Search
Filters
total: 652
-
Catalog
- Publications 527 available results
- Journals 3 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 43 available results
- Inventions 4 available results
- Projects 1 available results
- Research Teams 5 available results
- e-Learning Courses 36 available results
- Events 13 available results
- Open Research Data 19 available results
Search results for: WOJEWÓDZTWO SAMORZĄDOWE, WYDATKI INWESTYCYJNE, ZADŁUŻENIE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO, INDYWIDUALNY WSKAŹNIK ZADŁUŻENIA
-
Systems of General Grants for Local Governments in Selected EU Countries Against the Background of the General Theory of Fiscal Policy
PublicationFiscal policy, including its expenditure aspect, is often discussed and analysed from a variety of angles in the literature on public finances, undoubtedly due to the major importance of this topic. However, not all areas of the expenditure part of fiscal policy have been subjected to in-depth analysis. One of the less discussed tools of fiscal policy consists of general purpose transfers, which are a certain type of expenditure...
-
Aspekty społeczne, ekonomiczne i techniczne rewitalizacji na przykładzie dzielnicy Gdańsk-Letnica
PublicationPrzedmiotem rozważań są problemy społeczne, ekonomiczne i techniczne komunalnych zasobów mieszkaniowych dostrzeżone w toku wykonywania zróżnicowanych, w swym charakterze, robót budowlanych realizowanych w ramach działań objętych projektem „Rewitalizacja Letnicy w Gdańsku”. Autorzy zwracają uwagę i analizują motywy brane pod uwagę przy ocenie zasadności podjęcia tak złożonej inwestycji. Sygnalizują ponadto problemy wynikające z...
-
Wojciech Chrzanowski dr hab. inż.
PeopleWojciech Chrzanowski was born in 1952 in Toruń. He completed his studies in Chemical Technology in 1975, getting his MSc in Inorganic Technology (specialty: Anti-Corrosion Protection) At the Faculty of Chemistry, Gdańsk University of Technology (with distinction). Later this year he was employed in the Department of Analytical Chemistry of then Institute of Chemical Engineering and Measuring Techniques, initially as a technical...
-
Possibilities of applying standard tools of promotion in place marketing
PublicationThe purpose of this article is to present the tools of promotion that can be used by local government units in the developing and implementing of marketing strategies. The article evaluates a set of four basic tools of promotion comprising advertising, public relations and publicity, sales promotion and personal selling. This group was supplemented by direct marketing, presented from the point of view of communication via the Internet.
-
Krzysztof Wilde prof. dr hab. inż.
PeopleKrzysztof Wilde (born January 11th, 1966 in Gdańsk) – expert in bridge structures, structural mechanics and diagnostics of civil structures. He conducted research on vibration reduction systems for bridges exposed to dynamic loads from winds and earthquakes. At present he is interested in the field of nondestructive testing of materials and structural health monitoring systems. Hi is author or coauthor of over 200 publications...
-
Aleksandra Parteka dr hab. inż.
PeopleAbout me: I am an associate professor and head of doctoral studies at the Faculty of Management and Economics, Gdansk University of Technology (GdanskTech, Poland). I got my MSc degree in Economics from Gdansk University of Technology (2003) and Universita’ Politecnica delle Marche (2005), as well as MA degree in Contemporary European Studies from Sussex University (2006, with distinction). I received my PhD in Economics...
-
Marketing terytorialny
PublicationW rozdziale przedstawiono postać i zastosowanie marketingu w sferze odnoszącej się do działalności publicznej na zdelimitowanym obszarze. Na wstępie scharakteryzowano przesłanki wpływające na powstanie oraz przyczyny wydzielenia marketingu terytorialnego zarówno na gruncie polskim, jak i europejskim. Następnie odniesiono się do kwestii nazewnictwa w obszarze związanym z marketingowym zarządzaniem przestrzenią. Zidentyfikowano podobieństwa...
-
Konkurencyjność i efektywność działania systemów ochrony zdrowia państw Europy Wschodniej i Południowej
PublicationDystans "zdrowotny" państw Europy środkowo wschodniej i południowej, pomimo osiągania coraz lepszych rezultatów, jest daleki w porównaniu z państwami tzw. "starej unii". Celem opracowania jest relatywna ocena, czy systemy zdrowotne państw, w których występuje konkurencja między płatnikami działają bardziej efektywnie ze względu na osiągane wskaźniki zdrowotne. Nakłady na ochronę zdrowia zostały przedstawione jako: wydatki na ochronę...
-
Odwodnienia dróg – ważne aspekty
PublicationSpecyficzne problemy związane ze skutecznością działania odwodnień drogowych. Podstawowe rodzaje odwodnień. Warunki odpływu ścieków. Specyfika przepływu wód opadowych. Zagrożenia, zdolność odbiornika, zagadnienia eksploatacji.
-
Kamila Klimaszewska dr inż.
PeopleBorn 1979, Warsaw, Poland.Studies in chemistry at Faculty of Chemistry of the Gdańsk University of Technology (1998-2003), PhD in 2008. From 2008 she is employed in Department of Analytical Chemistry.
-
Naruszenie dyscypliny finansów publicznych w zakresie wykorzystania subwencji ogólnej
PublicationArtykuł poświęcony jest problematyce naruszania w gminach dyscypliny finansów publicznych w obszarze wykorzystania części oświatowej subwencji ogólnej. Jego celem jest charakterystyka subwencji ogólnej jako źródła samorządowego dochodu, zwłaszcza jednej z jej części – oświatowej, a także analiza przedmiotowego i podmiotowego naruszenia dyscypliny przez jednostki samorządu terytorialnego. Zastosowana metoda badawcza to studium przypadku,...
-
Katarzyna Kubiszewska dr
PeopleKatarzyna Kubiszewska has taught finance and banking at the Department of Finance since 2008. In his scientific work, he is interested in the transformation of banking systems in the Central and Eastern European region, but also in the financing of the cultural sector. The publications concern the field of social sciences in the discipline of economics and finance. Since 2019, he has been collaborating with journals such as Economic...
-
Nierównowaga finansowa w systemie ochrony zdrowia w Polsce w latach 1991-2012
PublicationW latach 1991-2012 nominalne dochody i wydatki budżetu państwa wzrastały. Wydatki rosły jednak szybciej niż dochody co powodowało każdego roku deficyt budżetowy. Wydatki na ochronę zdrowia także były rosnące w badanym okresie. Przychody NFZ są niewystarczające stąd budżet państwa i budżety jst finansują niektóre zadania z zakresu ochrony zdrowia. W systemie ochrony zdrowia występuje nierównowaga finansowa, która powiększa nierównowagę...
-
Badania laboratoryjne współczynnika filtracji iłów zastoiskowych z rejonu Łajs w północno - wschodniej Polsce.
PublicationW pracy podano wyniki laboratoryjnych badań współczynnika filtracji iłu warstwowego z rejonu Łajs (województwo warmińsko - mazurskie). Podano metodykę badań określenia średniej przepuszczalności iłu warstwowego oraz współczynnika anizotropii przepuszczalności rk.
-
Wykorzystanie metod symulacyjnych w modelowaniu morsko – lądowych łańcuchów dostaw na przykładzie DCT
PublicationArtykuł jest kolejnym etapem badań w zakresie modelowania lądowo – morskich łańcuchów dostaw. Badania miały na celu sprawdzenie płynności operacyjnej w terminalu kontenerowym na podstawie symulacji ruchu jednostek w założonym czasie z wykorzystaniem metody Monte Carlo. Płynność operacyjna terminalu była badana w oparciu o wskaźnik zajętości placu składowego przy założonych początkowych poziomach wypełnienia placu oraz zapotrzebowanie...
-
Prognozowanie wskaźnika motoryzacji na poziomie województw
PublicationWskaźnik motoryzacji jest jedną z najczęściej używanych, unormowanych miar rozwoju motoryzacji. W wielu krajach opracowano i wykorzystuje się krajowe i regionalne modele rozwoju motoryzacji. W Polsce szczegółowe badania nad czynnikami rozwoju motoryzacji dotychczas nie były prowadzone. Autorzy artykułu podjęli wyzwanie uzupełnienia tej luki i opracowali metodę prognozowania liczby pojazdów jako miary ogólnej i wskaźnika motoryzacji...
-
Jerzy Konorski dr hab. inż.
PeopleJerzy Konorski received his M. Sc. degree in telecommunications from Gdansk University of Technology, Poland, and his Ph. D. degree in computer science from the Polish Academy of Sciences, Warsaw, Poland. In 2007, he defended his D. Sc. thesis at the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics, Gdansk University of Technology. He has authored over 150 papers, led scientific projects funded by the European Union,...
-
Postawy strażaków wobec pomocy psychologicznej
PublicationCelem pracy była ocena postaw strażaków wobec pomocy psychologicznej - jej dostępności i stygmatyzacji oraz zależność od stażu, stresu pracy i zdarzeń traumatycznych podczas działań bojowych. Metody: Postawa wobec pomocy psychologicznej w wojsku Britt, Kwestionariusz Subiektywnej Oceny Pracy Dudek i wsp. oraz wskaźnik zdarzeń traumatycznych podczas służby. Grupa: 189 strażaków z jednostek ratowniczo - gaśniczych. Prawie trzy...
-
Wojciech Litwin dr hab. inż.
People1992÷1996 - study on Mechanical Department at Gdansk University of Technology1996 – employed in the Faculty of Ocean Engineering and Ship Technology at the Gdansk University of Technology2004 – PhD2014 – habilitation2016 - vice dean for science at Faculty of Ocean Engineering2020 - dean of the Faculty of Ocean Engineering2021 - head of Institute of Naval Architecture He participated in a number of designing and research programs...
-
Kazimierz Darowicki prof. dr hab. inż.
PeopleProf. dr hab. inż. Kazimierz Darowicki studia wyższe ukończył w czerwcu 1981 roku. Już w marcu 1981 roku został zatrudniony na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. Na Wydziale Chemicznym przeszedł kolejne szczeble rozwoju do stanowiska profesora zwyczajnego i kierownika Katedry Elektrochemii, Korozji i Inżynierii Materiałowej włącznie. W działalności naukowej reprezentuje nauki techniczne, a jego specjalność naukowa i zawodowa...
-
Przemysły morskie i infrastruktura techniczna w Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego do 2020 roku
PublicationW Strategii Rozwoju Kraju na lata 2007-2015, zawarte są także priorytety związane z gospodarką morską. Przemysły morskie znajdują się wśród zapisów Strategii Rozwoju Pomorza. Województwo ma być regionem konkurencyjnym, spójnym i dostępnym. Rozwinięte priorytety strategii tworzą podstawę pozycji konkurencyjnej regionu.
-
Finanse publiczne (2023)
e-Learning CoursesCel przedmiotu Poznanie zasad funkcjonowania finansów publicznych i ich instrumentów. Po ukończeniu przedmiotu student powinien umieć dokonać oceny sytuacji finansowej podmiotów sektora publicznego oraz identyfikować funkcjonowanie fiskalnych instrumentów kształtowania polityki społecznej i gospodarczej. Treść przedmiotu Istota i funkcje finansów publicznych Publiczna gospodarka finansowa Polityka fiskalna System finansów...
-
Marcin Potrykus dr inż.
PeopleA graduate of the Faculty of Management and Economics at the Gdańsk University of Technology. Since 2008, he has been employed as an Assistant at the Department of Finance at the Faculty of Management and Economics of the Gdańsk University of Technology. In 2015, he defended (in the discipline of economics) his doctoral dissertation entitled "Alternative investments - profitability and risk". Since 2016, he has been employed as...
-
Analiza kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej
PublicationW niniejszym referacie omówiono problematykę obliczania kosztów wytwarzania energii elektrycznej w elektrowni jądrowej. Posłużono się, znaną metodyką kalkulacji kosztów rocznych w elektroenergetyce oraz metodą uśrednionego jednostkowego kosztu energii elektrycznej (LCOGE). Podstawowymi czynnikami wpływającymi na poziom kosztów rocznych w elektrowni jądrowej są nakłady inwestycyjne, stopa dyskontowa oraz koszty eksploatacyjne stałe....
-
Finansowanie potrzeb mieszkaniowych
PublicationOpracowanie dotyczy finansowania potrzeb mieszkaniowych w Polsce. Omówiono w nim zarówno własne jak i obce źródła finansowania budownictwa mieszkaniowego, m.in. oszczędności, kredyty bankowe, środki publiczne (finansowanie bezpośrednie i pośrednie), leasing nieruchomości i fundusze mezzaninowe. Analizie poddano również zadłużenie przedsiębiorstw i gospodarstw domowych z tytułu kredytów mieszkaniowych w Polsce.
-
Internet w procesie komunikowania się władz samorządowych ze społecznością lokalną i regionalną
PublicationGłównym wątkiem opracowania jest metodyka komunikacji stosowana przez władze samorządowe w relacjach ze społecznością lokalną i regionalną. W sposób szczególny skoncentrowano się na identyfikacji możliwości i uwarunkowań rozszerzenia i intensyfikacji tej komunikacji w związku z coraz bardziej powszechnym wykorzystaniem Internetu i e-government.
-
Błażej Prusak dr hab.
PeopleBłażej Prusak is Head of the Department of Finance at the Faculty of Management and Economics, Gdansk University of Technology and Editor-in-Chief of the journal Research on Enterprise in Modern Economy - theory and practice (REME), as well as a member of editorial boards of such journals as Intellectual Economics; Space. Economics. Society; Academy of Management. He is the author or co-author of several scientific monographs including:...
-
Tendencje w projektowaniu mieszkań dla seniorów = Contemporary design trends in housing for seniors
Publicationwe wspolczesnym społeczeństwie zaistniała paradoksalna sytuacja wyobcowania osób starszych z problematyki modelowania bezpiecznego i przyjaznego środowiska życia Na tym tle przedstawiono analizę wybranych realizacji z dziedziny budownictwa dla osób 60+ ( analizując kontekst sytuacyjny, krajobrazowy,walory funkcjonalne i uzytkowe,innowacyjnosć technologiczną, indywidualny wyraz architektoniczny projektów i realizacji polskich i...
-
Aspekty ekonomiczne w planowaniu i realizacji układów kogeneracyjnych.
PublicationPrzedstawiono nakłady inwestycyjne i koszty wytwarzania energii w uładach kogeneracyjnych dla różnych technologii energetycznych. Podano główne uwarunkowania realizacyjne układów kogeneracyjnych.
-
Prognozowanie jakości ściernic do przecinania ręcznego z zastosowaniem metody Taguchiego
PublicationPrognozowanie jakości dotyczyło ściernic typu 42 do przecinania ręcznego. Do wartościowania jakości ściernic zastosowano metodę prof. Genichi Taguchiego po jej uprzedniej modyfikacji. Modyfikacja ta umożliwiła wykorzystanie 10. kryteriów jakości - właściwości użytkowych ściernic. Właściwości te były prognozowane w sposób nieniszczący i indywidualny dla każdej ściernicy. Średni błąd prognozowania jakości ściernic z partii weryfikacyjnej...
-
Risk characterisation of the required index R in the new probabilistic rules for damage stability
PublicationWymagany wskaźnik podziału grodziowego R jest miarą bezpieczeństwa statku w wypadku kolizji. Zwykle wyznacza się go w oparciu o wskaźniki dla wybranych, istniejących statków. W pracy podano jak ustalić ten wskaźnik w oparciu o dane dotyczące kolizji (wypadkowości) statków.
-
Estimation of cavitation erosion resistance of materials
PublicationW pracy przedstawiono ocenę odporności kawitacyjnej 17 materiałów. Do opisu odporności kawitacyjnej zaproponowano nowy wskaźnik liczbowy uwzględniający długość okresu inkubacji, maksymalną prędkość niszczenia oraz czas po którym wystąpi maksymalna prędkość niszczenia materiału. Zaproponowany wskaźnik porównano ze wskaźnikiem δcav, który reprezentuje całą krzywą erozji kawitacyjnej materiału.
-
Emilia Miszewska dr inż.
PeopleEmilia Miszewska was born in 1986 in Gdańsk. She graduated from Primary School No. 17 in Gdańsk with sports classes specializing in swimming and Janusz Kusociński Sports Secondary School No. 11 in Gdańsk. In 2005, she started uniform master's studies at the Faculty of Civil and Environmental Engineering, which she completed in 2011, defending her diploma thesis entitled "Analysis and development of fire protection guidelines and...
-
Analiza celowości i możliwości rewitalizacji linii kolejowych w województwie dolnośląskim
PublicationSamorządy wojewódzkie jako podmioty odpowiadające za organizację regionalnych przewozów kolejowych stają przed odpowiednim wyborem linii do rewitalizacji. Dla popularyzacji systemu wybór odpowiedniej linii ma znaczenie fundamentalne, jako tzw. dobry przykład. Hierarchizacja linii jest wynikiem zastosowania podejścia wielokryterialnego. Można tego dokonać wykorzystując informatyczne narzędzia prognostyczne i wizualizacyjne. Województwo...
-
Fundusze UE w Gdańsku w latach 2004–2013 i ich wpływ na rozwój funkcji metropolitalnych
PublicationTrudno przecenić rolę funduszy Unii Europejskiej i ich wpływ na rozwój funkcji metropolitalnych w Polsce. Dużą część tych funduszy przeznacza się na inwestycje infrastrukturalne, co spowodowane jest wieloletnimi zapóźnieniami. Jednocześnie coraz większa waga przykładana jest do znaczenia jakie polityka spójności UE powinna odgrywać w podnoszeniu konkurencyjności i jakości życia w metropoliach. Rozdział opisuje rola funduszy europejskich...
-
Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Gdyni
PublicationWzrastający popyt na transport indywidualny jest jedną z przyczyn zatłoczenia sieci ulicznej, a co za tym idzie zwiększenia uciążliwości środowiskowych (emisja spalin i hałas) oraz pogorszenia bezpieczeństwa ruchu drogowego (wzrost liczby zdarzeń drogowych). Pojawia się zatem konieczność działań, które ograniczą negatywne skutki rozwoju motoryzacji i zaczną je niwelować. W referacie przedstawiono program działań, które miasto Gdynia...
-
Efektywność jako wyznacznik współczesnego marketingu
PublicationKażdy sposób postępowania przedsiębiorstw na rynku powinien być oceniany z punktu widzenia ekonomicznej efektywności. Wydatki związane z marketingiem powinny być traktowane jako strategiczne inwestycje zapewniające firmom sukces w długim okresie. Specjaliści ds. marketingu powinni mysleć w kategoriach finansowych.
-
Dźwignia finansowa w kształtowaniu struktury przedsiębiorstwa
PublicationPrzedsiębiorstwo finansując swoją działalność kapitałem obcym ma możliwość generowania dodatniego efektu dźwigni finansowej. Oznacza to obniżenie średnioważonego kosztu kapitału, a w konsekwencji zwiększenie rentowności kapitału własnego. Jednak korzystanie z kapitału obcego, naraża przedsiębiorstwo na wzrost zadłużenia. W efekcie, prowadząc działalność gospodarczą należy brać pod uwagę te aspekty, które związane są z kształtowaniem...
-
Dobór analizy strategicznej przedsięwzięć budowlanych w aspekcie zrównoważonego rozwoju
PublicationCelem artykułu jest wskazanie najbardziej właściwej z dostępnych metod analiz strategicznych dla realizacji przedsięwzięć budowlanych oraz wykorzystanie jej do oceny czy dane zamierzenie inwestycyjne pozostaje w zgodzie z zasadami rozwoju zrównoważonego.
-
Economical analysis of selected variants of power plant for inland waterways passenger ship intended for operating on Berlin-Kaliningrad route
PublicationW artykule przedstawiono analizę ekonomiczną trzech wariantów siłowni śródlądowego statku pasażerskiego przeznaczonego na trasę Berlin-Królewiec. Określono koszty inwestycyjne oraz koszty zużycia paliwa przez porównywalne siłownie. Wykorzystano wskaźniki ekonomiczne: AAC oraz NPV.
-
Sytuacja finansowa gospodarstw domowych w i jej determinanty
PublicationW literaturze ekonomicznej wskazuje się na wiele czynników determinujących sytuację finansową gospodarstw domowych. Zależy ona od ich dochodów, wielkości i struktury ich wydatków, oszczędności danego okresu, aktywów finansowych, zadłużenia i aktywów rzeczowych. W niniejszym opracowaniu dokonano przeglądu wybranych determinant kondycji finansowej tych podmiotów. Analizie poddano sytuację finansową gospodarstw domowych w Polsce...
-
Strategia rozwoju zrównoważonego w Szwecji
PublicationPrzedstawiono charakterystyczne problemy zrównoważonego rozwoju na przykładzie szwedzkim. Znaczenie samorządu lokalnego. Energetyka, paliwa alternatywne, zagospodarowanie ściekó i odpadów. Świadomość ekologiczna, szkolenia specjalistyczne i popularyzacja.
-
Zmiana prawa wodnego: Cz. II. Gospodarka wodna i ściekowa.
PublicationKontynuacja tematyki związanej z nowym prawem wodnym. Ogólne zagadnienia gospodarki wodno - ściekowej. Problemy ochrony przed powodzią Poziom zagrożenia powodziowego. Rola samorządu. Powołanie eksploatatora. Ogólne podsumowanie zmian.
-
Kryteria doboru urządzeń przeładunkowych w transporcie dystrybucyjnym
PublicationPrzedstawiono środki transportu bliskiego w łańcuchu dostaw dystrybucyjnych jednostek paletowych. Omówiono założenia optymalnego doboru urządzeń. Zamieszczono przykład wyników porównawczych kilku wybranych jednostek transportowych.
-
Comparative analysis of trailing suction hopper dredger's various types of power plants
PublicationArtykuł przedstawia analizę porównawczą różnych typów układu energetycznego pogłębiarki ssącej nasiębiernej przeznaczonej na Bałtyk południowy. Jako kryterium oceny analizowanych wariantów układu energetycznego pogłębiarki przyjęto koszty inwestycyjne oraz koszty paliwa. Wykorzystano wskaźniki ekonomiczne: AAC oraz NPV.
-
Doskonalenie informacji o kosztach jednostek służby zdrowia w celu tworze- nia podstaw decyzyjnych. W: Wewnętrzne i zewnętrzne determinanty procesówdecyzyjnych w zarządzaniu finansami przedsiębiorstw. Monografia KatedryFinansów nr 1. Gdańsk: Kated. Finan. Wydz.Zarz. i Ekon. P. Gdań.**2003 s.31-38 bibliogr. 11 poz.
Publication...
-
Etyczne zasady w praktyce budowania wizerunku instytucji samorządowej
PublicationAutorka analizuje najczęściej występujące w pracach samorządu problem natury etycznej, wskazując, że umiejętność ich rozwiązywania i odpowiednie postawy osób tworzących samorządy lokalne są gwarantem demokracji i społeczeństwa obywatelskiego.
-
Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Część 1. Przegląd koncepcji kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego
PublicationPoziom bezpieczeństwa ruchu drogowego (brd) w Polsce mierzony liczbą ofiar śmiertelnych i wskaźnikami śmiertelności w wypadkach drogowych jest najgorszy w porównaniu do pozostałych krajów Unii Europejskiej. Mimo opracowania programów bezpieczeństwa ruchu drogowego krajowego i wojewódzkich oraz przyjęcia ich do realizacji przez Rząd RP i władze samorządowe, brakuje właściwej ich realizacji. W artykule przedstawiono przegląd koncepcji...
-
Klastry turystyczne szansą rozwoju mikroregionów
PublicationTurystyka stanowi istotny element gospodarki światowej. W obliczu pogłębiającej się globalizacji, istotne jest zapewnienie konkurencyjności regionów. Celem artykułu było zaprezentowanie korzyści gospodarczych, wynikających z tworzenia klastrów w regionach o atrakcyjnych walorach turystycznych.Klastry turystyczne umożliwiają osiągnięcie synergicznego efektu działania po-szczególnych firm. Realizują to poprzez przeprowadzanie działań...
-
Operation of diesel engines as the index of their reliability and safety
PublicationPrzedstawiono propozycję ilościowej interpretacji działania systemów technicznych która jest rozpatrywana jako wielkość fizyczna z jednostką miary zwaną dżulosekundą [dżulxsekunda]. Wykazane zostanie też, że taka interpretacja działania może być uznana za wskaźnik niezawodności, a w szczególnych przypadkach - wskaźnik bezpieczeństwa funkcjonowania takiego sytemu. Do uzasadnienia takiej przydatności wspomnianego działania silnika...