Wyniki wyszukiwania dla: KORPORACYJNA SZYNA USŁUG - MOST Wiedzy

Wyszukiwarka

Wyniki wyszukiwania dla: KORPORACYJNA SZYNA USŁUG

Filtry

wszystkich: 870
wybranych: 737

wyczyść wszystkie filtry


Filtry wybranego katalogu

  • Kategoria

  • Rok

  • Opcje

wyczyść Filtry wybranego katalogu niedostępne

Wyniki wyszukiwania dla: KORPORACYJNA SZYNA USŁUG

  • Model systemu zarządzania usługami według metodologii design-thinking

    Publikacja

    - Rok 2020

    W literaturze przedmiotu brakuje jednoznacznych wskazań odnośnie decyzji o wyborze najbardziej odpowiedniego modelu projektowania usług, szczególnie w kontekście różnych uwarunkowań dla poszczególnych sektorów rynku. Opracowany algorytm umożliwia samodzielne rozwiązanie problemu doboru modelu wewnątrz organizacji, bez konieczności zatrudniania zewnętrznego specjalisty. Algorytm skierowany jest do organizacji w fazie przygotowawczej...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Wykorzystanie mediów społecznościowych do promocji otwartości w badaniach naukowych na przykładzie Biblioteki Politechniki Gdańskiej

    Publikacja

    - Rok 2021

    Media społecznościowe są jednym ze sposobów na skuteczną promocję zasobów oraz usług bibliotecznych w obecnym świecie cyfrowym. Stanowią również niedocenianą możliwość komunikacji pomiędzy naukowcami, bibliotekarzami a czytelnikami. Biblioteka akademicka może aktywnie angażować się w proces upowszechniania dorobku naukowego uczelni, podejmując w tym celu różnorakie działania marketingowe, wykorzystując takie serwisy jak: Facebook,...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Reliable Anycast and Unicast Routing: Protection against Attacks

    Obecne sieci są przeważnie chronione przed awariami losowymi, a topologie sieci są w większości uznawane za regularne. Znane mechanizmy ochrony dotyczą typowo transmisji unicast (jeden-do-jednego). Jednakże w związku z obserwowaną konwergencją technologii/usług, inne odmiany transmisji (np. anycast - jeden-do-jednego-z-wielu) nabierają znaczenia. Co więcej, okazuje się, iż często awarie nie mają losowego charakteru, a topologie...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Realizacja warstwy serwerów sterowania połączeniami dla ASON/GMPLS

    W materiale przedstawiono wyniki prac badawczych wykonanych w ramach projektu PBZ w podprojekcie Architektury i protokoły sieciowe. Obejmują krótką charakterystykę wytworzonych modeli analitycznych i symulacyjnych przeznaczonych do badania sieci pakietowych z gwarancją jakości klas usług dla technologii IP QoS, MPLS, OBS oraz uzyskane wyniki. Jednakże główny punkt ciężkości został położony na sieci z architekturą ASON/GMPLS dla...

  • SZTUKA WIZUALNA W OBIEKTACH MEDYCZNYCH = VISUAL ARTS IN MEDICAL FACILITIES

    Publikacja

    Współczesna architektura obiektów służby zdrowia podlega dynamicznym przeobrażeniom formalnym wynikającym zarówno z rozwoju technologii medycznych, zmian zachodzących w podejściu wobec pacjenta. Narastający w naukach medycznych kierunek holistyczny ustawia pacjenta jako użytkownika w trzech wymiarach: biologicznym, społecznym i psychologicznym. Stąd pojawiające się w procesie projektowym dotyczącym szpitali czy przychodni nowe...

  • Fundusze UE w Gdańsku w latach 2004–2013 i ich wpływ na rozwój funkcji metropolitalnych

    Publikacja

    Trudno przecenić rolę funduszy Unii Europejskiej i ich wpływ na rozwój funkcji metropolitalnych w Polsce. Dużą część tych funduszy przeznacza się na inwestycje infrastrukturalne, co spowodowane jest wieloletnimi zapóźnieniami. Jednocześnie coraz większa waga przykładana jest do znaczenia jakie polityka spójności UE powinna odgrywać w podnoszeniu konkurencyjności i jakości życia w metropoliach. Rozdział opisuje rola funduszy europejskich...

  • Technologie informacyjne i komunikacyjne w Polsce : stan obecny i perspektywy rozwoju

    Publikacja

    - Rok 2010

    Nowoczesne technologie informacyjne i komunikacyjne (icts - information and communication technologies) to jeden z najważniejszych elementów, który stanowi o stanie krajowej - jak i światowej - gospodarki. w literaturze można spotkać się z pew-ną dychotomią pojęciową icts. z jednej strony icts są traktowane jako sektor gospodarki, który dostarcza dóbr i usług it, przyczyniając się do wzrostu go-spodarczego i zmieniając strukturę...

  • Struktura funkcjonalna systemu zarządzania transportem w Trójmieście - TRISTAR

    Publikacja

    Główną przyczyną stosowania inteligentnych systemów zarządzania transportem jest konieczność realizacji działań na rzecz ograniczenia negatywnych skutków rozwoju motoryzacji i wzrostu jakości usług przewozowych w warunkach zmiennego popytu transportowego. Stosowane obecnie rozwiązania, ukierunkowane na zwiększenie podaży infrastruktury transportu drogowego i podporządkowywanie jej sposobów wykorzystania przestrzeni miejskiej stają...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Sztokholm : Europejska Zielona Stolica 2010 : tytuł dla miasta przyjaznego środowisku naturalnemu

    Tytuł "The European Green Capital Award" (EGCA) jest co roku przyznawana miastu europejskiemu, które przoduje w promocji rozwiązań urbanistycznych przyjaznych środowisku naturalnemu. Tytuł "Zielonej Stolicy Europy 2010" przyznano stolicy Szwecji - Sztokholmowi. W ocenie ekspertów miasto Sztokholm zostało uhonorowane tytułem za długoterminową wizję ochrony środowiska. Eksperci podkreślają fakt, że około 95% populacji tego miasta...

  • Wydajność pracy w Polsce w latach 2000-2013 na tle wybranych krajów Unii Europejskiej.

    Publikacja

    Wydajność pracy jest powszechnie uznana za jedną z najistotniejszych miar określających efektywność rozwoju każdej z gospodarek. Jej wzrost skutkuje bowiem zmniejszeniem kosztów pracy, wzrostem podaży tańszych dóbr i usług, a tym samym ma wpływ na szybkość rozwoju danej gospodarki oraz budowę przewagi konkurencyjnej regionu. W świetle niniejszych przesłanek należy stwierdzić, że wydajność pracy ma kluczowe znaczenie dla rozwoju...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • System Informacji Parkingowej w zintegrowanym systemie zarządzania ruchem TRISTAR

    Technologie korzystające z telematyki transportu oferują narzędzia służące wzmocnieniu systemów transportowych w miastach poprzez racjonalizację wykorzystania istniejącej infrastruktury, zwiększenie jej niezawodności oraz oddziaływanie na zmiany zachowań transportowych mieszkańców przy jednoczesnej redukcji kosztów funkcjonowania transportu. Główną przyczyną stosowania inteligentnych systemów zarządzania transportem jest konieczność...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Optymalizacja przepływów anycast oraz unicast w przeżywalnych sieciach komputerowych z wykorzystaniem algorytmu Tabu Search

    Publikacja
    • P. Delebis
    • W. Kmiecik
    • K. Walkowiak
    • J. Rak

    - Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne - Rok 2013

    Optymalne wykorzystanie dostępnych zasobów sieciowych, przepustowości łączy, a także zapewnienie przeżywalności nabiera coraz większego znaczenia ze względu na fakt, iż wszystkie istotne gałęzie gospodarki i codziennego życia, takie jak m.in. bankowość, służby ratunkowe, edukacja, w szerokim stopniu uzależnione są od różnego rodzaju usług sieciowych. Przeżywalność zapewniana poprzez generowanie dwóch rozłącznych ścieżek jest techniką...

  • Teaching simulation methods in a university

    Publikacja

    - Rok 2006

    Zmiany, jakie zachodzą we współczesnym środowisku gospodarczym wymagają od menedżerów stosowania narzędzi umożliwiających identyfikację pojawiających się szans i zagrożeń oraz wspomagających procesy podejmowania decyzji. Symulacje komputerowe było stosowane przez firmy już w latach pięćdziesiątych w celu rozwiązywania problemów z zakresu zwiększenia wydajności, obniżki kosztów czy też zwiększenia dochodowości . Współcześnie modelowanie...

  • eNauczanie – wykorzystajmy potencjał, jaki niesie za sobą technologia

    Publikacja

    Popyt na zaawansowaną edukację jest ogromny – dotyczy to nie tylko młodych ludzi, ale również dorosłych szukających ścieżek dalszego kształcenia lub budowania nowych dróg swojej kariery zawodowej. Uczelnie wyższe są pod ogromną presją finansową – chcą pogodzić kształcenie egalitarne z elitarnym. Z formalnej edukacji na poziomie wyższym obecnie korzysta znaczna liczba odbiorców, o zróżnicowanych potrzebach edukacyjnych. Instytucje...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Projekt netBaltic - cele i zaproponowane rozwiązania

    Celem projektu netBaltic było pokazanie realizowalności szerokopasmowej sieci teleinformatycznej na morzu, umożliwiającej wdrożenie wielu nowych usług i aplikacji, w tym aplikacji dedykowanych dla środowisk morskich, zapewniających poprawę bezpieczeństwa i efektywności żeglugi. Prace w ramach projektu byly realizowane - przy istotnym finansowaniu przez NCBR w ramach Programu Badań Stosowanych - przez zespoły badawcze z Wydziału...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Holistyczne zarządzanie obiektami zdegradowanymi na obszarach miejskich na przykładzie bazy paliw w Gdańsku Nowym Porcie.

    Publikacja

    - Rok 2015

    Rosnąca liczba zdegradowanych obiektów na terenach miejskich stanowi istotny problem większości miast europejskich. Obecność tego rodzaju obiektów w strukturze miasta wiąże się z licznymi problemami o charakterze ekonomicznym, urbanistycznym i społecznym, a często powodują również zanieczyszczenie środowiska i obniżenie walorów krajobrazowych. Skuteczne zagospodarowanie takich obiektów umożliwia wdrożenie holistycznej rewitalizacji,...

  • ROZWÓJ SEKTORA BANKOWEGO W WYBRANYCH KRAJACH BAŁKANÓW ZACHODNICH W LATACH 2000 – 2010

    Artykuł analizuje funkcjonowanie sektorów bankowych w wybranych krajach b. Jugosławii, tj. Bośni i Hercegowinie, Serbii, Kosowie i Czarnogórze. Pod względem gospodarczym, do momentu wybuchu światowego kryzysu gospodarczego, kraje te charakteryzowały się wzrostem gospodarczym, napływem bezpośrednich inwestycji zagranicznych, a także zacieśnianiem relacji handlowych z Unią Europejską. Na tych podstawach gospodarczych, omawiane kraje...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Co stymuluje rozwój współczesnej teleinformatyki i jakie są istotne kierunki tego rozwoju?

    Publikacja
    • J. Woźniak
    • J. M. Batalla
    • A. Bęben
    • M. Natkaniec
    • Z. Piotrowski
    • K. Szczypiorski

    - Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne - Rok 2022

    Corocznie dokonuje się oceny stanu sztuki i tendencji w rozwoju światowej telekomunikacji i (tele)informatyki przywołując „mierzalne” i „niemierzalne” zmiany. W artykule przedstawiono charakter tych zmian oraz wskazano wyzwania badawcze i wdrożeniowe istotne dla rozwoju tych dyscyplin. Zaprezentowano i scharakteryzowano ewolucję infrastruktury sieciowej prowadzącą do sieci programowalnych SDN (Software Defined Network) oraz wykorzystania...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Architektura komercyjna : Próba definicji

    Publikacja

    We współczesnym świecie coraz powszechniejsze stają się kultura konsumpcyjna i społeczeństwo konsumpcyjne, Wszyscy poruszamy się w tej skomercjalizowanej rzeczywistości. Komercjalizacji podlega coraz wiecej zachowań społecznych, procesów ekonomicznych i twórczych. W tej sytuacji należy założyć, że również architektura uczestniczy w tym procesie. Dotychczasowa klasyfikacja przynależności budowli do okreslonej grupy jest kwalifikacją...

  • Funkcjonowanie lądowego transportu ładunków w otoczeniu portów Morskich Morza Bałtyckiego z perspektywy uwarunkowań miejskich i regionalnych

    Publikacja

    - Rok 2015

    Lądowa dostępność transportowa współczesnych portów morskich odgrywa coraz istotniejsza rolę w kształtowaniu rozwiązań logistycznych zgodnych z rosnącymi wymaganiami klientów. Konkurencyjność portów morskich jest coraz częściej postrzegana z perspektywy jakości ich infrastrukturalnych oraz organizacyjnych powiązań z zapleczem oraz poziomu integracji funkcji portowych z otoczeniem miejskim i regionalnym, co warunkuje możliwość aktywnego...

  • Moda jako wartość konsumencka - eksplikacja zagadnienia

    Publikacja

    Cel: Celem artykułu jest przedstawienie problematyki mody jako propozycji wartości dla klienta. Realizacja niniejszego celu wymagała uszczegółowionej eksplikacji zjawiska mody. W publikacji zdefiniowaniu poddano mechanizm działania mody, istotę trendu mody, jak również omówiono główne perspektywy analizy mody oraz aktualne nurty badań nad modą. Projekt badania/metodyka badawcza/koncepcja: W pracy wykorzystano metodę krytycznej...

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Model transformacji organizacji informatycznej

    Publikacja
    • J. Chabik

    - Rok 2011

    W obecnych realiach przedsiębiorstw zmienia się rola informatyki. Tradycyjnie pojmowany dział informatyki był dostawcą technologii i systemów informatycznych. Tak pojmowana organizacja informatyczna dostarczała swojemu macierzystemu przedsiębiorstwu komponentów technologicznych: np. infrastruktury informatycznej: sieci lokalnych, łączy do sieci Internet, systemów klasy ERP (systemy zarządzania przedsiębiorstwem, ang. Enterprise...

  • Responsible resource management in hotels - attitudes, indicators, tools and strategies ; doctoral thesis.

    Publikacja

    - Rok 2006

    Hotele stanowią jeden z głównych i wciąż rozwijających się sektorów turystyki. Budynki hotelowe sa dość energochłonne, a instalacje i zamontowane systemy często nieefektywne co prowadzi do wyraźnych skutków ubocznych dla środowiska naturalnego. Niniejsza praca zawiera informacje na temat istniejących inicjatyw prośrodowiskowych w światowym sektorze hotelarskim. Analiza wyników ankiety przeprowadzonej wśród 610 przedstawicieli europejskiego...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Integracja danych przestrzennych z satelitarnych i lotniczych sensorów obrazujących w systemach czasu rzeczywistego

    Publikacja

    - Rok 2012

    Rozprawa dotyczy multidyscyplinarnego problemu integracji danych przestrzennych z sensorów lotniczych i satelitarnych w nowoczesnych systemach informatycznych zapewniających działanie w czasie niemal rzeczywistym. Zagadnienia poruszone w pracy obejmują m.in. systemy GIS, teledetekcję, fotogrametrię, rozpoznawanie wzorców jak również usługi sieciowe. W rozprawie omówiono oryginalne rozwiązania autora obejmujące opracowanie oraz...

  • Rozważania nad intensywnością zabudowy w kontekście praktyki urbanistycznej oraz potencjału technologii GIS

    Publikacja

    - Roczniki Geomatyki [Annals of Geomatics] - Rok 2015

    Celem artykułu jest zasygnalizowanie konieczności wypracowania jednolitej definicji i sposobu obliczania intensywności zabudowy na potrzeby praktyki urbanistycznej. Punktem odniesienia jest definicja intensywności zabudowy, przyjęta w znowelizowanej ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym na tle definicji zaczerpniętych z innych źródeł. Intensywność zabudowy jest parametrem o najdalej idących skutkach w przestrzeni....

    Pełny tekst do pobrania w portalu

  • Kompetencje przyszłości – metody i wyzwania analizy

    Publikacja

    - Rok 2023

    Analiza przyszłych potrzeb kompetencyjnych – na poziomie gospodarek (gospodarki globalnej oraz krajowych), sektorów i zawodów oraz poszczególnych przedsiębiorstw – jest warunkiem prawidłowego funkcjonowania rynków pracy obecnie i w przyszłości. Wpływa także na funkcjonowanie samych podmiotów rynkowych (przedsiębiorstw, instytucji edukacyjnych i innych organizacji rynku pracy). Znajomość oczekiwań kompetencyjnych jest bowiem determinantą...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Z innej perspektywy

    Publikacja

    Większość polskich miast nadal nie może uporać się ze zjawiskiem suburbanizacji (rozlewaniem się miast poza ich pierwotne granice). Jest to jeden z największych problemów współczesnej urbanistyki. Osiedla przedmiejskie, będące pozornie tanią opcją pozyskania własnego lokum stają się najczęściej wybieranym miejscem do mieszkania. W przeważającej większości suburbanizacja w Polsce charakteryzuje się rozproszeniem przypadkowo rozmieszczonej...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Stymulatory ekonomiczne i prawne polityki ekorozwoju dla turystyki

    Publikacja

    - Rok 2006

    Pomimo, iż środowisko zawsze stanowiło istotny aspekt podróży podróżujący rzadko odwołują się bezpośrednio do spraw ochrony przyrody. Proekologicznie nastawieni turyści, poszukujący tylko takich form wypoczynku, które można realizować bez naruszenia praw środowiska i wymagający od innych takich samych postaw nadal stanowią klientelę niszową i nie charakteryzują się dostateczną mocą konsumpcyjną aby wprowadzić istotne zmiany na...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Bezpośrednie inwestycje zagraniczne Świat-Europa-Kaukaz-Polska

    Publikacja

    - Rok 2020

    W ostatnich dziesięcioleciach bezpośrednie inwestycje zagraniczne należą do najbardziej dynamicznych strumieni międzynarodowych przepływów gospodarczych obok przepływów towarów i usług. Procesy liberalizacji i regionalizacji w dużej mierze przyczyniły się do rosnących przepływów bezpośrednich inwestycji zagranicznych w gospodarce światowej. Przemieszczanie się kapitału w skali międzynarodowej stało się jednym z głównych, i najbardziej...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Organizowanie pracowników przez NSZZ „Solidarność”. Strategia i bariery

    Publikacja

    - Rok 2014

    W ciągu ostatnich lat związki zawodowe napotykają coraz więcej trudności by utrzymać swoją reprezentację i zdolność do regulacji stosunków pracy. Ostatnie kilkanaście lat pokazuje wyraźny trend spadkowy liczby członków. Obecnie uzwiązkowienie „S” wynosi około 4%. Według badań OECD na rok 2010 uzwiązkowienie w Polsce wynosiło 15% i plasowało nas na 26 miejscu (przed USA 11,4% czy Francją 7,6%). Najwyższy wskaźnik uzwiązkowienia...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Funkcje sektora bankowego w gospodarce: przypadek Indii

    Celem artykułu jest zbadanie wpływu sektora bankowego na sferę realną gospodarki w Indiach i określenie, w jakim stopniu oddziałuje pozytywnie, a w jakim stanowi barierę rozwojową. W pierwszej części tekstu omówione zostały teoretyczne propozycje dotyczące zależności między działalnością banków a sferą realną. Cztery podstawowe funkcje banków to zwiększanie efektywności alokacji zasobów, mobilizacja oszczędności, ograniczanie ryzyka...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Od planów generalnych do masterplanów. Sztuka kształtowania nowych struktur miejskich na obrzeżach miast

    Publikacja

    - Rok 2023

    Do największych zmian urbanistycznych i socjologicznych w Polsce po 1989 roku można zaliczyć koncentrację ludności w obszarach metropolitalnych oraz migracje wewnętrzne dotyczące głównie przemieszczania się ludności z miast centralnych do stref podmiejskich. Jedną z ważniejszych konsekwencji przemian w przestrzeni urbanistycznej był rozwój stref obrzeżnych miast, które przekształciły się w monofunkcyjne obszary. W następstwie koszty...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym

  • Zapotrzebowanie na wsparcie innowacyjności wśród małych i średnich przedsiębiorstw w rejonie Morza Bałtyckiego

    Publikacja

    - Rok 2012

    celem ekspertyzy było zbadanie rzeczywistego zapotrzebowania małych i średnich przedsiębiorstw z rejonu morza bałtyckiego na wsparcie innowacyjności. wyniki z przeprowadzonego badania mają służyć sformułowaniu rekomendacji, mających w przyszłości przyczynić się do podniesieniu innowacyjności i tym samym konkurencyjności mśp w rejonie nadbałtyckim. do zadań wykonywanych w ramach tej ekspertyzy należały m.in.: ocena dotychczasowego...

  • ZINTEGROWANY SYSTEM DOMOWEGO MONITORINGU PARAMETRÓW MEDYCZNYCH OSÓB STARSZYCH I CHORYCH

    Proponowane rozwiązania mają na celu wspomaganie osób starszych i chorych, tak by mogły jak najdłużej mieszkać i żyć samodzielnie ze zwiększonym poczuciem bezpieczeństwa, iż są nadzorowane i w razie nagłego zagrożenia życia nie pozostaną bez pomocy. System jednocześnie nie narusza poczucia zachowania prywatności i intymności, gdyż nie są używane do monitoringu kamery wizyjne czy też stały nasłuch audio. Dodatkowo gromadzone informacje...

  • Strategia rozwoju szkolnictwa wyższego : 2010-2020. - [uczestnictwo w realizacji przedsięwzięcia: opracowanie projektu środowiskowego - praca zbiorowa]

    Publikacja

    - Rok 2009

    W ekspertyzach podjęto dwa kluczowe zagadnienia: doskonalenia jakości zarządzania uczelnią oraz społecznej odpowiedzialności uczelni jako instytucji służącej otoczeniu. [1.] W opracowaniach dotyczących jakości przedstawiono różne postrzeganie jakości na gruncie szkoły wyższej, podkreślona znaczeniu budowania kultury jakości uczelni opierającej się na doskonaleniu kultury organizacji, budowaniu zaufania i doskonaleniu komunikacji....

  • [W] : Społeczna rola szkolnictwa wyższego i jego misja publiczna w perspektywie dekady 2010-2020 - Janina Jóźwiak i Roman Z. Morawski. - [raport opracowany na podstawie ekspertyzy]

    Publikacja

    - Rok 2009

    W ekspertyzach podjęto dwa kluczowe zagadnienia: doskonalenia jakości zarządzania uczelnią oraz społecznej odpowiedzialności uczelni jako instytucji służącej otoczeniu. [1.]W opracowaniach dotyczących jakości przedstawiono różne postrzeganie jakości na gruncie szkoły wyższej, podkreślona znaczeniu budowania kultury jakości uczelni opierającej się na doskonaleniu kultury organizacji, budowaniu zaufania i doskonaleniu komunikacji....

  • Pozwól płynąć swojemu produktowi

    Publikacja

    - Rok 2011

    Autor: Joanna Czerska Autorki i współautorki rozdziałów: Anna Sarbiewska:15.2 OEE dla maszynMarzena Leszczyk-Kabacińska:18. 5S i wizualizacja pracy w gnieździe19. Standaryzacja pracy w gnieździe22. Program ciągłego doskonalenia Recenzja naukowa:Prof. zw. ds. hab. Bogdan Nogalski, Uniwerystet Gdański, 27.02.2010 --- Jeśli poszukujesz...

    Pełny tekst do pobrania w serwisie zewnętrznym