Filtry
wszystkich: 183
Wyniki wyszukiwania dla: WYDAJNOŚĆ PRACY
-
BADANIA JAKOŚCI BEZSZWOWYCH DRUTÓW PROSZKOWYCH
PublikacjaProces spawania drutami proszkowymi (FCAW) zyskuje coraz większą popularność w różnych dziedzinach przemysłu. Przemysł stoczniowy oraz offshore znacznie częściej wykorzystuje tę metodę przy wykonywaniu odpowiedzialnych i masywnych konstrukcji, których nie można wykonać stosując metody w pełni zautomatyzowane, np. spawanie łukiem krytym. Wzrost zainteresowania tą metodą spowodowany jest przez wysoką wydajność procesu spawania, łatwość...
-
Analiza gładzenia otworów walcowych przy zmiennych warunkach kinematycznych
PublikacjaW pracy zweryfikowano wpływ parametrów obróbki na przebieg procesu gładzenia i stwierdzono, że metodą umożliwiającą uzyskanie zarówno dobrej jakości powierzchni jak i niższej o 35,2% temperatury przedmiotu gładzonego oraz mniejszej o 12,77% odchyłki walcowości (w porównaniu do gładzenia tradycyjnego) jest gładzenie ze zmienną kinematyką. Zmienny...
-
Metody reprezentacji i przetwarzania wiedzy w warunkach niepewności w ontologiach opartych na logice opisowej
PublikacjaW rozprawie przeanalizowano różne istniejące podejścia do problemu zaufania do ontologii, a zwłaszcza te dotyczące wiarygodności źródeł i informacji w nich zawartych. Omówione rozwiązania stosują podejście numeryczne do problemu zaufania, które przysparza jednak mnóstwa problemów związanych z modelowaniem procesu przetwarzania zapytań, jak również z samą interpretacją uzyskanych wyników.W pracy zaprezentowano model systemu zarządzania...
-
A Method Supporting Monitoring And Repair Processes of Information Systems
PublikacjaW pracy zaproponowano nową metodę (ARM) zarządzania monitorowaniem i naprawą systemów IT, bez przerywania ciągłości ich funkcjonowania. Metoda ta integruje procesy monitorowania (uwzględniając już istniejące i stosowane rozwiązania) z procesami naprawy. Stworzono formalny model koncepcyjny opisujący dziedzinę monitorowania i naprawy oraz formalne specyfikacje mechanizmu napraw oraz wybranych procedur naprawczych. Do specyfikacji...
-
Analiza elektromodulowanej fotoluminescencji w organicznych układach molekularnych
PublikacjaCelem niniejszej rozprawy doktorskiej jest poddanie interpretacji danych doświadczalnych uzyskanych w pomiarach elektromodulowanej fotoluminescencji (EML), na gruncie różnych modeli teoretycznych separacji nośników ładunku pod wpływem zewnętrznego pola elektrycznego w organicznym molekularnym ciele stałym. Zainteresowanie powyższą tematyką wynika z konieczności weryfikacji istniejących modeli zjawisk fizycznych w materiałach molekularnych...
-
Efficiency and kinetices of coupled transport of copper Ions Through Liquid Membranes Containing Technical Hydroxyoxime Carries
PublikacjaBadano wpływ różnych parametrów (składu faz wodnych, stężenia przenosnika, rozpuszczalnika organicznego na kinektykę i wydajność transportu jonów miedzi. Dużą wydajność procesu mozna otrzymać uzywając około 10 x mniejszego stężenia przenosanika w n-oktanie niż w przypadku innych rozpuszczalników technicznych.
-
Możliwości zastosowania procesu anammox do usuwania azotu amonowego ze ścieków zawierających sulfonamidy
PublikacjaProces Anammox zastosowano do usuwania azotu amonowego ze ścieków zawierających p-toluenosulfonamid. Stwierdzono, że jedynie bardzo wysokie stężenie tego związku (>100 mg/l) obniża wydajność i szybkość procesu. Nie stwierdzono pozytywnego efektu aklimatyzacji bakterii Anammox na szybkość i wydajność procesu
-
Badania wpływu efektu kapilarnego na wydajność parownika obiegowej rurki ciepła
PublikacjaBadania wpływu efektu kapilarnego na wydajność parownika obiegowej rurki ciepła
-
Fuzyjne polimerazy DNA – otrzymywanie, charakterystyka i zastosowanie
PublikacjaObecnie reakcje PCR (ang. Polymerase Chain Reaction) wykazują bardzo szerokie zastosowanie w diagnostyce medycznej, biologii molekularnej czy inżynierii genetycznej. Efektywność tych reakcji rozumiana jako wydajność i wierność przeprowadzonej amplifikacji jest nieodłącznie związana ze stosowaną polimerazą DNA i warunkami prowadzenia reakcji PCR. Aby sprostać wymaganiom stawianym przez nowoczesne metody diagnostyczne oraz współczesną...
-
Rozwój pracowników w organizacji uczącej się
PublikacjaW artykule zaprezentowano wpływ rozwoju i szkolenia pracowników na efektywność i wydajność organizacji uczącej się.
-
Wybrane problemy szlifowania powierzchni płaskich z kinematyką docierania
PublikacjaW pracy przedstawiono teoretyczne i doświadczalne podstawy szlifowania powierzchni płaskich z kinematyką docierania. Dokonano kompleksowej analizy zastosowanych układów kinematycznych szlifierek. Przeprowadzono eksperymenty szlifowania jednostronnego ściernicami o spoiwie galwanicznym z ziarnami diamentowymi (D107, D64 i D46) oraz z regularnego azotku boru (B107 i B64). Innowacyjność ściernic polegała na zróżnicowanym utwierdzeniu...
-
Planläppen mit Schleif-Metall Läppscheibe von flachen Oberflächen.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań docierania powierzchni płaskich narzędziami ścierno-metalowymi. Analizowano wpływ warunków obróbki na wydajność i jakość powierzchni elementów ceramicznych tlenkowych.
-
Dion desorption from condensed CD4, C2D2, C2D4, C2D6 ans C2D8 moleculesinduced by electron impact. Radiation.
PublikacjaZmierzono wydajność desorpcji jonu D-z deuteryzowanych węglowodorów. Desorpcja jest stymulowana wiązką elektronów w zakresie energii od 0 do 20 eV.
-
Badania docierania powierzchni płaskich docierakami żeliwnymi i dwumetalowymi.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań docierania powierzchni płaskich narzędziami żeliwnymi i dwumetalowymi. Analizowano wydajność i jakość obróbki oraz zużycie narzędzi tarczowych w obróbce żeliwa sferoidalnego.
-
Facilitated transport of Zn(II), Cd(II) and Pb(II) ions trough polymer inclusion membranes with calix[4]-crown-6 derivaties
PublikacjaBadano transport mieszaniny równomolowych ilości jonów Zn(II), Cd(II) i Pb(II)z wodnej fazy azotanowej (cMe=0,001M) przez polimerowe membrany inkluzyjne(PIM) zawierające pochodne kaliks[4]korony-6 jako nośniki jonów. Badany był wpływ różnych podstawników na wydajność procesu. Selektywność transportu przez membrany zawierające jonofory 4 i 5 malała w kolejności Pb(II), Zn(II), Cd(II), natomiast z jonoforem 3 Pb(II), Zn(II)Cd(II)....
-
Ordered multicast protocol based on credited virtual acknowledgment
PublikacjaPrzedstawiono protokół rozgłaszania dla sieci pakietowych oparty na statystycznym przewidywaniu ruchu aplikacji. Pokazano, że wydajność protokołu zbliżona jest do optymalnej w klasie wykorzystującej potwierdzenia wirtualne.
-
New reaction of dithiophosphoric acids with O-thioacylhydroxylamines. Nucleophilic substitution or single electron transfer process?
PublikacjaUdowodniono, że dipodstawione lub sterycznie przeszkodzone hydroksyloaminy reagują z przestrzennie rozbudowanymi S-tioacyloditiofosforanami dając odpowiednie O-tioacylohydroksyloaminy. Dalsza reakcja O-tioacylohydroksyloaminy z kwasem ditiofosforowym prowadzi do powstania disiarczku acylowo tiofosfo-rylowego oraz soli amoniowej kwasu ditiofosforowego. Wpływ pułapek rodnikowych na wydajność tej reakcji świadczy dobitnie, że w procesie...
-
Influence of abrasive slurry dosage on flat surface lapping effects
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań dawkowania zawiesiny ściernej w obróbce powierzchni płaskich na docierarce jednotarczowej. Analizowano wpływ dawki ścierniwa na wydajność i jakość obróbki elementów ceramicznych i miedzianych.
-
Badania chropowatości powierzchni płaskich docieranych narzędziami ścierno-metalowymi.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań jednotarczowego docierania powierzchni płaskich. Analizowano wpływ nacisku jednostkowego, prędkości i czasu docierania na wydajność i chropowatość powierzchni. W badaniach stosowano niekonwencjonalne narzędzia ścierno-metalowe.
-
Boiling heat transfer performance of the thermosiphon heat exchanger
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań eksperymentalnych prototypowego, termosyfonowgo wymiennika ciepła. W szczególności określono wpływ geometrii pęku rur, stanu powierzchni rurek oraz poziomu cieczy w parowniku na wydajność cieplną wymiennika.
-
System wieloagentowy wspomagający projektowanie wybranych układów sterowania okrętowych podsystemów elektroenergetycznych
PublikacjaW rozprawie doktorskiej zaproponowano system wieloagentowy do wspomagania projektowana okrętowych podsystemów elektroenergetycznych. Utworzony system składa się z agentów interfejsu, agenta nadrzędnego, agentów symulacyjnych agentów decyzyjnych, które poprzez realizację wewnętrznych algorytmów oraz wzajemną komunikację rozwiązują wybrane zadania projektowe w zakresie doboru odpowiedniej struktury i elementów składowych podsystemów...
-
Optimisation of conditions for precipitation of collagen from solution using kappa-carrageenan. Studies on collagen from the skin of Baltic cod (Gadus morhua)
PublikacjaZbadano wpływ stężenia kolagenu (0,012-3%) wyekstrahowanego ze skór dorsza bałtyckiego (Gadus morhua) i stężenia kappa-karagenu w obecności NaCl (0-5%) na wydajność strącania włókien kolagenowych z roztworu przy pH 2,2-8. Stwierdzono, że wydajność strącania włókien jest wprost proporcjonalna do masowego stosunku kappa-karagen : kolagen w zakresie niższym od 0,4. Kolagen rozpuszczony w kwasie cytrynowym jest całkowicie strącony,...
-
Wpływ dawkowania zawiesiny ściernej na efekty docierania powierzchni płaskich
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań dawkowania zawiesiny ściernej podczas docierania powierzchni płaskich. Określono wpływ wielkości dawki ścierniwa na wydajność obróbki i podstawowe parametry chropowatości powierzchni. Obrabiano elementy z ceramiki tlenkowej oraz miedziane.
-
Od modelowania, przez symulację do sterowania
PublikacjaPosiadanie i umiejętne wykorzystanie modeli elementów systemów oraz środowisk symulacyjnych ''obudowanych'' odpowiednimi zaawansowanymi algorytmami sterowania może zapewnić wysoką technologiczną wydajność modelowanych systemów przy ponoszeniu relatywnie niskich kosztów ekonomicznych i środowiskowych.
-
Constructed wetlands systems for wastewater treatment in Poland
PublikacjaOczyszczalnie hydrofitowe mogą stanowić interesującą alternatywę dla konwencjonalnych rozwiązań gospodarki ściekowej na terenach o rozproszonej zabudowie. Celem pracy była ocena działania i skuteczności usuwania zanieczyszczeń w hybrydowych systemach hydrofitowych pracujących w rejonie Gdańska, w klimacie umiarkowanym.Technologiczne rozwiązanie składające się z osadnika gnilnego oraz złoża hydrofitowego z podpowierzchniowym przepływem...
-
Lapping of flat surfaces with two metallic tools.
PublikacjaPrzedstawiono opis docierania powierzchni płaskich docierakami aktywizowanymi w sposób swobodny i wymuszony oraz narzędziami dwumetalowymi i ściernometalowymi. Wyznaczono zużycie docieraków stalowo-żeliwnych oraz wydajność obróbki żeliwa sferoidalnego niestopowego i stali NC6.
-
Tendencje rozwoju technologii docierania powierzchni płaskich.
PublikacjaPrzedstawiono tendencje rozwoju technologii docierania i wyniki badań jednotarczowej obróbki powierzchni płaskich elementów ceramicznych. Badano wpływ prędkości i czasu docierania na wydajność procesu oraz chropowatość powierzchni. W eksperymentach stosowano niekonwencjonalne narzędzia ścierno-metalowe.
-
Wpływ dawkowania zawiesiny ściernej na jakość docierania powierzchni płaskich
PublikacjaOmówiono technologie docierania jednotarczowego. Przedstawiono wyniki badań wpływu koncentracji mikroziaren ściernych w dawkowanej zawiesinie na wydajność i jakość obróbki powierzchni płaskich. analizowano wpływ podstawowych warunków docierania materiałów ceramicznych z uwzględnieniem intensywności dawkowanego ścierniwa.
-
Technological aspects of microgrinding with single-disc lapping kinematics
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań mikroszlifowania powierzchni płaskich na docierarce jednotarczowej. Badano stan powierzchni narzędzia wykonanego na bazie mikroziaren diamentowych D65/50 naniesionych galwanicznie na podłoże stalowe. Analizowano wydajność obróbki oraz chropowatość powierzchni elementów ze stali 18G2A.
-
Badania docierania powierzchni płaskich elementów z ceramiki technicznej.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań docierania jednotarczowego drobnych elementów ceramicznych. Analizowano wydajność i jakość obróbki płaskich elementów z ceramiki tlenkowej w warunkach swobodnego zbrojenia docieraka ścierniwem. Oceniono wpływ podstawowych parametrów technologicznych i kinematycznych pierścieniowego układu wykonawczego docierarki.
-
Badania wpływu koncentracji ścierniwa i intensywności dawkowania zawiesiny na efekty docierania jednotarczowego
PublikacjaOmówiono techniki dawkowania zawiesiny ściernej w docierarkach do płaszczyzn. Przedstawiono wyniki badań wpływu koncentracji mikroziaren ściernych w zawiesinie na wydajność i jakość obróbki powierzchni płaskich. Analizowano wpływ podstawowych warunków docierania materiałów ceramicznych z uwzględnieniem intensywności dawkowania ścierniwa.
-
PORÓWNANIE SKUTECZNOŚCI DEZODORYZACJI POWIETRZA METODAMI BIOLOGICZNYMI
PublikacjaProblematyka uciążliwości zapachowej, wywołanej emisjami substancji odorotwórczych z różnych źródeł, stanowi ważny problem społeczno – środowiskowy. Związki o charakterze odorowym są emitowane z wielu sektorów działalności człowieka, m.in. z zakładów oczyszczania ścieków i składowisk odpadów komunalnych. Związki te mogą być usuwane w procesach fizycznych, chemicznych i biologicznych. Ze względu na niskie koszty eksploatacyjne oraz...
-
ANALIZA I OPRACOWANIE METOD USPRAWNIENIA PROCESU TECHNOLOGICZNEGO WYTWARZANIA STALOWEGO KORPUSU SPAWANEGO ODWŁOKA ŚMIECIARKI EKOCEL MEDIUM XL-S
PublikacjaSzczegółowo przeanalizowano i opisano istniejący proces produkcji odwłoka śmieciarki Ekocel Medium XL-S. Opracowano własny zmodernizowany proces produkcji. Przeprowadzono doświadczalne próby spawania elementów odwłoka. Sprecyzowano założenia niezbędne do wprowadzenia zrobotyzowanego stanowiska spawalniczego zwiększającego wydajność i jakość produkcji odwłoków.
-
Local heaviside weighted mlpg meshless method approach to extended flamant problem using radial basis functions
PublikacjaW artykule przedstawiono rozwiązanie uogólnionego zagadnienia Flamanta za pomocą bezsiatkowej metody MLPG z wykorzystaniem funkcji o bazie radialnej. Sprawdzono wydajność metody dla dwóch klas funkcji kształtu: klasycznych funkcji radialnych i lokalnych funkcji radialnych. Porównano wyniki obliczeń oraz przedstawiono wnioski.
-
Achieving High Dependability of an Endoscopy Recommender System (ERS).
PublikacjaZaprezentowano strategię zwiększenia wiarygodności komputerowego systemu zorientowanego na wspomaganie badań endoskopowych. zasygnalizowano podstawowe funkcje systemu (ERS) oraz podano mechanizmy rekonfiguracji sprzętowej (nadmiarowość komputerów) oraz bazodanowej (nadmierność dokumentów badań). Zbadano wpływ tych mechanizmów na wydajność, wiarygodność oraz bezpieczeństwo tego systemu.
-
Ustalenie zasobów ekslpoatacyjnych wód podziemnych dla nowego ujęcia Wrzosy III w Toruniu
PublikacjaZe względu na zagrożenie jakości wód podziemnych w Toruniu planowana jest budowa nowego ujęcia Wrzosy III. Dla nowej lokalizacji skonstruowano model matematyczny. Na tej podstawie obliczono wydajność eksploatacyjną nowego ujęcia, która wynosi 270 m3/h, przy depresji około 5m.
-
Wstępna analiza i opracowanie założeń do badań szczegółowych procesu produkcji wybranego typu odwłoka śmieciarki EKOCEL
PublikacjaPrzeprowadzono analizy wstępne obecnego procesu produkcji głównych spawanych elementów konstrukcyjnych zabudów śmieciarek w celu opracowania założeń do szczegółowych analiz, które są niezbędne do opracowania i wdrożenia nowych procesów produkcji ww. elementów pozwalających zwiększyć wydajność produkcji przy jednoczesnym zmniejszeniu kosztów.
-
Influence of external walls' thermal capacitance on indoor thermal comfort
PublikacjaThe doctoral thesis presents the results of numerical investigations on the influence of walls’ thermal capacitance on indoor thermal comfort. A proper set of thermal parameters of a building structure can considerably limit the heating / cooling demand, and passively increase the indoor thermal comfort. However the effect of building thermal capacitance on indoor conditions is complex and not always beneficial. Among a great number...
-
Możliwości zmniejszenia mocy potrzebnej do napędu pompy cieczy chłodzącej silnika samochodowego
PublikacjaW artykule opisano wybrane problemy napędu pompy cieczy chłodzącej silnika samochodowego. W tradycyjnych układach chłodzenia wydajność pompy jest zbyt duża przy wysokich prędkościach obrotowych silnika. Mierząc temperaturę tulei cylindrowych autor proponuje obniżenie wydajności pompy dla zmniejszenia mocy potrzebnej do jej napędu.
-
Unexpected thioketene derivative formation during thioacyl dithiophosphate synthesis.
PublikacjaZbadano zakres i ograniczenia tioacylowania opartego na ditiofosforanach tioacylu. Ditiofosforany tioacylo otrzymano w wyniku reakcji ditiofosforanów acylu z kwasem ditiofosforowym. Obecność dwóch podstawników w pozycji alfa we fragmencie acylowym faworyzowała tworzenie pochodnych tioketenu tym samym obniżając wydajność oczekiwanych ditiofosforanów tioacylu.
-
Technologiczne aspekty mikroszlifowania powierzchni płaskich na docierarce jednotarczowej
PublikacjaW referacie przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych mikroszlifowania z kinematyką docierania w układzie jednotarczowym. Badania miały na celu określenie wpływu zastosowanego narzędzia na efekty technologiczne i wydajność obróbki przedmiotów ze stali hartowanej ŁH15 (58 HRC) i stali w stanie normalizowanym ŁH15 (28 HRC).
-
Wytwarzanie tuszek ze szprotów metodą wyciskania
PublikacjaPraca porusza problem mechanizacji obróbki szprotów bałtyckich. Przedstawiono założenia nowego sposobu uzyskiwania tuszek opartych na wyciskaniu wnętrzności. Porównano nową metodę ze znanymi sposobami przetwórstwa. Oceniono wydajność technologiczną obróbki. Praca opisuje nowy alternatywny kierunek poszukiwań rozwiązania problemu budowy zautomatyzowanych linii masowej obróbki szprota.
-
Algorytm branch-and-bound dla pewnego problemu szeregowania zadań uwarunkowanych czasowo
PublikacjaW artykule został przedstawiony algorytm branch-and-bound dla problemu szeregowania zadań uwarunkowanych czasowo 1 | pi = 1 + aisi | sum Ci. Przedstawiono także wyniki eksperymentów komputerowych prezentujących wydajność algorytmu. Zastosowanie przedstawionego algorytmu umożliwia powiększenie "obliczalnych" rozmiarów instancji o 6-10 zadań w stosunku do algorytmu pełnego przeszukiwania.
-
High-electric-field quantum yield roll-off in efficient europium chelates-based light-emitting diodes
PublikacjaSkonstruowano dwuwarstwowe organiczne diody EL, w których warstwa transportująca dziury była domieszkowana organicznymi kompleksami europu. Maksymalna kwantowa wydajność świecenia takich diod osiągała w polu elektrycznym 1MV/cm wartość 5% foton/elektron. Wysokopolowy spadek kwantowej wydajności świecenia zinterpretowano na gruncie modelu Onsagera dysocjacji stanów emitujących.
-
Greenhouse control system design
PublikacjaCoraz większa populacja i zmniejszające się tereny uprawne wymusza efektywniejsze metody uprawy roślin. Zaradzić temu mogą układu hydroponiczne, które dzięki rozwojowi techniki są w stanie osiągać znacznie większe oraz bardziej jednorodne plony. Jest to możliwe dzięki zaawansowanym systemom opartym na dokładnych urządzeniach pomiarowych, sterowaniu w zamkniętej pętli oraz mikrokontrolerom umożliwiającym...
-
Wpływ dawkowania pasty ściernej na intensywność docierania próbek płaskich
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań intensywności docierania próbek płaskich ze stopu aluminium, brązu aluminiowego i żeliwa sferoidalnego na docierarce jednotarczowej. Analizowano wpływ okresowego dawkowania elektrokorundowej pasty ściernej na wydajność obróbki w funkcji czasu, w zależności od położenia próbek w separatorach oraz liczby próbek docieranych jednocześnie i wywieranego nacisku jednostkowego.
-
IEEE 802.11 LAN capacity: incentives and incentive learning
PublikacjaPrzedstawiono matematyczny model zgodności motywacyjnej dla gier niekooperacyjnych wywiązujących się przy autonomicznym ustawianiu parametrów mechanizmu dostępu do medium transmisyjnego. Zaproponowano koncepcję przewidywania wyniku gry w zależności od stopnia wyrafinowania strategii terminala oraz jego możliwości energetycznych. Analiza symulacyjna potwierdziła dobrą wynikową wydajność sieci przy niewielu terminalach silnie uzależnionych...
-
Analiza procesu docierania porowatej powłoki ceramicznej.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań docierania porowatej powłoki ceramicznej Cr2O3 naniesionej na podłoże stalowe. Analizowano wydajność obróbki i chropowatość powierzchni podłoża. Przeanalizowano jak zmieniała się średnia gęstość badanych powłok w zakresie zmiany ich grubości w czasie docierania. Zasygnalizowano jaki wpływ może mieć porowatość powłoki na zakłócenia związane z odczytem parametrów chropowatości.
-
Optymalizacja parametrów technologicznych przecinania ściernicowego w układzie rotacyjnym.
PublikacjaZaproponowano układ przecinania ściernicowego, który umozliwia zastosowanie optymalnych parametrów technologicznych w procesie przecinania. Sformułowano zagadnienie optymalizacji, w którym maksymalizuje się funkcję celu (powierzchniową wydajność względną) wyznaczając optymalne technologiczne parametry przecinania, zapewniające wysoką jakość powierzchni przecinanego przedmiotu i minimum zapotrzebowania mocy. Realizację procesu wykonuje...
-
Badania jakości docierania elementów z ceramiki technicznej i węglików spiekanych na docierarce jednotarczowej.
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań docierania elementów płaskich na docierarce jednotarczowej zawiesiną z węglika krzemu. Docierano elementy z tlenkowej ceramiki technicznej Al2O3 i Al2O3-ZrO2 oraz węgliki spiekane SM25, H15X i H20S. Badano wydajność obróbki oraz chropowatość powierzchni po docieraniu. Czynnikami zmiennymi badań była prędkość docierania, nacisk jednostkowy i czas docierania.