Filtry
wszystkich: 1006
-
Katalog
- Publikacje 841 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 45 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 13 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 27 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 2 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 4 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 42 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 32 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: OCZYSZCZANIE ODCIEKÓW
-
ZT_Technologie ochrony powietrza - laboratorium
Kursy OnlineObliczanie przygruntowych stężeń zanieczyszczeń. Usuwanie zanieczyszczeń powietrza w procesach absorpcyjnych. Zapobieganie emisji SO2 za pomocą ZnO lub CaCO3. Oczyszczanie powietrza z lotnych związków organicznych: fotokatalityczna degradacja. Powierzchnie samoczyszczące w technologiach ochrony powietrza. Biofiltracja powietrza zanieczyszczonego związkami odorowymi.
-
Syfon warszawski
PublikacjaSyfon kanalizacyjny łączący kanalizację lewobrzeżnej Warszawy z oczyszczalnią Czajka. Rozwiązanie, technologia, aktualny stan realizacji. Klasyczne tunelowanie.
-
Osady powstające w systemie kanalizacji deszczowej zlewni zurbanizowanej -przegląd literatury
PublikacjaNa terenie zlewni zurbanizowanej nieodzownym elementem infrastruktury technicznej jest system kanalizacji sanitarnej i deszczowej. Podstawowym zadaniem kanalizacji deszczowej jest bezpieczne odprowadzenie wód opadowych i roztopowych z terenu zlewni do odbiornika. Z przepływem ścieków deszczowych bezpośrednio związane jest tworzenie się osadów w całym systemie kanalizacyjnym. Oprócz zawiesiny (w przeważającej...
-
Changes of heavy metals concentrations in the profile of sewage slugde in reed beds
PublikacjaW Polsce pojawiły się jedynie pilotowe obiekty trzcinowe unieszkodliwiające osady ściekowe. Natomiast w Danii są one eksploatowane w pełnej skali w dużych oczyszczalniach ścieków. Materiał badawczy pobrano z czterech duńskich obiektów o długim czasie eksploatacji wynoszącym od 7 do 15 lat. Obiekty te zlokalizowane były na terenie oczyszczalni: Rudkobing, Vallo, Naskov i Helsinge koło Kopenhagi obsługujących od 9 000 do 40 000 mieszkańców....
-
Microbiological and biological aspects of wastewater tretment plant Wschód in Gdańsk Operation.
PublikacjaW pracy wykazano, iż w oczyszczalni Wschód w Gdańsku, pracującej w zmodyfikowanym systemie UCT, zanieczyszczenia bakteriologiczne ze ścieków są usuwane w granicach od 92% do ponad 99%, a zanieczyszczenia parazytologiczne niemal całkowicie. Pomimo tego odpływy są nadal dość znacznie zanieczyszczone bakteriologicznie o czym świadczy liczba bakterii wskaźnikowych oraz okresowa obecność bakterii z rodzaju Salmonella. Ustalono, iż...
-
Problemy czystości instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych w obiektach służby zdrowia.
PublikacjaPrzedstawiono rodzaje zanieczyszczeń przedostających się do klimatyzowanych pomieszczeń poprzez elementy wentylacji. Omówiono zagrożenia, jakie w związku z tym występują w obiektach służby zdrowia. Przedstawiono metody oczyszczania przewodów powietrznych z uwzględnieniem specyfiki tych obiektów.
-
Analytical procedure for the determination of chlorobenzenes in sediments
PublikacjaW pracy przedstawiono badania nad opracowaniem procedury oznaczania chlorobenzenów w próbkach osadów dennych. Składa się ona z następujących etapów: ekstrakcji za pomocą rozpuszczalnika (wytrząsanie); oczyszczanie ekstraktu; odparowanie rozpuszczalnika (redukcja objętości ekstraktu); analiza z wykorzystaniem techniki GC-MS. Przeprowadzono badania stopnia odzysku z wykorzystaniem wzorca wewnętrznego (deuterowany 1,2-dibromobenzen).
-
Benzonaza(R): możliwości praktycznych zastosowań.
PublikacjaBenzonaza znajduje zastosowanie w efektywnym obniżaniu lepkości i usuwaniu kwasów nukleinowych z roztworów białkowych. Zbadano w praktyce jej możliwości aplikacyjne w oczyszczaniu białek rekombinantowych wiążących jednoniciowe DNA (ang. SSB - single stranded DNA binding protein).
-
Chromatografia w układach faz normalnych.
PublikacjaOpisano mechanizm retencji w układach chromatograficznych normalnych. Podano charakterystyki stosowanych faz stacjonarnych oraz faz ruchomych, kryteria doboru rozpuszczalników i wpływ rodzaju rozpuszczalnika na selektywność danego układu. Opisano zastosowania układów faz normalnych do oczyszczania próbek środowiskowych.
-
Problematyka mycia elementów obrabianych po operacjach docierania jednotarczowego powierzchni płaskich
PublikacjaW artykule omówiono wybrane zagadnienia mycia elementów po wykończeniowej obróbce ściernej luźnym ścierniwem. Przedstawiono technikę pooperacyjnego mycia ultradźwiękowego, czasochłonność oczyszczania drobnych elementów z ceramiki technicznej oraz skuteczność mycia ręcznego i ultradźwiękowego żeliwa sferoidalnego po docieraniu.
-
Fotodegradacja w obecności TiO2 w fazie gazowej
PublikacjaKonwencjonalne metody oczyszczania powietrza z lotnych związków organicznych oparte są zazwyczaj na absorpcji, adsorpcji, spalaniu, kondensacji czy biofiltracji. Często charakteryzują się one wysokimi kosztami /spalanie/, ograniczoną wydajnością /kondensacja, biofiltracja/ lub prowadzą do wtórnego zanieczyszczenia /absorpcja, adsorpcja/.
-
New effective sources of lysostaphin Staphylococcus simulans
PublikacjaLizostafyna jest białkiem posiadającym zdolność lizowania ścian komórkowych bakterii z rodzaju Staphylococcus. W pracy przedstawiono konstrukcje dwóch kolejnych układów ekspresyjnych umożliwiających otrzymywanie rekombinantowej lizostafyny w komórkach bakterii Escherichia coli, metodykę oczyszczania białka oraz jego charakterystykę biochemiczną.
-
Zużyty węgiel aktywowany jako paliwo
PublikacjaWęgiel aktywowany najczęściej jest wykorzystywany do oczyszczania substancji lub usuwania toksycznych związków chemicznych w procesach przemysłowych. W czasie użytkowania możliwości sorpcyjne węgla obniżają się i ostatecznie staje się on odpadem, który najczęściej zaliczany jest do odpadów niebezpiecznych.
-
Katedra Technologii Wody i Ścieków
Zespoły BadawczeAktywność naukowo-badawcza pracowników katedry koncentruje się wokół zagadnień dotyczących technologii ochrony środowiska, w szczególności zagadnienia oczyszczania wód i ścieków, gospodarki osadowej jak również gospodarki odpadami. Prowadzone badania poświęcone są ocenie zagrożeń środowiska wynikających z dopływu zanieczyszczeń ze źródeł punktowych (zanieczyszczonych wód i ścieków ) i powierzchniowych (ścieków opadowych) oraz...
-
Determination of toluene formed during fermentation of sewage sludge
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki oznaczeń toluenu w próbkach osadów ściekowych przy wykorzystaniu techniki wypłukiwania i jednoczesnego wychwytywania analitów (PT). Badania procesu feremntacji osadów ściekowych doprowadziły do stwierdzenia, że w trakcie tego procesu powstaje toluen. Stwierdzono wzrost stężenia toluenu od poziomu 3 mg/l do ponad 24 mg/l dla próbek osadów ściekowych z Oczyszczalni Gdańsk -Wschód oraz od poziomu 0,6 mg/l...
-
Leakage detection and localisation in drinking water distributionnetworks by MultiRegional PCA
PublikacjaMonitoring is one of the most important steps in advanced control of complex dynamic systems. Precise information about systems behaviour, including faults indicating, enables for efficient control. The paper describes an approach to detection and localisation of pipe leakage in Drinking Water Distribution Systems (DWDS) representing complex and distributed dynamic system of large scale. Proposed MultiRegional Principal Component...
-
Modele typu szara skrzynka dla potrzeb estymacji zmiennych i sterowania predykcyjnego z zastosowaniem w zintegrowanych systemach ściekowych - doktoratData obrony (14.12.2004)Promotor: prof. dr hab. inż. Mieczysław Brdyś
PublikacjaEfektywne sterowanie zintegrowanym systemem ściekowym za pomocą zaawansowanych technologii sterowania, mające na celu utrzymanie jego wysokiej technologicznej wydajności przy relatywnie niskich kosztach, wymaga bogatej informacji o jego stanie. Nie jest jednak możliwe ze względów fizycznych i ekonomicznych, uzyskanie wystarczających informacji o stanie systemu wyłącznie na podstawie bezpośrednich pomiarów. Niezbędne jest wykorzystanie...
-
POWIĄZANIE INTENSYWNOŚCI ZAPACHOWEJ Z SYGNAŁAMI CZUJNIKÓW ELEKTRONICZNEGO NOSA
PublikacjaW ostatnich latach obserwuje się znaczny wzrost zainteresowania tematyką wykorzystania sztucznych zmysłów w analityce chemicznej. Szczególną pozycję zajmuje urządzenie, mające naśladować zmysł węchu - elektroniczny nos. Jest to instrument umożliwiający holistyczną analizę składu mieszaniny gazowej, bez rozdzielania i identyfikacji jej poszczególnych składników. Głównym zadaniem, stawianym tym urządzeniom, jest automatyczne rozróżnianie...
-
Środki kosmetyczne i higieny osobistej. Problem środowiskowy i wyzwanie analityczne
PublikacjaDo środowiska dostaje się wiele różnych związków organicznych i nieorganicznych w wyniku różnych przejawów działalności człowieka oraz procesów naturalnych. Pozostałości chemicznych produktów pielęgnacyjnych dostają się codziennie ze ściekami do środowiska. Chociaż niektóre z nich mogą być usunięte w procesie oczyszczania ścieków to ich obecność jest ciągle wykrywalna w próbkach pochodzących z różnych elementów środowiska. Grupą...
-
A bifunctional chimeric protein consisting of MutS and beta-galactoside
PublikacjaPraca pokazuje konstrukcję DNA plazmidowego kodującego bifunkcjonalne białko chimeryczne złożone z MutS Thermus thermophilus i beta-galaktozydazy E.coli, optymalizację jego ekspresji i oczyszczania. Białko to testowano w metodzie wykrywania mutacji punktowych, wykorzystując kolorymetryczne mierzenie aktywności domeny reporterowej beta galaktozydazy.
-
Physicochemical treatment of used cutting fluids
PublikacjaBadano fizykochemiczne oczyszczanie przepracowanych cieczy obróbkowych pobranych z różnych źródeł przez rozdzielanie na frakcje: organiczną i wodną. Stosowano różne koagulanty (m.in. siarczan żelaza, chlorek żelaza) oraz polielektrolit Polyquant 20 U 050. Do wyznaczenia szybkości rozdziału emulsji wykorzystano Turbiscan Lab Expert. Ponadto wyznaczono optymalne warunki rozdziału faz emulsji (pH, temperatura oraz dawki koagulanta...
-
Determination of environmental pollutants in soil and sediments - some aspects of sample clean-up and GC analysis
PublikacjaPrzedstawiono wstępne wyniki badań nowej procedury analitycznej przeznaczonej do badań próbek i osadów dennych na zawartość związków organicznych (WWAPCB). Procedura składa się z następujących etapów: - ekstrakcji analitów z wykorzystaniem techniki ASE, - oczyszczania ekstraktów (kolumienki), - chromatograficznego rozdzielania i oznaczania analitów.
-
Wielka rura
PublikacjaRury wielkośrednicowe ciśnieniowe z polietylenu. Zakres średnic. Nowa produkcja. Możliwości modyfikacji właściwości. Transport wodą odcinków kilkusetmetrowych.
-
Peptydowe koniugaty antrachinonów i ich aktywność biologiczna = Peptidyl anthraquinone conjugates and its biological activity
PublikacjaW artykule opisano syntezę i aktywność biologiczną peptydowych koniugatów antrachinonów. Koniugaty takie są nie tylko potencjalnymi chemoterapeutykami, ale także odgrywają rolę barwnych ligandów w metodach oczyszczania białek, technikach histochemicznych i badaniu helikalnej struktury DNA z zastosowaniem spektroskopii UV i UV-Vis.
-
Zanieczyszczenia olejowe
PublikacjaPrzybliżono problematykę zanieczyszczeń olejowych z punktu widzenia technologii ich likwidacji, mając też na uwadze czystsze technologie oczyszczania środowiska. Agencja Ochrony Środowiska z USA zabrania wykorzystywać ropę naftową do badań i prób likwidacji likwidacji rozlewów w terenie, wymuszając stosowanie przyjaznych środowisku substytutów.
-
Leak detection methods for transmission pipelines.**2001, 156 s. 63 rys. 31 tab. bibliogr. 78 poz. maszyn. Rozprawa doktorska (2002.????) PG, Wydz. ETI. Promotor: dr hab. inż. Z. Kowalczuk, prof. nadzw. PG. Metody detekcji wycieków w rurociągach przemysłowych.
Publikacja.
-
Reaktor do oczyszczania ścieków sanitarno-bytowych zwłaszcza generowanych na małych i średnich jednostkach pływających
Wynalazki -
Distribution of heavy metals in vegetation of constructed wetlands in agricultural catchment
PublikacjaW artykule przedstawiono wyniki pomiarów zawartości wybranych metali ciężkiech w nadziemnych i podziemnych częściach trzech gatunków roślin hydrofitowych zasiedlających ekosystem oczyszczalni hydrofitowej w Bielkowie k. Gdańska.
-
MODEON Modelowa gospodarka osadowa w oczyszczalni ścieków zorientowana na zwiększenie produkcji energii odnawialnej i odzysk związków biogennych
ProjektyProjekt realizowany w Katedra Inżynierii Sanitarnej zgodnie z porozumieniem WFOŚ/D/201/3/2018 z dnia 2018-01-19
-
Doświadczenia z wieloletniej eksploatacji systemów trzcinowych stabilizujących osady ściekowe
PublikacjaStabilizowanie osadów ściekowych w basenach trzcinowych stanowi nową alternatywę ich unieszkodliwiania.Osady ściekowe unieszkodliwianie w basenach trzcinowych ulegają stabilizacji, a otrzymywany produkt charakteryzuje się składem chemicznym zbliżonym do substancji humusowej, a więc możliwe jest rolnicze wykorzystanie. Badania przeprowadzono w dwóch systemach duńskich, zlokalizowanych w Vallo i Nakskov koło Kopenhagi, stabilizujących...
-
Wpływ modyfikacji biowęgla na zmiany jego właściwości w odniesieniu do wykorzystania w oczyszczaniu ścieków w systemach zielonych ścian
ProjektyProjekt realizowany w Katedra Inżynierii Sanitarnej
-
Emulsje olej/woda ekologicznym paliwem silników wysokoprężnych
PublikacjaZe względu na wciąż rosnące wymagania dotyczące toksyczności spalin silników o spalaniu wewnętrznym prowadzone są badania nad zmniejszeniem emisji zanieczyszczeń, zmierzające w trzech kierunkach: opracowania nowych mieszanek paliwowych i rozwiązań technicznych ich spalania, dodatków do paliw oraz rozwiązań technicznych oczyszczania gazów spalinowych
-
Metodyka projektowania i eksploatacji dróg szynowych z wykorzystaniem mobilnych pomiarów satelitarnych
PublikacjaW pracy zostały przedstawione aplikacyjne możliwości metody mobilnych pomiarów satelitarnych w projektowaniu i eksploatacji dróg szynowych. Pokazano wizualizację położenia toru kolejowego, omówiono sposoby oceny odcinków prostych toru i odcinków położonych w łuku oraz tworzenie poligonu kierunków głównych trasy. Szczególną uwagę poświęcono opracowanej analitycznej metodzie projektowania, omawiając jej algorytmy obliczeniowe: projektowania...
-
Synthesis of linear tuftsin analogues modified at the epsilon-amino group of lysine
PublikacjaZsyntetyzowano na fazie stałej nowe analogi tuftsyny i retro-tuftsyny zawierające wiązanie isopeptydowe na epsilon-aminowej grupie lizyny jako potencjalne immunostymulatory. Do syntezy wykorzystano standardową procedurę Fmoc. Po zdjęciu osłon kwasem TFA końcowe związki były oczyszczane, liofilizowane i charakteryzowane: MS, HPLC i NMR.
-
Surface properties of barley straw
PublikacjaWłaściwości powierzchniowe słomy jęczmiennej (Hordeum vulgare) odgrywają kluczową rolę w zastosowaniach przemysłowych, takich jak sorpcja rozlewów olejowych oraz oczyszczenie gleby. Zbadano niejednorodność chemiczną oraz morfologiczną liści i łodyg słomy jęczmiennej poprzez pomiar kątów zwilżania wodą oraz olejem oraz z zastosowaniem techniki FTIR, SEM oraz AFM.
-
Metody oznaczania pestycydów w atmosferze w fazie gazowej i w pyle zawieszonym
PublikacjaW przypadku analizy próbek powietrza konieczne jest zastosowanie aparatury oddzielającej fazę gazową od cząstek stałych. Możliwe jest wtedy oznaczanie pestycydów osobno w obu fazach (w fazie gazowej oraz w pyle zawieszonym). Pierwszym etapem analizy w przypadku oznaczania pestycydów w powietrzu jest izolacja pestycydów z matrycy wraz ze wzbogacaniem analitów, a następnie ekstrakcja i oczyszczanie ekstraktu połączone najczęściej...
-
High yield expression and single step purification of Toxoplasma gondii SAG1, GRA1, GRA7 antigens in Escherichia coli.
PublikacjaPraca przedstawia metodę uzyskiwania antygenów rekombinowanych Toxoplasmagondii o wysokiej czystości, które można zastosować w immunodiagnostyce. Antygeny T. gondii eksprymowane w komórkach E. coli zawierały polihistydynowedomeny fuzyjne na końcu N i C białka. Pozwalało to na jednoetapowe oczyszczanie białek metodą chromatografii metalopowinowactwa na złożu Ni2+ -IDA-Sepharose. Immunoreaktywność antygenów rekombinowanych...
-
Ekstrakcja sekwencyjna w ocenie mobilności metali ciężkich w popiołach a wpływ temperatury suszenia osadów ściekowych przed ich spaleniem
PublikacjaDotychczas metody unieszkodliwiania wytwarzanych osadów ściekowych ograniczały się do ich zagospodarowania przyrodniczego lub rolniczego. Zmiana wymagań prawnych i środowiskowych spowodowała konieczność poszukiwań nowych sposobów ich unieszkodliwiania. W oparciu o dyrektywy zawarte w ramach UE, Polska powinna stopniowo wdrażać nowe technologie. M.in. koncepcja termicznej utylizacji w połączeniu z współsuszeniem, stanowi alternatywę...
-
Sposób wytwarzania bio-etanolu w procesie fermentacji alkoholowej, zwłaszcza z surowców odnawialnych
WynalazkiProjekt dotyczy zagospodarowania wywarów gorzelnianych powstających podczas produkcji nie-konsumpcyjnego bioetanolu metodą fermentacyjną. Wywary gorzelniane są odpadem poprodukcyjnym i charakteryzują się bardzo wysokimi wartościami ChZT i BZT. Nie jest możliwe ich bezpośrednie oczyszczanie w oczyszczalniach komunalnych i zabronione jest ich odprowadzanie do wód powierzchniowych lub do ziemi z uwagi na wysoki ładunek...
-
Paweł Kubica dr inż.
Osoby -
Renata Tomczak-Wandzel dr inż.
Osoby -
Niekonwencjonalna metoda wymiany podsypki w metrze w Sao Paulo
PublikacjaNieprzestrzeganie podziemnego zarysu skrajni budowli przy projektowaniu i budowie linii kolejowej powoduje liczne niedogodności podczas późniejszej eksploatacji linii. Poważną konsekwencją są utrudnienia przy zmechanizowanym oczyszczaniu podsypki lub jej wymianie. Problem można częściowo rozwiązać stosując niekonwencjonalne metody wymiany podsypki. A artykule przedstawiono sposób zastosowany na linii metra 3 Vermelha w Sao Paulo...
-
Bożena Zabiegała prof. dr hab. inż.
OsobyGłówne zainteresowania badawcze prof. Bożeny Zabiegały obejmują problemy analityki zanieczyszczeń środowiska ze szczególnym uwzględnieniem środowiska wewnętrznego (powietrza wewnętrznego), wykorzystania technik pasywnych pobierania próbek w analityce środowiskowej, chemia środowiskowa, badania oraz projektowania nowoczesnych narzędzi do oceny emisji związków z grupy VOC i SVOC, badania składu olejków eterycznych i ocena ich...
-
Przemiany azotu organicznego w komorach osadu czynnego z biologicznym usuwaniem związków biogennych
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań analiz przemian koloidalnego i rozpuszczonego azotu organicznego (CON i DON) zachodzących komorach osadu czynnego z biologicznym usuwaniem związków biogennych. W tym celu wykonano pomiary w skali technicznej (profile w komorach osadu czynnego) oraz badania laboratoryjnych reaktorach nieprzepływowych z osadem pobranym z dwóch oczyszczalni komunalnych zlokalizowanych w północnej Polsce (Gdańsk -...
-
Skażenie wód podziemnych substancjami ropopochodnymi - problematyka usuwania skażeń.
PublikacjaOmówiono problematykę związaną z usuwaniem skażeń powstałych w wyniku przedostania się olejowych rozlewów powierzchniowych do wód podziemnych. Określono zasady doboru urządzenia pompowego i ustalenia metody postępowania podczas procesu pompowania oczyszczającego. Zamieszczono schematy ilustrujące mechanizm powstawania leju depresyjnego i wpływ jego położenia na skuteczność oczyszczania. Dodano uwagi wynikające z doświadczeń...
-
The construction of bifunctional fusion proteins consisting of MutS and GFP
PublikacjaSkonstruowano białka chimeryczne zawierające białko MutS z Thermus thermophilus i białko zielonej fluoresceiny GFP z Aequorea victoria, posiadające dla łatwiejszego oczyszczania domeny oligo-histydynowe na N- lub C-końcu. Fuzyjne białka rozpoznawały niekomplementarności w DNA podobnie do MutS T. thermophilus. Fluorescencyjne białka rozpoznające niekomplementarne DNA mogą być użyteczne w wykrywaniu jednonukleotydowych polimorfizmów...
-
Highway engineering risk assessment
PublikacjaNa drogach krajowych w Polsce rocznie ginie ponad 2000 osób w wypadkach drogowych, co stanowi ponad 37% ogółu ofiar śmiertelnych w wypadkach. Do poprawy stanu bezpieczeństwa na tych drogach muszą byc podjęte działania zmierzające do systematycznego dostosowania poszcz. odcinków dróg do standardów bezpieczeństwa. Jednym z narzędzi pomocnych do wyboru odcinków dróg o największym potencjale mozliwych do uratowania od śmierci uczestników...
-
Cullet As Filter Medium For Swimming Pool Water Treatment
PublikacjaKontrola jakości wody w basenach kąpielowych może być prowadzona poprzez oczyszczanie wody z uwzględnieniem filtracji i dodawaniemśrodków dezynfekcyjnych. Zanieczyszczenia wody nie zawsze mogą byćskutecznie usuwane przy stosowaniu konwencjonalnych metod uzdatnianiawody. W doświadczeniu zbadano osady powstałe na złożu piaskowym,stwierdzono nieefektywną pracę filtrów piaskowych. Porównano dwazłoża filtracyjne: piasek kwarcowy i...
-
Analiza przyczyny nieprawidłowego stanu technicznego powłoki kabla XRUHAKXS 1 x 120/25
PublikacjaW ekspertyzie przedstawiono przyczyny nieprawidłowego stanu technicznego powłoki kabla XRUHAKXS 1 x 120/25. Analiza zawiera wyniki badań wyładowań niezupełnych zachodzących w powłokach nowych i pobranych z wykopu odcinków kabli.
-
Wodociągi i Kanalizacja sem. 7
Kursy OnlineW ramach przedmiotu omawiane są zagadnienia uzupełniające dotyczące systemów zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków.