Wyniki wyszukiwania dla: NAP%C4%98D%20HYBRYDOWY - MOST Wiedzy

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: NAP%C4%98D%20HYBRYDOWY

Filtry

wszystkich: 12590
wybranych: 6943

wyczyść wszystkie filtry


Filtry wybranego katalogu

  • Kategoria

  • Rok

  • Opcje

wyczyść Filtry wybranego katalogu niedostępne

Wyniki wyszukiwania dla: NAP%C4%98D%20HYBRYDOWY

  • Projekt aCiret odpowiedzią na wyzwania przemysłu 4.0

    Druga dekada XXI w. jest początkiem nowej rewolucji przemysłowej, określanej jako przemysł 4.0. Coraz powszechniejsze systemy cyberfizyczne, internet rzeczy, obliczenia i procesy sterowane w chmurze wymagają wysoko wykwalifikowanych pracowników, uzbrojonych w ogólną i specjalistyczną wiedzę oraz doświadczenie, wykazujących się przedsiębiorczością i inicjatywą. Problem braku odpowiedniej kadry dotyka firmy z sektora przemysłowego,...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Wpływ przesuwników fazowych na pracę systemu elektroenergetycznego

    Publikacja

    - Rok 2019

    W rozprawie przedstawiono wpływ przesuwników fazowych na pracę sieci elektroenergetycznej. Na początku określono wpływ przesuwnika fazowego na prosty system elektroenergetyczny, analizując sposób połączenia uzwojeń na rodzaj przesłanej mocy. Następnie dokonano analizy działania przesuwnika fazowego w stanach nieustalonych oraz określono wpływ przesuwnika fazowego na poprawę pracy sieci w stanach nieustalonych wywołanych wybranymi...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • DOM KASZUBSKI NA ZIEMI ZABORSKIEJ. smaki dziedzictwa

    Publikacja

    - Rok 2021

    Ogólnopolska wystawa plastyczna miała miejsce w Wielu jako element projektu pt. „Smaki ziemi zaborskiej. Dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe” zaplanowanego w ramach 19. Europejskich Dni Dziedzictwa. Współorganizatorami byli: Wydział Architektury Politechniki Gdańskiej - Agnieszka Kurkowska,kuratorka ) i Dom Kultury im. H. Derdowskiego w Wielu/ Muzeum Ziemi Zaborskiej. Wystawa tematycznie dotyczyła wysmakowanej architektury...

  • Konferencja Stowarzyszenia Muzeów Uczelnianych na Politechnice Gdańskiej

    Publikacja

    - Rok 2019

  • Ryby jako źródło narażenia człowieka na rtęć

    Publikacja

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Nauczanie ewangelicko-luterańskie na temat ludzkiej pracy

    Publikacja

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Analiza zagadnienia wysychania filmu cieczowego na ściance

    Publikacja

    - Rok 2008

    Zaprezentowany w pracy teoretyczny model dwurównaniowy kryzysu wrzenia przy wysokich stopniach suchości jest modyfikacją wcześniejszej wersji przedstawionej przez Sedlera i Mikielewicza (1981). Model ten jest używany do analizy procesu wysychania filmu cieczowego na ściance i modyfikowany poprzez użycie nowoczesnych zależności opisujących rozkład prędkości osiadania i porywania kropel. Autorzy pragną także zaprezentować pierwsze...

  • Przebarwienia powierzchni spawanych stali odpornych na korozję

    Coraz szersze stosowanie stali odpornych na korozję, powszechność procesów spawania tych stali, ale także częste niedocenianie wpływu stanu powierzchni na odporność korozyjną stało się powodem zwrócenia specjalnej uwagi na tę problematykę i przedstawienia opracowania obejmującego zjawiska powstawania przebarwień na powierzchniach złączy spawanych, sposobów ich usuwania, kontroli stanu powierzchni po usunięciu warstewek przebarwionych,...

  • Identyfikacja modułów oprogramowania na poziomie kodu maszynowego

    Poruszono zagadnienia porównywania elementów programów w postaci kodów binarnych. Identyfikacja podobnych do identycznych fragmentów kodu w różnych programach może stanowić podstawę do wyodrębnienia tych kodów i nadania im postaci bibliotek powszechnego użytku. W artykule pokazano wybrane metody identyfikacji takich modułów, jak również przeedstwaiono aplikację używaną do porównywania modułów oprogramowania.

  • Klasyfikacja segmentów obrazu na litery i nielitery

    Artykuł przedstawia metody oceny podobieństwa figur do liter opracowane dla potrzeb urządzenia do lokalizacji i odczytu napisów z przeznaczeniem dla osób niewidomych. Ocena dotyczy kształtów segmentów znajdowanych na obrazie zawierającym potencjalny tekst (np. witryna sklepu, drzwi z wizytówką, autobus z numerem linii). Celem tej oceny jest wyodrębnienie segmentów obrazu reprezentujących tekst i przekazanie ich do systemu rozpoznawania...

  • ''Wszystko na sprzedaż'' - reklama w przestrzeni publicznej

    Publikacja

    - Rok 2008

    Artykuł poświecony jest problemom agresywnego oddziaływania komercyjnej reklamy wielkoprzestrzennej na przestrzeń publiczną miast

  • Wymiarowanie na ścinanie w aspekcie rys ukośnych

    W pracy przedstawiono zagadnienia związane z projektowaniem belek żelbetowych na ścinanie w kontekście spełnienia wymogów stanu granicznego rozwarcia rys ukośnych. Poddano analizie metodę zawartą w polskiej normie PN-B-03264:2002 oraz metodę bazującą na modelu kratownicowym. Weryfikację obu metod przeprowadzono na bazie wyników badan eksperymentalnych Leonhardta i Walthera.

  • Sytuacja polskiego przedsiębiorcy na rynku zamówień publicznych.

    Publikacja

    - Rok 2008

    Niniejszy artykuł porusza zagadnienia związane z sytuacją polskiego przedsiębiorcy na rynku zamówień publicznych. Poruszono w niniejszym artykule rozwiązania prawne dotykające przedsiębiorców działających na rynku zamówień publicznych. Równocześnie dokonano analizy korzyści jak i zagrożeń płynących z zamówień publicznych dla przedsiębiorcy.

  • NewConnect - alternatywny system obrotu na polskim rynku

    Publikacja

    W opracowaniu dokonano charakterystyki nowego systemu obrotu ze szczególnym uwzględnieniem podobieństw i różnic między rynkiem NewConnect i rynkiem regulowanym GPW. Aspekty teoretyczne zostały uzupełnione danymi faktograficznymi, dotyczącymi początkowego okresu funkcjonowania nowego systemu obrotu.

  • Podaż na Mazowszu a rozwój klastrów. Cz. 3

    Publikacja

    - Problemy Jakości - Rok 2008

    Autorka identyfikuje i opisuje występujące na Mazowszu inicjatywy klastrowe, szczególną uwagę poświęcając klastrom rolniczym. W ostatnich latach obserwuje się systematyczny przyrost sformalizowanych układów klastrowych w całym kraju. W przypadku inicjatyw klastrowych w woj. mazowieckim - część z nich kształtuje się w sposób naturalny - w oparciu o występujące mechanizmy rynkowe, ale większość powstała i sformalizowała się w odpowiedzi...

  • Wpływ współczesnych obiektów handlowych na strukturę śródmieść.

    Publikacja

    - Rok 2008

    Przedmiotem pracy jest analiza oddziaływań współczesnych obiektów handlowych na struktury śródmiejskie w aspektach architektoniczno-urbanistycznych.Punktem wyjścia do rozważań na temat relacji centrów handlowych i dzielnic centralnych miast jest zarysowanie historii ich rozwoju, ustalenie ich cech charakterystycznych oraz elementów odróżniających je od tradycyjnych układów - ulic handlowych.Jako zasadnicze sfery oddziaływania obiektów...

  • Podaż na Mazowszu a rozwój klastrów. Cz.2

    Publikacja

    - Problemy Jakości - Rok 2008

    Artykuł zawiera główne wnioski z badań przeprowadzonych w 2005r. i 2007r. na Mazowszu pod kątem rozwoju klastrów wysokotechnologicznych. Na podstawie obliczeń współczynnika lokalizacji LQ (location quotient) zostały zidentyfikowane istotne koncentracje branż high-tech na Mazowszu, a następnie w oparciu o metodę OECD do badania interakcji zostały przeanalizowane trzy sektory high-tech występujące w obrębie Obszaru Metropolitarnego...

  • Ubezpieczenia na życie jako forma gromadzenia oszczędności

    Publikacja

    Mówiąc o aktywach finansowych gospodarstw domowych lub ich oszczędnościach często wymienia się również ubezpieczenia na życie, jako instrument służący ich gromadzeniu. W niniejszym opracowaniu przedstawiono zatem możliwości jakie dają ubezpieczenia na życie w zakresie lokowania oszczędności tych podmiotów. W szczególności omówiono produkty ubezpieczeniowe związane z procesem oszczędzania, traktowane często jako inwestycje oszczędnościowe...

  • Teleinformatyka w polskiej gospodarce opartej na wiedzy

    Publikacja

    - Rok 2008

    Gospodarka kraju aby być konkurencyjna w świecie musi, w coraz większym stopniu, rozwijać sektor teleinformatyczny, kreujący innowacje i wzmacniający dynamikę rozwoju społeczno-gospodarczego. W pracy przedstawiono podstawowe problemy kształtowania się nowej gospodarki w Polsce. Omówiono rynek technologii teleinformatycznych w Polsce i miejsce w nim firm informatycznych oraz centrów badawczo-rozwojowych. Zaprezentowano również kierunki...

  • Wpływ układów SVC na rozwój awarii napięciowej

    Artykuł prezentuje badania symulacyjne dotyczące wspłpracy układu SVC z zespołem wytwórczym w czasie, gdy napięcie systemu elektroenergetycznego osiąka niskie wartości mogące prowadzić do utraty synchronizmu przez generator synchroniczny.

  • Wpływ władzy na podejmowanie decyzji i postrzeganie

    Publikacja

    - Rok 2008

    Artykuł przedstawia, w jaki sposób posiadanie władzy wpływa na podejmowanie decyzji oraz postrzeganie rzeczywistości społecznej. Zaprezentowane są w nim odmienne podejścia teoretyczne, które wskazują zarówno na pozytywne, jak i negatywne efekty posiadania władzy. Należą do nich: silniejsza stereotypizacja, silniejsza tendencja do podejmowania działań bez względu na potencjalne skutki, ale także bardziej abstrakcyjne myslenie i...

  • Rozwój fotowoltaiki - sposób na zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego

    Publikacja

    Szczytowa cena 147 $ za baryłkę ropy, odnotowana w lipcu 2008 r. i spekulacje na temat jej dalszego wzrostu do 200 $ stały się rzeczywistością, co spowodowało zwiększone zainteresowanie gazem i węglem, jako źródłami energii. Jednakże kryzys gazowy na początku roku 2006 i trudności w utrzymaniu stałych dostaw gazu w Europie latem 2008 r. ujawniły, że Europa jest na wysoce niepewnej pozycji, jeśli chodzi o zaspokojenie dostaw energii...

  • Wpływ wymuszeń kinematycznych na pracę wciągarki trałowej

    Publikacja

    - Rok 2008

    Celem pracy było stwierdzenie, czy wymuszenia kinematyczne pochodzące od ruchu statku na fali mają wpływ na prace wciągarki trałowej. W pracy omówiono zbudowany na wydziale kuter rybacki KR-10. Przedstawiono jego podstawowe parametry oraz wstępne pomiary uciągu. Wyznaczono również charakterystyki wciągarki trałowej.Następnie przedstawiono szczegółowo budowę badanej wciągarki trałowej. Pokazano również układ, który symuluje ruch...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Moje pół wieku na Wydziale. Część 2

    Publikacja

    - Rok 2006

    Autor przedstawił swoich nauczycieli i kolegów w Katedrze (Instytucie) Elektroenergetyki. Zawarł ogólne przesłanie w zakresie przyśpieszenia rozwoju cywilizacyjnego i poprawy życia w najbliższych latach.

  • Modelowanie procesu wysychania filmu cieczowego na ściance

    Publikacja

    - Rok 2007

    Zaprezentowany w pracy teoretyczny model kryzysu wrzenia przy wysokich stopniach suchości jest modyfikacją wcześniejszej wersji przedstawionej przez Sedlera i Mikielewicza (1981). Model używany do analizy procesu wysychania filmu cieczowego na ściance, pozwala także na sformułowanie równań bilansu masy cieczy w filmie i w rdzeniu. Rozwiązanie układu równań zawiera parametry, które wyznaczane są eksperymentalnie. W niniejszej pracy...

  • Wpływ odpadowego granulatu gumowego na właściwości wulkanizatów

    Publikacja

    Przedstawiono wyniki badań wulkanizatów napełnionych odpadowym materiałem gumowym, zawierającym nie odseparowane włókna sztuczne. Opracowano uproszczoną technologię pozyskiwania regeneratu gumowego o frakcji granulatu w wyniku mechanicznego rozdrobnienia tzw. strzępów pooponiarskich, poddanych wcześniej wymrożeniu w ciekłym azocie, oraz technologię otrzymywania mieszanki gumowej wg opracowanej receptury. Zaprezentowano porównawczą...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Niemieckie prognozy ciężkiego ruchu samochodowego na mostach

    Publikacja

    - Rok 2007

    Omówiono referat Joachima Naumanna pt. ''Brücken und Schwerverkehr - Wo sind die Grenzen'' (Mosty i ruch ciężki - Gdzie są granice?) przedstawiony na dorocznym spotkaniu niemieckich mostowców w r. 2007 w Dreźnie.

  • Polacy na Uniwersytecie Tokijskim w Instytucie Inżynierii

    Publikacja

    - Rok 2007

    Przedstawiono pracę naukowców Politechniki Gdańskiej zatrudnionych w Instytucie Inżynierii Uniwersytetu Tokijskiego - w ramach wzajemnej współpracy naukowej i dydaktycznej.

  • Struktura źródeł wytwórczych na miejskim rynku ciepła

    Publikacja

    - Rok 2007

    Omówiono strukturę i główne parametry miejskich systemów zaopatrzenia w ciepło w Polsce, kładąc nacisk na możliwe zmiany udziału różnych źródeł w pokrywaniu potrzeb cieplnych odbiorców. Zwrócono uwagę na wpływ przedsięwzięć modernizacyjnych, ograniczających emisje zanieczyszczeń oraz na wpływ procedury handlu emisjami na rozwój systemów zaopatrzenia w ciepło. Podkreślono istotną rolę systemów ciepłowniczych w pokrywaniu potrzeb...

  • Skuteczność zabezpieczeń przeciwpożarowych zbiorników na paliwa płynne

    Publikacja

    - Rok 2007

    Podano mechanizm niszczenia konstrukcji zbiornika stalowego podczas pożaru. Wskazano, że skuteczniejsza jest instalacja gaśnicza umieszczona na dnie zbiornika a nie na górnej krawędzi płaszcza

  • Metody sprzętowej implementacji kryptografii odpornej na kryptoanalizę

    Publikacja

    W pracy zaprezentowano problematykę kryptoanalizy implementacji sprzętowych bazującej na informacji z kanału bocznego. Opisano rodzaje ataków pasywnych ze szczególnym uwzględnieniem analizy czasowej i analizy poboru mocy. Przedstawiono podstawowe metody zapobiegania atakom. Zaproponowano metodę projektowania wykorzystującą wyrównywanie mocy w asynchronicznych układach kombinacyjnych oraz w układach synchronicznych. Dokonano implementacji...

  • O diagnostyce budowli na podstawie pomiarów drgań

    W artykule omówiono badania dwóch budowli zabytkowych: wieży Twierdzy Wisłoujście w Gdańsku oraz dzwonnicy Archikatedry w Wilnie. Celem było określenie zachowania budowli, sprawdzenie integralności ich konstrukcji oraz określenie lokalizacji potencjalnych uszkodzeń. W analizach wykorzystano postaci drgań budowli, wyznaczone na podstawie przyspieszeń pomierzonych w wybranych punktach podczas nieokreślonych wymuszeń środowiskowych.

  • Systemy oparte na wiedzy w organizacjach pozarządowych

    Publikacja

    - Rok 2007

    Omówiono modelowanie systemowe w zastosowaniu do zarządzania procesami wiedzy w organizacjach pozarządowych.

  • Partnerstwo na rzecz rozwoju regionalnego a konkurencyjność regionalna

    Publikacja

    W opracowaniu podjęto tematykę możliwości i uwarunkowań stymulacji rozwoju regionalnego oraz konkurencyjności regionów. Szczególną uwagę poświęcono roli zasady partnerstwa w polityce regionalnej oraz jej praktycznemu aspektowi, tj. współpracy i partnerskich relacji w regionie.

  • Rodzaje i skutki zewnętrznych oddziaływań na posadzki

    Publikacja

    - Czasopismo Techniczne - Rok 2007

    Niniejszy artykuł w ogólnym zarysie ujmuje wpływ oddziaływań, jakim poddawane są elementy nośne i wykończeniowe posadzek na ich wytrzymałość i trwałość. Dotyczy to nie tylko obciążeń mechanicznych, lecz także tych, które mogą losowo wystąpić w przewidywanym okresie użytkowania obiektu, a są one pomijane w fazach przygotowawczych do wykonania tych elementów.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Ocena czynników wpływających na ryzyko upadłości firm

    Publikacja

    - Rok 2008

    Artykuł dotyczy oceny czynników wpływających na ryzyko upadłości firm. To, czy dana spółka będzie w stanie regulować swoje zobowiązania finansowe, a więc czy przetrwa na rynku, jest przedmiotem zainteresowania wielu podmiotów rynkowych, a w szczególności akcjonariuszy, banków, funduszy inwestycyjnych, dostawców etc. Dlatego też autor scharakteryzował i ocenił różnego rodzaju ryzyka (elementy ryzyka rynkowego, ryzyka zdarzenia oraz...

  • Wpływ prawa na systemy informatyczne - studia przypadków

    Zgodność systemów informatycznych z prawem jest jednym z podstawowych wymagań względem systemów. Jednak transformacja przepisów prawa na wymagania względem oprogramowania nie jest łatwym zadaniem. W referacie zaprezentowano trzy różne rodzaje wpływu prawa na systemy informatyczne. W przypadku pierwszym, prawo reguluje określoną dziedzinę pozostawiając dowolność wyboru sposobu realizacji przepisów. W drugim przypadku, przepisy...

  • Wpływ stopy procentowej na zatrudnienie w Polsce

    Stopa procentowa jest jednym z ważniejszych parametrów kształtujących procesy ekonomiczne zachodzące w gospodarce rynkowej. Poprzez wpływ na działalność poszczególnych podmiotów gospodarujących kształtuje ogólną koniunkturę gospodarczą. Nowa makroekonomia klasyczna wskazuje stopę procentową jako jeden z czynników kształtujących relacje panujące na rynku pracy. Na tym tle warto się zastanowić jak duże znaczenie należy przypisać...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Atlas ryzyka na drogach krajowych w Polsce

    Publikacja

    Europejski ''Program oceny ryzyka na drogach'' jest jedną z inicjatyw wspierających realizację ''wizji zero''. Program ma na celu przeprowadzenie badań ryzyka panującego na drogach krajów Unii Europejskiej, korzystając z jednolitej metodyki. Wyniki tych badań mają posłużyć do metodycznej oceny poziomu zagrożenia zdrowia i życia w ruchu drogowym. W chwili obecnej program ten realizuje ponad 30 krajów Europy, a kilka nastepnych zamierza...

  • Ocena ryzyka na sieci dróg w Europie.

    Publikacja

    Program oceny ryzyka na drogach w Europie. Metody oceny ryzyka. Ocena ryzyka na drogach krajowych w Polsce.

  • Wybrane czynniki wpływające na rynkowe zachowania konsumentów

    Publikacja

    - Rok 2010

    O roli, jaką w zachowaniach rynkowych konsumentów odgrywają czynniki zewnętrzne ekonomiczne, nie trzeba nikogo przekonywać. Jednak dopiero w ostatnich latach, z powodu osłabienia skuteczności tradycyjnych środków przekazu, przedsiębiorstwa skierowały swoją uwagę na pozostałe dwie grupy czynników, które odgrywają niebagatelną rolę w podejmowaniu decyzji nabywczych konsumentów - czynniki zewnętrzne pozaekonomiczne oraz wewnętrzne.

  • Gospodarka Wodna na skarpach i obiektach drogowych

    Publikacja

    - Rok 2010

    Przedstawiono przypadki utraty stateczności skarp na skutek niewłaściwej gospodarki wodnej, wymagania dotyczące odprowadzenia wód opadowych oraz typowe urządzenia i obiekty hydrotechniczne infrastruktury drogowej do odprowadzania wód opadowych oraz obiekty ekologiczne.

  • Wybrane aspekty oceniania w kształceniu na odległość

    Publikacja

    W artykule podjęto tematykę oceniania w odniesieniu do podstaw teoretycznych nauczania na odległość. Przyjęcie podejścia konstruktywistycznego w kształceniu oznacza zwiększenie autonomii uczących się w wielu aspektach, w tym również w ocenianiu własnych osiągnięć.

  • Gospodarka wodna na skarpach i obiektach drogowych

    Publikacja

    - Rok 2010

    W pracy przedstawiono problemy stateczności i odwodnienia skarp drogowych przy zastosowaniu różnych elementów infrastruktury. Autor dokonuje oceny różnych urządzeń i obiektów odwadniajacych wskazując ich zalety i wady.

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Przyjęta procedura oceny bezpieczeństwa ruchu na drogach

    Publikacja

    Ocena poziomu brd na drogach krajowych i wojewódzkich na podstawie przyjętej procedury.

  • Zapotrzebowanie społeczności regionalnej na podnoszenie kompetencji informatycznych

    Publikacja

    Kreowanie regionalnego społeczeństwa informacyjnego, w którym informacja jest intensywnie wykorzystywana w życiu ekonomicznym, społecznym, kulturalnym i politycznym, wymaga nie tylko rozwoju informatycznej infrastruktury technicznej, ale przede wszystkim stałego podnoszenia poziomu kompetencji IT mieszkańców regionu. W pracy przedstawiono analizę zapotrzebowania na regionalną działalność edukacyjną w zakresie technologii informatycznych.

  • Ocena stanu bezpieczeństwa ruchu na drogach krajowych

    Publikacja

    Pierwszym etapem przygotowywanego Programu Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na Drogach Krajowych ''GAMBIT Drogi Krajowe'' była diagnoza bezpieczeństwa ruchu drogowego. Diagnoza zawierała analizę oraz ocenę stanu i systemu bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach. W niniejszym artykule przedstawiono najważniejsze elementy oceny stanu bezpieczeństwa ruchu na drogach krajowych w Polsce w latach 2001-2005.

  • Mechanizm transakcji forward na masowe produkty rolne

    Publikacja

    Artykuł dotyczy jednego ze sposobów zawierania i rozliczania transakcji na masowe produkty rolne.

  • Spawanie podwodne stali dupleks odpornej na korozję

    W artykule przedstawiono wyniki badań spawalności stali dupleks w warunkach podwodnych. Zainteresowanie spawaniem podwodnym tej grupy stali wiąże się z koniecznością opracowania spawalniczych metod naprawczych rurociągów eksploatowanych w przemyśle wydobywczym ropy naftowej. Do badań wykorzystano metodę spawania GMA za pomocą lokalnej komory suchej. Wykonano napoiny pod wodą na głębokości 0,5 m oraz na powietrzu przy zbliżonych...

  • Wpływ wzrostu gospodarczego na europejskie rynki pracy

    Publikacja

    - Rok 2009

    Procesy integracyjne i globalizacyjne wystepujące we współczesnych gospodarkach potwierdzaja wystepowanie silnych powiązań pomiedzy poszczególnymi krajami.Rok 2007 zakończył się kryzysem finansowym w gospodarce amerykańskiej i jednoczesnie zdaniem wielu ekspertów, dał początek głebokiej recesji gospodarczej na świecie, której skutki są trudne do oszacowania. Jednym z negatywnych efektów kryzysu jest bez wątpienia jego silne oddziaływanie...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym