Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 1123
-
Katalog
- Publikacje 828 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 4 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 78 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 5 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 11 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 5 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 92 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 41 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 58 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: frakcja organiczna
-
Ługowanie frakcji organicznej odpadów komunalnych
Publikacja -
Potencjał biogazowy frakcji organicznej z odpadów komunalnych
PublikacjaPrzeprowadzono badania składu surowcowego odpadów komunalnych. W badaniach wykorzystano dwie frakcje odpadów organicznych, które zostały poddane procesowi termofilowej fermentacji metanowej. Pierwszą frakcję stanowiły odpady modelowe. Drugim surowcem biomasy była frakcja organicznych odpadów komunalnych pochodząca z systemu dualnego. Zbadano potencjał biogazowy frakcji organicznej odpadów komunalnych.
-
Badania nad zagospodarowaniem organicznej frakcji odpadów komunalnych
PublikacjaOrganiczna frakcja odpadów komunalnych jest trudnym do zagospodarowania surowcem z uwagi na podatność na biodegradację i wydzielanie odcieków, stąd głównym kierunkiem jej zagospodarowania są procesy biologiczne. Wykonane badania nawiązują do tematyki przetwarzania i zagospodarowania odpadów komunalnych, ich składu, powstających odcieków, odorów generowanych podczas przetwarzania, magazynowania i składowania odpadów.
-
Zagospodarowanie frakcji organicznej w procesie przetwarzania metodą mokrą
PublikacjaCelem badań było określenie efektywności wymywania składników organicznych względem zadanych warunków prowadzenia procesu. Ługowanie biofrakcji odpadów komunalnych prowadzone jest w horyzontalnym reaktorze cylindrycznym, z bębnem perforowanym. Ustalona prędkość obrotowa bębna 50 obr./min. zapewnia kaskadowe opadanie odpadów, które umieszczone są w bębnie w worku z tworzywa sztucznego o wielkości oczka 1 mm. Podczas ługowania przenoszone...
-
Półprzewodniki organiczne
PublikacjaW artykule przedstawiono zwięzły podział półprzewodników organicznych oraz opis zasadniczych właściwości i parametrów elektrycznych istotnych dla zastosowań elektronicznych. Omówiono koncepcje przewodnictwa elektrycznego i fotoprzewodnictwa półprzewodników organicznych.
-
Tranzystory organiczne
PublikacjaW artykule przedstawiono budowę, zasady działania i niektóre podstawowe charakterystyki organicznych tranzystorów polowych w oparciu o przegląd najnowszych publikacji naukowych dotyczących tematu. Omówiono tranzystory cienkowarstwowe TFT i typu SIT wykonane uproszczoną technologią z elastycznych i częściowo uporządkowanych materiałów organicznych. Zwrócono uwagę na koncepcję tranzystora molekularnego.
-
Analiza podatności na rozkład biologiczny odcieków składowiskowych oczyszczanych w wielostopniowym systemie hydrofitowym
PublikacjaW skład materii organicznej ścieków, i odcieków ze składowisk odpadów wchodzą z różnorodne związki organiczne, które charakteryzują się różną podatnością na rozkład biologiczny. Charakterystykę ilościową umożliwia oznaczanie tzw. frakcji ChZT. Rozróżnia się 4 frakcje: frakcję rozpuszczoną rozkładalną na drodze biologicznej (SS), frakcję zawiesinową rozkładalną na drodze biologicznej (XS), frakcję rozpuszczoną nierozkładalną biologicznie...
-
Organiczne ogniwa fotowoltaiczne
PublikacjaKomunikat przedstawia budowę oraz zasadę działania najpopularniejszych typów organicznych ogniw fotowoltaicznych. Omówione zostały zalety takich ogniw, możliwości wykorzystania ich w praktyce, których nie dają konwencjonalne ogniwa nieorganiczne, a także perspektywy rozwoju fotowoltaiki organicznej.
-
Organiczne ogniwa fotowoltaiczne
PublikacjaCelem tego artykułu jest ogólne scharakteryzowanie różnych rodzajów OOF, ich struktury i parametrów.
-
Organiczne ogniwa fotowoltaiczne
PublikacjaReferat przedstawia innowacyjny kierunek rozwoju fotowoltaiki - ogniwa fotowoltaiczne na bazie materiałów organicznych. Aktualnie w wielu ośrodkach badawczych prowadzone są badania podstawowe nad poprawą wydajności i trwałości organicznych ogniw fotowoltaicznych. Ze względu na ich niezwykłe właściwości, takie jak sprężystość, lekkość oraz niski koszt wytwarzania w porównaniu z ogniwami nieorganicznymi, zostały one już zastosowane...
-
Naturalne związki organiczne
PublikacjaKsiążka zawiera dwanaście rozdziałów merytorycznych, w których omówiono występowanie, właściwości, otrzymywanie i zastosowanie następujących naturalnych organicznych: aminokwasy, peptydy, białka, cukry, lipidy, alkaloidy, steroidy, kwasy nukleinowe, polifenole i flawonoidy, hormony owadzie i roślinne, terpenoidy i izoterpenoidy oraz związki sygnałowe (feromony).
-
Naturalne związki organiczne.
PublikacjaNowoczesny podręcznik stanowiący kompendium podstawowych wiadomości o najważniejszych naturalnych związkach organicznych, takich jak: aminokwasy, peptydy, białka, cukry, lipidy, alkaloidy, steroidy, terpeny i terpenoidy. Omówono w nim właściwości chemiczne i fizyczne, działanie fizjologiczne oraz otrzymywanie i zastosowanie tych związków. Przedstawiono również najnowszeosiągnięcia naukowe dotyczące produktów naturalnych, m.in....
-
Naturalne związki organiczne
PublikacjaNowoczesny podręcznik stanowiący kompendium podstawowych wiadomości o najważniejszych naturalnych związkach organicznych, takich jak: aminokwasy, peptydy, białka, cukry, lipidy, alkaloidy, steroidy, terpeny i terpenoidy. Omówiono w nim właściwości chemiczne i fizyczne, działanie fizjologiczne oraz otrzymywanie i zastosowanie tych związków. Przedstawiono również najnowsze osiągnięcia naukowe dotyczące produktów naturalnych, m.in....
-
Trakcja elektryczna
PublikacjaOmówiono historię rozwoju trakcji elektrycznej na Pomorzu. Przestawiono komunikację tramwajową, trolejbusową i kolejową.
-
Influence of COD-fractions on removal effectiveness and accumulation of organic matter in constructed wetlands
PublikacjaW pracy wykazano, że efektywność usuwania substancji organicznej doprowadzanej w ściekach bytowo-gospodarczych do złóż hydrofitowych zależy od rodzaju frakcji substancji organicznej oraz ich stężeń. Na podstawie analizy poszczególnych frakcji ChZT (rozpuszczonych związków organicznych biologicznie łatwo- i nierozkładalnych oraz zawiesin organicznych biologicznie wolno- i nierozkładalnych) wykazano, że na akumulację substancji organicznej...
-
Nitrogen speciation in wastewater treatment plant influents and effluents - the US and Polish case studies
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki pomiarów różnych frakcji azotu w dopływachi odpływach z trzech konwencjonalnych oczyszczalni ścieków w stanie Illinois (USA) i czterech wysokoefektywnych oczyszczalni w północnej Polsce. Azot organiczny rozpuszczony był dominującą frakcją (56-95%) azotu ogólnego w odpływach z oczyszczalni amerykańskich, podczas gdy w odpływach z oczyszczalni polskich stanowił mniej istotną frakcję (19-62%). W jednym...
-
Jedno- i dwuwarstwowe organiczne ogniwa fotowoltaiczne
PublikacjaOmówiona została zasada działania organicznych ogniw fotowoltaicznych na przykładzie ogniw jedno- i dwuwarstwowych. Przedstawione zostały procesy prowadzące do fotogeneracji swobodnych nośników ładunku w układach organicznych, ze szczególnym uwzględnieniem procesu dyfuzji oraz dysocjacji ekscytonu na złączu dwóch materiałów. Przytoczone zostały podstawowe wyrażenia na wartość napięcia fotowoltaicznego dla układów jedno- i dwuwarstwowych...
-
Organiczne tranzystory polowe jako czujniki gazów
PublikacjaArtykuł przedstawia zasadę działania, podstawowe parametry oraz charakterystyki prądowo-napięciowe organicznych tranzystorów polowych (OFET) oraz możliwości wykorzystania tych urządzeń jako czujników gazów. Przedstawiono zasadę działania czujników gazów wykorzystujących OFET, a także potencjalne możliwości aplikacyjne tych urządzeń. Praca przedstawia ponadto przegląd najnowszych doniesień literaturowych dotyczących organicznych...
-
Heterozłącze organiczne pentacen-perylen: własności fotoelektryczne
PublikacjaPraca przedstawia analizę wyników badań doświadczalnych właściwości fotoelektrycznych heterozłącza organicznego pentacen-perylen.
-
Graniczna wichrowatość toru kolejowego
PublikacjaNa bezpieczeństwo przed wykolejeniem wpływ ma bardzo wiele czynników, które związane są z torem, pojazdem i warunkami środowiskowymi. Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wykolejenia, które zależą od toru, to: mały promień łuku poziomego, niska prędkość jazdy, duża wartość przechyłki, duża wichrowatość toru, wysoki współczynnik tarcia itp. Graniczna wichrowatości toru zależy głównie od długości bazy pomiarowej, wartości promienia...
-
Przykładowy obieg siłowni parowej na czynnik organiczny
PublikacjaNa tle obiegu Carnota przedstawiono bliżej obieg Clausiusa-Rankine'a dla konwencjonalnej siłowni parowej na organiczny czynnik niskowrzący. Jako ilustrację obiegu na czynnik organiczny przedstawiono koncepcję elektrowni geotermalnej pracującej w określonych warunkach geologicznych. Dla arbitralnie przyjętych parametrów wody termalnej dokonano analizy termodynamicznej porównawczego obiegu Clausiusa-Rankine'a dla siłowni parowej...
-
Badanie odorowości wybranych frakcji odpadów komunalnych
PublikacjaSpośród różnych źródeł emisji odorów pochodzenia antropogenicznego duże znaczenie odgrywają zakłady, w których prowadzone są procesy unieszkodliwiania i przetwarzania odpadów. Wyróżnić tu należy operacje jednostkowe magazynowania, transportu wewnętrznego, segregacji, składowania na kwaterze, a także proces kompostowania. Skład i stężenie związków złowonnych zależą od warunków środowiskowych, rodzaju odpadów, ich wieku, stopnia...
-
Frakcje azotu organicznego w wywarze gorzelnianym
PublikacjaWywar gorzelniany jest produktem ubocznym w procesie wytwarzania surowego spirytusu. W Polsce na jeden litr wyprodukowanego spirytusu powstaje od 9 do 14 litrów tego odpadu. Charakteryzuje się on wysokim ładunkiem ChZT oraz azotu ogólnego, występującego głównie w formie azotu organicznego. Przy wysokiej produkcji alkoholu stwarza to poważne problemy w zagospodarowaniu całej ilość powstającego wywaru. W pracy przedstawiono wyniki...
-
Wpływ surfaktantu anionowego LAS na mobilność frakcji fosforu w osadzie czynnym w zmiennych warunkach fizyczno-chemicznych
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań wpływu anionowego surfaktantu LAS na mobilność frakcji fosforu w osadzie czynnym. Podstawową rolę w procesie uwalniania fosforu do cieczy nadosadowej w warunkach beztlenowych pełniły: frakcja związana z substancją organiczną i frakcja związana z żelazem.
-
Funkcja drenażowa geosyntetyków
PublikacjaSpośród wielu funkcji geosyntetyków, które powszechnie znajdują zastosowanie w budownictwie jedną z istotniejszych jest funkcja drenażowa. Zapewnienie długotrwałego, niezawodnego funkcjonowania drenażu wymaga przyjęcia odpowiedniego geokompozytu drenażowego. To złożone zagadnienie zostało przedstawione w poniższym artykule.
-
Katedra Trakcji Elektrycznej.
PublikacjaW artykule przedstawiono rys historyczny dotyczący Katedry, działalność naukowo-badawczą, omówiono najważniejsze wdrożenia, przedstawiono zakres współpracy krajowej i międzynarodowej.
-
Katedra Trakcji Elektrycznej.
PublikacjaPrzedstawiono zarys historii oraz działalności naukowo-badawczej i dydaktycznej Katedry Trakcji Elektrycznej Wydziału Elektrotechniki i Automatyki.
-
Samooczyszczanie się gruntów z substancji organicznej.
PublikacjaŚcieki opuszczające oczyszczalnię mogą być poddawane doczyszczaniu na filtrach gruntowych, gdzie są usuwane zanieczyszczenia organiczne występujące w postaci koloidów i roztworów. W przypadku nadmiernego obciażenia filtrów gruntowych ładunkiem substancji organicznej doprowadzonej ze ściekami nastapić może odtlenienie gruntu, a w konsekwencji zaburzenie zachodzących procesów mineralizacji. Należy ustalić dopuszczalne dawki zanieczyszczeń...
-
Analiza składu kwasów tłuszczowych frakcji WKT wyizolowanej z produktów przeestryfikowania enzymatycznego wysokotopliwej frakcji tłuszczu mlecznego olejem słonecznikowym
PublikacjaOpracowano metodę ilościowego oznaczania kwasów tłuszczowych występujących w WKT mieszaniny poreakcyjnej. Substratem były frakcje WKT pochodzące z produktów enzymatycznego przeestryfikowania frakcji tłuszczu mlecznego i oleju słonecznikowego, w obecności Lipozyme RM IM. Frakcje te izolowano z produktu metodą preparatywnej CCW i przeprowadzano w estry metylowe, stosują jako katalizator SOCl2. Otrzymane estry analizowano metodą chromatografii...
-
Właściwości fizyczne frakcji łoju oraz ich mieszanek
PublikacjaBadano frakcje łoju oraz mieszanki tłuszczowe zawierające te frakcje. W badanych tłuszczach oznaczano zawartość fazy stałej metodą pNMR. Stosowano różne metody termostatowania tłuszczów przed analizą. Wyznaczono również charakterystyki topnienia wybranych tłuszczów, stosując podobne procedury termostatowania jak w przypadku metody NMR. Wydłużenie czasu chłodzenia w temp. 0 st.C wpływało na wzrost zawartości fazy stałej. Im niższa...
-
Siłownia geotermalna na czynnik organiczny jako przykład obiegu ORC
PublikacjaNa tle obiegu Carnota przedstawiono bliżej obieg porównawczy Clausiusa-Rankine'a siłowni parowej. Jako ilustrację obiegu siłowni parowej przedstawiono koncepcję elektrowni geotermalnej pracującej w określonych warunkach geologicznych. Dla arbitralnie pryjętych parametrów wody termalnej dokonano analizy termodynamicznej obiegu C-R dla siłowni parowej z izobutanem w charakterze czynnika roboczego. Analiza wykazała optymalne parametry...
-
Trwałe zanieczyszczenia organiczne w ekosystemach wodnych. Problemy i wyzwania
PublikacjaDążność do zaspokojenia zapotrzebowania na różne dobra konsumpcyjne sprawia, że wzrasta intensywność antropopresji w postaci emisji zanieczyszczeń do poszczególnych elementów środowiska różnorodnych związków chemicznych. Dane nt. wzrostu populacji ludności oraz produkcji chemicznej przedstawione na rysunku 1 mogą stanowić dobre uzasadnienie do tezy, że ze względu na stopień nasycenia przez związki chemiczne można używać terminu...
-
Substancje groźne, niebezpieczne i pożyteczne. Tom 2. Związki organiczne
PublikacjaStreszczenie W drugim tomie prezentowanej książki przedstawione zostały informacje nt. związków organicznych, ich występowania, otrzymywania, właściwości oraz zagrożeń jakie one stwarzają, a także korzyści, jakich dostarczają. Do związków organicznych zaliczane są te substancje, które zawierają atom lub atomy węgla, z pewnymi wyjątkami (szczegóły w książce). Szacunkowo, liczba znanych związków organicznych sięga kilkudziesięciu...
-
Organic light emitting devices
PublikacjaW pracy przedstawiono podstawowe procesy fizyczne zachodzące w organicznych emiterach elektroluminescencyjnych oraz parametry techniczne tego typu układów.
-
Charakterystyka frakcji oleju palmowego otrzymanych na drodze wielostopniowej krystalizacji
PublikacjaPrzeprowadzono wielostopniową frakcjonowaną krystalizację oleju palmowego z acetonu. Stosując temperatury krystalizacji od 25 do 0C, otrzymano siedem frakcji znacznie różniących się budową chemiczną i właściwościami fizycznymi. We frakcjach oznaczono skład kwasów tłuszczowych metodą GLC oraz zawartość triacylogliceroli metodą HPLC. Zbadano też właściwości fizyczne otrzymanych frakcji. Oznaczono zawartości fazy stałej metodą pulsacyjnego...
-
Szpital -- forma i funkcja
PublikacjaForma architektoniczna obiektów służby zdrowia, zwłaszcza szpitali, zdeterminowana jest funkcją. Powiązania między działami szpitala, technologia medyczna, wyposażenie techniczne i instalacyjne, konstrukcja budynku wynikają bezpośrednio z przyjętego układu funkcjonalnego i w znaczący sposób wpływają na rozwiązania formalne i estetyczne. Istotnym elementem prawidłowego funkcjonowania szpitala jest układ komunikacji wewnętrznej,...
-
Stymulacyjna funkcja podatku dochodowego
PublikacjaW opracowaniu podjęto próbę opisania i usystematyzowania wiedzy na temat systemu ulg i zwolnień podatkowych stosowanych w Polsce. Autor przedstawia m.in. historię i ewolucję systemu podatkowego w Polsce, począwszy od roku 1989, tłumacząc przy tym rolę państwa. Omówione zostały też trendy i kierunki rozwoju podatków dochodowych. W książce znajdują się informacje na temat istoty i funkcji podatków, ze szczególnym uwzględnieniem stymulacyjnej...
-
Konwersja komunalnych osadów ściekowych w nawóz organiczny w systemach trzcinowych
PublikacjaDla małych i średnich oczyszczalni ścieków ciekawą alternatywą może być metoda wykorzystująca systemy trzcinowe do jednoczesnego odwadniania i stabilizacji osadów. Metoda ta jest powszechnie znana i wykorzystywana w wielu krajach europejskich, np. we Francji, w Dani, a także w Szwecji, Norwegii, Hiszpanii i we Włoszech. W Polsce, w skali technicznej, systemy trzcinowe pracują m.in. na terenie konwencjonalnej oczyszczalni ścieków...
-
Funkcja mieszkaniowa w strukturach poprzemysłowych
Publikacja -
Fortyfikacje Gdańska jako atrakcja turystyczna
PublikacjaW artykule przedstawiono fortyfikacje Gdańska i ich stopień wykorzystania do celów turystycznych.Historyczne fortyfikacje Gdańska w coraz większym stopniu wykorzystywane są jako atrakcje turystyczne. W ostatnich kilku latach można zaobserwować wzrost zainteresowania nimi i jednocześnie coraz lepsze ich przystosowanie do ruchu turystycznego. Dotyczy to fortyfikacji powstałych od średniowiecza, aż do początków XX w.
-
Public relations jako funkcja zarządzania.
PublikacjaArtykuł w książce.Artykuł pokazuje ważną rolę działań public relations w każdym przedsiębiorstwie/organizacji, sytuując te działania w sferze zarządzania. artykułm pokazuje strategiczną funkcję działań PR, jako prac związanych z kreowaniem - komunikowaniem dobrej reputacji, opinii.
-
Stabilność systemu zasilania trakcji elektrycznej
PublikacjaW referacie przedstawiono wybrane problemy podatności trakcyjnego systemu zasilania na występowanie oscylacji prądów i napięć. Oscylacje te są uzależnione od elementów LC, (m.in. filtrów podstacji, filtrów pojazdów) oraz algorytmów sterowania napędów. Przeprowadzono analizę systemu zasilania trakcji elektrycznej pod kątem stabilności w zależności od jego parametrów elektrycznych. Uwzględniono różne możliwe konfiguracje układu dla...
-
Funkcja mieszkaniowa w strukturach poprzemysłowych
PublikacjaArtykuł omawia współczesne rozwiązania architektoniczne lokalizacji funkcji mieszkaniowej w strukturach poprzemysłowych.
-
Wpływ strącania wstępnego polimerem organicznym na szybkość denitryfikacji
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki badań nad wpływem strącania wstępnego zanieczyszczeń ze ścieków surowych z Oczyszczalni „Dębogórze” k. Gdyni polimerem organicznym Cofloc firmy Atana na szybkość procesu denitryfikacji. Przeanalizowano efektywność usuwania związków organicznych ze ścieków surowych w procesie koagulacji, jak również przeprowadzono serię testów dwufazowych w celu wyznaczenia szybkości denitryfikacji w temperaturze...
-
Problem obecności szkła przy zagospodarowaniu frakcji biologicznej odpadów komunalnych
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań morfologii odpadów komunalnych zmieszanych i bio-frakcji. Uwzględniono udział frakcji organicznej, nieorganicznej oraz szkła. Omówiono uwarunkowania zagospodarowania kompostu z odpadów komunalnych, pod kątem obecności stłuczki szklanej.
-
Związki organiczne, ich źródła emisji i wpływ na jakość powietrza wewnętrznego
PublikacjaCałkowite wyeliminowanie związków organicznych z powietrza wewnętrznego jest niemożliwe. Z tego powodu oprócz prognozowana poziomu stężeń analitów z grupy lotnych związków organicznych na podstawie znajomości parametrów kształtujących jakość powietrza wewnętrznego konieczna jest również kontrola poziomu stężeń tych związków w powietrzu wewnętrznym. Scharakteryzowanie składu chemicznego zanieczyszczeń powietrza wewnętrznego oraz...
-
Lotne związki organiczne w wodzie - występowanie oraz metody izolacji i oznaczania
PublikacjaOpisano źródła zanieczyszczeń wody powierzchniowej i wody do picia lotnymi związkami organicznymi w tym: lotnymi związkami fluorowcoorganicznymi i ropopochodnymi a także zagrożenia jakie stwarzają te związki oraz metody ich izolacji i oznaczania. Przedstawiono schemat technik izolacji i oznaczania końcowego. Opisano m.in: metodę wykorzystującą bezpośrednie dozowanie próbki wody do kapilarnej kolumny chromatograficznej oraz metody...
-
Mapa rozwoju dyscypliny Elektrotechnika : Trakcja elektryczna i napęd elektryczny pojazdów
PublikacjaW rozdz. 2.5 omówiono rolę strategiczną trakcji elektrycznej, trakcję sieciową i autonomiczną oraz preferowane kierunki badań w Polsce.
-
WPŁYW FRAKCJI C IEKŁEJ POFERMENTU NA PROCES MEZOFILOWEJ FERMENTACJI METANOWEJ
PublikacjaBadano wpływ zawrotu frakcji ciekłej pofermentu na przebieg procesu fermentacji mezofilowej w bioreaktorach laboratoryjnych o pojemności całkowitej 10 dm3 w procesie quasi-ciągłym. Ba-dania prowadzono jednocześnie w dwu bliźniaczych reaktorach, z których pierwszy (R1) pełnił rolę układu referencyjnego a do drugiego (R2) podawano biomasę zawierającą frakcję ciekłą pofermentu. W trakcie prowadzonych badań nie zauważono istotnego...
-
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), Polichlorowane bifenyle (PCB), Lotne związki organiczne (VOC),Pestycydy.
PublikacjaW raporcie (2 wersje językowe) przedstawiono wyniki badań dorzecza rzeki Odry w ramach Międzynarodowego Programu Badań Odry (IOP) realizowanego w okresie 1997-2000 przez 12 jednostek badawczych z Polski i Niemiec. Badania były finansowane przez Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań oraz Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej. Badaniom poddawano próbki wody, osadów dennych oraz zawiesiny pobierane w trakcie 8 kampanii...