Filtry
wszystkich: 3388
wybranych: 683
-
Katalog
- Publikacje 683 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 5 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 2 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 25 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 3 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 7 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 1 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 2423 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 7 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 232 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
Wyniki wyszukiwania dla: MOSKWA
-
Wykonawstwo platform roboczych pod ciężki sprzęt budowlany
PublikacjaPrzedstawiono zagadnienia związane z instalacją i użytkowaniem platform roboczych, wykonywanych na słabym podłożu, obciążonych ciężkim sprzętem budowlanym wykorzystywanym do wzmaniania podłoża. Omówiono szczegółowo różnice w podejściu do zagadnienia platform roboczych w Polsce i na świecie. Przedstawiono przykłady wykonawstwa platform oraz spotykane w praktyce budowlanej przyczyny awarii. Różnice w podejściu do zagadnienia platform...
-
Przyczyny i mechanizmy awarii oraz naprawa żeliwnych magistrali wodociągowych
PublikacjaPrzyczyny i mechanizmy awarii magistrali wodociągowych. Opis awarii magistrali wodociągowej wzdłuż ulicy Nieszawskiej w Toruniu. Sposób naprawy uszkodzeń wodociągów.
-
Charakterystyka badań i metod projektowania pali przemieszczeniowych wkręcanych
PublikacjaTechnologia pali przemieszczeniowych wkręcanych na polskim rynku usług geotechnicznych jest stosunkowo nowa i ciągle znajduje się na etapie rozwoju. Skłoniło to autorów artykułu do przeanalizowania stanu wiedzy na temat tego rodzaju pali oraz zebranie doświadczeń badawczych i praktycznych z nimi związanych. Autorzy liczą, że informacje zawarte w pracy poszerzą wiedzę dotyczącą rozpatrywanej technologii palowania i przyczynią się...
-
Żelbetowa konstrukcja wsporcza zadaszenia stadionu na EURO 2012 w Gdańsku
PublikacjaW artykule opisano zagadnienia konstrukcyjne związane z żelbetową konstrukcją wsporczą zadaszenia stadionu na EURO 2012 w Gdańsku.
-
Analiza kąta rozkładu naprężenia w platformach roboczych na podstawie badań modelowych
PublikacjaW artykule omówiono problem kąta rozkładu naprężenia od ciężkiego sprzętu do modyfikacji podłoża w materiałach używanych do konstrukcji platform roboczych. Na wstępie przedstawiono w jaki sposób wartość kąta rozkładu naprężenia przyjmowana jest obecnie. W dalszej części przedstawiono badania modelowe dyskutowanego zagadnienia wykonane w Laboratorium Geotechniki Politechniki Gdańskiej.
-
Projekt DredgDikes – wykorzystanie urobku z robót czerpalnych do budowy wałów przeciwpowodziowych
PublikacjaPartnerzy projektu DredgDikes i jego geneza. Cel i zakres oraz projekty częściowe. Wstępne wyniki badań. Plany badawcze
-
O zbieżności rozwiązań w nieliniowym mikropolarnym ośrodku sprężysto-plastycznym - zastosowanie elementów skończonych wyższego rzędu.
PublikacjaEfekty lokalizacji w nieliniowym geometrycznie sprężysto-plastycznym mikropolarnym ośrodku z osłabieniem materiału. Hipotezy Hubera-Misesa-Hencky’ego i Druckera-Pragera. Rozwiązanie równań sprężysto-plastycznych przy użyciu algorytmu powrotnego. Opis zastosowanych elementów skończonych. Przykłady numeryczne obliczeń w geotechnice.
-
WPŁYW WEWNĘTRZNYCH ŹRÓDEŁ WĘGLA ORGANICZNEGO NA EFEKTYWNOŚĆ USUWANIA ZWIĄZKÓW BIOGENNYCH METODĄ OSADU CZYNNEGO
PublikacjaWpływ wewnętrznych źródeł węgla organicznego w formie koloidalnej i zawiesinowej na efektywność usuwania związków biogennych metodą osadu czynnego określono na podstawie badań szybkości denitryfikacji (z ang. NUR) oraz uwalniania i anoksycznego poboru fosforanów (z ang. PRR/PUR). Doświadczenia przeprowadzono z użyciem dwóch równoległych reaktorów nieprzepływowych ze ściekami oczyszczonymi mechanicznie (bez podczyszczania i podczyszczonymi...
-
Chłodzenie budynku oparte na odnawialnym źródle energii
PublikacjaAnaliza zagadnień chłodzenia budynków. Możliwe rozwiązania, energochłonność. Koncepcja oparta na odnawialnym źródle energii. Rekomendacje
-
Projektowanie platform roboczych z zastosowaniem geosyntetyków
PublikacjaMechanizm pracy platformy roboczej. Przegląd metod projektowania platform roboczych. Projektowanie platform roboczych obciążonych ciężkim sprzętem budowlanym według zaleceń poradnika BRE 470.
-
Analiza wybranych niepewności i błędów pomiarowych występujących podczas pomiarów tachimetrami elektrooptycznymi stosowanymi w budownictwie
PublikacjaW artykule opisano niektóre zjawiska występujące podczas wykonywania pomiarów instrumentami geodezyjnymi, szczególnie z zastosowaniem emisji i rejestracji światła z zakresu widzialnego lub podczerwieni.
-
Wpływ surfaktantu anionowego LAS na mobilność frakcji fosforu w osadzie czynnym w zmiennych warunkach fizyczno-chemicznych
PublikacjaPrzedstawiono wyniki badań wpływu anionowego surfaktantu LAS na mobilność frakcji fosforu w osadzie czynnym. Podstawową rolę w procesie uwalniania fosforu do cieczy nadosadowej w warunkach beztlenowych pełniły: frakcja związana z substancją organiczną i frakcja związana z żelazem.
-
Lekka szczelna studzienka z tworzyw, lub wręcz plastikowa – stereotypy w projektowaniu kanalizacji
PublikacjaKanalizacyjna studzienka rewizyjna. Stereotypy w projektowaniu i realizacji. Zróżnicowane wymagania w odniesieniu do poszczególnych odmian konstrukcji. Minimalna informacja projektowa. Zabezpieczenie dla inwestora - zapisy w SIWZ. Minimalna informacja handlowa, klasyfikacje normowe
-
Zmiany w procesie inwestycyjnym
PublikacjaKonsekwencje zmian w procesie inwestycyjnym, nowe regulacje w zakresie prawa budowlanego. Zmienione procedury. Problemy formalne. Sankcjonowanie odstępstw. Nowe technologie i nowe wyposażenie.
-
Symulacje modelowe migracji zanieczyszczeń w okolicy składowiska odpadów w Gdańsku-Szdółkach
PublikacjaPrzeprowadzone badania na wielowarstwowym modelu hydrodynamicznym i symulacje transportu masy w strumieniu zanieczyszczeń umożliwiły określenie kierunku i szybkości migracji odcieków ze składowiska w Szadółkach. Na podstawie rozkładu stężeń zanieczyszczeń oraz bilandu masy jonó chlorkowych stwierdzono, że zanieczyszczenie migruje do pierwszej i drugiej czwartorzędowej warstwy wodonośnej. Nie stwierdzono zanieczyszczenia trzeciego...
-
Nowoczesne miasta – infrastruktura i środowisko (na marginesie krakowskiej konferencji)
PublikacjaPrzedstawiono szereg zasadniczych problemów rozwoju współczesnych miast. Zwrócono uwagę na problemy ekonomiczne nieodpowiednich działań w zakresie infrastruktury, w tym bardzo poważne rozbieżności w Polsce. Problemy w zakresie braków planów zagospodarowania przestrzennego, niska jakość wielu planów (studium, miejscowy plan). Przygotowanie procesu inwestycyjnego. Wnioski z krakowskiej konferencji
-
Metoda Hendersona w ocenie dokładności geodezyjnego pomiaru osiadania słupów wielonawowej hali przemysłowej
PublikacjaArtykuł opisuje geodezyjne pomiary przemieszczeń i wykorzystanie metody Hendersona do oceny dokładności tych pomiarów na przykładzie wielonawowej hali przemysłowej
-
Zarys koncepcji rozwoju portu Elbląg
PublikacjaCelem pracy było przeanalizowanie możliwości rozwoju i zagospodarowania portu w Elblągu w oparciu o scenariusz bazowy (ograniczone nakłady, horyzont krótkoterminowy) i maksymalny (duże nakłady, perspektywa długoterminowa). Stwierdzono, iż kluczowymi inwestycjami warunkującymi dalszy rozwój portu są: modernizacja i regulacja dróg wodnych prowadzących do portu Elbląg oraz samego akwenu portowego, oraz budowa nowego mostu w Nowakowie....
-
Wpływ zderzaków na odpowiedź kolidujacych ze sobą konstrukcji stalowych poddanych obciążeniom sejsmicznym
PublikacjaXXI wiek oraz bardzo wysoki poziom urbanizacji stanowi duże wyzwanie dla inżynierów. Stopień zagęszczenia budynków, z uwagi na coraz mniejsze możliwości wykorzystywania terenów pod zabudowę, jest ważnym czynnikiem branym pod uwagę podczas projektowania budynków – szczególnie tych, które leżą w strefach zagrożonych wstrząsami sejsmicznymi. Obciążenia sejsmiczne są jednymi z najbardziej nieprzewidywalnych i katastrofalnych w skutkach...
-
Historia sanitacji i rozwój systemów kanalizacyjnych dużych miast, cz. I
PublikacjaHistoryczne aspekty odprowadzania i oczyszczania ścieków od starożytności po dzień dzisiejszy oraz rozwój systemów kanalizacyjnych na przykładzie dużych miast europejskich. Omówienie historii kanalizacji w Gdańsku w części pierwszej artykułu. Rozwiązania systemów kanalizacyjnych Budapesztu, Oslo, Pragi, Paryża i Wiednia jako temat kolejnych części.
-
Excavation induced cast iron pipeline failure – a numerical study
PublikacjaNumerical study on impact of an unsecured excavation on an underground pipeline. Analysis focused on investigation of pipeline displacement generated by soil movement caused by excavation and heavy traffic. Numerical calculations and soil parameter sensitivity analysis based on Finite Element Method. Some comparisons of results with real-life failure cases.
-
Efektywność usuwania żelaza, manganu i amoniaku z wód podziemnych na złożu "Filtralite" w porównaniu z tradycyjnymi materiałami filtracyjnymi
PublikacjaPrzedstawienie badań porównawczych materiałów filtracyjnych oraz omówienie rozwoju technologi uzdatniania wody w tym zakresie. Ocena przydatności materiału filtracyjnego "Filtralite" w usuwaniu żelaza, manganu i azotu amonowego. Wielomiesięczne badania porównawcze pracy dwóch kolumn filtracyjnych przeprowadzone w skali ułamkowo-technicznej na Stacji Uzdatniania Wody "Lipce" w Gdańsku. Porównanie skuteczności usuwania żelaza, manganu...
-
Wody opadowe 2016
PublikacjaCharakterystyczne problemy wód opadowych które wystąpiły w 2016 r. Omówiono przewidywane kierunki zmian w polskim systemie prawnym wraz z wynikającymi stąd zagrożeniami. Specyficzne problemy zbiornika retencyjnego. Platforma retencja pl, informacja o przygotowaniu polskiego atlasu elektronicznego wód opadowych PANDA. Podstawowe informacje dotyczące opadu gdańskiego z lipca 2016.
-
Metody obliczenia natężeń przepływów w kanalizacji sanitarnej - analiza i porównanie
PublikacjaZmniejszenie zużycia wody w gospodarstwach domowych w ciągu ostatnich 25 lat. Spadek natężeń przepływów w kanalizacji sanitarnej, niekorzystne warunki hydrauliczne i problemy eksploatacyjne. Brak jednoznacznych wytycznych dotyczących obliczeń natężeń przepływów. Porównanie sześciu metod wyznaczania natężeń przepływów w kanalizacji sanitarnej dla założonego schematu obliczeniowego sieci kanalizacyjnej.
-
Analiza i określenie przyczyn uszkodzenia palisady poddanej skomasowanemu działaniu morskich obciążeń środowiskowych.
PublikacjaCharakterystyka palisady i jej uszkodzeń. Zakres i metodyka obliczeń stateczności palisady. Wariantowa analiza przyczyn uszkodzenia palisady.
-
OCENA NOŚNOŚCI ŁAWY FUNDAMENTOWEJ METODAMI NIEZAWODNOŚCI TRZECH POZIOMÓW
PublikacjaPrzeprowadzono ocenę niezawodności ławy fundamentowej probabilistycznymi metodami trzech poziomów. Analizę rozpoczęto od wyznaczenia nośności metodą poziomu I, na podstawie Eurokodu 7. Następnie obliczenia wykonywano metodami poziomu II (PEM) i III (symulacja Monte Carlo), uzyskując dużą zgodność. Metodą PEM przeprowadzono analizę ilościową badając wpływ zmienności poszczególnych zmiennych losowych opisujących parametry geotechniczne...
-
Awarie kanalizacyjnych studzienek rewizyjnych
PublikacjaStudzienka rewizyjna jako najgłębiej posadawiany element infrastruktury sieciowej. Problem warunków posadowienia - ich określania oraz zmian w czasie na tle zróżnicowanych rozwiązań konstrukcyjnych i wynikających stąd unikatowych cech poszczególnych wyrobów. Szczególne problemy konstrukcji z tworzyw sztucznych.
-
Hydrogeologiczne warunki eksploatacji wód podziemnych na Tarasie Nadmorskim
PublikacjaCzwartorzędowe serie piaszczyste Tarasu Nadmorskiego stanowią bardzo zasobny poziom wodonośny. Wody podziemne spływają tu z obszaru zasilania, jakim jest wysoczyzna Pojezierza Kaszubskiego, po czym są drenowane na Tarasie Nadmorskim i pod dnem Zatoki Gdańskiej. Stwarza to korzystne warunki ich poboru w strefie brzegowej morza. Zasadniczym zagadnieniem jest jednak ustalenie takiej wielkości eksploatacji wód, która nie przyczyni...
-
Dynamika wód podziemnych w rejonach nadmorskich - wybrane przykłady zastosowania analizy numerycznej
PublikacjaAnaliza zmian zasobów wód słodkich na skutek intruzji zasolonych wód morskich wnikających do pierwszego poziomu wodonośnego obszaru ujęcia Lipce. Wpływ przekopu przez Mierzeję Wiślaną na zmiany zasobów wód słodkich.
-
Przyczynek do projektowania platform pełnomorskich
PublikacjaProjektowanie platform pełnomorskich związane jest przede wszystkim z określeniem oddziaływania wiatru i falowania na konstrukcje platformy, co oznacza, że najważniejsze staje sie określenie występujących prędkości wiatru oraz wysokości, długości i okresu podchodzącej fali.
-
Projektowanie konstrukcji oporowych w świetle normy EN 1997-1
PublikacjaOmówienie zakresu i zasad projektowania konstrukcji oporowych według nowej normy europejskiej EN 1997-1. Analiza zmian i zakresu niezbędnych działań związanych z wdrożeniem normy do warunków polskich.
-
Badania i analiza parametrów geotechnicznych gruntów niespoistych stosowanych w badaniach modelowych
PublikacjaScharakteryzowano sześć rodzajów gruntów niespoistych stosowanych w badaniach modelowych stateczności fundamentów bezpośrednich i na palach. Określono parametry wytrzymałościowe i odkształceniowe niezbędne do obliczeń nośności i osiadania fundamentów bezpośrednich obciążonych statytcznie lub cyklicznie uzyskane z badań w trzech krajowych laboratoriach geotechnicznych. Przedstawiono zależności empiryczne parametrów geotechnicznych...
-
Interpretacja badania dysypacji w gruntach normalnie skonsolidowanych w metodzie CPTU
PublikacjaAnaliza ciśnienia wody generowanego podczas wciskania końcówki CPTU. Przedstawiono opis krzywej dysypacji w gruntach normalnie konsolidowanych oraz przykład interpretacji badania dysypacji nadwyżki ciśnienia wody w warstwie gliny pylastej. Wyznaczono wartość współczynnika konsolidacji oraz współczynnika filtracji w tej warstwie.
-
Raz jeszcze o obciążeniu hydrodynamicznym falochronu pionowościennego falą stojącą
PublikacjaPrzedstawienie istniejących modeli matematycznych opisujących rozkłady ciśnienia hydrodynamicznego na falochron pionowościenny w wyniku oddziaływania fali stojącej. Analiza nieciągłości ciśnienia. Jakościowe porównanie metod obliczeniowych dla wybranych warunków wodno-falowych.
-
Analiza przemieszczeń przyczółka mostu posadowionego bezpośrednio w osłonie ścianki szczelnej
PublikacjaWpływ osłony ze ścianki szczelnej wykonanej wokół fundamentu bezpośredniego na przemieszczenia przyczółka i rozkład naprężeń w podłożu gruntowym.
-
Poprawa jakości złączy rurowych poprzez ich blokowanie
PublikacjaSieci infrastruktury wodociągowo - kanalizacyjnej. Złącze rurowe, charakterystyki normowe zachowań złączy. Obciążenia działające na złącza - problem odporności. Możliwość poprawy jakości złączy poprzez ich blokowanie (stabilizowanie). Różnice zachowań rur oraz zbudowanych rurociągów w wyniku braku adekwatności połączeń.
-
Biomasa
PublikacjaPraca przedstawia aktualny stan prawny w Polsce dotyczący biomasy, w szczególności jej prawne definicje zawarte w różnych aktach prawnych. Przedstawiono również właściwości opałowe biomasy. Zgodnie z danymi GUS w roku 2011 ze źródeł odnawialnych pozyskano 312.828 TJ (1012J), co stanowi 10,9% ogólnej ilości wyprodukowanej energii, a w 2012 r. 356.070 TJ co stanowi 11,7% ogólnej ilości pozyskanej energii. Najwięcej energii odnawialnej...
-
Zastosowanie metody PEM do oceny osiadania warstwy gruntu obciążonej cyklicznie
PublikacjaRozpatrzono warstwę niespoistego gruntu poddaną obciążeniu cyklicznemu. Osiadania warstwy wyznaczono modelem zagęszczania Sawickiego, który został uzupełniony opisem probabilistycznym uwzględniającym losowe parametry materiałowe oraz losowy charakter cyklicznego obciążenia. Efektywne rozwiązanie uzyskano wykorzystując metodę estymacji rozkładem dyskretnym (PEM). Rozpatrując różne kombinacje zmiennych losowych, w każdym z analizowanych...
-
Realizacja sieci wodociągowych i kanalizacyjnych
PublikacjaPodstawowe problemy związane z realizacją sieci wodociągowych i kanalizacyjnych. Najczęstsze błędy procesu inwestycyjnego. Problem konsekwencji błędnych ocen w zakresie warunków posadowienia. Złe posadowienie jako główna przyczyna niemal wszystkich awarii.
-
Wytwarzanie biogazu z kiszonki Sucrosorgo 506
PublikacjaW pracy przeprowadzono badania eksperymentalne nad fermentacją metanową kiszonki sorgo cukrowego Sucrosorgo 506 (Sorghum saccharatum) metodą mokrą. Doświadczenie prowadzono w skali laboratoryjnym w reaktorze o objętości czynnej 6 dm3. Hydrauliczny czas zatrzymania wsadu surowcowego (HRT) oraz obciążenie ładunkiem organicznym (OLR) wynosiły odpowiednio 60 d i 1,31±0,10 kg s.m.o/m3·d. Temperatura fermentacji wynosiła 39C. W oparciu...
-
Kryteria kontroli jakości zagęszczania wgłębnego gruntów niespoistych
PublikacjaEtapy kontroli jakości procesu zagęszczania wgłębnego gruntów niespoistych. Ocena przydatności danego gruntu do zagęszczania, wstępny dobór parametrów zagęszczania oraz ich weryfikacja na poletkach doświadczalnych, obserwacja osiadań i badania sprawdzające w postaci sondowań statycznych metodą CPTU, badań dylatometrycznych DMT, badań presjometrycznych PMT oraz sondowań dynamicznych DPT. Dyskusja kryteriów kontroli jakości zagęszczania...
-
Zaawansowane utlenianie odcieków składowiskowych - przegląd metod
PublikacjaPrzedstawiono rozwiązania unieszkodliwiania odcieków składowiskowych metodami zaawansowanego utleniania, takimi jak: reakcja Fentona, utlenienie ozonem i nadtlenkiem wodoru, utlenienie elektrochemiczne, utlenienie w warunkach nadkrytycznych oraz mokre utlenienie powietrzem. Podstawy teoretyczne tych metod, ich efektywność oraz stosowane reagenty. Uwarunkowania stosowania poszczególnych metod.
-
Analiza nośności granicznej platformy roboczej na podłożu słabonośnym
PublikacjaAnaliza numeryczna nośności platformy roboczej z gruntu niespoistego na podłożu z gruntu spoistego o niskiej wytrzymałości. Analiza parametryczna uwzględniająca wpływ miąższości platformy oraz kąta tarcia wewnętrznego materiału platformy i wytrzymałości na ścinanie bez odpływu warstwy słabonośnej. Uwzględnienie różnych schematów zniszczenia podłoża metodą kinematyczną z zastosowaniem optymalizacji (Distinct Layout Optimisation)....
-
Interpretacja sondowania statycznego w pełnym zakresie głębokości
PublikacjaInterpretacja sondowania statycznego w trzech fazach penetracji, z uwzględnieniem małych, pośrednich i dużych głębokości. Dyskusja głębokości krytycznej. Analiza i porównanie sondowań statycznych w komorze kalibracyjnej i wirówce geotechnicznej
-
Powodzie miejskie. Wody opadowe – aspekty prawne, ekonomiczne i techniczne.
PublikacjaPowodzie miejskie. Problemy formalne, prawne i techniczne zagospodarowania wód opadowych. Podstawowe braki polskich rozwiązań. Opłaty za wody opadowe - utrudnienia wprowadzania, konsekwencje braku regulacji prawnych
-
Ochrona miasta przed wodami opadowymi na przykładzie pierwszego rozwiązania gdańskiego
PublikacjaPierwsze współczesne (1864) gdańskie rozwiązanie kanalizacji w Gdańsku. Ochrona przed wodami opadowymi oraz cofkowymi z Motławy. Ochrona miasta przed powodzią ze szczególnym uwzględnieniem spiętrzeń sztormowych.
-
Wyznaczanie odpływu ze zlewni niekontrolowanych Kanału Raduni podczas powodzi w 2001 r.
PublikacjaMetoda SCS (ang. Soil Conservation Service) pozwalająca wyznaczyć wysokość opadu efektywnego. Metoda geomorfologicznego hydrogramu jednostkowego do wyznaczenia hydrogramu odpływu ze zlewni niekontrolowanej. Aplikacja metody do sytuacji w zlewni Kanału Raduni na przykładzie powodzi z 2001 roku. Wyniki obliczeń dla potoków zasilających Kanał Raduni, odniesienie uzyskanych przepływów do dopływu z 2001 roku.
-
Współczynnik wydatku przelewu szybowego w separatorze wirowym.
PublikacjaPrzelewy szybowe należą do urządzeń specjalistycznych, toteż nie są szeroko omawiane w literaturze. Znajdują zastosowanie w dużych obiektach hydrotechnicznych, ale też w stosunkowo niewielkich urządzeniach do oczyszczania ścieków. Praca poświęcona jest określeniu współczynnika wydatku takiego przelewu, dla przypadku separatora wirowego. Przedstawiono wyniki pomiarów oraz zaproponowano empiryczny wzór, określający wartość współczynnika.
-
Analiza wrażliwości tarczy z wykorzystaniem metody elementów skończonych
PublikacjaW pracy przedstawiono przykład zastosowania analizy wrażliwości tarczy modelowanej przy pomocy metody elementów skończonych. Podstawy teoretyczne oraz przykład numeryczny dotyczą wpływu różnicowania grubości całej tarczy oraz jej obszarów – jako zmiennej pro-jektowej – na przemieszczenie wybranego punktu – jako zmiennej stanu.
-
Zastosowanie metody georadarowej w badaniach konstrukcji podłogi posadowionej na gruncie
PublikacjaDiagnostyka nieniszcząca konstrukcji podłogi posadowionej na gruncie. Zastosowanie techniki georadarowej do badań podłogi. Metodologia badań. Wyniki identyfikacji ilości i rozkładu zbrojenia oraz występowania potencjalnych uszkodzeń betonu.