Filters
total: 41
filtered: 38
Chosen catalog filters
Search results for: KSENOBIOTYKI
-
Elektrochemiczna symulacja metabolizmu ksenobiotyków
PublicationW błyskawicznym tempie rośnie liczba nowo odkrywanych związków chemicznych. Jednak zanim jakikolwiek z nich zostanie wprowadzony do użytku medycznego najpierw musi zostać dokładnie przebadany pod kątem farmakologicznym i w szczególności toksykologicznym. Współczesne procedury wprowadzania nowych środków farmaceutycznych są czasochłonne i bardzo kosztowne. To sprawia, że cały czas poszukuje się nowych systemów symulacyjnych, umożliwiających...
-
Rola łożyska ludzkiego w analityce ksenobiotyków
PublicationŁożysko jest ważnym organem łączącym matkę oraz dziecko. Ułatwia transport substancji odżywczych do płodu, ale także umożliwia migrację substancji toksycznych. Stosowanie używek w trakcie trwania ciąży stanowi poważny problem społeczny, ponieważ substancje te dzięki swojej budowie mogą przenikać przez łożysko i wpływać niekorzystnie na rozwój płodu. W związku ze szkodliwością tych substancji konieczne jest prowadzenie biomonitoringu...
-
Toksyczność - parametr sumaryczny do oceny obciążenia danego elementu środowiska przez ksenobityki
PublicationWyemitowane zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego przedostają się do poszczególnych elementów środowiska, gdzie mogą negatywnie oddziaływać na organizmy zwierzęce i roślinne. Systematyczny monitoring stopnia zanieczyszczenia środowiska powiązany z szybkim systemem reagowania wydaje się jednym z lepszych rozwiązań kwestii kontroli jakości środowiska. Jednak klasyczne metody instrumentalnej analizy próbek środowiskowych...
-
Rola polimorfizmu i zróżnicowanej ekspresji genów cytochromu P450 w metabolizmie ksenobiotyków.
PublicationZdolność do metabolizmu ksenobiotyków przez cytochromy P450 (CYP) określona jest przez polimorfizm i poziom ekspresji genów tych białek. Najwięcej, 40 odmian polimorficznych o zróżnicowanej aktywności enzymatycznej, poznano dla CYP2D6, natomiast tylko dwie w przypadku CYP2C9, których obecność powoduje zahamowanie metabolizmu wielu leków. Z kolei polimorfizm genu CYP3A4 nie miał istotnego wpływu na aktywność metaboliczną jego produktu...
-
UDP-glukuronylotranferazy w metabolizmie detoksykacyjnym i aktywacyjnym związków endogennych oraz ksenobiotyków
PublicationGlukuronidacja jest główną drogą koniugacji w szlakach metabolizmu i wydalania związków endogennych oraz ksenobiotyków. Reakcja ta jest katalizowana przez UDP-glukuronylotransferazy, UGT, dla których substratami są bilirubina, hormony steroidowe, tyroidowe i kwasy żółciowe, oraz związki egzogenne, w tym leki, związki kancerogenne, chemiczne zanieczyszczenia środowiska i składniki żywności. Z terapeutycznego punktu widzenia szczególnie...
-
Pszczoły i produkty pszczele - wskaźniki stopnia skażenia środowiska
PublicationProdukty pszczele posiadają właściwości lecznicze i są źródłem wielu biopierwiastków śladowych niezbędnych dla zdrowia ludzkiego. Dlatego też uznawane są przez człowieka za cenne produkty spożywcze. Pszczoły miodne mogą przynosić do ula wiele zanieczyszczeń osadzonych na roślinach pożytkowych. Wśród tych zanieczyszczeń ważną grupę stanowią ksenobiotyki z grupy pestycydów. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin mogą być przyczyną...
-
Oporność wielolekowa grzybów
PublicationOporność grzybów patogennych na naturalne oraz syntetyczne chemoterapeutyki staje się coraz większym wyzwaniem współczesnej terapii. W klinikach pojawiają się z narastającą częstotliwością patogenne drożdżaki i grzyby filamentujące, oporne na większośćstosowanych leków. Spośród wielu typów oporności grzybów najgroźniejszym wydaje się oporność wielolekowa. Wśród mechanizmów, które leżą u podstaw tej oporności, za najważniejszy należy...
-
Cytochromes P-450: specyfic enzymes involved in metabolism of endogenous substances and xenobiotics
PublicationCytochromy P-450 to grupa enzymów hemoproteinowych występujących w prawie wszystkich organizmach żywych. Substratami tych enzymów są zarówno substancje endogenne jak i ksenobiotyki, włączając w to leki, dodatki do żywności oraz zanieczyszczenia środowiska. W pracy omówiono rolę polimorfizmu oraz indukcji P-450 w metabolizmie leków przeciwnowotworowych.
-
Estry kwasów tłuszczowych i monochloropropanodioli w tłuszczach spożywczych oraz produktach spożywczych bogatych w tłuszcze - problemy i wyzwania
PublicationMonochloropropanodiole (3-monochloropropanodiol, 3-MCPD; 2-monochloropropanodiol, 2-MCPD) są zaliczane do zanieczyszczeń żywności powstających w wyniku procesów termicznego jej przetwarzania. Obecność tych ksenobiotyków w żywności została stwierdzona już w 1978 r. w sosach sojowych i produktach pokrewnych. Wzmożone zainteresowanie tymi związkami, które ma miejsce od 2004 r. jest związane ze stwierdzeniem znacznych ilości 3-MCPD...
-
Structure modification of acridine antitumor agents results in changes of enzymatic activity and gene expression of CYP3A4 isoenzyme in HepG2 cells.
PublicationEkspresja izoenzymu CYP3A4, który zaangażowany jest w metabolizm ok. 60% leków stosowanych klinicznie, może być modulowana przez takie czynniki jak: polimorfizm, czynniki transkrypcyjne oraz obecność ksenobiotyków. Przykładem induktorów genów kodujących izoenzym CYP3A4 jest fenobarbital i rifampicyna, których obecność w organizmie przyspiesza metabolizm innych leków stosowanych jednocześnie, które są substratami dla CYP3A4. Dlatego...
-
Identification of chemical pollution problems and causes in the Baltic See in relation to socio-economic drivers
PublicationOpisano możliwość wykorzystania nowego narzędzia do zintegrowanej oceny stanu środowiska w akwenie Morza Bałtyckiego. Takie możliwości stwarza narzędzie znane jako DPSIR czyli Drivers (sfery działalności człowieka będące źródłem potencjalnych zznieczyszczeń)-Pressures (ksenobiotyki i specyficzne czynniki szkodliwe emitowane do środowiska)-Stata (stann środowiska)- Impact (efekty niekorzystego oddziaływania na część ożywioną i nieożywioną...
-
Concentration of bioactive compounds in mussels Mytilus galloprovincialis as an indicator of pollution
PublicationOznaczano zawartość związków cynoorganicznych oraz ksenobiotyków z grupy PCB i WWA w tkankach małży pochodzących z obszarów zanieczyszczonych i niezanieczyszczonych z regionu Mokpo Bay (Korea).Wyżej wymienione związki mogą być traktowane jako wskaźniki antropopresji.
-
Modeling of behavior of organic pollutants in aquatic and related ecosystems
PublicationW pracy omówiono możliwości wykorzystania różnych modeli do opisu zjawisk migracji oraz przemian w środowisku wodnym ksenobiotyków z grupy trwałych zanieczyszczeń organicznych (TZO). Przedstawiono charakterystykę zarówno modeli otwartych, jak i zamkniętych w warunkach ustalonych, jak i w warunkach nierównowagowych.
-
Modulation of mRNA and protein levels of CYP1A1, 1A2, and 1B1 in nontumorigenic breast epithelial cells (MCF10A) by cabbage juice and its active components
PublicationZbadano wpływ soków z kapusty oraz występujących w nich pochodnych indolowych i sulforafanu na poziom ekspresji enzymów odpowiedzialnych za metabolizm ksenobiotyków w tym estrogenów. Wykazano, że soki z kapusty i izolowane substancje mają podobny wpływ na poziom mRNA i białek enzymatycznych.
-
Analityka i monitoring zanieczyszczeń środowiska. Tendencje rozwojowe.
PublicationW artykule przedstawiono informacje o najwazniejszych kierunkach rozwojowych w zakresie analityki i monitoringu środowiskowego. Coraz więcej uwagi poświęca się spełnieniu zasad zielonej chemii analitycznej. Dlatego też wzrasta znaczenie; -zielonych technik analitycznych, - bezpośrednich technik pomiaru szerokiego spektrum ksenobiotyków w poszczegolnych elementach środowiska
-
Monitoring of Gaseous Air Pollution
PublicationW pracy przedstawiono informacje dotyczące: - źródeł emisji zanieczyszczeń obecnych w powietrzu atmosferycznym; - norm i przepisów prawnych regulujących dopuszczalne poziomy zawartości poszczególnych ksenobiotyków w powietrzu atmosferycznym; - klasyfikacji metodyk monitoringu zanieczyszczeń obecnych w powietrzu; - zdalnego systemu monitoringu zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego z wykorzystaniem zestawu odpowiednich czujników.
-
Glukuronidacja leków przeciwnowotworowych – detoksyfikacja, mechanizm oporności czy sposób na formę proleku?*
PublicationKsenobiotyki podlegają w organizmie biotransformacji I i II fazy, której celem jest ich detoksyfikacja i ułatwienie wydalania. UDP-glukuronylotransferazy (UGT) – enzymy należące do II fazy metabolizmu katalizują przyłączenie kwasu glukuronowego do lipofilowego substratu zawierającego nukleofilową grupę funkcyjną. Nadrodzina UGT składa się z izoenzymów o różnej swoistości substratowej oraz odmiennym profilu ekspresji w poszczególnych tkankach....
-
Analytical techniques in studies of the environmental fate of pharmaceuticals and personal-care products
PublicationW pracy przedstawiono dane literaturowe odnośnie źródeł emisji, dróg transportu, przemian i metabolizmu, pomiomu stężeń ksenobiotyków z grupy farmaceutyków i środków higieny osobistej w próbkach pobranych z różnych elementów środowiska (woda, gleba, osady denne) oraz próbek bioty. Szczególną uwagę zwrócono na techniki analityczne wykorzystywane w badaniach losu środowiskowego w/w zanieczyszczeń.
-
Immunoanalityka – użyteczne podejście analityczne w badaniach środowiska
PublicationWażnym krokiem w rozwoju bezpośrednich metodyk analitycznych było opracowanie technik immunoanalitycznych. Początkowo znalazły one zastosowanie praktyczne w analityce medycznej a później także w analityce środowiskowej. Dzięki temu możliwe jest ilościowe oznaczenie stosunkowo szerokiego spektrum ksenobiotyków w próbkach charakteryzujących się złożonym składem matrycy bez praco- i czasochłonnego etapu przygotowania tych próbek do...
-
Chemia, a ludzki mózg
PublicationWiele substancji chemicznych ma udowodniony wpływ na funkcjonowanie mózgu. Część z nich, jak np. hormony, produkowane są przez sam mózg. Mogą one decydować o wielu naszych zachowaniach oraz, do pewnego stopnia, wpływać na podejmowanie decyzji. Istnieją również substancje wpływające na funkcjonowanie mózgu, które mogą być dostarczane z zewnątrz. Mogą mieć one zarówno pozytywny jak i negatywny wpływ na jego funkcjonowanie. Należy...
-
Influence of microbial adaptation and supplementation of nutrients on the biodegradation of ionic liquids in sewage sludge treatment processes
PublicationCiecze jonowe przyciągają coraz większą uwagę ze strony przemysłu, ze względu na możliwość zastosowania ich jako zamiennik dla bardziej niebezpiecznych substancji. Jednakże część ich struktury może stać się trwałym zanieczyszczeniem dlatego niezbędne jest prowadzenie badań w celu określenia zagrożenia dla środowiska, związanego z obecnością w nim cieczy jonowych, np. dotyczących możliwości ich biodegradacji w warunkach rzeczywistych....
-
Nanomateriały o właściwościach magnetycznych, fotokatalitycznych, biobójczych
PublicationTematyka badawcza pracy doktorskiej obejmuje preparatykę i charakterystykę nanomateriałów o właściwościach magnetycznych, fotokatalitycznych, biobójczych. Celem pracy była preparatyka nanomateriałów na bazie TiO2 oraz ZnFe2O4 oraz zastosowanie nanokompozytów w fotokatalizie heterogenicznej do degradacji ksenobiotyków niepodatnych na rozkład biologiczny i otrzymywania funkcjonalnych materiałów budowlanych. Otrzymane nanokompozyty...
-
Badania poziomów zanieczyszczeń w płynach ustrojowych człowieka. Study of the level of pollution in human body fluids
PublicationŹródłem informacji o stanie środowiska mogą być zarówno wyniki badań próbek części nieożywionej (woda, gleba, powietrze) jak i próbki części biotycznej, w tym także tkanek i płynów ustrojowych człowieka, który jest nieustannie narażony na działanie szerokiego spektrum ksenobiotyków. W niniejszej pracy przedstawiono przegląd metod izolacji, wzbogacania i technik oznaczeń końcowych analitów z próbek moczu ludzkiego i krwi. Zawarto...
-
Substancje antybiotyczne w miodzie pszczelim
PublicationAntybiotyki są powszechnie używane przez pszczelarzy w celu wyeliminowania chorób pszczół miodnych. Niewłaściwe ich stosowanie może powodować zanieczyszczenie produktów pszczelich, w tym miodu. Obecność ksenobiotyków w miodzie może pogarszać jego jakość, właściwości oraz stwarzać szczególne zagrożenie dla zdrowia człowieka. Powszechne stosowanie antybiotyków związane jest z poważnym skutkiem ubocznym jakim jest oporność wielolekowa,...
-
Ptasie pióra jako biomonitory do uzyskiwania informacji o stanie środowiska
PublicationWzrost antropopresji sprawia, że do poszczególnych elementów ekosystemów emitowane są duże ilości różnych ksenobiotyków. W efekcie konieczne jest stałe monitorowanie poziomu zawartości ekotoksyn w poszczególnych elementach środowiska wykorzystując procedury analityczne charakteryzujące się odpowiednimi parametrami metrologicznymi, takimi jak: duża precyzja i dokładność, mała wartość liczbowa granicy oznaczalności i wykrywalności...
-
Izoenzymy cytochromu P450 w metabolizmie związków endo- i egzogennych.
PublicationCytochromy P450 (CYP) należą do enzymatycznych białek hemowych występujących we wszystkich organizmach żywych. W komórkach eukariotycznych katalizują biosyntezę związków endogennych, głównie lipidów i ich pochodnych, ale także metabolizm ksenobiotyków, w tym leków. W reakcjach tych substraty ulegają C-oksydacji (hydroksylacja, epoksydacja, peroksydacja), N-oksydacji, S-oksydacji oraz oksydacyjnej O-, S-, i N-dealkilacji. W konsekwencji...
-
Different expression level of CYP3A4 isoenzyme modulate cellular response of CHO cells following treatment with the CYP3A4 inhibitor, C-1311 compound
PublicationEfektywność terapii przeciwnowotworowej może być zmieniana przez różne czynniki. Jednym z ograniczeń jest odmienny u każdego pacjenta poziom enzymów metabolizujących odpowiedzialnych za aktywację i detoksykację leków, co może zmieniać jego odpowiedź na zastosowaną terapię. Co więcej, enzymy metabolizujące często są celem molekularnym wielu ksenobiotyków, co dodatkowo może zmieniać skuteczność terapii. Zatem zrozumienie oddziaływań...
-
Opracowanie metodyki oznaczania pestycydów chloroorganicznych oraz polichlorowanych bifenyli w próbkach żywności pochodzenia morskiego
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących możliwości wykorzystania różnych technik ekstrakcji związków chloroorganicznych z próbek żywności. Zaprezentowano podstawy badanych technik, oceniono ich przydatność do izolacji wybranych analitów z grupy pestycydów i polichlorowanych bifenyli z próbek żywności i wytypowano najkorzystniejszą technikę. Przedstawiony został wpływ różnych parametrów ekstrakcji na odzyski analitów. Wyłoniono...
-
Analytical procedures used in examining human urine samples.
PublicationŹródłem informacji o stanie środowiska mogą być zarówno wyniki badań próbek części nieożywionej (woda, gleba, powietrze) jak i części biotycznej, w tym także tkanek i płynów ustrojowych człowieka, który jest nieustannie narażony na działanie szerokiego spektrum ksenobiotyków. Badanie płynów ustrojowych człowieka (głównie krwi i moczu) może być bardzo użyteczną i interesującą drogą do uzyskania informacji o stanie środowiska....
-
Volatile organohalogen compounds in human urine: the effect of environmental exposure
PublicationW pracy przedstawiono wyniki oznaczania lotnych związków chlorowcoorganicznych w próbkach moczu pochodzących m.in. od dawcow narazonych na kancerogeny w miejscu pracy i dawcow spozywajacych wode poddana procesowi uzdatniania przez chlorowanie. Do izolacji i wzbogacania analitów z moczu, posiadającego skomplikowaną matrycę, wykorzystano technikę analizy fazy nadpowierzchniowej nad cienką warstwą cieczy z samoczynną generacją ciekłego...
-
Masowe wymieranie pszczół – problem nie tylko pszczelarzy
PublicationPestycydy to bardzo liczna grupa różnorodnych związków chemicznych stosowanych w rolnictwie. Ze względu na swoją trwałość gromadzą się w różnych elementach środowiska i mogą występować w obszarze, na którym nigdy nie zostały użyte. Zachodzi także proces ich bioakumulacji w tkankach oraz narządach zwierząt i roślin. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin (szczególnie w okresie wzmożonych zabiegów agrotechnicznych wiosną...
-
Zanieczyszczenie zlewni rzeki Kłodnicy związkami z grupy kationowych surfaktantów jako przejaw antropopresji terenów przemysłowych
PublicationZlewnia Rzeki Kłodnicy położona jest na terenie charakteryzującym się występowaniem różnorodnych przejawów działalności człowieka (górnictwo podziemne węgla kamiennego; hutnictwo; elektrownie i elektrociepłownie; zrzuty ścieków odprowadzane bezpośrednio do rzeki). Wpływ gospodarki przemysłowej oraz komunalnej na ten ekosystem obserwowany jest jako zmiany powierzchniowej sieci hydrograficznej rzeki oraz jakości jej wód. Ponadto...
-
Bioakumulacja rtęci w łańcuchu troficznym organizmów morskich
PublicationJednym spośród wielu zagrożeń dla środowiska, nieustannie przybierającym na znaczeniu oraz mającym ogromny wpływ na zdrowie organizmów żywych, jest niewątpliwie niebezpieczeństwo związane z rozprzestrzenianiem się metali ciężkich, a zwłaszcza rtęci. Pierwiastek ten i jego związki wykazują dużą toksyczność oraz zdolność do akumulacji w tkankach i organach zwierzęcych i roślinnych. Problem związany ze wzrostem stężeń niebezpiecznych...
-
Osady atmosferyczne jako wskaźnik oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego
PublicationCelem badań, realizowanych w ramach pracy doktorskiej, było określenie poziomu stężeń szeregu toksycznych składników śladowych obecnych w próbkach osadów atmosferycznych zbieranych na terenie wytypowanych aglomeracji miejskich wyraźnie różniących się pod względem położenia geograficznego jak również poziomu antropopresji. Realizację tak zaplanowanego projektu badawczego umożliwiła ocena przydatności stosowanych już w praktyce metodyk...
-
Lotne związki chlorowcoorganiczne w strumieniach ścieków i wody procesowej zakładu przemysłowego
PublicationLotne związki chlorowcoorganiczne ze względu na swoje właściwości toksyczne, kancerogenne, mutagenne stanowią grupę zanieczyszczeń organicznych, której chemicy analitycy poświęcają wiele uwagi. Pomimo faktu, że dostępne dane literaturowe zapewniają możliwość dokładnego opisu losu środowiskowego ksenobiotyków należących do tej grupyzwiązków, wciąż istnieje potrzeba prac badawczych w tym zakresie, jak również w zakresie określenia...
-
The influence of fresh cabbage and sauerkraut juices on the activity of protective enzymes in human cell lines
PublicationMechanizmami przeciwrakotwórczego działania związków zawartych w kapuście jest m.in. metaboliczna aktywacja enzymów II fazy detoksykacji, indukcja enzymów naprawczych DNA oraz aktywnośc przeciwutleniająca. Do enzymów II fazy odtruwania należą m.in. S-transferazy glutationowe (GST) oraz oksydoreduktaza chinonowa NQO1 zwana też DT-diaforazą. GST katalizują reakcję sprzęgania glutationu z wieloma różnymi typami ksenobiotyków, ułatwiając...
-
Warzywa jako narzędzie wykorzystywane w biomonitoringu metali ciężkich
PublicationW ostatnich dekadach miały miejsce istotne zmiany w gospodarce i to zarówno w skali globalnej jak i regionalnej oraz lokalnej. W sposób istotny wzrosło zapotrzebowanie na energię, transport ludzi i towarów. Tym zmianom w coraz większym stopniu towarzyszy wzrost dbałości o stan środowiska. Dlatego też coraz więcej uwagi zwraca się na coraz dokładniejszy monitoring i kontrolę poziomu zanieczyszczenia poszczególnych elementów środowiska...
-
OZNACZANIE POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW W ORGANIZMACH PSZCZELICH ORAZ W MIODZIE Z WYKORZYSTANIEM PROCEDURY OPARTEJ NA ZASTOSOWANIU CHROMATOGRAFÓW SPRZĘŻONYCH Z TANDEMOWYMI SPEKTROMETRAMI MAS (GC-MS/MS i LC-MS/MS)
PublicationPestycydy to bardzo liczna grupa różnorodnych związków chemicznych stosowa-nych w rolnictwie. Ze względu na swoją trwałość gromadzą się w różnych elementach środowiska i mogą występować w obszarze, na którym nigdy nie zostały użyte. Zachodzi także proces ich bioakumulacji w tkankach oraz narządach zwierząt i roślin. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin (szczególnie w okresie wzmożonych zabiegów agro-technicznych wiosną...