Wyniki wyszukiwania dla: swiatlo widzialne i ultrafioletowe - MOST Wiedzy

Twoje konto

zaloguj

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: swiatlo widzialne i ultrafioletowe

wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc

Wyniki wyszukiwania dla: swiatlo widzialne i ultrafioletowe

  • Longin Kurski - Profesor Politechniki Gdańskiej, żołnierz I i II wojny światowej

    Publikacja

    - Maszyny Elektryczne : zeszyty problemowe - Rok 2018

    W artykule przedstawiono sylwetkę wykładowcy Politechniki Gdańskiej z Wydziału Elektrycznego. Profesor nadzwyczajny mgr inż. Longin Kurski był żołnierzem Polskiej Organizacji Wojskowej, absolwentem Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej, inżynierem elektrykiem w: Polskich Kolejach Państwowych, Zarządzie Miejskim, w Elektrowni Miejskiej w Warszawie. W latach 1931-1939 był nauczycielem w szkole zawodowej w Warszawie. Żołnierz...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Kluczowe zagadnienia procesu recyklingu zużytych modułów fotowoltaicznych I i II generacji

    Publikacja

    - Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN - Rok 2018

    W ramach technologii fotowoltaicznych wyróżniamy obecnie trzy generacje ogniw fotowoltaicznych. Pierwsza z nich to ogniwa z mono- i polikrystalicznego krzemu (c-Si), druga obejmuje ogniwa wykonane na bazie technologii cienkowarstwowej, zarówno z krzemu amorficznego (a-Si) jak i diseleneku indowo-miedziowo-galowego (CIGS), tellurku kadmu (CdTe) oraz arsenku galu (GaAs). Trzecia generacja to najnowsze technologie, takie jak: organiczne...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Specyfikacja niebezpiecznych i podejrzanych zdarzeń w strumieniach wizyjnych, fonicznych i multimodalnych

    Publikacja

    - Rok 2013

    Współczesne systemy monitoringu wizyjnego są złożone z wielu kamer pokrywających rozległe obszary i liczne pomieszczenia. Zakres zdarzeń zachodzących w tych kamerach, mogących stanowić poważne zagrożenia bezpieczeństwa, jest bardzo szeroki \cite{rau}. Operatorowi złożonego systemu monitoringu trudno jest zaobserwować na ekranach monitorów każde zachodzące zdarzenie, wiele praktycznie działających systemów monitoringu wizyjnego...

  • Komórki macierzyste nowotworu i ich znaczenie w diagnostyce i terapii przeciwnowotworowej

    Publikacja

    - Rok 2012

    Według klasycznej teorii karcinogenezy nowotwór powstaje w wyniku ekspansji klonalnej pojedynczej komórki, która uległa transformacji w wyniku nagromadzenia się w jej genomie zmian genetycznych i epigenetycznych. Jednak w ostatnich latach przywołano do życia inną hipotezę, przedstawioną już ponad 150 lat temu, która mówi, że nowotwór wywodzi się ze stransformowanych komórek posiadających cechy komórek pierwotnych (macierzystych)....

  • Komitet Chemii Analitycznej PAN i jego działalność : Historia i dzień dzisiejszy

    Publikacja

    - Nauka - Rok 2012

    In the contemporary society analytical chemistry as a scientific discipline and its practical application, termed often ;analysis'', has many important aims, and its role still increases. The Committee, formed in 1955 as a Commission, during several decades has coordinated and supported the activity of Polish analytical chemists on the national and international fields. Its present role includes organization of conferences and...

  • Technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segragacji diamentów z narzędzi ściernych

    Publikacja

    - Mechanik - Rok 2012

    Przedstawiono technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segragacji diamentów z narzędzi ściernych. Omówiono wydzielanie diamentu ze zużytych narzędzi oraz obróbkę uzyskanych w ten sposób ziaren.Podano własciwości i zasady segregacji ziaren diamentowych oraz sposób oceny ekonomiczności tych operacji.

  • Technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segragacji diamentów z narzędzi ściernych

    Publikacja

    - Rok 2012

    Przedstawiono technologiczne i ekonomiczne aspekty odzysku i segregacji diamentów z narzędzi ściernych. Omówiono wydzielanie diamentu ze zuzytych narzędzi oraz obróbkę uzyskanych w ten sposób ziaren. Podano właściwości i zasady segregacji ziaren diamentowych oraz sposób oceny ekonimiczności tych operacji.

  • ZAPOWIEDŹ SPEKTAKLU I SPEKTAKL W PRZESTRZENI - ROLA I ODBIÓR ARCHITEKTURY MEDIALNEJ

    Publikacja

    - Rok 2015

    Rozpatrzono problematykę roli i odbioru architektury medialnej (AM). AM stanowiąca zagadnienie interdyscyplinarne (jako synergia architektury, sztuki, i technologii) rozpatrywano w kontekście biznesu (rola AM w obrębie przestrzeni komercyjnych) oraz psychologii środowiskowej (uwzględniając percepcję użytkownika). Podkreślono specyficzny profil użytkownika współczesnych przestrzeni publicznych wywodzącego się ze „społeczeństwa spektaklu”...

  • Godna praca – koncepcja, pomiar i praktyka w wymiarze rynkowym i organizacyjnym

    Publikacja

    - Rok 2021

    W opracowaniu przedstawiono koncepcję „godnej pracy”, podejmując próbę analizy definicyjnej tego złożonego pojęcia. Dokonano analizy istniejących podejść, wychodząc od prac Międzynarodowej Organizacji Pracy służących wzmacnianiu godnej pracy w wymiarze globalnym, a także działań podejmowanych na rzecz rozwoju koncepcji „jakości pracy” w wymiarze europejskim. Dokonano przeglądu metod pomiaru godnej pracy oraz pracy wysokiej jakości,...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • NADBUDOWY I RENOWACJE ELEWACJI Z WYKORZYSTANIEM MATERIAŁÓW I ELEMENTÓW LEKKIEJ OBUDOWY

    Publikacja

    - Izolacje - Rok 2016

    W artykule omówiono podział i charakterystykę lekkich przegród budowlanych. Przedstawiono możliwości zmian elewacji i wykonywania nadbudowy. Opisano kolejne kroki przygotowania inwestycji dotyczącej projektowania i realizacji nadbudowy obiektu budowlanego.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Pojazdy elektryczne. CZ. I.

    Publikacja

    - Rok 2010

    Pojazdy elektryczne znajdują coraz szersze zastosowanie w szeroko rozumianym transporcie. Począwszy od transportu szynowego, w znacznej części zdominowanego już przez tego typu pojazdy, aż do samochodów, skuterów, rowerów, gdzie również napęd elektryczny jest wykorzystywany coraz powszechniej. Niniejsza książka ma na celu zapoznanie czytelnika z podstawowymi wiadomościami dotyczącymi pojazdów elektrycznych, obszarami ich wykorzystania,...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Kominki - ogrzewanie i wentylacja

    Publikacja

    - Technika Chłodnicza i Klimatyzacyjna - Rok 2008

    Praca dotyczy systemów dystrybucji gorącego powietrza (DGP)generowanego w kominkach, w połaczeniu z wentylacją mechaniczną.

  • Amunicja i jej elaboracja

    Publikacja

    - Rok 2009

    Książka porusza zagadnienia związane z nabojami do strzeleckiej broni palnej - rewolwerów, pistoletów i karabinów. Omówione są w niej poszczególne elementy nabojów i ich wpływ na własności amunicji. Przedstawione są również zagadnienia związane z samodzielną elaboracją amunicji w warunkach domowych. Oprócz opisu narzędzi do elaboracji czytelnik znajdzie w niej informacje o prawidłowym posługiwaniu się tymi narzędziami oraz o zasadach...

  • Architektura zadaszeń i przekryć

    Publikacja

    - Rok 2008

    Publikacja omawia rolę architektury zadaszeń i przekryć w kontekście jej znaczenia dla poznania mechanizmów kształtowania i rozwoju architektury

  • Flexicurity. Elastyczność i bezpieczeństwo

    Publikacja

    - Rok 2011

    Flexicurity to koncepcja łącząca elastyczność (flexibility) oraz bezpieczeństwo (security) na rynku pracy. Dokumenty strategiczne Unii Europejskiej wskazują, że docelowo funkcjonowanie europejskich rynków pracy będzie bazowało na modelu flexicurity. Koncepcja flexicurity łączy w sobie, dwa pozornie sprzeczne, pojęcia elastyczności i bezpieczeństwa. Opracowanie stanowi przegląd dokumentów Unii Europejskiej oraz publikacji naukowych...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Architektury wielordzeniowe i wielowątkowe

    Publikacja

    - Rok 2006

    Przedstawiono rozwój procesorów o architekturach wielowąt-kowych i wielordzeniowych, które przy stosunkowo niewielkich nakładach,umożliwiają istotne zwiększenie wydajności przetwarzania. Rozwojowi tych architektur sprzyja stosowane od dawna przetwarzanie wielowątkowe, które dopiero w systemach wieloprocesorowych wyraźnie ujawnia swoje zalety.

  • Zbrojenie tarcz i płyt

    Publikacja

    - Rok 2006

    W rozdziale 3.8 podręcznika ,,Podstawy projektowania konstrukcji żelbetowych i sprężonych według Eurokodu 2,, przedstawiono metody obliczania zbrojenia ortogonalnego w tarczach i płytach betonowych, zalecanych w kolejnych wersjach EC-2. Bazują one na teorii plastyczności, przy czym wymiarowanie przeprowadza się dla wydzielonych z konstrukcji elementach płaskich jak: tarcze, ścianki środników bądź płyty (w tym mostowe). Metody...

  • Modelowanie, monitorowanie i sterowanie

    Publikacja

    - Rok 2007

    Artykuł przedstawia przegląd najnowszych wyników prac prowadzonych w obszarach modelowania, monitorowania i sterowania systemami wodociągowymi i ściekowymi.Ze względu na palące potrzeby kompleksowej ochrony środowiska naturalnego systemy wodociągowe i ściekowe sa przedmiotem intensywnych prac badawczych oraz wdrożeniowych. Spełnienie wysokich wymagań jakości oczyszczanych ścieków oraz wody pitnej, przy jednoczesnej minimalizacji...

  • Metodologia i techniki programowania

    Publikacja

    - Rok 2008

    Książka jest syntetycznym wprowadzeniem do technik programowania. Omawia podstawowe trendy rozwoju metodologii wytwarzania oprogramowania, takie jak: metody strukturalne, obiektowe, narzędzia CASE, standaryzacje programów i ocenę złożoności oprogramowania. Pokazuje również, jak projektować kodować, testować i uruchamiać programy, aby były niezawodne i efektywne. Naszkicowano w niej możliwości środowisk wytwarzania oprogramowania....

  • Wnioski badawcze i aplikacyjne

    Publikacja

    - Rok 2007

  • Stany nadzwyczajne i „niezwyczajne”

    Publikacja

    - POLICJA KWARTALNIK KADRY KIEROWNICZEJ POLICJI - Rok 2021

    Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej jako ustawa zasadnicza definiuje trzy stany nadzwyczajne, które mogą być wprowadzone w sytuacjach szczególnych zagrożeń, jeżeli zwykłe środki konstytucyjne są niewystarczające. Dodatkowo w systemie prawnym Rzeczypospolitej Polskiej funkcjonują stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii, a także stany gotowości obronnej państwa i stopnie alarmowe wprowadzane w związku z zagrożeniami o...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • WebCT - platforma i tłumaczenie.

    Publikacja

    - Rok 2004

    W artykule przedstawiono doświadczenia Centrum Edukacji Niestacjonarnej i Międzywydziałowego Koła Naukowego Studentów Politechniki Gdańskiej DEC@TUG w tłumaczeniu i implementacji platform LMS (ang. Learning Management System). Krótko scharakteryzowano funkcjonalność platform BSCW I Moodle, których interfejsy zostały przetłumaczone przez członków Koła DEC@TUG w latach 2000-2003. Opisano główne funkcje platformy WebCT, takie jak...

  • "Mity i utopie rewitalizacji.

    Publikacja

    - Rok 2004

    We wszystkich miastach europejskich obserwuje się obecnie procesy dezurbanizacji i suburbanizacji. Zmniejsza się też populacja. Jest to punkt zwrotny w rozwoju cywilizacji. Przez ostatnie 150 lat obszary zurbanizowane wchłaniały środowisko naturalne, obecnie obszary zurbanizowane będą na powrót wchłaniane przez środowisko naturalne. W związku z powyższymi zjawiskami coraz uważniej należy wybierać projekty flagowe, stanowiące katalizatory...

  • Miasto i jego obywatele.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Tekst stanowi próbę włączenia się w dyskusję nad sensem rozwijania i budowania harmonijnych relacji: mieszkaniec-obywatel a jego miejskie środowisko zamieszkania. Ma to istotne znaczenie w polskich realiach, w warunkach demokratyzującego się systemu zarządzania strukturami miejskimi i często antydemokratycznymi w swej istocie praktykami koncesjonowania i zawłaszczania przestrzeni publicznych. Przestrzenie te wyznaczają ramy obywatelskiego...

  • Nazewnictwo i oznaczanie napięć.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Artykuł proponuje nazwy i literowe oznaczenia poszczególnych zakresów napięć sieci i urządzeń prądu przemiennego.

  • Podziały i klasyfikacje usług

    Publikacja

    - Rok 2005

    W rozdziale drugim podręcznika przedstawiono podziały i klasyfikacje usłg. Tematykę tę omówiono w czterech następujących podrozdziałach: przegląd podziałów i klasyfikacji usług, rodzaje działalności usługowej według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), klasyfikacja usług według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), zastosowanie PKWiU i PKD w działalności marketingowej przedsiębiorstw usługowych.

  • Wspomnienia i refleksje ucznia

    Publikacja

    - Rok 2005

    Przedstawiono zyciorys profesora Witolda Nowackiego, związanego z Gdańskiem swymi studiami w okresie międzywojennym oraz działalnością dydaktyczną i naukową w pierwszym okresie po powstaniu Politechniki gdańskiej w 1945 roku.

  • Białka - budowa i właściwości

    Publikacja

    - Rok 2002

    Struktura białek wpływa na ich wartość odżywczą, właściwości funkcjonalne wżywności oraz reakcje w surowcach i produktach żywnościowych. W czasie prze-chowywania i przetwarzania żywności białka ulegają przemianom, niepożądanymlub zamierzonym, wskutek reakcji chemicznych i biochemicznych. Poprzez celo-we, enzymatyczne i chemiczne modyfikowanie struktury białek można wpływać naich właściwości funkcjonalne w żywności i wartość biologiczną.

  • Napędy i Sterowanie 2002

    Publikacja

    - Pneumatyka Przemysłowe Systemy Sprężonego Powietrza - Rok 2002

    Rokrocznie w Gdańsku organizowane są targi NAPĘDY I STEROWANIE oraz ELEKTRO-INSTALACJE wraz z towarzyszącym Seminarium "Napędy i Sterowanie". W artykule przedstawiono firmy i prezentowaną ofertę wyrobów z zakresu napędu i sterowania pneumatycznego oraz zamieszczono informację o referacie wygłoszonym na seminarium z zakresu sterowania predykcyjnego w pneumatyce.

  • Ludność i system osadniczy.

    Publikacja

    - Rok 2002

    Scharakteryzowano rozmieszczenie przestrzenne zagadnień demograficznych i przebieg procesów demograficznych. Przedstawiono charakterystykę sieci osadniczej województwa, jej struktury oraz procesy przekształceń. Określono stan zagospodarowania służącego mieszkalnictwu, szkolnictwu, lecznictwu, kulturze i sportowi w województwie.

  • Wnioski poznawcze i aplikacyjne.

    Publikacja

    - Rok 2002

    Treścią artykułu są wnioski poznawcze i aplikacyjne wyprowadzone z prac nad projektem badawczym KBN, opublikowanej w pracy zbiorowej pod redakcją M. Kochanowskiego. Wnioski dotyczą oceny przestrzeni publicznych miast polskich, ich szans i zagrożeń, oraz pożądanych działań na rzecz ich rewitalizacji.

  • Pomiary szumów i zakłóceń

    Publikacja

    - Rok 2003

    Praca zawiera uzasadnienie potrzeby doskonalenia techniki pomiarów szumów i zakłóceń, zwłaszcza sygnałów losowych - zarówno ergodycznych jak i niestacjonarnych, z wykorzystaniem sprzętu komputerowego. Przedstawione zostały uwarunkowania aparaturowe mające zasadniczy wpływ na algorytmiczne wyznaczanie wielkości charakteryzujących szumy i zakłócenia po procesie ich digitalizacji. Podane zostały także przykładowe zastosowania wspomaganych...

  • Podatki państwowe i samorządowe

    Publikacja

    - Rok 2003

    ...

  • Postępowanie upadłościowe i naprawcze

    Publikacja

    - Rok 2003

    W rozdziale omówiono nowa ustawę o postępowaniu upadłościowym i naprawczym.Zwrócono uwagę na róznice w rozwiazaniach prawnych w stosunku do poprzednio obowiazujacych.

  • Prawa i obowiązki przedsiębiorcy

    Publikacja

    - Rok 2003

    ...

  • Globalizacja - szanse i zagrożenia.

    Publikacja

    - Zeszyty Naukowe Politechniki Gdańskiej. Filozofia - Rok 2003

    Nowa epoka w dziejach globalizacji gospodarki wiąże się z rewolucją elektroniczno - internetową, która niesie zawrotne tempo wymiany informacji i otwiera nowe perspektywy dla rozwoju gospodarki. Sama rewolucja nie wystarcza jednak, aby globalizacja przyniosła dobre efekty. Potrzebna jest właściwa strategia dostosowania się do tego procesu. Wypracowanie jej wymaga uświadomienia szans i zagrożeń związanych z procesem globalizacji.

  • Chromatografia jonowymienna i jonowa.

    Publikacja

    - Rok 2004

    Omówiono mechanizmy rozdzielania substancji z wykorzystaniem chromatografii jonowej i jonowymiennej. Przedstawiono zakres zastosowania wymiany jonowej, typy, budowę, i właściwości wymieniaczy jonowych. Przedstawiono główne reguły optymalizacji kierunków rozdzielania tj. dobór warunków elucji, detekcji i oznaczania. Przedstawiono najważniejsze przykłady zastosowań chromatografii jonowej.

  • Akredytacja i co dalej

    Publikacja

    - Forum Akademickie - Rok 2004

    Autor wskazuje, że najbliższe lata nie będą łatwe dla wielu kierunków studiów, w tym również tych, które uzyskały pozytywną oceną Państwowej Komisji Akredytacyjnej i spoczną na laurach. Gra o pozyskanie kandydatów na studia bowiem trwa, a rynek usług edukacyjnych jest coraz bardziej konkurencyjny.

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Wydział Oceanotechniki i Okrętownictwa.

    Publikacja

    - Pismo PG - Rok 2002

    Przedstawiono formy kształcenia na Wydziale Oceanotechniki i Okrętownictwa Politechniki Gdańskiej.

  • Przemysł, zanieczyszczenie i klimat

    Publikacja

    - Rok 2021

    W wielu doniesieniach literaturowych można znaleźć informacji o stale rosnącej średniej temperaturze na ziemi. Wiele gałęzi przemysłu bezpośrednio wpływa na klimat. Niektóre z nich, takie jak przemysł węglowy, paliwowy czy energetyczny, uznawane są za szczególnie problematyczne. Większość ludzi nie zdaje sobie jednak sprawy jak bardzo pozostałe gałęzie przemysłu mogą wpływać na zanieczyszczenie środowiska. Niektóre z nich pośrednio,...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • CODATA - cele i zadania

    Publikacja

    - Rok 2005

    Omówiono rolę i zadania CODATA - Committee on Data for Science and Technology. Omówiono strukturę organizacyjną, formy aktywności, podstawowe cele Komitetu. Pokazano zarówno działąlność na forum międzynarodowym, jak i udział Polskiego Narodowego Komitetu CODATA, afiliowanego przy Prezydium PAN.

  • Cele i skuteczność reklamy

    Publikacja

    - Rok 2005

    Reklama realizuje różne cele. Jedne związane są z krótkofalowymi, a inne z długofalowymi korzyściami. Skuteczna reklama to ta, ktora nastawiona jest na realizację celów przynoszących długofalowe korzyści.

  • Zarządzanie i planowanie marketingowe

    Publikacja

    - Rok 2006

    Podręcznik do przedmiotu zarządzanie i planowanie marketingowe, w ktorym są wymienione i omówione etapy tworzenia planu marketingowego oraz poszczególne zagadnienia opracowane od strony teoretycznej, wzbogacone o przykłady praktyczne.NR DOKUM. MCK 73140

  • Reklama kiedyś i dziś

    Publikacja

    - Rok 2015

    ..

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Nanotechnologia, chemia i medycyna

    Publikacja

    - Rok 2016

    Książka przedstawia chemiczne metody otrzymywania nanomateriałów oraz metody ich funkcjonalizacji. Opisano struktury zero, jedno i dwuwymiarowe zbudowane z różnych materiałów (metale, ceramika, związki organiczne, alotropowe odmiany węgla, chalkogenki metali). Podano wybrane przykłady zastosowania nanostruktur w medycynie i naukach pokrewnych.

  • Selekcja i ekstrakcja cech

    Publikacja

    - Rok 2011

    W rozdziale omówiono sposób przedstawiania danych w postaci wektorów cech, które stanowią zbiory uczące np. w zadaniach klasyfikacji lub grupowania. Opisano metody generowania podzbiorów cech (metodę podziału i ograniczeń, metody sekwencyjne) oraz oceny jakości tych podzbiorów. Zaprezentowano wybrane algorytmy ekstrakcji cech (analizę głównych składowych, wielowymiarowe skalowanie, liniową analizę dyskryminacyjną).

  • Języki i gramatyki formalne

    Publikacja

    - Rok 2011

    Rozdział zawiera wprowadzenie do teorii języków formalnych, gramatyk i automatów. Przedstawione zostały podstawowe pojęcia i definicje oraz przykłady dotyczące w szczególności analizy leksykalnej, składniowej i semantycznej zdań w językach formalnych.

  • Szpital -- forma i funkcja

    Publikacja

    - Rok 2015

    Forma architektoniczna obiektów służby zdrowia, zwłaszcza szpitali, zdeterminowana jest funkcją. Powiązania między działami szpitala, technologia medyczna, wyposażenie techniczne i instalacyjne, konstrukcja budynku wynikają bezpośrednio z przyjętego układu funkcjonalnego i w znaczący sposób wpływają na rozwiązania formalne i estetyczne. Istotnym elementem prawidłowego funkcjonowania szpitala jest układ komunikacji wewnętrznej,...

  • MATLAB i jego środowisko

    Publikacja

    - Rok 2016

    MATLAB jest pakietem obliczeniowym i programistycznym przygotowanym przede wszystkim do obliczeń numerycznych, analizy danych i wizualizacji wyników. Pakiet stanowi środowisko wyposażone w wiele narzędzi obliczeniowych i graficznych działających na bazie predefiniowanych funkcji oraz język programowania umożliwiający tworzenie własnych skryptów. Podstawowym typem danych w języku MATLAB jest macierz (matrix). Stąd nazwa MATrix...

  • Sacharydy - występowanie i znaczenie

    Publikacja

    - Rok 2015

    Rozdział porusza takie zaganienia jak: struktura i nazewnictwo sacharydów, sposoby ich oznaczenia w żywności, zawartość w żywności, chemiczne i fizyczne właściwości oraz przemiany w warunkach przechowywania i przetwarzania, celowe modyfikowanie skrobi, a także rola sacharydów w tworzeniu sensorycznych cech żywności i żywieniu człowieka.