Filtry
wszystkich: 2641
wybranych: 1828
-
Katalog
- Publikacje 1828 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 134 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 15 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 14 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 13 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 18 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 11 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 561 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 14 wyników po odfiltrowaniu
- Oferty 1 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 31 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: PROGRAMOWANIE OBIEKTOWE
-
Hunting for bindings in distributed object-oriented systems.
PublikacjaArtykuł dotyczy problemu identyfikacji grupy obiektów, które pozostają z danym obiektem w pewnej relacji. Problem ten jest szczególnie istotny w sytuacji, gdy należy wyodrębnić grupę obiektów w celu np. testowania czy monitorowania. W arykule zdefiniowano statyczną i dynamiczną relację powiązania pomiędzy obiektami w rozproszonym systemie obiektowym. Zaproponowano również architekturę umożliwiającą wyszukiwanie tych powiązań. Przedstawiono...
-
Symulator Sym-PS4 sterownika programowalnego PS4-201-MM1
PublikacjaW pracy przedstawiono opis opracowanego programowego symulatora Sym-PS4 sterownika programowalnego PS4-201-MM1. Symulator umożliwia tworzenie i testowanie programów sterowania napisanych dla samego sterownika, jak również programów napisanych dla sterownika z dołączonymi do niego modułami rozszerzenia lokalnego LE4. Symulator posiada możliwość dołączania do niego tworzonych modeli sterowanych obiektów i pozwala na symulację działania...
-
OF-FEMEA: an approach to safety analysis of object oriented software intensive systems.
PublikacjaArtykuł przedstawia rozszerzenie metody FMEA znanej z jej zastosowań w stosunku do systemów związanych z bezpieczeństwem, w sposób umożliwiający jej stosowanie do systemów zawierających oprogramowanie i budowanych zgodnie z podejściem obiektowym. Punktem wyjścia dla metody są modele współpracy wyrażone w notacji UML. Komponenty systemu są modelowane z zastosowaniem notacji formalnej CSP. Metoda wspomaga systematyczną identyfikacje...
-
Conformance testing of parallel languages
PublikacjaPrzedstawiono propozycję formalizacji opisu procesu generacji, wykonania ioceny testów zgodności dla języków i bibliotek programowania równoległego, wzakresie zgodności funkcjonalnej i wydajnościowej. Przykłady ilustrujące proponowany formalizm wykorzystują platformę programowania Athapascan.
-
Analiza oddziaływania planowanej inwestycji – wieży radiokomunikacyjnej dla systemów telefonii komórkowej i Internetu szerokopasmowego – na pracę obiektów radiokomunikacyjnych na terenie Portu Lotniczego Olsztyn Mazury w Szymanach
PublikacjaCelem niniejszego opracowania jest analiza (matematyczna) oddziaływania planowanej inwestycji w postaci wieży radiokomunikacyjnej dla systemów telefonii komórkowej i Internetu szerokopasmowego na pracę obiektów radiokomunikacyjnych na terenie Portu Lotniczego Olsztyn-Mazury w Szymanach.
-
Innowacyjność rozwiązań technologicznych w planowanym do wdrożenia zrobotyzowanym procesie spawania
PublikacjaW opinii przedstawiono ocenę innowacyjności zrobotyzowanego spawania na stanowisku wyposażonym w antropomorficzny robot typu FANUC model ArcMate 100iB o 6+3 osiach z kontrolerem programującym R-J3iC w trybie pracy PTP, w pozycjoner tokarski typu TCM 1630250 oraz w układ jezdny VDC-6000. Duża precyzja i powtarzalność pozycjonowania jak i wysoki poziom niezawodności określony indeksem (MTBF) tworzą wraz z oprogramowaniem do śledzenia...
-
Technologie komputerowego wspomagania projektowania BIM w procesie kształcenia inżyniera branży sanitarnej
PublikacjaRozwiązanie, którego początków należy szukać pod koniec lat 80, a które na przełomie XX i XXI wieku zostało nazwane BIM-em, będące innowacyjną technologią parametrycznego modelowania informacji o budynku (z ang. Building Information Modeling), jest do dzisiaj intensywnie rozwijane we wszystkich etapach projektowania inżynierskiego. Uczelnie techniczne, chcąc dostosować program kształcenia współczesnego inżyniera branży sanitarnej...
-
Równoległe algorytmy wydobywania wiedzy w bazach danych obiektów graficz-nych.**2003 s. ...maszyn. Rozprawa doktorska (25.11.2003) PG, Wydz. ETI Promotor: prof. dr hab. inż. Henryk Krawczyk
PublikacjaZdefiniowano i opracowano algorytmy wydobywania wiedzy wykorzystujące danegraficzne. W odniesieniu do bieżących osiągnięć nauki zaproponowano metodęwłączenia obrazów (w szczególności medycznych) do reguł wiedzy. Algorytmysekwencyjne budowy reguł wiedzy i klasyfikacji zastąpiono ich odpowiednikamirównoległymi. Omówiono cechy środowiska które pozwala takie algorytmy efek-tywnie wykonywać. Przeprowadzono teoretyczne oszacowanie...
-
Stanowisko badawcze do automatycznej analizy jakości transmisji koncentratora KODEŚ z interfejsami LTE, NB-IoT oraz ISM
PublikacjaZaprezentowano podstawowe właściwości projektowanego koncentratora danych elektroenergetycznych KODEŚ oraz stanowisko badawcze do automatycznych pomiarów jakości transmisji w sieci LTE (Long Term Evolution), opracowane na potrzeby projektu badawczego. Głównym elementem stanowiska jest autorskie oprogramowanie, które umożliwia konfigurowanie urządzeń pomiarowych oraz definiowanie scenariuszy pomiarowych. Dopełnieniem tego jest dodatkowe...
-
Smart Pen - new multimodal computer control tool for graphomotorical therapy
PublikacjaW sytuacji, gdy około 15% populacji uczniów wykazuje cechy dyslektyczne, koniecznością staje się wyposażenie szkół w efektywne narzędzia do diagnozy i terapii tego rodzaju zaburzeń. Dzięki wykorzystaniu tabletu i specjalnie skonstruowanego długopisu wyposażonego w czujniki nacisku uzyskano możliwość monitorowania wielu parametrów, które do tej pory były dla terapeutów całkowicie niedostępne (np. pomiar nacisku na podłoże czy ścisku...
-
Projekt i budowa uniwersalnego sterownika programowalnego
PublikacjaArtykuł opisuje projekt i realizację niskobudżetowego ale zarazem funkcjonalnego i uniwersalnego kompaktowego sterownika programowalnego PLC (ang. Programmable Logic Controller) oraz dedykowanej aplikacji narzędziowej umożliwiającej jego elastyczne oprogramowanie. Przedstawiany sterownik bazuje na jednostce centralnej w postaci 32-bitowego mikrokontrolera ARM firmy STMicroelectronics oraz wyposażony jest w standardowe peryferia...
-
Rozwój systemu bezpieczeństwa ruchu drogowego.
PublikacjaProgramowanie systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego.System bezpieczeństwa ruchu drogowego w Polsce.Regionalne i lokalne systemy brd.Działania w programie GAMBIT 2005.
-
Programy symulacyjne jako narzędzia wspierające proces rekonstrukcji wypadków drogowych
PublikacjaObecnie można zauważyć dynamiczny rozwój narzędzi komputerowych wykorzystywanych w procesie rekonstrukcji wypadków drogowych. Artykuł przedstawia i opisuje programy symulacyjne, które stanowią odrębną grupę wśród tego typu oprogramowania. Obejmują swym działaniem całą dyscyplinę wypadków drogowych w przeciwieństwie np. do programów rysunkowych czy fotogrametrycznych skupiających się wyłącznie na wąskim wycinku tej dyscypliny. Dają...
-
Effective methods for functional confermance testing of parallel and distributed programming libraries.
PublikacjaRozprawa przedstawia kompletna metodykę tworzenia Zestawów Testów Zgodności dla języków programowania, bibliotek i API, ze szczególnym uwzględnieniem języków i bibliotek programowania równoleglego i rozproszonego. Autor rozpoczął badania w dziedzinie testowania zgodności dla bibliotek programowania równoleglego i rozproszonego, ale Metodyka Kolejnych zawężeń (ang. Consecutive Confinenments Method -CoCoM, stworzona przez Autora,...
-
A method of supporting client-provider cooperation in software acquisition processes and its evaluation criteria
PublikacjaArtykuł przedstawia metodę Wspomagania Interakcji KLienta i Dostawcy Oprogramowania (WIKLIDO). Metoda ta została zpowodzeniem zastosowana w dwóch studiach przypadków w komercyjnych projektach pozyskiwania oprogramowania. Artykuł wyjaśnia w jaki sposób metoda wykorzystuje środki modelowania do usystematyzowania interakcji pomiędzy klientem i dostawcą oprogramowania. Przedstawia również w jaki sposób wykorzystano podejście GQM (ang....
-
mikrokontrolery stm8s - pierwsze kroki (2)
PublikacjaArtykuł zawiera drugą część krótkiego kursu programowania mikrokontrolerów STM8S
-
Mikrokontrolery STM8S - pierwsze kroki (1)
PublikacjaArtykuł zawiera pierwszą część krótkiego kursu programowania mikrokontrolerów STM8S
-
Elektroenergetyka w Polsce. Ewolucja polskiego systemu wsparcia. - [Rynek i regulacje]
PublikacjaPrzedstawiono determinanty rozwoju elektroenergetyki. Określono kierunki programowania rozwoju elektroenergetyki.
-
Teledetekcja w diagnostyce żelbetowych elementów konstrukcyjnych
PublikacjaPomiary teledetekcyjne przy użyciu naziemnych skanerów laserowych to nowo-czesne narzędzie pracy wykorzystywane nie tylko w geodezji, ale też w medycynie, inżynierii produkcji, a nawet kryminalistyce. W obszarze inżynierii budowlanej znajduje on zastosowanie w badaniu geometrii budowli(hale przemysłowe) i obiektów inżynier-skich(mosty, wiadukty), a także w pracach związanych z inwentaryzacją obiektów. Skaning laserowy pozwala na...
-
TELEDETEKCJA W DIAGNOSTYCE ŻELBETOWYCH ELEMENTÓW KONSTRUKCYJNYCH
PublikacjaPomiary teledetekcyjne przy użyciu naziemnych skanerów laserowych to nowoczesne narzędzie pracy wykorzystywane nie tylko w geodezji, ale też w medycynie, inżynierii produkcji, a nawet kryminalistyce. W obszarze inżynierii budowlanej znajduje on zastosowanie w badaniu geometrii budowli(hale przemysłowe) i obiektów inżynierskich(mosty, wiadukty), a także w pracach związanych z inwentaryzacją obiektów. Skaning laserowy pozwala na...
-
Sterowanie kamerami i wizualizacja danych radarowych w rozproszonym systemie dyspozytorskim STRADAR dla straży granicznej
PublikacjaSTRADAR to rozproszony system danych multimedialnych, przeznaczony do monitorowania granic morskich kraju, co jest ważnym zadaniem Morskiego Oddziału Straży Granicznej. System umożliwia przechowywanie, wyszukiwanie i wyświetlanie danych dotyczących zdarzenia będącego obiektem zainteresowania dla Straży Granicznej. Przedstawiono kolejny etap rozwoju projektu STRADAR (Strumieniowa transmisja danych czasu rzeczywistego w rozproszonych...
-
Logika opracowania regionalnych programów rozwojowych
PublikacjaW monografii opracowano szereg metod przeznaczonych do badania układów społeczno-ekonomicznych. Metody te zostały ułożone w jedyny system, stanowiący tzw. programowanie celowe.
-
Artificial intelligence for software development — the present and the challenges for the future
PublikacjaSince the time when first CASE (Computer-Aided Software Engineering) methods and tools were developed, little has been done in the area of automated creation of code. CASE tools support a software engineer in creation the system structure, in defining interfaces and relationships between software modules and, after the code has been written, in performing testing tasks on different levels of detail. Writing code is still the task...
-
Podstawy projektowania interfejsów użytkownika
PublikacjaDobry interfejs użytkownika to podstawa sukcesu każdej aplikacji! Poznaj różne sposoby komunikowania się użytkownika z komputerem. Dowiedz się, co w kwestii interfejsu użytkownika oferują współczesne urządzenia i programy Naucz się projektować efektowne i proste w obsłudze interfejsy użytkownika. Interfejs użytkownika to wizytówka każdej aplikacji komputerowej i strony WWW, a także brama zapewniająca dostęp do ich funkcji. Nawet...
-
Cztery algorytmy, które wstrząsnęły światem. Część II: Od czasu wykładniczego do wielomianowego
PublikacjaOdcinek ten poświęcony jest problemowi programowania liniowego oraz problemowi badania liczb pierwszych.
-
Adaptacja akustyczna pomieszczenia wykładowego - studium przypadku
PublikacjaW niniejszej pracy przedstawiono analizę rozkładu pola akustycznego sali wykładowej znajdującej się w budynku Wydziału Elektroniki i Telekomunikacji Politechniki Gdańskiej. Badania przeprowadzono metodą pomiarową oraz symulacyjną z wykorzystaniem programu Odeon. Wybór parametrów oceny akustyki wnętrz sugerowany jest wymaganiami stawianymi pomieszczeniom lekcyjnym z zaznaczeniem multimedialnego charakteru wykładów prowadzonych...
-
Generowanie kosztów w kanalizacji sanitarnej
PublikacjaBłędy popełniane w fazie programowania i projektowania kanalizacji. Przykłady niewłaściwych rozwiązań. Konsekwencje finansowe
-
Primenenie nejronnyh setej i programnoe obespečenie dlâ ih vizualizacii
PublikacjaPrzedstawiono zagadnienia związane z zastosowaniem sieci neuronowych oraz dostępne oprogramowanie do ich wizualizacji.
-
Opinia naukowo-techniczna dotycząca wyników badań statycznych i dynamicznych nośności pali prefabrykowanych wbijanych o wym. 40×40 cm podpór obiektów mostowych na budowie drogi ekspresowej S61, Ostrów Mazowiecka – Szczuczyn
PublikacjaOpiniowanie wyników badań nośności pali
-
Experimental evaluation of the PLC-controlled drives properties.
PublikacjaPrzedstawiono strukturę stanowiska laboratoryjnego do testów oprogramowania PLC do sterowania napędami oraz do prowadzenia eksperymentalnych prób takich napędów. Omówiono zasady prowadzenia testów oprogramowania przed i w trakcie uruchamiania napędu. Przedstawiono przykładowe rezultaty doświadczeń.
-
Architektura służby zdrowia: Wybór przepisów i literatury przedmiotu
PublikacjaProjektowanie architektury służby zdrowia, zwłaszcza złożonych funkcjonalnie obiektów lecznictwa, ma charakter wysoce specjalistyczny. Problematyka związku architektury i zdrowia nie ogranicza się jednak do obiektów medycznych. Kształtowanie architektury per se wywiera wpływ na zdrowie i wymaga wiedzy o człowieku i jego relacjach z otoczeniem. Architektura i zdrowie mają wymiar nie tylko indywidualny, ale także społeczny, publiczny...
-
Wpływ konstrukcji przestrzeni międzyklockowej na charakterystyki wzdłużnego łożyska ślizgowego
PublikacjaSmarowanie zanurzeniowe jest tradycyjnym sposobem smarowania dużych wzdłużnych łożysk ślizgowych. W chwili obecnej wymagania stawiane nowym konstrukcjom łożysk ślizgowych to zwiększanie nośności łożyska, które następuje m. in. po obniżeniu temperatury maksymalnej w filmie smarowym, co można uzyskać poprzez skuteczne dostarczanie zimnego oleju zasilającego wprost do strefy wlotowej filmu olejowego. Jednym z takich rozwiązań konstrukcyjnych,...
-
Aspekty geotechniczne w projektowaniu infrastruktury komunalnej
PublikacjaZnaczenie badań geotechnicznych na etapie projektowania i realizacji. Kategorie, zakres badań. Badania in situ. Projektowanie geotechniczne. Programowanie badań. Wybór parametrów. Geotechnika metod bezwykopowych. Stateczność skarp. Projektowanie odwodnień wykopów
-
Rozdział mocy w układzie napędowym robota podwodnego - porównanie algorytmów alokacji naporów
PublikacjaPraca dotyczy syntezy systemu automatycznego sterowania robotem podwodnym w zakresie problemu rozdziału mocy w wielopędnikowym układzie napędowym. Do alokacji naporów zastosowano metody optymalizacji z ograniczeniami, pozwalające na wyznaczanie wektora naporów na podstawie wektora sił uogólnionych. Rozważono i porównano dwie metody rozdziału mocy dla robota realizującego ruch poziomy płaski o trzech stopniach swobody, rozpatrując...
-
Komunikacja między komputerem a procesorem sygnałowym z zastosowaniem protokołu RTDX. Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice. XIII cykl seminariów zorganizowanych przez PTETiS, Oddział Gdańsk.
PublikacjaW artykule opisano możliwości realizacji komunikacji między komputerem osobistym a procesorem sygnałowym TMS320C6711 firmy Texas Instruments. Scharakteryzowano własności karty uruchomieniowej ze zmiennoprzecinkowym procesorem sygnałowym TMS320C6711 pod kątem zastosowań dydaktyczno-naukowych. Przedstawiono przykłady praktycznych rozwiązań procedur komunikacyjnych, utworzonych w środowiskach programistycznych Visual C++ oraz LabView,...
-
Możliwości dostosowania elektroenergetyki i ciepłownictwa w Polsce (na szczeblu lokalnym) do Pakietu Zimowego , Konkluzji BAT oraz Dyrektywy w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza ze średnich obiektów energetycznego spalania
PublikacjaPrzedstawiono możliwości dostosowania żródeł w ciepłownictwie do wymogów BAT i Pakietu Zimowego.
-
Algorytm i program sterowania układem samoczynnego załączania rezerwy zasilania z funkcją odciążania
PublikacjaW artykule omówiono układ samoczynnego załączania rezerwy (SZR) zasilania z jednym transformatorem i jednym generatorem przy rezerwie jawnej, z ośmioma grupami odbiorów i funkcją odciążania. W systemie sterowania tego układu SZR założono wykorzystanie sterownika programowalnego, graficznego dotykowego panelu operatorskiego i analizatorów parametrów sieci. Funkcja odciążania służy do realizacji przełączania wyłączników grup odbiorów...
-
Trzy perspektywy
PublikacjaW artykule scharakteryzowano Model Współpracy Klient-Dostawca Oprogramowania (MWKDO) i przedstawiono i przedstawiono doświadczenia wynikające z jego zastosowania. Swoją opinię wyrazili klient, czyli Swissmed Centrum Zdrowia SA, dostawca oprogramowania e-MedSolution, firma ISH oraz współautorzy Modelu, pracownicy Politechniki Gdańskiej.
-
Metodyka pomiaru jachtów regatowych przy pomocy skanowania laserowego 3D
PublikacjaPrzedstawiono metodykę pomiaru klasowego za pomocą skanera laserowego 3D, dostepne rzowiązania techniczne i oprogramowanie oraz przykłady zastosowania.
-
Multidimensional legacy aspects of modernizing web based systems
PublikacjaPublikacja porusza zagadnienia technik modernizacji tzw. legacy systems mających zastosowanie w cyklach życia oprogramowania. Przedmiotem dyskusji jest także studium przypadku Endoscopy Recommender System. Ponadto rozważany jest wpłw zmian wymagań, platform, standardów oraz strategii rozwoju oprogramowania na status legacy aplikacji webowych.
-
Safety of computer control systems: challenges and results in software development.
PublikacjaArtykuł dokonuje przeglądu wybranych wyników dotyczących poprawy bezpieczeństwa komputerowych systemów sterowania. Dyskusja pokrywa szeroki zakres aspektów dotyczących procesu wytwarzania takich systemów. W szczególności omówiono zagadnienia dotyczące różnorodności oprogramowania, oprogramowania off-the-shelf, analizy typów awarii i ich efektów oraz formalizacji procesu wytwórczego.
-
Obsługa danych radarowych w rozproszonym systemie komunikacji i nadzoru projektu STRADAR
PublikacjaJednym z zadań rozszerzenia projektu STRADAR jest zrealizowanie zaawansowanego przetwarzania (reduplikacja, multifuzja) i prezentacji danych pochodzących z urządzeń radarowych znajdujących się pod kontrolą Morskiego Oddziału Straży Granicznej. W artykule przedstawiono założenia dla realizacji oprogramowania fuzji danych radarowych w serwerach archiwizacji, ogólną strukturę podsystemu obsługi danych radarowych, moduły wejściowe...
-
Sposób sterowania systemem do pomiarów struktur elementów półprzewodnikowych.
PublikacjaPrzedstawiono system do pomiarów małoczęstotliwościowych szumów struktur elementów półprzewodnikowych. Szczegółowo omówiono zaprojektowane i wykonane oprogramowanie sterujące systemem pomiarowym.
-
Metody testowania platformy KASKADA
PublikacjaW rozdziale przedstawiono wykorzystywany iteracyjny i inkrementalny proces wytwarzania oprogramowania, ze szczególnym uwzględnieniem planowania, wykonywania i śledzenia testów oprogramowania platformy KASKADA. Zaprezentowano model V i przykłady testów jednostkowych, systemowych, wydajnościowych i wiarygodnościowych. Przedstawiono wybrane wyniki testów oraz ich wpływ na konstrukcję platformy.
-
Sposób sterowania systemem do pomiarów struktur elementów półprzewodnikowych
PublikacjaPrzedstawiono system do pomiarów mało-częstotliwościowych szumów struktur elementów półprzewodnikowych. Szczegółowo omówiono zaprojektowane i wykonane oprogramowanie sterujące systemem pomiarowym.
-
Aplikacje i środowiska kontekstowe: Środowisko OSGi oraz definiowalna architektura SOA
PublikacjaPodejście komponentowe jest coraz częściej wykorzystywane jako metoda wytwarzania aplikacji. Artykuł ten omawia specyfikację OSGi, definiującą platformę dla działania usług, które mogą być dynamicznie instalowane, uaktualniane i usuwane bez konieczności restartu całego środowsika. Rozwinięciem specyfikacji OSGi jest programowalna architektura SOA. Dostarcza ona mechanizmu programowania, który wraz z zaproponowanym zunifikowanym...
-
Optimal programming of critical sections in modern network processors under performance requirements.
PublikacjaPrzegląd konstrukcji i zastosowań metod programowania sekcji krytycznych w nowoczesnych procesorach sieciowych rodziny Intel IXP. Porównanie wydajnościowe w formie tabeli.
-
Przykłady cyfrowego przetwarzania sygnałów w LabVIEW.
PublikacjaPierwszy rozdział obejmuje podstawy programowania w LabVIEW i zestawienie algorytmów przetwarzania sygnałów dostępnych w tym środowisku. W rozdziale drugim omówiono takie zagadnienia jak próbkowanie, kwantyzacja, aliasing, analiza widmowa, okno czasowe prostokątne i wygładzające. W rozdziale trzecim i czwartym przedstawiono filtry cyfrowe o skończonej i nieskończonej odpowiedzi impulsowej oraz filtrację adaptacyjną. Ostatni rozdział...
-
Bezprzewodowy trójpłaszczyznowy kontroler położenia
PublikacjaW pracy przedstawiono system pomiarowy pozwalający na określenie położenia. Moduł elektroniczny wykorzystuje mikroprocesor ATmega oraz akcelerometr wykonany w technologii MEMS. Komunikację między modułem a komputerem PC zrealizowano łączem bezprzewodowym. Przygotowane zostało dedykowane oprogramowanie. Program mikrokontrolera odczytuje dane z akcelerometru i łączem radiowym wysyła je do komputera. Oprogramowanie komputera PC dokonuje...
-
Postępy algorytmiki i ich wpływ na rozwój informatyki w Polsce
PublikacjaPublikacja prezentuje najważniejsze polskie i światowe postępy algorytmiki i ich wpływ na rozwój informatyki w Polsce. w szczególności omówiono takie zagadnienia jak badanie pierwszości liczb, programowanie liniowe, płaskie rysowanie grafów i szybkie mnożenie macierzy.