Filters
total: 599
Search results for: ROUTING W SIECIACH BEZPRZEWODOWYCH
-
Badania i analiza zaników w sieciach WBAN typu body-to-body pracujących w różnych środowiskach propagacyjnych
PublicationPrzedstawiono badania zaników w sieciach WBAN typu body-to-body, oparte na wynikach pomiarów tłumienia systemowego przeprowadzonych w zamkniętym i otwartym środowisku propagacyjnym przy częstotliwości 2,45 GHz. Analiza statystyczna wyników dowiodła, że zaniki szybkozmienne najlepiej odzwierciedla rozkład Nakagamiego-m, natomiast zaniki wolnozmienne można opisać rozkładem log-normalnym.
-
Optymalizacja struktur i obliczeń w sieciach neuronowych - 2023
e-Learning Courses3 semestr studiów II stopnia, kierunek Informatyka, specjalność Uczenie Maszynowe
-
Optymalizacja struktur i obliczeń w sieciach neuronowych - 2024
e-Learning Courses3 semestr studiów II stopnia, kierunek Informatyka, specjalność Uczenie Maszynowe
-
Nowe podejście do gwarancji QoS w sieciach IP - Flow Aware Networking (FAN)
PublicationArtykuł przedstawia nowy sposób gwarantowania jakości w sieciach IP zaproponowany przez dział R&D France Telecom. W oparciu o istotne cechy ruchu internetowego opisane zostały problemy napotykane przez dotychczasowe architektury QoS. Przybliżono założenia FAN oraz przykład praktycznej implementacji - ruter Cross-protect. FAN realizuje gwarancje QoS poprzez sterowanie przyjęciem do obsługi oparte o przepływy i pomiary ruchu na...
-
Service restoration in survivable networks under attacks
PublicationW artykule dokonano porównania jakości odtwarzania usług w przeżywalnych sieciach optycznych, uszkadzanych w wyniku awarii fizycznych oraz na skutek ataków. Przeanalizowano wariant ochrony ścieżek ('path protection') poprzez wyznaczane zawczasu ścieżki zabezpieczające. Z uwagi na NP-zupełność problemu optymalizacji doboru tras w przeżywalnych sieciach optycznych, zaproponowano efektywny algorytm heurystyczny SCNDP. Autorski symulator...
-
Andrzej Chybicki dr inż.
PeopleA graduate of the Faculty of Electronics, Telecommunications and Informatics at the Gdańsk University of Technology, PhD in technical sciences in the field of IT specializing in distributed data processing in IT . Aimed at exploiting the achievements and knowledge in the field of industrial research. He cooperated with a number of companies including OpeGieka Elbląg, Reson Inc., Powel Sp. z o. o., Wasat, Better Solutions, the European...
-
Reverse flow routing problem solved by the Space-Time Conservation Method
PublicationW artykule rozpatruje się zagadnienie odwrotnej transformacji przepływów dla przypadku przepływu nieustalonego wolno zmiennego w kanałach otwartych, opisanego układem równań de Saint Venanta. Przedstawiono specyficzne dla rozpatrywanego przypadku problemy powstające na etapie jego rozwiązywania oraz zaproponowano efektywny algorytm obliczeniowy, wykorzystujący nową, atrakcyjną metodę czasoprzestrzennych objętości skończonych. Do...
-
Current mechanisms of IGP routing - expectations and possibilities in terms of QoS constraints
PublicationOd mechanizmów rutingu oczekuje się nowych możliwości z chwilą wprowadzenia wymagań QoS. W tym kontekście aktualne techniki rutingu IGP nie oferuja rozwiązań określających ścieżki gwarantujące QoS. W pracy przedstawiono propozycję rozszerzenia OSPF, które umożliwia uwzględnienie ograniczeń wynikających z QoS, gwarantując jednocześnie usługi na żądanym poziomie. To rozszerzenie zawiera zarówno liniowe jak i nieliniowe metryki. Wartości...
-
Network Graph Transformation Providing Fast Calculation of Paths for Resilient Routing
PublicationProtection of transmission against failures can be appropriately dealt with by alternative paths. However, common schemes (e.g., Bhandaris scheme) are characterized by a remarkable delay while determining the transmission paths. This in turn may have a serious impact on serving dynamic demands (characterized by relatively short duration time). As a remedy to this problem, we introduce an approach to pre-compute the sets of disjoint...
-
An efficient approach to optimization of semi‐stable routing in multicommodity flow networks
Publication -
Badania i analiza polaryzacji fal radiowych w sieciach BAN typu off-body w zamkniętym środowisku propagacyjnym
PublicationW artykule przedstawiono pomiarowe badania i analizę uwarunkowań propagacyjnych w sieciach pracujących w bezpośrednim otoczeniu ciała człowieka, w środowisku wewnątrzbudynkowym. Opisano stanowisko pomiarowe oraz scharakteryzowano badane środowisko propagacyjne. Przeanalizowano siedem scenariuszy pomiarowych (pięć statycznych i dwa dynamiczne) dla dwóch osób o różnej budowie ciała, a także dla przypadku anteny zamontowanej na dielektrycznym...
-
Efektywność zarządzania energią w sieciach elektroenergetycznych typu Smart Grid - możliwości badawcze laboratorium LINTE^2
PublicationJednym z kierunków mającym na celu poprawę bezpieczeństwa elektroenergetycznego kraju może stać się między innymi rozwój technologii sieci elektroenergetycznych typu Smart Grid i efektywne zarządzanie energią elektryczną w takich sieciach. Wyzwania stojące przed polską elektroenergetyką w związku z wdrażaniem całkowicie nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych będą wymagały wsparcia ze strony uczelni i jednostek naukowych....
-
Badanie jakości transmisji mowy w sieciach IP.
PublicationPraca zawiera opis eksperymentu mającego na celu zbadanie relacji pomiędzy oceną subiektywną sygnału mowy a jakością transmisji tego sygnału w kanale telekomunikacyjnym. Zrealizowano symulację transmisji pakietowej sygnału mowy w sieci Internet (VoIP). Wykonano serię testów odsłuchowych opartych na listach logatomowych i odpowiednio dobranych zdaniach. Do interpretacji wyników zastosowano analizę statystyczną.
-
Nowe technologie w sieciach i instalacjach wodociągowych.
PublicationPrzedstawiono cykliczną konferencję organizowaną przez Politechnikę Śląską. Podstawowym problemem jest brak przygotowania do korzystania z nowych technik oraz technologii wraz z nadmiernym przywiązaniem do od dawna nieaktualnych aktów normatywnych i zarządzeń.
-
Badanie jakości transmisji mowy w sieciach IP.
PublicationPraca zawiera opis eksperymentu mającego na celu zbadanie relacji pomiędzy oceną subiektywną sygnału mowy a jakością transmisji tego sygnału w kanale telefonicznym VoIP. Wykorzystano symulacje transmisji pakietowej sygnału w sieci IP. Wykonano serie testów odsłuchowych opartych na listach logatomowych i odpowiednio dobranych zdaniach. Do interpretacji wyników zastosowano analizę statystyczną.
-
Usługa lokalizowania terminala ruchomego w sieciach komórkowych
PublicationW referacie przedstawiono problem wyznaczania położenia terminala ruchomego w systemach komórkowych. Omówiono wybrane metody estymacji położenia terminala stosowane w systemach GSM i UMTS.
-
Propagacja fal radiowych w sieciach 5G/IoT
PublicationW książce przedstawiono metody analizy mechanizmów rozchodzenia się fal radiowych oraz metodykę oceny i obliczania tłumienia w różnych środowiskach propagacyjnych. Uwzględniono odpowiednie zalecenia ITU-R oraz ETSI, mające duże znaczenie praktyczne przy projektowaniu systemów radiokomunikacyjnych 5G/6G oraz tzw. Internetu Rzeczy (IoT). W części końcowej opisano trendy rozwojowe w tej dziedzinie.
-
Badanie i analiza efektu cienia radiowego w sieciach WBAN typu off-body i body-to-body
PublicationW referacie zaprezentowano prosty model matematyczny, opisujący efekt cienia radiowego powodowany przez ciało ludzkie w sieciach WBAN typu off-body i body-to-body. Model ten oparty jest na charakterystyce cienia radiowe-go w postaci funkcji kosinusoidalnej z empirycznie wyznaczonym parametrem amplitudy (maksimum charaktery-styki cienia radiowego), który – jak dowiedziono – jest liniowo zależny od odległości między anteną nasobną...
-
Rozproszona automatyka SZR w sieciach rodzielczych średniego napięcia zgodnych z IEC 61850
PublicationNorma IEC 61850 została opublikowana w latach 2002 - 2010 w 14 częściach i jest ciągle aktualizowana. Ujednolica ona zasady wymiany danych pomiędzy urządzeniami systemów elektroenergetyki. Zasadniczym celem standardu 61850 jest zapewnienie kompatybilności urządzeń pochodzących od różnych producentów. Standard zakłada zastosowanie mikroprocesorowych urządzeń stacyjnych IED (ang. Intelligent Electronic Devices), takich jak zabezpieczenia...
-
LCS efficiency methods of a mobile terminal in monitoring system applications
PublicationW artykule zostały zaprezentowane nowe metody lokalizowania terminala ruchomego w asynchronicznych sieciach komórkowych trzeciej generacji. Przedstawiono opis zastosowanego modelu symulacyjnego oraz wyniki badań symulacyjnych w środowisku tzw. złym miejskim.
-
Wielofunkcyjne izolowane sprzęgi energoelektroniczne – nowe możliwości poprawy niezawodności zasilania w sieciach przemysłowych SN
PublicationW artykule przedstawiono propozycję kompleksowego rozwiązania problemu poprawy niezawodności zasilania w sieciach przemysłowych SN o regularnie występujących zakłóceniach. Istota rozwiązania zawiera się w zastosowaniu przekształtników energoelektronicznych o izolowanych wejściach i wyjściach, które będą pełnić rolę sprzęgów pomiędzy siecią przemysłową a odbiorami dużej mocy, a także pomiędzy siecią a wspomagającymi zasobnikami...
-
A new method of ship routing on raster grids, with turn penalties and collision avoidance
PublicationArtykuł przedstawia nowy algorytm znajdowania optymalnych tras na siatkach rastrowych. Szczegółowo opisano zastosowane struktury danych, dzięki którym algorytm ma liniową złożoność obliczeniową. Na podstawie algorytmu opracowano metodę wyznaczania tras dla statków, uwzględniającą kwestie unikania kolizji z innymi statkami i przeszkodami nawigacyjnymi.Przedstawiono dwa warianty metody, dedykowane odpowiednio systemom pokładowym...
-
Application of the simplified models to inverse flood routing in upper Narew river(Poland)
PublicationW pracy przedstawiono rozwiązanie zagadnienia odwrotnej transformacji przepływów z zastosowaniem uproszczonych modeli. Zastosowano model fali kinematycznej oraz równanie retencji. W pierwszym przypadku równanie całkowano w kierunku malejącego czasu zaś w drugim w kierunku przeciwnym do przepływu. Wykazano, że obydwa podejścia są równoważne. Modele zastosowano dla górnego odcinka Narwi.
-
Optimization of The Shortest-Path Routing with Equal-Cost Multi-Path Load Balancing
Publication -
Packet routing and frame length optimization in wireless mesh networks with multicast communications
Publication -
Wpływ błędów pomiaru okresu napięcia na dokładność wyznaczenia impedancji pętli zwarciowej w sieciach o napięciu odkształconym.
PublicationPrzedstawiono zagadnienie pomiaru impedancji pętli zwarciowej w sieciach o napięciu odkształconym. Omówiono metodę wykorzystującą wynik pomiaru napięcia przed i po załączeniu obciążenia pomiarowego oraz przesunięcie między tymi napięciami. Dokładność pomiaru w tej metodzie zależna jest od dokładności pomiaru okresu napięcia. Zaprezentowano analizę wpływu dwóch metod pomiaru okresu: cyfrową oraz przez próbkowanie sygnału z aproksymacją...
-
Mechanizmy odkrywania usług i integracji międzysieciowej w samoorganizujących systemach bezprzewodowych standardu IEEEE 802.11s
PublicationWobec gwałtownie rosnącej popularności urządzeń mobilnych rośnie również zainteresowanie bezprzewodowymi systemami dostępowymi. Wśród nich ciekawą propozycją są systemy sieci samoorganizujących się typu mesh, których przykładem może być standard IEEE 802.11s. W artykule przedstawiono propozycje rozbudowy wybranych jego mechanizmów, w wyraźny sposób zwiększające efektywność współpracy sieci mesh z sieciami zewnętrznymi oraz rozwiązaniami...
-
Bezpieczeństwo i ochrona danych w lokalnych sieciach komputerowych.
Publication..
-
Metody ograniczania prądów zwarciowych w sieciach niskiego napięcia
PublicationPrezentuje się własności istniejących ograniczników prądu oraz nowego hybrydowego bezstykowego ogranicznika prądów zwarciowych, powstałego przez zastąpienia układu stykowego specjalnym bezpiecznikiem krótkotopikowym. Przedstawia się możliwość zastosowania go do ograniczania skutków łuku awaryjnego w rozdzielnicach nn oraz poprawy jakości energii elektrycznej przez eliminację zapadów napięcia w wyniku bardzo szybkiego wyłączania...
-
Jakość napięcia w sieciach SN zasilających podstacje trakcyjne
PublicationJakość napięcia zasilającego stanowi jedno z ważniejszych zagadnień dotyczących tematyki zasilania odbiorców. O stopniu odkształceń napięcia w danym punkcie decydują nie tylko parametry sieci zasilającej, ale również zainstalowane w tym punkcie odbiory. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki pomiarów napięć i prądów w stacjach elektroenergetycznych zasilających, oprócz innych odbiorców, również podstacje trakcyjne.
-
System diagnostyki oddechowej oparty na konwolucyjnych sieciach neuronowych
PublicationChoroby układu oddechowego człowieka od zawsze były obciążeniem dla całego społeczeństwa. Sytuacja stała się szczególnie trudna po wybuchu pandemii COVID-19. Jednak nawet teraz nierzadko zdarza się, że ludzie konsultują się ze swoim lekarzem zbyt późno, już po niepożądanym rozwinięciu się choroby. W celu ochrony pacjentów przed ciężką chorobą płuc, zaleca się jak najwcześniejsze wykrycie wszelkich objawów zaburzających pracę układu...
-
Jakość napięcia w sieciach SN zasilających podstacje trakcyjne
PublicationJakość napięcia zasilającego stanowi jedno z ważniejszych zagadnień dotyczących tematyki zasilania odbiorców. O stopniu odkształceń napięcia w danym punkcie decydują nie tylko parametry sieci zasilającej, ale również zainstalowane w tym punkcie odbiory. W artykule zaprezentowano wybrane wyniki pomiarów napięć i prądów w stacjach elektroenergetycznych zasilających, oprócz innych odbiorców, również podstacje trakcyjne.
-
Jacek Stefański prof. dr hab. inż.
PeopleJJacek Stefański received M.Sc., Ph.D. and D.Sc. degrees in telecommunications engineering from Gdansk University of Technology (GUT), Poland, in 1993, 2000 and 2012, respectively. Awarded title of Professor by the President of Poland in 2020. Currently, he works as a professor at the Department of Radio Communication Systems and Networks (DRCSN) in GUT. From 2005 to 2009, he worked as an assistant professor in the National Institute...
-
Distributed Inter-Domain Link Capacity Optimization for Inter-Domain IP/MPLS Routing
Publication -
An incentive-based forwarding protocol for mobile ad hoc networks with anonymous packets
PublicationPrzekazywanie pakietów w sieciach ad hoc z transmisją wieloetapową zależy od współpracy ruchomych terminali oraz stworzenia właściwego systemu motywacyjnego. Zaproponowany protokół wykorzystuje elementy podejścia systemu reputacyjnego dla stworzenia funkcji wypłaty w grze niekooperacyjnej, w której strategie dotyczą konfiguracji progu admisji pakietów źródłowych w stacjach. Dla symetrycznego modelu sieci pokazano, że istnieją punkty...
-
Propozycja procedury oceny bezprzewodowych sieci wifi w środkach transportu publicznego na przykładzie Trójmiejskiej SKM
PublicationW ramach realizacji projektu budowy linii kolejowej pomiędzy Centrum a Lotniskiem Gdańsk Rębiechowo przez spółkę "Pomorska Kolej Metropolitalna S.A", postanowiono zbadać techniczne możliwości udostępnienia Internetu pasażerom na czas podróży. Celem opisanych badań było przetestowanie, w warunkach rzeczywistego ruchu pociągów, możliwości zapewnienia dostępu do Internetu dla pasażerów publicznej komunikacji kolejowej przy zastosowaniu...
-
Badanie jakości transmisji w sieciach komórkowych na przestrzeni lat 2019-2021: wpływ pandemii Covid-19 na poziom świadczonych usług
PublicationPandemia COVID-19 znacząco ograniczyła mobilność użytkowników, a w szczególności studentów. Nauka zdalna miała szczególny wpływ na sposób przydziału zasobów w sieciach komórkowych. Niniejsza praca przedstawia wyniki badań dotyczących jakości transmisji w środowisku zewnątrzbudynkowym. Kampanię pomiarową w latach 2019-2021 przeprowadzono na terenie kampusu uczelni technicznej. Każdego roku badania wykonano przy użyciu własnej autorskiej...
-
Zwielokrotnienie kodowe CDMA w szerokopasmowych pasywnych optycznych sieciach dostępowych.
PublicationW wielousługowej sieci dostępowej, wykonanej jako optyczna sieć pasywna(PON) wielodostęp ze zwielokrotnieniem kodowym CDMA wykazuje zalety przy transmisji pakietowej i umożliwią łatwą wymianę pomiędzy liczbą aktywnych użytkowników, szybkością transmisji i jej jakością.
-
Metody udostępniania materiałów multimedialnych w sieciach LAN i WAN.
PublicationW referacie przedstawiono możliwości wzbogacania treści edukacyjnych dzięki wykorzystaniu technik multimedialnych. Uzupełnienie materiału edukacyjnego w postaci plików audio oraz wideo daje zupełnie nową jakość . Opisano jak stworzyć taki materiał, jaki jest potrzebny do realizacji oraz jak bardzo czasochłonny jest ten proces. Wnioski i spostrzeżenia zostały przedstawione na podstawie praktycznej realizacji wykładu dot. Systemu...
-
Implementacja usługi lokalizowania stacji ruchomej w radiowych sieciach dyspozytorskich
PublicationW artykule przedstawiono rozwiązanie systemu lokalizacji pojazdów przeznaczonego do stosowania w przedsiębiorstwach transportu publicznego, wykorzystujących analogowe radiotelefony łączności dyspozytorskiej. Omówiono zastosowane rozwiązania układowe i porównano funkcjonalność zaproponowanego systemu z innymi możliwymi wariantami realizacji problemu ciągłego przekazywania informacji o pozycji nadzorowanych pojazdów.
-
Modelowanie propagacji i filtracji zniekształceń w lokalnych sieciach elektroenergetycznych
PublicationW artykule opisano przykład wpływu pracy UPS o mocy 30 kVA na sieć zasilającą i odbiorczą. Prostownik typu boost PWM pobiera prąd o znacznej zawartości harmonicznych o częstotliwości na poziomie kHz i jest źródłem zaburzeń propagowanych na obwody odbiorcze. Za cel pracy przyjęto odwzorowanie obserwowanych procesów generacji i propagacji zaburzeń za pomocą modelowania obwodowego.
-
Zagadnienia inżynierii ruchu w sieciach NGN bazujących na IMS
PublicationSpełnienie wymagań dotyczących szybkości i dokładności dostarczania informacji powoduje konieczność wprowadzenia i poprawnego zaprojektowania sieci telekomunikacyjnych następnej generacji. W tym celu należy wskazać i zastosować odpowiednie modele ruchowe i metody inżynierii ruchu, czemu poświęcono niniejszą pracę. W pracy zaprezentowano standaryzację i architektury koncepcji IMS (IP Multimedia Subsystem) oraz bazujących na niej...
-
Modelowanie propagacji i filtracji zniekształceń w lokalnych sieciach elektroenergetycznych
Publicationstr. 67-69, 9 rys., 4 poz. lit.W referacie opisano przykład wpływu pracy UPS o mocy 30 kVA na sieć zasilającą i odbiorczą. Prostownik typu boost PWM pobiera prąd o znacznej zawartości harmonicznych przy podstawowej częstotliwości 11 kHz i jest źródłem zaburzeń propagowanych na obwody odbiorcze. Za cel pracy przyjęto odwzorowanie obserwowanych procesów generacji i propagacji zaburzeń za pomocą modelowania obwodowego.
-
Protokół IPv6 w sieciach przemysłowych, biurowych i internecie - konieczność?
PublicationW pracy przedstawiono motywacje wprowadzania nowego standardu protokołu IP. Scharakteryzowano protokół IPv6 i stan jego standaryzacji. Opisano metody współpracy sieci IPv4 z sieciami pracującymi z protokołem IPv6. Omówiono możliwe warianty migracji z IPv4 do IPv6, w tym wykorzystanie translacji protokołów. Zwrócono uwagę na niedoskonałości protokołu IPv6 oraz trudności w realizacji procesów migracji.
-
QoS-sensitive selfish behavior in ad hoc wireless lans: a stochastic game model
PublicationRozważany jest prosty model stacji sieci bezprzewodowej wprowadzają-cych ruch elastyczny przy wymaganiu minimalnej przepływności. Każda stacja, okresowo przełączając się na egoistyczną konfigurację MAC, próbuje wyeliminować inne stacje z ubiegania się o pasmo sieci. Dla powstającej w ten sposób gry zastosowano model gry markowowskiej i pokazano istnienie symetrycznego punktu równowagi strategicznej.
-
Model egoistycznych ataków na mechanizm odłożenia transmisji w warstwie MAC bezprzewodowych sieci lokalnych ad hoc
PublicationZaprezentowano mechanizm i efekty ataku na mechanizm odczekania CSMA/CA w lokalnej sieci IEEE 802.11. Stosując rachunek miar motywacyjnych pokazano, w jako sposób zachowania niekooperacyjne stacji sieci mogą wpływać na osiąganą globalną przepustowość i rozdział pasma sieci.
-
Analiza szerokopasmowych sieci bezprzewodowych serii IEEE 802.11 i 16 (WiFi i WiMAX) z transmisją wieloetapową
PublicationPrzedmiotem niniejszego artykułu jest prezentacja i analiza różnych, odmiennych technologicznie rozwiązań sieci złożonych typu mesh, tj. z transmisją wieloetapową, budowanych w oparciu o standardowe moduły serii IEEE 802.11 i 16 (WiFi i WiMAX). Celem artykułu jest zarówno wskazanie specyficznych właściwości takich sieci, jak też zwrócenie uwagi na ich potencjalną przydatność i nowe obszary zastosowań, a także pokazanie korzyści...
-
Adaptacyjne metody sterowania układami ze zmiennymi opóźnieniami z zastosowaniem do sterowania jakością w sieciach dystrybucji wody. - J. Tarnawski.
PublicationZaprezentowano zintegrowaną hierarchiczną metodę sterowania ilością i jakością w sieciach dystrybucji wody pitnej. W obrębie tej struktury można wydzielić dwie warstwy sterowania - optymalizującą i korekcyjną. Warstwa optymalizująca pracuje repetycyjnie wyznaczając sterowania pompami i zaworami, realizując w ten sposób sterowanie hydrauliką (sterowanie ilością) oraz propozycje sterowania dozowaniem dezynfektanta (sterowanie jakością)...
-
Wykoszystanie programu LabVIEW do wyznaczania prądów zwarciowych w sieciach elektroenergetycznych.
PublicationPrzedstawiono sposób wyznaczania prądów zwarciowych przy pomocy programów obliczeniowych stworzonych w LabVIEW. Dzięki tym programom upraszcza się tok obliczeń i zwiększa ich efektywność. Powstały w oparciu o te programy przyrząd wirtualny umażliwia nastawę różnych parametrów układu elektroenergetycznego, obliczanie pośrednich wartości, a następnie obliczanie prądów zwarciowych dla różnych typów zwarć.
-
Badania terenowe i tarowanie modelu przepływów w przewymiarowanych sieciach wodociągowych.
PublicationNa przykładzie Elbląskiego Systemu Wodociągowego (ESW) przedstawiono wdrożenie metodyki badań terenowych i tarowania modelu przepływów wypracowaną w oparciu o wieloletnie doświadczenie autora.
-
Zabezpieczenia nadprądowe i impedancyjne w sieciach zakładowych ze źródłami energii
PublicationW referacie przedstawiono rozważania dotyczące nastawiania i pracy wybranych zabezpieczeń w sieci SN zakładu przemysłowego ze źródłami energii. Pokazano przykład niewłaściwego nastawianie zabezpieczeń nadprądowych transformatorów wynikający z tzw. praktyki zabezpieczeniowej oraz przykład możliwości niewłaściwego działania zabezpieczenia od utraty wzbudzenia.
-
Niezawodność komunikacji zgodnej z IEC 61850 w elektroenergetycznych sieciach inteligentnych
PublicationFunkcjonowanie sieci inteligentnych wymaga kompatybilnych i niezawodnych platform komunikacyjnych na poziomie przemysłowych wytwórców, operatorów sieci przesyłowych oraz rozproszonych konsumentów i wytwórców energii. Przedłużające się prace nad standaryzacją w tym zakresie opóźniają wytwarzanie komponentów sieci inteligentnych. Tymczasem w niektórych krajach normę IEC 61850 traktuje się jako dotyczącą właśnie sieci inteligentnych....
-
Ważone umieszczanie grafów jako model optymalizacji komunikacji w sieciach heterogenicznych
PublicationUmieszczenie grafu w grafie jest odwzorowaniem pomiędzy parą grafów. Graf umieszczany reprezentuje sieć komunikujących się ze sobą zadań, natomiast graf docelowy dostępną architekturę wykonania tych zadań. Problem polega na takim odwzorowaniu wierzchołków i krawędzi, aby zminimalizować koszty wynikające z potrzeby użycia zastępczych ścieżek w grafie docelowym. W klasycznym modelu przyjmuje się, że oba grafy są proste i ich krawędzie...
-
Bezpieczeństwo danych w sieciach IPsec VPN z szyfrowaniem AES/Rijndael
PublicationW pracy przedstawiono wyniki analizy i badań symulacyjnych bezpieczeństwa protokołu IPsec. Zostały one poświęcone algorytmowi AES/Rijndael i ustaleniu, czy spełnia on ścisłe kryterium lawinowości Webstera-Tavaresa. Uzyskane wyniki pozwoliły na ocenę bezpieczeństwa algorytmu AES/Rijndael, z punktu widzenia jego odporności na kryptoanalizę różnicową oraz protokołu IPsec.
-
Problematyka doboru zabezpieczeń dławików kompensacyjnych pracujących w sieciach najwyższych napięć
PublicationW artykule przedstawiono trudności, jakie napotyka się podczas projektowania systemu zabezpieczeń dla dławików przyłączanych bezpośrednio do sieci najwyższych napięć (NN). Bazując na przykładzie budowanej aktualnie stacji 400 kV Ełk Bis, pokazano, że możliwości zabezpieczenia dławika, oparte na układach EAZ wykorzystujących pomiary sygnałów elektrycznych z przekładników prądowych i napięciowych, mają swoje ograniczenia i w pewnych...
-
Analiza funkcjonalna wybranych geograficznych algorytmów trasowania w sieciach ad hoc
PublicationTradycyjne algorytmy doboru tras, znane z sieci przewodowych lub sieci radiowych z infrastrukturą stałą, są nieodpowiednie dla mobilnych sieci ad hoc (tzw. MANET), których topologia ulega częstym zmianom. Generuje to duży ruch pakietów protokołów trasowania. Ponadto, algo-rytmy te nie są skalowalne, gdyż ilość danych o stanie sieci, którą musi przechowywać każdy z węzłów, jest tym większa im więcej aktywnych węzłów jest obecnych...
-
Ocena koncepcji zapewniania determinizmu w rozwiązaniach ethernet wykorzystywanych w sieciach przemysłowych
PublicationW pracy przedstawiono koncepcje zapewniania determinizmu w rozwiązaniach Ethernet wprowadzanych w środowiskach przemysłowych. Omówiono zarówno metody oparte o mniej lub bardziej zmodyfikowany mechanizm dostępu CSMA/CD jak też koncepcje eliminujące ten mechanizm, w tym oparte o rotację Tokena, TDMA i Master/Slave. Zwrócono uwagę na problemy zapewniania determinizmu przez systemy przełączane. Oceniono poszczególne rozwiązania wskazując...
-
Wybrane problemy doboru zabezpieczeń dławików kompensacyjnych pracujących w sieciach najwyższych napięć
PublicationW referacie przedstawiono trudności jakie napotyka się podczas projektowania systemu zabezpieczeń dla dławików przyłączanych bezpośrednio do sieci najwyższych napięć (NN). Referat, bazując na przykładzie budowanej aktualnie stacji 400 kV Ełk Bis, pokazuje, że możliwości zabezpieczenia dławika, oparte na układach EAZ wykorzystujących pomiary sygnałów elektrycznych z przekładników prądowych i napięciowych mają swoje ograniczenia...
-
Metody doboru miejsc zainstalowania zasobników energii w sieciach elektroenergetycznych niskiego napięcia
PublicationW związku z rosnącą liczbą źródeł odnawialnych przyłączanych do sieci niskiego napięcia (nn) jakość energii elektrycznej w tej sieci ulega pogorszeniu. Jedną z metod jej poprawiania jest instalowanie zasobników energii, tj. baterii akumulatorów, superkondensatorów czy kół zamachowych. Zasobniki energii są w stanie złagodzić dobową zmienność obciążenia, skompensować moc bierną i wyższe harmoniczne oraz zmniejszyć asymetrię obciążenia...
-
New propagation model for wireless monitoring systems in the container terminal environment
PublicationW artykule został poddany analizie problem szacowania tłumienia propagacyjnego na obszarze terminala kontenerowego. Została opisana kampania pomiarowa, której rezultatem było opracowanie nowego modelu propagacyjnego dla łącza radiowego pracującego w warunkach LOS i NLOS.
-
Determinanty dokładności pomiaru wielkości, charakteryzujących zaburzenia okresowe w sieciach zasilania niskiego napięcia.
PublicationAnalizowano determinanty dokładności pomiaru wielkości charakteryzujących zaburzenia okresowe w napieciu zasilania na przykładzie wskaźnika zawartości harmonicznych (THD). Przedstawiono sposób wyznaczania niepewności pomiaru wskaźnika THD, uwzgledniajacy wystepowanie korelacji pomiędzy składową podstawową i kolejnymi harmonicznymi napiecia sieci. Przeanalizowano wpływ wystepowania składowych zaburzeń okresowych nie skorelowanych...
-
ANALIZA POLARYZACJI I TŁUMIENIA FAL RADIOWYCH W SIECIACH WBAN TYPU OFF-BODY
PublicationPrzedstawiono analizę polaryzacji fal radiowych i empiryczny wąskopasmowy model propagacyjny dla sieci WBAN typu off-body, dla częstotliwości 2,45 GHz i środowiska biurowego. Zarówno obecność ciała ludzkiego, jak i warunki propagacyjne mają duży wpływ na depolaryzację sygnału radiowego. Model składa się z trzech składowych: tłumienia średniego, wyrażonego przez logarytmiczną funkcję odległości, zaników wolnozmiennych modelowanych...
-
BADANIA I ANALIZA DEPOLARYZACJI FAL RADIOWYCH W SIECIACH WBAN TYPU OFF-BODY
PublicationTechniki telekomunikacyjne stanowią niezwykle istotną część naszego życia. Ich dynamiczny rozwój w ostatnich latach wpłynął na sposób komunikacji pomiędzy ludźmi, a także pomiędzy ludźmi a maszynami. Komunikacja bezprzewodowa przeżywa rozkwit w erze urządzeń mobilnych oraz rozmaitych sensorów.
-
Metody i algorytmy alokacji stacji wtórnego uzdatniania w sieciach dystrybucji wody pitnej
PublicationZapewnienie wymaganej jakości wody dostarczanej do konsumentów jest wciąż ambitnym zadaniem operacyjnym w systemach dystrybucji wody pitnej (SDWP). Jakość wody pitnej spełnia wymagania jakościowe na wyjściu stacji uzdatniania wody lecz może się ona znacznie pogorszyć w czasie przepływu przez sieć i w konsekwencji stanie się niestabilna biologicznie w węźle poboru wody. W takiej sytuacji niezbędne jest wprowadzenie wtórnego uzdatniania...
-
Rozproszona automatyka SZR w sieciach rozdzielczych średniego napięcia zgodnych z IEC 61850
PublicationNowe możliwości w realizacji automatyki zabezpieczeniowej wnoszą wymagania normy IEC 61850 (PN-EN 61850) publikowanej od roku 2002 - do chwili obecnej. Zasadniczym celem standardu 61850 jest zapewnienie kompatybilności urządzeń pochodzących od różnych producentów. W artykulke przedstawiono najnowsze wymagania dotyczące czasów rekonfiguracji komunikacji po jej fizycznym przerwaniu. Zaproponowano wielopierścieniową topologię i protokół...
-
Comparison of centralized and decentralized preemption in MPLS networks
PublicationPreemption is one of the crucial parts of the traffic engineering in MPLS networks. It enables allocation of high-priority paths even if the bandwidth on the preferred route is exhausted. This is achieved by removing previously allocated low-priority traffic, so as enough free bandwidth becomes available. The preemption can be performed either as a centralized or a decentralized process. In this article we discuss the differences...
-
Quality of service in optical burst switched networks
PublicationIn the paper analytical models of two service differentiation schemes for optical burst switched network: extended offset time based and PPS (Preemptive Priority Scheme) are revised. Also accordance of analytical models for those schemes is studied when complete class isolation is assumed. Furthermore authors introduce an analytical model which describes an effective degree of isolation when burst switched network employs both...
-
A New Heuristic Algorithm for Effective Preemption in MPLS Networks
PublicationW artykule opisano nowy algorytm wywłaszczania przeznaczony dla sieci MPLS. Umożliwia on alokację zasobów sieci dla nowej ścieżki uwzględniając koszt usuniętych jednej lub wielu istniejących już ścieżek. Proponowany heurystyczny algorytm wybiera ścieżki do wywłaszczenia wykorzystując informację o topologii sieci. Używa funkcji optymalizacji minimalizującej stratę pasma na poziomie sieci. Przedstawiono i omówiono wyniki badań symulacyjnych...
-
Quality of service in optical burst switched networks
PublicationIn the paper analytical models of two service differentiation schemes for optical burst switched network: extended offset time based and PPS (Preemptive Priority Scheme) are revised. Also accordance of analytical models for those schemes is studied when complete class isolation is assumed. Furthermore authors introduce an analytical model which describes an effective degree of isolation when burst switched network employs both...
-
Ochrona przeciwpożarowa w warunkach zmniejszających się przepływów wody w sieciach i instalacjach wodociągowych.
PublicationMożliwości zapewnienia skutecznej ochrony przeciwpożarowej w warunkach dużego spadku przepływów wody oraz konieczności redukcji średnic przewodów wodociągowych. Propozycja alternatywnego bezpiecznego pod względem sanitarnym rozwiązania ''mokrej'' instalacji gaśniczej.
-
Rola protokołu MEGACO/H.248 w telefonii internetowej VoIP i sieciach następnej generacji
PublicationWzrost znaczenia technologii telefonii internetowej VoIP oraz wzrost ilości danych multimedialnych przesyłanych przez sieci pakietowe IP powoduje, że dotychczasowe rozwiązania, takie jak H.323 czy SIP, przestają być wystarczające. Aby sprostać nowym wymaganiom potrzebny jest nowy sposób (protokół) zarządzania i sterowania ruchem danych, który jednocześnie zgodny będzie z wymaganiami stawianymi przez sieci następnej generacji -...
-
Zarządzanie mobilnością w nowoczesnych sieciach IP Część I: Potrzeby, wymagania i podstawowe rozwiązania
PublicationW artykule - stanowiącym I część większej całości, poświęconej protokołom mobilności - przedstawiamy krótką charakterystykę rynku teleinformatycznego i wymagań nowych usług sieciowych, porównując je z możliwościami funkcjonalnymi oferowanymi przez współczesne systemy i sieci, tak przewodowe jak i bezprzewodowe. Dalsza analiza obejmuje ograniczenia architektury TCP/IP w aspekcie obsługi urządzeń mobilnych. Bierzemy tu pod uwagę...
-
Metodologia tworzenia szczegółowych scenariuszy dla oceny współpracy sygnalizacji w sieciach ISDN i IP
PublicationTworzenie wspólnej platformy dla świadczenia usług w globalnej infrastrukturze sieci telekomunikacyjnej w sytuacji, gdy użytkownicy dołączeni są do sieci o różnych technologiach wymaga zapewnienia możliwości dwukierunkowego przetwarzania informacji użytkowników oraz zapewnienia możliwości przekazywania między sieciami informacji niezbędnych dla realizacji usług w każdej ze współpracujących sieci. W referacie przedstawiono trzyetapową...
-
WPŁYW GENERACJI ROZPROSZONEJ NA STRATY MOCY CZYNNEJ W SIECIACH DYSTRYBUCYJNYCH WN I SN
PublicationW referacie przedstawiono wpływ lokalizacji generacji rozproszonej na pracę sieci dystrybucyjnej WN i SN. W przypadku sieci SN rozpatrzono przypadki lokalizacji źródła blisko GPZ oraz w głębi sieci z uwzględnieniem jej topologii: sieć promieniowa oraz dwustronnie zasilana. Rozpatrzono również aspekty wpływu źródeł na rozpływy mocy, straty mocy, poziomy napięć oraz pracę regulatora transformatora w GPZ. W przypadku sieci WN przeanalizowano...
-
Efekty egoistycznych ataków na poziomie mac w sieciach ad hoc o topologii wieloskokowej
PublicationStacje sieci ad hoc mogą manipulować parametrami dostępu do medium transmisyjnego dla osiągnięcia nienależnie wysokiej jakości usług. Dla środowiska sieci ad hoc o topologii wieloskokowej rozważane są ataki na mechanizmy odłożenia transmisji i klasyfikacji ruchu, przeprowadzane zarówno w stosunku do przepływów źródłowych jak i tranzytowych. Wyniki pozwalają wstępnie ocenić efekty takich ataków oraz skuteczność mechanizmów obronnych.
-
Ryszard Katulski prof. dr hab. inż.
People -
Fast service restoration under shared protection at lightpath level in survivable WDM mesh grooming networks
PublicationW artykule zaproponowano nowe podejście do optymalizacji rozdziału zasobów w przeżywalnych sieciach optycznych z agregacją strumieni ruchu. Zaproponowana metoda bazuje na wierzchołkowym kolorowaniu grafu konfliktów. Jest pierwszym podejściem, dedykowanym sieciom optycznym z agregację strumieni ruchu z pełną zdolnością do konwersji długości fal, która nie powoduje wydłużenia ściezek zabezpieczjących, a więc zapewnia szybkie odtwarzanie...
-
Optymalizacja przepływów anycast oraz unicast w przeżywalnych sieciach komputerowych z wykorzystaniem algorytmu Tabu Search
PublicationOptymalne wykorzystanie dostępnych zasobów sieciowych, przepustowości łączy, a także zapewnienie przeżywalności nabiera coraz większego znaczenia ze względu na fakt, iż wszystkie istotne gałęzie gospodarki i codziennego życia, takie jak m.in. bankowość, służby ratunkowe, edukacja, w szerokim stopniu uzależnione są od różnego rodzaju usług sieciowych. Przeżywalność zapewniana poprzez generowanie dwóch rozłącznych ścieżek jest techniką...
-
Wdrożenie systemu MEC w sieciach WLAN: Moduł współpracy serwera MEC z siecią dostępową WLAN
PublicationW artykule zaprezentowano zasady funkcjonowania modułu współpracy sieci dostępowych WLAN z serwerem MEC oraz pozostałymi komponentami ekosystemu, budowanego w ramach projektu SyMEC. Zaproponowana architektura pozwala na ujednolicenie dostępnej funkcjonalności oraz komunikację zewnętrznych aplikacji z podmodułami odpowiedzialnymi za zbieranie i przekazywanie informacji o sieci dostępowej. Jako przykładową aplikację zademonstrowano...
-
Analiza przydatności usługi lokalizowania terminala osobistego w sieciach komórkowych dla potrzeb systemu bezpieczeństwa na morzu
PublicationW referacie przedstawiono wyniki badań symulacyjnych komercyjnego systemu bezpieczeństwa w bałtyckiej strefie przybrzeżnej, służącego do lokalizowania na morzu użytkownika terminala osobistego pracującego w oparciu o infrastruktruę istniejących sieci komórkowych. Scharakteryzowano stronę funkcjonalną takiego systemu i opisano sposób wymiany informacji pomiędzy ruchomym terminalem osobistym i siecią szkieletową systemu komórkowego...
-
Nowe protokoły transportowe w sieciach IP. Analiza porównawcza wybranych mechanizmów w protokołach SCTP i QUIC
PublicationZestaw protokolarny TCP/IP opisuje podstawową koncepcję organizacji pracy Internetu. Z tej racji jest przedmiotem zainteresowania oraz stałych analiz zarówno operatorów, użytkowników, jak też badaczy zagadnień sieciowych, a wreszcie i projektantów, by reagować na pojawiające się nowe potrzeby. Działania takie, przynajmniej częściowo, są wymuszane zarówno przez wymagania nowych multimedialnych aplikacji - na najwyższym poziomie...
-
Performance of LSP preemption methods in different MPLS networks
PublicationPreemption in Multiprotocol Label Switching (MPLS) is an optional traffic engineering technique used to create a new path of high priority when there is not enough bandwidth available. In such case the path is admitted by removing one or more previously allocated paths of lower priority. As there are usually many possible sets of low priority paths which can be selected, a preemption algorithm is being started to select the best...
-
MultiRegional PCA for leakage detection and localisation in DWDS - approach
PublicationMonitoring is one of the most important parts in advanced control of complex dynamic systems. Information about systems behavior, including failures indicating, enables for efficient control. The chapter describes an approach to detection and localisation of pipe leakage in Drinking Water Distribution Systems (DWDS) representing complex and distributed dynamic system of large scale. Proposed MultiRegional Principal Component Analysis...
-
Sylwester Kaczmarek dr hab. inż.
PeopleSylwester Kaczmarek received his M.Sc in electronics engineering, Ph.D. and D.Sc. in switching and teletraffic science from the Gdansk University of Technology, Gdansk, Poland, in 1972, 1981 and 1994, respectively. His research interests include: IP QoS and GMPLS and SDN networks, switching, QoS routing, teletraffic, multimedia services and quality of services. Currently, his research is focused on developing and applicability...
-
ANALIZA ZANIKÓW SYGNAŁÓW W RADIOWYCH SIECIACH BAN TYPU OFF-BODY PRACUJĄCYCH W ŚRODOWISKU KORYTARZA PROMU PASAŻERSKIEGO
PublicationW referacie zaprezentowano analizę zaników sygnałów dla radiowych sieci BAN pracujących w środowisku promu pasażerskiego na częstotliwości nośnej 2,45 GHz dla komunikacji typu off-body (w łączu pomiędzy węzłem nasobnym, a węzłem zewnętrznym). Wyniki, na podstawie których przeprowadzono analizę, uzyskano w ramach badań pomiarowych dla scenariuszy dynamicznych w korytarzu promu pasażerskiego. Wyznaczono dwie składowe zaników: zaniki...
-
Analiza porównawcza równoległych energetycznych filtrów aktywnych - typowego (prądowego) i napięciowego, pracujących w sieciach o różnych topologiach
PublicationW artykule przedstawiono wyniki badań symulacyjnych równoległych, energetycznych filtrów aktywnych w różnych warunkach pracy. Porównano typowy układ równoległego filtra aktywnego, pracujący w oparciu o pomiar odkształcenia prądu odbiornika z układem pracującym na bazie identyfikacji odkształceń napięcia sieci.
-
Krzysztof Nowicki dr inż.
People -
Priority-enabled optimization of resource utilization in fault-tolerant optical transport networks.
PublicationW artykule zaproponowano nowe podejście do optymalizacji rozdziału zasobów przeżywalnych sieci rozległych, które uzależnia szybkość przywracania ciągłości połączenia od klasy usługi. Wykazano, iż proponowana metoda nie powoduje wydłużania ścieżek zabezpieczających (w przypadku usług w wymaganej wysokiej jakości obsługi) lub czyni to w sposób minimalny (dla pozostały usług). Ze względu na fakt, że zadanie znalezienia ścieżek aktywnych...
-
Michał Hoeft dr inż.
PeopleMichał Hoeft graduated with distinction form Gdansk University of Technology (GUT), Gdansk, Poland in 2011. His main areas of research interest contain: effective mobility management and handover optimisation in 802.11 networks. Michał Hoeft has been involved in major communication-oriented projects including the EU-funded Polish Future Internet Engineering initiative, PL-LAB2020 and netBaltic projects. He has served as a reviewer...
-
Joanna Szłapczyńska dr hab. inż.
People -
IEEE Workshop on High Performance Switching and Routing
Conferences -
Discussion of “Development of an Accurate Time integration Technique for the Assessment of Q-Based versus h-Based Formulations of the Diffusion Wave Equation for Flow Routing” by K. Hasanvand, M.R. Hashemi and M.J. Abedini
PublicationThe discusser read the original with great interest. It seems, however, that some aspects of the original paper need additional comments. The authors of the original paper discuss the accuracy of a numerical solution of the diffusion wave equation formulated with respect to different state variables. The analysis focuses on nonlinear equations in the form of a single transport equation with the discharge Q (volumetric flow rate)...
-
Set membership estimation of parameters and variables in dynamic networks by recursive algorithms with moving measurment window
PublicationW artykule rozważana jest łączna estymacja przedziałowa zmiennych i parametrów w złożonej sieci dynamicznej w oparciu niepewne modele parametryczne i ograniczoną liczbę pomiarów. Opracowany został rekursywny algorytm estymacji z przesuwnym oknem pomiarowym, odpowiedni dla monitorowania sieci on-line. Okno pomiarowe pozwala na stabilizowanie klasycznego algorytmu rekurencyjnego estymacji i znacznie poprawienie obcisłości estymat....
-
Modelowanie rozkładu ruchu w sieciach transportowych z uwzględnieniem zmienności popytu na transport.IV Konferencja Naukowa Doktorantów Wydziałów Budownictwa. Gliwice - Wisła, 20-21 listopada 2003].
PublicationStosowane powszechnie w planowaniu rozwoju systemów transportowych modele rozkładu ruchu w sieci najczęściej nie uwzględniają wpływu zjawiska zatłoczenia na zmiany zachowań transportowych mieszkańców. Zmiany te przejawiają się w rezygnacji z podróży w godzinach szczytowych, ograniczeniu długości podróży lub wyborze alternatywnego środka transportu. W referacie przedstawiono charakterystykę metod rozkładu ruchu, które pozwalają...
-
Overview of Scalability and Reliability Problem in SDN Networks
PublicationIn the paper an overview of scalability and reliability in the SDN (Software Defined Networks) networks has been presented. Problems and limitations for guaranteeing scalability and reliability in SDN networks have been indicated. Known methods for assuring scalability and reliability in SDN networks have been described. Projects from research communities for resolving issues with scalability and reliability in SDN networks have...
-
Jacek Rak dr hab. inż.
PeopleJacek Rak uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk technicznych w dyscyplinie telekomunikacji (specjalność: teleinformatyka) w 2016 r., a stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie informatyka w 2009 r. Obecnie jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym Katedry Teleinformatyki Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Jego działalność naukowa koncentruje się w obszarze doboru tras, projektowania...
-
Marek Wołoszyk dr inż.
People -
MultiRegional PCA for leakage detection and localisation in DWDS - Chojnice case study
PublicationThis chapter considers pipe leakage detection and localisation in Drinking Water Distribution Systems (DWDS) by using a novel approach the MultiRegional Principal Component Analysis (MR-PCA). The MR-PCA is an extension of well known PCA method. The main idea of MR-PCA consists in designing a number of regional PCA models and analysing their responses caused by the pipe faults. Moreover, DWDS is decomposed into suitable subnetworks...
-
Dynamic Route Discovery Using Modified Grasshopper Optimization Algorithm in Wireless Ad-Hoc Visible Light Communication Network
PublicationIn recent times, visible light communication is an emerging technology that supports high speed data communication for wireless communication systems. However, the performance of the visible light communication system is impaired by inter symbol interference, the time dispersive nature of the channel, and nonlinear features of the light emitting diode that significantly reduces the bit error rate performance. To address these problems,...
-
Krzysztof Cwalina dr inż.
PeopleKrzysztof Kamil Cwalina w 2013 r. uzyskał tytuł inżyniera na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej; w 2014 r. uzyskał tytuł magistra inżyniera, a w 2017 r. otrzymał stopień doktora nauk technicznych w dyscyplinie: telekomunikacja, także na WETI PG. Aktualnie pracuje na stanowisku adiunkta w Katedrze Systemów i Sieci Radiokomunikacyjnych Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki...