Filters
total: 3306
-
Catalog
- Publications 2350 available results
- Journals 19 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 144 available results
- Inventions 18 available results
- Projects 50 available results
- Laboratories 4 available results
- Research Teams 12 available results
- e-Learning Courses 243 available results
- Events 78 available results
- Open Research Data 387 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: ROZTWÓR WODNY
-
Rozwój sieci WBAN w świetle ewolucji systemów radiokomunikacyjnych w kierunku 5G
PublicationScharakteryzowano podstawowe założenia i architekturę sieci radiokomunikacyjnych 5G. Wyjaśniono, jakie miejsce mogą zajmować sieci WBAN w sieciach komórkowych 5G. Opisano także przykłady zastosowań oraz rozwiązania architektoniczne dla sieci WBAN funkcjonujących w sieciach 5G.
-
Wpływ długoterminowych prognoz zapotrzebowania na energię elektryczną na rozwój sieci rozdzielczej
PublicationW referacie przedstawiono czynniki wpływające na niepewności w długoterminowym planowaniu rozwoju systemu dystrybucji energii elektrycznej. Wskazano na powszechność zjawiska nierównomiernego rozwoju rejonów zasilanych przez jedną spółkę dystrybucyjną. Podjęto próbę usankcjonowania stosowania mobilnych źródeł mocy rezerwowej lub szczytowej jako sposobu na zaradzenie zapóźnieniom inwestycyjnym.
-
Rozwój technologii produkcji asfaltów drogowych stosowanych do budowy autostrad w Polsce
PublicationArtykuł przedstawia zmiany własciwości asfaltu produkowanego w Rafinerii Gdańkiej (Grupa Lotos S.A.) i mieszanek mineralno-asfaltowych z tymi asfaltami. Zaprezentowano wyniki z 11 prac badawczych wykonanych w Zakładzie Budowy Dróg Politechniki Gdańskiej. Stwierdzono, że właściwości asfaltu produkowanego w Rafinerii Gdańskiej są ciągle polepszane. Asfalty te są właściwe do zastosowania w konstrukcjach nawierzchni nowobudowanych...
-
Wpływ biocydu na właściwości przeciwkorozyjne preparatu stosowanego do korekcji wody w przemysłowych układach chłodzenia
PublicationStosowanie biocydów w układach chłodzenia jest konieczne ze względu na zapobieganie powstawaniu biofilmu i zarazem występowania niepożądanego zjawiska biokorozji.Praca obejmuje wyniki badań korozyjnych, grawimetrycznych, potencjodynanicznych oraz polaryzacji cyklicznej roztworu preparatów BIOFOSFOMAR, bedacego wielofunkcyjnym środkiem przeznaczonym do uzdatniania wody w układach chłodzenia
-
Analiza ilościowo-jakościowa wody pobieranej do uzdatniania ze zbiornika Goczałkowice w latach 1990–2013
Publication -
Modelowanie ruchu obiektów poruszających się na granicy wody i powietrza. Modelowanie bezpieczeństwa tych obiektów
PublicationW artykule przedstawiono główne problemy związane z opracowaniem koncepcji nowej generacji szybkichbezzałogowych obiektów wodnych poruszających się na granicy wody i powietrza w różnych warunkachoperacyjnych, w tym stanów załadowania. Przedstawiono problemy związane z modelowaniem ruchu tychobiektów oraz oceną ich zachowania się w różnych fazach ruchu. W artykule opisano koncepcję wybranegoobiektu, w tym jego kształt i podział...
-
Zawartość wapnia i magnezu oraz twardość wody w małych wiejskich wodociągach w województwie pomorskim
PublicationCelem pracy było określenie zawartości wapnia i magnezu oraz twardości wody w wodociągach wiejskich województwa pomorskiego. Analizie poddano 82 losowo wybranych wodociągów wiejskich z ok. 750 tego typu obiektów w województwie. Dane dotyczące jakości wody uzyskano z Powiatowych Stacji Sanitarno Epidemiologicznych oraz gminnych przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych. We wszystkich wodociągach twardość wody mieściła się w granicach...
-
Ocena zmienności wskaźników dynamiki produkcji wody wodociągowej w aglomeracjach miejskich w latach 1996-2009
PublicationDynamika procesu poboru wody wodociągowej w wieloleciu na przykładzie wybranych aglomeracji miejskich. Analiza trendów rozwoju zjawiska.
-
Hydroliza materiału lignocelulozowego w warunkach podwyższonego ciśnienia i temperatury połączona z gwałtownym rozprężaniem wody
PublicationWykorzystanie biomasy na cele energetyczne jako alternatywy dla paliw kopalnych jest atrakcyjne zarówno z powodów ekonomicznych jak i ekologicznych. Jedną z metod umożliwiających przygotowanie materiału lignocelulozowego do produkcji paliw takich jak etanol bądź metan, w procesie fermentacji, jest hydroliza.
-
Analiza słonecznego ogrzewania wody. Instalacje Sanitarne**2002 nr 3 s. 30-32, 6 rys.
PublicationPrzedstawiono studium parametryczne oceny ekonomicznej efektywności insta-lacji slonecznego ogrzewania wody, wykorzystującej zmodyfikowaną do potrzebenergetyki słonecznej metodę ''Zaktualizowanej Wartości Netto'' -NPVW. Stwier-dzono istnienie znacznych obszarów opłacalności słonecznego ogrzewania wodyw okresie 25-letniego horyzontu czasowego. Jest jednak konieczna pomoc rządowa w zakresie inwestowania na instalację słoneczną.
-
Rola i znaczenie zbiornika sieciowego w kształtowaniu hydrauliki i jakości wody w systemie wodociągowym
PublicationEksploatacja zbiornika sieciowego powinna zapewniać cykliczną wymianę wody w jego komorach. Koniecznym warunkiem prawidłowej eksploatacji zbiornika jest zgodność założeń projektowych ze stanem faktycznym. Praktyka eksploatacyjna wskazuje na szereg nieprawidłowości w tym względzie. Z powodu lokalizacji zbiornika sieciowego za nisko lub za wysoko albo wskutek błędów popełnionych w ustaleniu jego parametrów obserwuje się niestabilność...
-
Monitorowanie szybkości korozji oraz dobór materiałów konstrukcyjnych w instalacji wody morskiej platformy Baltic Beta
PublicationWykonano analizę szybkości korozji systemu monitorowania korozji z okresu od 25.11.2016 do 12.07.2017. Zdemontowano czujnik korozyjny w instalacji wody morskiej, Zainstalowani nowy czujnik z opcją pomiaru szybkości korozji metodą kuponową. Monitoringiem poddano następujące materiały: 1.7362, 1.5415, 1.0038
-
Wpływ środowiska wody na dynamiczne charakterystyki absorpcji energii udaru w wybranych warstwowych kompozytach polimerowych
PublicationPróbki kompozytów warstwowych winyloestroych zbrojonych włóknami aramidowymi i szklanymi w stanie suchym i po nasyceniu wodą poddano obciążeniom udarowym spadającym ciężarem. Porównano dynamiczne charakterystyki siły oddziaływania bijaka i odkształcenia próbek w funkcji czasu jak też wykresy pochłoniętej energii dla dwóch form zbrojenia: z 10 warstw tkaniny hybrydowej aramidowo-szklanej oraz z 10 warstw na przemian ułożonych tkanin...
-
Struktury i algorytmy wspomagania decyzji i sterowania w systemach produkcji i dystrybucji wody (spidwo).
PublicationAnalizowany w pracy problem to sterowanie optymalizujące systemem produkcji i dystrybucji wody. Zaproponowane w rozprawie rozwiązanie jest realizowane w dwu-warstwowej strukturze hierarchicznej. Zadaniem warstwy górnej jest wyznaczenie optymalnych harmonogramów pracy urządzeń sterujących systemem na okres przyjętego horyzontu sterowania. Proponowane decyzje i sterowania powinny zapewniać optymalizację przyjętego kryterium o charakterze...
-
Korozja naprężeniowa stali 14hnmbcu w środowisku wody morskiej.Stress corrosion cracking of 14hnmbcu steel in sea-water.
PublicationW pracy przedstawiono zagadnienia niszczenia środowiskowego stali o wysokiej wytrzymałości na konstrukcje morskie. Podatność stali 14HNMBCu i jej złącza spawanego na naprężeniowe pękanie korozyjne badano w oparciu o próbę powolnego rozciągania. Próby wykonano w środowisku powietrza oraz wody morskiej przy polaryzacji katodowej.
-
Dokumentacja planistyczna przy programowaniu infrastruktury wodno - kanalizacyjnej. Różnie rozumiane opracowanie - studium uwarunkowań i kierunku rozwoju przestrzennego
PublicationWodociągi i kanalizacja w dokumentacji fazy studium uwarunkowań i kierunku rozwoju przestrzennego. Oczekiwania i rzeczywistość. Problem wariantowania, względność ocen.
-
Badania skłonności do pękania zimnego złączy doczołowych ze stali typu dupleks 2205 wykonanych w środowisku wodnym
PublicationW pracy zbadano skłonność stali dupleks 2205 do tworzenia pęknięć zimnych. Wykonano technologiczne próby Tekken w warunkach podwodnych metodą mokrą z wykorzystaniem elektrod otulonych. Przedstawiono wyniki badań twardości, badań metalograficzny makro i mikroskopowych oraz badań zawartości ferrytu.
-
Wpływ budowy złożonych warstw powierzchniowych i nano-warstw na trwałość kompozytów poliestrowo-szklanych w środowisku wodnym
PublicationModyfikacja nanocząstkami warstw laminatów stosowanych na małe jednostki pływające powinno spowodować korzystne zmiany morfologii mikrostruktury, podwyższyć odporność udarową i zwiększyć odporność na działanie wody. Celem naukowym pracy, dotyczącej degradacji kompozytów polimerowych stosowanych w budowie małych jednostek pływających, była charakterystyka porównawcza materiałów warstwowych aktualnie proponowanych przez przemysł...
-
Badania różnicy koloru laminatów z żelkotem modyfikowanym nanocząstkami w środowisku wodnym – metody obliczeniowe ΔEab, ΔE94, ΔE00
PublicationW Artykule przedstawiono rozważania na temat interpretacji wyników oraz wpływu metody obliczeniowej różnicy koloru na wyniki ΔE. Zbadano wpływ dodatku nanocząstek SiO2 w laminacie epoxydowo-szklanym na zmianę koloru podczas ekspozycji w środowisku wodnym.
-
Anna Zielińska-Jurek prof. dr hab. inż.
People2018 DSc in technical sciences in the field of chemical technology Chemical Faculty, Gdansk University of Technology, Title: “Functionalized titanium(IV) oxide as a photocatalyst for environmental purification” 2011 Ph. D. in technical sciences in the field of chemical technology Chemical Faculty, Gdansk University of Technology, Title of the dissertation:...
-
Modelowanie numeryczne hydrodynamiki jako narzędzie wspomagania oceny odziaływania filarów mostowych na przepływ wody w rzekach
PublicationW artykule przedstawiono obliczenia hydrauliczne mostów polegające na wykonaniu numerycznych symulacji przepływu dwuwymiarowego, co pozwala na uzyskanie płaskiego poziomego rozkładu prędkości w rejonie przekroju mostowego. Takie podejście zdecydowanie poprawia jakość odwzorowania hydrodynamiki przepływu w stosunku do tradycyjnych obliczeń hydraulicznych, a jednocześnie jest rozwiązaniem efektywnym. Jako przykłady zastosowania zaproponowanej...
-
Raport z badań materiałowych rurociągu instalacji wody chłodzącej hydrozespołu HZ-4 z Elektrowni Wodnej Żarnowiec
PublicationWykonano badania materiałowe fragmentów rurociągów instalacji wody chłodzącej hydrozespołu. Zakres pracy obejmował analizę chemiczną stali rurociągu, badania makroskopowych uszkodzeń rurociągu, badania EDX osadów i produktów korozji występujących na powierzchni wewnętrznej rurociągu, badania mikroskopowe uszkodzeń i oceny stanu rurociągu
-
Wpływ temperatury wody chłodzącej w skraplaczu na ilość produkowanej mocy elektrycznej w obiegu parowym 200MW
PublicationReferat przedstawia analizę techniczną wpływu zmian temperatury wody chłodzącej skraplacz na ilość produkowanej energii elektrycznej, jak również zmiany jednostkowego zużycia ciepła dla obiegu elektrowni Turów z turbiną 200MW. Analiza została przeprowadzona przy pomocy programu DIAGAR oraz jego preprocesora Projdiag w którym został stworzony wstępny graf obliczeniowy a także wygenerowane dane, dzięki którym możliwe było przeprowadzenie...
-
Badania połączeń spawanych rurociągu wody pitnej we Włocławku, ang. Welding joints tests in drinking water pipeline.
PublicationCelem badań opisanych w pracy było określenie przyczyn korozji powstałej w strefie wpływu ciepła (SWC) w obwodowych połączeniach spawanych w rurociągu wody pitnej. Materiałem, z którego wykonano rurociąg to stal 304/304L. W obszarze złącza spawanego stwierdzono wżery inicjowane od niezgodności geometrycznych, gdzie mogły gromadzić się osady zwiększające udział chlorków bezpośrednio przy powierzchni rury, promujące tym procesy korozyjne....
-
Wskaźnik napełnienia końcowego i miejsce występowania głębokości krytycznej podczas swobodnego wypływu wody z kanałów otwartych
PublicationProblem swobodnego wypływu z kanału otwartego. Wskaźnik napełnienia końcowego i miejsce występowania głębokości krytycznej. Wyniki badań doświadczalnych i rozważań teoretycznych.
-
Wpływ ograniczników: kąta mocy, prądu stojana i wzbudzenia na rozwój awarii napięciowej
PublicationArtykuł prezentuje badania symulacyjne dotyczące wpływu ograniczników: kąta mocy, prądu stojana i prądu wzbudzenia na pracę i rozwój awarii napięciowej w systemie elektroenergetycznym. W badaniach brano pod uwagę rozwiązania analogowe oraz obecnie montowane cyfrowe układy automatycznej regulacji napięcia.
-
Rozwój technik sporządzania gazowych mieszanin wzorcowych = Development of techniques of generation gaseous standard mixtures
PublicationW pracy przedstawiono rozwój dostępnych technik sporządzania gazowych mieszanin wzorcowych oraz informację na temat nowego podejścia do tego zagadnienia. W tym przypadku strumień składnika mierzonego (analitu) jest otrzymywany w procesie termicznego rozkładu związków powierzchniowych powstałych w trakcie procesu chemicznej modyfikacji powierzchni odpowiedniego stałego nośnika.
-
ROZWÓJ SEKTORA BANKOWEGO W WYBRANYCH KRAJACH BAŁKANÓW ZACHODNICH W LATACH 2000 – 2010
PublicationArtykuł analizuje funkcjonowanie sektorów bankowych w wybranych krajach b. Jugosławii, tj. Bośni i Hercegowinie, Serbii, Kosowie i Czarnogórze. Pod względem gospodarczym, do momentu wybuchu światowego kryzysu gospodarczego, kraje te charakteryzowały się wzrostem gospodarczym, napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych, a także zacieśnianiem relacji handlowych z Unią Europejską. Na tych podstawach gospodarczych, omawiane kraje...
-
Zaangażowanie i rozwój pracowników każdego szczebla. Kolejna z fundamentalnych zasad doskonalenia jakości
PublicationW niniejszym oracowaniu poddano analizie zaangażowwanie i rozwój pracowników jako podstawę funcjonowania podmiotów dążących do zwiększenia swojej dojrzałości projakościowej. Autor wskazał odniesienia do tego obszaru w teorii Kompleksowego Zarządzania Jakością wraz z podstawowymi uwarunkowaniami zaangażowania proacowników.
-
Rola właściciela/menedżera w procesie założycielskim i jej wpływ na rozwój przedsiębiorstwa.
PublicationZmiany zachodzące we współczesnej gospodarce sugerują stopniowe odchodzenie od modelu gospodarki menedżerskiej w kierunku gospodarki przedsiębiorczej. W tym kontekście niezwykle istotne staje się pytanie o rolę i znaczenie postaci przedsiębiorcy dla powstawania nowych i rozwoju istniejących firm. Niniejszy artykuł stanowi próbę przynajmniej częściowej odpowiedzi na to pytanie, prezentując koncepcję preprzedsiębiorczości i metodyki...
-
Wpływ warunków techniczno - eksploatacyjnych na występowanie i rozwój wad w szynach kolejowych
PublicationW artykule scharakteryzowano odcinek doświadczalny oraz przeanalizowano sześć wybranych przypadków wpływu warunków techniczno-eksploatacyjnych na występowanie i rozwój wad.
-
Rozwój materiałów tytanowych na implanty aloplastyczne = Development of Ti-based materials for alloplastic implants
PublicationThe article is aimed at demonstraiting the previous results and current research work in the area made by Advanced Biomaterials Research Group at the Faculty of Mechanical Engineering. The paper concentrated on the developement of Ti-based biomaterials with improved biocompatibility and bioactivity.
-
Co stymuluje rozwój współczesnej teleinformatyki i jakie są istotne kierunki tego rozwoju?
PublicationCorocznie dokonuje się oceny stanu sztuki i tendencji w rozwoju światowej telekomunikacji i (tele)informatyki przywołując „mierzalne” i „niemierzalne” zmiany. W artykule przedstawiono charakter tych zmian oraz wskazano wyzwania badawcze i wdrożeniowe istotne dla rozwoju tych dyscyplin. Zaprezentowano i scharakteryzowano ewolucję infrastruktury sieciowej prowadzącą do sieci programowalnych SDN (Software Defined Network) oraz wykorzystania...
-
Orłowo - rozwój letniska do końca lat dwudziestych XX wieku. Między historyzmem a modernizmem
PublicationTekst stanowi przedstawienie architektury Orłowa - a więc obecnej dzielnicy willowo-letniskowej Gdyni - od początków istnienia osady letniskowej w 1829 roku aż do końca lat dwudziestych XX wieku. Ukazuje przemiany stylowe w architekturze tego okresu, od nurtów historyzmu, poprzez styl dworkowy do wczesnego modernizmu.
-
Influence of sulphate reducing bacteria on water quality in water network
PublicationW pracy zbadano wody podziemne oraz wody rozprowadzane w sieci wodociągowej pod kątem obecności bakterii redukujących siarczany (BRS). Stwierdzono, że BRS były obecne zarówno w wodzie surowej, a także w wodzie uzdatnionej oraz w przewodach sieci wodociągowej.
-
Clasification of drinking water samples using the Chernoff's faces visualization approach
PublicationOpracowanie przedstawia wyniki zastosowania wizualizacji metodą twarzy Chernoffa w klasyfikacji obszarowych zmian jakości wody pitnej, na podstawie wyników oznaczeń chloro- i bromopochodnych produktów dezynfekcji wody w 12 dzielnicach Gdańska w okresie 1993-2000.
-
Innowacja i Rozwój
Journals -
Żródło. Wody i napoje butelkowane
Journals -
ŚRÓDLĄDOWE PORTY CZYNNIKIEM WARUNKUJĄCYM TRANSPORT TOWARÓW DROGAMI WODNYMI W POLSCE
PublicationTransport wodny jest najtańszy, najbezpieczniejszy i najmniej uciążliwy dla środowiska naturalnego. Przywrócenie regularnej żeglugi towarowej pociągnie za sobą rewitalizację istniejącej i budowę nowej infrastruktury przeładunkowo-logistycznej śródlądowych portów handlowych. Kreując politykę transportową, trzeba pamiętać, że transport wodny jest najbardziej ekologicznym rodzajem transportu. Wytwarza zaledwie 10% emisji gazów wydalanych...
-
Problems of inland navigation in Poland in view of integrated water resources management (IWRM)
PublicationW artykule przedstawiono zasady zintegrowane zarządzania gospodarką wodna. Przedstawiono rolę żeglugi środlądowej w gospodarce wodnej Polski i krajów czlonkowskich Unii Europejskiej. Przedstawiono aktualny stan dróg wodnych w Polsce, ograniczenia rozwoju i perspektywy na przyszłośc z punktu widzenia ZZGW.
-
Cywilizacja wojny. Rosja w ideologii Dugina. Rozmowa prof. Zbigniewa Kaźmierczyka z ks. prof. Marcinem Składanowskim. Zapisała Katarzyna Wojan
Publication -
Optymalizacja parametrów procesu izolacji trwałych zanieczyszczeń organicznych z osadów dennych z uwzględnieniem formy ich występowania w środowisku wodnym
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań dotyczących optymalizacji metodyki oznaczania związków z grupy PCB w próbkach osadów dennych wykorzystując 3 rozpuszczalniki różniące się siłą elucji, polarnością, temperaturą wrzenia oraz toksycznością: dichlorometan, toluen, heksan oraz 3 techniki ekstrakcji związków z grupy PCB z próbek osadów, różniące się m.in czasem ekstrakcji oraz "czynnikiem" wspomagającym ekstrakcję. W wyniku przeprowadzonych...
-
Specjacja fizyczna analitów z grupy wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku wodnym = Physical speciation of polycyclic organic hydrocarbons in water environment
PublicationW oparciu o literaturę opisano zagadnienia związane ze specjacją fizyczną wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środowisku wodnym. Przedstawiono podstawowe zagadnienia związane z losami środowiskowymi tych związków oraz z ich fizyczną analityką specjacyjną.
-
Bounding approach to parameter estimation without prior knowledge on modeling error and application to quality modeling in drinking water distribution systems
PublicationW artykule rozważana jest estymacja parametrów modelu autoregresji z ruchoma średnią i sygnałem wejściowym (ARMAX) z wykorzystaniem przedziałowego modelu błędu. Zakłada się, że granice błędu struktury modelu są nieznane, bądź znane, ale bardzo konserwatywne. Dla zmniejszenia tego konserwatyzmu proponowane jest idea modeli punktowo-parametrycznych, w której występują zbiory parametrów i błędu modelu odpowiadające wszystkim wejściom....
-
Dokumentacja z technicznych badań zagęszczenia zasypki kolektora nr VI posadowionego na terenie ujęcia wody w Straszynie.
Publication -
Metody genetycznej identyfikacji i numerycznej oceny skutków oddziaływań antropogenicznych, na wody podziemne obszarów o rozproszonej zabudowie
PublicationWody podziemne narażone są na różnego typu zanieczyszczenia, stając się zagrożeniem dla życia i zdrowia ludzi z nich korzystających. W ostatnich latach wzrosło zainteresowanie próbami zatrzymania lub odwrócenia stale postępującej degradacji środowiska przyrodniczego, wywołanej czynnikami pochodzenia antropogenicznego. Skuteczność podjętych działań w ramach rekultywacji, zabezpieczenia i ochrony gruntów oraz zasobów naturalnych...
-
Zastosowanie modelu Singha i Quiroga do prognozowania hydrogramu wypływu wody przez prostokątną wyrwę w zaporze ziemnej
PublicationPrzedstawiono zastosowanie modelu Singha i Quiroga do określenia hydrogramu wypływu wody przez prostokątną wyrwę w zaporze ziemnej. Rozwiązanie zostało porównane z danymi historycznymi dotyczącymi awarii zapory Teton.
-
Rozwój metod pomiaru rezystancji udarowej uziemień na podstawie prac prowadzonych w Politechnice Gdańskiej
PublicationPrzedstawiono historię prac związanych z pomiarami rezystancji uziemień prowadzonych w Politechnice Gdańskiej od połowy ubiegłego wieku. Omówiono metodę pomiaru, stosowane mierniki, konfigurację obwodu i definicję rezystancji uziemienia mierzonej przy prądach impulsowych o czasie czoła zbliżonym do udaru piorunowego. Porównano wyniki pomiarów uziemień metodami statyczną i udarową. Wprowadzony współczynnik udaru jako stosunek obu...
-
Rozwój podmiotów ekonomii społecznej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem regionu opolskiego – uwarunkowania instytucjonalnoorganizacyjne
Publication -
Rozwój zrównoważony w planowaniu strategicznym w miastach powiatowych na obszarze peryferyjnym woj. pomorskiego
PublicationCelem pracy było rozpoznanie, czy i w jakim zakresie zasady rozwoju zrównoważonego są obecne w planowaniu strategicznym w miastach powiatowych na obszarach peryferyjnych województwa pomorskiego. Wybrano taki zestaw miast, ponieważ ich rozwój może odegrać istotną rolę w aktywizacji obszarów peryferyjnych (miasta w obszarach metropolitalnych mają odrębną specyfikę). Cechy rozwoju zrównoważonego opisane w teorii oraz dokumentach krajowych...