Filtry
wszystkich: 521
Wyniki wyszukiwania dla: Legal Reasoning
-
Opinie młodych konsumentów na temat oznakowani opakowań kawy i herbaty
PublikacjaCelem pracy jest poznanie opinii i świadomości młodych konsumentów w zakresie oznakowania opakowań herbaty i kawy w świetle obowiązujących regulacji prawnych. Badanie przeprowadzono wśród 78 studentów trójmiejskich uczelni deklarujących nabywanie i konsumpcję herbaty oraz kawy. Zdecydowana większość respondentów (ponad 90%) stwierdziła, że informacje umieszczane na opakowaniach kawy i herbaty są napisane czytelnie oraz zrozumiałym...
-
Neoclassical Navier–Stokes Equations Considering the Gyftopoulos–Beretta Exposition of Thermodynamics
PublikacjaThe seminal Navier-Stokes equations were stated even before the creation of the foundations of thermodynamics and its first and second laws. There is a widespread opinion in the literature on thermodynamic cycles that the Navier-Stokes equations cannot be taken as a thermodynamically correct model of a local "working fluid", which would be able to describe the conversion of "heating" into "working" (Carnot's type cycles) and vice...
-
Problemy planowania rozwoju systemu transportowego w obszarach metropolitalnych – przykład Obszaru Metropolitalnego G-G-S
PublikacjaProblemy rozwoju systemów transportowych w metropoliach wynikają ze specyfiki tych obszarów, ich skali i struktury przestrzennej. Obszary te charakteryzują się dużą wewnętrzną integracją funkcjonalną oraz dobrze rozwiniętą siecią transportową. Dynamicznie rozwijające się obszary metropolitalne mają odrębne systemy zarządzania finansami, rozwią- zania prawne oraz administrację, a także własne organy planowania i zarządzania, które...
-
Exploring the impact of cultural context on eye-tracking studies of architectural monuments in selected European cities: Sustainable heritage management.
PublikacjaSustainable management of architectural heritage requires conducting an inclusive diagnosis of users’ opinions, considering both residents and tourists as the recipients of urban space. Given the cultural diversity within these groups, proposing the use of eye-trackers (ET) as an alternative to traditional public consultation prompts the need to assess the method’s advantages and disadvantages. It remains uncertain whether individuals...
-
Marta Rusnak, Marta Szmigiel, Malwina Geniusz, Zofia Koszewicz, Monika Magdziak-Tokłowicz, Exploring the impact of cultural context on eye-tracking studies of architectural monuments in selected European cities: Sustainable heritage management.
PublikacjaSustainable management of architectural heritage requires conducting an inclusive diagnosis of users' opinions, considering both residents and tourists as the recipients of urban space. Given the cultural diversity within these groups, proposing the use of eye-trackers (ET) as an alternative to traditional public consultation prompts the need to assess the method's advantages and disadvantages. It remains uncertain whether individuals...
-
Assessment of Citizens’ Actions against Light Pollution with Guidelines for Future Initiatives
PublikacjaDue to the wide reach of media reports about scientific research and technological tools such as the world wide web (WWW), the Internet, and web browsers, citizens today have access to factual information about the negative impact of artificial light at night (ALAN) on their dark skies, and their health and well-being. This means they can now make educated decisions and take the necessary steps to help protect themselves and their...
-
Developing Methods for Building Intelligent Systems of Information Resources Processing Using an Ontological Approach
PublikacjaThe problem of developing methods of information resource processing is investigated. A formal procedure description of processing text content is developed. A new ontological approach to the implementation of business processes is proposed. Consider that the aim of our work is to develop methods and tools for building intelligent systems of information resource processing, the core of knowledge bases of which are ontology’s, and...
-
Pedestrian Safety in Road Traffic in Poland
PublikacjaEvery third road accident in Poland involves a pedestrian as a participant or, most of the time, a casualty. Pedestrian accidents are usually the result of complex situations and the outcome of a number of factors related to driver and pedestrian behaviour and road infrastructure. Safety depends largely on how well the traffic condition is perceived and on visibility in traffic. The paper presents the results of analyses of methodologies...
-
Why do Open Government Data initiatives fail in developing countries? A root cause analysis of the most prevalent barriers and problems
PublikacjaOpen government data (OGD) include the provision of government data, which have so far been reserved for the provision of public utilities and services, wherein different stakeholders may create value out of the same source. Recently, OGD initiatives around the world have dampened or were found to be inadequate for one or other reasons. The present study seeks to underline the root causes behind these inadequate or stalled initiatives...
-
Analysing Ways to Achieve a New Urban Agenda-Based Sustainable Metropolitan Transport
PublikacjaThe New Urban Agenda (NUA) sets a new vision of sustainable urban development to help cities deal with the challenges of changing demography. While numerous articles have addressed how the NUA can be implemented at different levels and in different areas, this article points out the potential limitations in incorporating the NUA into metropolitan transport policies. The relevance of the limitations can be seen in three main fields:...
-
Renewable Energy in the Pomerania Voivodeship—Institutional, Economic, Environmental and Physical Aspects in Light of EU Energy Transformation
PublikacjaIn the era of globalization and rapid economic growth, affecting most world economies, increased production and consumption are leading to higher levels of energy production and consumption. The growing demand for energy means that energy resources from conventional sources are not sufficient; moreover, its production generates high costs and contributes to the emission of greenhouse gases and waste. In view of the above, many...
-
The Role of Catholicism in Shaping a Culture of Sustainable Consumption
PublikacjaThe paper presents the potential of religions, in particular Christianity, in shaping a culture of sustainable consumption (a culture of moderation). It focuses on the contribution of the Catholic tradition, which is, to some extent, complemented by statements representing other Christian denominations. Based on an analysis of relevant sources, it identifies risks arising from the prevalence of a consumer culture, which results...
-
Polish Polar Research: Green-and-White Paper under the aegis of the Polish Polar Consortium (PPC)
PublikacjaPolar research is a colloquial term for cross-area, cross-domain and interdisciplinary research in the Arctic and Antarctic. Polar research is mainly the domain of natural sciences, but technical sciences and humanities also grow in importance. Being vulnerable to climate change, polar regions are commonly considered as a kind of litmus paper of changes in geosystems, hence the importance of research done there. It aims at a better...
-
Analysis and Risk Evaluation on the Case of Alteration, Revitalization and Conversion of a Historic Building in Gdańsk
PublikacjaEach investment plan, including the one concerning a building, is exposed to the consequences of various types of threats taking place. Therefore, in the case of some large-scale, atypical and complicated building ventures, some actions included in the procedure of risk management should be taken. This will allow for the risk to be eliminated or limited. While preparing a building venture, an investor does not possess full information...
-
Transformation of Energy Markets: Description, Modeling of Functioning Mechanisms and Determining Development Trends
PublikacjaOne of the key contemporary economic and social issues today is the global energy transition. Energy transition processes are having a significant impact on the development of world economies, increasing their TFP and leading to an increase in their level of innovation through the transfer of myriad new technologies. These processes also contribute to an increase in foreign direct investment and, consequently, an increase in the...
-
Urban Mentoring as a new polish management technique in participatory planning
PublikacjaA decade of experience in implementation of numerous urban modernization projects in Poland resulted in a lively debate on socialization of the planning process, in which the matter of the public space quality has become the center of gravity. In those years, transformation from the classic administrative model of „bureaucracy planning” to the model of „management planning” has not been complete. The socialist primacy of the public...
-
Mural i jego rola w przestrzeni zurbanizowanej
PublikacjaCzym tak naprawdę jest mural? Definicji jest bardzo wiele. Według Słownika języka polskiego PWN mural to „wielkie malowidło wykonane bezpośrednio na ścianie budynku”. Pierwotnymi malowidłami tego typu były prace naskalne z epoki paleolitu. Następnie ważnymi epokami dla rozwoju tego typu prac był starożytny Egipt i starożytny Rzym. Samo słowo „mural” pochodzi z języka hiszpańskiego (h. mural – ścienny; malarstwo ścienne). To dzięki...
-
Bariery rozwoju przedsiębiorczości – analiza retrospektywna i porównawcza z innymi krajami Europy
PublikacjaCelem niniejszego artykułu jest ocena retrospektywna zmian w tym okresie, w zakresie opinii przedsiębiorców dotyczących najistotniejszych przeszkód w podejmowaniu i prowadzeniu działalności, oraz dokonanie analizy porównawczej z podobnymi badaniami, w innych krajach Europy, w celu wskazania, czy i w jakim zakresie różnią się te bariery w innych gospodarkach oraz czy są one również postrzegane w podobnym stopniu przez polskie środowisko...
-
Low-volume label-free SARS-CoV-2 detection with the microcavity-based optical fiber sensor
PublikacjaAccurate and fast detection of viruses is crucial for controlling outbreaks of many diseases; therefore, to date, numerous sensing systems for their detection have been studied. On top of the performance of these sensing systems, the availability of biorecognition elements specific to especially the new etiological agents is an additional fundamental challenge. Therefore, besides high sensitivity and selectivity, such advantages...
-
ENG_Architectural Design sem 6_2022_2023_KAMiUP
Kursy OnlineThe course concerns the shaping of marketplace facilities with accompanying functions. The course presents a multifaceted approach to the issues, including technical, legal, economic, environmental, and cultural issues. The aim of the course, based on a case study in Gdańsk (Marketplace Gdańsk-Wrzeszcz (Targowisko Gdańsk-Wrzeszcz) and its surroundings), is to understand the problem of regeneration of exhibition spaces and to develop...
-
Analysis of the influence of polystyrene microplastics and their derivatives on the DNA of human colon epithelial cells HT29 with the comet assay
PublikacjaWe have been using plastic for almost a century and nowadays a lot of them circulates as pollutants in the environment and still defragmenting to micro and nanoscale. The exposition through the food chain and its precise impact on human health is still not clear. In our study, we tested real food packaging after contact with food products and real thermoinsulation and environmental samples of polystyrene in different model liquids,...
-
Zarządzanie tożsamością w organizacjach na różnych poziomach zagregowania
PublikacjaNiniejszy artykuł stanowi naukową refleksję nad pojęciem tożsamości grupowej, odnoszonej do przedsiębiorstw oraz ich agregatów, określanych przez autorkę mianem „organizacji na wyższych poziomach zagregowania”. Głównym celem artykułu jest przegląd literatury z zakresu tożsamości przedsiębiorstwa, a na tej podstawie próba ustalenia czym jest taka tożsamość i co się na nią składa. Na wstępie autorka przedstawia definicje tożsamości...
-
Projekty NFT i bariery ich wejścia na rynek
PublikacjaNiniejsza praca traktuje o barierach wejścia na rynek dla projektów NFT. Porusza zagadnienia związane z kapitałochłonnością, regulacjami prawnymi, dostępem do wiedzy i patentów, a także ze zróżnicowaniem produktów i dostawców na rynku NFT. Celem pracy jest identyfikacja i opis barier wejścia, które napotykają nowe przedsiębiorstwa wchodzące na rynek. Autorzy przewidują, że wraz z rosnącym zainteresowaniem konsumentów wzrośnie zainteresowanie...
-
Polish Academic Libraries in the Face of the Covid-19 Pandemic: Crisis Management and Communication within the Organisation
PublikacjaThe developing SARS-CoV-2 coronavirus pandemic, which was announced in March 2020, has had a significant impact on the activities of universities and their academic libraries. The article aims to present the activities of academic libraries at the time of introducing restrictions on their activities and closing for several months to users and reformulating the services they provide, on the example of the Library of the Gdańsk University...
-
Rapid and simple multi-analyte LC–MS/MS method for the determination of benzodiazepines and Z-hypnotic drugs in blood samples: Development, validation and application based on three years of toxicological analyses
PublikacjaBenzodiazepines (BZDs) and Z-drugs have been particularly important treatments for sleeping and anxiety disorders for many years. However, recently, a number of new benzodiazepines (named designer benzodiazepines, DBZDs) were synthesised, but some of them have never been used in the clinic; they reached the black drug market as new psychoactive substances and are used for recreational purposes. The abuse of these substances has...
-
Youth Civic Participation in the South Baltic Region. Example of Lithuania, Poland and Sweden
PublikacjaThe aim of this study was to show youth civic participation as a social inclusion element in the Southern Baltic region in need of reinforcement, based on the examples of selected municipalities from Lithuania, Poland and Sweden. The authors focused on the diagnosis of key elements of youth civic engagement at local and cross-border level, taking into account the context of national youth policies and the European Union policy....
-
Advancing sustainable wastewater management: A comprehensive review of nutrient recovery products and their applications
PublikacjaWastewater serves as a vital resource for sustainable fertilizer production, particularly in the recovery of nitrogen (N) and phosphorus (P). This comprehensive study explores the recovery chain, from technology to final product reuse. Biomass growth is the most cost-effective method, valorizing up to 95 % of nutrients, although facing safety concerns. Various techniques enable the recovery of 100 % P and up to 99 % N, but challenges...
-
How to Meet the Green Deal Objectives—Is It Possible to Obtain 100% RES at the Regional Level in the EU?
PublikacjaThe subject matter discussed in the article concerns the problem of the energy transformation of the European Union (EU) countries. In the case of the EU, the energy transformation has specific characteristics due to formal legal and institutional provisions. This means that the member states are obliged to implement the adopted Community Energy Strategy, which was defined under the European Green Deal. According to the EU policy,...
-
To donate or not to donate? Future healthcare professionals’ opinions on biobanking of human biological material for research purposes
PublikacjaBackground Over the last few decades biobanks have been recognised as institutions that may revolutionisebiomedical research and the development of personalised medicine. Poland, however, still lacks clear regulationsregarding the running of biobanks and the conducting of biomedical research. While the awareness of the generalpublic regarding biobanks is low, healthcare professions and medical students also...
-
Effect of the Road Environment on Road Safety in Poland
PublikacjaRun-off-road accidents tend to be very severe because when a vehicle leaves the road, it will often crash into a solid obstacle (tree, pole, supports, front wall of a culvert, barrier). A statistical analysis of the data shows that Poland's main roadside hazard is trees and the severity of vehicles striking a tree in a run-off-road crash. The risks are particularly high in north-west Poland with many of the roads lined up with...
-
Creating private and public value in data-related management projects: a cross-border case study from Switzerland and Italy
PublikacjaThe literature in the field of smart cities shows a continuous emphasis and interest in the topic of big data due to the extensive use of Information and Communication Technologies by public and private institutions within each city. There is undoubtedly value in big data: in data lie insights on the city, its stakeholders, citizens, products, and services. Challenges, though, lie in data’s variety, volume, and velocity, but also...
-
PROBABLE RAINFALL IN GDAŃSK IN VIEW OF CLIMATE CHANGE
PublikacjaOne of the manifestations of climate changes is the occurrence of a greater number of precipitation events, characterized by greater rain intensity that affects the economic stability of cities. Gdańsk is an example of a city in which such events have occurred since the beginning of the twenty-first century. Due to the altitude differences in the area of Gdańsk city (between –2 m and 180 m a.s.l.), the occurrence of extreme atmospheric...
-
Zrównoważona odnowa przestrzeni miejskiej
PublikacjaCelem rozprawy doktorskiej jest ocena metod i instrumentów odnowy przestrzeni miejskiej o oddziaływaniu ponadlokalnym i warunkowanych równoważeniem rozwoju oraz porównanie ich wykorzystania w wybranych krajach Unii Europejskiej. W wyniku badań stworzony został model transformacji przestrzeni miejskiej ze wskazaniem priorytetów działań przestrzennych uwarunkowanych równoważeniem rozwoju w skali regionalnej i lokalnej. Analiza porównawcza...
-
Outsourcing w wybranych podmiotach leczniczych województwa pomorskiego.
PublikacjaCelem badawczym, przyjętym w niniejszej pracy jest identyfikacja procesów zlecanych na zewnątrz w badanej populacji wraz z czynnikami warunkującymi ich skuteczność. Celem utylitarnym jest opracowanie narzędzia umożliwiającego dobór dostawców oraz ocenę procesów poddanych outsourcingowi. W rozdziale pierwszym pracy omówiono pojęcie outsourcingu oraz jego wykorzystanie w zarządzaniu procesami organizacji. Zidentyfikowano również...
-
Direct electrical stimulation of the human brain has inverse effects on the theta and gamma neural activities
PublikacjaObjective: Our goal was to analyze the electrophysiological response to direct electrical stimulation (DES) systematically applied at a wide range of parameters and anatomical sites, with particular focus on neural activities associated with memory and cognition. Methods: We used a large set of intracranial EEG (iEEG) recordings with DES from 45 subjects with electrodes...
-
Unsupervised machine-learning classification of electrophysiologically active electrodes during human cognitive task performance
PublikacjaIdentification of active electrodes that record task-relevant neurophysiological activity is needed for clinical and industrial applications as well as for investigating brain functions. We developed an unsupervised, fully automated approach to classify active electrodes showing event-related intracranial EEG (iEEG) responses from 115 patients performing a free recall verbal memory task. Our approach employed new interpretable...
-
The Handling of Business Lawsuits by Common Courts in Poland: Identification of Transaction Costs
PublikacjaCelem artykułu jest identyfikacja czynników mających wpływ na koszty transakcyjne dochodzenia praw z umów pomiędzy przedsiębiorcami w sprawach gospodarczych. Na potrzeby artykułu przeprowadzono pilotażowe badanie 210 spraw sądowych zawisłych przed Sądem Okręgowym w Gdańsku w pierwszej instancji po 2009 r., w których wyrok wydano w 2012 r. (ostatnie 210 spraw) a od wyroku wniesiono apelację do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku i zakończono...
-
Rola inicjatyw społecznych w ochronie dziedzictwa kulturowego na przykładzie mozaiki Anny Fiszer na ścianie kina Neptun w Gdańsku
PublikacjaStreszczenie: Rola inicjatyw społecznych w ochronie dziedzictwa kulturowego na przykładzie mozaiki Anny Fiszer na ścianie kina Neptun w Gdańsku. Celem artykułu jest wykazanie roli inicjatyw społecznych w budzeniu poczucia odpowiedzialności za dziedzictwo materialne i kulturowe. Przyjęto założenie, że dla lokalnych społeczności miasto jest przestrzenią pamięci. Nastrój, atmosfera i klimat miejsca to słowa, które określają fizyczny...
-
[soft skills] Intellectual property protection
Kursy Online{mlang pl} Dyscyplina: wszystkie dyscypliny Zajęcia obowiązkowe dla doktorantów I roku Prowadzący: dr Justyna Pawłowska, Rzecznik patentowy na PG Liczba godzin: 5 Forma zajęć: wykład {mlang} {mlang en} Discipline: all disciplines Obligatory course for 1st-year PhD students Academic teacher: Justyna Pawłowska, PhD, Patent Attorney at GUT Total hours of training: 5 teaching hours Course type: lecture {mlang} Soft skills Area...
-
Methodology of Selecting the Optimal Receptor to Create an Electrochemical Immunosensor for Equine Arteritis Virus Protein Detection
PublikacjaThe study reports a methodology of selecting the optimal receptor to create an electrochemical immunosensor for equine arteritis virus (EAV) protein detection. The detection was based on antigen recognition by antibodies immobilized on gold electrodes. Modification steps were controlled by electrochemical impedance spectroscopy and cyclic voltammetry measurements. In order to obtain the impedance immunosensor with the best parameters,...
-
A Computationally Efficient Model for Predicting Successful Memory Encoding Using Machine-Learning-based EEG Channel Selection
PublikacjaComputational cost is an important consideration for memory encoding prediction models that use data from dozens of implanted electrodes. We propose a method to reduce computational expense by selecting a subset of all the electrodes to build the prediction model. The electrodes were selected based on their likelihood of measuring brain activity useful for predicting memory encoding better than chance (in terms of AUC). A logistic...
-
Warstwowa ocena epidemiologiczna architektury zakładów opiekuńczo-leczniczych i zakładów gieriatycznych = Layer based epidemiological quality assessment of architecture of care security and geriatric wards
PublikacjaW artykule opisano możliwość wykorzystania autorskiej metody warstwowej oceny epidemiologicznej (WOE) do oceny potencjalnego ryzyka zakażeń w obiektach przeznaczonych dla osób starszych. Materiał i metody: W celu weryfikacji możliwości użycia metody WOE do oceny zagrożeń w zakresie bezpieczeństwa epidemiologicznego środowiska zbudowanego poddano analizie dostępne źródła literatury związane z obowiązującymi w Polsce wymaganiami...
-
Methodology of Selecting the Optimal Receptor to Create an Electrochemical Immunosensor for Equine Arteritis Virus Protein Detection
PublikacjaThe study reports a methodology of selecting the optimal receptor to create an electrochemical immunosensor for equine arteritis virus (EAV) protein detection. The detection was based on antigen recognition by antibodies immobilized on gold electrodes. Modification steps were controlled by electrochemical impedance spectroscopy and cyclic voltammetry measurements. In order to obtain the impedance immunosensor with the best parameters,...
-
Widespread theta synchrony and high-frequency desynchronization underlies enhanced cognition
PublikacjaThe idea that synchronous neural activity underlies cognition has driven an extensive body of research in human and animal neuroscience. Yet, insufficient data on intracranial electrical connectivity has precluded a direct test of this hypothesis in a whole-brain setting. Through the lens of memory encoding and retrieval processes, we construct whole-brain connectivity maps of fast gamma (30-100 Hz) and slow theta (3-8 Hz) spectral...
-
PROJEKT STANDARDÓW DOSTĘPNOŚCI DLA OSÓB ZE SZCZEGÓLNYMI POTRZEBAMI DO TRANSPORTOWYCH WĘZŁÓW PRZESIADKOWYCH
PublikacjaW artykule opisano projekt standardów dostępności zintegrowanych węzłów przesiadkowych, które zawierają spójne dla wszystkich elementów ZWP z uwzględnieniem potrzeb i wymagań osób ze szczególnymi potrzebami zasady projektowania, budowy i utrzymania oraz minimalne parametry kluczowych dla samodzielnej realizacji podróży przez osoby ze szczególnymi potrzebami rozwiązań i udogodnień. Przedstawione standardy zawierają zasady i wymagania...
-
Dissecting gamma frequency activities during human memory processing
PublikacjaGamma frequency activity (30-150 Hz) is induced in cognitive tasks and is thought to reflect underlying neural processes. Gamma frequency activity can be recorded directly from the human brain using intracranial electrodes implanted in patients undergoing treatment for drug-resistant epilepsy. Previous studies have independently explored narrowband oscillations in the local field potential and broadband power increases. It is not...
-
Tworzenie miasta przyjaznego wszystkim
PublikacjaTworzenie miasta przyjaznego wszystkim, to zadnie, które jest prawdopodobnie celem wszystkich włodarzy miejskich. Czy nie jest tak, że każdy chciałby w takim mieście zamiesz-kać? Jednak zadanie to jest dość trudne, bo wymaga pogodzenia wielu aspektów życia mieszkańców. Obecnie do zagadnień środowiskowych związanych z szeroko rozumianą ekologią dochodzi zagadnienie dostosowania przestrzeni zgodnie z zasadami projektowania uniwersalnego....
-
System subwencjonowania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce: dysfunkcje i pożądane kierunki racjonalizacji
PublikacjaMonografia poświęcona jest problematyce racjonalizacji subwencjonowania samorządu terytorialnego w Polsce. Jej głównym celem jest określenie roli i znaczenia subwencji w systemie finansowym jednostek samorządu terytorialnego. Za dysfunkcje w największym stopniu zniekształcające system subwencjonowania uznano: ― brak powiązania globalnej kwoty subwencji ogólnej ze składowymi budżetu państwa, ― pomijanie, przy ocenie potencjału...
-
Największe osiedle mieszkaniowe międzywojennego Gdańska - stan obecny i perspektywy zachowania
PublikacjaZaprezentowane przykłady budynków modernistycznych pochodzą z największego gdańskiego osiedla mieszkaniowego z okresu dwudziestolecia międzywojennego – Osiedla Kościuszki. W analizowanym zespole zabudowy przeważa architektura mieszkaniowa wielorodzinna w zabudowie ciągłej. Chociaż charakteryzuje ją prostota i zharmonizowanie form, to poszczególne grupy budynków tworzące samodzielne podjednostki osiedla różnią się sposobem opracowania...
-
URBAN MENTORING JAKO NOWA TECHNIKA WPRÓŁPRACY W PROCESIE PLANOWANIA PARTCYPACYJNEGO
PublikacjaW 25 lat od powrotu demokracji opierającej się o neoliberalny paradygmat rozwoju kraju, Polska przyjęła Krajową Politykę Miejską 2030. Wraz z ustawą o rewitalizacji w nowoczesny sposób określa ona pole współpracy władz samorządowych i administracji z mieszkańcami, przejście do drugiej fazy rozwoju społeczeństwa demokratycznego – mieszkańców współgospodarzy przestrzeni miast. Powolna ewolucja tej relacji, silnie obarczonej dziedzictwem...