Wyniki wyszukiwania dla: ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W MSP - MOST Wiedzy

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W MSP

Wyniki wyszukiwania dla: ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W MSP

  • Zarządzanie ryzykiem jako czynnik sprzyjający wzrostowi MSP

    Artykuł jest przyczynkiem do dyskusji na temat potrzeby mobilizacji małych i średnich przedsiębiorstw do działań na rzecz kontroli i ograniczania ryzyka w działalności gospodarczej. Zarządzanie ryzykiem jest pojęciem szerokim, stąd skupiono się na jednym z jego wymiarów, na warunkach korzystania przez przedsiębiorców z możliwości minimalizowania ryzyk ubezpieczalnych. Badania wskazują, że mimo iż ubezpieczenia są niezbędnym elementem...

  • Zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwach budowlanych

    Publikacja

    W artykule prezentuje się informacje związane z ryzykiem i zarządzaniem nim. Wskazuje się na możliwość wykorzystania systemu zarządzania ryzykiem jako elementu efektywnego wsparcia działań podejmowanych przez podmiot gospodarczy na etapie planowania i realizacji budowlanego przedsięwzięcia inwestycyjnego.

  • Zarządzanie ryzykiem w inżynierii drogowej

    Publikacja

    - Rok 2008

    Każdego roku na polskich drogach ginie ponad 5000 osób. Jednym z narzędzi do wyboru odcinków najbardziej niebezpiecznych jest ocena potencjału redukcji ofiar śmiertelnych wypadków drogowych na tych odcinkach. W artykule przedstawiono przykłady zastosowania zarządzania ryzykiem w inżynierii drogowej. Przedstawiono także koncepcję ogólną metody zarządzania ryzykiem na drogach krajowych w Polsce.

  • Zarządzanie ryzykiem w służbie przedsiębiorczości

    Publikacja

    - Rok 2013

    Proaktywność, innowacje i podejmowanie ryzyka wymuszają na przedsiębiorcach nie tylko patrzenie na organizację z perspektywy strategicznej, ale również dokonywanie systematycznej i wnikliwej oceny sytuacji rynkowych. Orientacja przedsiębiorcza, w której podejmowanie ryzyka jest czynnikiem nieodzownym, wymaga zatem wykorzystywania metod zarządzania ryzykiem w celu wzmacniania potencjału innowacyjnego i wzrostowego. Odchodzenie od...

  • Zarządzanie ryzykiem w ruchu drogowym

    Publikacja

    - Rok 2009

    Ryzyko w ruchu drogowym. Ocena ryzyka w tunelach. Ocena ryzyka na sieci dróg

  • Rola ubezpieczeń w zarządzaniu ryzykiem na poziomie MSP

    Publikacja

    - Rok 2012

    Analiza działalności przedsiębiorstwa (ryzyko wpływu na jego działalność i dotychczasowe wyniki) i rachunek ekonomiczny powinny być determinantami skali rozwiązań ograniczających ryzyko w przedsięwzięciach podejmowanych przez przedsiębiorców. Zarządzanie ryzykiem w MSP powinno być uproszczone w stosunku do procedur stosowanych w dużych przedsiębiorstwach. Powinno koncentrować się na stosowaniu ubezpieczeń i działań prewencyjnych....

  • Zarządzanie ryzykiem migracyjnym IT w przedsiębiorstwie przemysłowym

    Publikacja

    - Rok 2016

    Bazując na przesłankach teoretyczno - empirycznych wyspecyfikowano istotne problemy przedmiotowych migracji i zaproponowanie metod zarządzania nimi, zwiększające prawdopodobieństwo sukcesu migrowanej organizacji.

  • Środowisko wspomagające zarządzanie ryzykiem w przedsięwzięciach informatycznych.

    Artykuł prezentuje środowisko komputerowe wspierające proces zarządzania ryzykiem w przedsięwzięciach informatycznych. We wstępie wprowadzono charakterystykę procesu zarządzania ryzykiem oraz przedstawiono podział tego procesu na poszczególne fazy. Następnie omówiono potrzeby informatycznego wsparcia zarządzania ryzykiem i zaproponowano prototypowe narzędzie system Risk Guide. Opisano zakres oferowanego wsparcia i wbudowaną...

  • Zintegrowane zarządzanie ryzykiem w systemie bezpieczeństwa ruchu drogowego

    Publikacja

    - Transport Miejski i Regionalny - Rok 2010

    System bezpieczeństwa ruchu drogowego jako element systemu transportu. Zarządzanie ryzykiem w transporcie drogowym jako jedna z najbardziej skutecznych metod zarządzania bezpieczeństwem. Proponowane kierunki integracji zarządzania ryzykiem w ruchu drogowym.

  • Wody opadowe – problemy w planowaniu przestrzennym. Zarządzanie ryzykiem.

    Publikacja

    Nowe prawo wodne. Zagadnienia związane z planowaniem zagospodarowania przestrzennego. Wprowadzenie elementu zarządzania ryzykiem. Warunki dla aktywnej ochrony przeciwpowodziowej na obszarach zurbanizowanych.

  • Zarządzanie ryzykiem zdrowotnym związanym z obecnością leków w wodzie

    Publikacja

    - Rok 2011

    Wszechobecność leków w środowisku wodnym jest faktem, z którym, ze względu na obszerność dokumentacji, trudno polemizować. ciągle brakuje holistycznego podejścia w tworzeniu strategii zarządzania ryzykiem zdrowotnym. Podejście takie wymaga interdyscyplinarnej wiedzy, która patrzy na problem obecności farmaceutyków w wodzie z szerszej niż dotychczas perspektywy. Zarządzanie ryzykiem, opiera się na wielokierunkowej analizie strategii...

  • Zarządzanie ryzykiem jako niezbędny element procesu zarządzania wartością w przedsiębiorstwie

    Publikacja

    Zarządzanie przedsiębiorstwem nabiera wielowymiarowego zna-czenia w warunkach dynamicznie zmieniającego się otoczenia. Strategie realizowane przez przedsiębiorstwa uwzględniają nie tylko negatywny, ale i pozytywny wpływ ryzyka na wartość przedsiębiorstwa oraz jego potencjał rozwojowy. Przedsiębiorcza orientacja podmiotów wyraża się w podejmowaniu ryzyka na drodze do budowania swojej pozycji konkurencyjnej, a podejście do zarządzania...

  • Zarządzanie ryzykiem jako element wspomagania działań logistycznych w przedsiębiorstwie budowlanym

    Publikacja

    W artykule wskazuje się na możliwość wykorzystania systemu zarządzania ryzykiem w przedsiębiorstwie budowlanym jako elementu wspomagania realizacji działań logistycznych prowadzonych przez uczestników procesu w toku wykonywania inwestycji budowlanej.

  • Zarządzanie ryzykiem w projekcie informatycznym - metody identyfikacji i oceny zagrożeń.

    Publikacja

    - Rok 2004

    W artykule przedstawiono zagadnienia identyfikacji oraz oceny czynników ryzyka podczas realizacji projektu informatycznego W pierwszej części przybliżono pojęcie ryzyka i ukazano typowe etapy zarządzania ryzykiem. Kolejny rozdział stanowi przegląd najczęstszych zagrożeń, mogących z dużym prawdopodobieństwem zaistnieć, niezależnie od rodzaju projektu. W dalszej części przedstawiono metody szacowania realnych kosztów zarówno w odniesieniu...

  • Zarządzanie ryzykiem zawodowym w procesie produkcyjnym - zagadnienia teoretyczne i przypadek praktyczny

    Celem artykułu jest przedstawienie tematyki zarządzania ryzykiem zawodowym w procesie produkcyjnym wybranego przedsiębiorstwa oraz wskazanie czynników, które usprawniają to zarządzanie.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Kontrakty terminowe jako narzędzie wspomagające zarządzanie ryzykiem kursu walutowego w firmie

    Artykuł opisuje kontrakty terminowe i forword jako instrumenty służące zabezpieczeniu przed ryzykiem kursowym podmiotach gospodarczych.

  • Warsztaty „Zarządzanie ryzykiem w projektach”

    Wydarzenia

    17-11-2022 09:00 - 17-11-2022 14:00

    Centrum Zarządzania Projektami PG zaprasza pracowników Politechniki Gdańskiej na jednodniowe warsztaty pn. „Zarządzanie ryzykiem w projektach” organizowane 17.11.2022 r. na Politechnice Gdańskiej.

  • Zarządzanie ryzykiem w warunkach niepewności

    Kursy Online
    • K. Dziedziul

    patrz karta przedmiotu

  • ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W PRZEDSIĘBIORSTWIE - 2023/2024 - stac.

    Kursy Online
    • B. Prusak

  • ZARZĄDZANIE RYZYKIEM W PRZEDSIĘBIORSTWIE - 2023/2024 - nstac.

    Kursy Online
    • B. Prusak

  • Zarządzanie ryzykiem i bezpieczeństwem w przedsiębiorstwie (SN) - lato 2023/2024

    Kursy Online
    • J. Grabosz

  • Zespół Katedry Zarządzania w Budownictwie i Inżynierii Sejsmicznej

    Zespoły Badawcze

    Katedra Zarządzania w Budownictwie i Inżynierii Sejsmicznej jest kontynuatorem tradycji Katedry Ekonomiki Budownictwa, powołanej na Politechnice Gdańskiej w 1965 r. W 1974 r. powstała pierwsza w Polsce specjalność Organizacja i Zarządzanie w Budownictwie, która nieprzerwanie od tego czasu prowadzona jest przez pracowników katedry. W swojej długiej historii, katedra podlegała licznym przekształceniom organizacyjnym, kilkakrotnie...

  • Ryzykowna recepta na zarządzanie ryzykiem

    Publikacja

    - Rok 2011

    Czy zaawansowana metodologia wyznaczania i alokacji kapitału ekonomicznego w bankach, wsparta przez odpowiednie normy regulacyjne, stanowi panaceum na bolączki związane z systemowymi ryzykami sektora bankowego? Idealizowanie tej recepty jest dość ryzykowne. Kapitał ekonomiczny to ciekawe narzędzie, ma ono jednak swoje niedoskonałości i pułapki.

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • BIM jako narzędzie wspomagające zarządzanie ryzykiem przedsięwzięcia inwestycyjnego

    Publikacja

    W artykule prezentuje się przykłady dużych rozbieżności w kalkulacji kosztu inwestycji przez zamawiającego i oferentów oraz zasadnicze przyczyny najczęściej występującego w praktyce ryzyka przekroczenia parametrów przedsięwzięcia inwestycyjnego. Wskazano możliwości wyeliminowania tak znacznych różnic dzięki zastosowaniu technologii BIM oraz stosowaniu jednakowych i spójnych danych przez wszystkich uczestników przedsięwzięcia inwestycyjnego....

  • Zarzadzanie ryzykiem jako wymiar strategicznego i przedsiębiorczego podejścia do zarządzania małym i srednim przedsiębiorstwem

    Publikacja

    Jedną z wielu przyczyn niepowodzenia ekonomicznego małych i średnich przedsiębiorstw jest niezrozumienie lub niewłaściwe rozumienie kwestii zarządzania ryzykiem. Ryzyko w wielu wymiarach sprzężone jest z procesem przedsiębiorczym. Zarządzanie nim wymaga dostrzegania okazji, umiejętności wykorzystywania zagrożeń jako szans oraz dynamicznej odpowiedzi na zmiany w otoczeniu i w samej organizacji. Sposób podej- ścia do zarządzania...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Zarządzanie ryzykiem budowlanych przedsięwzięć inwestycyjnych związanych z rewitalizacją obszarów miejskich

    Publikacja

    - Rok 2017

    Teoretyczne aspekty rewitalizacji są rozpoznane i szeroko opisane w światowej, a także polskiej literaturze przedmiotu, wciąż brakuje jednak badań w odniesieniu do budowlanych przedsięwzięć inwestycyjnych (BPI), będących integralną częścią projektów rewitalizacji. Brakuje także usystematyzowanych działań w tym zakresie. Mając na uwadze zaobserwowaną potrzebę przeprowadzenia badań nad ryzykiem inwestycyjnym rewitalizacji, jak również...

  • Zarządzanie ryzykiem na przykładzie działalności trójmiejskiego przedsiębiorstwa budowlanego = Risk mangement on the example of the operations of a tricity building company

    Publikacja

    - Rok 2009

    Przedmiotem artykułu jest analiza i ocena metod zarządzania ryzykiem, stosowanych w praktyce przedsiębiorstwa budowlanego działającego na terenie Trójmiasta.

  • Piotr Grudowski dr hab. inż.

    Dr hab. inż. Piotr Grudowski, profesor w Politechnice Gdańskiej karierę naukową rozpoczynał na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Politechniki Gdańskiej w zespole „Inżynierii Jakości i Metrologii”. Stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie budowa i eksploatacja maszyn uzyskał w roku 1993 na Wydziale Mechanicznym PG a stopień doktora habilitowanego nauk ekonomicznych, w dyscyplinie nauk o zarządzaniu, w 2008 roku na Wydziale...

  • Kazimierz Jamroz dr hab. inż.

  • Marek Wirkus dr hab. inż.

    Osoby

    mgr inż. (1977; w zakresie technologii budowy maszyn i zarządzania produkcją); dr nauk ekonomicznych (1990; w zakres zarządzanie produkcją z wykorzystaniem technik informatycznych), dr. hab. nauk ekonomicznych w zakresie nauki o zarządzaniu (2007; w obszarze zarządzania portfolio projektów innowacyjnych). Współtwórca Wydziału Zarządzania i Ekonomii (1993); Prodziekan d/s kształcenia ustawicznego  dorosłych na WZiE (1999 – 2002);...

  • Anna Rzeczycka dr hab.

    Osoby

    Anna Rzeczycka jest zastępcą kierownika Katedry Finansów na Wydziale Ekonomii i Zarządzania Politechniki Gdańskiej. Publikacje sytuują się w dziedzinie nauk społecznych w zakresie dyscypliny ekonomia i finanse. Obejmują one książki, monografie, artykuły, publikacje i redakcje naukowe monografii i zeszytów naukowych. Liczbowo obejmuje on następujące pozycje: 12 monografii i podręczników, 115 publikacji w czasopismach naukowych,...

  • Zarządzanie bezpieczeństwem ruchu drogowego na poziomie strategicznym

    Publikacja

    - Rok 2011

    Zarządzanie ryzykiem jest obecnie jednym z podstawowych narzędzi zarządzania bezpieczeństwem w technice, ekonomii, służbie zdrowia itp. W wielu dziedzinach istnieją unormowane procedury prowadzenia analizy, oceny i redukowania ryzyka. W zarządzaniu bezpieczeństwem ruchu drogowego nie ma powszechnych uregulowań stosowania tej metody zarządzania bezpieczeństwem. Dotychczas dwa zagadnienia zarządzania brd zostały docenione i stały...

  • Świadomość ubezpieczeniowa przedsiębiorców sektora MSP. Wyniki badania praktyk ubezpieczeniowych

    Artykuł prezentuje wyniki badań własnych, przeprowadzonych w grupie przedsiębiorców, reprezentantów sektora MSP na terenie woj. pomorskiego. Badanie koncentrowało się na analizie działań w zakresie zarządzania ryzykiem, w tym zwłaszcza korzytsania z ochrony ubezpieczeniowej oraz jej oceny. Wyniki badań dały podstawę oceny poziomu świadomości ubezpieczeniowej podmiotów w sektorze MSP.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Zarządzanie bezpieczeństwem

    Publikacja

    - Rok 2009

    Zarzadzanie bezpieczeństwem. System bezpieczeństwa transportu drogowego. System zarządzania bezpieczeństwem transportu drogowego. Zarządzanie ryzykiem. Działania profilaktyczne.

  • Integracja metod zarządzania ryzykiem w transporcie

    Publikacja

    - Rok 2009

    Zarządzanie ryzykiem. Transport drogowy. Założenia do integracji. integracja metod oceny ryzyka. Integracja metod reagowania na ryzyko. Integracja metod monitorowania ryzyka. Integracja metod komunikowania o ryzyku.

  • Metoda zarządzania ryzykiem w inżynierii drogowej. K. Jamroz.

    Publikacja

    - Rok 2011

    W monografii zaprezentowano bazujące na ryzyku podejście do zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego. Można wyróżnić cztery zasadnicze jej części. W pierwszej przedstawiono przegląd problemów zarządzania bezpieczeństwem w inżynierii drogowej, pozwalający na identyfikację brakujących elementów zarządzania ryzykiem w tej dziedzinie. Następnie ukazano założenia i koncepcję metody zarządzania ryzykiem w inżynierii drogowej, nazwaną...

  • Road safety management at the strategic level

    Publikacja

    - Rok 2011

    Zarządzanie ryzykiem jest obecnie jednym z podstawowych narzędzi zarządzania bezpieczeństwem w technice, ekonomii, służbie zdrowia itp. W wielu dziedzinach istnieją unormowane procedury prowadzenia analizy, oceny i redukowania ryzyka. W zarządzaniu bezpieczeństwem ruchu drogowego nie ma powszechnych uregulowań stosowania tej metody zarządzania bezpieczeństwem. Dotychczas dwa zagadnienia zarządzania brd zostały docenione i stały...

  • Praktyki ubezpieczeniowe małych i średnich przedsiębiorstw w województwie pomorskim

    Próba odpowiedzi na pytanie: jak radzą sobie przedsiębiorcy z ryzykiem w działaności gospodarczej? w jakim stopniu korzystają z metody ubezpieczenia? czy zarządzają ryzykiem? Na podstawie badania ankietowego podjęto się oceny poziomu świadomości ubezpieczeniowej grupy przedsiębiorców sektora MSP w województwie pomorskim.

  • MSP jako odbiorcy usług ubezpieczeniowych

    Ryzyko towarzyszy w sposób nieodłączny działalności gospodarczej. Motywy poddania się przez przedsiębiorstwa ochronie ubezpieczeniowej nie powinny wynikać tylko i wyłącznie z przymusu prawnego, ale powinny być przejawem przezorności ubezpieczeniowej, świadomości istnienia ryzyk, dbałości o zasoby przedsiębiorstwa oraz wykorzystywania zasad racjonalnego gospodarowania w oparciu o rachunek ekonomiczny. Ubezpieczenia należą do usług...

  • Zarządzanie ryzykiem powodziowym 2023/2024

    Kursy Online
    • M. Szydłowski

    Kurs do przedmiotu ZARZĄDZANIE RYZYKIEM POWODZIOWYM Kierunek: Inżynieria Środowiska, Specjalność: Inżynieria Zasobów Wodnych (WILiŚ), II stopnia, stacjonarne dr hab. inż. Michał Szydłowski, prof. uczelni  rok akademicki 2023/2024 (semestr zimowy)

  • Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania ryzykiem w inwestycjach i wykonawstwie budowlanym ze szczególnym uwzględnieniem budownictwa hydrotechnicznego.

    Publikacja

    - Rok 2006

    Podczas realizacji budowlanego procesu inwestycyjnego, jego uczestnicy są narażeni na wszelkiego rodzaju ryzyko powodujące przede wszystkim niedotrzymanie terminu określonego w kontrakcie budowlanym dotyczącego przekazania obiektu do użytkowania, przekroczenie założonego budżetu oraz niespełnienie wymaganych warunków technicznych (dotyczących jakości czy przeznaczenia obiektu). Najbardziej zagrożeni konsekwencjami ryzyka są inwestor...

  • Practises of entrepreneurs from SMEs sector related to risk management

    Publikacja

    - Rok 2009

    Wyniki badań MSP dotyczące praktyk ubezpieczeniowych. Właściciele małych i średnich przedsiębiorstw wykazują się niewielką znajomością procesów zarządzania ryzykiem. Ich działania na rzecz ograniczania ryzyk w działalności gospodarczej dają podstawę do oceny poziomu świadomości ubezpieczeniowej tej grupy przedsiebiorców.

  • Julita Wasilczuk dr hab.

    Urodzona 5 kwietnia 1965 roku w Gdańsku. W latach 1987–1991 odbyła studia na Wydziale Ekonomiki Transportu Uniwersytetu Gdańskiego (obecnie Wydział Ekonomii). Od 1993 roku zatrudniona na nowo utworzonym Wydziale Zarządzania i Ekonomii, Politechniki Gdańskiej, na stanowisku asystenta. W 1997 roku uzyskała stopień doktora nauk ekonomicznych na WZiE, a w 2006 doktora habilitowanego nauk ekonomicznych w dyscyplinie nauki o zarządzaniu,...

  • Zarządzanie przedsięwzięciami innowacyjnymi w dynamicznym środowisku wieloprojektowym

    Publikacja

    - Rok 2006

    W przypadku, gdy w określonej organizacji gospodarczej realizowanych jest jednocześnie wiele przedsięwzięć (projektów) innowacyjnych, można wówczas mówić o występowaniu w tej organizacji środowiska wieloprojektowego. W środowisku takim projekty nie są rozpatrywane jako wyizolowane jednostki, ale w relacji z innymi projektami, z którymi często posiadają większe lub mniejsze powiązania oraz oddziaływania. Tym samym specyfika zarządzania...

  • Magdalena Popowska dr

    Absolwentka Uniwersytetu im Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Ecole Supérieure de Commerce w Rouen. Pracownik badawczo dydaktyczny, autorka i recenzentka wielu artykułów publikowanych w czasopismach krajowych i międzynarodowych. Przez wiele lat odpowiedzialna za procesy internacjonalizacji, w latach 2008-2016 jako prodziekan ds. międzynarodowych i publicznych, a 2016-2020 jako pełnomocnik dziekana ds. współpracy międzynarodowej....

  • Gospodarka Wodna i Ochrona Przeciwpowodziowa 2022/2023

    Kursy Online
    • T. Kolerski

    W ramach kursu omawiane są zagadnienia z zakresu gospodarki wodnej ukierunkowane na zarządzanie ryzykiem powodziowym oraz przeciwdziałanie skutkom suszy.

  • Rafał Leszczyna dr hab. inż.

    Dr hab. inż. Rafał Leszczyna jest profesorem uczelni na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. W lipcu 2020 r., na podstawie osiągnięcia naukowego w obszarze zarządzania cyberbezpieczeństwem infrastruktur krytycznych w sektorze elektroenergetycznym, uzyskał stopień doktora habilitowanego w dziedzinie nauk inżynieryjno-technicznych, dyscyplina informatyka techniczna i telekomunikacja. W latach 2004–2008 pracował...

  • Rozwój techniki i problemy zarządzania bezpieczeństwem.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Przedstawionoa ktualne problemy związane z analizą zagrożeń, oceną ryzyka i i zarządzanie bezpieczeństwem w systemach etchnicznych. Opisano funkcje bezpieczeństwa i warstwy ochronne w obiektach podwyższonego ryzyka. Wyróżniono podstawowe kategorie awaryjne i strategie zarządzania ryzykiem. Omówiono hierarchię informacyjną i decyzyjną w proaktywnym zarządzaniu bezpieczeństwem systemu, co wymaga ujęcia interdyscyplinarnego. Wskazano...

  • Maria Jastrzębska dr hab.

    Maria Jastrzębska jest pracownikiem Katedry Finansów.  Autorka ponad 170 publikacji, w tym 8 monografii - Zarządzanie finansami gmin. Aspekty teoretyczne; Polityka budżetowa jednostek samorządu terytorialnego; Zarządzanie długiem jednostek samorządu terytorialnego; Finanse jednostek samorządu terytorialnego; Zarządzanie ryzykiem w działalności jednostek samorządu terytorialnego ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka katastroficznego...

  • Błażej Kochański dr

    Błażej Kochański jest adiunktem w Katedrze Statystyki i Ekonometrii na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej, ekspertem ds. ryzyka bankowego. Pracował dla banków w Polsce i Europie jako specjalista ds. ryzyka, kierownik ds. planowania i analiz, członek zarządu ds. ryzyka, członek rady nadzorczej i konsultant ds. zarządzania. Zbudował liczne modele predykcyjne wspomagające zarządzanie ryzykiem, z sukcesem zarządzał...