Filters
total: 699
Search results for: UOGÓLNIONE ENTROPIE
-
Hipergrafowy model szeregowania w rozrzedzonych systemach zadań wieloprocesorowych
PublicationHipergrafem nazywamy pewne uogólnienie grafu, w którym krawędzie mogą zawierać dowolnie wiele wierzchołków. Model taki pozwala symulować rozmaite zjawiska praktyczne oraz teoretyczne. W tym artykule będziemy mówić o kolorowaniu krawędzi hiperdrzew. Pokażemy jaki jest indeks chromatyczny dla tej klasy hipergrafów oraz jaki jest sumacyjny indeks chromatyczny dla hiperdrzew prostych. Zademonstrujemy także wielomianowe algorytmy szukające...
-
General construction of noiseless networks detecting entanglement with the help of linear maps
PublicationW pracy zaprezentowano ogólny schemat konstrukcji bezszumowych sieci pozwalających wykrywać splątanie przy pomocy odwzorowań liniowych. Pokazano jak zastosować metodę do detekcji splątania nieznanego stanu bez jego wcześniejszej rekonstrukcji. W szczególności pokazano, że zawsze istnieje bezszumowa sieć pozwalająca wykrywać splątanie przy użyciu dodatnich, ale nie kompletnie dodatnich odwzorowań. Zaprezentowano także uogólnienie...
-
Total electrical conductivity data of (Cr,Fe,Mn,Co,Ni)3O4 High-entropy spinel oxide thin films deposited on amorphous SiO2 substrate by spray pyrolysis techniqe
Open Research DataThis dataset includes electrical conductivity measurements results measured by van der pauw technique up to 900oC.
-
Fatigue ''safe-life'' criterion for metal elements under multiaxial static and dynamic random loads.
PublicationRozpatrywane jest stacjonarne naprężenie, którego kartezjańskie składowe są zadane w postaci sumy losowej wartości średniej i procesu stochastycznego o znanych charakterystykach probabilistycznych. Dla uwzględnienia naprężenia średniego wykorzystano uogólnioną formułę Soderberga dla materiałów ciągliwych. Zdefiniowano naprężenie równoważne o okresowych (w sensie średniokwadratowym) składowych i sformułowano kryterium zmęczenia,...
-
Properties of sensorless control systems based on multiscalar models of the induction motors
PublicationCelem artykułu jest opracowanie ogólnych postaci multiskalarnych modeli silnika indukcyjnego i zaprezentowanie właściwości bezczujnikowych układów regulacji opartych na takich modelach. Poprzednio prezentowane modele multiskalarne silnika indukcyjnego oparte na wykorzystaniu wektorów prądu stojana i strumienia wirnika zostły uogólnione jako model typu 1. Nowy model typu 2 zdefiniowany został dla wektora prądu stojana i innego wektora...
-
Zastosowanie zmodyfikowanej metody Prony'ego do detekcji dna morskiego i obiektów podwodnych
PublicationW artykule zaprezentowano zastosowanie nowej (zaproponowanej przez autorów) modyfikacji metody Prony'ego do określenia kierunku przyjścia sygnału echa fali akustycznej docierającego do odbiorczego przetwornika hydroakustycznego. Wykorzystanie zaproponowanej metody, umożliwia lepsze, niż za pomocą dotychczas znanych metod, określenie położenia wielu źródeł rewerberacji jednocześnie, zapewniając tym samym niezakłócone działanie w...
-
LBF Generalized Savitzky-Golay filters for identification and smoothing of nonstationary processes
ProjectsProject realized in Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics according to UMO-2018/29/B/ST7/00325 agreement from 2019-01-24
-
Automatyczne konstruowanie ekstraktorów cech w problemach klasyfikacji
PublicationW pracy zaproponowano i zbadano ideę automatycznego tworzenia ekstraktora cech. Ekstraktor taki uzyskiwany jest na drodze uczenia, metodami ewolucyjnymi wykorzystującymi zbiory uczące pochodzące z innych problemów klasyfikacyjnych, w określonym sensie podobnych do problemu rozpatrywanego. Uzyskiwany w ten sposób ekstraktor powinien poprawiać uogólnianie klasyfikatora uczonego niewielką liczbą przykładów z zadania rozpatrywanego,...
-
Architektura wspomnień
Publicationopis berlińskiego pomnika Żydów Pomordowanych w Europie
-
ZASTOSOWANIE MACIERZY PSEUDO ODWROTNEJ W METODACH ALOKACJI PĘDNIKÓW UKŁADU DYNAMICZNEGO POZYCJONOWANIA STATKU
PublicationUkłady kontroli alokacji pędników stanowią ważną część systemów dynamicznego pozycjonowania na statku. Określają one sygnały sterujące nastawami pędników, na podstawie uogólnionego wektora sił wzdłużnej, poprzecznej i momentu skręcającego, uzyskiwanych z prawa sterowania. W artykule przedstawiono wybrane algorytmy kontroli alokacji pędników, różniące się sposobem wyznaczania macierzy pseudo odwrotnej oraz algorytm bezpośredniej...
-
Przetwarzanie wielkoskalowych danych w ochronie zdrowia - możliwości i korzyści
PublicationW rozdziale przedstawiona została idea, pojęcia związane z przetwarzaniem wielkoskalowych danych oraz uogólniona architektura aktualnie wykorzystywanych tego typu systemów w zastosowaniach medycznych. Opisano funkcje oferowane przez bazowe elementy architektury ze szczególnym uwzględnieniem możliwości komponentu analityki dużych zbiorów danych medycznych. Na bazie dostępnej literatury przedmiotu dokonano zestawienia kluczowych...
-
ANALIZA MOŻLIWOŚCI WYKORZYSTANIA TRANSFORMACJI FALKOWEJ DO DETEKCJI NIEZAJĘTYCH PASM CZĘSTOTLIWOŚCI
PublicationCelem pracy była implementacja oraz wykonanie badań efektywności wybranej metody wykrywania niezajętych zasobów częstotliwości, opartej na wyznaczaniu entropii sygnału z wykorzystaniem analizy falkowej. W referacie przedstawiono podstawy teoretyczne rozważanych zagadnień, wyniki przeprowadzonych badań laboratoryjnych i ich analizę oraz wnioski.
-
A small-signal sound speed and parameter of non-linearity B/Ain a ternary mixture. Examples of calculations of mixture consisting of air, water and water vapor
PublicationZostało wyliczone zaburzenie entropii z dokładnością do członów nieliniowych rzędu drugiego. Jedyne założenie ograniczające, toże para wodna i powietrze są gazami doskonałymi. Ostatecznie,parametr nieliniowości i prędkość fali akustycznej przedstawione jako rodzinę krzywych, zależnych od trzech parametrów. Przedstawiono ilustrację tych zależności.
-
Non-relativistic quantum scattering from non-local separable potentials: the eignchannel approach
PublicationOstatnio sformułowana wersja metody kanałów własnych [R. Szmytkowski, Ann. Phys. (N.Y.) 311, 503 (2004)] została zastosowana do kwantowego rozpraszania cząstek Schroedingera na nielokalnych potencjałach separowalnych. Wektory kanałów własnych oraz ujemne kotangensy przesunięć fazowych zostały wprowadzone jako rozwiązania własne pewnego uogólnionego macierzowego zagadnienia na wartości własne, bez konieczności uprzedniej konstrukcji...
-
Trolleybus Fleet Characteristics
PublicationW pracy przedstawiono nowoczesne rozwiązania taboru trolejbusowego stosowane w Europie
-
Analiza i ocena poprawności działania węzła tarcia w aspekcie II zasady termodynamiki
PublicationW artykule przedstawiono autorską metodę sprawdzania poprawności działania węzła tarcia traktowanego jako układ tribologiczny w aspekcie II zasady termo-dynamiki na podstawie analizy i oceny wyników badań laboratoryjnych wykonanych na stanowisku badawczym. Jako stanowisko wykorzystany został zmodyfikowany węzeł tarcia aparatu czterokulowego T-02. Zaprezentowano algorytm, według którego zostały wykonane badania empiryczne. Wykazano,...
-
Mutually exclusive aspects of information carried by physical systems: complementarity between local and nonlocal information.
PublicationWykazano, że lokalna i nielokalna informacja zawarta w mieszanym stanie kwantowym spełnia w paradygmacie odległych laboratoriów swego rodzaju relację komplementarności. Relacja ta ma pewne podobieństwo do zasad nieoznaczoności dla entropii. Zasugerowano, że wprowadzona komplementarność stanowi rozszerzenie pojęcia komplementarności Bohra na układy złożone.
-
Parameter of nonlinearity B/A of three-component systems with separate volumes of liquid, its vapor and a neutral gas
PublicationOtrzymane zostało wyrażenie dla zaburzenia entropii substancji o trzech komponentach jako funkcja zaburzeń jej ciśnienia i gęstości. Na podstawie wzoru prędkość i parametru nieliniowosci fali akustycznej zostały wyliczone jako funkcje i ciśnienia i koncentracji pary i powietrza. Rezultaty są przedstawione w postaci wykresów.
-
Zużycie energii na potrzeby grzewcze w budynkach mieszkalnych w wybranych krajach europejskich. Cz. 1
PublicationW pierwszej części artykułu przedstawiono zużycie energii w sektorze budownictwa w wybranych krajach europejskich, które jest zróżnicowane i wynosi średnio 150-230 kWh/(m2a) w Europie Zachodniej i 250-400 kWh/(m2 a) w Europie Wschodniej i Centralnej. Omówiono także regulacje prawne w kilku krajach europejskich, dotyczące efektywności energetycznej i izolacyjności cieplnej budynków.
-
Anna Głusiuk dr
Peopledr Anna Głusiuk od 2012 roku jest zatrudniona na Wydziale Nauk Historycznych w Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Jest adiunktem w katedrze średniowiecza. Od 2014 roku jest sekretarzem wydziałowego czasopisma "Saeculum Christianum" (ISSN 1232-1575) ZAINTERESOWANIA NAUKOWE: Edukacja, sytuacja i rola kobiet w społeczeństwie średniowiecznej Europie (szczeglnie Italii), medycyna, szczególnie ginekologia i położnictwo...
-
Termodynamika, W, ZiIP, sem.03, zimowy 22/23
e-Learning CoursesPojęcia podstawowe. Pierwsza zasada termodynamiki dla układów zamkniętych i otwartych. Własności gazów doskonałych i prawa gazowe. Termiczne i kaloryczne równania stanu. Przemiany termodynamiczne gazu doskonałego. Gazowe obiegi termodynamiczne. Entropia. Druga zasada termodynamiki. Podstawy termodynamiki par i obiegów parowych.
-
Zastosowanie metody DEA w ocenie efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego – przegląd literaturowy wyników dotychczasowych badań w przestrzeni europejskiej.
PublicationArtykuł przybliża problematykę efektywności wydatków jednostek samorządu terytorialnego. Jego głównym celem jest analiza zastosowania nieparametrycznej metody pomiaru efektywności Data Envelopment Analysis do oceny skuteczności realizacji zadań publicznych. Autorzy dokonali przeglądu wyników dotychczasowych badań na przykładzie ośmiu europejskich państw. Stosownie do przyjętego celu pracy w pierwszej kolejności scharakteryzowano...
-
Długie pociągi
PublicationWskazano, że przy wprowadzaniu długich pociągów pojawiają się możliwości, ale i ograniczenia różnej natury oraz problemy do rozwiązania. Inne w przypadku długich pociągów i inne w przypadku ciężkich pociągów. Pokazano długie pociągi, jako szansę na polepszenie bezpieczeństwa na drogach, poprzez ograniczenie na nich ruchu samochodów ciężarowych. Łatwiej będzie w praktyce realizować pomysł „Tiry na tory” Długie pociągi są szansą...
-
Własna droga do Auschwitz
PublicationSpołeczne i polityczne sapekty powstania w Berlinie pomnika Żydów Pomordowanych w Europie
-
Projektowanie układów sterowania predykcyjnego obiektami z czasem ciągłym z uwzględnieniem niepewności modelowania.**2002, 166 s. 72 rys. 15 tab. bib- liogr. 79 poz. maszyn. Rozprawa doktorska /16.12.2002/ WETI PG. Promotor: dr hab. inż. Z. Kowalczuk, prof. nadzw. PG.
PublicationPrzedmiotem pracy jest uogólniony algorytm sterowania predykcyjnego w czasieciągłym CGPC, przeznaczony do sterowania obiektami ciągłymi o dowolnym cha-rakterze ze względu na stabilność i minmalnofazowość. Przedstawione jestkompletne wyprowadzenie przepisu na regulator, zaprezentowany jest sposóbstrojenia związany z mechanizmem predykcji i polegający na rozwinięciu po-czątkowego fragmentu odpowiedzi modelu obiektu w szereg...
-
Comments on ''Incremental construction and maintenance of minimal finite-state automata'' by Rafael C. Carrasco and Mikel L. Forcada.
PublicationW opublikowanym niedawno artykule (czerwiec 2002) Rafael Carrasco i Mikel Forcada przedstawili dwa algorytmy: jeden dotyczący przyrostowego dodawania łańcuchów znaków do języka minimalnego, deterministycznego, cyklicznego automatu skończonego, drugi dotyczący przyrostowego usuwania łańcuchów znaków z automatu. Pierwszy algorytm jest uogólnieniem ,,algorytmu dla danych nieuporządkowanych'' - drugiego z dwóch przyrostowych algorytmów...
-
Problem tolerancji w testowaniu elektronicznych układów w pełni różnicowych
PublicationRozrzuty tolerancyjne silnie wpływają na proces decyzyjny, oparty na testowaniu w pełni róznicowych układów elektronicznych metodą zorientowaną na uszkodzenia. Skutkiem tolerancji są napięcia rezidualne w nieuszkodzonym układzie testowanym, oraz niepewność progu komparacji w układzie testującym. W rezultacie pojawia się ryzyko błędnej diagnozy. W artykule dokonano syntezy probabilistycznego modelu odpowiedzi układu testowanego...
-
Some results on trading model in a consensus list coloring
PublicationKonsensusowy model kolorowania grafów - uogólnienie kolorowania listowego, został zdefiniowany przez Mahadeva i Robertsa w 2002 jako użyteczne narzędzie teoretyczne w niektórych zagadnieniach bioinformatycznych. Pozostaje on jednak słabo rozpoznany pod względem własności algorytmicznych. Wykazujemy, że problem kolorowania grafów pełnych w tym modelu jest wielomianowy, co można uogólnić na częściowe k-drzewa przy ustalonym ograniczeniu...
-
Shear-Jamming in Two-Dimensional Granular Materials with Power-Law Grain-Size Distribution
Publication -
Heurystyczne algorytmy szeregowania zadań wieloprocesorowych na procesorach dedykowanych
PublicationProblem szeregowania zadań wieloprocesorowych na procesorach dedykowanych można zaprezentować przy pomocy modelu kolorowania krawędzi hipergrafów. Hipergrafem nazywamy pewne uogólnienie grafu, w którym krawędzie mogą zawierać dowolnie wiele wierzchołków. Model taki pozwala symulować rozmaite zjawiska praktyczne oraz teoretyczne. Kolorowanie hiperkrawędzi hipergrafów jest uogólnieniem kolorowania krawędzi grafów, zatem jest problemem...
-
Inteligentne systemy transportu - rozwój i struktura.
PublicationOgólna charakterystyka systemów transportu (ITS). Programy rozwoju systemów ITS w Europie. Architektura i struktura systemów ITS.
-
Pozamiejskie dworce kolejowe na europejskich liniach kolei dużych prędkości
PublicationPrezentacja nowego typu dworców kolejowych na liniach dużych prędkości w Europie Zachodniej. Wytyczne lokalizacji nowych dworców.
-
Thermodynamic interpretation and prediction of CO2 solubility in imidazolium ionic liquids based on regular solution theory
PublicationRegular solution theory (RST) is the most popular model for the interpretation of the interaction between CO2 and ionic liquids. In the present work, the parameters of this model were determined for the CO2 absorption in eleven imidazolium ionic liquids. The y-intercept (A) of the RST model for the investigated imidazolium liquids increases with increasing temperature whereas the slope (B) remains constant. The values of RST parameters...
-
Modelowanie procesów nierównowagowych, W/C ,Energetyka. sem 1, lato 23/24PG_00057424
e-Learning CoursesPrzedstawienie głównych mechanizmów i praw dotyczących termodynamiki procesów nierównowagowych. Zapoznanie z podejściami do analizy procesów nierównowagowych. Analiza przykładów procesów nierównowagowych i ich opis. Wprowadzenie do zagadnień związanych z analizą procesów za pomocą kryterium minimum produkcji entropii
-
Disruption of homocitrate synthase genes in Candida albicans affects growth but not virulence
PublicationDwa geny, LYS21 i LYS22, kodujące izoformy syntazy homocytrynianowej, enzymu katalizującego pierwszy wyjątkowy etap w szlaku biosyntezy lizyny, zostały rozbite z komórkach Candida albicans z wykorzystaniem strategii ''SAT flipper''. Podwójny mutant lys21delta/lys22delta nie wykazywał aktywności syntazy homocytrynianowej, natomiast charakteryzował się auksotrofią wzrostową wobec lizyny w podłożach minimalnych, co można było odwrócić...
-
Fragen und Beobachtungen zur Erhaltung der architektonischen Nachkriegsmoderne bis 1980 in Polen
PublicationRozdział w książce będącej przeglądem architektury powojennej w Europie. Książka dotyczy walorów i problemów ochrony budownictwa z lat powojennych w różnych krajach - głównie Niemczech, ale także w Europie Wschodniej. W rozdziale omówiono stan i problemy ochrony architektury do lat 80. XX w. w Polsce w tym w Gdyni i w Gdańsku. Wskazano na kontrowersje pojawiające się przy obejmowaniu ochroną budynków z lat 50. i 60. w Polsce.
-
XRD data of (Cr,Fe,Mn,Co,Ni)3O4 High-entropy spinel oxide thin films deposited on amorphous SiO2 substrate by spray pyrolysis techniqe, annealed in a range from 400 to 900oC
Open Research DataDataset include collected XRD data of (Cr,Fe,Mn,Co,Ni)3O4 high-entropy spinel oxide thin films deposited by spray pyrolysis technique on amorphous SiO2 substrates and annealed from 400 to 900oC. Samples were prepared in the form of a ~ 500 nm thin film utilising a facile spray pyrolysis technique. The structural and electrical properties of the layers...
-
The multivariate multilevel analisis of different regional factors impact on road saferty in european country regions = Wielopoziomowa analiza wieloczynnikowa wpływu różnych charakterystyk regionalnych na poziom bezpieczeństwo ruchu w regionach krajów europejskich
PublicationIn this research, the effect of the European regional differences on the risk of been killed in road accident in these regions is investigated. Factors which differentiate regions can be described as automotive, economic, infrastructural, demographic, geographic. Analyzed risk, counted as regional fatality rate was modeled by the Poisson model. Because of regional diversity of Poisson distribution parameters, the Poisson distribution...
-
Europejskie wyzwania spójności polskiej przestrzeni : regiony, metropolie, transport
PublicationRegiony kreują spójnosc terytorialną Europy. Regionalny system terytorialny ulega transformacji zależnej od procesu równoważenia rozwoju. Strategia rozwoju regionalnego w Europie i w Polsce w powiązaniu z rozwojem przestrzennym. Metropolie i regiony metropolitarne jako wyraz globalizacji. Dwa mechanizmy rozwoju metropolii: interaktywnego oddziaływania kapitałowego i ''rozlewania'' struktur miejskich. Transport jako infrastruktura...
-
Nonlinear resultant theory of shells accounting for thermodiffusion
PublicationThe complete nonlinear resultant 2D model of shell thermodiffusion is developed. All 2D balance laws and the entropy imbalance are formulated by direct through-the-thickness integration of respective 3D laws of continuum thermodiffusion. This leads to a more rich thermodynamic structure of our 2D model with several additional 2D fields not present in the 3D parent model. Constitutive equations of elastic thermodiffusive shells...
-
Impact of Boundary Conditions on Acoustic Excitation of EntropyPerturbations in a Bounded Volume of Newtonian Gas
PublicationExcitation of the entropy mode in the field of intense sound, that is, acoustic heating, is theoreticallyconsidered in this work. The dynamic equation for an excess density which specifies the entropy mode,has been obtained by means of the method of projections. It takes the form of the diffusion equation withan acoustic driving force which is quadratically nonlinear in the leading order. The diffusion coefficient isproportional...
-
Standing Waves in One-Dimensional Resonator Contaning an Ideal Isothermal Gas Affected by the Constant Mass Force
PublicationThe study is devoted to standing acoustic waves in one-dimensional planar resonator which containing an ideal gas. A gas is affected by the constant mass force. Two types of physically justified boundary conditions are considered: zero velocity or zero excess pressure at both boundaries. The variety of nodal and antinodal points is determined. The conclusion is that the nodes of pressure and antinodes of velocity do not longer...
-
Application of Artificial Neural Networks in Investigations of Steam Turbine Cascades
PublicationZaprezentowano wyniki badań numerycznych zastosowania sieci neuronowych przy obliczeniach przepływów w palisadach turbin parowych. Na podstawie uzyskanych wyników wykazano, że sieci neuronowe mogą być używane do szacowania przestrzennego rozkładu parametrów przepływu, takich jak entalpia, entropia, ciśnienie czy prędkość czynnika w kanale przepływowym. Omówiono również zastosowania tego typu metod przy projektowaniu palisad, stopni...
-
Czy kolejowe przewozy międzyregionalne mają przyszłość w Polsce?
PublicationW artykule przedstawiono funkcjonowanie kolei międzyregionalnych w Europie i w Polsce. Zaprezentowano szanse i możliwości konkurencji kolei z innymi środkami transportu w warunkach polskich.
-
A Mechatronic System for Building the Map of Optimal Spindle Speeds During High Speed Milling of Flexible Details
PublicationW pracy przedstawiono mechatroniczny system tworzenia mapy optymalnych prędkości obrotowych wrzeciona w celu nadzorowania drgań typu chatter podczas frezowania szybkościowego przedmiotów podatnych. System ten składa się z części pomiarowej oraz części obliczeniowej, w której wykorzystuje się oprogramowanie autorskie i komercyjne. Na bazie uogólnionego warunku Liao-Younga utworzono mapy optymalnych prędkości obrotowych wrzeciona,...
-
Simple stable discrete-time generalised predictive control with anticipated filtration of control error
PublicationPraca dotyczy uogólnionego sterowania predykcyjnego w czasie dyskretnym z antypacyjną filtracją błędu sterowania. Pokazano, iż przy spełnieniu pewnych warunków rozwiązanie problemu syntezy optymlanego regulatora predykcyjnego zawsze istnieje oraz prowadzi do stabilnego zamkniętego układu sterowania o określonych własnościach dynamicznych. W pracy rozważano także problem syntezy regulatora predykcyjnego dla modeli sterowania obiektów...
-
Finite automata for compact representation of tuple dictionaries.
PublicationOpisane zostaje uogólnienie struktury danych - słownika, zwane słownikiem n-tek. Słownik n-tek przedstawia odwzorowanie n-tek łańcuchów znaków na pewne wartości. Motywacją dla powstania tej struktury danych są praktyczne zastosowania w przetwarzaniu języka i mowy, w których obszerne słowniki n-tek używane są do przedstawiania modeli języka. Przedstawiona zostaje technika oszczędnej reprezentacji słowników n-tek. Ta technika...
-
Energia ze źródeł odnawialnych na rynku energii elektrycznej w Polsce
PublicationOpisano handel "zieloną energią" w Europie i jego zasady oparte m. in. na obowiązku zakupu energii ze źródeł odnawialnych. Określono przyszłość handlu "zieloną energią" w Polsce.
-
The way things are done here - Polish entrepreneurship / having endowed heritage or burden?
PublicationPoprzez analizę studiów przypadku, w oparciu o wywiady pogłębione oraz obserwację uczestniczącą, autor przypomina postulaty zaniedbywane w pracach nad polską przedsiębiorczością. Modele przedsiębiorczości zbudowane na podstawie badań w Europie Zachodniej albo Ameryce Północnej niekoniecznie muszą znaleźć swoje odzwierciedlenie w modelach przedsiębiorczości charakterystycznych dla gospodarek po okresie transformacji ustroju gospodarczo-społecznego...
-
Performance Analysis of A Photovoltaic-Thermal Integrated System
PublicationW artykule przedstawiono analizę energetyczną i egzergetyczną układu zintegrowanego PV/T. Straty egzergii występują zawsze w układach, w których procesy zachodzą ze zmianą temperatury i są proporcjonalne do wzrostu entropii systemu. Analiza egzergetyczna pozwala zlokalizować miejsce, wielkość i źródło termodynamicznej nieefektywności i ta informacja, trudna do pozyskania w inny sposób (np. przez analizę energetyczną) jest przydatna...