o-ceny ekotoksykologicznej wód, osadów i ścieków w zlewni rzeki Bug. Badaniadowodzą, że jakość ekotoksykologiczna wód i osadów...
-
Charakterystyka zgorzelin na elementach wyposażenia wewnętrznego ze stali 18Cr-10Ni-0,5Nb w reaktorze instalacji hydrokrakingu
PublicationBadano zgorzeliny siarczkowe na kołpakach z austenitycznej stali 18Cr-10Ni-0,5Nb z wnętrza reaktora instalacji hydrokrakingu. Wsad reaktora stanowiły ciekłe węglowodory i wodór o temperaturze 370 stopni C. Stężenie siarkowodoru w aparacie zawierało się w granicach 12 ppm - 1,2% obj. Posługując się elektronowym skaningowym mikroskopem sprzężonym ze spektrometrem rentgenowskim dyspersji energii określono mikrostrukturę i skład chemiczny...
-
Retention of selected heavy metals: Cd, Cu, Pb in a hybrid wetland system
PublicationWykonano bilans wybranych metali ciężkich Cd2+, Pb2+, Cu2+ dla pilotowej oczyszczalni hydrofitowej w Przywidzu k. Gdańska. Wykazano m.i. że sorpcja była głównym mechanizmem odpowiedzialnym za usuwanie tych pierwiastków ze ścieków.
-
Studies on solid phase microextraction-gas chromatographic determination of volatile chloroorganic pollutants in soil. badanie lotnych związków chloroorganicznych w glebie przy użyciu techniki mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej i chromatografii gazowej.
PublicationLotne związki chloroorganiczne (VOXs) mogą być obecne w powietrzu, wodzie i glebie. Związki te mają właściwości kancerogenne, dlatego też ich ilość w środowisku powinna być monitorowana. W pracy przedstawiono badania nad możliwością zastosowania techniki izolacji i wzbogacania jaką jest mikroekstrakcja do fazy stacjonarnej, jej przydatność w analizie lotnych węglowodorów chloroorganicznych w różnych typach gleb z wykorzystaniem...
-
Fotokataliza z wykorzystaniem TiO2
PublicationOpisano podstawy teoretyczne fotokatalizy z wykorzystaniem TiO2 i mechanizmzanieczyszczeń oraz fizykochemię powierzchni półprzewodnikowych tlenków me-tali. Opisano również zastosowanie TiO2 do oczyszczania wód i ścieków orazdo degradacji zanieczyszczeń w fazie gazowej.
-
Determination of volatile fatty acids in municipal wastewater and leachates from sewage sludge allotments and compost piles using direct aqueous injection gas chromatography preceded by distillation based sample cleanup
PublicationOpracowano metodykę i wykorzystano ją do oznaczania lotnych kwasów tłuszczowych w zanieczyszczonych próbkach wodnych,takich jak ścieki komunalne, odcieki ze składowiska osadów ściekowych i pryzm kompostu, stosując metodę bezpośredniego dozowania rzeczywistej próbki wodnej lub jej rektyfikatu do chromatografu gazowego.
-
20 lat doświadczeń z eksploatacji oczyszczalni hydrofitowych w Polsce
PublicationW pracy przedstawiono doświadczenia z eksploatacji dotychczas monitorowanych obiektów hydrofitowych wykorzystywanych do oczyszczania ścieków bytowych w Polsce. Na podstawie przeprowadzonych pomiarów wykazano, że jednostopniowe obiekty hydrofitowe zapewniały skuteczne usuwanie substancji organicznej wyrażonej w BZT5 i ChZT oraz zawiesiny ogólnej. Średnia efektywność usuwania BZT5 wynosiła 76,4% w zakresie obciążeń od 15 do 115 kgO2/ha·d....
-
Performance of subsurface vertical flow constructed wetlands receiving municipal wastewater.
PublicationPrzedstawiono skuteczność pracy oczyszczalni hydrofitowych z pionowym przepływem ścieków. Wsazano jak usuwanie azotu uzależnione jest od temperatury, podobnie usuwanie ładunkuu BZT5. Wskazano na różnice w pracy oczyszczalni w okresie lata i zimy.
-
Weighted least squares parameter estimation for model predictive control of integrated wastewater systems at medium time scale.
PublicationW artykule przedstawione zostało sformułowanie i implementacja algorytmu ważonej sumy najmniejszych kwadratów na przesuwnym oknie pomiarowym dla celów estymacji parametrów modelu typu szara skrzynka. Model typu szara skrzynka dynamiki reaktora biologicznego jest wykorzystywany przez moduł sterowania predykcyjnego sterujący zintegrowanym systemem ściekowym w średniej skali czasu. Algorytm estymacji parametrów był walidowany na symulatorze...
-
Maritime Communications Network Development Using Virtualised Network Slicing of 5G Network
PublicationThe paper presents the review on perspectives of maritime systems development at the context of 5G systems implementation and their main properties. Firstly, 5G systems requirements and principles are discussed, which can be important for maritime applications. Secondly, the problems of network softwarisation, virtualisation and slicing, and possible types of services for potential implementation in 5G marine applications are described....
-
The methodology of identifying active aging places in the city - Practical application
Publication -
Application of Smart IoT Technology in Project Management Scenarios
PublicationThe report presents a low-cost and flexible solution to control and monitor home and industrial appliances. The popularity of automation devices has increased greatly in recent years due to higher affordability and simplicity through IoT phone and tablet connectivity. For this purpose, we have developed the IoT Outlet: a stand-alone communication unit, used to connect outlets to the internet. The IoT Plug is a power switch which...
-
Wielofunkcyjny reaktor do przetwarzania osadu czynnego lub osadu mieszanego z substratami rolniczymi i/lub spożywczymi, zwłaszcza do dezintegracji niskotemperaturowej
Inventions -
Zastosowanie chromatografii jonowej w analityce opadów i osadów atmosferycznych = Application of ion chromatography in atmospheric precipitation and deposit analysis
PublicationNajwiększy udział w dostawie zanieczyszczeń z atmosfery do powierzchni ziemi w regionach położonych w znacznych odległościach od źródeł emisji ma depozycja mokra (opady i osady atmosferyczne). Wody opadowe i wody spływne (również powstające z osadów atmosferycznych) dostają się wraz z zawartymi w nich związkami toksycznymi do wód powierzchniowych i gruntowych, które stanowią źródło wody pitnej. Pojawiła się więc konieczność stałego...
-
Graffiti saves birds: A year-round pattern of bird collisions with glass bus shelters
Publication -
Termooksydacyjna i fotooksydacyjna degradacja pianek poliuretanowych
PublicationPrzeprowadzono ocenę efektywności działania wybranych środków przeciwstarzeniowych w sztywnych piankach poliuretanowych, otrzymywanych na drodze syntezy jednoetapowej. Ocenę tę oparto na pomia-rach zmian barwy oraz wytrzymałości mechanicznej zsyntezowanych materiałów. Na podstawie analizy uzyskanych wyników stwierdzono, iż dodatek 3% mieszaniny I rzędowego antyutleniacza fenolowego oraz benzotriazolowego absorbera UV znacząco zmniejsza...
-
Matematyczny opis struktury przepływu w osadniku
PublicationW artykule przedstawiono pierwszy etap pracy badawczej prowadzonej w Katedrze Hydrauliki i Hydrologii. Szczególnie skoncentrowano się na badaniu wewnętrznej struktury przepływu ścieków oraz rozkładu stężenia substancji w osadnikach wtórnych, rozważając rozwiązania standardowe, jak i nowatorskie w stosunku do przyjętego kierunku przepływu ścieków. Przedstawiono dwa modele opisu struktury przepływu: płaski w pionie model cieczy lepkiej,...
-
Hostility bias or sadness bias in excluded individuals: Does anodal transcranial direct current stimulation of right VLPFC vs. left DLPFC have a mitigating effect?
PublicationExclusion has multiple adverse effects on individual’s well-being. It induces anger and hostile cognitions leading to aggressive behavior. The purpose of this study was to test whether exclusion would affect recognition of anger on ambivalent faces of the excluders. We hypothesized that exclusion would elicit more anger encoding (hostility bias) than inclusion, but this effect would be mitigated by anodal tDCS of right VLPFC...
-
Wykorzystanie odpadów i oczyszczanie spalin z zanieczyszczeń
PublicationOmówiono zagadnienia oczyszczania ścieków, pyłów i spalin powstających w spalarniach śmieci i w elektrowniach pracujących na paliwo otrzymywane z odpadów. Przedstawiono metody wykorzystania odpadów do produkcji różnego rodzaju materiałów stosowanych w przemyśle i gospodarce.
-
zastosowanie wielowymiarowego nieliniowego algorytmu predykcyjnego do sterowania stężeniem tlenu
PublicationW artykule zaprojektowano wielowymiarowy nieliniowy algorytm predykcyjny do sterowania stężeniem tlenu w przepływowej biologicznej oczyszczalni ścieków w Kartuzach. W badaniach symulacyjnych w środowisku Matlab/Simulink przeanalizowano wpływ zmian parametrów algorytmu sterowania na jakość sterowania.
-
Legal requirements on wastewater discharge into rivers, lakes and sea in Poland during the period 1945-2005
PublicationAspekt legislacyjny i ekonomiczny ochrony wód w kontekście postępu technologicznego wskazuje na ewolucję ogólnych zasad dotyczących odprowadzania ścieków do rzek, jezior i morza. Podano przykłady obliczeniowe ilustrujące zmiany w przepisach w ostatnich kilku dziesięcioleciach.
-
Magazynowanie ciepła
PublicationMagazynowanie ciepła, obok magazynowania energii elektrycznej, w dzisiejszych czasach stanowi podstawę zrównoważonego gospodarowania zasobami surowcowymi. Przyczynia się do poprawy efektywności energetycznej procesów przemysłowych, wydajniejszego ogrzewania obiektów czy pomieszczeń, a dzięki wykorzystaniu różnego rodzaju urządzeń i materiałów sprzyja zmniejszeniu zużycia paliw, w efekcie czego następuje ograniczenie emisji do środowiska...
-
The Polish perspective on adopting EU standards for nitrogen removal at large WWTP´s - case studies.
PublicationW pracy przedstawiono porównanie szybkości procesu denitryfikacji mierzonej w warunkach laboratoryjnych z obliczeniami dokonanymi na podstawie bilansu masy dla bioreaktorów w skali technicznej. Doświadczenia wykonano w oczyszczalni ścieków'' Wschód w Gdańsku i ''Dębogóra'' w Gdyni.
-
The wastewater flow through trickling filters.
PublicationFiltry zraszane projektowane są głównie w oparciu o wytyczne techniczne. W pracy zaproponowano metodę o charakterze strukturalnym. Pokazano sposób określania miarodajnego czasu przebywania cieczy w układzie i powiązania go z kinetyczną charakterystyką procesu oczyszczania ścieków.
-
Odzyskiwanie białek serwatkowych - dobór zakresu parametrów procesowych
PublicationProcesom przetwórczym w przemyśle mleczarskim towarzyszy powstawanie dużej ilości odpadów płynnych. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że do odzyskiwania białek z serwatki można z dobrym skutkiem stosować separację pianową, umożliwiającą znaczące obniżenie ChZT ścieków mleczarskich.
-
Crystallization and preliminary X-ray analysis of the isomerase domain of glucosamine-6-phosphate synthase from Candida albicans
PublicationSyntaza glukozamino-6-fosforanu (EC 2.6.1.16) katalizuje pierwszy, praktycznie nieodwracalny etap w szlaku biosyntezy heksozoamin, którego produktem końcowym jest UDP-GlcNAc, kluczowy substrat dla tworzenia ściany komórkowej drobnoustrojów. Otrzymano kryształy domeny izomerazowej syntazy GlcN-6-P z Candida albicans, składającej się z reszt 346-712 (42 kDa). Analiza rentgenograficzna kryształu wykazała, że należy on do grupy przestrzennej...
-
Inactivation of glucosamine-6-phosphate synthase by N3-oxoacyl derivatives of L-2,3-diaminopropanoic acid
PublicationN3-oksoacylowe pochodne kwasu l-2,3-diaminopropanowego zawierające ugrupowanie epoksydowe lub układ sprzężonych wiązań podwójnych inaktywują syntaze glukozamino-6-fosforanu (GlcN-6-P) z S. cerevisiae. Wyniki badań kinetycznych inaktywacji enzymu wskazują na dwuetapowy przebieg tej reakcji, przy czym tworzenie kompleksu enzym:ligand poprzedza nieodwracalną modyfikację enzymu. Badane związki różniły się powinowactwem do centrum aktywnego...
-
GOSPODARKA KOMUNALNA DLA STUDENTÓW NIESTACJONARNYCH - Nowy
e-Learning CoursesW ramach przedmiotu studenci zostaną zapoznani z aktualnymi aspektami gospodarki komunalnej w kontekście prawodawstwa krajowego i zagranicznego. Po wytłumaczeniu podstawowych zagadnień oraz terminologii z zakresu gospodarki komunalnej, przeprowadzony zostanie przegląd głównych aktów prawnych z zakresu gospodarki wodno-ściekowej, gospodarki odpadami oraz gospodarki lokalowej.
-
Usługi bilansowania systemu dystrybucyjnego
PublicationW artykule omówiono rolę operatorów systemów dystrybucyjnych (OSD) oraz przedsiębiorstw obrotu energią jako pośredników w dostawie usług systemowych, agregujacych mozliwości rozproszonych podmiotów na rynku energii (odbiorców i wytwórców). Omówiono zasady funkcjonowania grup bilansujących oraz pozyskanie rezerw mocy wsród odbiorców poprzez wykorzystanie technik oddziaływania na stronę popytową (DSM). W artykule zawarto opis koncepcji...
-
Wykorzystanie biomasy jako surowca energetycznego
PublicationZasoby biomasy w Polsce ocenia się na 15-20 milionów ton równoważnika węglowego. W Polsce produkuje się kotły do spalania słomy, drewna i osadów ściekowych. Powstają agrociepłownie, agroelektrownie i agrorafinerie. Energetyczne wykorzystanie biomasy okazuje się na ogól opłacalne, ekonomiczne i bezpieczne pod względem ekologicznym.
-
Ocena ekotoksyczności próbek osadów portowych z morskiego portu Gdańsk i morskiego portu Gdynia
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań ekotoksykologicznych (wobec bakterii Vibrio fischeri i małżoraczka Heterocypris incongruens) osadów z portu w Gdańsku i Gdyni. Osady uśrednione z rdzeni z obu portów można określić jako niestwarzające zagrożenia (poza dwiema próbkami z portu w Gdyni). Wybrane próbki pobierane z określonych głębokości wykazywały znacznie wyższą toksyczność wobec organizmów wskaźnikowych niż próbki uśredniane. Niska...
-
Application of Peracetic Acid for Biological Foam Elimination in the SBR Bioreactor
PublicationPrzedstawiono wyniki wstępnych badań nad zastosowaniem kwasu nadoctowego (PAA) do likwidacji piany biologicznej, spowodowanej przez bakterię nitkowatą Microthrix parvicella. Wykazano, że okresowe zraszanie powierzchni piany małymi dawkami kwasu nadoctowego (rzędu kilkudziesięciu ml 1% roztworu PAA/na 1 m2 piany o grubości 1 cm) powoduje niemal natychmiastwy zanik piany, wytworzonej na powierzchni osadu czynnego w bioreaktorze...
-
Influence of Aggregating Window Size on Disparity Maps Obtained from Equal Baseline Multiple Camera Set (EBMCS)
PublicationThis paper is concerned with obtaining disparity maps on the basis of images from Equal Baseline Multiple Camera Set (EBMCS). EBMCS consists of a central camera and side cameras. Algorithms for obtaining disparity maps with the use of EBMCS take advantage of aggregating windows similarly to stereo matching algorithms for a stereo camera, a camera matrix or a camera array. The paper analyzes the influence of aggregating window size...
-
Problem opisu dynamiki recyrkulacji w reaktorach.
PublicationOmówiono aktualne problemy związane z kwestią recyrkulacji w obiektach oczyszczalni ścieków. Wskazano na znaczny wzrost stosowanych stopni recyrkulacji w ostatnim czasie i przeanalizowano jego przypuszczalne przyczyny oraz konsekwencje. Omówiono wyniki badań przeprowadzonych w laboratoryjnym modelu osadnika.
-
Accumulation and fate of selected heavy metals in biological wastewater treatment system
PublicationBadano akumulację oraz stopień usuwania metali ciężkich (Cd, Cu, Pb, Zn) w systemie biologicznego oczyszczania ścieków. Porównano zawartość wybranych metali w ściekach surowych i oczyszczonych, a także ich stężenie w osadzie czynnym przed i po beztlenowej stabilizacji.
-
Podstawy mikrobiologii środowiska
e-Learning CoursesCelem przedmiotu jest przypomnienie i usystematyzowanie wiedzy dotyczącej mikroorganizmów i ich roli w środowisku oraz poszerzenie wiedzy dotyczącej procesów samooczyszczania w tym potencjału ich zastosowania do konkretnych problemów inżynierskich, np. zapewnienie bezpieczeństwa wody pitnej i oczyszczanie ścieków
-
Analiza podatności na rozkład biologiczny odcieków składowiskowych oczyszczanych w wielostopniowym systemie hydrofitowym
PublicationW skład materii organicznej ścieków, i odcieków ze składowisk odpadów wchodzą z różnorodne związki organiczne, które charakteryzują się różną podatnością na rozkład biologiczny. Charakterystykę ilościową umożliwia oznaczanie tzw. frakcji ChZT. Rozróżnia się 4 frakcje: frakcję rozpuszczoną rozkładalną na drodze biologicznej (SS), frakcję zawiesinową rozkładalną na drodze biologicznej (XS), frakcję rozpuszczoną nierozkładalną biologicznie...
-
Comparison of efficiency of different sorbents used during clean-up of extracts for determination of polychlorinated biphenyls and pesticide residues in low-fat food
PublicationOkreślono przydatność i zakres zastosowania kolumienek sorpcyjnych zawierających złoża różnych sorbentów wykorzystywanych do oczyszczania ekstraktów z żywności o zawartości do 20 % tłuszczu z wykorzystaniem techniki ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Udowodniono, że zastosowanie kolumienek sorpcyjnych zawierających złoże żelu krzemionkowego modyfikowanego fazą aminopropylową, tlenku glinu bądź krzemianu magnezu do oczyszczania ekstraktów...
-
Problemy konstrukcyjne dużych ślizgowych łożysk wzdłużnych.
PublicationW pracy przedstawiono konstrukcyjne problemy dużych łożysk wzdłużnych, zwłaszcza łozysk nośnych hydrogeneratorów. Problemy te wynikają z nierównomiernego rozkładu obciążenia, odkształceń termicznych klocków, niewystarczającej obciążalności w warunkach rozruchu i zatrzymania oraz znacznego, krótko- i długookresowego zróżnicowania warunków pracy łożysk. Problemy te są najbardziej dotkliwe w łożyskach dużych rozmiarów. Najważniejszym...
-
Gdy w sieci jest powietrze
PublicationPowietrze w sieci wodociągowej i kanalizacyjnej. Problem blokady przepływu w przewodach ciśnieniowych. Problem podciśnienia i zasysania rury. Wtórne zmiany jakości ścieków, zagniwanie, odory. Uciążliwość dla środowiska. Skuteczne rozwiązanie dla obiektu liniowego i dla obiektu punktowego. Filtry, wypełnienia.
-
Surfactant in the environment
PublicationOmówiono rozprzestrzenianie się związków powierzchniowoczynnych na środowisko. Przedstawiono wyniki monitoringu surfaktantów w wodach powierzchniowych na świecie i w Polsce. Zbadano możliwość zastosowania surfaktantów w procesie remediacji gleb. Opisano metodę usuwania surfaktantów ze ścieków z wykorzystaniem procesu wypieniania.
-
Stabilizacja w gruncie
PublicationSpecyficzne zachowania gruntu w strefach przyległych do kanalizacyjnych studzienek rewizyjnych (komór przepompowni ścieków itp.). Stabilizacja położenia jako efekt niewłaściwego postępowania w fazie robót budowlano - montażowych, w tym zasypki obiektów. Różnice i analogie dla konstrukcji "sztywnych" i "elastycznych".
-
Badanie wpływu odkształceń płyty pobudzanej impulsowym polem cewki na wybrane wielkości elektryczne i mechaniczne
PublicationDotychczasowa analiza ultra szybkiego napędu elektrodynamicznego wyłacznika hybrydowawego była prowadzona przy wykorzystaniu modelu elektrodynamicznego i przy założeniu, że odrzucany siłą elektrodynamiczną dysk jest ciałem idealnie sztywnym. Badania eksperymentalne wykazały, że w niektórych przypadkach deformacja dysku osiąga znaczące rozmiary. Może to istotnie wpływać na proces rozdzielania styków wyłacznika. W artykule przedstawiono...
-
Jakub Drewnowski dr hab. inż.
People -
Oczyszczalnie hydrofitowe: doświadczenia i perspektywy rozwoju.
PublicationW latach 1995-2000 prowadzono badania dotyczące skuteczności usuwania zanieczyszczeń ze ścieków w 11 przydomowych oczyszczalniach oraz w 8 większych obiektach. Skutecznie usuwano zanieczyszczenia organiczne oraz związki azotowe, chociaż te ostatnie wymagały strefy anaerobowej aby zachodziły tam procesy denitryfikacji.
-
Fluctuation in the organic matter decomposition rate and nitrogen speciation in vegetation and outside vegetation seasons in a hybrid wetland system.
PublicationIlość ścieków doprowadzana do obiektu była mniejsza, a stężenia zanieczyszczeń wyższe w okresie poza wegetacyjnym. Obniżona skuteczność przemian związków azotu w okresie poza wegetacyjnym została potwierdzona przez niższe wartości stałych szybkości reakcji, które wynosiły 60% wartości osiąganych dla okresu wegetacyjnego.
-
EVALUATION OF 3D MODEL OF REBAR FOR QUANTITATIVE PARAMETERS
PublicationThe construction industry practices and processes are evolving constantly, and with the emergence of Industry 4.0, the use of technologies is expanding. Construction progress monitoring is an essential project lifecycle process; project success and timely completion are linked with effective progress monitoring operations and adopted tools. In the domain of automated construction progress monitoring, 3D modeling techniques have...
-
Metoda głównych składowych w analizie wyników otrzymanych za pomocą dynamiki molekularnej
PublicationMetoda głównych składowych (ang. principal component analysis, PCA) jest jednym z najpopularniejszych statystycznych narzędzi do wielowymiarowej analizy dużego zestawu danych. Pozwala ona na przekształcenie danego zbioru wzajemnie skorelowanych cech (zmiennych) w nowy układ cech wzajemnie nieskorelowanych (tzw. głównych składowych), który jest porównywalny z układem pierwotnym - zastosowanie PCA upraszcza więc w znaczny sposób...