Filters
total: 2510
-
Catalog
- Publications 1205 available results
- Journals 11 available results
- Publishing Houses 1 available results
- People 62 available results
- Inventions 14 available results
- Projects 17 available results
- Laboratories 2 available results
- Research Teams 4 available results
- e-Learning Courses 133 available results
- Events 18 available results
- Open Research Data 1043 available results
displaying 1000 best results Help
Search results for: GAZY SPALINOWE
-
Eye-tracking everywhere - software supporting disabled people in interaction with computers
PublicationIn this paper we present comprehensive system for communication with computer by gaze. One of the main assumptions behind this work was to provide solution that can be used with standard RGB webcam. The proposed comprehensive system included the eye tracking module and user interface for convenient gaze interaction with computer. As a result a fully functional application was developed. The average accuracy of the eye tracking...
-
Eter dimetylowy - paliwo przyszłości
PublicationEter dimetylowy /DME/ jest uznawany za przyjazne środowisku paliwo przyszłości, ważny związek do magazynowania i dystrybucji energii, a także podstawowy substrat w technologii chemicznej. Produkuje się go z gazu syntezowego /który można otrzymać z węgla kamiennego/, gazu ziemnego, metanu z innych źródeł, koksu naftowego, biomasy, odpadów komunalnych.
-
Artur Zieliński dr hab. inż.
People -
Projektowanie instalacji energetycznych, (PG_00057251)
e-Learning CoursesPrzegląd najważniejszych przemysłowych instalacji energetycznych. Włączanie urządzeń pomocniczych do instalacji. Instalacje parowo-wodne. Instalacje olejowe i paliwowe. Projektowanie rurociągów energetycznych. Instalacje pompowe. Instalacje pneumatyczne i wentylacyjne. Współpraca pomp i sprężarek z rurociągami instalacji energetycznych.
-
Wielokryterialne Wspomaganie decyzji środowiskowych przy wydobywaniu węglowodorów z formacji łupkowych
PublicationPoszukiwanie i eksploatacja gazu z formacji łupkowych wymaga zidentyfikowania i uwzględnienia wielu czynników i uwarunkowań geologiczno-górniczych, ekonomiczno-finansowych, prawnych oraz szeroko rozumianych aspektów przestrzenno-środowiskowych. Poruszane zagadnienia prowadzą do zidentyfikowania problemów decyzyjnych, które mogą pojawiać się przy eksploatacji gazu z łupków, a które wiążą się z intensywnym korzystaniem z zasobów...
-
Czyste technologie gazowe - szansą dla Pomorza
PublicationW artykule przedstawiono koncepcję niskoemisyjnych obiegów gazowo-parowych rozwijanych w kierunku czystych technologii gazowych. Proponowane rozwiązania zakładają wykorzystanie pokładów gazu łupkowego znajdującego się na Pomorzu. Ze względu na ograniczoną wydajność otworu i skończony czas eksploatacji staje się zasadna utylizacja gazu w miejscu wydobycia w małych, przenośnych, kompaktowych elektrowniach z wykorzystaniem oksyspalania...
-
Energetyczne ujęcie działania komór spalania okrętowych silników spalinowych tłokowych i turbinowych
PublicationPrzedstawiono propozycję wartościowania (ilościowego określenia) działania komór spalania tłokowych i turbinowych silników spalinowych z uwzględnieniem zachodzących w nich takich rodzajów przemiany energii jakimi są ciepło i praca. Przedstawione rozważania bazują na fakcie, że w komorach spalania tego rodzaju silników spalinowych zachodzi przekształcanie energii chemicznej zawartej w dostarczonym do niej paliwie (ściślej – energii...
-
Teoria kontra praktyka – realizacja bezwykopowa
PublicationWykonawstwo bezwykopowe. Warunki minimalne. Komora startowa. Błędy fazy projektu
-
OZNACZANIE POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW W ORGANIZMACH PSZCZELICH ORAZ W MIODZIE Z WYKORZYSTANIEM PROCEDURY OPARTEJ NA ZASTOSOWANIU CHROMATOGRAFÓW SPRZĘŻONYCH Z TANDEMOWYMI SPEKTROMETRAMI MAS (GC-MS/MS i LC-MS/MS)
PublicationPestycydy to bardzo liczna grupa różnorodnych związków chemicznych stosowa-nych w rolnictwie. Ze względu na swoją trwałość gromadzą się w różnych elementach środowiska i mogą występować w obszarze, na którym nigdy nie zostały użyte. Zachodzi także proces ich bioakumulacji w tkankach oraz narządach zwierząt i roślin. Stosowane w rolnictwie środki ochrony roślin (szczególnie w okresie wzmożonych zabiegów agro-technicznych wiosną...
-
Enzymatyczne przeestryfikowanie łoju wołowego i oleju rzepakowego bez i w obecności różnych rozpuszczalników
PublicationPorównywano produkty otrzymane na drodze enzymatycznego przestryfikowania. Stosowano olej rzepakowy i łój wołowy (4:6 w/w). Katalizatorem procesu był Lipozyme RM IM. Proces prowadzono bez i w obecności różnych rozpuszczalników (izooktan, heksan, toluen). Temp. wynosiła 55-65oC. Produkty przeestryfikowania rozdzielano metodą chromatografii kolumnowej na frakcje: TAG, WKT i DAG+MAG. Określano temp. topnienia i zawartość fazy stałej...
-
Projektowanie siłowni z silnikami spalinowymi
e-Learning CoursesPrezentowane są stacjonarne siłownie i siłownie okrętowe w których głównym źródłem energii mechanicznej jest tłokowy silnik spalinowy. Wykład rozpoczyna omówienie konstrukcji silników spalinowych dużej mocy zarówno czterosuwowych jak i dwusuwowych.. Następnie omawiany jest osprzęt silników a w tym: układy zasilania paliwem powietrzem, układy zapłonowe, układy chłodzenia i smarowania. Kolejne zagadnienia to dobór silników do potrzeb...
-
Formation, occurrence and determination of volatile fatty acids in environmental and related samples
PublicationKrótkołańcuchowe alifatyczne kwasy monokarboksylowe mogą być oznaczane w różnych próbkach środowiskowych,za pomocą techniki mikroekstrakcji do fazy stacjonarnej z fazy nadpowierzchniowej na etapie przygotowanie próbek oraz chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas na etapie oznaczeń końcowych.Opracowana metodykę z powodzeniem zastosowano do oznaczenia tych kwasów w próbkach ścieków pochodzących z farmy bydła.
-
Towards context-semantic knowledge bases
PublicationW artykule dyskutujemy zagadnienie projektowania kontekstowych baz wiedzy. W oparciu o tezę, że kontekstualizacja jest integralną części procesu konceptualizacji, przeprowadzamy rozszerzenie wybranych pojęć metody OntoClean tak, by choć częściowo uwzględniała ten fakt. Wprowadzamy także definicję ważnego pojęcia semantycznej kontekstowej bazy wiedzy i pokazujemy, że bazy zgodne z modelem SIM spełniają tę definicję.
-
Zarządzanie Systemami Baz Danych 2022/2023
e-Learning CoursesPrzedmiot dla studentów 7 semestru I stopnia studiów na kierunku Informatyka (profil Bazy Danych).
-
Zarządzanie Systemami Baz Danych 2023/2024
e-Learning CoursesPrzedmiot dla studentów 7 semestru I stopnia studiów na kierunku Informatyka (profil Bazy Danych).
-
Aktualny stan prac nad napędem hybrydowym pojazdów na Politechnice Gdańskiej.
PublicationOpisano prace związane z modernizacją eksperymentalnego pojazdu hybrydowego PH-MAK oraz stanowiska badawczego, którego głównym elementem jest hamownia podwoziowa. Modernizacja pojazdu objęła, między innymi, wymianę gaźnikowego silnika spalinowego na zasilany wtryskowo silnik Lombardini LGW 523 MPI, zastosowanie akumulatorów żelowych nowej generacji i zakup sterownika baterii akumulatorów Badicheq, który umożliwia dokładny pomiar...
-
Bazy danych 2023 (niestacjonarne)
e-Learning CoursesZasady zaliczenia: Zaliczenie wykładu - kolokwium na ostatnim wykładzie, wymagane 50%. Laboratorium - otrzymanie 50% punktów z wszystkich zadań. Zaliczenie przedmiotu wymaga zaliczenia części wykładowej i laboratoryjnej.
-
Bazy wiedzy - Nowy - Nowy
e-Learning Courses -
Bazy wiedzy 2022/23
e-Learning Courses -
Bazy wiedzy 2023/24
e-Learning Courses -
Bazy danych 2024 (niestacjonarne)
e-Learning CoursesZasady zaliczenia: Zaliczenie wykładu - kolokwium na ostatnim wykładzie, wymagane 50%. Laboratorium - otrzymanie 50% punktów z wszystkich zadań. Zaliczenie przedmiotu wymaga zaliczenia części wykładowej i laboratoryjnej.
-
Bazy danych 2022 (niestacjonarne)
e-Learning CoursesZasady zaliczenia: Zaliczenie wykładu - kolokwium na ostatnim wykładzie, wymagane 50%. Laboratorium - otrzymanie 50% punktów z wszystkich zadań. Zaliczenie przedmiotu wymaga zaliczenia części wykładowej i laboratoryjnej.
-
Lipid oxidation and lysine availability in Atlantic mackerel hot smoked in mild conditions.
PublicationZawartość nadtlenków w wędzonych makrelach była o 50% mniejsza, a liczba anizydynowa 2,5 razy większa niż w surowych rybach. Przechowywanie ryb wędzonych w temp. +2C nie wpłynęło na zawartość produktów utlenienia lipidów. Zawartość dostępnej lizyny była podobna w surowych i wędzonych rybach. Skóra ryb wędzonych zawierała 2 razy więcej fenoli niż tkanka mięśniowa.
-
Global energy transition: From the main determinants to economic challenges regions
PublicationDynamic global energy transition has been accelerating for the last decade. Interestingly, the energy transition is multidimensional and concerns both the dimensions of technique/ technology and the economic, social, institu-tional, and legal spheres (Shuguang et al., 2022; Tzeremes et al., 2022; Ram-zan et al., 2022; Tzeremes et al., 2022). The literature also points to the signif-icant impact of the digitization of the global...
-
Kierunki rozwoju rynku energii skojarzonej
PublicationPrzedstawiono kierunki rozwoju energetyki skojarzonej. Uwzględniono rolę gazu ziemnego dla rozwoju kogeneracji.
-
Beata Grzyl dr inż.
Peopledr inż. Beata Grzy, profesor PG - jest pracownikiem Katedry Zarządzania w Budownictwie i Inżynierii Sejsmicznej, Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej. W 2006 r. uzyskała tytuł doktora za rozprawę, obronioną na PG pt. "Teoretyczne i praktyczne aspekty zarządzania ryzykiem w inwestycjach i wykonawstwie budowlanym ze szczególnym uwzględnieniem budownictwa hydrotechnicznego". Członek Komitetu Inżynierii Lądowej...
-
Headspace solid-phase microextraction and gas chromatography-olfactometry analysis of raw spirits of different organoleptic quality
PublicationCelem pracy było określenie, ktore związki wnoszą wkład w aromat destylatów rolniczych i wskazać te z nich które mogą powodować obniżenie ich właściwości organoleptycznych. W badaniach zastosowano ekstrakcję lotnych analitów z fazy nadpowierzchniowej techniką mikroekstrakcji do fazy nadpowierzchniowej w połączeniu z chromatografia gazową z detekcja olfaktometryczną . Znaleziono 40 zsubstancji, które mogą być markerami jakości organoleptycznej
-
Właściwości fizyczne mieszanek tłuszczowych zawierających olej palmowy.
PublicationZbadano właściwości fizyczne mieszanek oleju palmowego z ciekłym lub uwodornionym olejem rzepakowym o różnym składzie procentowym. Zastosowano metodę pulsacyjnego NMR do oznaczenia zawartości fazy stałej, stosując różne metody termostatowania badanych tłuszczów przed analizą. Krzywe topnienia mieszanek tłuszczowych wyznaczono metodą DSC stosując etapy termostatowania analogiczne jak przed oznaczeniem fazy stałej. Zbadano wpływ...
-
Hydraulic fracturing process in rocks – small-scale simulations with a novel fully coupled DEM/CFD-based thermo-hydro-mechanical approach
PublicationW artykule przedstawiono dwuwymiarową (2D) symulację numeryczną szczelinowania hydraulicznego w małej skali przeprowadzoną w próbkach skał posiadających pojedynczą szczelinę wtryskową. Wykorzystano unikalny model termo-hydro-mechaniczny (THM) w skali porów oparty na DEM/CFD do symulacji dwufazowego laminarnego przepływu płynu (wody i gazu) z przenoszeniem ciepła w nienasyconych materiałach porowatych o niskiej porowatości. Korzystając...
-
Zastosowanie nanocząstek materiałów wykazujących właściwości magnetyczne
PublicationKonieczność uzyskiwania miarodajnych wyników, które będą stanowiły podstawę do określenia zawartości już śladowych ilości analitów, stała się bez wątpienia siłą napędową rozwoju współcześnie stosowanych technik analitycznych, takich jak ekstrakcja do fazy stałej (SPE). W ostatnich latach ogromne zainteresowanie wzbudziło wykorzystanie w technice SPE nanocząstek materiałów o właściwościach magnetycznych (magnetic nanoparticles –...
-
Impedance spectroscopy as a diagnostic tool of degradation of Solid Oxide Fuel Cells = Spektroskopia impedancyjna jako narzędzie diagnostyczne degradacji tlenkowych ogniw paliwowych
PublicationTlenkowe ogniwa paliwowe SOFC sa obecnie bliskie komercjalizacji. Wiedza na temat mechanizmów degradacji ogniw paliwowych jest niezbędna do dalszej poprawy ich działania. Spektroskopia impedancyjna jest skutecznym narzędziem diagnostycznym. Pozwala ona na wskazanie który element ogniwa SOFC ulega pogorszeniu oraz pozwala poznać dokładniej naturę procesu degradacji. W tej pracy degradacja ogniwa SOFC została zbadana przy użyciu...
-
Wojciech Chrzanowski dr hab. inż.
PeopleWojciech Chrzanowski was born in 1952 in Toruń. He completed his studies in Chemical Technology in 1975, getting his MSc in Inorganic Technology (specialty: Anti-Corrosion Protection) At the Faculty of Chemistry, Gdańsk University of Technology (with distinction). Later this year he was employed in the Department of Analytical Chemistry of then Institute of Chemical Engineering and Measuring Techniques, initially as a technical...
-
Non-aqueous Fracturing Technologies for Shale Gas Recovery
PublicationTechnologie szczelinowania wykorzystywane podczas wydobycia gazu z łupków zostały rozwinięte głównie w USA i są obecnie przystosowywane do warunków geologicznych i wymagań ekologicznych w innych państwach. Praca przedstawia literaturę na temat teoretycznych i praktycznych aspektów wydobycia gazu z łupków z naciskiem na technologie alternatywne do szczelinowania hydraulicznego. Rozpatrzono również techniczne i środowiskowe aspekty...
-
Chromatografia gazowa jako skuteczne narzędzie kontroli procesu wytłaczania
PublicationPraca stanowi literaturowy przegląd możliwości wykorzystania chromatografii gazowej (GC) jako narzędzia kontroli procesu wytłaczania materiałów polimerowych. Przedstawiono charakterystykę techniki GC oraz możliwości, jakie niesie ze sobą kontrola fazy gazowej uwalnianej podczas przetwórstwa materiałów polimerowych. Na podstawie dotychczas opublikowanych prac badawczych omówiono techniki i metody wykorzystywane do izolacji lotnych...
-
Strefa bliska anteny w zastosowaniach radiolokalizacyjnych
PublicationW artykule omówiono problem nieliniowej zależności fazy pola elektrycznego od odległości w bezpośrednim sąsiedztwie anten nadajników stacji odniesienia w systemach radiolokalizacyjnych i radionawigacyjnych. Nieskompensowana nieliniowość, a nawet niemonotoniczność zależności fazy może powodować systematyczne błędy estymacji położenia obiektów. W niektórych rozwiązaniach wpływ tej nieliniowości może być widoczny nawet w odległościach...
-
Propagation in a ferrite cylindrical waveguide magnetized by a two four-pole magnetic fields.
PublicationUżywając metody rodzajów sprzężonych rozwiązano zagadnienie ferrytowego falowodu cylindrycznego magnesowanego poprzecznie w układzie elektronicznie obracanego czterobiegunowego pola magnetycznego. W falowodzie występuje zjawisko dwójłomności i przesunięcia fazy. Badano zmiany stanu polaryzacji fali elektromagnetycznej na wyjściu falowodu o różnej długości. Wyniki wykorzystano do zaprojektowania sekcji półfalowej falowodu, w której...
-
Air-sparged hydrocyclone (ASH) technology for cyanide recovery
PublicationPrzewoźną instalację wyposażoną w napowietrzane reaktory cyklonowe zbadano pod kątem przydatności w procesie ciągłego odpędzania i absorpcji HCN z kopalnianych wód procesowych. Zastosowanie reaktora cyklonowego pozwoliło na ponad 99% absorpcję HCN podczas jednego przejścia fazy gazowej przez reaktor. Natomiast uzyskana efektywność odpędzania HCN, zależna przede wszystkim od stałej Henry'ego, przekroczyła 40% dla jednego przejścia...
-
Wpływ struktury siluminu na skrawalność = Effect of silumin structure on machinability
PublicationBadano odlewy ciśnieniowe ze siluminu EN AC-AlSi7Cu2 pochodzące z dwóch partii różniące się skrawalnością, w zakresie składu chemicznego, mikrostruktury na mikroskopie świetlnym i skaningowym z EDS oraz składu fazowego na dyfraktometrze rentgenowskim. Stop o niższej skrawalności posiadał mniejszą dyspersję eutektyki, większe stężenie tytanu w roztworze aluminium, wydzielenia fazy międzymetalicznej Al i Ti oraz większe skupiska...
-
New approaches for improving selectivity and sensitivity of resistive gas sensors: A review
PublicationResistive gas sensors are very popular and reliable but suffer from low selectivity and sensitivity. Various methods have been suggested to improve both features without increasing the number of sensors in gas detection systems. Fluctuation enhanced gas sensing was proposed to improve gas detection efficiency by analyzing low-frequency resistance fluctuations, and noise parameters can be more informative than the single DC resistance...
-
Baza doświadczeń w oparciu o system klasy workflow
PublicationW pracy przedstawiono koncepcję bazy wiedzy opartej na doświadczeniach gromadzonych w systemie zarządzania zwanym WORKFLOW.
-
Analysis of drinking water
PublicationOpisano źródła organicznych i nieorganicznych zanieczyszczeń wody do picia w tym: lotnych związków chlorowcoorganicznych, pestycydów, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, polichlorowanych bifenyli, fenoli, kwasów chlorooctowych, aldehydów, ketonów itp. a także metody ich oznaczania. Przedstawiono schemat technik izolacji i oznaczania końcowego oraz schemat metod wykorzystujących analizę fazy nadpowierzchniowej. Opisano...
-
Water: Drinking
PublicationOpisano źródła organicznych i nieorganicznych zanieczyszczeń wody do picia w tym: lotnych związków chlorowcoorganicznych, pestycydów, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, polichlorowanych bifenyli, fenoli, kwasów chlorooctowych, aldehydów, ketonów itp. a także metody ich oznaczania. Przedstawiono schemat technik izolacji i oznaczania końcowego oraz schemat metod wykorzystujących analizę fazy nadpowierzchniowej. Opisano...
-
Analysis of drinking water
PublicationOpisano źródła organicznych i nieorganicznych zanieczyszczeń wody do picia w tym: lotnych związków chlorowcoorganicznych, pestycydów, wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych, polichlorowanych bifenyli, fenoli, kwasów chlorooctowych, aldehydów, ketonów itp. a także metody ich oznaczania. Przedstawiono schemat technik izolacji i oznaczania końcowego oraz schemat metod wykorzystujących analizę fazy nadpowierzchniowej. Opisano...
-
Schemat powstawania rys na przykładzie osiowo rozciąganego pręta żelbetowego
PublicationW artykule przedstawiono w sposób schematyczny ideę powstawania kolejnych rys w konstrukcjach żelbetowych na przykładzie osiowo rozciąganego pręta. Opisano początkowy oraz końcowy stan zarysowania. Wyprowadzono wzór na szerokość rysy. Przedstawiono interpretację geometryczną rys dla fazy początkowego zarysowania oraz efekt tension stiffening na przykładzie elementu osiowo rozciąganego. Przedstawiono przykładowe obliczenia miary...
-
Problem oznaczania pozostałości rozpuszczalników organicznych w wybranych produktach spożywczych i farmaceutycznych, cz. II
PublicationW artykule opisano metody stosowane do oznaczania pozostałości rozpuszczalników w próbkach spożywczych i farmaceutycznych, ze szczególnym uwzględnieniem etapu przygotowania próbki do analizy. Dokładniej opisano technikę analizy fazy nadpowierzchniowej (HS- headspace) i mikroekstrakcję do fazy stacjonarnej (SPME- solid phase microextraction). Oznaczano następujące zanieczyszczenia: węglowodory aromatyczne i alifatyczne (hexan, benzen,...
-
Występowanie i metody oznaczania pestycydów w wodzie
PublicationOmówiono występowanie pestycydów oraz zagrożenia płynące z ich strony dla człowieka a także różne metody oznaczania pestycydów w wodach ze szczególnym uwzględnieniem metod ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Omówiono metody izolacji z zastosowaniem krążków ekstrakcyjnych, dysków ekstrakcyjnych ''SpeediscTM, mikroekstrakcji do fazy stałej (SPME)........ w laboratorium oraz fabrycznie a także mikroekstrakcji ciecz-ciecz (SME). Podano...
-
Izolacja lotnych związków organicznych z próbek wody. Metody i aparatura. Analysis of volatile organic compounds (VOCs) in water samples. Methods and apparatus.
PublicationOmówiono techniki wykorzystywane do przygotowania próbek wody do oznaczeń analitów z grupy lotnych związków organicznych (VOCs) za pomocą chromatografii gazowej. Opisano wady i zalety takich technik jak: bezpośrednie dozowanie próbki wody do kolumny chromatograficznej, ekstrakcja rozpuszczalnikiem, ekstrakcja do fazy stałej lub stacjonarnej, ekstrakcja membranowa oraz analiza fazy nadpowierzchniowej. Omówiono także nowe rozwiązania...
-
On the mechanism of oscillations in three-phase system containing coationc surfactant and nitrobenzene liquid membrane
PublicationObserwuje się oscylacje różnicy potencjału elektochemicznego między fazami wodnymi oscylatora zawierającego bromek heksadecylotrimetyloamoniowy. Ta różnica potencjału składa sie z potencjałów na granicach faz między membraną a fazą wodną donorową oraz membraną a fazą wodną akceptorową. Wykazano, że oscylacje zachodzą na granicy fazy akceptorowej i membrany. Są one spowodowane procesami adsorpcji/desorpcji pary jonowej surfaktantu...
-
WPŁYW METODY SYNTEZY NA WŁAŚCIWOŚCI STRUKTURALNE I KATALITYCZNE ZWIĄZKU Ce0.9Pr0.1O2-δ PODCZAS WYSOKOTEMPERATUROWEJ PRACY W BIOGAZIE
PublicationTlenkowe ogniwa paliwowe zasilane biogazem degradują się pod wpływem węgla osadzającego się na anodzie. Aby wyeliminować ten efekt, szuka się warstw katalitycznych, które nałożone na anodę powstrzymują osadzanie się węgla i zmniejszają straty wydajności ogniwa. Związkiem użytym w tym celu jest Ce0,9Pr0,1O2-δ wytworzony dwiema metodami: Pechiniego i metodą strącania z odwróconej emulsji. Aby zbadać wpływ metody syntezy na właściwości...
-
PROBLEMATYKA WYZNACZANIA WARTOŚCI OPAŁOWEJ MODYFIKOWANYCH PALIW ŻEGLUGOWYCH
PublicationW artykule przedstawiono krótką charakterystykę modyfikowanych paliw żeglugowych wprowadzanych na rynek przez koncerny paliwowe PKN ORLEN S.A., LOTOS Asfalt Sp. z o.o. oraz STENA OIL (Szwecja) oraz ich podstawowe własności fizykochemiczne. Zwrócono szczególną uwagę na odpowiedni dobór lepkości paliwa zasilającego silnik okrętowy, który determinuje właściwy przebieg procesu spalania oraz odpowiednie warunki smarowania par precyzyjnych...