Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 2501
-
Katalog
- Publikacje 1494 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 19 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 3 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 235 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 26 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 26 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 5 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 14 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 8 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 628 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 11 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 32 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: CZTEROKWADRANTOWA MASZYNA.
-
Modelowanie maszyn synchronicznych w ujęciu grafów wiązań
PublikacjaW pracy przedstawiono w sposób jednolity modelowanie maszyn synchronicznych (MS) metodą grafów wiązań (GW) dla potrzeb symulacji szeroko pojętych systemów energetycznych i systemów napędowych, w szczególności systemów o naturze hybrydowej. Omówiono ogólne założenia modelowania MS w oparciu o koncepcję dwóch sprzężeń podstawowych - wzorcowego sprzężenia transformatorowego i wzorcowego sprzężenia elektromechanicznego. Model MS opracowano...
-
Zastosowanie nagniatania w obróbce wykończeniowej części maszyn
PublikacjaW pracy przedstawiono możliwości stosowania różnych odmian obróbki nagniataniem w technologii dokładnych części maszyn szczególnie klasy wałek. Dokonano porównania efektów obróbkowych przedmiotów obrabianych przez nagniatanie i toczenie. Podano przykłady stosowania nagniatania w produkcji wałków wraz z narzędziami i obrabiarką CNC opracowanymi w Katedrze Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji Politechniki Gdańskiej. Przedstawiono...
-
Analiza niezawodności i bezpieczeństwa maszyn i instalacji
PublikacjaW rozdziale przedstawiona została koncepcja kompleksowego zarządzania niezawodnością i bezpieczeństwem złożonej maszyny krytycznej w oparciu o analizy i oceny ryzyka prowadzone na podstawie metod wykorzystujących modele probabilistyczne. Istotne są tu parametry modelu, takie jak: intensywność uszkodzeń elementów składowych, intensywność odnowy, pokrycie diagnostyczne, czas pomiędzy prowadzeniem testów i inne, w zależności od specyfiki...
-
Ocena przydatności maszyn wirtualnych do nauczania teleinformatyki
PublikacjaW rozdziale opisano zadania maszyn wirtualnych. Zaprezentowano eksperymenty przeprowadzone na Politechnice Gdańskiej wykazujšce przydatność rozwiązań wirtualizujących do nauczania zasad teleinformatyki. Przedstawiono szereg pomiarów wydajności protokołów/usług sieciowych realizowanych na maszynach wirtualnych, których charakterystyki wydajności są odmienne niż realizowanych w systemach rzeczywistych. Uzasadniono tezę, iż nauczanie...
-
UNIWERSALNY SPRAWDZIAN JAKOŚCI OBRÓBKI WYKOŃCZENIOWEJ CZĘŚCI MASZYN
PublikacjaW rozdziale omówiono podstawy jakości i przemian jakościowych. Zaprezentowano istotę kryterialnych sprawdzianów jakości. Zaprojektowano uniwersalny sprawdzian jakości obróbki wykończeniowej przez nagniatanie i szlifowanie o szczegółowości do 30 kryteriów i przykłady jego wykorzystania.
-
Eliminacja strat pracy maszyn w procesach aparaturowych
PublikacjaW niniejszym artykule zostały przedstawione wyniki badań w zakresie eliminacji strat maszyn występujące na linii produkcyjnej w procesach aparaturowych u producenta farb proszkowych przedsiębiorstwa X. Dodatkowo autorzy zaproponowali własne metody organizacyjne , które zasadniczo zmniejszą straty maszyn na linii produkcyjnej i spowodują większą niezawodność parku maszynowego.
-
Outsourcing w utrzymaniu maszyn i urządzeń technicznych.
PublikacjaW artykule opisano możliwości firm w zakresie korzystania z usług obcych w ramach outsourcingu. Postarano się przybliżyć różne warianty wyboru powierzania utrzymania obiektów technicznych w ramach usług obcych. Wymieniono korzyści i ewentualne zagrożenia, które może nieść wybrany wariant oraz przybliżono nowe formy podziału pracy w przedsiębiorstwach.
-
Metody badania form odkształceń stojana maszyn elektrycznych.
PublikacjaOmówiono podstawy, cechy i zalecenia wykonania klasycznej analizy modalnej,eksploatacyjnej analizy modalnej i najnowszej analizy eksploatacyjnych form odkształceń (ODS FRF) w zastosowaniu do maszyn elektrycznych. Do analizy eksploatacyjnych form odkształceń sformułowano wzór działania na widmach oraz wprowadzono dekompozycję kształtu formy odkształceń. Na podstawie przykładowych badań silnika indukcyjnego małej mocy wykazano różnice...
-
Problemy napędów maszyn do konfekcjonowania folii opakowaniowych.
PublikacjaPrzedstawiono konstrukcje maszyn do konfekcjonowania folii stretch, samoprzylepnej i wstępnego rozciągania. Problemem jest napęd wałów rozciągających folię. Pokazano złożony napęd w maszynie do konfekcjonowania folii samoprzylepnej.
-
Z historii Katedry Pojazdów i Maszyn Roboczych.
PublikacjaPrzedstawiono historię Katedry Pojazdów i Maszyn Roboczych w latach 1945-2005 oraz życiorysy zasłużonych jej pracowników. Omówiono działalność dydaktyczną i naukową oraz współpracę z przemysłem i innymi instytucjami.
-
Zastosowanie tranzystorów IGBT w napędach maszyn wibracyjnych
PublikacjaPrzedstawiono układ elektroniczny stopnia mocy maszyny wibracyjnej i przetwarzanie cyfrowe sygnałów sterujących. W rozwiązaniu tym zastosowano układ mostka tranzystorów IGBT sterowany mikroprocesorowo przy użyciu generatora PWM, który wytwarza sygnał o przebiegu prostokątnym z cyfrowo regulowanym wypełnieniu oraz z możliwością zmiany częstotliwości w dużym zakresie. Wykonany stopień mocy zastosowano do zasilania wzbudnika drgań...
-
Bezpieczeństwo w utrzymaniu maszyn i urządzeń technicznych
PublikacjaW niniejszym artykule wskazano na dokonujące się w polskich przedsiębiorstwach zmiany w podejściu do bezpieczeństwa pracy, związane z utrzymaniem maszyn i urządzeń technicznych.
-
Modelowanie maszyn synchronicznych w ujęciu grafów wiązań
PublikacjaW referacie przedstawiono w sposób jednolity modelowanie maszyn synchronicznych (MS) metodą grafów wiązań (GW) dla potrzeb symulacji szeroko pojętych systemów energetycznych i systemów napędowych, w szczególności systemów o naturze hybrydowej. Omówiono ogólne założenia modelowania MS w oparciu o koncepcję dwóch sprzężeń podstawowych - wzorcowego sprzężenia transformatorowego i wzorcowego sprzężenia elektromechanicznego. Model MS...
-
Digital measurements in monitoring of position and velocity of machine subassambly
PublikacjaReferat dotyczy zastosowania enkoderów z sygnałem wyjściowym kwadraturowym współdziałających z odpowiednim systemem DAQ do monitorowania przebiegu ruchu podzespołów maszyn technologicznych. Przedyskutowano podstawowe zasady konstrukcji układów do cyfrowych pomiarów prędkości i przemieszczeń.Porównano wady, zalety i ograniczenia rozdzielczości pomiaru prędkości dwoma znanymi sposobami. Omówiono własne rozwiązania zastosowane w układach...
-
Bezczujnikowy układ sterowania maszyną asynchroniczną z filtrem silnikowym
PublikacjaW referacie przedstawiono układ sterowania bezczujnikowego silnikiem indukcyjnymi o mocy 22kW z filtrem silnikowym. Układ regulacji oparty jest na modelu multiskalarnym silnika, w którym do opisu dynamiki wybrano jak zmienne stanu strumień skojarzony z uzwojeniami stojana oraz prąd stojana. Przeprowadzono badania eksperymentalne w układzie regulacji z obserwatorem prędkości kątowej, z uwzględnieniem parametrów filtru, w pełnym...
-
Maszyny wirtualne jako warstwa pośrednia w oprogramowaniu systemowym
PublikacjaZaprezentowano pojęcie maszyny wirtualnej oraz podstawowedefnicje związane z wirtualizacją zasobów. Przedstawiono warstwowy model systemu komputerowego i jego rozwinięcia z uwzględnieniem warstwy maszyny wirtualnej. Podano klasyfkację maszyn z punktu widzenia aplikacji użytkowej i systemu operacyjnego. Dokonano porównania poszczególnych kategorii maszyn wirtualnych.
-
Pseudostany w diagramach maszyny stanowej języka UML 2.0
PublikacjaKluczowymi pojęciami w odniesieniu do obiektowych baz danych są obiekty i ich klasy. Aspekt dynamiczny obiektów w systemach intensywnie wykorzystujących dane może być modelowany przy wykorzystaniu diagramów maszyn stanowych. Semantykę tego rodzaju diagramów w wersji 2.0 języka UML znacząco rozbudowano o szereg kategorii pojęciowych. Do najistotniejszych z nich należą pseudostany obiektów. Pozwalają one na precyzyjną specyfikację...
-
Bezczujnikowe sterowanie maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
Publikacja.
-
Zrozumieć drgania - pomiary sił działających na podłoże maszyny
PublikacjaArtykuł dotyczy doświadczalnej oceny sił oddziaływania dynamicznego maszyny na podłoże. Przedyskutowano możliwości i ograniczenia zastosowania do tej oceny pomiarów drgań, odkształceń i sił. Scharakteryzowano współczesne sensory odkształceń i różne odmiany siłomierzy. Opisano sposób wykorzystania zestawu jednoskładowych siłomierzy tensometrycznych do pomiaru dwóch składowych sił reakcji pomiędzy maszyną a podłożem. Przedstawiono...
-
Maszyny rozdmuchowe stosowane do wytwarzaniu butelek z PET
PublikacjaScharakteryzowano maszyny wykorzystywane w procesie wytwarzania pojemników PET w procesie rozdmuchiwania z jednoczesnym rozciąganiem półfabrykatów w postaci preform. Omówiono typy, budowę oraz systemy i podsystemy, producentów oraz cykl pracy maszyny rozdmuchowej. Nie omówiono szczegółowo wytwarzania półfabrykatów do postaci preform w procesie wtryskiwania.
-
Obserwator prędkości maszyny synchronicznej z zagłębionymi magnesami trwałymi
PublikacjaPrzedstawiono obserwator prędkości oparty na rozszerzonym modelu maszyny z zagłębionymi magnesami. Pokazano, że statyczne zależności pomiędzy zmiennymi obserwatora mogą być wykorzystane do określenia sprzężeń zwrotnych stabilizujących obserwator. Prędkość kątowa wirnika obliczana jest na podstawie innych zależności statycznych występujących w obserwatorze. Przedstawiono wyniki badań symulacyjnych.
-
Sterowanie prądowe maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
PublikacjaW referacie przedstawiono układy regulacji maszyną indukcyjną klatkową zasilaną z falownika prądu. Sterowanie zrealizowano w oparciu o multiskalarny model maszyny indukcyjnej klatkowej sterowanej z wymuszeniem składowych prądu stojana. Jakość opracowanych układów regulacji zweryfikowano za pomocą badań symulacyjnych oraz eksperymentalnych
-
Bezczujnikowy rozruch wysokoobrotowej maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi
PublikacjaCelem artykułu jest przedstawienie bezczujnikowego rozruchu maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi. W pierwszej fazierozruchu zastosowano sterowanie w układzie otwartym z regulacją składowych prądu stojana. Zaproponowano sposób przełączenia pomiędzysterowaniami w układzie otwartym i zamkniętym. W układzie zamkniętym do estymacji prędkości wykorzystano rozszerzony filtr Kalmanai bezśladowy filtr Kalmana. Przedstawiono takŜe...
-
Sterowanie mocą elektrowni wiatrowej z maszyną dwustronnie zasilaną
PublikacjaW referacie przedstawiono propozycję układu sterowania elektrownią wiatrową pracującą w systemie elektroenergetycznym. Syntezę układu regulacji przeprowadzono bazując na multiskalarnym modelu maszyny indukcyjnej dwustronnie zasilanej. Optymalne przetwarzanie energii wiatru, odpowiadające ekstremalnej regulacji mocy czynnej turbiny, zrealizowano w dwóch wariantach. Przedstawiono wyniki badań symulacyjnych.
-
Bezczujnikowe sterowanie maszyną indukcyjną zasilaną z falownika prądu
PublikacjaW układach napędowych przez nazwę bezczujnikowe sterowanie rozumie się sterowanie maszyną bez pomiaru prędkości kątowej wirnika. Prędkość kątową oblicza się wykorzystując model maszyny lub cechy fizykalne maszyny, w niniejszej pracy wykorzystano obserwator prędkości kątowej wirnika opracowany na podstawie modelu matematycznego maszyny indukcyjnej klatkowej. Układy napędowe z falownikiem napięcia znalazły powszechne uznanie ze względu...
-
Calculation of self and mutual inductances of the switched reluctance machine mathematical model.
PublikacjaA mathematical model of the switched reluctance machine (SRM) in a drive system obtained using Lagrange's energy method and a method of calculation of self and mutual inductances of the SRM are presented in the paper. The self and mutual inductances are elements of Lagrange's function in generalised coordinates and have been calculated using the finite element method (FEM). Selected calculation results for the particular machine...
-
METODA OCENY DZIAŁANIA MASZYN Z ZASTOSOWANIEM DIAGNOSTYKI TECHNICZNEJ
PublikacjaW rozdziale przedstawiono zagadnienie dotyczące analizy i oceny działania maszyn rozumianego w sensie opisowym jako takie przekształcanie w nich energii, które umożliwia uzyskanie energii użytecznej niezbędnej odbiornikowi tej energii do wykonania zadania w wymaganym czasie t. Działanie maszyn w sensie wartościującym zdefiniowano podobnie jak w fizyce, jako wielkość fizyczną wyrażoną iloczynem energii i czasu, którego wartość można...
-
Wysokociśnieniowe uszczelnienia ruchu obrotowego wału hydraulicznych maszyn wyporowych
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki badań mające na celu wytypowanie węzła uszczelniającego wał silnika hydraulicznego zapewniającego najwyższą trwałość przy smarowaniu wodą. Parametry pracy: ciśnienie 2 MPa i minimalna prędkość poślizgu uszczelek 2 m/s. Opisano również nowatorski przyrząd, na którym przeprowadzono pomiary wszystkich parametrów węzła uszczelniającego.
-
Możliwości wykorzystania maszyn pomiarowych CNC elastycznych systemach produkcyjnych.
PublikacjaW pracy przedstawiono zastosowanie współrzędnościowej maszyny pomiarowej typu VISTA produkcji Carl Zeiss wraz z oprogramowaniem CALYPSO w elastycznym systemie produkcji (ESP) istniejącym w Politechnice Gdańskiej. Opisano sposób współpracy robota przemysłowego IRp-6 z maszyną pomiarową oraz budowę podsystemu kontrolno-pomiarowego współdziałającego z systemem nadrzędnym CIM.
-
Modelowanie i symulacja maszyn elektrycznych metodą grafów wiązań.
PublikacjaW artykule przedstawiono modelowanie maszyn elektrycznych metodą grafów wiązań dla potrzeb symulacji szeroko pojętych systemów energetycznych, w szczególności systemów o naturze hybrydowej. Opisano zarys podstaw modelowania metodą grafów wiązań. Omówiono ogólne założenia modelowania maszyn elektrycznych w ujęciu grafów wiązań, bazującego na modelach obwodowych wzorcowego sprzężenia transformatorowego i elektromechanicznego. Wykorzystując...
-
Usługi obce w utrzymaniu maszyn i urządzeń technicznych.
PublikacjaW artykule opisano problematykę związaną z powierzaniem utrzymania środków trwałych - maszyn i urządzeń technicznych w obce ręce. Przybliżono metodę mogącą skutecznie wspomagać decyzje menedżerów związane z utrzymaniem maszyn i urzadzeń technicznych.
-
Z historii Katedry Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji
PublikacjaW pracy przedstawiono rozwój badań naukowych w katedrze Technologii Maszyn i Automatyzacji Produkcji z zakresu technologii maszyn obróbki skrawaniem i obrabiarek. Zamieszczono wyniki badań procesów obróbki wykańczjącej, nagniatania, docierania, obróbki drewna w tym procesów precyzyjnego cięcia.
-
Reakcja maszyny dwustronnie zasilanej sterowanej nieliniowo na symetryczny zapad napięcia sieci
PublikacjaMaszyna dwustronnie zasilana ma szerokie zastosowanie w układach generatorowych elektrowni wiatrowych. Pomimo licznych zalet tych układów, rozwiązania generatorowe tego typu mają zasadniczą wadę, dużą czułość na zakłócenia napięcia po stronie sieci elektroenergetycznej. W artykule zaprezentowano i porównano wyniki badań reakcji maszyny dwustronnie zasilanej na zapad napięcia sieci. Do sterowania mocą maszyn wykorzystano metodę...
-
Kontrolowane wywrócenie żurawia jako sposób jego złomowania. IV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna Napędy Maszyn Transportowych - 2002 ''Bezpieczeństwo w eksploatacji maszyn''.
PublikacjaW następstwie katastrofy suwnicy bramowej Q=3x300t uszkodzony został żuraw czteroczłonowy. przedstawiono sposób złomowania żurawia.
-
Mechanizmy ochrony integralności plików na poziomie monitora maszyny wirtualnej
PublikacjaMechanizmy ochrony integralności plików umożliwiają wykrywanie nieautoryzowanych zamian w kluczowych do działania systemu operacyjnego plików. Dotychczas rozwiązania tego typu działały jako aplikacje systemowe lub były integrowane z jądrem systemu operacyjnego. Wraz ze zwiększeniem dostępności technik wirtualizacji pojawiła się możliwość przeniesienia systemu ochrony na poziom monitora maszyny wirtualnej, co zapewnia izolację mechanizmu...
-
Identyfikacja parametrów maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi metodą częstotliwościową
Publikacja -
Sterowanie mocą bierną maszyny dwustronnie zasilanej w elektrowni wiatrowej
PublikacjaWartość mocy biernej produkowanej/pobieranej przez park wiatrowy jest wielkością podlegającą sterowaniu a na jej wartość wpływ ma wiele czynników: warunki wiatrowe, struktura parku, długość linii kablowych, rodzaj elektrowni a także algorytm sterowania. Są dwie metody sterowania mocą bierną farmy wiatrowej: pasywna (przez kondensatory i dławiki) i aktywna (przez generator i/lub filtr aktywny). W artykule przedstawiono problemy...
-
Model dwuwirnikowej maszyny indukcyjnej w aspekcie elektromagnetycznego mechanizmu różnicowego
PublikacjaW referacie przedstawiono obwodowy model maszyny indukcyjnej z dwoma wirnikami, który proponowany jest w koncepcji elektromagnetycznego mechanizmu różnicowego. Koncepcja ta przewiduje zastosowanie dwuwirnikowej maszyny elektrycznej spełniającej jednocześnie funkcje mechanizmu różnicowego oraz napędu pojazdu samochodowego. W realizacji tej koncepcji niezbędna jest także przekładnia mechaniczna sprzężona z jednym z wałów silnika....
-
Satelitowe maszyny wyporowe. Podstawy projektowania i analiza strat energetycznych
PublikacjaMonografia poświęcona jest najnowszym konstrukcjom pomp i silników hydraulicznych satelitowych, nad którymi prace projektowe, badawcze i rozwojowe są prowadzone w laboratorium Hydrauliki i Pneumatyki Politechniki Gdańskiej od 2007 roku. W monografii wykazano, że jest możliwe zbudowanie maszyn satelitowych dla dwóch przypadków pracy satelitowego mechanizmu roboczego. Pierwszy przypadek dotyczy mechanizmu z obracającą się planetą,...
-
DYNAMICZNA APLIKACJA INTERNETOWA SYMULACJI OBWODOWEJ MASZYNY INDUKCYJNEJ. UJĘCIE OBIEKTOWE
PublikacjaArtykuł dotyczy zastosowania dynamicznej aplikacji internetowa do symulacji obwodowej silnika indukcyjnego trójfazowego, wykorzystującej interfejs przeglądarki WWW. Model obwodowy silnika sformułowano w układzie osiach naturalnych i ujęciu metody energetycznej Lagrange’a. Implementację modelu maszyny w aplikacji internetowej wykonano w projekcie typu Web Forms, który jest elementem środowiska Microsoft Visual Studio. Kod programu...
-
Kompensacja drgań momentu w układzie napędowym z maszyną asynchroniczną
PublikacjaW artykule zaprezentowano metodę detekcji i kompensacji drgań momentu w układzie napędowym z maszyną asynchroniczną. Redukcję oscylacji momentu na wale maszyny obciążającej napęd uzyskano na drodze generowania odpowiednich składowych momentu elektromagnetycznego w silniku klatkowym, pracującym w bezczujnikowym układzie sterowania.
-
Identyfikacja parametrów maszyny synchronicznej z magnesami trwałymi metodą częstotliwościową
Publikacja -
ZESZYTY NAUKOWE INSTYTUTU MASZYN PRZEPŁYWOWYCH PAN
Czasopisma -
PRACE NAUKOWO-BADAWCZE INSTYTUTU MASZYN MATEMATYCZNYCH
Czasopisma -
Waldemar Karaszewski dr hab. inż.
Osoby -
Z historii Katedry Pojazdów i Maszyn Roboczych 2005-2010
PublikacjaPrzedstawiono dorobek naukowy i dydaktyczny Katedry Pojazdów i Maszyn Roboczych w latach 2005 - 2010.
-
Funkcjonowanie zespołów napędu hydraulicznego maszyn w niskich temperaturach otoczenia
PublikacjaW pracy przedstawiono cztery warianty klasyfikacji rozruchów oziębionego napędu hydraulicznego. Pierwsza sytuacja dotyczy zagadnienia, w którym wszystkie zespoły układu napędowego wraz z olejem mają taką samą niską temperaturę podczas rozruchu. Pozostałe warianty odnoszą się do rozruchu w warunkach szoku termicznego wywołanych zasilaniem ciepłym czynnikiem roboczym oziębionych zespołów hydraulicznych. Rozruch zespołów...
-
Procedura dopuszczenia do eksploatacji maszyn do produkcji mas bitumicznych
PublikacjaW treści artykułu przedstawiono procedury postępowania przy uruchamianiu masbitumicznych. Ponadto opisano wymogi bhp na terenie wytwórni wraz z przeglą-dem aktualnym przepisów związanych z ochroną środowiska w tym odpadami pow-stającymi podczas produkcji, poziomu hałasu w środowisku maszyny i substan-cji zanieczyszczających powietrze.
-
Wpływ powierzchniowej obróbki plastycznej na jakość eksploatacyjną części maszyn.
PublikacjaPrzedstawiono wpływ powierzchniowej obróbki plastycznej przez nagniatanie na wytrzymałość zmęczeniową, zużycie cierne, oraz cierność warstwy wierzchniej.Próbki badawcze (wałki) wykonano ze stali 45 w stanie ulepszonym cieplnie do twardości ok. 30 HRC. Wyniki badań próbek nagniatanych porównano z wynikami badań dla takich samych próbek obrobionych przez szlifowanie.
-
Stanowisko badawcze do badań energetycznych i kawitacyjnych maszyn wodnych.
PublikacjaZaprezentowano stanowisko do badań energetycznych i kawitacyjnych maszyn wodnych zlokalizowane w Katedrze Maszyn Wirnikowych i Mechaniki Płynów na Politechnice Gdańskiej. Zamieszczono schemat stanowiska i jego wielkości charakterystyczne. Pokazano przykładowe charakterystyki energetyczne i kawitacyjne uzyskane podczas badań turbiny modelowej oraz przykładowe fotografie ilustrujące rozwój kawitacji na łopatce wirnika modelowej turbiny...