Filters
total: 1363
filtered: 311
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: PŁATY NOŚNE
-
Nocne życie przestrzeni publicznych
PublicationArtykuł przedstawia krótką charakterystykę funkcjonowania miasta nocą. Na tle zachowań użytkowaników przestrzeni publicznych scharakteryzowane zostały zdarzenia w mieście po zapadnieciu zmroku, a następnie podkreślone ich znaczenie we współczesnej urbanistyce.
-
Pasternak H., Hoch H.-U., Fug D>: Stahltragwerke in industriebau
Publication -
Wokół wielkiej płyty.
PublicationArtykuł dotyczy dyskusji na temat stanu technicznego budynków wielkopłytowych.
-
Opłaty za odprowadzanie wód deszczowych
PublicationParlament Europejski zobligował Polskę do racjonalnego gospodarowania wodą. Skutkiem tego jest wprowadzenie opłat za odprowadzanie wód opadowych, czyli opłat za korzystanie z otwartych lub zamkniętych kanałów do odprowadzania wód z terenów szczelnych. Dotychczas koszty te również były ponoszone przez płatników, jednak bez odrębnego cennika. Taryfikator zrealizowano na podstawie doświadczeń innych krajów w tej dziedzinie, gdzie...
-
Wpływ nagniatania ślizgowego na udział nośny chropowatości powierzchni
PublicationW pracy przedstawiono studium optymalizacji wielokryterialnej parametrów związanych z udziałem materiałowym profilu chropowatości powierzchni w celu określenia najlepszej nośności powierzchni. Opisano metodykę wielokryterialnej oceny parametrów chropowatości. W studium zawarto przykładowe badania wpływu optymalizacji parametrów obróbkowych nagniatania ślizgowego na wybrane parametry udziału materiałowego, profilu chropowatości...
-
Trójwariantowa analiza dynamiczna ramy nośnej dwunawowej hali stalowej
Publication -
Przykład naprawy znacznie zdeformowanej konstrukcji nośnej budynku magazynowego
Publication -
Badania składu chemicznego materiału płyty grzewczej
PublicationWykonano analizę składu materiału płyty grzewczej i zidentyfikowano gatunek materiału.
-
Rekreacyjne pomosty pływające o stalowej i kompozytowej konstrukcji nośnej
PublicationArtykuł omawia model obliczeniowy konstrukcji nośnej pomostu pływającego. Podane są założenia przyjęte do budowy modelu oraz wnioski z przeprowadzonych obliczeń.
-
Badanie modułu odkształcenia podłoża gruntowego w nasypie kontrolowanym za pomocą płyty statycznej i lekkiej płyty dynamicznej
PublicationW praktyce inżynierskiej, zarówno projektowej, jak i wykonawczej, niewątpliwie przydatne są korelacje między parametrami geotechnicznymi. Artykuł przedstawia polowe badania porównawcze lekką płytą dynamiczną (LFWD) oraz płytą statyczną (VSS), wraz określeniem zależności korelacyjnych pomiędzy modułem odkształcenia podłoża wyznaczonym za pomocą lekkiej płyty dynamicznej EVd oraz pierwotnym i wtórnym modułem odkształcenia EV1, EV2....
-
Techniczna strona ustalania opłaty za wody opadowe
PublicationOmówiono zasady stosowania opłat za wody opadowe. Uwzględniono zagadnienia kontrowersyjne oraz praktyczne możliwości rozwiązania problemu.
-
Odciążenie czy obciążenie? Płyty w obiektach kubaturowych.
PublicationOgólne zasady stosowania specjalnych płyt zabezpieczających obiekty kubaturowe posadowione w nawodnionym podłożu gruntowym.
-
Stan przedawaryjny płyty balkonowej i projekt naprawy
PublicationBalkon wykonstruowany na belkach stalowych z wypełnieniem płyta gruzobetonową przez wiele lat nei był poddawany pracom remontowym co doprowadziło do obniżenia jegoi sprawności technicznej,a w konsekwencji do wystąpienia stanu przedawaryjnego. W artykule przedstawiono zrealizowane rozwiązanei projektowe odbudowy balkonu zuwzględnijące brak możliwości oprci płyty balkonowej bezpośrednio na murze zewnętrznym budynku
-
Udział nośny powierzchni elementów ceramicznych i węglików spiekanych po docieraniu.
PublicationPrzedstawiono wyniki badań docierania jednotarczowego powierzchni elementów z ceramiki technicznej i węglików spiekanych. Analizowano jakość obróbki i udział nośny powierzchni po docieraniu. Docieranie powierzchni płaskich jest technologią pozwalającą uzyskać duży udział nośny.
-
Przygotowanie przemysłowego obiektu o stalowej konstrukcji nośnej do remontu po pożarze
PublicationW artykule przedstawiono warunki i sposób podejścia do naprawy stalowej konstrukcji nośnej kilkukondygnacyjnego obiektu przemysłowego, który uległ uszkodzeniu w wyniku oddziaływania wysokiej temperatury pożaru. Omówiono rodzaje badań i sprawdzeń oraz sposób przeprowadzenia kontroli konstrukcji, które stały się podstawą do wydania oceny technicznej o możliwości odbudowy i remontu obiektu, bez jego nadmiernej rozbiórki. Wskazany...
-
Rola płacy minimalnej w gospodarce narodowej w Polsce
PublicationCelem artykułu jest przedstawienie zagadnienia dotyczącego wynagrodzenia minimalnego w Polsce oraz jego roli w gospodarce narodowej. Artykuł składa się z trzech rozdziałów. Rozdział pierwszy definiuje płacę, opisuje jej rolę w systemie wynagrodzeń oraz przedstawia jej funkcje. W rozdziale tym w płynny sposób przechodzi się do płacy minimalnej i pokazuje, jak ewaluowała ona na przestrzeni lat, jaki jest jej wpływ na bezrobocie,...
-
Analiza konstrukcji ramy nośnej wyczynowego roweru wodnego Rektor na przykładzie wybranego węzła
PublicationW pracy poruszono problem zmniejszenia masy wyczynowego roweru wodnego Rektor bez utraty jego wytrzymałości. W tym celu przeprowadzone zostały wieloetapowe obliczenia wybra- nego węzła konstrukcyjnego. Ponadto omówiono technologię wykonania rur kompozytowych. Podczas analizy sprawdzono trzy przypadki różniące się materiałem, z którego wykonano ramę, odpowiednio: z aluminium, laminatu zbrojonego włóknem szklanym oraz laminatu zbrojonego...
-
Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska. Płyty nagrobne Bazyliki Mariackiej
Publication -
Wykonanie badań konstrukcji żelbetowej płyty jezdnej estakady na poziomie "+1"
PublicationSprawozdanie z badań wodoszczelności betonu płyty jezdnej estakady oraz nasiąkliwości betonu płyty jezdnej estakady próbek pobranych z płyty jezdnej estakady Stadionu Miejskiej w Białymstoku.
-
Modelowanie opływu lepkiego płata oraz śruby okrętowej metodą objętości skończonej
PublicationPraca zawiera opis modelu obliczeniowego opartego na metodzie objętości skończonej zastosowanego do modelowania opływu lepkiego płatów nośnych oraz śrub okrętowych. W algorytmie obliczeniowym zastosowano model turbulencji Spalarta-Allmarasa. W rozprawie znajduje się również opis modelu kawitacji opartego na modelu unoszonego pęcherzyka. Metoda obliczeniowa została wdrożona w postaci programu komputerowego o nazwie SOLAGA. W pracy...
-
Obecność wybranych grup związków w wodach spływających z płyty lotniska
PublicationTransport lotniczy jest najnowocześniejszym i najszybciej rozwijającym się rodzajem transportu. W latach 1993-2000 liczba pasażerów w transporcie lotniczym w krajach Unii Europejskiej wzrastała o około 10% w skali roku. Prognozy na najbliższe 20 lat mówią o wzroście rzędu 5% rocznie w globalnej liczbie pasażerów. Ogromny rozwój transportu lotniczego obserwuje się również w Polsce. Jest on w dużej mierze efektem bardzo dynamicznego...
-
Płyty przedprożowe z elewacji dawnego budynku jatek mięsnych w Gdańsku?
PublicationPodczas badań archeologicznych prowadzonych w latach 2004-2005 na terenie historycznych jatek mięsnych głównomiejskiego cechu rzeźników w Gdańsku, kierujący badaniami Robert Krzywdziński postawił tezę, że fragmenty płaskorzeźbionej dekoracji ściany szczytowej od strony ulicy Mariackiej, zniszczonego w 1945 roku budynku jatek, zostały wykorzystane jako elementy dekoracyjnych płyt przedprożowych podczas powojennej odbudowy kamienicy...
-
WYCENA NIERUCHOMOŚCI: Przegląd procedur wyceny i ich zastosowania. Opłaty od nieruchomości
PublicationMonografia stanowi przegląd procedur wyceny i ich zastosowania, a także systematyzuje opłaty od nieruchomości. W pierwszej części stanowi materiał dla osób zajmujących się wyceną nieruchomości: autorzy prowadzą przez procedury, przedstawiając przypadki ich zastosowania, W drugiej części prezentuje typy i znaczenie opłat od nieruchomości: autorzy sygnalizują wagę tych opłat nie tylko dla samorządów, ale także dla obywateli. W...
-
Zastosowanie techniki szybkich przeskoków częstotliwości nośnej w hydroakustycznym systemie do transmisji danych w wodach płytkich.
PublicationCelem rozprawy doktorskiej było zbadanie wpływu warunków propagacji fal akustycznych w przybrzeżnych wodach płytkich, na jakość transmisji danych w hydroakustycznym systemie komunikacyjnym wykorzystującym technikę szybkich przeskoków częstotliwości nośnej (ang. fast frequency hopping, FFH). W rozprawie, na podstawie przeglądu literaturowego, przedstawione zostały zarówno komercyjne systemy komunikacji podwodnej dostępne na rynku,...
-
Matriosche: nonne, madri e nipoti. Tre esempi di genealogie femminili nella letteratura italiana del Novecento
Publication -
Bifurkacje w zagadnieniu von Karmana dla prostokątnej płyty na podłożu nieliniowo-sprężystym
PublicationW pracy przedstawiono problem wyboczenia płyty prostokątnej spoczywającej na nieliniowo sprężystym podłożu. Wykorzystano do tego celu sformułowanie podane przez von Karmana. Wyznaczono krytyczne parametry układu prowadzące do jego bifurkacji oraz zbadano stan pokrytyczny. Podano typy podłoża nieliniowego, dla których mogą wystąpić niestateczne stany równowagi.
-
Diagnostyka zginanej płyty betonowej z zastosowaniem fal ultradźwiękowych modulowanych drganiami niskich częstotliwości
PublicationArtykuł poświęcony jest eksperymentalnej weryfikacji możliwości zastosowania modulacji diagnostycznej fali ultradźwiękowej drganiami niskich częstotliwości. Metoda jest zastosowana do wykrywania stref uszkodzenia płyty betonowej i bazuje na efektach nieliniowych wynikających z otwierania się rys. Uzyskane wyniki pozwalają na sformułowanie wniosku, że badana metoda umożliwia wykrywanie stref zarysowanych wraz z oszacowaniem ich...
-
Analizy wpływu współpracy blach poszycia z konstrukcją nośną na wartości sił wewnętrznych i przemieszczeń hali stalowej.
PublicationW niniejszej pracy, wykorzystując możliwości programu Dlubal RFEM 5.04, przedstawiono efekty uwzględniania współpracy konstrukcji nośnej hali z poszyciem wykonanym z blach trapezowych. Przeprowadzono analizy obliczeniowe kilku wariantów modelu 3D przykładowej hali stalowej. Wyniki obliczeń oraz wnioski zestawiono w tablicach.
-
Gotyckie i gotycko-renesansowe płyty nagrobne kanoników kapituły warmińskiej w katedrze we Fromborku
Publication -
Badanie wpływu odkształceń płyty pobudzanej impulsowym polem cewki na wybrane wielkości elektryczne i mechaniczne
PublicationDotychczasowa analiza ultra szybkiego napędu elektrodynamicznego wyłacznika hybrydowawego była prowadzona przy wykorzystaniu modelu elektrodynamicznego i przy założeniu, że odrzucany siłą elektrodynamiczną dysk jest ciałem idealnie sztywnym. Badania eksperymentalne wykazały, że w niektórych przypadkach deformacja dysku osiąga znaczące rozmiary. Może to istotnie wpływać na proces rozdzielania styków wyłacznika. W artykule przedstawiono...
-
Estymacja progowej płacy pracowników naukowo-dydaktycznych w warunkach hipotetycznego kontraktu (na przykładzie Politechniki Gdańskiej)
PublicationArtykuł przedstawia wyniki badań, których celem było oszacowanie najniższego, akceptowalnego wynagrodzenia pracowników naukowo-dydaktycznych uczelni publicznej w warunkach hipotetycznego kontraktu i ustalenie jej relacji do faktycznie otrzymywanego wynagrodzenia. Oszacowania tego dokonano na podstawie wyników badań ankietowych (self-reported reservation wage) przeprowadzonych wśród pracowników naukowo-dydaktycznych Politechniki...
-
Experimental investigations of natural convection from circular plates at variable inclination
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań eksperymentalnych oraz bezwymiarową korelację liczb kryterialnych dla konwekcyjnej wymiany ciepła od izotermicznej płyty kołowej skierowanej ku górze dla różnych kątów pochylenia (od poziomej do pionowej) w szerokim zakresie wartości liczb Rayleigha. Badania przeprowadzono w wodzie dla płyty kołowej o średnicy 0,07 m. Celem pracy było określenie wpływu kąta pochylenia płyty na wartość liczby Nusselta.
-
An Experimental and Numerical Study of the Vortces Generated by Hydrofoils
PublicationArtykuł przedstawia wyniki projektu badawczego poświęconego wirom generowanym przez płaty nośne. W części eksperymentalnej wykonano anemometrem laserowym pomiary pól prędkości w poprzecznych przekrojach wirów. W częsci numerycznej przeprowadzono obliczenia używając różnych struktur siatki obliczeniowej i różnych modeli turbulencji. Na podstawie porównania wybrano model turbulencji i strukturę siatki najlepiej odzwieciedlające pole...
-
A method for the accurate numerical prediction of the tip vortices shed from hydrofoils
PublicationPraca przedstawia wyniki obliczeń numerycznych rozkładu wirowości i pól prędkości w przekrojach wirów wierzchołkowych generowanych przez płaty nośne. Obliczenia przeprowadzono przy pomocy nowej, wyspecjalizowanej metody dyskretyzacji obszaru przepływu. Rezultaty obliczeń porównano z wynikami pomiarów anemometrem laserowym za modelami płatów w tunelu kawitacyjnym. Porównanie to potwierdziło skuteczność nowej metody dyskretyzacji...
-
Hala namiotowa o konstrukcji stalowej: Statyczno - wytrzymałościowa weryfikacja nośności istniejącej płyty fundamentowej wykonanej pod halą namiotową
PublicationDla istniejącego, nowowykonanego obiektu produkcyjnego, zlokalizowanego nad brzegiem morza, na terenie stoczniowym, wykonano analizy statyczno - wytrzymałościowe w celu weryfikacji nośności istniejącej konstrukcji żelbetowej płyty fundamentowej, stanowiącej jednocześnie posadzkę techniczną obiektu. W celu pozyskania niezależnych danych o analizowanym obiekcie i warunkach naturalnych oraz zmienionych gruntu pod obiektem wykonano...
-
A short pictorial history of orthodox and unorthodox hydrodynamic marine propulsors.
PublicationReferat przedstawia historię rozwoju wybranych hydrodynamicznych pędników okrętowych, poczynając od czasów prehistorycznych. Prekursorem pędników jest ludzka dłoń - prymitywny ale skuteczny płat nośny. Koncepcja płata nośnego używanego w różnych konfiguracjach jest podstawą działania niemal wszystkich pędników okrętowych. W referacie opisano szczegółowo koła łopatkowe, będące w zasadzie zwielokrotnionymi wiosłami, pędniki cykloidalne...
-
Anthrapyridones, a novel group of antitumour non-cross resistant anthraqui-none analogues. Synthesis and molecular basis of the cytotoxic activity towards K562/DOX cells
PublicationOpracowano syntezę nowej grupy związków z grupy antrapirydonów z odpowiednimi hydrofobowymi lub hydrofilowymi podstawnikami. Badano działanie tych związków na komórkach K562/S i K562/DOX (nadekspresja P-glikoproteiny). Stwierdzono, że zwiększenie lipofilowości zwiększa szybkość P-gp zależnego efluksu z komórki.
-
Wpłaty na część regionalną subwencji ogólnej – - aspekty teoretyczne oraz doświadczenia praktyczne (ze szczególnym uwzględnieniem dochodów województwa mazowieckiego)
PublicationArtykuł poświęcony jest analizie systemu wpłat na jedną z trzech części subwencji ogólnej - regionalną. Skupia się wyłącznie na szczeblu wojewódzkim samorządu terytorialnego. Zakres czasowy obejmuje lata 2010-2012. Zakres przestrzenny obejmuje wszystkie województwa, jednak analizy przeprowadzone zostały z punktu widzenia jednego z nich - mazowieckiego, gdyż w więk-szości lat jest ono jedyną jednostką wnoszącą opłaty tę część, zwaną...
-
Analiza doświadczalna i numeryczna paneli warstwowych z okładzinami z płyty cementowo-magnezjowej i rdzeniem z polistyrenu ekspandowanego
PublicationPanele warstwowe są chętnie stosowane w budownictwie ze względu na wysoki stosunek wytrzymałości do masy, oraz łatwość i szybkość montażu. Idea przekroju warstwowego polega na łączeniu cienkich i wytrzymałych okładzin z lekkim rdzeniem. Dobór materiałów składowych pozwala na swobodę kształtowania cech paneli. W rozprawie opisano panele z okładzinami z płyty cementowo magnezjowej i rdzeniem z polistyrenu ekspandowanego, charakteryzujące...
-
Bifurcation in von Karman problem for rectangular, thin, elastic plate resting on elastic foundation of Winkler type
PublicationPraca poświęcona jest utracie stateczności prostokątnej, cienkiej płyty sprężystej spoczywającej na podłożu liniowo sprężystym typu Winklera. Płyta jest ściskana równomiernie rozłożonymi obciążeniami na dwóch równoległych brzegach. Wyznaczono obciążenia krytyczne, formy utraty stateczności płyty oraz początkowe zachowanie pokrytyczne. Analizę prowadzono za pomocą analizy funkcjonalnej przy zachowaniu precyzyjnego matematycznego...
-
Wykonanie ekspertyzy technicznej Stadionu Miejskiego w Białymstoku. Część II. Analiza konstrukcji żelbetowej płyty jezdnej estakady na poziomie „+1”
PublicationPrzedmiotem opracowania jest konstrukcja żelbetowej płyty jezdnej estakady przyległej do krótszego boku korpusu Stadionu Piłkarskiego w Białymstoku, wykonanego w ramach inwestycji realizowanej przez OHL: ,,Budowa Stadionu Piłkarskiego w regionie północno – wschodniej Polski wraz z zapleczem treningowym”. Celem opracowania jest analiza przyczyn występowania wad i uszkodzeń estakady, w szczególności spękania masy wypełniającej szczeliny...
-
Description of the solution set of the von Karman equations for a circular plate in a small neighbourhood of a simple bifurcation point
PublicationW niniejszej pracy badamy równania von Karmana dla cienkiej, sprężystej, kołowej płyty na sprężystym podłożu, poddawanej działaniu sił ściskających wzdłuż brzegu. Są to równania różniczkowe cząstkowe IV rzędu. Stosując metody analizy nieliniowej, opisujemy zbiór rozwiązań równań von Karmana w małym otoczeniu jednokrotnego punktu bifurkacji.Badania były finansowane przez grant nr 1 P03A 042 29.
-
Non-destructive diagnostics of concrete cantilever beam and slab by impact echo method = Nieniszcząca diagnostyka konstrukcji betonowych belek wspornikowych i płyty stropowej za pomocą metody impact echo
PublicationPraca poświęcona jest zastosowaniu fal sprężystych na przykładzie w metody impact-echo. Metoda ta wykorzystuje zjawisko propagacji fal wzbudzanych przez mechaniczne uderzenie i ich pomiar za pomocą jednego lub dwóch akcelerometrów. Przeprowadzone testy eksperymentalne dla betonowych wsporników oraz stropu potwierdziły skuteczność metody w wykrywaniu uszkodzeń.
-
Hydrofoil craft motions in rough sea
PublicationW pracy przedstawiono, bardziej od dotychczas znanych, matematyczny, liniowy model ruchów wodolotu na wzburzonym morzu. Fala jest wiatrową o zadanym widmie a kurs wodolotu względem głównego kierunku biegu fal może być dowolny. Wodolot może być jednokadłubowcem lub katamaranem, podpartym układem dwóch lub trzech płatów nośnych, przy czym co najmniej jego płaty dziobowe przecinają niezakłóconą powierzchnię wody. Płaty nośne mogą...
-
Ekspertyza z oceną przyczyn powstania korozji oraz oceną ryzyka obniżenia trwałości kabli sprężenia zewnętrznego konstrukcji nośnej mostu M-4 w ciągu drogi krajowej nr 90 przez rzekę Wisłę koło Kwidzyna
PublicationCelem pracy jest uzyskanie informacji pomocnych do podjęcia właściwej decyzji z punktu widzenia Zarządcy obiektu, co do określenia zakresu niezbędnych działań naprawczych na moście M-4 w ciągu drogi krajowej nr 90 przez rzekę Wisłę koło Kwidzyna, spowodowanych wystąpieniem korozji splotów kabli sprężenia zewnętrznego zlokalizowanego wewnątrz dźwigara skrzynkowego ustroju nośnego przedmiotowego mostu.
-
Wzmocnienie przestrzennych dźwigarów kratowych z zastosowaniem dodatkowego podparcia i sprężenia
PublicationPodczas obowiązkowego przeglądu technicznego obiektu budowlanego stwierdzone zostały deformacje stalowych prętów wykratowania przestrzennych dźwigarów dachowych. Opinie techniczne dotyczące stanu technicznego potwierdziły wstępnie wykryte nieprawidłowości i nakazywały podjęcie kroków zaradczych w postaci opracowania koncepcji naprawy, a w jej ślad projektu budowlanego i wykonawczego. Do czasu naprawy obiekt został dopuszczony do...
-
Ekspertyza techniczna dotycząca oceny stanu technicznego płyty lądowiska dla helikopterów przy Regionalnym Szpitalu Specjalistycznym im dr Władysława Biegańskiego zlokalizowanego w Grudziądzu przy ulicy Rydygiera 15/17
PublicationZakres prac obejmował wykrycie awarii i sposób naprawy płyty lądowiska spowodowanej wpływem warunków atmosferycznych.
-
Badania eksperymentalne i symulacyjne dynamiki modelowego odcinka sieci trakcyjnej
PublicationW pracy przedstawiono główne założenia i strukturę opracowanego modelu matematycznego odcinka kolejowej górnej sieci trakcyjnej, opartego na metodzie energetycznej Lagrange’a. W celu wyznaczenia wybranych parametrów modelu, jak również dla oceny stopnia zgodności odwzorowania przez utworzony program symulacyjny stanów statycznych i dynamicznych sieci zbudowano laboratoryjny model odcinka sieci jezdnej z użyciem rzeczywistych jej...
-
Współdziałanie płyty fundamentowej na palach z podłożem gruntowym.**2003,157 s. 121 rys. 22 tab. bibliogr. 83 poz. Rozprawa doktorska /2003.11.14./ PG, Wydz. Bud. Wod. Inż. Środ. Promotor: prof. zw. dr hab. inż. A. Tejchman
PublicationPrzedmiotem pracy jest analiza współdziałania płyty fundamentowej na palachz podłożem gruntowym w tym określenie udziału płyty i pali w przekazywaniuobciążeń zewnętrznych na podłoże gruntowe oraz przedstawienie efektów wzaje-mnego oddziaływania płyty, pali i gruntu. Ponadto zaproponowano procedurę obliczeń fundamentów płytowo - palowych pozwalającą ekonomicznie i bezpie-cznie projektować posadowienie tego rodzaju fundamentów.
-
Modele numeryczne uwzględniające tarczową pracę pokrycia dachowego z blach trapezowych
PublicationW artykule porównano wybrane sposoby uwzględniania w modelowaniu numerycznym tarczowej pracy pokrycia dachowego z blachy trapezowej, możliwe do zrealizowania w programie Autodesk Robot Structural Analysis Professional 2015, w celu oceny słuszności stosowania ich do obliczeń konstrukcji nośnej współpracującej z poszyciem z blachy trapezowej. Analizy przeprowadzono dla pojedynczej przepony. Za pomocą powłokowych elementów skończonych...