Search
Filters
total: 939
filtered: 783
-
Catalog
- Publications 783 available results
- Journals 2 available results
- People 32 available results
- Inventions 1 available results
- Projects 9 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 2 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 37 available results
- Events 12 available results
- Offers 1 available results
- Open Research Data 57 available results
Chosen catalog filters
Search results for: odwzorowania lokalne
-
Czy lokalne wgniecenie poszycia dennego małego zbiornikowca mogło być przyczyną lokalnego pęknięcia tego poszycia?
PublicationPrzeanalizowano przyczyny pęknięcia i wycieku ładunku. Na podstawie badań i ich analizy stwierdzono z dużym stopniem prawdopodobieństwa, że odkształcenie (wgniecenie), powstałe wskutek lokalnego obciążenia o charakterze statycznym bądź udarowym, nie było przyczyną bezpośrednią pęknięcia, które nie miało charakteru zniszczenia dorażnego.
-
Odwzorowania międzyontologiczne w algebrze konglomeratów
PublicationModularyzacja i integracja ontologii to dziedziny, które w ostatnim okresie są obiektem intensywnego rozwoju. Rozwój nowych idei spowodował konieczność wprowadzenia ich systematyzacji i klasyfikacji. W niniejszym artykule przeanalizowano możliwość wyrażenia odwzorowań i złączeń za pomocą algebry konglomeratów oraz przedyskutowano możliwość wykorzystania roli algebry jako ujednoliconego medium opisu metod integracji i modularyzacji.
-
Strategia wybranych strategii rozwoju lokalnego a założenia teoretyczne. Gospodarka lokalna w teorii i praktyce.
PublicationArtykuł prezentuje badania na temat strategii rozwoju lokalnego gmin województwa pomorskiego.
-
Procedury odwzorowania i łączenia ontologii dziedzinowych
PublicationW trakcie prac nad rozprawą opracowano oryginalną metodę integracji ontologii na podstawie analizy leksykalnej jej elementów. Zaproponowany algorytm został zaimplementowany w postaci biblioteki w języku Java oraz włączony do systemu OCS. Opracowano również procedury i narzędzia pomocnicze wspierające proces integracji wiedzy, w tym autorską bibliotekę wizualizacji ontologii SOVA.Zaprojektowano i zaimplementowano ontologię bezpieczeństwa...
-
Referendum jako wyznacznik modelu demokracji lokalnej (ze szczególnym uw zględnieniem referendum lokalnego w Stanach Zjednoczonych Ameryki)
Publication -
Bilansowanie lokalne w systemie elektroenergetycznym
PublicationWprowadzenie rozliczeń rynkowych w handlu energią elektryczną wymusiło nowe podejście do krótkookresowego bilansowania energii w systemie elektroenergetycznym. Dla sprawnego funkcjonowania handlu energią, konieczne było wprowadzenie Rynku Bilansującego, łączącego realizację zadań technicznych i handlowych. Obecnie bilansowanie systemu rozwiązywane jest ogólnosystemowo. Decentralizacja procesu wytwarzania energii, rozwój niespokojnych...
-
Analiza błędów odwzorowania szczegółów konstrukcyjnych modeli wykonanych metodą SLA
PublicationW niniejszej pracy przedstawiono analizę dokładności odwzorowania elementów konstrukcyjnych modelu CAD podczas jego wytwarzania metodą SLA. W procesie wykonywania modelu wiele czynników wpływa na dokładność jego wykonania jak i na jakość odwzorowania szczegółów. Omówiono proces przebiegu deformacji jak i przedstawiono wyniki badań.
-
Wykorzystanie strumienia danych z odwzorowania powierzchni do oceny zużycia
PublicationWażnym zagadnieniem w badaniach tribologicznych jest poznanie zużywania się materiałów. Przedstawiono oryginalną, skuteczną metodę wyznaczania liniowej i powierzchniowej miary zużycia na podstawie analizy wejściowego strumienia danych reprezentującego geometryczne odwzorowanie powierzchni zużywanej próbki. Przedstawiono algorytm oraz krótki opis działania i możliwości programów komputerowych.
-
ASYNCHRONICZNY MULTILATERACYJNY SYSTEM DOZOROWANIA OBSZAROWEGO
PublicationW artykule przedstawiono nową metodę lokalizowania samolotów w multilateracyjnych systemach dozorowania obszarowego WAM (Wide Area Multilateration). Metoda ta, nazwana AWAM (Asynchronous Wide Area Multilateration), umożliwia estymację położenia samolotu bez znajomości różnicy w rytmie pracy RTD (Relative Time Difference) pomiędzy stacjami naziemnymi (sensorami). Metoda AWAM znacząco upraszcza proces lokalizowania samolotów w rzeczywistych...
-
Wpływ sposobu odwzorowania pojazdu szynowego na odpowiedź dynamiczną przęsła mostowego
PublicationW pracy przedstawiono rezultaty analiz numerycznych oraz badań eksploatacyjnych dwóch przęseł mostowych wymuszonych ruchomym pojazdem szynowym. Pojazd odwzorowano za pomocą czterech modeli uproszczonych: strumienia sił skupionych, strumienia mas skupionych oraz strumieni oscylatorów jedno- i dwumasowych. Analizy numeryczne wykonano przy wykorzystaniu MES. Potrzebne parametry dynamiczne wyznaczono na podstawie wyników identyfikacji...
-
Analiza rozpływu ciepła generowanego przez lokalne źródło
PublicationW pracy przedstawiono teoretyczną analizę rozpływu ciepła generowanego przez lokalne źródło. Odbiór ciepła od źródła powodowany jest przepływem warstwy cieczy po jego powierzchni.
-
Wirtualne sieci lokalne w środowisku sieci IPv6.
PublicationZaprezentowane jest nowe spojrzenie na wirtualne sieci prywatne z perspekty-wy rozwiązań standardowo oferowanych przez rozinę protokołów IPv6. Omówionyjest przegląd rozwiązań VPN w środowisku sieci IPv6 ze szczególnym uwzględ-nieniem standardowo oferowanych z nową wersją stosu sieciowego IP.
-
Wprowadzenie. Przestrzenie demokracji lokalnej
PublicationArtykuł dotyczy kwestii wykorzystania nowych inwestycji publicznych dla kształtowania nowej warstwy tożsamości lokalnej w miastach polskich. Wskazuje na powiązanie pomiędzy partycypacja społeczną w planowaniu a wzmocnieniem identyfikacji społecznej z miejscem zamieszkania, jako waznym potencjałem rozwojowym miasta.
-
Odwzorowanie zabudowy w obliczeniach zalewów powodziowych na obszarach miejskich
PublicationW ostatnich latach zauważa się coraz większe zainteresowanie stosowaniem dwuwymiarowych modeli ruchu wody do symulacji przepływu powierzchniowego w obszarach zurbanizowanych. W tego typu modelach istotnym problemem jest sposób odwzorowania zabudowy w obliczeniach. W pracy przedstawiono dwie metody reprezentacji budynków w numerycznych modelach zlewni miejskiej wraz z przykładowymi symulacjami obrazującymi wpływ metody odwzorowania...
-
Lokalne tradycje wzornicze w kreacji przestrzennej budownictwa kaszubskiego
PublicationKaszubskie wzornictwo rozumiane jest w tym opracowaniu nie tylko jako formy obiektów, wzory detali technicznych/technologicznych, ale także, zgodnie z powszechnym rozumieniem, jako meble, przedmioty użytkowe, zdobienia w materiale konstrukcyjnym i wykończeniowym oraz elementy dekoracyjne. Na Kaszubach wykształciły się charaktery-styczne dla tego regionu układy zabudowań, schematy organizacji przestrzeni w skali wsi, zagrody i domu...
-
Wpływ cewek na lokalne wartości pola własnego okrętu
PublicationObiekt ferromagnetyczny umieszczony w polu magnetycznym Ziemi powoduje lokalne zaburzenie równomierności rozkładu tego pola. Kształt i rozmiary zaburzenia zależy od wielu czynników, w tym m.in. od rozmiarów i kształtu obiektu, od jego właściwości ferromagnetycznych i od położenia względem wektora ziemskiego pola magnetycznego. W celu minimalizacji pola własnego okrętu na rzeczywistych obiektach umieszcza się uzwojenia kompensacyjne....
-
Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Wejherowa
PublicationPraca dotyczy planowania rewitalizacji miasta Wejherowa w oparciu o wytyczne Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju. Na jej strukturę składają sie zarówno delimitacja obszarów zdegradowanych i rewitalziajci jak i zapisy samego Programu Rewitalizacji
-
STARZENIE SIĘ LUDNOŚCI – PERSPEKTYWA LOKALNA
PublicationPostępujące starzenie się ludności determinuje zmiany społeczne i ekonomiczne. W literaturze przedmiotu ich charakter, przebieg i skutki najczęściej poddaje się analizie i ocenie w skali makro. Tymczasem zmiany demograficzne mają swoje istotne konsekwencje również w perspektywie lokalnych jednostek terytorialnych i stanowią wyzwanie dla działań władz lokalnych. Celem artykułu jest wskazanie szans i zagrożeń powodowanych postępującym...
-
Dziedzictwo lokalne w kontekście programu Reconnecting With Your Culture Poland / UNESCO, prelekcje w ramach Pomorskiej Nocy Naukowców, prelekcje: "Rola dziedzictwa lokalnego" (AK), "Dzieci a rozumienie dziedzictwa: (PDŻ)
PublicationTematem prelekcji było lokalne dziedzictwo kulturowe oraz postawy obywatelskie, ponieważ tylko poznanie i pogłębienie dziedzictwa kulturowego pozwala docenić teraźniejszość i dobrze budować przyszłość.
-
Fixed point indices of iterated planar maps
PublicationW artykule dokonuje się przeglądu wyników dotyczących indeksów punktu stałego iteracji odwzorowań planarnych, sformułowane zostają otwarte pytania i podane nowe dowody w przypadku gładkim.
-
LOKALNE PROBLEMY POWODZI ROZTOPOWYCH NA PRZYKŁADZIE ZLEWNI RZEKI BOLSZEWKI
PublicationOpracowywane w ramach wdrażania Dyrektywy Powodziowej mapy zagrożenia powodziowego nie obejmują, co wynika z przyjętej metodyki ich przygotowania, wszystkich obszarów narażonych na występowanie powodzi. W artykule omówiono jeden z takich przypadków odnoszący się do powodzi roztopowej o lokalnym zasiegu. Wykorzystując materiały archiwalne Autorzy omówili przebiegi skutki tego zjawiska , wskazując na naturalne i antropogeniczne przyczyny...
-
Tożsamość lokalna w procesie przemian cywilizacyjnych
PublicationW warunkach odwrotu od społeczeństwa masowego oraz wzmacniania się roli znaczenia społeczno-politycznego i ekonomicznego społeczności lokalnych szczególną wartością staje się kwestia określenia tożsamości zarówno przez jednostki, jak i grupy społeczne. Tożsamość lokalna w kontekście przemian cywilizacyjnych ujawnia współcześnie nowe oblicza, m.in. społeczno-polityczne, gospodarcze, kulturowe.
-
Odwzorowanie właściwości energetycznych silników spalinowych pojazdów użytkowych z wykorzystaniem pomiarów trakcyjnych
PublicationPrzedmiotem rozprawy jest odwzorowanie właściwości energetycznych sinika spalinowego z wykorzystaniem danych pomiarowych, uzyskanych podczas bieżącej eksploatacji pojazdu użytkowego. W pierwszej części pracy omówione zostały podstawy działania pojazdów użytkowych oraz występowanie stanów statycznych i dynamicznych podczas rzeczywistej eksploatacji silnika. Następnie omówiono metody odwzorowania charakterystyk silnika spalinowego....
-
Odwzorowanie mechanizmów promowania odnawialnych źródeł energii w modelowaniu rozwoju systemów energetycznych
PublicationW artykule przedstawiono problemy wynikające z konieczności odwzorowania mechanizmów wsparcia odnawialnych źródeł energii w modelu bilansowym, wykorzystywanym do programowania rozwoju systemów energetycznych. Przedstawiono funkcjonujący w Polsce mechanizm promowania odnawialnych źródeł energii, polegający na wtórnym obrocie tzw. świadectwami pochodzenia. Zaprezentowano metodykę uwzględniania tego mechanizmu w modelu prognostycznym....
-
Globalne uwarunkowania zarządzania.
PublicationGlobalizacja gospodarki i społeczeństwa prowadzi do gruntownych zmian w systemach zarządzania i organizacji w przedsiębiorstwach Tworzenie jednego globalnego rynku klienta i społeczeństwa oraz międzynarodowy transfer technologii zwiększa zarówno skalę jak i zakres oraz konkurencyjność aktywności przedsiębiorstw, ale także niesie za sobą niepewność co do ich przyszłości oraz niepokoje społeczne. Coraz większego znaczenia w...
-
Bariery rozwoju lokalnego
PublicationW artykule zaprezentowano ograniczenia w rozwoju lokalnego układu terytorialnego. Analizie poddano pojęcie rozwoju lokalnego ze względu na trzy cechy: podmiotowość, wielopłaszczyznowość i ciągłość. W dalszej części praca prezentuje najczęstsze rodzaje klasyfikacji barier. Na zakończenie przedstawiono najpowszechniej spotykane ograniczenia. Omówiono je według jednego ze sposobu podziału - na zewnętrzne i wewnętrzne.
-
Parametryczna estymacja widma lokalnie stacjonarnych procesów losowych
PublicationW niniejszej pracy doktorskiej opisano nowe metody estymacji widmowej gestosci mocy niestacjonarnych procesów stochastycznych. Przedstawione w rozprawie rozwiazania, takie jak dwukierunkowy algorytm drabinkowy z zapominaniem wykładniczym oraz metoda usredniania modeli umozliwiaja precyzyjna estymacje charakterystyk widmowych. Przeprowadzone symulacje potwierdziły, ze opracowane algorytmy daja zadowalajace rezultaty zarówno w przypadku...
-
Wpływ ekologicznej polityki lokalnej na działalność przedsiębiorstw.
PublicationW artykule zanalizowano pojęcie ekorozwoju. Przedstawiono zakres wpływu lokalnej polityki ekologicznej na przedsiębiorstwa, a także narzędzia jej realizacji, które ujęto w dwie grupy: instrumentów działających selektywnie oraz kompleksowo.
-
Wpływ przyłączania farm wiatrowych na lokalne sieci elektroenergetyczne w warunkach polskich
PublicationArtykuł koncentruje się na problemach związanych z opracowaniem ekspertyz wpływu elektrowni i farm wiatrowych na system ektroenergetyczny. Obowiązek opracowania takiego dokumentu przed przyłączeniem każdego źródła do sieci wynika z Rozp. Min. Gosp. z dnia 25 września 2000 r. (Dz. U. 85, poz. 975). Omówiono praktyczne aspekty opracowania ekspertyz, w tym ich zakres rzeczowy i problem pozyskiwania danych, a także niektóre problemy...
-
Globalne uwarunkowania logistyki morskiej
PublicationPrzedstawione w artykule procesy i zjawiska związane ze zmianami aktywności gospodarczej w handlu i transporcie morskim wywierają silny wpływ na tworzenie nowego kształtu globalnej logistyki morskiej i jej sieci dostaw oraz lądowo- morskich łańcuchów transportowych, a w tym organizacji przewozów multimodalnych. Wzrost powiązań i zależności we współczesnym biznesie powoduje, że zdolności do generowania wartości dodanej morskiego...
-
Weryfikacja odwzorowania kształtów i wymiarów podzespołów płaskich, wycinanych w technologii elektrodrążenia urządzenia wspomagającegozrobotyzowane narzędzia laparoskopowe
PublicationW pracy zaprezentowano analizę poprawności wykonaniapodzespołów urządzenia będącego zrobotyzowanym mikronadgarstkiem,wykorzystywanym dla zwiększenia ruchliwości narzędzilaparoskopowych o średnicy 2,5 mm. Analizowane podzespoły wykonanesą w skali 7:1 w technologii elektrodrążenia drutem o średnicy50 mm. Charakteryzują się architekturą płaską o określonej głębokościi skomplikowanym kształcie w pozostałych dwóch wymiarach. Analiziepoddano...
-
Zrównoważony rozwój lokalny. Podstawy teoretyczne i działania praktyczne
PublicationRozwój zrównoważony to jedna z koncepcji rozwoju lokalnego. Celem monografii jest prezentacja podstaw tego rozwoju na poziomie lokalnym oraz ukazanie jego przejawów i działań praktycznych w sferach gospodarczej, społecznej i ekologicznej, ze szczególnym uwzględnieniem dwóch wewnętrznych czynników rozwojowych – turystyki i oświaty. W pierwszym rozdziale przedstawiono teoretyczne podstawy rozwoju lokalnego. Omówiono najpowszechniej...
-
Edukacja na poziomie szkolnictwa wyższego a rozwój przedsiębiorczości lokalnej.
PublicationW artykule podjęto tematykę zależności edukacji na poziomie szkolnictwa wyższego i rozwoju przedsiębiorczości lokalnej. Celem nadrzędnym opracowania jest próba interpretacji ról jakie ośrodki szkolnictwa wyższego pełnią w układach lokalnych, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu lokalnego rozwoju gospodarczego.
-
Tożsamość zapisana w krajobrazie i jej postrzeganie przez społeczności lokalne obszarów wiejskich
PublicationOmówienie zagadnienia odbioru wartościowych cech i właściwości krajobrazu kulturowego wsi przez społeczności lokalne w powiązaniu ze zjawiskiem modernizacji obszarów wiejsjkich i przejmowania globalnych wzorców współczesnej kultury.
-
Problemy moralne w sprzedaży bezpośredniej
PublicationAutorzy uściślają szerokie i węższe ujęcie definicyjne sprzedaży bezpośredniej, jako formy handlowania. Następnie przedstawiają problemy moralne, spotykane w tego typu sprzedaży. Problemy te zostały uszeregowane w zależności od relacji pomiędzy podmiotami transakcji.
-
Globalne społeczeństwo informacyjne a społeczeństwo wiedzy
PublicationProces tworzenia społeczeństwa informacyjnego dzięki internetowi trwa nieprzerwanie od lat. Społeczeństwo oparte o informacje i wiedzę jest faktem nie- podważalnym. Istnieje tylko problem określenia jego stopnia rozwoju.
-
Legalne jednostki miar w Polsce.
PublicationPrzedstawiono obowiązujące od maja 2003 rozporządzenie w sprawie legalnych jednostek miar w Polsce.
-
Detekcja pięciolinii metodą lokalnego rzutowania
PublicationW pracy przedstawiono istniejące podejścia do detekcji pięciolinii, będącej podstawowym etapem segmentacji w procesie rozpoznawania notacji muzycznej. Przedstawiony został również własny algorytm detekcji pięciolinii, bazujący na rzutowaniu poziomym w lokalnych oknach, analizie tak powstałych histogramów (rzutów) oraz aproksymacji linii pięciolinii krzywymi drugiego stopnia. Przeprowadzone badania potwierdziły wysoką skuteczność...
-
Polityka podatkowa gminy i jej wpływ na rozwój lokalny
Publicationpodatki odgrywają kluczową rolę w dochodach gmin. umiejętnie prowadzona samorządowa polityka podatkowa może przyczynić się do zwiększenia rozwoju lokalnego.
-
Wpływ zmian struktury demograficznej ludności na lokalny rynek pracy
PublicationNa wzrost konkurencyjności gospodarki wpływa wiele czynników. Jednym z nich mogą być dostępne zasoby ludzkie. Ważna jest nie tylko dynamika zmian liczby ludności, również jej struktura. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie zmian zachodzących na rynku pracy, będących konsekwencjami zmian struktury demograficznej ludności, które w przyszłości mogą wywierać negatywny wpływ na sytuację społeczno-gospodarczą regionu i kraju....
-
Metoda wspomagająca wybór modelu transportu ładunków przez samorząd lokalny
PublicationCelem monografii było opracowanie metody wspomagającej wybór modelu transportu ładunków, uwzględniającej wymagania zarządzania tym rodzajem transportu oraz operacyjne uwarunkowania wykorzystania modeli przez samorząd lokalny. Przyjęty cel wynika ze zidentyfikowanych luk badawczych związanych z wykorzystaniem modeli miejskiego transportu ładunków przez samorząd lokalny. Dotyczą one niedostatecznej umiejętności wyodrębnienia transportu...
-
Badania warunków spawania pod wodą metodą lokalnej komory suchej
PublicationZastosowanie do spawania pod wodą metody lokalnej komory suchej stanowi alternatywę dla mających znacznie większe znaczenie praktyczne metod spawania w warunkach mokrych. Zwiększenie zakresu stosowania procesów spawalniczych przy miejscowym odizolowaniu obszaru spawania od wody uwarunkowane jest opracowywaniem nowych rozwiązań konstrukcyjnych, ale także poszerzaniem stanu wiedzy o przebiegu procesu m.in. poznaniem warunków panujących...
-
Europejskie nowe i globalne podejście. Nowe i globalne zasady logistyki HL w zakresie maszyn
PublicationPrzedstawiono zasady postępowania przy wytwarzaniu maszym, wymagane przez postanowienia określone przepisami Nowego Podejścia oraz Globalnego podejścia. Omówiono procedury oceny zgodności z dyrektywami i wystawienia deklaracji CE.
-
Representation of a built-up area in the numerical simulation of urban flash flooding
PublicationPrzedstawiono wyniki modelowania powodzi miejskiej przy pomocy dwuwymiarowych równań de Saint-Venanta. Równania rozwiązano metodą objętości skończonych. Zaprezentowano dwie techniki reprezentacji obszarów zabudowanych w numerycznej symulacji powodzi - bezpośrednie wykluczenie budynków z siatki numerycznej oraz zastąpienie grup budynków terenami o znacznie zwiększonej szortkości powierzchni. W celu oceny wykorzystanych metod wykonano...
-
Problemy odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej w schemat relacyjnej bazy danych.
PublicationArtkuł prezentuje ogólną koncepcję odwzorowywania ontologii opartych na logice opisowej na schemat relacyjnej bazy danych i dane zapisane zgodnie z tym schematem. przedstawia również istniejące podejścia wykorzystujące metody powiązań słabych i powiązań silnych. Prezentuje zalety i wady opisywanych metod, jak również pojawiające się w nich problemy i ograniczenia.
-
Tragfähigkeitsminderung durch lokale Instabilität bei stählernen Zylindertanks mit Doppelmantel
PublicationOmówiono zagrożenie stateczności i nosności płaszczy i den zbiorników dwupłaszczowych w tym także zbiorników na ciecze magazynowe w wysokiej temperaturze (asfalt magazynowany w temparaturze +200 C. Rozważania teoretyczne odniesiono do sytuacji awaryjnych które wystąpiły w praktyce.
-
Odwzorowanie obiektów ograniczonego środowiska na trójwymiarowej mapie cyfrowej z wykorzystaniem robotów mobilnych zaopatrzonych w stereowizję
PublicationProblem podjęty w rozprawie dotyczy trójwymiarowego odwzorowania otoczenia przez roboty mobilne. Wpisuje się on w zagadnienie SLAM - jednoczesnego określania położenia i tworzenia mapy. W pracy skupiono się na wybranej realizacji mapowania opartej na stereowizji (konkretnego zagadnienia SLAM). Duży nacisk położono także na warunki konieczne do zapewnienia prawidłowej stereowizji oraz na sprzętowy układ eksperymentu, który umożliwia...
-
Lokalne formuły opadowe dla Gdańska-Wrzeszcza na podstawie dwudziestoletnich obserwacji opadów na Politechnice Gdańskiej
PublicationW artykule przedstawiono podstawowe aspekty stosowania istniejących i opracowywania nowych lokalnych formuł opadowych. Zaprezentowano wyniki analizy 20-letnich obserwacji opadów na stacji pomiarowej Politechniki Gdańskiej i przedstawiono opracowane na ich podstawie lokalne formuły opadowe dla Gdańska-Wrzeszcza.
-
Lokalny Program Rewitalizacji dla Miasta Wejherowa na lata 2015- 2020
Publication.
-
Właściwości stali S460M napawanej pod wodą metodą lokalnej komory suchej
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań próbek ze stali S460M wykonanych pod wodą metodą lokalnej komory suchej. Pomiary twardości oraz analiza strukturalna wykazały, że dla określonych ilości wprowadzonego ciepła możliwe jest wykonanie złączy bez niezgodności spawalniczych. Stwierdzono formowanie się w pewnych warunkach pęknięć zimnych w SWC wywołanych procesami odprowadzania ciepła z materiału, które są charakterystyczne dla spawania...