Filters
total: 6169
-
Catalog
- Publications 4297 available results
- Journals 130 available results
- Conferences 3 available results
- Publishing Houses 7 available results
- People 403 available results
- Inventions 17 available results
- Projects 85 available results
- Laboratories 10 available results
- Research Teams 27 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 1037 available results
- Events 43 available results
- Open Research Data 109 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: TECHNIKA CIEPLNA
-
Zmiennofazowy akumulator ciepła w dolnym źródle pompy ciepła – propozycja dla budynku jednorodzinnego
PublicationW artykule przedstawiono autorskie rozwiązanie zmiennofazowego akumulatora ciepła, w którym jawne i utajone ciepło szarych ścieków jest odbierane za pomocą prototypowego wymiennika ciepła posadowionego w akumulatorze i sprzęgniętego z parownikiem pompy ciepła. Ścieki szare dopływają do akumulatora z budynku jednorodzinnego. Układ funkcjonuje w systemie grzewczym tego budynku. Omówiono doświadczenia z dotychczasowej eksploatacji...
-
Metody intensyfikacji wymiany ciepła w kompaktowym wymienniku ciepła typu rura w rurze
PublicationAparaty cieplne typu rura w rurze ze względu na prostotę swojej geometrii oraz łatwo powtarzalny proces produkcji nadal są jednymi z czołowych rozwiązań wykorzystywanych w wielu przemysłowych aplikacjach . Wykorzystuje się je od systemów chłodniczych i klimatyzacyjnych po instalacje cieplne czy nawet układy spotykane na stacjach kosmicznych lub statkach powietrznych. W zależności od systemu technicznego pierwszoplanowa rolę przy...
-
Metody intensyfikacji wymiany ciepła "po stronie płaszcza" w kompaktowym wężownicowym wymienniku ciepła
PublicationZe względu na rosnącą populację i zwiększające się zanieczyszczenie środowiska naturalnego coraz aktualniejsza staje się tematyka wysokosprawnych wymienników ciepła . Elementy te mają duże znaczenie dla systemów energetycznych, instalacji chłodniczych i wentylacyjnych oraz inżynierii spożywczej i chemicznej . Jedną z częściej spotykanych konstrukcji jest wężownicowy aparat cieplny . Ten typ aparatu cieplnego został opracowany w...
-
Estimation of platinum in environmental water samples with solid phase extraction technique using inductively coupled plasma mass spectrometry
PublicationZoptymalizowano metodykę oznaczania śladowych poziomów stężeń platyny (IV) w oparciu o technikę ekstrakcji do fazy stałej w połączeniu ze spektrometrią mas z plazmą wzbudzoną indukcyjnie. Na etapie wzbogacania platyny wykorzystano żel krzemionkowy modyfikowany grupami aminopropylowymi. Ilościowy odzysk platyny uzyskano poprzez wykorzystanie 1.0 mol L-1 roztworu tiomocznika jako eluenta. Odchylenie standardowe wyników (RSD) było...
-
Badania modelowe z ośrodkiem rozdrobnionym z zastosowaniem technik cyfrowego przetwarzania obrazu.
PublicationW artykule przedstawiono sposób analizy deformacji ośrodka rozdrobnionego, na przykładzie przeprowadzonych badań modelowych dla materiału Taylor-Schneebeli i z wykorzystaniem autorskich aplikacji bazujących na algorytmach cyfrowego przetwarzania obrazu. Opisano procedurę analizy danych pomiarowych uzyskanych w trakcie eksperymentu oraz przedstawiono przykładowe wyniki dla stosu wałeczków o dwóch średnicach.
-
Wykorzystanie technik sztucznej inteligencji w opracowaniu danych oraz wspomaganiu analiz środowiskowych
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono zastosowanie jednej z metod sztucznej inteligencji - rozmytych sieci neuronowych - do wspomagania analizy danych z monitoringu środowiska. Skupiono się na przypadku monitoringu jakości wód powierzchniowych oraz ścieków. W pierwszej części pracy dokonano krótkiego przeglądu najbardziej znanych metod sztuczej inteligencji, omówiono genezę i podstawy teoretyczne narzędzia wykorzystywanego w pracy czyli...
-
Trójwymiarowa wizualizacja obiektów na dznie morskim z zastosowaniem technik wirtualnej rzeczywistości.
PublicationArtykuł przedstawia sposób wykorzystania języka opisu wirtualnej rzeczywistości do trójwymiarowej wizualizacji objektów znajdujących się na dnie morskim. W szczególności zaprezentowano technikę rekonstrukcji obrazu trójwymiarowego z danych pochodzących z sonaru wielowiązkowego.
-
Digital Access Index - pomiar dostępu kraju do technik informacyjnych i komunikacyjnych
PublicationArtykuł podaje syntetyczne informacje dotyczące jednego z ostatnich indeksów mierzących pomiar dostępu kraju do najnowszych technologii informacyjnych i komunikacyjnych. Autorka poddaje analizie konstrukcję indeksu oraz jego komponentów
-
Rozwój technik chromatograficznych- zastosowanie w polskich laboratoriach zajmujacych sie analizą farmaceutyczną
PublicationZależność ta znajduję odzwierciedlenie w postaci publikacji na łamach polskich czsopism zawodowych. Ich prześledzenie ukazuje proces percepcji najnowszych, światowych zdobyczy w dziedzinie chromatografii na rodzimym gruncie, W artyle przedstawiono kamienie milowe w rozwoju technik chromatograficznych w aspekcie ich wykorzystania w polskich laboratoriach farmaceutycznych.
-
Wykorzystanie technik elektromigracyjnych w procedurach oznaczania amin biogennych w napojach alkoholowych
PublicationTechniki elektromigracyjne są obecnie najszybciej rozwijającymi się na przestrzeni ostatnich lat metodami analitycznymi. Biorąc pod uwagę korzyści wynikające z zastosowania elektroforezy kapilarnej oraz możliwość pominięcie etapu derywatyzaji, który jest bardzo kosztowny i pracochłonny, elektroforeza może być alternatywą w oznaczaniu amin biogennych w próbkach żywności i napojów alkoholowych w stosunku do technik chromatograficznych.
-
Nowe sposoby instrumentalnego określania wybranych cech zapachu za pomocą technik czujnikowych
PublicationRozprawa doktorska zawiera opis rozwoju nowych metod instrumentalnego określania wybranych cech zapachu za pomocą technik czujnikowych (elektronicznych nosów). Jest ona oparta na sześciu artykułach opublikowanych w recenzowanych czasopismach naukowych. Głównym celem tej pracy było określenie możliwości wykorzystania elektronicznego nosa do instrumentalizacji pomiaru wybranych cech zapachu – intensywności i jakości hedonicznej,...
-
Zastosowanie technik chromatograficznych do badań charakterystyki fizykochemicznej czystych substancji i mieszanin
PublicationW pracy przedstawiono metody wyznaczania charakterystyki fizykochemicznej substancji czystych i ich mieszanin z zastosowaniem technik chromatograficznych. Opisano metodę destylacji symulowanej oraz techniki odwróconej chromatografii cieczowej i gazowej. Przedstawiono metody wyznaczania parametrów rozpuszczalności, entalpii adsorpcji, współczynnika podziału, porowatości, właściwości kwasowo-zasadowych.
-
Modelowanie fizyczne i numeryczne procesów cieplno-przepływowych w kotle pyłowym
PublicationW pracy przedstawiono zastosowanie technik modelowania fizycznego i numerycznego oraz ich weryfikacji na obiekcie rzeczywistym przy modernizacji wybranego przemysłowego urządzenia energetycznego.
-
Kontrola pomiarów cieplno-przepływowych w systemach DCS złożonych obiektów energetycznych
PublicationPrzedstawiono rozwiniętą metodykę rozpoznawania degradacji mierników pomiarowych w systemach DCS dużych obiektów energetycznych, przy równoczesnym występowaniu degradacji eksploatacyjnej urządzeń składowych tych obiektów. Zastosowano sieć neuronową (SSN) o skokowych funkcjach przejścia. Zastosowana SSN wykazała wysoką jakość. Sprawdzono możliwości rozpoznawania obu typów degradacji występującej w zastosowaniu do tzw. degradacji...
-
Metoda diagnostyki cieplno-przepływowej turbin parowych wykorzystująca elementy algorytmów genetycznych
PublicationRozprawa doktorska poświęcona jest opisowi budowania metody diagnostyki cieplno-przepływowej z wykorzystaniem elementów algorytmów genetycznych. Do tworzenia założeń i algorytmów metody posłużono się przykładem funkcjonowania bloku elektrowni kondensacyjnej ze szczególnym uwzględnieniem układu łopatkowego turbiny parowej. Celem pracy jest zbudowanie metody diagnostyki cieplno-przepływowej. Zadaniem metody jest przeprowadzenie procesu...
-
Finite element description of nonlinear viscoelastic behaviour of technical fabric
PublicationW pracy podano propozycję nieliniowego modelowania zachowania się tkaniny technicznej. Podano wyniki identyfikacji i zweryfikowano poprzez numeryczną symulację prób laboratoryjnych
-
100 years of the technical university education in Gdańsk 1904-2004.
PublicationNa tle warunków polityczno-społecznych książka przedstawia szczegółowo narodziny i działalność niemieckiej politechniki w Gdańsku w latach 1904-1945 oraz trudne początki Politechniki Gdańskiej po jej uruchomieniu w roku 1945. Angielskojęzyczna wersja książki pozwala na jej upowszechnienie za granicą, gdzie sprawy te nie są znane lub też są naświetlane dość jednostronnie.
-
The use of spectrometric diagnostics in identification of the technical condition of tribological systems
PublicationThe paper presents, as an effect of the analysis of investigation results, a possibility of using the spectrometric diagnostics in the tribological system technical condition supervision arrangement. A model, based on the emission of solid particles in tribological system operation, allows to identify the system technical condition. After the analysis of tests carried out with the use of that model, it has been found that the content...
-
Polarization sensitive optical coherence tomography for technical materials investigation
PublicationZaprezentowano system optycznej tomografii koherentnej z analizą stanu polaryzacji światła. System umożliwia nieniszczące i bezkontaktowe badanie wewnętrznej struktury materiałów warstwowych. Przedstawiono zastosowaną metodę analizy stanu polaryzacji promieniowana wstecznie rozproszonego od badanego obiektu.
-
Polarization sensitive optical coherence tomography for technical materials investigation
Publication -
100 years of the technical university education in Gdańsk 1904-2004.
PublicationNa tle warunków polityczno-społecznych książka przedstawia szczegółowo narodziny i działalność niemieckiej politechniki w Gdańsku w latach 1904-1945 oraz trudne początki Politechniki Gdańskiej po jej uruchomieniu w roku 1945. Angielskojęzyczna wersja książki pozwala na jej upowszechnienie za granicą, gdzie sprawy te nie są znane lub też są naświetlane dość jednostronnie.
-
Review of Research and Development on the Technical Diagnostics in the Field of Electric Traction
PublicationPrzedstawiono funkcje i oprzyrządowanie stanowiska diagnostycznego do badania lokomotyw elektrycznych serii EU07. Zaproponowano nową metodę kontroli charakterystyki statycznej odbieraka prądu. Przedstawiono kompleksowy system diagnostyki sieci jezdnej DST.
-
Some theoretical models of technical woven fabric and their use in FEM.
PublicationCelem pracy było przedstawienie niektórych typów równań konstytutywnych opisujących zachowanie powłok membranowych używanych do konstrukcji przekryć wiszących. Ocena zastosowanego modelu izotropowego i sieci gęstej w analizie tkanin technicznych. Dokonano porównania wyników uzyskanych własnymi algorytmami metody elementów skończonych z powszechnie dostępnym na rynku programem komercyjnym MARC firmy MSC. Uzyskano dobrą zgodność...
-
Constitutive models for technical woven fabric state of the art and futuretrends.
PublicationPrzedstawiono główne kierunki rozwoju nieliniowych praw konstytutywnych służących do opisu zachowania tkaniny technicznej z uwzględnieniem niesprężystych właściwości wątku i osnowy. Praca zawiera krótki rys historyczny rozwoju praw oraz omówienie typowych prób laboratoryjnych służących do identyfikacji parametrów materiałowych.
-
Nuclear Co-generation: The Analysis of Technical Capabilities and Cost Estimates
PublicationThis paper presents a concept of the parallel connection of a nuclear power plant fitted to provide heat for district heating application, with the CHP and heat plants existing in the supply region, in this case with the heating systems of Wejherowo and Gdynia. Presented variant proposes to add heat to a nuclear power plant’s total output by supplying heat exchangers with the steam from bleeders of low pressure (LP) turbine stage...
-
Experimental research on technical fabric of the Forest Opera Roof in Sopot
PublicationThe experimental analysis of the technical fabric Valmex is presented. The study involves uniaxial tensile, cyclic, rheological and biaxial tests. Some of the main differencies between two types of the analysed material have been identified. Mechanical properties of the textile have been modeled by the viscoelastic standard model with quite good effect.
-
TARCIE PRZY RUCHU POSTĘPOWO-ZWROTNYM W TECHNICE EKSPLOATACYJNEJ
PublicationTarcie ślizgowe w ruchu postępowo-zwrotnym występuje powszechnie w różnych obiektach technicznych. Wielkość amplitudy ruchu decyduje tym, czy występować może specyficzny proces niszczący skojarzone powierzchnie - fretting (przy bardzo małych amplitudach), czy też inne procesy zużycia zachodzące przy oscylacyjnym ślizganiu. Przedstawiono wyniki badań różnych skojarzeń materiałowych, przeprowadzonych na modelowych skojarzeniach,...
-
Shale gas: insight into Baltic Basin and some technical aspects
PublicationWybrane zagadnienia w poszukiwaniu i produkcji gazu z łupków na bazie własnych doświadczeń na obszarach basenu Morza Bałtyckiego, Pomorza i Połnocnej Polski.
-
Assessment of Technical Conditions in Adapting a Historic Warehouse's Space Functionality
PublicationThe paper is a case study in the assessment of the technical condition of a building that is an immovable monument located in a former shipyard area. Due to the change in the use of the industrial area and the intention to build a production hall, it was necessary to consider the demolition of the historic building, while preserving as many of its historical aspects as possible. The paper presents a detailed description of the...
-
Technology adoption review for ageing well: analysis of technical solutions
PublicationWhile several technological solutions are available for older adults to improve their wellbeing and quality of life, little is known about the gaps between the needs, provided solutions, and their adoption from a more pragmatic perspective. This paper reports on reviewing existing technological solutions for older adults, which span the work life, life in the community, and wellbeing at home. We analyzed 50 different solutions...
-
Modelling of network schedule including priority of selected technical resources
PublicationThe paper presents a method of network planning CPM – Critical Path Method. The author compares models of optimal solutions to design deadlines for individual works, taking various leading technical resources such as is labor and a tower crane into account.
-
Application of Intuitionistic Fuzzy Sets to the assessment of technical university students
PublicationThe article proposes application of artificial intelligence methods to assess students of technical universities. The level of achieved educational goals can be assessed using measurements based on the idea of Fuzzy Intuitionistic Sets (IFS). A classification algorithm was developed and an exemplary distribution of the criteria values using IFS was presented. The application of the proposed approach in online education can enrich...
-
Technical Limitations in Merging Secular and Sacred Functions in Monumental Churches
PublicationThe abandonment of churches and their adaptation for secular purposes is a current subject in Europe and worldwide. Most cases involve objects that were desacralized and then rebuilt as a whole object for alternative functions. Thus far, the merging of secular and sacred functions in one monumental Catholic church has not raised any issues. The paper describes the case of St. Catherine’s Church in Gdansk, Poland, where sacred function...
-
Rzadka reprezentacja sygnału niestacjonarnego w technice oszczędnego próbkowania
PublicationPrzedstawiono zastosowanie techniki oszczędnego próbkowania do rekonstrukcji sygnału niestacjonarnego na podstawie skompresowanych próbek w dziedzinie czas-częstotliwość. Zastosowano nadmiarowy algorytm z różnymi słownikami aby znaleźć rzadką reprezentację sygnału. Wyniki symulacji potwierdzają, że zastosowanie oszczędnego próbkowania pozwala na rekonstrukcję sygnału niestacjonarnego z małej liczby losowo pobranych próbek, z niewielką...
-
Z historii Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii
PublicationOmówiono skrótowo historię i działalność, utworzonego w roku 1942, Stowarzyszenia Techników Polskich. Wskazano rożne formy aktywności jej członków oraz osiągnięcia naukowców i inżynierów polskiego pochodzenia pracujących i mieszkających w Wielkiej Brytanii. szczególnie podkreślono działalność wydawniczą Stowarzyszenia oraz rolę periodyku "Nauka i Technika".
-
Technical and Economic Analysis of the Supercritical Combined Gas-Steam Cycle
PublicationCombined cycle power plants are characterized by high efficiency, now exceeding 60%. The record-breaking power plant listed in the Guinness Book of World Records is the Nishi-Nagoya power plant commissioned in March 2018, located in Japan, and reaching the gross efficiency of 63.08%. Research and development centers, energy companies, and scientific institutions are taking various actions to increase this efficiency. Both the gas...
-
Technical and Economic Analysis of the Implementation of Selected Variants of Road Investment
PublicationThe aim of the article is to analyze three variants of modernization and reconstruction of a road intersection, which in practice is the cause of numerous collisions and accidents. Detailed design solutions are presented for them. The aim of the analyses is to indicate an effective solution that, taking into account technical modifications of the road system elements, will ensure the functionality of the road system to the highest...
-
Ocena degradacji cieplnej powłok metodami termoanalitycznymi
Publicationw rozdziale przedstawiono ocenę degradacji powłok emalii, stanowiącej izolację przewodu nawojowego, wskutek starzenia cieplnego. przedstawiono również wyniki badań termoanalitycznych emalii w różnych stadiach degradacji. badania wykonywano przy zastosowaniu skomputeryzowanego analizatora aga/dsc1.
-
Ocena degradacji cieplnej powłok metodami termoanalitycznymi
Publicationw rozdziale przedstawiono ocenę degradacji powłok emalii, stanowiącej izolację przewodu nawojowego, wskutek starzenia cieplnego.
-
Niektóre przyczyny unikatowej oporności cieplnej hipertermofili
PublicationWyjątkowa odporność cieplna hipertermofili stanowiących dogodne źródło termostabilnych enzymów wynika z niewielkich zmian budowy cząsteczek białek i kwasów nukleinowych oraz modyfikacji błon biologicznych. Przeżycie komórek hipertermofili w podwyższonych temperaturach umożliwia także synteza białek szoku cieplnego i rozmaitych substancji stabilizujących cząsteczki oraz szybka resynteza szczególnie termostabilnych intermediatów...
-
Nowe techniki instrumentalne na tle tradycyjnych metod analizy stabilności oksydatywnej olejów roślinnych
PublicationObiecującą metodą oznaczania stabilnosci oksydatywnej olejów roślinnych może okazać się technika mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej połączona z techniką chromatografii gazowej (SPME/GC) z detektorem płomieniowo-jonizacyjnym (FID) lub spektrometrii mas (MS). Przy pomocy wspomnianej metody, na podstawie zależności stosunku stężeń heksanalu do 2-trans-nonenalu w funkcji czasu naświetlania promieniowaniem ultrafioletowym, wyznaczono...
-
Wydobywanie informacji diagnostycznej w obrazowaniu mózgu techniką MRI przy wykorzystaniu identyfikacji parametrycznej
PublicationDane MRI wykorzystano w pracy do oceny perfuzji tkanek mózgowych. Obrazowanie perfuzji z wykorzystaniem pomiarów MRI jest szeroko stosowane w praktyce klinicznej do diagnozowania guzów, demencji, choroby Alzheimera i innych. W modelowania danych MRI wykorzystano parametryczny model trzykompartmentowy. Parametry modelu estymowane są na podstawie danych eksperymentalnych: sygnału mierzonego w tętnicy mózgowej oraz sygnału mierzonego...
-
Oznaczanie wybranych zanieczyszczeń środowiska za pomocą techniki chromatografii gazowej po ich derywatyzacji
PublicationPrzedstawiono ogólne zagadnienia dotyczące przeprowadzania analitów w pocho-dne na etapie przygotowania próbek do analizy chromatograficznej. Omówionopodstawowe sposoby przekształcania oraz korzyści z tego wynikające. Na przy-kładzie analitów z dwóch grup związków: herbicydów fenoksykwasowych i feno-lowych oraz związków karbonylowych scharakteryzowano najczęściej stosowaneodczynniki do ich derywatyzacji.
-
Wielowymiarowe techniki analizy danych pomiarowych - przykłady z zakresu analityki i monitoringu środowiska.
PublicationPrzedstawiono techniki obróbki wielowymiarowych zbiorów wyników pomiarowych. Na podstawie danych literaturowych zaprezentowano możliwość wykorzystania w analityce i moitoringu środowiskowym takich technik jak: analiza wariancji (ANOVA), analiza szeregów czasowych, analiza czynnikowa, sztuczne sieci neuronowe.
-
Stosowanie warstwy ślizgowej z polimerów w hydrodynamicznych łożyskach wzdłużnych hydrogeneratorów - stan techniki
PublicationWysokocynowe stopy łożyskowe dzięki znanym zaletom od wielu lat są dominującym materiałem na łożyska hydrodynamiczne. Od pewnego czasu na świecie widoczne jest zainteresowanie tworzywami sztucznymi stosowanymi jako materiał łożyskowy, nie tylko dla łożysk bezsmarowych czy smarowanych wodą, ale także dla łożysk hydrodynamicznych smarowanych olejem. W pracy przedstawiono przegląd zagranicznych doniesień na temat eksploatacji łożysk...
-
Od radiowej techniki nadawczej i odbiorczej do globalnego systemu radiokomunikacji komórkowej UMTS.
PublicationW pracy przedstawiono historię rozwoju radiowej techniki nadawczej i odbiorczej na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG w ciągu 50 lat istnienia Wydziału. Zostały przedstawione główne osiągnięcia naukowe i dydaktyczne w tej tematyce, którą od lat 50-tych ubiegłego wieku kontynuuje zespół pracowników Katedry Systemów i Urządzeń Radiokomunikacyjnych i który owocuje od kilkunastu lat najbardziej spektakularnymi...
-
Wykorzystanie techniki agentowej w planowaniu realizacji grafiku zapotrzebowania spółki obrotu energii elektrycznej
PublicationSpółki zajmujące się hurtowym obrotem energią elektryczną budują portfel zakupów, w celu pokrycia przewidywanego zapotrzebowania odbiorców. Wiąże się to między innymi z ryzykiem wolumenu. W artykule proponuje się, w celu dostarczenia dodatkowych informacji do procesu budowania portfela, wygenerować zestawy wszystkich zbiorów kontraktów, które spełniają zadane ograniczenia wolumenu. Stosuje się w tym celu technikę agentową do rozwiązania...
-
Czynniki ryzyka wypadków podczas prowadzenia robót drogowych. Miękkie techniki zarządzania bezpieczeństwem pracy
PublicationW artykule autorzy poruszają problem bezpieczeństwa podczas wykonywania robót drogowych.Na podstawie przeprowadzonych ankiet przeanalizowano czynniki, które mają wpływ na wzrost ryzyka wypadków. Przedstawiono ponadto statystyki poparte dokumentacją fotograficzną oraz wykonano analizę przyczynowo-skutkową zagadnienia. Autorzy sugerują częściowe rozwiązanie problemu występowania wypadków poprzez wprowadzenie systemu opartego na miękkich...
-
Wykorzystanie techniki agentowej w planowaniu realizacji grafiku zapotrzebowania spółki obrotu energii elektrycznej
PublicationSpółki zajmujące się hurtowym obrotem energią elektryczną budują portfel zakupów, w celu pokrycia przewidywanego zapotrzebowania odbiorców. Wiąże się to między innymi z ryzykiem wolumenu. W artykule proponuje się, w celu dostarczenia dodatkowych informacji do procesu budowania portfela, wygenerować zestawy wszystkich zbiorów kontraktów, które spełniają zadane ograniczenia wolumenu. Stosuje się w tym celu technikę agentową do rozwiązania...
-
Instalacja oświetleniowa w zbiorniku wody "Stary Sobieski" - rozważania o spektakularnym zabytku techniki
PublicationArtykuł przedstawia efekty badań autora nad niezwykle okazałą, ponad stuletnią instalacją elektryczną, która zachowała się w zabytkowym obiekcie infrastruktury wodociągowej w niemal 100% oryginalnej formie (nie licząc częściowej dewastacji). Jest to rzadki przykład tego rodzaju zabytku, ponieważ obiekty tego typu i w tym wieku zwykle podlegały modernizacji na przestrzeni lat albo, po wyłączeniu z eksploatacji zostały całkowicie...