Filters
total: 3591
filtered: 2441
-
Catalog
- Publications 2441 available results
- Journals 3 available results
- People 103 available results
- Inventions 17 available results
- Projects 14 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 3 available results
- e-Learning Courses 106 available results
- Events 22 available results
- Open Research Data 879 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: REPLIKACJA STANU
-
Liquid crystal thermography experimental application
PublicationPraca przedstawia wykorzystanie termografii ciekłokrystalicznej do badania zjawisk wymiany ciepła z zastosowaniem metod stanu ustalonego i przejściowej.
-
Ocena nośności ław podpór nr 23 i 24.
PublicationPrzedstawiono wyniki szczegółowej analizy stanu wytężenia ław podpór 23 i 24 mostu MA-91 przez rzekę wisłę
-
Wybrane zagadnienia związane z zagospodarowaniem wód opadowych
PublicationWody opadowe - szczególne zagadnienia związane z projektowaniem i eksploatacją systemów zagospodarowania. przegląd aktualnego stanu wiedzy. próby diagnozy.
-
Region pomorski
PublicationRozdział dotyczący regionu pomorskiego w zakresie charakterystyki i szacunkowej oceny stanu technicznego zabytkowego budownictwa drewnianego w Polsce.
-
Współpraca transgraniczna Polski i Federacji Rosyjskiej na przykładzie euroregionu Bałtyk
PublicationWspółpraca Polski i Federacji Rosyjskiej w latach 1999-2006 była realizowana na trzech płaszczyznach: w ramach Funduszu Małych Projektów (2000-2006), Seagull II w ramach programu Interreg III B oraz w programie Kultura i Sztuka. Realizacja projektów zbliżyła obie strony i pozwoliła na wypracowanie strategii rozwoju współpracy w latach 2007-2013.
-
Predykcyjne sterowanie zintegrowanym systemem ściekowym
PublicationOczyszczalnie ścieków muszą spełniać wiele wymogów dotyczących jakości oczyszczonych ścieków. Prowadzi to do znacznej liczby celów, jakie należy osiągnąć, aby właściwie przebiegał proces oczyszczania. Realizacja tych celów może opierać się na zastosowaniu sterowania optymalizującego w technologii krzepkiego sterowania predykcyjnego (ang. Robust Model Predictive Control - RMPC). Zostało ono zaimplementowane w hierarchicznej strukturze...
-
Diagnostyka układu przecinania w systemie on-line i off-line - przegląd opracowań własnych.
PublicationDiagnostyka narzędzi i obrabiarek do przecinania drewna i tworzyw drzewnych jest istotnym elementem identyfikacji stanu technicznego i możliwości obróbkowych układów przecinania. Ocenę rzeczywistego stanu pił i pilarek mozna przeprowadzić m. in. przy użyciu układów opisanych w artykule, takich jak: przenośny system diagnostyczny PSD, urządzenie do automatycznego sprawdzania geometrii ostrzy pił tarczowych WKOPTar, system identyfikacji...
-
Monitoring technologicznych ram zabezpieczenia przejść poprzecznych tunelu pod Martwą Wisłą w Gdańsku
PublicationPraca dotyczy systemu pomiarowego zastosowanego podczas monitoringu ram technologicznych wspierających drążenie przejść poprzecznych łączących oba główne korytarze tunelu pod Martwą Wisłą w Gdańsku. W pracy przedstawiono wyniki badań dwóch typów ram, uzyskane podczas wykonywania dwóch przejść. Wyniki pomiarów pozwalają na określenie stanu wytężenia konstrukcji ram w czasie prowadzenia robót oraz na oszacowaniu rzeczywistego stanu...
-
Teoretyczne badanie struktury oscylacyjno-elektronowej cząsteczki NaRb z uwzględnieniem efektów relatywistycznych
PublicationZ wykorzystaniem kwantowo-chemicznych metod opartych na pseudopotencjałach opisujących oddziaływanie elektronów walencyjnych z atomowymi rdzeniami zostały policzone krzywe adiabatyczne energii potencjalnej. Na ich podstawie wyznaczono parametry spektroskopowe cząsteczki NaRb w ujęciu nierelatywistycznym i relatywistycznym. Policzyłem osiemnaście stanów nierelatywistycznych w symetrii Σ+, dziesięć stanów symetrii Π oraz cztery stany...
-
Soft- and hard-decision multiple-model estimators for air traffic control
PublicationAnalizuje się problem śledzenia samolotów cywilnych manewrowania w zapewnianiu kontroli ruchu lotniczego (ATC) systemów za pomocą wielomodelowej (MM) estymacji stanu. Budując odpowiedni zestaw modeli manewrowania można opisać, jak różne manewry wpływają na proces oceny stanu wykonywany przez filtr Kalmana (KF) w oparciu o model ruchu bezmanerwowego. Metodologia ta prowadzi do podsystemu diagnostycznego, który wspiera estymator...
-
RAPORT - EKSPERTYZA Z POMIARÓW DRGAŃ LINII WAŁÓW NA JEDNOSTCE ORP „DĄBIE”
PublicationEkspertyza diagnostyczna dotycząca stanu technicznego dwóch linii transmisji mocy (linii wałów) opracowana na podstawie przeprowadzonych pomiarów drgań w 26 punktach pomiarowych, przy jednoczesnej pracy silników napędowych L i PB (wspólnej pracy linii wałów obu burt), w II zakresach ustalonego obciążenia „pół-naprzód” i „cała-naprzód”. Pomiary prędkości i przyspieszeń drgań generowanych przez węzły konstrukcyjne okrętowego układu...
-
Przyczynek do naprawy balkonów w budynkach mieszkalnych.
PublicationArtykuł dotyczy oceny stanu technicznego balkonów w budynkach mieszkalnych oraz sposobu ich naprawy w zależości od technologii realizacji
-
The Internet as a knowledge source in Knowledge Views
PublicationArtykuł ten przedstawia koncepcję widoków na bazę wiedzy, jak może ona zostać wykorzystana w celu zbierania informacji z różnych źródeł, wnioskowania nad tymi informacjami i udostępnienia ich w postaci wymaganej przez aplikację. Korzystając z widoków na bazę wiedzy, aplikacja może "widzieć" Internet jako pojedyncze źródło wiedzy.
-
Sieciowy monitor obiektu wspierający pracę eksperta
PublicationPublikacja zawiera opis zbudowanego systemu służącego do monitorowania parametrów obiektów biurowych lub przemysłowych. System wyposażony został w inteligentne algorytmy wnioskowania i przewidywania sytuacji awaryjnych oparte na bazach wiedzy. Zaprojektowana i zbudowana aplikacja została wyposażona w bezprzewodowe moduły służące do transmisji w odpornym na zakłócenia standardzie ZigBee.
-
Ekspertyza techniczna dotycząca uszkodzenia wiaduktu drogowego nr 17 nad Obwodnicą Trójmiasta w km 349+230 w m. Borkowo
PublicationOpracowanie zawiera ocenę stanu konstrukcji po uszkodzeniu oraz rezultaty symulacji numerycznych i wnioski dotyczące możliwości przywrócenia pierwotnego charakteru obiektu.
-
Ryzyko realizacji prac projektowych i prowadzenia przebudowy obiektów prywatnych
PublicationW artykule przedstawiono przykład realizacji przebudowy prywatnego budynku mieszkalnego, podczas której okazało się, że nie jest on wykonany zgodnie z projektem i zasadami sztuki budowlanej. Opracowany i zatwierdzony projekt budowlany przebudowy niewiele miał wspólnego z obiektem, którego dotyczył. Realizacja prac zgodnie z tym projektem była więc obarczona dużym ryzykiem, a w konsekwencji groziła katastrofą budowlaną.
-
High-performance liquid chromatography in group-type separation and technical or process analytics of petroleum products
PublicationW pracy dokonano przeglądu i poddano krytycznej ocenie metody oznaczania składu grupowego produktów naftowych o różnej lotności, zarówno metody znormalizowane, jak i opisane w literaturze naukowej. W zdecydowanej większości są to metody wykorzystujące technikę chromatografii cieczowej w układzie faz normalnych (NP-HPLC). Na podstawie danych z literatury oraz własnych studiów i badań należy stwierdzić, że im wyższy zakres temperatury...
-
Syntetyczne opioidy – najsilniejsze narkotyki. Część II. Metody wykrywania i oznaczania w różnych materiałach biologicznych
PublicationDo naturalnych opioidów zalicza się opiaty, które występują w maku i jego przetworach, tj. morfina i kodeina, z których, po odpowiedniej modyfikacji chemicznej, otrzymuje się półsyntetyczne opiaty (np. heroinę i oksykodon). Do syntetycznych opioidów zaliczają się głównie silne leki przeciwbólowe, w tym: fentanyl, tramadol, metadom i buprenorfina. Używanie tych związków bez odpowiedniej opieki medycznej może prowadzić do zagrożenia...
-
Tolerancje w budownictwie stalowych konstrukcji prętowych.
PublicationPraca zawiera propozycję nowego systemu klasyfikacji dopuszczalnych odchyłek wymiarowych prętowych konstrukcji stalowych. Proponaowany system wychodzi na przeciw potrzebom zmechanizowanej, seryjnej produkcji budowlanych konstrukcji metalowych. Obecne metody określania tolerancji konstrukcji nie odpowiadają wymogom współczesnego wytwarzania i montażu. Opracowanie systemu wymagało dokonania klasyfikacji odchyłek wymiarowych z uwagi...
-
Modelowanie i badanie pól naprężeń w połączeniach spawanych
PublicationBadania stanu naprężeń po spawaniu dokonano dla elementów tarczowych ze stali niskowęglowej,łączonych spoinami czołowymi.Do nieniszczących badań naprężeń pospawalnicznych zastosowano metodę wykorzystującą wfwkt Barkhausena. Metoda ta po uprzednim skalowaniu, pozwala na uzyskanie danych ilościowych o składowych stanu naprężenia. Wyniki badań eksperymentalnych porównano z rezultatami otzymanymo z obliczeń numerycznych, dokonanych...
-
Projektowanie zagregowanych KPI jako metoda implementacji procesów decyzyjnych w zarządzaniu Smart Cities
PublicationCelem artykułu jest prezentacja koncepcji pomiaru wydajności procesów zarządzania miastem z wykorzystaniem koncepcji zagregowanych KPI. W zarządzaniu organizacjami, a w konsekwencji stosowania wspólnych ram projektowych również w zarządzaniu miastami stosuje się powszechnie silosowe KPI obrazujące stany procesów organizacji/miasta. Pojawia się więc pytanie na ile proponowane w artykule zagregowane KPI mogą być stosowane w procesach...
-
Wyznaczanie gęstości opakowania materiału w silosie nan podstawie danych pomiarowych ECT
PublicationW pracy przedstawiono wyniki próby skorelowania zmian koncentracji materiału sypkiego ze wskaźnikiem porowatości. Analizę wykonano dla stanu spoczynkowego materiału sypkiego.
-
Biotesty - narzędzia do oceny stopnia zanieczyszczenia środowiska
PublicationW dobie szybkiego postępu technologicznego oraz nierozerwalnie związanego z nim wzrostu antropopresji coraz więcej uwagi należy poświęcić monitoringowi stanu środowiska.
-
Rewitalizacja posadzek betonowych typu lastrico w obiektach zabytkowych. Część 1
PublicationW artykule przedstawiono zagadnienia materiałowe i technologiczne dotyczące posadzek typu lastrico w aspekcie oceny ich stanu technicznegooraz sposobów naprawy i rewitalizacji.
-
KONCEPCJA NAPRAWY SYSTEMU PROWADZENIA KABLI POMIĘDZY WIEŻĄ A JH NR 3 PLATFORMY PETROBALTIC
PublicationW ramach ekspertyzy przeprowadzono analizę stanu technicznego zespołu podwieszenia przewodów wieży wiertniczej platformy wydobywczej Petrobaltic. Sformułowano wnioski oraz opracowano koncepcję naprawy.
-
Emotion Monitor - Concept, Construction and Lessons Learned
PublicationThis paper concerns the design and physical construction of an emotion monitor stand for tracking human emotions in Human-Computer Interaction using multi-modal approach. The concept of the stand using cameras, behavioral analysis tools and a set of physiological sensors such as galvanic skin response, blood-volume pulse, temperature, breath and electromyography is presented and followed...
-
Ekspertyza z pomiarów drgań linii wałów na jednostce ORP "ORKAN"
PublicationEkspertyza diagnostyczna dotycząca stanu technicznego trzech linii transmisji mocy (linii wałów) opracowana na podstawie przeprowadzonych pomiarów drgań w 14 punktach pomiarowych, przy jednoczesnej pracy silników napędowych L, ŚR i PB (wspólnej pracy wszystkich linii wałów), w III zakresach ustalonego obciążenia. Pomiary prędkości i przyspieszeń drgań generowanych przez węzły konstrukcyjne okrętowego układu napędowego wykonano...
-
Diagnostyka techniczna zawieszenia ślizgacza trakcyjnego odbieraka prądu
PublicationZawieszenie ślizgacza odbieraka prądu decyduje o jego poprawnej współpracy dynamicznej z siecią - uszkodzenie prowadzi do zaburzeń w ruchu pojazdów. Zaproponowano metodę oceny stanu zawieszenia przez analizę jego wymuszonych drgań, wywołanych zewnętrznym impulsem siły. Analizowano przebiegi przyspieszenia i prędkości drgającego - wraz ze ślizgaczem badanego odbieraka - przewodu jezdnego, pochodzące z czujnika akcelerometrycznego...
-
DIAGNOSTYKA I MONITORING NOWEGO PRZEKRYCIA OPERY LEŚNEJ W SOPOCIE
PublicationW artykule przedstawiono badania stanu wytężenia membrany nowego przekrycia Opery Leśnej w Sopocie. Diagnostykę membrany wykonano w celu sprawdzenia stanu wytężenia paneli z tkanin technicznych. Obliczenia rzeczywistych sił naciągu tkaniny w kierunku wątku i osnowy wykonano poprzez iteracyjne rozwiązanie problemu odwrotnego bazującego na modelu MES paneli i pomiarach deformacji membrany wykonanej przy pomocy laserów skanujących....
-
Modelowanie światłowodowych sensorów polarymetrycznych za pomocą oprogramowania LabVIEW
PublicationW komunikacie opisano aplikację umożliwiającą modelowanie pracy polarymetrycznych sensorów światłowodowych. Aplikacja ta, napisana w oparciu o platformę LabVIEW, umożliwia wyznaczenie odpowiedzi rzeczywistego sensora polarymetrycznego wykorzystującego monochromatyczne źródło światła. Omówiono problemy występujące w tworzeniu aplikacji do modelowania w graficznym środowisku do tworzenia aplikacji i zaprezentowano wybrane wyniki...
-
Wyznaczanie odpływu ze zlewni niekontrolowanych Kanału Raduni podczas powodzi w 2001 r.
PublicationMetoda SCS (ang. Soil Conservation Service) pozwalająca wyznaczyć wysokość opadu efektywnego. Metoda geomorfologicznego hydrogramu jednostkowego do wyznaczenia hydrogramu odpływu ze zlewni niekontrolowanej. Aplikacja metody do sytuacji w zlewni Kanału Raduni na przykładzie powodzi z 2001 roku. Wyniki obliczeń dla potoków zasilających Kanał Raduni, odniesienie uzyskanych przepływów do dopływu z 2001 roku.
-
Wspomaganie komunikacji w procesie neurorehabilitacji z wykorzystaniem śledzenia wzroku i analizy sygnałów EEG
PublicationW pracy przedstawiono charakterystykę systemu do wspomagania komunikacji w procesie neurorehabilitacji osób w stanie ograniczonej świadomości. Przygotowana aplikacja komputerowa wykorzystuje metodę śledzenia wzroku wspomaganą analizą sygnału EEG. W pracy podano genezę powstania systemu, scharakteryzowano zaimplementowane ćwiczenia oraz pozostałe funkcjonalności, a także zamieszczono wyniki wstępnych badań dokonanych w kilku polskich...
-
Reversible transformations from pure to mixed states and the unique measureof information.
PublicationWprowadzono protokół w którym kwantowe stany czyste są w sposób odwracalny przeprowadzane w stany mieszane. W oparciu o analizę protokołu wyprowadzono jednoznaczną miarę informacji. Dokonano porównania z innymi nieodwracalnymi protokółami przeprowadzającymi stany czyste w mieszane.
-
Raport z badań rury króćca N1 z reaktora 150-R1 Grupa LOTOS S.A
PublicationPrzedmiotem pracy było przeprowadzenie badań materiałowych rury króćca fi 367,6 mm z reaktora 150. Celem badań było ustalenie stanu materiału po eksploatacji
-
Początek Gdyńskiego Systemu Wodociągowego Rozbudowa układu wodociągowego na Kępie Oksywskiej w latach 1933 - 1939. Część III.
PublicationBudowa sieci osiedlowej na terenie „Nowego Oksywia”. Przyłączenie wodociągu Marynarki Wojennej do budowanego układu na Kępie Oksywskiej. Komplikacje przebiegu procesu budowy rurociągu do Babiego Dołu. Uzbrojenie terenu osiedla "Paged". Przekształcenie na terenie Oksywia struktury sieci rozgałęzieniowej w pierścieniową. Konsolidacja układu na Kępie Oksywskiej z wodociągiem grupowym Wielkiej Gdyni. Realizacja zarządzenia o przymusie...
-
Zrównoważony rozwój i dziedzictwo w budownictwie
PublicationW dobie przyspieszonej eksploatacji nieodnawialnych źródeł energii, realizacja hasła zrónoważonego rozwoju gospodarki i środowiska człowieka staje się pilną potrzebą. Bez zmiany mentalności człowieka, a inżyniera budownictwa w szczególności, rozwój taki jest niemożliwy. Takiej zmianie sprzyja odwoływanie się do osiągnięć pokoleń minionych. artykuł wskazuje na promowanie takiej postawy w PG - poprzez organizowanie, począwszy od...
-
Anioły biznesu jako niekonwencjonalne źródło finansowania przedsiębiorczości
PublicationPodmioty gospodarcze, będąc elementem każdego modelu gospodarki, są bardzo istotne z punktu widzenia funkcjonowania wszystkich systemów ekonomicznych na świecie. Stan gospodarki jest bowiem silnie zależny od dynamicznego rozwoju sektora przedsiębiorczości. Zależność ta zachodzi na wszystkich etapach rozwoju gospodarczego, może ona jednak przybierać różne nasilenie i charakter. W Polsce, podobnie jak na całym świecie, powstaje wiele nowych...
-
Business angels jako alternatywne źródło finansowania start-upów
PublicationPodmioty gospodarcze jako element każdego modelu gospodarki są bardzo istotne z punktu widzenia funkcjonowania każdego systemu ekonomicznego na świecie. Stan gospodarki jest bowiem silnie zależny od dynamicznego rozwoju sektora przedsiębiorczości. Zależność ta zachodzi na wszystkich etapach rozwoju gospodarczego, może ona jednak przybierać różne nasilenie i charakter. W Polsce, podobnie jak na całym świecie, powstaje wiele nowych...
-
Elastic wave propagation software in structural health monitoring
PublicationW pracy omówiono program do analizy propagacji fal spręzytsych w lementach konstrukcji z uszkodzeniami, oraz omówiono mozliwości jego wykorzystania do monitorowania stanu konstrukcji.
-
Badania i projektowanie remontu nawierzchni wybranych głównych ulic w Gdańsku
PublicationMetodyka określania obciążenia ruchem. Zakres i metodyka określania stanu technicznego nawierzchni oraz wyniki pomiarów. Wybór technologii remontu nawierzchni oraz obliczenia potrzebnych wzmocnień nawierzchni.
-
Projektowanie nawierzchni typu ciężkiego w portach i terminalach kontenerowych
PublicationCharakterystyka i ocena stanu technicznego istniejącego stuletniego mostu kolejowego. Koncepcja przeprawy mostowej z przęsłem stałym oraz jezdni w postaci płyty zespolonej lub użebrowanej.
-
Efektywne i bezpieczne zarządzanie i przechowywanie danych o użytkownikach, usługach i klastrach w systemie BeesyCluster
PublicationPraca omawia problem bezpiecznego, niezawodnego i wydajnego dostępu do danych w ramach systemu BeesyCluster, który stanowi portal dostępowy do rozproszonej sieci klastrów oraz komputerów PC. BeesyCluster umożliwia użytkownikom dostęp do wielu różnych klastrów poprzez WWW/Web Services, jak również zdalne uruchamianie aplikacji z uwzględnieniem systemów LSF oraz PBS, wypożyczanie usług innym użytkownikom i wspomaga pracę grupową....
-
Symulacja obwodem elektrycznym zmian w nerce po transplantacji
PublicationWstęp:Do analizy zachowania się krwiobiegu nerki zastosowano model w postaci obwodu elektrycznego. Zmiany stanu klinicznego nerki po transplantacji objawiać się mogą zmianą przebiegu prędkości krwi.Cel:Analiza zmian przebiegów prędkości krwi umożliwi zlokalizowanie przyczyn stanu klinicznego nerki.Materiały i metody:Na podstawie zarejestrowanych USG Dopplera przebiegów krwi w tętnicy i żyle nerkowej obliczane są parametry elektrycznego...
-
Ekspertyza z pomiarów drgań linii wałów na jednostce TRB631
PublicationEkspertyza diagnostyczna dotycząca stanu technicznego dwóch linii transmisji mocy (linii wałów) opracowana na podstawie przeprowadzonych pomiarów drgań w 26 punktach pomiarowych, przy jednoczesnej pracy silników napędowych L i PB (wspólnej pracy linii wałów obu burt), w II zakresach ustalonego obciążenia „pół-naprzód” i „cała-naprzód”. Pomiary prędkości i przyspieszeń drgań generowanych przez węzły konstrukcyjne okrętowego układu...
-
Badania obserwatorów proporcjonalnych w multiskalarnym układzie sterowania silnika indukcyjnego
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych proporcjonalnego obserwatora Luenbergera strumieni magnetycznych silnika indukcyjnego. W celu potwierdzenia poprawności przyjętych kryteriów doboru parametrów obserwatora badania przeprowadzono dla czterech różnych zestawów tych parametrów. Jakość odtwarzania zmiennych stanu w obserwatorze oceniono na podstawie jakości działania multiskalarnego układu sterowania wykorzystującego...
-
State observers for diagnostic applications in modern electric traction
PublicationW rozdziale 7 monografii przedstawiono zagadnienie diagnostyki czujnika prędkości silnika i przekładni mechanicznej pociągu. Przedstawiono zagadnienia związane z diagnostyką czujnika prędkosci obrotowej silnika oraz układu transmisjii momentu trakcyjnego. Do diagnostyki wykorzystano analizę sygnałów prędkości obrotowej i momentu obciążenia silnika obliczanych przez układy obserwatorów stanu. Analiza chwilowych wartości obliczonej...
-
RAPORT - EKSPERTYZA Z POMIARÓW DRGAŃ LINII WAŁÓW NA JEDNOSTCE ORP „RESKO”
PublicationEkspertyza diagnostyczna dotycząca stanu technicznego dwóch linii transmisji mocy (linii wałów) opracowana na podstawie przeprowadzonych pomiarów drgań w 26 punktach pomiarowych, przy jednoczesnej pracy silników napędowych L i PB (wspólnej pracy linii wałów obu burt), w II zakresach ustalonego obciążenia „pół-naprzód” i „cała-naprzód”. Pomiary prędkości i przyspieszeń drgań generowanych przez węzły konstrukcyjne okrętowego układu...
-
Supervisory control of integrated wastewater treatment systems.
PublicationSterowanie zintegrowanym systemem oczyszczania ścieków (sieć kanalizacyjna- oczyszczalnia ścieków), w pełnym zakresie jego obciążeń wymaga zastosowania zaawansowanych algorytmów sterowania optymalizującego. System sterowania jest hierarchicznie zdekomponowany, tworząc wielopoziomową-wielowarstwową. Główną technologią sterowania sterowanie predykcyjne (MPC). Nie jest możliwe wystarczająco efektywne sterowanie takim systemem we wszystkich...
-
Excitation of the 1deltaU (V1B2) state of carbon disulfide by electron impact in the 3-12 eV energy range
PublicationZbadano wzbudzenie cząsteczek dwusiarczku węgla do stanu 1deltaU (V1B2). W pomiarach wykorzystano metodę optyczną, w której rejestrowano emisję fluorescencji w zakresie 300-600 nm.
-
Analiza zaokrąglenia krawędzi elementów płaskich w docieraniu jednotarczowym
PublicationPrzedstawiono wyniki badan stanu krawędzi elementów płaskich docieranych w układzie jednotarczowym. Analizowano strefę wejścia mikroziaren w procesie zaokrąglenia krawędzi docieranych elementów i zużycie ścierniwa.