Filters
total: 1187
filtered: 387
-
Catalog
Chosen catalog filters
Search results for: projektowanie pojazdow podwodnych,
-
Postępy Akustyki // Advances in Acoustics rozdział: Doskonalenie metod detekcji i śledzenia ruchu obiektów podwodnych pasywnym sonarem dalekiego zasięgu z holowaną liniową anteną
PublicationDalekosiężne pasywne sonary z długimi holowanymi antenami są obecnie najlepszymi systemami do wykrywania obecności i określania namiarów na współczesne, ciche okręty podwodne. Dlatego są stosowane zarówno na dużych okrętach nawodnych jak i podwodnych mimo niewygód przy ich rozwijaniu, holowaniu i zwijaniu a także mimo zawiłości oraz niejednoznaczności wskazań (tylko namiary na cel - bez rozróżnienia lewej i prawej burty oraz brak...
-
Wystawa wirtualna efektów pracy studentów w sem. 2. na przedmiocie Projektowanie Architektoniczne.
PublicationWystawa wirtualna efektów pracy studentów w sem. 2. na przedmiocie Projektowanie Architektoniczne. Wystawa została wykonana przez prowadzących, w ścisłej kooperacji ze studentami (którzy byli odpowiedzialni za właściwą prezentację swojej pracy semestralnej w stworzonej przestrzeni wirtualnej Holu Głównego Politechniki Gdaskiej) przy pomocy oprogramowania SketchUp oraz ShapeSpark. Do stycznia 2021 wystawę wirtualną “zwiedziło”...
-
Projektowanie wiedzy. Relacyjne bazy danych (ISBN 978-83-7348-702-4)
PublicationZałożeniem podręcznika Projektowanie wiedzy – relacyjne bazy danych jest kształtowanie praktycznych umiejętności opartych na wiedzy z zakresu tworzenia relacyjnych baz danych z wykorzystaniem narzędzi Microsoft Access. Książka zawiera zestawy ćwiczeń i zadań wraz z rozwiązaniami, które umożliwiają skuteczną naukę prawidłowego tworzenia modelu danych. Opracowanie wyróżnia się na tle innych prac bardzo szczegółowym i dokładnym...
-
Zrównoważony rozwój i projektowanie ekologiczne
PublicationPrzybliżono sprawy ekologicznego projektowania jako ważnego czynnika zrównoważonego rozwoju w budownictwie USA.
-
Witruwiańska triada a projektowanie parametryczno/algorytmiczne
PublicationOpracowanie podejmuje zagadnienie aktualności przesłania Witruwiusza dotyczącego trwałości, użyteczności i piękna w odniesieniu do architektury tworzonej za pomocą cyfrowej metody projektowania - parametryczno/algorytmicznej, którą cechuje integracja projektu architektonicznego, konstrukcyjnego, produkcji i montażu w jeden ciągły proces. Autorka podając krótką charakterystykę metody i przykłady realizacji przedstawia możliwą reinterpretację...
-
Projektowanie technologii wzmocnień nawierzchni ulic
PublicationMetody obliczania obciążenia dróg ruchem.Ocena stanu istniejącej nawierzchni. Przyjęcie technologii napraw ulic. Obliczenia wzmocnień konstrukcji nawierzchni.
-
Elementy blachownicowe : wprowadzenie. Projektowanie żeber
PublicationRozdział 6 książki dotyczy zagadnień projektowania blachownic zgodnie z eurokodem PN-EN 1993-1-5. Rozdział 6.1. zawiera podstawowe terminy i definicje ze szczególnym uwzględnieniem efektu szerokiego pasa oraz przedstawia podstawowe założenia leżące u podstaw nośności nadkrytycznej płyt. Rozdział 6.4. dotyczy projektowania żeber w blachownicach. Przykład III przedstawia procedurę wymiarowania parterowego budynku halowego o konstrukcji...
-
Wróżenie ze ścieków. Projektowanie kanalizacji.
PublicationZmienione zasady projektowania kanalizacji sanitarnej jako knsekwencja zmian zużycia wody i odpływu ścieków. aktualizacja wskaźników projektowych w konsekwencji aktualnej wytycznej ATV A118 (edycja 1999).
-
Projektowanie zbiornika na nieczystości ciekłe
PublicationW artykule przedstawiono proces projektowania zbiornika podziemnego na nieczystości ciekłe o pojemności ok. 10 m3 posadowionego na gruntach niespoistych (sypkich). Porównano wartości sił wewnętrznych w przypadku skrajnie różnych warunków gruntowych: piasku drobnego o ID = 0,2 oraz żwiru o I D = 0,7. Dodatkowo przeanalizowano wpływ modelu obliczeniowego podłoża na wyniki sił wewnętrznych. Opisano procedurę normową pozwalającą na...
-
Projektowanie modelu doskonalenia łańcucha logistycznego
PublicationW artykule do zaprojektowania modelu doskonalenia łańcucha logistycznego wykorzystano koncepcję modeli biznesowych opracowanych przez A.Osterwaldera, Y.Pigneura, L.Bossidego i R.Charana. Zaproponowany model biznesu uwzględnia komponenty takie jak: otoczenie, infrastruktura, strategia, przewaga konkurencyjna i taktyka operacyjna.
-
Projektowanie przestrzenne w nowej rzeczywistości
PublicationProblemy zmian zasad planowania zagospodarowania przestrzennego w aspekcie powtarzających się zjawisk powodziowych. Zmiany prawa wodnego, zmiana sposobu podejścia do zagadnienia. Konieczność zasadniczych zmian w planowaniu przestrzennym, w jego wszystkich fazach.
-
Projektowanie drzwi przeciwpożarowych - propozycja metody
PublicationW artykule opisano propozycję projektowania jednoskrzydło- wych drzwi przeciwpożarowych w oparciu o normy PN-EN 1363 oraz PN-EN 1634. Wykorzystano podstawowe równania przenikania ciepła, wynikające z prawa Pecleta, dotyczącego tego rodzaju przenoszenia ciepła. Zaprezentowano wyniki badań statystycznych zebranych na podstawie przeprowadzonych badań ogniowych w certyfikowanych laboratoriach.
-
Generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statku
PublicationOmówiono automatyczne generowanie modeli symulacyjnych na potrzeby systemu ekspertowego wspomagającego projektowanie układów automatyki statków. Na podstawie przyjętych założeń projektowych system ekspertowy zleca badania wybranych struktur podsystemów elektroenergetycznych statków. Aplikacja symulacyjna pobiera z biblioteki modele matematyczne elementów składowych struktur, a następnie zestawia modele symulacyjne, wykonuje badania...
-
Projektowanie sieci komórkowej z wykorzystaniem zasobów radiowych systemu UMTS
PublicationCelem pracy było więc opracowanie metod analitycznych i przeprowadzenie ich badań, aby zapewnić racjonalne projektowanie sieci komórkowej systemu UMTS, pozwalające na lepsze wykorzystanie zasobów radiowych, poprzez wprowadzenie mechanizmów przenoszenia pojemności i uzyskanie zwiększenia stopnia dostępności do usług. Badania symulacyjne, ukazujące uwarunkowania i sposoby przenoszenia pojemności oraz uzyskiwane wyniki, zostały zilustrowane...
-
Projektowanie filtrów ułamkowo-opóźniających metodą okien
PublicationW pracy przedstawiono problematykę projektowania filtrów ułamkowo-opóźniających metodą okien. W projektowaniu filtrów ułamkowo-opóźniających tą metodą można wyróżnić dwa główne podejściaprojektowe: z użyciem okna symetrycznego oraz z użyciem okna offsetowanego. Zastosowanie okien symetrycznych pozwala uzyskać bardzo dobre wyniki. Umożliwia nawet uzyskanie filtrów optymalnychbądź prawie optymalnych w sensie różnych kryteriów optymalizacji....
-
Projektowanie i potrzeby cyklu życiowego infrastruktury.
PublicationW artykule podkreślono, że w budownictwie intelekt inżyniera musi się dziś mierzyć z różnymi potrzebami zrównoważonego rozwoju i dlatego winien korzystać nie tylko z wiedzy czysto technicznej ale mieć swoje źródła również poza nią.
-
Projektowanie procesów technologicznych w warunkach szczególnych
PublicationW referacie przedstawiono sposób projektowania procesów technologicznych w warunkach szczególnych (np.w wyniku katastrof) na przykładzie naprawy totów. Nowym elementem takiego systemu jest algorytm generowania zakłóceń, który pozwala na zakłócanie losowo wybranych czynności. Opracowana metoda umożliwia również prowadzenie symulacji zakłóceń spowodowanych naprawą torów w warunkach niepewności.
-
Projektowanie kontrolek ActiveX za pomocą ATL
PublicationW artykule przedstawiono zasady projektowania komponentów ActiveX z wykorzystaniem szablonów Active Template Library. Opisano narzędzie wspomagające edycję kodu: kreator ATL COM AppWizard oraz kreator ATL Object Wizard. Porównano zalety i wady podejścia bazującego na szablonach ATL względem podejścia wykorzystującego klasy MFC.
-
Projektowanie platform roboczych z zastosowaniem geosyntetyków
PublicationW artykule omówiono problem platform roboczych. Na wstępie przestawiono wykorzystanie platform roboczych w budownictwie oraz ich wykonawstwo. W dalszej części przyjrzano się problemowi projektowania platform roboczych - ogólne podejście i dostępne metody obliczeniowe.
-
Jakość usług interaktywnych: projektowanie, ocena, doskonalenie
PublicationW publikacji poddano analizie główne koncepcje jakości usług on-line, zorientowane na następujące cele: jakość techniczno-funkcjonalna, interakcja użytkownik-system, doświadczenie użytkownika (User Experience), satysfakcja klienta oraz budowa relacji i lojalności klienta. Omówiono związek tych koncepcji z pięcioma perspektywami projektowymi jako środkami realizacji wspomnianych celów jakościowych. Przeanalizowano istotę i zawartość...
-
Projektowanie nasypów z geosyntetycznym zbrojeniem nadpalowym
PublicationW artykule przedstawiono ogólne zasady projektowania nasypów drogowych ze wzmocnień geosyntetycznych podstawy na słabym podłożu gruntowym, posadowionych na pionowych elementach nośnych. Szczególną uwagę zwrócono na mechanizm pracy zbrojenia nadpalowego i rozbieżności w wymiarowaniu zbrojenia geosyntetycznego związane z modelami przyjmowanymi do obliczeń.
-
Ośrodki Leczenia Uzależnień - Programowanie i Projektowanie
PublicationProblematyka projektowania i programowania współczesnych ośrodków leczenia uzależnień jest wyzwaniem dla architektów. Nastał właściwy czas dla powstawania nowych, w pełni skutecznych, funkcjonalnie dopracowanych modelowych ośrodków leczenia i opieki nad osobami uzależnionymi. W związku z tym w niniejszym rozdziale zawarto opis zarysu modelowych koncepcji ośrodków leczenia uzależnień oraz zaprezentowano dwa przykłady projektów magisterskich...
-
Filtry cyfrowe ułamkowoopóźniające - projektowanie metodą okien
PublicationMonografia jest poświęcona projektowaniu cyfrowych filtrów ułamkowoopóźniających typu FIR metodą okien. Wyróżniono tu dwie modyfikacje klasycznej metody okien: metodę okien symetrycznych z dodatkową korekcją wzmocnienia filtru oraz metodę okien przesuwanych, w której okno używane w projektowaniu jest próbkowane z przesunięciem równym opóźnieniu efektywnemu projektowanego filtru. Wspólną cechą obydwu podejść jest wykorzystanie symetrycznego...
-
Projektowanie gniazd produkcyjnych w zarządzaniu operacyjnym
PublicationReferat stanowi wprowadzenie teoretyczne do oceny możliwości projektowania gniazd produkcyjnych w oparciu o zadane parametry wejściowe w celu optymalizacji danych wyjściowych. W artykule zaprezentowano propozycje elementów które należy uwzględnić jako czynniki wejściowe podczas tworzenia matematycznego modelu optymalizacji.
-
Projektowanie uniwersalne - równość praw poprzez dostępność
PublicationRozdział poświęcony został analizie Konwencji ONZ o Prawach Osób Niepełnosprawnych w zakresie dostępności środowiska zabudowanego. Omówiono horyzont legislacji prawnej (międzynarodowej i krajowej) poświęconej wyrównywaniu szans osób z niepełnosprawnością oraz projektowania uniwersalnego. Przedstawiono wyniki badań nad dostępnością obiektów użyteczności publicznej do potrzeb osób z ograniczoną mobilnością i percepcją. W części końcowej...
-
Projektowanie platform roboczych z zastosowaniem geosyntetyków
PublicationW artykule omówiono problem platform roboczych. Na wstępie przestawiono wykorzystanie platform roboczych w budownictwie oraz ich wykonawstwo. W dalszej części przyjrzano się problemowi projektowania platform roboczych – ogólne podejście i dostępne metody obliczeniowe.
-
Projektowanie uniwersalne w praktyce procesów rewitalizacji
PublicationW Ustawie o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. po raz pierwszy w Polsce w akcie prawnym wprowadzono konieczność stosowania zasad projektowania uniwersalnego (art. 3 ust 2 pkt 3). Praktyka realizacji procesów inwestycyjnych na obszarach kryzysowych ukazuje, że wymagania wskazane w Ustawie nie są w sposób należyty realizowane. Procesy rewitalizacyjne wymagają zwrócenia uwagi na podniesienie jakości życia mieszkańców. W...
-
Projektowanie budynków użyteczności publicznej narażonych na ataki terrorystyczne z wykorzystaniem systemu ochrony pasywnej
PublicationW artykule przedstawiono projektowanie systemów ochrony pasywnej w budynkach użyteczności publicznej, które mogą posłużyć jako przykład i stanowić podstawę do dalszych założeń przy projektowaniu budynków narażonych na obciążenie wybuchem spowodowanym przez ataki terrorystyczne. W pracy przeprowadzono symulacje numeryczne na przykładzie ściany budynku użyteczności publicznej wykonanego w technologii żelbetowej. Obliczenia wykonano...
-
Projektowanie i budowa elektroenergetycznych linii kablowych w aspekcie założeń nowelizowanej normy pn-76/e-05125.
PublicationCelem niniejszego referatu jest próba odpowiedzi na najczęstsze uwagi i opinie otrzymane w wyniku dyskusji nad nowelizowaną normą PN-76/E-05125 " Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa. " oraz na uwagi wynikające z analizy rozwiązań stosowanych w praktyce i prezentowanych na konferencjach krajowych z zakresu techniki kablowej.W dalszej części referatu w skróconej formie przedstawiono...
-
Analysis and design of a polarizer rotator system
PublicationW artykule przedstawiono metodę analizy wielosekcyjnego polaryzatora złożonego z periodycznych szyków obiektów cylindrycznych. W celu analizy badanej struktury zastosowano metodę pełnofalową opartą na metodzie dopasowania rodzajów. Opracowany algorytm został zweryfikowany poprzez porównanie uzyskanych wyników z wynikami otrzymanymi z przybliżonego modelu transmisyjnego oraz z własnymi pomiarami wykonanego prototypu.
-
Projektowanie niwelety toru w procesie jego regulacji
PublicationOd dokładnego położenia toru w płaszczyźnie pionowej i poziomej zależy w dużym stopniu przebieg procesów jego degradacji, koszty utrzymaniai komfort jazdy. Przedstawiono metodę opracowania projektu niwelety toru kolejowego na podstawie pomierzonych nierówności pionowych.
-
Projektowanie stalowych konstrukcji prętowych wg Eurokodu 3.
PublicationW pracy przedsawiono wybrane zagadnienia z Eurocodu 3 dotyczące projektowania układów prętowych oraz projektowania węzłów.Omówiono stosowane modele obliczeniowe oraz metody analizy globalnej konstrukcji. Przedstawiono klasyfikację układów prętowych z uwagi na stateczność jak również klasyfikację węzłów z uwagi na sztywność obrotowa i nośność. Szczególowo omówiono zagadnienie projektowania węzłów podatnych
-
Instalacje wodociągowe i kanalizacyjne. Projektowanie - wykonawstwo - eksploatacja.
PublicationOmówiono specjalistyczną konferencję dotyczącą instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych. Przedstawiono problemy, które zdominowały zagadnienie. Szczególny problem to brak racjonalnego podejścia do zagadnienia oraz podstawowych umiejętności inżynierskich.
-
Projektowanie - pomostem między teorią i praktyką inżynierską.
PublicationW artykule promuje się proces projektowania jako pośrednie ogniwo między teorią a praktyką inżynierską.
-
Projektowanie filtrów IIR przy zastosowaniu algorytmu ewolucyjnego
PublicationW pracy zaprezentowano metodę projektowania filtrów cyfrowych IIR (InfiniteImpulse Response) przy wykorzystaniu algorytmu ewolucyjnego w dwóch wariantach. W pierwszym projektowane są filtry w taki sposób, aby ich charakterystyki amplitudowe spełniały postawione założenia. W drugim wariancie przedstawiono możliwość polepszenia charakterystyk fazowych filtrów IIR. Otrzymane rezultaty są porównane z wynikami otrzymanymi podczas projektowania...
-
Projektowanie akustyczne pomieszczeń w świetle prawa budowlanego.
PublicationDokonano przeglądu polskiego prawa budowlanego pod kątem przepisów dotyczących akustycznego projektowania pomieszczeń. Stwierdzono, że w odróżnieniu od ochrony budynków przed hałasem, znajdującej mocne oparcie w przepisach, brak jest uregulowań formalnych w zakresie akustyki wnętrz.
-
Projektowanie i diagnostyka wentylacji grawitacyjnej. Wybrane problemy
PublicationPublikacja o charakterze monograficznym stanowi studium przypadku usterek wentylacji grawitacyjnej. Opisano w niej następstawa realizacji tego typu wentylacji z pominięciem zasad wiedzy technicznej, wynikające z błędów i niedociągnięć zarówno projektowych, jak również wykonawczych. Omówiono koncepcje rozwiązań projektowych naprawy występujących usterek rozumianych jako brak sprwności wentylacji technicznej oraz uszkodzenia trzonów...
-
Projektowanie geotechniczne przyczółków z gruntu zbrojonego geosyntetykami
PublicationOgólne zasady projektowania konstrukcji oporowych z gruntu zbrojonego. Specyfika projektowania przyczółków. Wymiarowanie zbrojenia geosyntetycznego według EBGEO 2010. Zalecenia BS 8006 dotyczące doboru zbrojenia geosyntetycznego. Podsumowanie.
-
Projektowanie usług z wykorzystaniem koncepcji design - thinking
PublicationW niniejszym opracowaniu autorzy zaprezentowali uwarunkowania dotyczące projektowania usług z wykorzystaniem koncepcji design-thinking. W tym celu przybliżono specyficzne cechy działalności usługowej wraz z podstawami realizacji przedsiewzięć opartych na myśleniu projektowym. Wskazano także podstawowe korzyści jakie wynikają z wdrożenia metody, w szczególności aspekt kreatywnego myślenia generującego nowe usługi dla odbiorców.
-
Projektowanie układów ramowych z zastosowaniem analizy wrażliwości
PublicationW pracy przedstawiono przykład projektowania układów ramowych z zastosowaniem analizy wrażliwości. Rozważane układy ramowe rozwiązano autorskim programem napisanym w środowisku MATLAB, metodą elementów skończonych. Badano wpływ zmiany modułu Younga oraz wpływ zmiany wielkości przekroju poprzecznego na wybrane przemieszczenia ramy. Przedstawiono wyniki dla analizy wrażliwości jedno i wieloparametrycznej.
-
PROJEKTOWANIE GRAFICZNEGO INTERFEJSU UŻYTKOWNIKA DLA OSÓB STARSZYCH
Publication: W artykule opisano zagadnienia dotyczące tworzenia optymalnego interfejsu użytkownika przeznaczonego dla osób starszych i przewlekle chorych.
-
Wspomagane komputerowo projektowanie oświetlenia elektrycznego drogi rowerowej
PublicationW artykule przedstawiono problemy projektowania energooszczędnego oświetlenia elektrycznego drogi rowerowej. Rozpatrzono trzy warianty oświetlenia: pierwszy - z lampami sodowymi wysokoprężnymi, drugi - z lampami sodowymi niskoprężnymi, trzeci - z lampami diodowymi. W obliczeniach oświetleniowych wykorzystano programy komputerowe DIALux i Excel.
-
Projektowanie systemów informatycznych z wykorzystaniem języka korzyści
PublicationCelem rozdziału jest prezentacja możliwości zastosowania języka korzyści zamiast języka wymagań w projektowaniu systemów informatycznych. W części pierwszej został przedstawiony problem złożoności wymagań pozyskiwanych od klienta. Scharakteryzowano podstawowe pojęcia: inżynierii wymagań i języka wymagań oraz wskazano na ich znaczenie. W części drugiej przedstawiono koncepcję języka korzyści. Omówiono język korzyści z punktu widzenia...
-
Logistyka robót budowlanych. Projektowanie i realizacja zgodne z systemem zarządzania jakością ISO 9000
PublicationProjektowanie i zarządzanie w budownictwie dotyczy nie tylko samej realizacji określonego obiektu inżynierskiego, ale jest też ściśle związane z planowaniem logistycznym. Logistyka przedsięwzięcia budowlanego polega na zaprojektowaniu m.in. placu budowy, planu transportu zamówień oraz sposobu przemieszczania na terenie budowy zarówno pojazdów, materiałów, jak i pracowników. W artykule przedstawiono ideę systemu zarządzania jakością...
-
Porównanie klasycznych i ewolucyjnych metod projektowanie dyfuzorów akustycznych w warunkach odsłuchowych symulowanych metodą FDTD
PublicationW niniejszym rozdzaiel przedstawione zostanie porównanie dwóch podejść do projektowania dyfuzorów akustycznych. Pierwsze z nich bazuje na klasycznych założeniach dotyczących wykorzystywania sekwewncji pseudolosowych. Drugie z nich wykorzystuje automatyczne podejście bazujące na wykorzystaniu algorytmów genetycznych. Porównanie takie pozwala na określenie zalet i wad podejśc klasycznych oraz podejśc bazujących na zastosowaniu algorytmu...
-
Non linear identification of underwater vehicles. W: [CD-ROM] Conference Proceedings. The 29th Israel Conference on Mechanical Engineering. May 12-13, 2003 Haifa, Israel. Haifa: Technion - Israel Inst. Technol.**2003[B8] s. 1-8, 5 rys. bibliogr. 7 poz. Nieliniowa identyfikacja pojazdów podwodnych.
PublicationArtykuł dotyczy identyfikacji nieliniowych modeli pojazdów podwodnych o wie-lu zmiennych. Zaproponowana metoda działa w obszarze czasu rzeczywistego imoże być stosowana do nieliniowych modeli, które są liniowe w części doty-czącej nieznanego wektora parametrów. W celu poradzenia sobie z parametramizmieniającymi się w czasie, zastosowano rekursyjną wersję algorytmu identy-fikacji. Po krótkim opisie matematycznych podstaw...
-
Pale i fundamenty palowe, projektowanie i realizacja wzmocnień
PublicationPrzedstawiono metody wzmacniania pali pojedynczych i fundamentów palowych stosowane w Europie i na świecie. Omówiono kilkanaście przykładów realizacji wzmocnień podstaw pali, pobocznicy pali oraz całych fundamentów palowych ze szczególnym podkreśleniem metody iniekcji pod podstawy pali opracowanej w Katedrze Geotechniki Politechniki Gdańskiej.
-
Projektowanie tras tramwajowych przy wykorzystaniu mobilnych pomiarów satelitarnych
Publication -
Kontrolki ActiveX - Projektowanie kontrolek ActiveX wykorzystujących klasy MFC
PublicationPrzedstawiono środowisko edycyjne MFC ActiveX ControlWizard do projektowania komponentów ActiveX. Opisano zasady wizualizacji kontrolek, metody przekazywania właściwości do kontrolek oraz podano instruktaż pisania własnych funkcji i procedur obsługi zdarzeń w ramach komponentu ActiveX. Wszystkie etapy projektowania zilustrowano przykładami.
-
Projektowanie gier komputerowych z wykorzystaniem Unreal Development Kit
PublicationW pracy przedstawiono pakiet narzędziowy Unreal Development Kit (UDK) umożliwiający tworzenie gier w oparciu o silnik Unreal Engine 3 (UE3). Silnik ten umożliwia tworzenie wieloplatformowych, zaawansowanych graficznie gier praktycznie dowolnego typu. UDK jest zasadniczo kompletnym środowiskiem wytwarzania gier oferując rozmaite narzędzia modelowania poziomów, w tym: edytor brył geometrycznych, siatek obiektów i terenu, bibliotekę...