Filters
total: 2120
filtered: 1854
-
Catalog
- Publications 1854 available results
- People 67 available results
- Inventions 2 available results
- Projects 12 available results
- Research Teams 5 available results
- Research Equipment 1 available results
- e-Learning Courses 140 available results
- Events 8 available results
- Open Research Data 31 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: ALGORYTMY DYSKRETNE
-
Systemy rozproszone cechujące się sztuczną inteligencją do wspomagania zarządzania bankami w warunkach kryzysowych
PublicationW pracy rozważa się techniki zwiększenie efektywności sektora bankowego za pomocą wprowadzenia zaawansowanych usług sieciowych. Kluczowe znaczenie odgrywają systemy eksperckie, które przy wykorzystaniu botów umożliwiają znaczącą poprawę szeregu aspektów komunikacji. Natomiast za pomocą algorytmu genetycznego możliwe jest znaczące skrócenie czasu reakcji systemu w odniesieniu do systemów projektowanych bez uwzględnienia optymalizacji...
-
A new method for searching optimal path on a raster plane including cost of direction changes
PublicationArtykuł przedstawia nowy algorytm znajdowania optymalnych tras na siatkach rastrowych. Szczegółowo opisano zastosowane struktury danych, dzięki który algorytm ma liniową złoŻoność obliczeniową. Zamieszczono również propozycje możliwych zastosowań.
-
Metaheurystyki sztucznej inteligencji w wybranych grach komputerowych
PublicationW pracy omówiono trzy metaheurystyki sztucznej inteligencji, które mogą stać się źródłem inspiracji dla projektantów gier komputerowych. Pokazano, w jaki sposób zastosowano algorytm mrówkowy, algorytm genetyczny i algorytm tabu search w grach komputerowych zaprojektowanych przez studentów Politechniki Gdańskiej. W szczególności, odniesiono się do problematyki wyznaczania trajektorii przemieszczających się obiektów...
-
Filtracja perceptualna sygnału fonicznego z zastosowaniem inteligentnychalgorytmów decyzyjnych.**2003, 160 s. 82 rys. 4 tab. bibliogr. 209 poz. ma- szyn. Rozprawa doktorska /29.04.2003./ Wydz. ETI Promotor: prof. dr hab. inż. A. Czyżewski.
PublicationCelem prac badawczych było opracowanie i przebadanie nowatorskiej metody re-dukcji szumu akustycznego, również i szumu niestacjonarnego, w nagraniachdźwiękowych. W tym celu opracowano metodę przetwarzania sygnału fonicznego woparciu o modelowanie matematyczne systemu słuchowego człowieka, tzw. fil-trację perceptualną, a także - metodę estymacji szumu niestacjonarnego w o-parciu o parametryzację i kwantyzację zakłócenia oraz...
-
Problems with microprocessor voltage-to-frequency and frequency-to-voltage converters implementation
PublicationThe article presents the problems of digital voltage-to-frequency and frequency-to-voltage processing. Transducer systems implemented in microprocessor technology are presented, the timing of signals and functioning algorithms are discussed. An analysis of processing errors has been performed and the results of experimental studies of realized systems are presented.
-
Virtual hearing aid - multimedia tool for demonstrating hearing aid benefits
PublicationWiększość osób niedosłyszących nie jest świadoma wszystkich możliwości korekcji ubytku słuchu. Wykorzystując techniki multimedialne można stworzyć oprogramowanie, które znacznie ułatwi i przybliży proces dopasowania aparatów słuchowych. Celem przeprowadzonych eksperymentów było opracowanie multimedialnego systemu, który pozwala zrealizować następujące funkcje: - pomiar charakterystyki dynamiki słuchu, - wyznaczanie charakterystyki...
-
Automaty jako narzędzia w przetwarzaniu języka
PublicationRozdział zawiera definicję, notację i chcarakterystykę automatów oraz algorytmy ich przekształcania, umożliwiające ich skuteczne wykorzystanie w przetwarzaniu języka.
-
Nowe zasady awaryjnego odciążania systemu elektroenergetycznego
PublicationW referacie przedstawiono nowe zasady awaryjnego obciążenia systemu elektroenergetycznego. Opracowano algorytmy działania automatyki odciążającej zapobiegające powstaniu awarii katastrofalnej.
-
Mixed algorithm in searches of mechanical system steady-state conditions for low precision of the state estimation
PublicationW pracy zaprezentowano algorytm poszukiwania rozwiązania układu równań nieliniowych. Nieliniowe funkcje lewych stron znane są z ograniczoną dokładnością, a wzory określające ich pochodne względem czasu nie są znane. Wartości pochodnych wyznaczane są numerycznie za pomocą różnic skończonych. Z uwagi na niską precyzje wyznaczania wartości funkcji, wartości pochodnych znane są jedynie z ograniczoną dokładnością., pochodne zawierają...
-
Modelling of localization of deformation in quasi-brittle materials with a continuum and discrete model
PublicationW artykule przedstawiono wyniki obliczeń lokalizacji odkształceń w materiałach kruchych przy zastosowaniu 2 modeli w ramach mechaniki ośrodka ciągłego i jednego modelu w ramach ośrodka dyskretnego. W przypadku pierwszy zastosowano model sprężysto-plastyczny i model zniszczeniowy rozszerzony o długość charakterystyczną mikrostruktury. W przypadku drugim przyjęto model rusztowy złożony z beleczek.
-
Przechwytywanie obiektów poruszających się z ograniczoną prędkością
PublicationKrawędziowa liczba przeszukiwawcza grafu informuje nas ilu mobilnych agentów, przykładowo jednostek policji, jest niezbędnych do przechwycenia poruszającego się z dowolnie dużą prędkością uciekiniera w danym grafie. Podczas praktycznych zastosowań modelu w systemach bezpieczeństwa rzadko jednak spotyka się jednostki poruszające się z nieograniczoną prędkością. W pracy tej pokazujemy, że agenci mogą wykorzystać fakt ograniczonej...
-
Modelowanie, analiza i synteza układów dynamicznych z zastosowaniem grafów wiązań
PublicationWyprowadzono związek pomiędzy grafami wiązań i grafami Coatesa oraz wskazano obszar zastosowań tego sposobu interpretacji modelu w postaci grafu wiązań. Przedstawiono następujące zagadnienia:wyprowadzanie transmitancji, równań stanu i równań 2. rzędu;synteza układu o założonej impedancji;zastosowanie grafów wiązań i Coatesa w metodzie transmitancji układów ciągłych;konstruowanie modalnych grafów wiązań układów dyskretno-ciągłych.Zaprezentowane...
-
Wejściowo-wyjściowa metoda detekcji uszkodzeń w elektronicznych układach analogowych uwzględniająca tolerancje elementów.
PublicationPrzedstawiono nowe podejście detekcji i lokalizacji uszkodzeń w elektronicznych układach analogowych z uwzględnieniem tolerancji elementów. Składa się ono z dwóch etapów. W pierwszym etapie tworzony jest słownik uszkodzeń składający się z opisu elipsy aproksymującej obszar nominalny reprezentujący brak uszkodzeń i współczynników określających szerokość pasów lokalizacyjnych. Zaprezentowano nowy algorytm tworzenia takiej elipsy...
-
Simplified algorithm for location service for the UMTS
PublicationPrzedstawiono uproszczony algorytm lokalizowania terminala ruchomego w systemie UMTS. Algorytm ten umożliwia wyznaczanie pozycji geograficznej terminala ruchomego bez znajomości różnic czasowych w synchronizacji stacji bazowych RTD (Relative Time Differences). Opisany został model symulacyjny oraz przedstawiono wyniki efektywności lokalizowania terminala ruchomego w środowisku tzw. złym miejskim. otrzymane rezultaty dowodzą, że...
-
Probabilistyczna metoda określenia masy substancji szkodliwych emitowanych przez silnik o zapłonie samoczynnym podczas jego rozruchu
PublicationZaproponowano model procesu rozruchu silników o zapłonie samoczynnym, w formie procesu semimarkowskiego, dyskretnego w stanach i ciągłego w czasie eksploatacji. Stanami tego procesu są: stan zimny silnika, stan ciepły silnika i stan gorący silnika. Przedstawiono koncepcję zastosowania opracowanego modelu do określenia ilości substancji szkodliwych, jakie emitowane są w spalinach podczas rozruchu silnika.
-
Strach przed nieznanym błędem
PublicationFelieton popularnonaukowy dotyczący algorytmu genetycznego.
-
Automatyzacja procesu analizy odręcznych schematów blokowych i oceny ich estetyki
PublicationW pracy przedstawiono problem konwersji ręcznie tworzonych rysunków technicznych na postać cyfrową. Skupiono się na odręcznie rysowanych schematach blokowych, ich analizie i estetycznej prezentacji. Zaprezentowano problemy wstępnego przetwarzania i segmentacji rysunków odręcznych i podano propozycje ich rozwiązania. Do celów analizy schematów blokowych zaproponowano algorytmy rozpoznawania elementów schematu. Podczas interpretacji...
-
Estymacja położenia wirnika w bezczujnikowym napędzie trakcyjnym z silnikiem IPMSM
PublicationW referacie omówiono problematykę estymacji położenia kątowego wirnika silnika IPMSM w aspekcie zastosowań trakcyjnych. Przedstawiono metody estymacji położenia kątowego wirnika silnika IPMSM umożliwiające stabilną pracę napędu w pełnym zakresie prędkości. Omówione algorytmy estymacji położenia opierają się na analizie wartości pochodnych prądów fazowych silnika związanych z modulacją napięć realizowaną przez falownik tranzystorowy....
-
Zarządzanie sekcją krytyczną w rozproszonym środowisku
PublicationRozdział przedstawia metody zarządzania sekcją krytyczną w rozproszonym środowisku. W pracy zostały przedstawione algorytmy zakładania, wchodzenia do i utrzymywania sekcji krytycznej w środowisku gdzie wiele rozproszonych i~niezależnych elementów może korzystać z tych samych zasobów. Wszystkie algorytmy są oparte na zasadzie działania w sposób zdecentralizowany, tak aby uniezależnić środowisko od awarii jednego z elementów. Przedstawiona...
-
The cartographer algorithm for processing and querying description logics ontologies
PublicationLogika opisowa jest jednym z najbardziej popularnych formalizmów opisu wiedzy. Jej popularność jeszcze wzrosła kiedy pojawił się standard języka OWL. W artykule zaprezentowano nowy algorytm wnioskowania - algorytm kartograficzny - umożliwiający wnioskowanie niejawnie podanej wiedzy z terminologii (TBox) i opisu świata (ABox). Opisano sposób przetwarzania ontologii w terminach sygnatur binarnych i efektywny sposób odpytywania ontologii...
-
Nonlinear Backstepping Ship Course Controller
PublicationStatek, jako obiekt sterowania charakteryzuje się nieliniową manewrową funkcją opisującą. Metoda backstepping jest jedną z metod, które mogą być wykorzystane w procesie projektowania nieliniowych układu sterowania kursem statków. Metoda została zastosowana w celu zaprojektowania dwóch konfiguracji nieliniowych regulatorów kursu.Regulatory zostały przebadane w układach regulacji kursu statku. Jedna z konfiguracji w fazie projektowania...
-
Procedura weryfikacji stanu technicznego urządzeń dźwignicowych na przykładzie żurawi portowych.
PublicationOmówiono wymogi formalne dopuszczenia dźwignic o przekroczonym resursie do dalszej eksploatacji. Podano algorytmy przeglądów specjalnych. Przedstawiono przykłady weryfikacji stanu technicznego żurawi portowych.
-
Krzyżowanie uśredniające w ewolucyjnej metodzie planowania ścieżki przejścia w zastosowaniu do problemu unikania kolizji na morzu
PublicationArtykuł przedstawia zastosowanie operatora krzyżowania uśredniającego do wyznaczania ścieżki przejścia przy użyciu algorytmu ewolucyjnego w zastosowaniu do unikania kolizji na morzu. Krzyżowanie uśredniające zapewnia rozszerzenie zbioru rozwiązań możliwych do uzyskania w porównaniu z wariantem krzyżowania wymieniającego. Przeprowadzone badania wykazały, że zastosowany wariant krzyżowania pozwala na uniezależnienie wyników symulacji...
-
A Tabu Search Algorithm for Optimization of Survivable Overlay Computing Systems
PublicationParadygmat obliczeń rozproszonych ostatnio zyskuje coraz większą uwagę, ponieważ zarówno instytucje przemysłowe, jak i uczelnie wymagają coraz większej mocy obliczeniowej do przetwarzania i analizy danych. Z uwagi na dużą podatność systemów obliczeń na awarie różnych typów (podobnie do systemów sieciowych), gwarancje przeżywalności niniejszych systemów są nieodzowne w celu zapewnienia nieprzerwanego działania usług. Z tego powodu,...
-
Modelowanie szumów RTS
PublicationPrzytoczono charakterystyczne parametry szumu wybuchowego (Random Telegraph Signal, RTS). Przedstawiono algorytm programowego generatora szumów RTS. Algorytm został wyposażony w możliwość dodawania do wygenerowanych impulsów RTS szumu białego oraz szumu typu 1/f. Przedstawiono przykładowe realizacje wygenerowanych przebiegów.
-
Modelowanie szumów RTS
PublicationPrzytoczono charakterystyczne parametry szumu wybuchowego (Random Telegraph Signal, RTS). Przedstawiono algorytm programowego generatora szumów RTS. Algorytm został wyposażony w możliwość dodawania do wygenerowanych impulsów RTS szumu białego oraz szumu typu 1/f. Przedstawiono przykładowe realizacje wygenerowanych przebiegów.
-
A sine wave delay estimator
PublicationZaprezentowano nowe rozwiązanie dyskretno-czasowego estymatora ułamkowego opóźnienia sygnału sinusoidalnego, działające w systemie z otwartą pętlą sprzężenia zwrotnego. Proponowane rozwiązanie wykorzystuje koncepcję transformowania za pomocą filtru Hilberta sygnału referencyjnego celem estymacji różnicy fazy tego sygnału względem zaszumionego sygnału odebranego o znormalizowanej (względem okresu próbkowania) częstotliwości - bardzo...
-
Numerical conditioning of delta-domain Lyapunov and Riccati equations
PublicationW pracy rozważono problem uwarunkowania dyskretno czasowych równań Lapunowa oraz równań Riccatiego - to znaczy problem wrażliwości rozwiązań takich równań na odchyłki ich parametrów od nominalnych wartości. Zdefiniowano odpowiedni "różniczkowy" wskaźnik uwarunkowania oraz podano efektywną metodę szacowania jego wartości. Udowodniono teoretycznie - a także przekonująco zilustrowano na drodze numerycznej - twierdzenie głoszące, iż...
-
The complexity of equitable vertex coloring graphs
PublicationW artykule podajemy wzory na sprawiedliwą liczbę chromatyczną niektórych produktów grafowych. Ponadto przedstawiamy dwa algorytmy wielomianowe dla sprawiedliwego kolorowania grafów suboptymalną liczba kolorów.
-
Wyszukiwanie obrazów medycznych na podstawie ich treści.
PublicationPrzedstawiono nowe metody opisu i wyszukiwania obrazów na podstawie ich treści. Zaproponowano schemat ekstrakcji regionów oraz generacji ich opisów z zastosowaniem kodów długości serii. W opracowanym systemie zaprojektowano i zaimplementowano możliwość definiowania zapytań do baz danych uwzględniając: właściwości i parametry regionu (deskryptory intensywności, deskryptory tekstury, deskryptory kształtu) oraz relacji przestrzennych...
-
application of linear quadratic regulator (lqr) for nonlinear systems based on the parameter sensitivity
PublicationMetoda LQR jest znaną metodą optymalizacyjną dla liniowych układów sterowania. W referacie przedstawiono oryginalny algorytm dotyczący zastosowania tej metody dla nieliniowych układów sterowania przy wykorzystaniu analizy wrażliwości układu. Algorytm ten poddany jest weryfikacji na przykładzie układu sterowania napędu statku.
-
Tomografia elektroimpedancyjna
PublicationW opracowaniu przedstawiono podstawowe zagadnienia obrazowania elektroimpe-dancyjnego. Omówiono budowę aparatury i algorytmy rekonstrukcyjne. Przedsta-wiono przykładowe wyniki rekonstrukcji zarówno pomiarów eksperymentalnych iin vivo.
-
Equitable vertex coloring of graphs
PublicationW pracy podajemy wartości sprawiedliwej liczby chromatycznej dla niektórych klas grafów. Podajemy również dwa algorytmy heurystyczne dla sprawiedliwego kolorowania grafów z suboptymalna liczba koloru.
-
Analysis of reliability of redundant ship power plants
PublicationW referacie przedstawiono możliwości wykorzystania teorii procesów semimarkowskich do określania charakterystyk niezawodnościowych złożonych układów napędowych o zadanym stopniu redundancji. Na przykładzie wybranego układu zaproponowano model niezawodnościowy w formie procesu stochastycznego dyskretnego w stanach i ciągłego w czasie. W oparciu o rozkład graniczny procesu wskazano na praktyczne aspekty wykorzystania uzyskanych w...
-
Nośność podłoża gruntowego pod ławą fundamentową w ujęciu niezawodnościowym
PublicationW artykule przedstawiono zastosowanie metod probabilistycznych do oceny niezawodności konstrukcji na przykładzie ławy fundamentowej. Analizę rozpoczęto od procedury normowej zgodnie z Eurokodem 7, która w istocie jest tzw. metodą półprobabilistyczną. Z kolei do analizy probabilistycznej zastosowano metodę estymacji rozkładem dyskretnym, a uzyskane nią wyniki zweryfikowano metodą symulacyjną Monte Carlo. Wykazano dużą efektywność...
-
Zastosowanie metody PEM do oceny osiadania warstwy gruntu obciążonej cyklicznie
PublicationRozpatrzono warstwę niespoistego gruntu poddaną obciążeniu cyklicznemu. Osiadania warstwy wyznaczono modelem zagęszczania Sawickiego, który został uzupełniony opisem probabilistycznym uwzględniającym losowe parametry materiałowe oraz losowy charakter cyklicznego obciążenia. Efektywne rozwiązanie uzyskano wykorzystując metodę estymacji rozkładem dyskretnym (PEM). Rozpatrując różne kombinacje zmiennych losowych, w każdym z analizowanych...
-
Analiza zastosowania symulacji komputerowej do optymalizacji funkcjonowania systemu wytwórczego.
PublicationPrzedstawiono wyniki pracy badawczej, której celem było określenie możliwości i zakresu zastosowania symulacji komputerowej do analizy systemu wytwórczego o procesie produkcyjnym dyskretnym. Skoncentrowano się na analizie i ocenie zmian organizacyjnych, a szczególnie zmian dotyczących struktury przestrzennej i systemu transportu międzyoperacyjnego. Zbadano również możliwość zastosowania symulacji w procesie optymalizacji...
-
Control strategy for the multilevel cascaded H-bridge converter
PublicationThe paper presents the control strategy for Cascaded H-bridge (CHB) converter . The converter output voltage using Space-Vector Pulse Width Modulation (SV-PWM) strategy is controlled. The DC-link voltages are controlled by appropriate choice of H-Bridges and appropriate choice of active and passive vectors.
-
Feature-based generation of machining process plans for optimised parts manufacture
PublicationPrzedstawiono aktualne zagadnienia związane z integracją systemów CAD/CAM/CAPP. Opracowano model informacyjny danych dla systemu CAPP w postaci zapisu macierzowego. Zawarto algorytm tworzenia rozwiązań wariantowych i wyboru optymalnego procesu technologicznego obróbki. Proponowany algorytm działania zweryfikowano na rzeczywistym przykładzie z praktyki przemysłu.
-
An interactive system for mobile robot navigation
PublicationW pracy przedstawiono interaktywny system do zdalnego sterowania robotem mobilnym zbudowany przy użyciu języka VRML. System jest wspomagany przez algorytm wyznaczania optymalnej trajektorii ruchu robota mobilnego poruszającego się w obecności przeszkód statycznych. Otoczenie reprezentowane jest przez graf nieskierowany. W metodzie wykorzystano algorytm Dijkstry.
-
Subsoil degradation effect in reliability analysis of the jack-up platform structure
PublicationStructural reliability analysis is considered, by FORM and SORM applied to a certain idealized soil-platform structure interaction problem due to cyclic water wave and wind loads. Wave and wind loads are random variables, whereas dead load is deterministic. Load parameters are typical for storm conditions in the Baltic Sea. The soil-structure interaction is idealized as a set of linear translational and rotational springs. Due...
-
Chapter 2: Modelling and analysis of rotor with magnetic bearing system
PublicationThe paper is concerned with rotor magnetic bearing system modelling. Such system is a relatively complex electromechanical system and can be considered as typical mechatronic one. The port-based modelling of physical systems has been used to obtain discrete-continuous model of considered system. Proposed approach enables to obtain reduced low-order lumped parameter representation of the system including gyroscopic interactions....
-
Optymalizacja wydajności obliczeniowej metody elementów skończonych w architekturze CUDA
PublicationCelem niniejszej rozprawy oraz stypendium odbytego w ramach projektu było opracowanie numerycznie efektywnego rozwiązania algorytmicznego i sprzętowego, które umożliwia przyspieszenie analizy problemów elektromagnetycznych metodą elementów skończonych (MES) z funkcjami bazowymi wysokiego rzędu. Metoda elementów skończonych w dziedzinie częstotliwości stanowi wydajne i uniwersalne narzędzie analizy układów mikrofalowych (rys....
-
Prognozowanie wpływu drgań komunikacyjnych na budynki mieszkalne za pomocą sztucznych sieci neuronowych i maszyn wektorów wspierających
PublicationDrgania komunikacyjne mogą stanowić duże obciążenie eksploatacyjne budynku, powodując zarysowania i spękania tynków, odpadanie wypraw, zarysowania konstrukcji, pękanie elementów konstrukcji lub nawet zawalenie się budynku. Pomiary drgań na rzeczywistych konstrukcjach są pracochłonne i kosztowne, a co ważne nie w każdym przypadku są one uzasadnione. Celem pracy jest analiza autorskiego algorytmu, dzięki któremu z dużym prawdopodobieństwem...
-
An algorithm for preliminary estimating hull structure mass and mass centre height of inland navigation ships
PublicationPrzedstawiono algorytm obliczeniowy służący do wstępnego wyznaczania masy i wysokości środka ciężkości konstrukcji kadłuba statków śródlądowych. Algorytm opracowano opierając się na zaleceniach zawartych w Przepisach Klasyfikacji i Budowy Statków Śródlądowych PRS oraz zastosowano uproszczoną metodę wyznaczania mas usztywnień poszycia kadłuba. Algorytm dotyczy wymiarowania konstrukcji klasycznych statków służących do przewozu drobnicy,...
-
Robust estimation of variables and parameters in dynamic water distribution systems
PublicationPrzedstawiono estymację metodą ''set membership'' zmiennych i parametrów systemu dystrybucji wody pitnej. Zmienne odnoszą się do ilości i jakości wody, natomiast parametry odnoszą się do modelu matematycznego hydrauliki. Problemten jest wysoce nieliniowy. Algorytm estymacji jest oparty na wcześniejszychpracach i wykorzystuje również algorytm dynamicznej linearyzacji odcinkami.
-
The Point Estimate Method in a Reticulated Shell Reliability Analysis
PublicationThe objective of this paper is to present an application of the point estimate method (PEM) to determine the probabilistic moments for engineering structures. Reliability analysis is illustrated by two examples: an estimation of the critical force in linear elastic buckling analysis and a reticulated shell limit load determinations. Calculations were also made using Monte Carlo method. It has been shown the practical usefulness...
-
Metoda zliczania osób w tłumie z zastosowaniem wirtualnej bramki
PublicationW referacie przedstawiono koncepcję oraz wyniki realizacji praktycznej algorytmu zliczania osób w tłumie. Zaprezentowano szczegóły opracowanej metody zwanej wirtualną bramką, której działanie wymaga obliczenia przepływu optycznego w obrazie. Zilustrowano możliwości praktycznego zastosowania opracowanego algorytmu do zliczania osób w obszarach o rozmiarach znacznie przekraczających szerokość typowych wejść, gdzie mają zastosowanie...
-
Inteligencja zespołowa
PublicationPrzedstawiono przegląd zespołowego przetwarzania informacji, uczenia się i podejmowania decyzji. Omówiono algorytmy ewolucyjne, roju, mrówkowe, immunologiczne, sieci neuronowe, współpracę agentów, modelowanie indywiduowe oraz przykładowe środowisko modelowania zespołowego.
-
Construction of tournament robot Mirror taking part in Mini Sumo competition
PublicationW artykule zaprezentowano projekt budowy robota turniejowego, startującego w zawodach Mini Sumo. Omówiono założenia dyscypliny Mini Sumo oraz konstrukcję mechaniczną, algorytmy sterujące i elektronikę zawartą w robocie.