Filtry
wszystkich: 1568
-
Katalog
- Publikacje 1144 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 119 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 2 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 39 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 9 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 2 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 60 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 7 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 186 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: rovs drag
-
Racjonalne projektowanie podpór wiaduktu drogowego
PublikacjaPosadowienie obiektów mostowych i dróg realizowane jest bardzo często w trudnych warunkach geotechnicznych. Trasy autostrad, dróg ekspresowych i obwodnic miast prowadzi się przez obszary gdzie występują grunty uwarstwione o bardzo zróżnicowanej wytrzymałości i odkształcalności. Projektowanie obiektów inżynierskich i dróg w takich warunkach wymaga zastosowania specjalistycznych technologii i nowoczesnych metod obliczeniowych. Takie...
-
Synthesis, characterization, and interactions of single-walled carbon nanotubes modified with doxorubicin with Langmuir–Blodgett biomimetic membranes
PublikacjaThe synthesis, characterization, and the influence of single-walled carbon nanotubes (SWCNTs) modified with an anticancer drug doxorubicin (DOx) on the properties of model biological membrane as well as the comparison of the two modes of modification has been presented. The drug was covalently attached to the nanotubes either preferentially on the sides or at the ends of the nanotubes by the formation of hydrazone bond. The efficiency...
-
In vivoevaluation of the CB1allosteric modulator LDK1258 reveals CB1-receptor independent behavioral effects
PublikacjaIn the present study, we examined whether LDK1258, which produces strong CB1receptor allosteric effects ininvitroassays, would elicitin vivoeffects consistent with allosteric activity. In initial studies, LDK1258 reducedfood consumption and elicited delayed antinociceptive effects in the chronic constrictive injury of the sciaticnerve (CCI) model of neuropathic pain, which unexpectedly emerged 4 h post-injection. UPLC-MS/MS analysisquantified...
-
Michał Kwasek dr inż. arch.
OsobyMichał Kwasek pracuje jako asystent w Katedrze Technicznych Podstaw Projektowania Architektonicznego na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. W 2009 r. ukończył studiana kierunku Budownictwo na Wydziale Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej, a w 2013 r. obronił dyplom magisterski na kierunku Architektura i Urbanistyka na Wydziale Architektury Politechniki Gdańskiej. W tym samym roku rozpoczął naukę na Studium...
-
Transport kombinowany w tranzycie zachód-wschód: przykład możliwości rozwoju
PublikacjaNa podstawie analizy struktury przewozowej w Polsce i Europie przedstawiono wymagania i możliwości integracji żeglugi śródlądowej z transportem lądowym w korytarzu transportowym zachód-wschod. Opisano stan dróg wodnych w Polsce i udzial żeglugi śródlądowej w transporcie towarów.
-
Amphotericin B and Its New Derivatives - Mode of Action
PublikacjaAmphotericin B (AmB) is a well known antifungal and antiprotozoal antibiotic used in the clinic for several decades. Clinicalapplications of AmB, however, are limited by its nephrotoxicity and many other acute side effects which are not acceptable by patientswhen their life is not threaten. In order to improve the therapeutic index of this drug, lipid formulations have been introduced and manyefforts have been made to obtain less...
-
Program rewitalizacji drogi wodnej E-70
PublikacjaCoraz wyraźniej rysuje się potrzeba uruchomienia korytarzy transportowych północ- południe, w których drogom wodnym wykorzystującym Wisłę i Odrę przypisuje się coraz większe znaczenie w tym także równoleżnikowemu szlakowi E-70 spinającemu całą Europę. W pracy Autor przedstawił stan istniejący i uwarunkowania rozwoju dróg wodnych,kierunki i cele rewitalizacji oraz cele i uwarunkowania środowiskowe i gospodarcze.Opracowna Strategia...
-
Development of different methods for drugs and psychoactive substances extraction from hair samples and their identification based on HPLC-ESI-QTOF analysis
PublikacjaOver the past decade, the use of non-controlled designer drugs and drug of abuse has rapidly increased. Hair, as a human matrix, enables detection of drugs incorporated into its structure. Studies of presence and identification of drug metabolites in human hair samples has been performed using liquid chromatography electrospray ionization quadrupole time of flight mass spectrometry (HPLC-ESI-QTOF-MS) with steady alternation of...
-
Self-Association of Amphotericin B: Spontaneous Formation of Molecular Structures Responsible for the Toxic Side Effects of the Antibiotic
PublikacjaAmphotericin B (AmB) is a lifesaving antibiotic used to treat deep-seated mycotic infections. Both the pharmaceutical activity and highly toxic side effects of the drug rely on its interaction with biomembranes, which is governed by the molecular organization of AmB. In the present work we present detailed analysis of self-assembly of AmB molecules in different environments, interesting from the physiological standpoint, based...
-
Inertial Sensors Applications in Underwater Measurements
PublikacjaOver the past decades microelectromechanical systems (MEMS) researchers have demonstrated a number of microsensors for almost every possible sensing modality, including attitudes. Current MEMS inertial measurement units (IMU) come in many shapes, sizes, and costs — depending on the application, and performance required. MEMS sensors have proved and demonstrated performance exceeding those of their macroscale counterpart sensors. In...
-
Towards Knowledge Formalization and Sharing in a Cognitive Vision Platform for Hazard Control (CVP-HC)
PublikacjaHazards are present in all workplaces and can result in serious injuries, short and long-term illnesses, or death. In this context, management of safety is essential to ensure the occupational health of workers. Aiming to assist the safety manage-ment process, especially in industrial environments, a Cognitive Vision Platform for Hazard Control (CVP-HC) has been proposed. The CVP-HC is a scalable yet adaptable system capable of...
-
Comparison of various speech time-scale modificartion methods
PublikacjaThe objective of this work is to investigate the influence of the different time-scale modification (TSM) methods on the quality of the speech stretched up using the designed non-uniform real-time speech time-scale modification algorithm (NU-RTSM). The algorithm provides a combination of the typical TSM algorithm with the vowels, consonants, stutter, transients and silence detectors. Based on the information about the content and...
-
Przeprawa drogowa przez Kanał Martwej Wisły na Trasie Sucharskiego w Gdańsku.
PublikacjaW artykule przedstawiono analizę koncepcyjną powiązania transportowego portu gdańskiego oraz układu uliczno-drogowego aglomeracji Trójmiasta z siecią dróg krajowych. Rozważane obiekty zlokalizowano na Kanale Martwej Wisły na Trasie Sucharskiego w Gdańsku. Przedstawiono warianty: tunel, most zwodzony, most wysokowodny.
-
Problems of inland navigation in Poland in view of integrated water resources management (IWRM)
PublikacjaW artykule przedstawiono zasady zintegrowane zarządzania gospodarką wodna. Przedstawiono rolę żeglugi środlądowej w gospodarce wodnej Polski i krajów czlonkowskich Unii Europejskiej. Przedstawiono aktualny stan dróg wodnych w Polsce, ograniczenia rozwoju i perspektywy na przyszłośc z punktu widzenia ZZGW.
-
ORGANIZACJA I STEROWANIE RUCHEM DROGOWYM (PG_00042248) BUDOWNICTWO II st., 2021/2022 - Jacek Oskarbski
Kursy OnlineMetody i środki organizacji ruchu Organizacja tras z pierwszeństwem przejazdu i systemu dróg jednokierunkowych Zarządzanie prędkością Zarządzanie parkowaniem i priorytety dla transportu zbiorowego Organizacja ruchu pieszego i rowerowego Oznakowanie pionowe i poziome dróg Urządzenia brd Dostępność transportowa i organizacja parkowania. Opłaty za wjazd do obszarów centralnych. Priorytety dla transportu zbiorowego i wybranych grup...
-
ORGANIZACJA I STEROWANIE RUCHEM DROGOWYM (PG_00042248) BUDOWNICTWO II st., 2022/2023 - Jacek Oskarbski
Kursy OnlineMetody i środki organizacji ruchu Organizacja tras z pierwszeństwem przejazdu i systemu dróg jednokierunkowych Zarządzanie prędkością Zarządzanie parkowaniem i priorytety dla transportu zbiorowego Organizacja ruchu pieszego i rowerowego Oznakowanie pionowe i poziome dróg Urządzenia brd Dostępność transportowa i organizacja parkowania. Opłaty za wjazd do obszarów centralnych. Priorytety dla transportu zbiorowego i wybranych...
-
Pemphigoid - Female, 86 - Tissue image [6160730013048041]
Dane BadawczeThis is the histopathological image of SKIN tissue sample obtained in Medical University Gdańsk and deposited in ZMDL-GUMED. The sample image was taken using: Pannoramic 250 3DHistech slide scanner (20x magnification) and saved to DICOM format.
-
Wykorzystanie transportowe drogi wodnej E-70 - marzenie czy konieczność?
PublikacjaPrzedstawiono przesłanki wskazujace konieczność rozwoju polskiej żeglugi śródlądowej w zakresie obsługi portów kontenerowych oraz towarów masowych. Wskazano kierunki polityki inwestycyjnejoraz uwarunkowania w zakresie rewitalizacji i rozwoju dróg wodnych ze szczególnym uwzględnieniem zespołu portowego Gdańsk -Gdynia oraz odcinka Dolnej Wisły.
-
Design concept of diesel-electric power plant of a two-segment passenger ship intended for operating on east-west inland waterways of Poland
PublikacjaArtykuł przedstawia koncepcję siłowni spalinowo-elektrycznej dwuczłonowego śródlądowego statku pasażerskiego. Projekt statku wykonany został w ramach projektu EUREKA InCoWaTrans E!3065, który dotyczy nowej generacji przyjaznych środowiskowo statków śródlądowych i przybrzeżnych dla polskiego systemu dróg wodnych relacji Wschód-Zachód.
-
Analiza porównawcza kosztów środowiskowych budowy i eksploatacji drogi ekspresowej w technologii asfaltowej i betonowej, CZĘŚĆ 2
PublikacjaW celu zaprezentowania ostatecznych rezultatów badań i sformułowania wniosków stworzono odpowiednie wykresy dla poszczególnych kategorii wpływu na podstawie tabeli 4.7 (przedstawionej w I części artykułu) , co pozwoliło na ocenę dwóch rodzajów technologii budowy dróg pod względem wpływu na środowisko.
-
Kanał Gotyjski
PublikacjaJedna z najstarszych dróg wodnych w Szwecji łącząca przez środek kraju Goeteborg z Soderkoeping (rejon Norkoeping). System łączący elementy naturalne (rzeki, jeziora) ze sztucznym korytem. Charakterystyczne formy schodowe - kaskady śluz. Podstawowe informacje. Kaskady śluz. Przyległe strefy przemysłowe. Wykorzystanie kanału.
-
Hydrophilic domain II of Escherichia coli Dr fimbriae facilitates cell invasion
PublikacjaStosując techniki mutagenezy ukierunkowanej oraz mikroskopii elektronowej stwierdzono, że hydrofilowa domena II białka podjednostkowego DraE fimbrii jest odpowiedzialna za inwazję komórki. Otrzymane wyniki są zgodne z interpretacją, że fenotypy fimbrii Dr wiązania i inwazji komórki HeLa mogą być oddzielone.
-
Pojazdy bezzałogowe - TKiS
Kursy OnlineCelem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi technologiami związanymi z rozwojem pojazdów bezzałogowych i autonomicznych, poprzez technologie związane z pojazdami bezzałogowymi sterowanymi zdalnie ROV, pojazdami bezzałogowymi powietrznymi typu UAV, bezzałogowymi pojazdami lądowymi typu UGV, bezzałogowymi pojazdami nawodnymi USV, bezzałogowymi pojazdami podwodnymi UUV aż po bezzałogowe pojazdy autonomiczne odpowiadające...
-
Mercury concentrations in marine biota with special focus on grey and ringed seals
PublikacjaMarine organisms are exposed and sensitive to effects of environmental contamination by heavy metals including different forms of mercury. Baltic seals as the top predators of the marine ecosystem are even more endangered due to (considerable) longevity as well as a long biological half-time of toxin elimination. The concentrations of mercury in seals from the Baltic is poorly known, thus the aim of this work is to determine and...
-
Badania modelowe pojedynczej kolumny żwirowej.
PublikacjaPrzedstawiono sposób dogęszczania podłoża gruntowego wykorzystywany do renowacji istniejących nawierzchni placów składowych i dróg. Proponowany sposób polega na formowaniu w gruncie kolumny o niewielkiej średnicy. Kolumnę tę formuje się poprzez wbijanie w rozluźnione podłoże trzpienia stalowego, z jednoczesnym dosypywaniem kruszywa.
-
Wały przeciwpowodziowe z odpadów
PublikacjaOstatnie lata udowodniły szeroką przydatność kompozytów gruntowych na bazie tzw. mieszanek hybrydowych w geoinżynierii. Popioły z energetyki samodzielnie i w połączeniu z piaskami z rzecznego urobku czerpalnego stanowią materiał budowlany (grunt) skutecznie wykorzystywany w budowie nasypów dróg, np. doprowadzających do mostów.
-
Demand determination for electrical energy for trailing suction hopper dredgers
PublikacjaPrzedstawiono metodę określania obciążeń elektrowni w typowych stanach eksploatacji pogłębiarki ssącej nasiębiernej. Przedstawiono sposób określania średniego zapotrzebowania energii elektrycznej i jego odchylenia standardowego. Wykorzystano dane dokumentacji projektowych 10 pogłębiarek ssących nasiębiernych oraz wyniki badań eksploatacyjnych pogłębiarek zawarte w bazie danych DRAGA.
-
Maria Jolanta Milewska prof. dr hab. inż.
OsobyMaria Jolanta Milewska, po ukończeniu Technikum Chemiczno-Mechanicznego w Wąbrzeźnie (specjalizacja: przetwórstwo tworzyw sztucznych) kontynuowała naukę na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. W 1979 r. zdobywa tytuł mgr inżyniera na kierunku Chemia, o specjalizacji Lekka Synteza Organiczna. Studium Doktoranckie PG ukończyła w 1984 r. W 1983 r została zatrudniona na macierzystym wydziale w Katedrze Chemii Organicznej, początkowo...
-
Airfoil Design Under Uncertainty Using Non-Intrusive Polynomial Chaos Theory and Utility Functions
PublikacjaFast and accurate airfoil design under uncertainty using non-intrusive polynomial chaos (NIPC) expansions and utility functions is proposed. The NIPC expansions provide a means to efficiently and accurately compute statistical information for a given set of input variables with associated probability distribution. Utility functions provide a way to rigorously formulate the design problem. In this work, these two methods are integrated...
-
Dependence of Power Characteristics on Savonius Rotor Segmentation
PublikacjaSavonius rotors are large and heavy because they use drag force for propulsion. This leads to a larger investment in comparison to horizontal axis wind turbine (HAWT) rotors using lift forces. A simple construction of the Savonius rotor is preferred to reduce the production effort. Therefore, it is proposed here to use single-segment rotors of high elongation. Nevertheless, this rotor type must be compared with a multi-segment...
-
Torque Transmitted by Multi-plate Wet Clutches in Relation to Number of Friction Plates and Their Dimensions
PublikacjaIn the paper results of experimental tests on multi-plate wet clutch torque capacity for various diameters and numbers of friction plates are presented. Construction of an apparatus for laboratory tests of wet clutch engagement, drag torque and maximum torque is shown. Methodology of maximum torque capacity experiment and hydraulic circuit diagram, which supplies a motor and an actuator for the experiment are described. Analytically...
-
LCF behavior of 2024AA under uni- and biaxial loading taking into account creep pre-deformation
PublikacjaThis study presents the results of experimental low-cycle fatigue (LCF) tests of aluminum 2024 alloy T3511 temper in uni- and biaxial loading states. Tests were carried out on both the as-received material (hardened extruded rods) and material with different pre-deformation histories. These deformations were carried out in the creep process at 200 °C and 300 °C for two different levels of at each temperature. The pre-deformed material’s...
-
Copolymerization of Styrene and Pentadecylphenylmethacrylate (PDPMA): Synthesis, Characterization, Thermomechanical and Adhesion Properties
PublikacjaThe copolymerization of styrene (St) with a bioderived monomer, pentadecylphenylmethacrylate (PDPMA), via atom transfer radical polymerization (ATRP) was studied in this work.The copolymerization reactivity ratio was calculated using the composition data obtained from1HNMR spectroscopy, applying Kelen-Tudos and Finemann-Ross methods. The reactivity ratio of styrene (r1=0.93) and PDPMA (r2=0.05) suggested random copolymerization...
-
UUV and AUV Vehicles as the autonomous systems for naval applications
PublikacjaThere is a growing pressure to investigate how to design and build the unmanned underwater vehicles of different types which are devoted towards performing many tasks under the water surface according to the data missions. During the recent years the Department of Ship Design and Subsea Robotics, Faculty of Ocean Engineering and Ship Technology, Gdansk University of Technology designed and built a few types of unmanned underwater...
-
Determination of bromhexine and its metabolites in equine serum samples by liquid chromatography – Tandem mass spectrometry: Applicability to the elimination study after single oral dose
PublikacjaBromhexine (BH), expectorant used in the treatment of respiratory disorders associated with viscid or excessive mucus, is not permitted for use in the competing horse by many authorities in horseracing and Olympic disciplines. Metabolic studies are of the great importance in anti-doping field because they allow for updating the selection of the most appropriate markers for prohibited substances, such as metabolites present at higher...
-
Highly Conserved Homotrimer Cavity Formed by the SARS-CoV-2 Spike Glycoprotein: A Novel Binding Site
PublikacjaAn important stage in severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) life cycle is the binding of the spike (S) protein to the angiotensin converting enzyme-2 (ACE2) host cell receptor. Therefore, to explore conserved features in spike protein dynamics and to identify potentially novel regions for drugging, we measured spike protein variability derived from 791 viral genomes and studied its properties by molecular...
-
The impact of Infrastructure Developments in Polish Ports and Motorways and their Effect upon Ferry Services. Wpływ rozwoju infrastruktury polskich portów i autostrad na funkcjonowanie usług promowych.
PublikacjaArtykuł przedstawia charakterystykę obecnego stanu rynku żeglugi promowej wPolsce, sieci dróg i autostrad oraz infrastruktury portów w Gdańsku i Gdyni.W artykule zaprezentowane są ponadto plany rozbudowy infrastruktury trans-portowej i drogowej oraz wpływ tej rozbudowy na przyszły rozwój polskiej że-glugi promowej.
-
Instrumenty zarządzania bezpieczeństwem instrastruktury drogowej
PublikacjaW celu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego rozwijane są instrumenty zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej. Do tych instrumentów należą: oceny oddziaływania na bezpieczeństwo, audyt brd, zarządzanie bezpieczeństwem sieci drogowej i przeglądy dróg. Unia Europejska wprowadza regulacje zobowiązujące do stosowania tych narzędzi w krajach członkowskich.
-
Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego. Część 2. Możliwości zastosowania koncepcji trzech er w Polsce.
PublikacjaOdpowiadając na zalecenia ONZ i Unii Europejskiej, Polska przystąpiła do opracowania strategicznego programu brd na lata 2013-2020. Jednym z podejśc do opracowania tego programu powinna być koncepcja trzech er. W artykule przedstawiono propozycję wdrożenia koncepcji trzech er na sieci dróg w Polsce.
-
Pharmaceutical applications of surfactants
PublikacjaIn this study we focused on biological activity of various surfactants. According to our research, they con act both as carriers as well as therapeutic agents. Depending on their concentration, they can create different structures in a solution, which influence their properties. Liposomes have a significant role in drug delivery system. Surfactants in from of bilayer are analogous to natural biological cell membrane.
-
Simulations of wave propagation and attenuation in fields of colliding ice floes
Dane BadawczeThis dataset contains results of numerical smulations of sea ice-wave interactions, corresponding to laboratory experiments conducted at the Large Ice Model Basin (LIMB) at the Hamburg Ship Model Basin (HSVA) as part of the LS-WICE ("Loads on Structure and Waves in Ice"; https://zenodo.org/record/1067170#.XrLt_dhpxhE) project. THe simulations were conducted...
-
Determination of isoprostanes in exhaled breath condensate samples by liquid chromatography coupled with tandem mass spectrometry
PublikacjaOxidative stress (OS) is a state of imbalance between continuously generating reactive oxygen species (ROS) during normal cell metabolism and mechanism of detoxifying oxygen radicals through a network of antioxidative enzymes. Isoprostanes are prostaglandin -like substances that are produced in vivo primarily by free radical-induced peroxidation of arachidonic acid. The measurement of isoprostanes in biological fluids and/or tissue...
-
Przykłady złej praktyki w projektowaniu rond
PublikacjaArtykuł dotyczy błędów związanych z projektowaniem rond, zidentyfikowanych podczas przeprowadzania audytów brd dokumentacji projektowej. Dla przykładowych dokumentacji, głównie dotyczących przebudowy dróg wojewódzkich na terenie województw warmińsko-mazurskiego i pomorskiego określono główne grupy tych błędów, wskazano konkretne błędne rozwiązania i zagrożenia, jakie z tych błędów wynikają.
-
The development of the highway network in Poland and the future development of Polish ferry shipping
PublikacjaCelem artykułu jest przedstawienie znaczenia budowy sieci dróg i autostrad w Polsce, zarówno dla rozwoju żeglugi promowej, jak całej gospodarki kraju. W artykule przedstawiono między innymi obecną sytuację infrastruktury drogowej w Polsce, a także plany jej rozbudowy na tle zaplanowanych korytarzy tranportowych przebiegającyh przez Polskę.
-
Structural Determinants of Substrate Specificity of SplF Protease from Staphylococcus aureus
Publikacja -
Human carnosinases: A brief history, medicinal relevance, and in silico analyses
PublikacjaCarnosine, an endogenous dipeptide, has been found to have a plethora of medicinal properties, such as antioxidant, antiageing, and chelating effects, but with one downside: a short half-life. Carnosinases and two hydrolytic enzymes, which remain enigmatic, are responsible for these features. Hence, here we emphasize why research is valuable for better understanding crucial concepts like ageing, neurodegradation, and cancerogenesis,...
-
Targeting shelterin proteins for cancer therapy.
PublikacjaAs a global health challenge, cancer prompts continuous exploration for innovative therapies that are also based on new targets. One promising avenue is targeting the shelterin protein complex, a safeguard for telomeres crucial in preventing DNA damage. The role of shelterin in modulating ataxia- telangiectasia mutated (ATM) and ataxia-telangiectasia and Rad3-related (ATR) kinases, key players in the DNA damage response (DDR),...
-
<p>Potential effects of microbial air quality on the number of new cases of diabetes type 1 in children in two regions of Poland: a pilot study</p>
Publikacja -
Role of Human UDP-Glucuronosyltransferases in the Biotransformation of the Triazoloacridinone and Imidazoacridinone Antitumor Agents C-1305 and C-1311 : Highly Selective Substrates for UGT1A10
Publikacja5-Diethylaminoethylamino-8-hydroxyimidazoacridinone, C-1311 (NSC-645809), is an antitumor agent shown to be effective against breast cancer in phase II clinical trials. A similar compound, 5-dimethylaminopropylamino-8-hydroxytriazoloacridinone, C-1305, shows high activity against experimental tumors and is expected to have even more beneficial pharmacological properties than C-1311. Previously published studies showed that these...
-
Acridinone antitumor agents: C-1311, C-1330 and C-1305 are metabolized by flavin-containing monooxygenase isoenzymes: FMO1, FMO3 and FMO5 with different rates
PublikacjaRekombinantowe ludzkie monooksygenazy flawinowe: FMO1, FMO3, FMO5 indukują przemiany metaboliczne wybranych do badań pochodnych akrydonu. Biotransformacja związków C-1311, C-1330 i C-1305 przez FMO prowadzi do jednego produktu o strukturze N-tlenku. Wyniki badań wskazują, że najbardziej podatna na przemiany wobec FMO jest pochodna triazoloakrydonu C-1305. Wydaje się więc, że głównymi enzymami pierwszej fazy przemian metabolicznych...