Wyniki wyszukiwania dla: KONTROLA JAKOŚCI WYKONANIA - MOST Wiedzy

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: KONTROLA JAKOŚCI WYKONANIA

Wyniki wyszukiwania dla: KONTROLA JAKOŚCI WYKONANIA

  • Teoria ograniczeń w planowaniu i sterowaniu produkcją.

    Publikacja

    - Rok 2009

    Planowanie i sterowanie produkcją jest jedną z istotniejszych funkcji realizowanych przez przedsiebiorstwo. Ma na celu zapewnienie sprawnego i efektywnego wykonania zadań, realizacji operacji oraz przepływu materiałów i informacji w organizacji, których wynikiem jest wytworzenie wyrobu lub usługi oczekiwanej przez klienta. Obejmuje takie działania, jak: planowanie i przydział zasobów niezbędnych do wykonania zadań, ustalenie sekwencji...

  • Analiza błędów odwzorowania szczegółów konstrukcyjnych modeli wykonanych metodą SLA

    Publikacja

    - Rok 2009

    W niniejszej pracy przedstawiono analizę dokładności odwzorowania elementów konstrukcyjnych modelu CAD podczas jego wytwarzania metodą SLA. W procesie wykonywania modelu wiele czynników wpływa na dokładność jego wykonania jak i na jakość odwzorowania szczegółów. Omówiono proces przebiegu deformacji jak i przedstawiono wyniki badań.

  • Porównanie procesu wytwarzania na obrabiarkach konwencjonalnych i CNC na przykładzie korpusu

    Publikacja

    - Rok 2012

    Przedstawiono cztery wersje procesu obróbki korpusu.Pierwsza z nich bazuje na obrabiarkach konwencjonalnych, ostatnia zaś na 9.osiowej tokarce z dwiema głowicami rewolwerowymi posiadającymi osie X,V oraz Z. Opisano też sposób osiagniecia 10-krotnego skrócenia czasu wykonania korpusu poprzez wdrożenie sterowania poprzecznego.

  • Porównanie procesu wytwarzania na obrabiarkach konwencjonalnych i CNC na przykładzie korpusu

    Publikacja

    - Mechanik - Rok 2012

    Przedstawiono cztery wersje procesu obróbki korpusu. Pierwsza z nich bazuje na obrabiarkach konwencjonalnych, ostatnia zaś na 9. osiowej tokarce z dwiema głowicami rewolwerowymi posiadajacymi osie X,Y oraz Z. Opisano też sposób osiągniecia 10-krotnego skrócenia czasu wykonania korpusu poprzez wdrożenie sterowania poprzecznego.

  • Use of X-ray radiography in the diagnosis of bonded anchors

    Publikacja

    - Rok 2015

    Kotwy wklejane należą do najbardziej popularnych metod montażu elementów konstrukcyjnych. Promieniowanie rentgenowskie częściowo umożliwia diagnostykę zespolenia lepiszcza z podłożem. W pracy przedstawiono wyniki analizy wpływu parametrów technicznych aparatów rentgenowskich na sposób i dokładność wykonania zdjęć diagnostycznych osadzenia kotew stalowych przy zastosowaniu lepiszcza syntetycznego

  • Analiza przydatności wybranych modeli propagacyjnych do projektowania radiowych systemów dostępowych

    Publikacja

    - Rok 2005

    W pracy przedstawiono zagadnienia wyznaczania strat propagacyjnych sygnału radiowego w radiowym łączu dostępowym pracującym w warunkach zabudowy miejskiej.Omówiono reprezentatywne modele propagacyjne przeznaczone do obliczania tłumienia propagacyjnego w terenie zbudowanym. W podsumowaniu oceniono przydatność zmodyfikownych modeli propagacyjnych do wykonania analiz projektowych tych systemów.

  • Sposób oceny jakości destylatu rolniczego i urządzenie do oceny jakości destylatów rolniczych

    Wynalazki

  • Lokalne sieci bezprzewodowe (2022L)

    Kursy Online
    • M. Hoeft
    • J. Woźniak
    • J. Grochowski
    • K. Gierłowski

    Zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami pracy standardowych sieci bezprzewodowych, a także z elementami oceny jakości tych sieci.

  • Ryszard Strzelecki prof. dr hab. inż.

  • Krzysztof Nowicki dr inż.

  • Wytwarzanie wzorcowych mieszanin gazowych za pomocą generatora pneumatycznegoGeneration of standard gaseous mixtures using pneumatic generator

    Publikacja

    W pracy przedstawiono konstrukcję pneumatycznego generatora wzorcowych mieszanin gazowych przeznaczonych do kalibracji różnych analizatorów gazów. Generator może także być wykorzystany do wytwarzania mieszanin oddechowych dla nurków pracujących na różnych głębokościach. Błąd bezwzględny wykonania mieszanin dwuskładnikowych i trójskładnikowych za pomocą skonstruowanego generatora nie przekracza 2%.

  • Niechromatograficzne techniki instrumentalne w analizie olejów roślinnych

    Przegląd specjalistycznej literatury wskazuje na ciągły rozwój nowych metod analitycznych w badaniach olei roślinnych. Obok tradycyjnych znormalizowanych metod pojawiają się nowe wykorzystujące nowoczesną aparaturę badawczą pozwalającą na częściowe lub całkowite zautomatyzowanie analizy. Ich główną zaletą jest najczęściej prostota wykonania i krótki czas pojedynczej analizy.

  • Conception of selecting reliability models for taking operating decisionsrelated to sea-going ship´s systems

    Przedstawiono możliwości podejmowania decyzji dotyczących sytuacji, gdy decydent dysponuje informacją aprioryczną o stanie technicznym urządzeń, na przykład uzyskaną z badań niezawodności urządzeń niezbędnych do wykonania zadania, wyrażoną w formie prawdopodobieństwa. Do opracowania modelu umożliwiającego podejmowanie takich decyzji eksploatacyjnych wykorzystano elementy bayesowskiej statystycznej teorii decyzji.

  • Wielozakresowa stosowa antena mikropaskowa zasilana współosiowo

    Publikacja

    - Rok 2005

    W artykule przedstawiono możliwości projektowania i wykonania trzyzakresowej zintegrowanej anteny stosowej. Pożądane rezonanse uzyskano poprzez zwiększenie ilości łat promieniujących ułożonych warstwowo. Częstotliwości rezonansowe struktury kontrolowano poprzez dobór parametrów elektrycznych wielowarstwowego podłoża, wymiarów łat i położenia sondy zasilającej. Badania eksperymentalne potwierdziły wystąpienie trzech podzakresów...

  • Aspekty technologiczne projektu SETI-1

    Publikacja

    Przedstawiono technologiczne aspekty projektu systemu SETI-1, przeznaczonego do wspomagania zarządzania Wydziałem Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG. Opisano wybrane środowisko wytwórcze w podziale na część sprzętową i programową. W tym samym układzie przedstawiono środowisko wykonania. szczególny nacisk położono na wybrane technologie i narzędzia programistyczne.

  • Materiałooszczędne i dokładne przecinanie drewna piłami

    Publikacja

    - Rok 2003

    W pracy przedstawiono wyniki teoretycznych analiz oraz badań doświadczalnych procesu materiałooszczędnego i dokładnego przecinania drewna piłami. Określono i usystematyzowano przyczyny pojawiania się obciążeń poprzecznych, będących wynikiem oddziaływania sił odporowych, powodujących przemieszczanie się piły względem teoretycznego przebiegu linii cięcia. Zaprezentowano nową metodykę wyznaczania właściwości statycznych i dynamicznych...

  • Misje kosmiczne

    Kursy Online
    • M. Figurski

    Przedmiot jest przedstawieniem studentom procesu planowania i wykonania misji kosmicznej oraz roli agencji kosmicznych

  • Fundamenty palowe. Badania i zastosowanie. - Tom 2

    Publikacja

    - Rok 2013

    Stosowanie nowoczesnych rozwiązań zgodnie z EC7 wymaga wzmożonej kontroli w całym procesie produkcji, wykonania i eksploatacji Stosowanie nowoczesnych rozwiązań zgodnie z Eurokodem 7 wymaga wzmożonej kontroli w całym procesie produkcji, wykonania, odbioru i eksploatacji fundamentów palowych. Istotne znaczenie mają warunki geologiczne, hydrogeologiczne i geotechniczne jako podłoże do posadowienia budowli. W tomie drugim przedstawiono: ·...

  • Mobilny system monitoringu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego

    W artykule zaprezentowano mobilny system monitoringu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego dla potrzeb aglomeracji miejskich. Nowością w proponowanym rozwiązaniu, w stosunku do rozwiązań już istniejących, jest kontrola zanieczyszczeń powietrza wzdłuż ciągów komunikacyjnych. W opracowanym systemie stacja monitorująca może być montowana na samochodach osobowych, autobusach i tramwajach komunikacji miejskiej lub na ciężarówkach....

  • Ocena satysfakcji klienta

    Publikacja

    - Rok 2010

    Sformułowano model jakości serwisów internetowych opierajacy się na badaniu satysfakcji klienta. Przedstwaiono przykłady ocen oraz uzasadniono uzycie wybranych atrybutów. Zaprezentowano narzędzie usprawniające ocenę jakości.

  • Kazimierz Orłowski prof. dr hab. inż.

  • Jakość jako przedmiot badań naukowych i kierunek rozwoju gospodarki

    W artykule przedstawiono rozważania dotyczące włączenia kategorii jakości do nowego wykazu dyscyplin naukowych w Polsce. Podkreślono znaczenie rozwoju problematyki jakości w kontekście społecznym i gospodarczym.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Zarządzanie jakością własnego życia.

    Publikacja
    • R. Kolman

    - Rok 2004

    W opracowaniu zamieszczono wybrane elementy teorii przemian jakościowychprocesów jakości życia. Zaprezentowano modele zarządzania jakością własnego życia osób nie oczytanych i oczytanych w zagadnieniach jakości życia.

  • Michał Tomasz Tomczak dr

    Doktor nauk społecznych, adiunkt badawczo-dydaktyczny na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Pracował jako visiting scholar w University of North Texas, College of Health and Public Service, w Stanach Zjednoczonych. Jest pierwszym polskim naukowcem w obrębie dyscypliny nauk o zarzadzaniu i jakości, który prowadził badania nad neuroróżnorodnością i pracą zawodową. Autor i współautor ponad 50 publikacji w obszarze...

  • Teaching of Analytical Chemistry in Polisch Universities

    Publikacja

    Chemia Analityczna zajmuje się poszukiwaniem i opracowywaniem optymalnych strategii (metod i urządzeń) pozwalających na uzyskiwanie miarodajnych informacji dotyczących chemicznej natury różnych obiektów znajdujących się w naszym otoczeniu i przebiegających w nich procesach. Wykorzystanie informacji analitycznej jest bardzo szerokie. Otrzymany wynik jest towarem, tym droższym im jest bardziej miarodajny. Chemik analityk odpowiada...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • METODA OCENY DZIAŁANIA MASZYN Z ZASTOSOWANIEM DIAGNOSTYKI TECHNICZNEJ

    Publikacja

    - Rok 2013

    W rozdziale przedstawiono zagadnienie dotyczące analizy i oceny działania maszyn rozumianego w sensie opisowym jako takie przekształcanie w nich energii, które umożliwia uzyskanie energii użytecznej niezbędnej odbiornikowi tej energii do wykonania zadania w wymaganym czasie t. Działanie maszyn w sensie wartościującym zdefiniowano podobnie jak w fizyce, jako wielkość fizyczną wyrażoną iloczynem energii i czasu, którego wartość można...

  • Seminarium Dyplomowe Magisterskie MSU 2023/24

    Kursy Online
    • K. Nowicki

    Bieżąca kontrola postępów w realizacji prac magisterskich. Zapoznanie studentów z podstawowymi wymaganiami odnośnie formy prezentacji końcowej wersji pracy. Przygotowanie studentów do prezentacji własnych wyników. Zapoznanie studentów z formalnymi wymaganiami dotyczącymi pracy oraz egzaminu dyplomowego.

  • Jakość i relacje z klientami na rynku usług hotelarskich.

    Publikacja

    Wraz z rozwojem gospodarki wolnorynkowej funkcjonowanie na rynku usług hotelarskich staje się coraz trudniejsze. Istotnym elementem staje się więc badanie jakości usług i podejmowanie na podstawie wyników tych badań efektywnych działań. Kluczowe jest zatem: zdefiniowanie sposobu postrzegania jakości przez klienta, zbudowanie skutecznego instrumentu pomiaru dla jakości usług hotelarskich i dogłębna analiza wyników dostarczanych...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Rodzaje i skutki zewnętrznych oddziaływań na posadzki

    Publikacja

    - Czasopismo Techniczne - Rok 2007

    Niniejszy artykuł w ogólnym zarysie ujmuje wpływ oddziaływań, jakim poddawane są elementy nośne i wykończeniowe posadzek na ich wytrzymałość i trwałość. Dotyczy to nie tylko obciążeń mechanicznych, lecz także tych, które mogą losowo wystąpić w przewidywanym okresie użytkowania obiektu, a są one pomijane w fazach przygotowawczych do wykonania tych elementów.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Zastosowanie przemieszczeniowych pali wkręcanych w podłożu uwarstwionym na przykładzie realizacji obiektu w warunkach gruntowych delty Wisły

    Przedstawiono rozwiązanie posadowienia budynku na palach oraz wyniki statycznych badań zastosowanych pali. Zaobserwowano, że pale wkręcane charakteryzują się nietypowymi warunkami wykonania oraz specyficzną pracą w gruncie. Do opisu krzywych osiadania zastosowano analizę z wykorzystaniem funkcji transformacyjnych oraz wyników sondowań CPT. Poprawność rozwiązań projektowych została potwierdzona pomiarami geodezyjnymi osiadań budynku.

  • Ocena nawierzchni drogowych

    Publikacja

    - Rok 2012

    Artykuł przedstawia sposób przeprowadzenia taniej i skutecznej oceny stanu technicznego nawierzchni na drogach lokalnych. Zamieszczono przykłady przeprowadzonych badań odcinków dróg. Opisano możliwości decyzyjne zarządców dróg, mające na celu ochronę nawierzchni przed zbyt szybkim pogorszeniem stanu technicznego. Podano przykłady prognozowanej skuteczności wprowadzenia ograniczeń w ruchu ciężkim oraz wykonania wzmocnienia.

  • Projektowanie kotłowni wodnych na paliwa ciekłe i gazowe

    Publikacja

    - Rok 2012

    Książka obejmuje charakterystykę paliw i procesu spalania, klasyfikację kotłów i kotłowni, schematy ideowe wraz z objaśnieniami, informacje na temat urządzeń i kryteriów ich doboru, instalacje paliwowe i magazynowanie paliw, instalacje odprowadzające spaliny, pomieszczenia kotłowni oraz warunki wykonania i odbioru kotłowni. W książce przedstawiono zasady obliczeń wykonywanych przy projektowaniu kotłowni.

  • Warstwa odcinająca z geotekstyliów w nawierzchniach drogowych. Wymagania i zasady doboru właściwości

    Publikacja

    W artykule omówiono zagadnienia związane ze stosowaniem geotekstyliów jako warstwy odcinającej w budowie nawierzchni drogowych. Podano wymagania ogólne, jakie stawia się geotekstylion w omawianym zastosowaniu. Przedstawiono klasyfikacje wykorzystywane w wybranych krajach oraz wymagania stosowane w Polsce. Zwrócono uwagę na czynniki wpływające na prawidłowy wybór geotekstyliów do wykonania warstwy odcinającej

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Bożena Kostek prof. dr hab. inż.

  • Lokalne sieci bezprzewodowe (2023L)

    Kursy Online
    • M. Hoeft
    • J. Woźniak
    • J. Grochowski
    • K. Gierłowski

    Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zasadami pracy standardowych sieci bezprzewodowych, a także z elementami oceny jakości tych sieci.

  • Dokumentacja Historyczno-Architektoniczna - 2021/2022

    Kursy Online
    • A. Piwek
    • A. Woźniakowski
    • P. Samól
    • J. Szczepański
    • E. Nakonieczna
    • S. Kowalski
    • R. Hirsch
    • M. Kwasek

    Platforma przeznaczona do komunikacji w ramach wykonania zajęć terenowych z Dokumentacji Historyczno-Architektonicznej w sem. IV (2022 r.)

  • Dokumentacja historyczno-architektoniczna

    Kursy Online
    • P. Samól
    • J. Szczepański
    • S. Kowalski
    • A. Szuta
    • R. Hirsch
    • G. Bukal
    • B. Niedziela

    kurs obejmuje podstawowe materiały do wykonania dokumentacji i służy do podstawowej komunikacji między studentami i prowadzacymi praktykę inwentaryzacyjną

  • Biblioteki cyfrowe jako złożone przedsięwzięcie informatyczne

    Publikacja

    - Rok 2008

    Biblioteki cyfrowe (BC) zwane 'repozytoriami wiedzy' to złożone systemy informatyczne tworzone przy współpracy informatyków z bibliotekarzami. Dzięki nowoczesnym technologiom służą do przechowywania zarówno zdigitalizowanych, jak i elektronicznych obiektów w dowolnym formacie. Artykuł ten jest częścią badań projektu realizowanego w Bibliotece Muzycznej Dokumentów Muzycznych dotyczącego jakości bibliotek cyfrowych. Model jakości...

  • Niedestrukcyjne wyznaczanie adhezji międzywarstwowej w powłokowych systemach ochronnych

    Przedstawiono zagadnienia pomiaru adhezji (przyczepności) międzywarstwowej w wielowarstwowych systemach powłokowych, stosowanych do ochrony przed korozją konstrukcji metalowych. Dotychczas stosowane metody mają charakter destrukcyjny i ich wyniki obarczone są wpływem sposobu wykonania pomiaru. Zaprezentowano koncepcję niedestrukcyjnego monitorowania adhezji międzywarstwowej przy wykorzystaniu specjalnego czujnika oraz techniki...

  • Zastosowania ontologii: Tworzenie scenariuszy negocjacyjnych z wykorzystaniem języka WS-CDL

    Publikacja

    - Rok 2008

    Istnieje mozliwość formalnego zapisu przebiegu różnego rodzaju przedsięwzięć. Jedną z mozliwości zapisu scenariusza przedsięwzięcia jest wykorzystanie języka WS-CDL. Zaprezentowano metodę tworzenia konkretnej choreografii przedsięwzięcia w tym języku. Zwrócono uwagę na taniec negocjacyjny, w tym definicje ról, związków oraz typów kanałów komunikacyjnych. Dodatkowo zaproponoano środowisko wykonania scenariuszy zapisanych w tym języku.

  • Metodologie doboru usług sieciowych na potrzeby automatycznego wykonywania scenariuszy

    Publikacja

    - Rok 2009

    Przedstawiono metodologie tworzenia scenariuszy jak równieżdoboru usług do optymalnego ich wykonania. Złożone scenariusze pojawiają się w różnych kontekstach: zastosowań biznesowych, aplikacji naukowych jak również w przetwarzaniu wszechobecnym i mobilnym. Wymienione są problemy i stosowane rozwiązania począwszy od publikacji informacji o usłudze, przez optymalizację doboru usług do wykorzystywanych protokołów i standardów.

  • Uszkodzenia komina portkowego w obszarze poddasza budynku mieszkalnego

    Publikacja

    - Dachy - Rok 2015

    W artykule przedstawiono opis uszkodzeń komina portkowego, skoncentrowanych w miejscu oparcia żelbetowej, monolitycznej belki nadprożowej na trzonie pionowym oraz ukosowanym, stanowiącej przesklepienie w miejscu połączenia trzonów. Niewłaściwy dobór kształtu i proporcji trzonu odchylonego od pionu w połączeniu z długoletnią eksploatacją prowadzoną bez wykonania remontów okresowych doprowadził do wystąpienia stanu przedawaryjnego...

  • Portal of Portals - MISSION (Socrates Minerva 2001-2003).

    Publikacja

    - Rok 2004

    Przedstawiono koncepcję budowy portalu dla projektu Socrates Minerva MISSION. Z powodu dużej ilości partnerów biorących udział w projekcie, dużej ilości różnorodnych zadań do wykonania przez różne kraje, zaproponowano podział portalu na oddzielne części (baza danych, narzędzia, serwisy) i podpiąć tylko linki do menu na stronie głównej zlokalizowanej na serwerze CEN PG.

  • Ontologia usług sieciowych OWL-S.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Rozwijająca się dziedzina agentów i usług sieciowych dojrzała do wypracowania standardów zapewniających wspólny sposób opisu, wywoływania i nadzoru wykonania tych serwisów. Propozycja takiego standardu jest opisywana w rozdziale ontologia OWL-S, bazująca na założeniach sieci sematycznej i będąca rozwinięciem oraz uporządkowaniem wcześniejszej propozycji znanej pod nazwą DAML+OIL oraz DAML-S.

  • Designing engine rooms of new generation ships realized within the framework of European research projects EUREKA - chosen questions.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Wykazano znaczenie niezawodności i bezpieczeństwa w fazie eksploatacji siłowni okrętowych. Zaproponowano koncepcję projektowania siłowni okrętowych z uwzględnieniem niezawodności i bezpieczeństwa funkcjonowania siłowni okrętowych oraz ich własności proekologicznych. Przedstawiono potrzebę i główne zasady wykonania badań empirycznych w etapach projektowania statków.Uzasadniono w ujęciu fizycznym możiwość zastosowania teorii procesów...

  • Jakość żywności w łańcuchu wartości usług turystycznych

    W niniejszej publikacji przedstawiono analizę obszarów pozwalających na identyfikację czynników oceny jakości wyżywienia w łańcuchu wartości usług turystycznych. Autorzy dokonali analizy specyfiki usługi, wraz z charakterystyką składowych występujących w modelach jakości usług. Na podstawie czterech kluczowych składników dokonali identyfikacji najistotniejszych czynników mogących mieć wpływ na ocene jakości wyżywienia a tym samym...

  • Ewolucja koncepcji projakościowych

    Publikacja

    - Rok 2006

    Niniejszym rodziale przedstawiono podstawowe aspekty związane z pojmowaniem jakości w rozwoju historycznym. Ukazano działania projakosciowe w ujęciu chronologicznym od poczatku istnienia ludzkosci po przez kolebki cywilizacji starozytnych, okresy historyczne dziejów preindutrialnych, rewolucję przemysłową, aż po czasy dzisiejsze. Zwrócono szczegulna uwagę na tworzenie i rozwój zarządzania jakością od inspekcji jakosci po przez...

  • Multitask Noisy Speech Enhancement System

    Publikacja

    - Rok 2005

    W referacie opisano Wielozadaniowy System Poprawy Jakości Sygnału Mowy. Jest to wyspecjalizowany pakiet oprogramowania przeznaczony do rejestrowania sygnału mowy i do poprawy jego jakości oraz zrozumiałości mowy, przy użyciu zaawansowanych procedur cyfrowego przetwarzania sygnału. Pakiet oprogramowania składa się z programów: Rejestrator, Przeglądarka oraz Rekonstruktor. Oprogramowanie to może być użyte w przypadkach, gdy zrozumiałość...

  • Seminarium Dyplomowe Magisterskie 1/2 2022/23

    Kursy Online
    • K. Nowicki

    Bieżąca kontrola postępów grup studenckich w realizacji projektów inżynierskich. Zapoznanie studentów z podstawowymi wymaganiami odnośnie formy prezentacji końcowej wersji pracy. Przygotowanie studentów do prezentacji własnych wyników. Zapoznanie studentów z formalnymi wymaganiami dotyczącymi pracy oraz egzaminu dyplomowego.

  • Aktualne problemy zarządzania niezawodnością i bezpieczeństwem linii produkcyjnej.

    Nowoczesne linie produkcyjne projektowane zgodnie z wymaganiami najnowszych norm oraz optymalizowane pod względem ekonomicznym, tak jak i starsze linie produkcyjne, zmagają się z problemami zapewnienia odpowiedniej niezawodności w funkcji kosztów przy jednoczesnym zapewnieniu wymaganego poziomu bezpieczeństwa. Fabryki wyposażone w skomputeryzowane procesy i rozbudowane narzędzia diagnostyczne często nie wykorzystują wielu informacji,...

    Pełny tekst do pobrania w portalu