Search
Search results for: TECHNIKI UCZENIA
-
Tworzenie i wykorzystanie bazy wzorców zmian chorobowych
PublicationPrzedstawiono bazy danych zbudowane na potrzeby systemu wspomagania badan medycznych oraz aplikacje je wykorzystujace. Szczególna uwaga poswiecona została bazie danych wzorców medycznych, której rozmiar czyni ja jedna z wiekszych baz stosowanych w dziedzinie. Artykuł zawiera obszerny przeglad zgromadzonych w bazie przypadków chorobowych, zestawionych według rodzajów schorzen oraz według miejsca wystapienia schorzenia. Konstrukcja...
-
Od zajęć wspomaganych narzędziami internetowymi do kursów online – Efektywność nowych środowisk uczenia się w opiniach stu-dentów
PublicationRóżne czynniki wpływają na efektywność procesu edukacyjnego przebiegającego w nowych środowiskach uczenia się i nauczania. Zarówno multimedialne zasoby, jak i interaktywne aktywności, przyczyniają się do zwiększenia efektywności pracy na kursach e-learningowych, blended learningowych i na zajęciach wspomaganych modułami edukacyjnymi zbudowanymi przy pomocy narzędzi internetowych. Nowoczesne metody prowadzenia zajęć są często w...
-
Neural nets application in diagnostics of industrial robots
PublicationPrzedstawiono wyniki wstępnych badań nad możliwością zastosowania sztucznych sieci neuronowych w procesie diagnozowania stanu technicznego robotów przemysłowych z napędem elektrycznym. Omówiono proces projektowania sieci neuronowych, za pomocą których realizowano liniową predykcję zmian dokładności pozycjonowania jednokierunkowego robota IRB 6 powstających przy różnych obciążeniach i prędkościach manipulatora podczas pracy z celowo...
-
Uwarunkowania efektywności kształcenia w liceum dla dorosłych
PublicationTematyka funkcjonowania szkolnictwa dla dorosłych w Polsce od ponad 20 lat wydaje się zapomniana. Wprawdzie podejmowane są nieliczne prace ukazujące wspierający charakter edukacyjny szkół dla dorosłych wobec uczących się w nich słuchaczy, jednak instytucje te nie cieszą się uznaniem społeczeństwa. Celem oddanej w ręce czytelnika monografii jest zweryfikowanie tej oceny na podstawie badania efektów uczenia w szkołach dla dorosłych...
-
Identyfikacja dźwięków serca za pomocą algorytmu LPC oraz sztucznej sieci neuronowej.
PublicationW artykule przedstawiono algorytm klasyfikacji sygnału fonokardiograficznego, który umożliwia skuteczną identyfikację 12 różnych stanów. Poprzez połączenie ze sobą algorytmu kodowania liniowego (LPC) wraz ze sztuczną siecią neuronową uzyskano skuteczność klasyfikacji sięgającą 82% oraz pełną skuteczność w rozróżnieniu pomiędzy stanami: braku lub występowania schorzenia. Najlepsze rezultaty uzyskano dla jednokierunkowych, dwuwarstwowych...
-
Infografika - aktywizujące środowisko edukacyjne
PublicationArtykuł analizuje szerokie spektrum zagadnień związanych z infografikami. Opisuje sposoby ich tworzenia w celu efektywnej wizualizacji informacji, danych i wiedzy oraz publikowania ich w portalach LCMS dla osiągnięcia celów pedagogicznych. Zwraca uwagę na znaczenie, jakie mają w stymulowaniu studentów do aktywnego i kreatywnego uczestniczenia w procesie uczenia się. Podkreśla także ich ogromną rolę w innowacyjnej edukacji, w szczególności...
-
Neural networks in the diagnostics of induction motor rotor cages.
PublicationW środowisku Lab VIEW została stworzona aplikacja służąca do pomiaru, prezentacji i zapisu przebiegów widma prądu stojana z uwzględnieniem potrzeb pomiarowych występujących podczas badania wirników silników indukcyjnych przy użyciu sieci neuronowych. Utworzona na bazie zbioru uczącego sieć Kohonena z powodzeniem rozwiązała stawiany przed nią problem klasyfikacji widm prądu stojana, a co za tym idzie również diagnozy stanu...
-
Strategie algorytmiczne rywalizacji autonomicznych obiektów militarnych na platformie dedykowanej Robocode.
PublicationPlatformę Robocode opracowano w IBM jako środowisko symulacji walk wirtualnych robotów. Stosowane jest ono przez tysiące programistów na całym świecie do zabawy, nauki oraz badań nad mechanizmami sztucznej inteligencji i metodami uczenia. Artykuł rozpoczyna się krótką charakterystyką platformy i jej możliwości. Następnie autorzy na podstawie wiedzy zdobytej od innych programistów i doświadczeń wywiedzionych z licznych eksperymentów...
-
Metoda neuronowego wyznaczania przestrzennych pól przepływów w przydźwiękowych i naddźwiękowych kanałach łopatkowych turbin parowych
PublicationNiniejsza rozprawa doktorska została poświęcona opracowaniu metody neuronowego wyznaczania przestrzennych pól przepływów w okołodźwiękowych kanałach łopatkowych turbin parowych. Obiektem badań naukowych przedstawionych w kolejnych rozdziałach są dwa ostatnie stopnie części niskoprężnej turbozespołu 18K370 z wylotem ND-37. Pierwszym etapem badań była budowa numerycznego modelu przepływu pary mokrej przez analizowany układ łopatkowy....
-
Diagnoza sfery edukacyjnej i gospodarczej województwa mazowieckiego
PublicationPublikacja opracowana w ramach projektu ''Badanie potrzeb edukacyjnych - monitoring kształcenia ustawicznego w województwie mazowieckim''. Uczenie się przez całe życie w dobie współczesnych zmian demograficznych, gospodarczych i technologicznych jest koniecznością i powinno dotyczyć pracowników w każdym wieku i na każdym poziomie wykształcenia. Pracownicy muszą ciągle doskonalić swoją wiedzę jak również umiejętności, co zwiększa...
-
Segmentacja obrazów medycznych przy ograniczonej liczbie adnotacji
PublicationW dziedzinie badań klinicznych i opieki zdrowotnej tradycyjne podejście w uczeniu głębokim polegające na wykorzystaniu dużych zbiorów danych jest trudne w realizacji. Przyczyną takiego stanu rzeczy są koszty znakowania obrazów medycznych, zwłaszcza w przypadku segmentacji obrazów medycznych. Jest to żmudna operacja, która zazwyczaj wymaga intensywnego znakowania pikseli wykonanego przez ekspertów – lekarzy. W tym rozdziale zaprezentowano...
-
Zwiększanie koncentracji studentów na zajęciach tradycyjnych przy pomocy narzędzi internetowych
PublicationJak pokazują badania, współcześni studenci szybko tracą koncentrację i nie są w stanie skupić się przez dłuższy czas na zajęciach o charakterze instruktywistycznym. Skutkiem tego, tradycyjny sposób przekazywania wiedzy w czasie długich wykładów może stać się nieefektywny, nawet wtedy, gdy towarzyszy mu stymulacja wizualna. Żeby zwiększyć koncentrację uczących się, edukatorzy eksperymentują, łącząc tradycyjne i elearningowe środowisko...
-
Szkolenie CNE: Kiedy student się uczy?
Events„Dydaktyczne Piątki” w CNE: Szkolenie dla nauczycieli akademickich „Kiedy student się uczy? Techniki i narzędzia wspomagające proces efektywnej nauki studentów (w oparciu o wiedzę neurobiologiczną)”
-
Prognozirovanie svojstv betonov s pomoŝ'û iskusstvennyh nejronovyh setej
PublicationObserwacje mózgu ludzkiego oraz podstawowych komórek z jakich się składa (neuronów), doprowadziły do prób modelowania niedużych układów połączonych neuronów. Układy te, zwane w literaturze jako sieci neuronowe lub sieci neuropodobne (ang. neural network) wykazują pewne cechy zbliżone do cech mózgu. Są nimi np. zdolność uczenia i kojarzenia. Choć znany obecnie model matematyczny neuronu jest dość skomplikowany, to zachęcające wyniki...
-
E-technologie wspomagające terapię dzieci z autyzmem
PublicationAutyzm jest zaburzeniem rozwojowym, w którym deficytowe są umiejętności komunikacyjne oraz możliwości uczenia. Edukacja i terapia dzieci z autyzmem wymaga zindywidualizowanego podejścia, gdyż występowanie i nasilenie objawów jest u nich różnorodne. Rozwiązania technologiczne, wspierające procesy terapeutyczne w autyzmie, muszą spełniać wiele kryteriów, oprócz ogólnej użyteczności czy też dopasowania do wieku dzieci. Projektowanie...
-
Identyfikacja parametrów funkcjonalnych analogowych układów elektronicznych z zastosowaniem sztucznych sieci neuronowych
PublicationPrzedmiotem artykułu jest metoda identyfikacji parametrów funkcjonalnych analogowych układów elektronicznych w dziedzinie czasu. Testowany układ pobudzany jest sygnałem pomiarowym zoptymalizowanym za pomocą algorytmu genetycznego. Identyfikacja parametrów funkcjonalnych polega na odwzorowaniu wyników pomiarów odpowiedzi układu w dziedzinie czasu w przestrzeń parametrów funkcjonalnych z wykorzystaniem sztucznej sieci neuronowej....
-
A model of an Ontology Oriented Threat Detection System (OOTDS)
PublicationArtykuł omawia projekt zorientowanego na ontologię systemu wykrywania zagrożeń (OOTDS) dla środowiska opisywalnego przez ontologię Bayesowską pierwszego rzędu wyrażoną w języku PR-OWL. Zakłada się, że środowisko monitorowane jest przez zbiór czujników dostarczających nieustannie systemowi OOTDS zdarzenia odzwierciedlające zmiany środowiska, wyrażone w specyficzny dla czujników sposób. Dedykowane moduły obsługi zdarzeń konwertują...
-
Rozpoznawanie urządzeń i wykrywanie nieautoryzowanego poboru energii elektrycznej na podstawie pomiaru napięcia
PublicationW pracy rozpatrywany jest problem wykrywania nieautoryzowanego poboru energii z sieci elektrycznej przez identyfikację podłączonych urządzeń. Estymacja stanu sieci, rozumianej jako zbiór podpiętych układów, wraz z ustaloną listą urządzeń dopuszczonych, pozwala określić, czy w danej chwili ma miejsce pobór nieautoryzowany. W celu wykrywania urządzeń, proponuje się wykorzystać prostą metodę opartą na analizie wysokoczęstotliwościowego...
-
V Konferencja Inżynierii Oprogramowania beIT
EventsNa Wydziale ETI Politechniki Gdańskiej odbędzie się V Konferencja Inżynierii Oprogramowania beIT organizowana przez Koło Naukowe Zarządzanie IT oraz Katedrę Inżynierii Oprogramowania.
-
Adaptacyjny algorytm filtracji sygnału fonokardiograficznego wykorzystujący sztuczną sieć neuronową
PublicationPodstawowym problemem podczas projektowania systemu autodiagnostyki chorób serca, bazującego na analizie sygnału fonokardiograficznego (PCG), jest konieczność zapewnienia, niezależnie od warunków zewnętrznych, sygnału o wysokiej jakości. W artykule, bazując na zdolności Sztucznej Sieci Neuronowej (SSN) do predykcji sygnałów periodycznych oraz quasi-periodycznych, został opracowany adaptacyjny algorytm filtracji dźwięków serca....
-
Sieci neuronowe oparte na prawach fizyki
PublicationWiele fizycznie nieuzasadnionych sieci neuronowych, mimo zadowalają- cej wydajności, generuje sprzeczności z logiką i prowadzi do rozbieżno- ści wyników z rzeczywistością. Jedną z metod poprawy funkcjonowania typowego modelu typu “black-box” na etapie uczenia, jest rozszerzenie jego funkcji kosztu o zależność bezpośrednio inspirowaną wzorem fizycz- nym. Niniejszy rozdział wyjaśnia koncepcję budowy sieci neuronowych opartych na...
-
Odwzorowanie właściwości energetycznych silników spalinowych pojazdów użytkowych z wykorzystaniem pomiarów trakcyjnych
PublicationPrzedmiotem rozprawy jest odwzorowanie właściwości energetycznych sinika spalinowego z wykorzystaniem danych pomiarowych, uzyskanych podczas bieżącej eksploatacji pojazdu użytkowego. W pierwszej części pracy omówione zostały podstawy działania pojazdów użytkowych oraz występowanie stanów statycznych i dynamicznych podczas rzeczywistej eksploatacji silnika. Następnie omówiono metody odwzorowania charakterystyk silnika spalinowego....
-
Analiza możliwości automatycznego rozpoznawania zachowań zwierząt doświadczalnych
PublicationAutomatyzacja analizy zachowań zwierząt laboratoryjnych umożliwia szybką i obiektywną ocenę obserwacji. Rozwiązania w istniejących systemach skupiają się na detekcji prostych aspektów zachowań, która jest możliwa dzięki pomiarowi parametrów motorycznych zwierząt, ich punktów charakterystycznych czy kształtu ciała. Jednym z istotnych problemów w dziedzinie rozpoznania zachowań są zachowania złożone, dla których trudno jest zdefiniować...
-
Object Views - metoda mapowania obiektowo-ontologicznego
PublicationNiniejszy rozdział opisuje koncepcję biblioteki Object Views. Biblioteka ta służy do realizacji mapowania obiektowo-ontologicznego, które stanowi interfejs pomiędzy bazą wiedzy a aplikacją napisaną w obiektowym języku programowania, jakim jest Java. Rozwiązanie to wzorowane jest na Java Persistence API - mapowaniu obiektowo-relacyjnym. Architektura Object Views pozwala na łatwe dostosowanie do dowolnej bazy wiedzy bez względu na...
-
Skuteczność klasyfikacji gatunków muzycznych za pomocą sieci neuronowej w zależności od typu danych wejściowych
PublicationRozpoznawanie gatunku muzycznego jest jednym z podstawowych elementów inteligentnych systemów tworzenia automatycznych list muzyki. Platformy strumieniowe oferujące taką usługę wymagają rozwiązań, które umożliwią jak najdokładniej określić przynależność utworu do gatunku muzycznego. Zgodnie z aktualnym stanem wiedzy – najskuteczniejszym klasyfikatorem są sztuczne sieci neuronowe (w tym w wersji uczenia głębokiego), dla których...
-
Automatyzacja procesu rehabilitacji dzieci z paralysis cerebralis infantium oraz osteogenesis imperfecta
PublicationCelem prac badawczych będących tematem dysertacji jest opracowanie podstaw metodologicznych dla automatycznej platformy eksperckiej asystującej podczas procesu rehabilitacji dzieci chorych na paralysis cerebralis infantium oraz osteogenesis imperfecta. Przedstawione cele rozprawy do realizacji wymagały podejścia wieloetapowego, w którym wykonano szereg prac związanych m.in. z: gromadzeniem odpowiednich danych, selekcją efektywnych...
-
Modelling of wastewater treatment plant for monitoring and control purposes by state - space wavelet networks
PublicationMost of industrial processes are nonlinear, not stationary, and dynamical with at least few different time scales in their internal dynamics and hardly measured states. A biological wastewater treatment plant falls into this category. The paper considers modelling such processes for monitorning and control purposes by using State - Space Wavelet Neural Networks (SSWN). The modelling method is illustrated based on bioreactors of...
-
Halucynacje chatbotów a prawda: główne nurty debaty i ich interpretacje
PublicationGeneratywne systemy sztucznej inteligencji (SI) są w stanie tworzyć treści medialne poprzez zastosowanie uczenia maszynowego do dużych ilości danych szkoleniowych. Te nowe dane mogą obejmować tekst (np. Bard firmy Google, LLaMa firmy Meta lub ChatGPT firmy OpenAI) oraz elementy wizualne (np. Stable Diffusion lub DALL-E OpenAI) i dźwięk (np. VALL-E firmy Micro- soft). Stopień zaawansowania tych treści może czynić je nieodróżnialnymi...
-
Wykorzystanie standardów organizacji biznesowych w zakresie raportowania społecznego w działalności sądów powszechnych
PublicationArtykuł wypełnia lukę poznawczą dotyczącą społecznej odpowiedzialności organizacji publicznych na przykładzie sądów powszechnych. Działania w obszarze zaangażowania społecznego sądów mają charakter rozproszony i utrzymują atomizację sądownictwa (Banasik, Niestrój, 2017). Doskonałym narzędziem umożliwiającym nie tylko kontrolę podejmowanych przez sądy działań w zakresie zaangażowania społecznego, ale także porządkującym i ujednolicającym,...
-
Integracja bezprzewodowych heterogenicznych sieci IP dla poprawy efektywności transmisji danych na morzu
PublicationWraz ze wzrostem istotności środowiska morskiego w naszym codziennym życiu np. w postaci zwiększonego wolumenu transportu realizowanego drogą morską. czy zintensyfikowanych prac dotyczących obserwacji i monitoringu środowiska morskiego, wzrasta również potrzeba opracowania efektywnych systemów komunikacyjnych dedykowanych dla tego środowiska. Heterogeniczne systemy łączności bezprzewodowej integrowane na poziomie warstwy sieciowej...
-
Udostępnianie komponentów edukacyjnych zgodnych z układami nauczania za pośrednictwem rejestru UDDI
PublicationRozwój Internetu łączy się z rozwojem i rozpowszechnianiem mechanizmów nauczania na odległość. Sposób uczenia, w którym uczący zdobywa wiedzę dzięki mechanizmom Internetowym, nazywany jest e-learningiem. Dane edukacyjne to nie tylko zapisane informacje, które uczący mógłby przeczytać lub obejrzeć, to również interaktywne ćwiczenia oraz testy. Zestawy materiałów są odpowiednio dobierane do poziomu wiedzy osoby uczącej się. Jedną...
-
Program Erasmus Mundus : szansa na oryginalną formę kształcenia analityków
PublicationNową formą dydaktyki prowadzonej w roku akademickim 2009/2010 na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej w ramach programu Erasmus Mundus są studia magisterskie European Master in Quality in Analytical Laboratories - EMQAL. Program ten wychodzi naprzeciw potrzebom europejskiego szkolnictwa wyższego związanym nie tylko ze stałym podnoszeniem jakości, atrakcyjności i innowacyjności kształcenia, ale również naprzeciw potrzebom...
-
Visualization in Matehmatics Teaching - Some examples of supporting the students'education
PublicationNa całym świecie prowadzi się badania nad wykorzystaniem multimediów w dydaktyce matematyki. Rewolucja cyfrowa jest impulsem do zmiany podejścia do nauczania i metod uczenia się. Oczywiście nowe technologie nie wyeliminują czy nie zastąpią wszystkich tradycyjnych środków nauczania.Studenci, aby zostać dobrymi, konkurencyjnymi na rynku pracy inżynierami, muszą poznać wiele, czasem bardzo zaawansowanych mechanizmów z zakresu matematyki....
-
XXXIII Wieczór z Ekonomią on-line!
EventsZapraszamy na wyjątkowe spotkanie on-line Wieczoru z Ekonomią organizowane przez prof. Piotra Dominiaka.
-
Wyróżniki modelu biznesu przedsiębiorstwa inteligentnego
PublicationBurzliwa zmiana środowiska biznesowego wpływa na ludzi tak, że generują oczekiwania na wyroby i usługi zaspokajające ich dotychczasowe i nowe potrzeby w coraz większym stopniu. W ten sposób przed menedżerami powstają wciąż nowe, bardziej skomplikowane i wysublimowane wymagania. W takich uwarunkowaniach prowadzenia biznesu sukces osiąga to przedsiębiorstwo, które jest inteligentne. W takiej perspektywie celem badań było wyłonienie...
-
Co stymuluje rozwój współczesnej teleinformatyki i jakie są istotne kierunki tego rozwoju?
PublicationCorocznie dokonuje się oceny stanu sztuki i tendencji w rozwoju światowej telekomunikacji i (tele)informatyki przywołując „mierzalne” i „niemierzalne” zmiany. W artykule przedstawiono charakter tych zmian oraz wskazano wyzwania badawcze i wdrożeniowe istotne dla rozwoju tych dyscyplin. Zaprezentowano i scharakteryzowano ewolucję infrastruktury sieciowej prowadzącą do sieci programowalnych SDN (Software Defined Network) oraz wykorzystania...
-
Krajowa Konferencja Radiokomunikacji, Radiofonii i Telewizji
EventsSpotkanie naukowców, specjalistów z dziedziny techniki i gospodarki, pracowników firm, a także doktorantów i studentów, realizujących prace w dziedzinie radiokomunikacji, radiofonii i telewizji.
-
Badania patentowe – nauka dla zaawansowanych
EventsZespół Rzeczników Patentowych Politechniki Gdańskiej we współpracy z Centrum Transferu Wiedzy i Technologii PG zaprasza na serię praktycznych szkoleń poświęconych badaniom patentowym.
-
Piotr Szczuko dr hab. inż.
PeoplePiotr Szczuko received his M.Sc. degree in 2002. His thesis was dedicated to examination of correlation phenomena between perception of sound and vision for surround sound and digital image. He finished Ph.D. studies in 2007 and one year later completed a dissertation "Application of Fuzzy Rules in Computer Character Animation" that received award of Prime Minister of Poland. His interests include: processing of audio and video, computer...
-
Prognozowanie mocy wytwórczej farmy wiatrowej
PublicationCelem pracy było opracowanie metody obliczeniowej oraz budowa narzędzia programowego do określenia produkcji mocy farmy wiatrowej na podstawie standardowej prognozy pogody z wyprzedzeniem jednej doby. W pracy przedstawiono rzeczywistą charakterystykę generacji mocy wytwórczej przemysłowych farm wiatrowych zależnej od zmiennych warunków wiatrowych. Analizując dane pomiarowe można znaleźć pewne zależności charakterystyczne. Wpływ...
-
Europejska Noc Muzeów na Politechnice Gdańskiej
EventsEuropejska Noc Muzeów na Politechnice Gdańskiej. Program w Aktualnościach na stronie pg.edu.pl/otwarta.
-
Zespół Algorytmów i Modelowania Systemów
Research TeamsStudiowanie problemów i modeli teoriografowych ma na celu badanie złożoności obliczeniowej uogólnień problemu klasycznego kolorowania wierzchołków i krawędzi grafu znajdujących zastosowania w modelowaniu praktycznych problemów oraz badanie nowych miar oceny skuteczności algorytmów. W zakresie szeregowania zadań badania koncentrują się na konstrukcji harmonogramów optymalnych z punktu widzenia długości harmonogramu i średniego czasu...
-
Dariusz Świsulski dr hab. inż.
People -
Teaching of Analytical Chemistry in Polisch Universities
PublicationChemia Analityczna zajmuje się poszukiwaniem i opracowywaniem optymalnych strategii (metod i urządzeń) pozwalających na uzyskiwanie miarodajnych informacji dotyczących chemicznej natury różnych obiektów znajdujących się w naszym otoczeniu i przebiegających w nich procesach. Wykorzystanie informacji analitycznej jest bardzo szerokie. Otrzymany wynik jest towarem, tym droższym im jest bardziej miarodajny. Chemik analityk odpowiada...
-
Techniki nauczania na odległość_2022 [Moduł III obowiązkowy, grupy A i B]
e-Learning CoursesKurs 10 godzin (1-15 kwietnia, godz. 9:30-13:30) Program kursu: Podstawy neurobiologiczne procesów uczenia się. Small teaching czyli pierwsze i ostatnie 5 minut zajęć. Active learning. Projektowanie interakcji podczas zajęć zdalnych. Przegląd i warsztatowa praca z aplikacjami wspomagającymi utrzymanie zaangażowania podczas zajęć zdalny Grywalizacja w procesach uczenia się. Realizacja kursu: Kurs realizowany jest w...
-
15 Konferencja Kalorymetrii i Analizy Termicznej
EventsXV Konferencja Kalorymetrii i Analizy Termicznej (CCTA 15) jest kolejnym z cyklu wydarzeń współorganizowanych przez Polskie Towarzystwo Kalorymetrii i Analizy Termicznej (PTKAT), tym razem wraz z Wydziałem Chemicznym Politechniki Gdańskiej i Towarzystwem Naukowym im. Stanisława Staszica. Konferencja poświęcona jest zastosowaniu różnych metod...
-
MK_10/2_Planowanie partycypacyjne - Gospodarka Przestrzenna
e-Learning CoursesProwadzący: dr inż. arch. Monika Arczyńska dr inż. arch. Łukasz Pancewicz mgr. inż. arch. Marta Waczyńska Cel zajęć - Teoria i praktyka partycypacji Celem zajęć jest zapoznanie studentów z teoretyczną i praktyczną wiedzą nt. partycypacji w procesach projektowania i planowania przestrzeni. Kurs został przygotowany tak, aby objąć zarówno działania realizowane przez samorządy jak i organizacji pozarządowe, działające oddolnie....