Filtry
wszystkich: 1882
-
Katalog
- Publikacje 1425 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 2 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 118 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 14 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 38 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 3 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 15 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 8 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 207 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 16 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 35 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: ŚWIADECTWA POCHODZENIA ENERGII
-
Wystawa Accelerating science – 70 lat CERN
WydarzeniaInteraktywna wystawa poświęcona CERN i obecności Polski w Europejskim Laboratorium Fizyki Cząstek. Zapraszamy do świata cząstek elementarnych, niezwykle wysokich energii i zaawansowanych technologii. Wstęp wolny.
-
Generator energii z fal morskich i oceanicznych
Wynalazki -
Total cross sections for electron scattering with some C3 hydrocarbons
PublikacjaPrzedstawiono absolutne całkowite przekroje czynne na rozpraszanie elektronów dla dwóch izomerów C3H4 oraz C3H8 w zakresie energii 0.5-37- eV. Przedyskutowano efekt izomeryczny oraz wpływ krotności wiązania C-C.
-
Wybrane technologie genetyczne generacji rozproszonej
PublikacjaPrzedstawiono wybrane współczesne technologie i układy skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła należące do generacji rozproszonej. Omówiono układy bloków silnikowych, turbinowych oraz ogniw paliwowych. Przedstawiono podstawowe parametry tych układów.
-
Application of an improved cellular automaton for granular flow.
PublikacjaW artykule omówiono wyniki numeryczne z zastosowaniem ulepszonego aparatu komórkowego do przepływów silosowych materiałów granulowanych. W modelu uwzgledniono zderzenia cząstek i dysypację energii. Wyniki porównano z wynikami badań modelowych.
-
Instalacje PV zintegrowane z budynkiem
PublikacjaBIPV (ang. Building Integrated Photovoltaics) - architektoniczne, strukturalne i estetyczne systemy fotowoltaicznezintegrowane z budynkami - to jedna z najbardziej obiecujących form wykorzystania energii odnawialnej,pozwalająca na połączenie systemu generującego energie elektryczna z obiektami takimi jak domy mieszkalne,szkoły i biurowce. Obecnie instalacje takie powstają na całym świecie, głównie w prestiżowych projektach, takichjak...
-
Modelowanie rozwoju regionalnych systemów energetycznych ze szczególnym uwzględnieniem bioenergii.
PublikacjaPraca miała na celu opracowanie metodyki modelowania rozwoju systemów energetycznych na skalę regionalną z uwzględnieniem bioenergii oraz mechanizmów wspierania odnawialnych i skojarzonych źródeł energii, jak również systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2. W wyniku rozwiązania zadania optymalizacyjnego określona została struktura produkcji i zużycia nośników energii w zadanym horyzoncie czasowym wraz z udziałem poszczególnych...
-
Strategia energetyczna Mołdawii do 2030 r. w kontekście zobowiązań umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską
PublikacjaCelem opracowania jest analiza porównawcza i ocena strategii energetycznej Mołdawii do 2030 r. w kontekście zobowiązań wynikających z umowy stowarzyszeniowej z UE, która jest kluczowym elementem Partnerstwa Wschodniego. Znacząca zbieżność zapisów obu dokumentów kreuje ramy dla procesu stowarzyszenia w dziedzinie energetyki. Główne płaszczyzny spójności dotyczą zwiększenia bezpieczeństwa dostaw energii, rozwoju odnawialnych źródeł...
-
Różne kształty pobudzeń optymalnych dla celów identyfikacji parametrów modeli systemów farmakokinetycznych
PublikacjaW pracy przedstawiono optymalizację pobudzeń dla celów identyfikacji parametrycznej kompartmentowych modeli systemów farmakokinetycznych opisanych w kategorii zmiennych stanu. Stosowana w pracy funkcja kryterialna to ślad macierzy Fishera (optymalizacja czułościowa). Rozważono klasę pobudzeń optymalnych o ograniczonej energii, ze względu na występowanie w przypadku wielu leków skutków ubocznych zależnych od szybkości podania leku....
-
Elektrolity stosowane w tlenkowych ogniwach paliwowych
PublikacjaTlenkowe ogniwa paliwowe są jednym z obiecujących kandydatów na nowe źródło energii przyszłości. Dzięki wysokiej wydajności układów kogeneracji energii elektrycznej i cieplnej sięgającej 85% mają potencjał aby dużo efektywniej wykorzystywać paliwo obecnie stosowane w energetyce. Jednakże aby aplikacja na szerszą skalę była możliwa konieczne jest zoptymalizowanie parametrów pracy tych ogniw. Jednym z głównych elementów ogniwa SOFC...
-
Influence of diffusion on nonradiative energy transfer between FMN molecules in aqueous solution
PublikacjaZmierzono zależności wydajności kwantowej roztworów wodnych FMN w zakresie koncentracji od 6,31x10^-5 do 1,8x10^-2 M w temperaturach 298,2 i 323,9 K. Otrzymane wyniki porównano z analogicznymi, uzyskanymi teoretycznie na podstawie modelu nie biorącego i biorącego pod uwagę dyfuzję molekuł fluoroforu. Porównanie wykazuje, że dla badanych roztworów dyfuzja nie może być pominięta, oraz, że dla uzyskania zgodności otrzymanych wyników...
-
Rafał Łangowski dr inż.
OsobyDr inż. Rafał Łangowski jest absolwentem Wydziału Elektrotechniki i Automatyki Politechniki Gdańskiej (studia magisterskie ukończył z wyróżnieniem w 2003 roku). W roku 2015 uzyskał stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie automatyka i robotyka. Pracę doktorską pt. "Algorytmy alokacji punktów monitorowania jakości w systemach dystrybucji wody pitnej" obronił z wyróżnieniem na Wydziale Elektrotechniki i Automatyki. W latach...
-
Technologia wytwarzania opakowań PET dla produktów wrażliwych
PublikacjaW artykule przedstawiono nowoczesne, liniowe maszyny rozdmuchowe przeznaczone do wytwarzania opakowań (butelek) PET metodą rozdmuchu z preform. Opisano systemy umożliwiające zmniejszenie zużycia energii elektrycznej niezbędnej do wytworzenia jednego opakowania PET.
-
Nowoczesne tendencje w energetyce
PublikacjaWskazano aktualne tendencje w energetyce krajowej, ze szczególnym uwzględnieniem kogeneracyjnego układu źródeł energii. Podano przykłady zastosowania silników spalinowych (tłokowych i wirnikowych) zasilanych różnym paliwem gazowym. Omówiono znaczenie tzw. gospodarki rozproszonej.
-
Lekka obudowa, część 3: Wymagania funkcjonalno-użytkowe
PublikacjaW artykule przedstawiono wymagania funkcjonalno-użytkowe jakie stawia się współcześnie lekkim przegrodom budowlany w zakresie ich: izolacyjności akustycznej, przewodnictwa cieplnego, wodoszczelności, przepuszczalności pary wodnej, przepuszczalności powietrza, promieniowania energii świetlnej, ekwipotencjalności
-
State selective electron capture in the collision of S3+ ions in atomic hydrogen and helium.
PublikacjaZostało zaprezentowane teoretyczne podejście, uwzględniające obliczenia krytycznych adiabatycznych energii potencjalnych i dynamicznych sprzężeń pomiędzy nimi, do opisu procesu przechwytu elektronu przez jony siarki w zderzeniach z atomami wodoru i helu.
-
Elastic cross-section calculations for electron collisions with XY4 (X=Si,Ge; Y=H, F, Cl, Br, I) molecules
PublikacjaObliczano elastyczne przekroje czynne dla tetraedrycznych związków krzemu i germanu. Otrzymane wyniki porównano z innymi dostępnymi wynikami obliczeń oraz z danymi doświadczalnymi; dla energii powyżej 100 eV uzyskano zadowalającą zgodność.
-
Laboratorium Inteligentnej Energetyki LAB-6
LaboratoriaKompatybilność elektromagnetyczna urządzeń elektrycznych i elektronicznych, jakość energii, efektywność energetyczne, bezpieczeństwo użytkowania urządzeń, badania instalacji elektrycznych niskiego napięcia.
-
Piezoelektryczne przetworniki elektromechaniczne
PublikacjaKryształy piezoelektryczne w polu elektrycznym drgają. Amplituda drgań jest największa przy częstotliwości rezonansowej. Do budowy przetworników elektromechanicznych są wykorzystywane elementy piezoceramiczne, które mają wysoką sprawność przetwarzania energii elektrycznej na energię drgań.
-
The control of the contactless hybrid short-cicruit current limiter
PublikacjaPrzedstawiono podstawowe zasady sterowania praca bezstykowego ogranicznika prądów zwarciowych. Dokonano analizy czynników wpływających na poprawną pracę bezstykowego ohranicznik aprądów zwarciowych ze szczególnym uwzględnieniem poprawy jakosci energii elektrycznej poprzez eliminację zapadów napiecia.
-
Podstawowe pojęcia w termodynamice technicznej: energia a praca i ciepło
PublikacjaPrzypomniano podstawowe pojęcia energii i wielkości z nią związanych. Omówiono takie pojęcia, jak praca i ciepło, ale również energia wewnętrzna, entalpia i egzergia, kładąc nacisk na ich stosowanie w problematyce chłodniczej.
-
Autonomic hybrid photovoltaic installations supported by thermoelectric generators
PublikacjaGeneratory termoelektryczne są urządzeniami dokonującymi bezpośredniej konwersji energii cieplnej na elektryczną.W ostatnich latach obserwuje się dynamiczny rozwój ich technologii, konstrukcji oraz obszarów zastosowań. Ponieważ ich sprawności systematycznie rosną, zatem w niektórych realizacjach celowe staje się ich zastosowanie do wspomagania autonomicznych hybrydowych instalacji fotowoltaicznych.W artykule dokonano przeglądu...
-
Materials for energy storage devices
Kursy OnlineKurs dotyczy zagadnień inżynierii materiałowej, elektrochemii, fizykochemii nanotechnologii materiałów stosowanych w budowaniu urządzeń elektrochemicznych do magazynowania i konwersji energii w urządzeniach. Prowadzony jest w języku angielskim.
-
Detektory promieniowania
Kursy OnlineKurs jest przeznaczony dla dla studentów: - inżynierii odnawialnych źródeł energii, I stopień, studia inżynierskie, sem. VII - fizyki medycznej, II stopień, sem. II
-
Energetyka wodna W, IOZE, sem.6, letni 23/24 (IOZE1007)
Kursy OnlineCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z aspektami technologicznymi i ekonomicznymi wykorzystania energii wody, zasadami działania turbin wodnych oraz ich zastosowaniami w różnych warunkach pracy.
-
Energetyka wiatrowa W, IOZE, sem.6, letni 23/24 (IOZE1006)
Kursy OnlineCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z aspektami technologicznymi i ekonomicznymi wykorzystania energii wiatru, zasadami działania turbin wiatrowych oraz ich zastosowaniami w różnych warunkach pracy.
-
Modyfikowanie kolagenu skór dorsza bałtyckiego (Gadus morhua) poprzez tworzenie kompleksów z k-karagenem i sieciowanie a funkcjonalne właściwości błon
PublikacjaW dostępnej literaturze naukowej brak jest doniesień na temat wpływu polisacharydów pochodzenia roślinnego oraz chemicznej modyfikacji przy użyciu EDC na właściwości funkcjonalne kolagenu skór dorsza bałtyckiego. Celem pracy było zbadanie wpływu k-karagenu na właściwości fizykochemiczne dyspersji błon otrzymanych z kolagenu rybiego oraz przeprowadzenie modyfikacji właściwości fizykochemicznych badanych układów sieciując je przy...
-
Toksyczność - parametr sumaryczny do oceny obciążenia danego elementu środowiska przez ksenobityki
PublikacjaWyemitowane zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego przedostają się do poszczególnych elementów środowiska, gdzie mogą negatywnie oddziaływać na organizmy zwierzęce i roślinne. Systematyczny monitoring stopnia zanieczyszczenia środowiska powiązany z szybkim systemem reagowania wydaje się jednym z lepszych rozwiązań kwestii kontroli jakości środowiska. Jednak klasyczne metody instrumentalnej analizy próbek środowiskowych...
-
Wykorzystanie chromatografii jonowej w analityce jonów cyjankowych
PublikacjaNazwa cyjanki obejmuje związki, które zawierają w swojej cząsteczce grupę –C≡N, w której atom węgla i azotu są połączone wiązaniem potrójnym. Są to trujące i niebezpieczne związki, które znalazły swoje zastosowanie w różnych dziedzinach. Cyjanki wykorzystywane są w różnych strefach działalności przemysłowej, włączając w to przemysł wydobywczy i chemiczny. Naturalnym źródłem cyjanków są rośliny m.in. maniok, migdały, fasola, siemię...
-
Tereny polarne - interesującym obszarem do badań. - Część 1 Analityka próbek pochodzących od organizmów żywych
PublikacjaŚrodowisko Arktyki stanowi unikalny w skali globalnej ekosystem, charakteryzujący się niezwykłą wrażliwością na zmiany związane z postępującą antropopresją. Ze względu na warunki środowiskowe oraz położenie geograficzne, obszar Archipelagu Svalbard uznawany jest za rezerwuar zanieczyszczeń pochodzenia antropogenicznego. W pracy zestawiono i omówiono informacje dotyczące zanieczyszczeń zdeponowanych w próbkach pochodzących od organizmów...
-
Analiza efektywności działalności uczelni europejskich i amerykańskich - podejście nieparametryczne
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę efektywności naukowej i dydaktycznej 505 uczelni z 10 krajów europejskich oraz z USA w okresie 2000– 2012. W celu obliczenia wskaźników efektywności przyjęto metodę nieparametryczną Data Envelopment Analysis (DEA). Za nakłady uznano: wartość przychodów uczelni, liczbę pracowników naukowych oraz studentów, za wyniki działalności naukowej – liczbę publikacji, a działalności dydaktycznej – liczbę absolwentów....
-
Klasyfikacja wyrobów tytoniowych z wykorzystaniem elektronicznych nosów
PublikacjaZapobieganie nielegalnej dystrybucji wyrobów tytoniowych w Polsce stanowi poważny problem. Wyroby tytoniowe przemycane do Polski mogą charakteryzować się niższą jakością, wynikającą z wykorzystania surowców gorszego gatunku. Jednym z rozwiązań zmniejszających skalę tego problemu mogą być działania ograniczające przemyt przez granice państwa. Autorzy pracy uważają, że wykorzystanie elektronicznych nosów do rutynowych kontroli przewożonych...
-
Analysis of the Impact of Charging Electric Cars on the Power System Load
PublikacjaThe paper presents ways of integrating electric cars with the power system. In connection with this, daily load curves in the average working day have been developed in the G2V (Grid-to-Vehicle) and V2G (Vehicle-to-Grid) variants. The G2V solution consists in unidirectional energy flow from the power system to a vehicle’s battery. The V2G solution consists in bi-directional energy exchange between the power system and electric...
-
Calculations of electron impact ionization cross section for simple biomolecules: formic and acetic acids
PublikacjaObliczono przekroje czynne na jednokrotną jonizację kwasu mrówkowego oraz kwasu octowego. Obliczenia przeprowadzono używając formalizmu BEB w zakresie energii od progu na jonizację do 400 eV. Wyniki porównano z dostępnymi danymi doświadczalnymi.
-
Solutions of Power Electronics Converter for the Shore - to - Ship Power Systems
PublikacjaW artykule poruszono tematykę zasilania statków zacumowanych w porcie z lądowej sieci elektroenergetycznej poprzez wykorzystanie nowoczesnych konstrukcji przekształtników energoelektronicznych. Zaproponowano budowę sieci dystrybucyjnej prądu stałego, przewoźnej platformy zasilającej oraz zastosowanie zasobników energii
-
Differential cross section for electron impact excitation of the a1 δ g state of molecular oxygen in the 15-180° angular range.
PublikacjaZmierzono absolutne różniczkowe przekroje czynne na wzbudzeniu drobin tlenu do poziomu oscylacyjnego v=0 stanu a1 δ g. Pomiary wykonano dla energii elektronów równej 10eV w zakresie kątów rozproszenia od 15° do 180°.
-
Modelling of acoustic heating induced by different types of sound
PublikacjaWyprowadzono równanie dynamiczne sterujące ogrzewaniem na skutek strat energii fali akustycznej dowolnego typu, okresowej i nieokresowej, w płynie ze standardową dyssypacją i przewodnictwem ciepła. Zbadano efektywność ogrzewania w przypadku dźwięku stochastycznego i regularnego.
-
Całkowite przekroje czynne na rozproszenie elektronów na drobinach wieloatomowych
PublikacjaZaprezentowano zmierzone całkowite przekroje czynne na rozpraszanie elektronów dla wybranych drobin wieloatomowych w zakresie energii od 0,5 do 370 eV. Wyniki przeanalizowano ze względu na rolę atomów zewnętrznych i centralnych w procesie rozpraszania.
-
Vibrational inelastic electron-H2 scattering revisited: numerically converged coupled channels space frame calculations with model interaction
PublikacjaZderzeniowe wzbudzenie niższych oscylacyjnych poziomów molekuły H2 (^1Σ^+,g) przez elektrony o niskiej energii. Obliczenia wykonano przy użyciu empirycznego modelowego potencjału oraz przez rozwiązanie równania rozpraszania dwukanałowego w układzie współrzędnych, związanych z molekułą.
-
Valuation method for operation of crankshaft-piston assembly in combustion engines in energy approach
PublikacjaPrzedstawiono propozycję wartościowania (ilościowego określenia) działania dowolnego układu korbowo-tłokowego silnika o zapłonie samoczynnym, w którym zachodzą oddziaływania energetyczne w określonym czasie. Działanie to rozumiane jest jako przekazywanie odbiornikowi energii w ustalonym czasie, w którym zachodzi przetwarzanie i przenoszenie energii w formie pracy i ciepła. Wartościowanie działania układów korbowo-tłokowych silników...
-
Modelowanie procesu wysychania filmu cieczowego na ściance
PublikacjaZaprezentowany w pracy teoretyczny model kryzysu wrzenia przy wysokich stopniach suchości jest modyfikacją wcześniejszej wersji przedstawionej przez Sedlera i Mikielewicza (1981). Model używany do analizy procesu wysychania filmu cieczowego na ściance, pozwala także na sformułowanie równań bilansu masy cieczy w filmie i w rdzeniu. Rozwiązanie układu równań zawiera parametry, które wyznaczane są eksperymentalnie. W niniejszej pracy...
-
Możliwości stosowania ogniw fotowoltaicznych w Polsce
PublikacjaNiekorzystne zmiany klimatyczne są kluczowym powodem, dla których obserwuje się dynamiczny rozwój ekotechnologii na całym świecie. Jedną z metod ograniczenia ilości emitowanych gazów cieplarnianych jest częściowe zastępowanie stosowanych w produkcji energii elektrycznej i cieplnej paliw kopalnych odnawialnymi źródłami energii.Fotowoltaika ma szansę stać się w XXI wieku ważnym źródłem energii na całym świecie. Systemy fotowoltaiczne,...
-
Przyszłość fotowoltaiki - Instalacje fotowoltaiczne zintegrowane z budynkiem (BIPV)
PublikacjaBIPV (ang. Building Integrated Photovoltaics) architektoniczne, strukturalne i estetyczne systemy fotowoltaiczne zintegrowane z budynkami to jedna z najbardziej obiecujących form wykorzystania energii odnawialnej, pozwalająca na połączenie systemu generującego energię elektryczną z obiektami takimi jak domy mieszkalne, szkoły i biurowce. Instalacje takie powstają na całym świecie, głównie w przypadku prestiżowych projektów, takich...
-
Performance of a fuel cell optimized for in situ X-ray absorption experiments
PublikacjaKomercyjna komórka ogniwa paliwowego typu PEM została zmodyfikowana w celu realizacji pomiaru XAS w warunkach pracy ogniwa. Modyfikacja komórki miała na celu optymalizację jej parametrów pod kątem eksperymentu XAS realizowanego w modzie transmisyjnym i fluorescencyjnym, poprzez minimalizację absorpcji komórki, przy zachowaniu jej parametrów elektrochemicznych. W pracy zostały zaprezentowane szczegóły techniczne komórki a jej efektywność...
-
Wykorzystanie fourierowskiej spektroskopii w podczerwieni do badania stężenia gazów wylotowych z tlenkowego ogniwa paliwowego zasilanego biogazem
PublikacjaW dzisiejszych czasach bardzo ważne jest pozyskiwanie energii ze źródeł odnawialnych i bezpiecznych dla środowiska. Jedną z obiecujących technologii są tlenkowe ogniwa paliwowe (ang. Solid Oxide Fuel Cell, SOFC). Stanowią one bezpieczną i ekologiczną alternatywę dla energii uzyskanej z paliw kopalnych. SOFC charakteryzuje się sprawnością energetyczną na poziomie 45-60 %, podczas gdy sprawność klasycznych elektrowni cieplnych nie...
-
SYMULACJA PRACY UKLADU SPREZARKOWEJ POMPY CIEPLA Z PROEKOLOGICZNYMI CZYNNIKAMI CHLODNICZYMI
PublikacjaArtykuł poświęcony jest zagadnieniu symulacji pracy układu sprężarkowej pomy ciepła. Prawidłowe zaprojektowanie instalacji oraz jej właściwa eksploatacja pozwala na mniejsze koszty eksploatacyjne. Dokładna analiza techniczno-ekonomiczna pozwala na dobór elementów instalacji o możliwie największej sprawności, a zatem niskim zapotrzebowaniu energii. Zastosowanie układów opartych o przyszłościowe, proekologiczne czynniki chłodnicze...
-
Bezstykowe zasilanie pojazdów trakcyjnych.
PublikacjaOpracowanie dotyczy wybranych aspektów związanych z bezstykowym przekazywaniem energii i zastosowaniem tego rodzaju systemu do zasilania elektrycznych pojazdów trakcyjnych. Wstępna analiza wykazała, że możliwe jest przesyłanie energii wystarczającej do zasilenia pojedynczego pojazdu poprzez układ cewek powietrznych o słabym sprzężeniu magnetycznym. Zapewnienie odpowiedniej wydajności energetycznej układu przy najlepszej sprawności...
-
Modele i narzędzia komputerowe do wspomagania planowania zrównoważonego rozwoju regionalnych systemów energetycznych.
PublikacjaOpisano założenia i cele nowego projektu badawczego podjętego zespół badawczy Katedry Elektroenergetyki. W realizowanym projekcie istniejące metody i modele planowania i optymalizacji rozwoju systemów energetycznych zostaną zweryfikowane i ocenione pod kątem ich wykorzystania do planowania rozwoju regionalnych, a także lokalnych systemów energetycznych. Dostosowane istniejące i stworzone nowe metody zostaną oprogramowane...
-
Vikoristanne energi pidzemnih vod u teplotehnici [cz.2]
PublikacjaPrzedstawiono wybrane przykłady zagospodarowania wód podziemnych, charakteryzując zastosowany układ technologiczny źródła ciepła. Cechą wspólną przedstawianych rozwiązań jest poziom temperatury wody wymuszający zastosowanie pomp grzejnych w celu wykorzystania jej energii. Ponadto wybrane przykłady charakteryzują się różnymi wartościami temperatury zagospodarowywanych energetycznie wód, jak i dysponowaną mocą grzejną źródła...
-
Vikoristanne energi pidzemnih vod u teplotehnici [cz.1]
PublikacjaPrzedstawiono wybrane przykłady zagospodarowania wód podziemnych, charakteryzując zastosowany układ technologiczny źródła ciepła. Cechą wspólną przedstawianych rozwiązań jest poziom temperatury wody wymuszający zastosowanie pomp grzejnych w celu wykorzystania jej energii. Ponadto wybrane przykłady charakteryzują się różnymi wartościami temperatury zagospodarowywanych energetycznie wód, jak i dysponowaną mocą grzejną źródła...