Filtry
wszystkich: 875
wybranych: 614
-
Katalog
- Publikacje 614 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 1 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 26 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 6 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 8 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 1 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 2 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 60 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 4 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 153 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
Wyniki wyszukiwania dla: RYZYKO PSYCHOSPOŁECZNE
-
Emocje w miejscu pracy w zawodach podwyższonego ryzyka psychospołecznego
Publikacja..
-
Psychospołeczne aspekty zarządzania zmianami.
PublikacjaUżyteczność refleksji filozoficznej w dziedzinie zarządzania zmianami uzasadniona jest obecnością wielu systemowo powiązanych czynników poznawczych, emocjonalnych i behawiorystycznych warunkujących efektywność zmian. Celem artykułu jedst przegląd, charakterystyka oraz wskazanie sposobów i metodyk wykorzystania tych czynników w zarządzaniu zmianami.
-
Ryzyko, identyfikacja i ocena ryzyka przedsięwzięcia inwestycyjnego w aspekcie działań logistycznych
PublikacjaW artykule prezentuje się wyniki badań na temat ryzyka w obszarze działań logistycznych, przeprowadzonych w drugiej połowie 2012 r. wśród wybranych wykonawczych przedsiębiorstw budownictwa lądowego działających na terenie Trójmiasta.
-
Ryzyko statystyczne a ryzyko rzeczywistego pacjenta = Statistical risk and risk of the real patient
PublikacjaDzięki wieloletnim obserwacjom populacji ludzkiej udało się zidentyfikować czynniki ryzyka choroby wieńcowej. Najważniejsze z nich to: wiek, płeć, obciążenie genetyczne, palenie papierosów, stężenie cholesterolu we krwi, ciśnienie tętnicze, brak aktywności fizycznej, nadwaga, obecność cukrzycy. Obserwacje prospektywne populacji dostarczyły danych do opracowania modeli, które określają relacje między wartościami czynników ryzyka...
-
Ryzyko w realizacji przedsięwzięć.
PublikacjaW realizacji złożonych przedsięwzięć, szczególnie technicznych, mamy do czynienia z zagrożeniem, wynikającym z nieznanego do końca przebiegu procesu realizacji. Stan taki wymusza na realizatorach przedsięwzięć, już na etapie planowania, zwrócenia uwagi na możliwości wystąpienia zagrożeń a tym samym zaplanowania a tym samym zaplanowania działań ograniczających skutki tych zagrożeń.W grupie przedsięwzięć technicznych mamy do...
-
Ryzyko otwartych funduszy emerytalnych
PublikacjaCelem niniejszego opracowania jest analiza ryzyka związanego z inwestycjami finansowymi dokonywanymi przez otwarte fundusze emerytalne w Polsce. W oparciu o dzienne stopy zwrotu z okresu od 11 sierpnia 1999r. do 10 czerwca 2011r. tych funduszy dokonano w nim oszacowania ich odchylenia standardowego, semiodchylenia, współczynnika zmienności, współczynnika beta i wskaźnika Sharpe'a. Analizie poddane zostało zatem ryzyko rozumiane...
-
INWESTYCJE ALTERNATYWNE – OPŁACALNOŚĆ A RYZYKO
PublikacjaW rozprawie określono pojęcie oraz miejsce inwestycji alternatywnych na rynku inwestycyjnym. Wskazane zostały atrybuty tych inwestycji. Zbudowano klasyfikację inwestycji alternatywnych w podziale na kategorie oraz typy wraz ze wskazaniem powiązań pomiędzy poszczególnymi produktami. Dokonano autorskiego podziału analizowanych inwestycji na aktywne i pasywne. Zbadano stopę zwrotu i ryzyko pięćdziesięciu inwestycji alternatywnych,...
-
Ryzyko na rynku kredytów hipotecznych
PublikacjaW referacie przedstawiono podział ryzyka bankowego oraz precyzyjnie zdefiniowano pojęcie kredytu hipotecznego. Analizie poddano rozmiary rynku kredytów hipotecznych dla osób prywatnych w Polsce, ze szczególnym naciskiem na kredyty mieszkaniowe, które stanowią najważniejszy segment omawianego rynku. Zbadano także wartość kredytów zagrożonych. Ocenie poddano wpływ wybranych czynników, na zmiany w obszarze ryzyka bankowego, związane...
-
Ryzyko w pozyskiwaniu kontraktów leczniczych
PublikacjaPodmioty lecznicze, szczególnie szpitale, ponad 90% przychodów otrzymują z kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ). Niska dywersyfikacja źródeł przychodów powoduje, że działalność medyczną należy uznać za obarczoną wysokim ryzykiem operacyjnym. Zmiany wysokości kontraktów wynikają z przebiegu negocjacji z płatnikiem. Celem tego opracowania jest pokazanie zmian w wysokości otrzymanych kontraktów na usługi zdrowotne z zakresu...
-
Ryzyko strat odgromowych a systemy fotowoltaiczne
PublikacjaArtykuł opisuje wybrane zagrożenia związane z eksploatacją instalacji fotowoltaicznych oraz sposoby zmniejszania związanego z tym ryzyka. Opisano wpływ instalacji fotowoltaicznej na wzrost ryzyka strat odgromowych określony na podstawie obliczeń wykonanych za pomocą programu DEHN Risk Tool. Wykonano symulacje dla trzech przypadków: elektrownie fotowoltaiczne o różnej mocy, budynek jednorodzinny usytuowany w wybranych lokalizacjach...
-
RYZYKO KREATYWNOŚCI W PROJEKTACH INFORMATYCZNYCH
PublikacjaRyzyko kreatywności dotyczy sytuacji, w których nie są osiągane zamierzone cele związane z kreatywnością lub występują niekorzystne skutki uboczne zastosowania metod kreatywności. W artykule dokonano systematyzacji tych zjawisk z wykorzystaniem wymiarów ukierunkowywania kreatywności i ujęto je w kategoriach zarządzania ryzykiem w projekcie. Wynikiem tych prac jest lista zagrożeń i czynników ryzyka kreatywności, która została zweryfikowana i...
-
Ryzyko etyczne w procesie wytwarzania oprogramowania
PublikacjaPraca rozpatruje współczesne problemy wytwarzania oprogramowania. Jednym zesposobów ich rozwiązywania jest uwzględnienie zagadnien ryzyka etycznego, rozumianego jako zagrożenia, jakie dla sukcesu przedsięwzięcia stwarzają problemy etyki podejmowanych decyzji, odstępstwa od obowiązującego prawa, uwarunkowań polityki projektu, wpływu projektu na ludzi biorących w nim u- dział i otaczających go. Autorzy przytaczają niektóre...
-
Ryzyko bankowe i metody jego ograniczenia
PublikacjaW pracy przedstawiono bank jako podmiot systemy. Takie ujęcie wymagało zdefiniowania pojęcia ''system'' oraz oznaczenia jego cech. Zgodnie z przyjętą koncepcją, założono, że bank funkcjonuje w warunkach permanentnego ryzyka. Ponieważ jest on instytucją zaufania publicznego, rozważono konieczność podjęcia działań zmierzających do minimalizowania zagrożeń tkwiących w jego działalności. W monografii określono sposoby ograniczania...
-
Ocena czynników wpływających na ryzyko upadłości firm
PublikacjaArtykuł dotyczy oceny czynników wpływających na ryzyko upadłości firm. To, czy dana spółka będzie w stanie regulować swoje zobowiązania finansowe, a więc czy przetrwa na rynku, jest przedmiotem zainteresowania wielu podmiotów rynkowych, a w szczególności akcjonariuszy, banków, funduszy inwestycyjnych, dostawców etc. Dlatego też autor scharakteryzował i ocenił różnego rodzaju ryzyka (elementy ryzyka rynkowego, ryzyka zdarzenia oraz...
-
Rynkowa premia za ryzyko w warunkach polskich
PublikacjaRynkowa premia za ryzyko stanowi niezbędny element dla celów szacowania kosztu kapitału własnego i zarazem stopy dyskontowej. W artykule ukazano zagadnienia dotyczące metod szacowania premii za ryzyko, z uwzględnieniem warunków polskich. Ponadto przeprowadzono kalkulację realnej rynkowej premii za ryzyko dla warunków polskich na podstawie danych pochodzących z rodzimego rynku.
-
Ryzyko zmiany bazy w towarowych transakcjach giełdowych
PublikacjaW artykule przedstawiono znaczenie bazy dla oceny dochodowości działalności producentów i przetwórców żywności. Kształtowanie rentowności produkcji rolnej może odbywać się za pomocą ograniczania ryzyka zmiany bazy.
-
Ryzyko wystąpienia poważnej awarii reaktora syntezy mocznika
Publikacja -
Ryzyko etyczne w procesie wytwarzania oprogramowania [online]
PublikacjaW artykule rozpatrywane są współczesne problemy wytwarzania oprogramowania. Jednym z możliwych sposobów ich rozwiązywania jest uwzględnienie w procesie wytwarzania zagadnień ryzyka etycznego, rozumianego jako zagrożenia, jakie dla sukcesu przedsięwzięcia stwarzają problemy etyki podejmowanych decyzji, odstępstwa od obowiązującego prawa, uwarunkowań polityki prowadzenia projektu, wpływu projektu na ludzi, biorących w nim udział...
-
Ryzyko wykonawcy robót budowlanych w zamówieniach publicznych
PublikacjaW artykule przedstawiono niektóre działania podejmowane przez zamawiających publicznych, stanowiące próbę przetransferowania na wykonawcę ryzyka związanego z działaniami podejmowanymi na etapie przygotowania i realizacji robót budowlanych.
-
Płynność w działalności przedsiębiorstw - zarządzanie i ryzyko
PublikacjaNiniejsza publikacja została poświęcona problematyce kształtowania płynności finansowej. Głównym celem jest wskazanie i ocena działań przedsiębiorstw w zakresie generowania tzw. optimum płynności, rozumianego jako zachowanie równowagi między wartością rynkową i wewnętrzną wartością płynności przedsiębiorstwa. W opinii Autorki stosowane przez przedsiębiorstwa działania nie wyczerpują wszystkich metod, pozwalających na zapewnienie...
-
Analiza miar narażenia na ryzyko w ruchu drogowym
PublikacjaNarażenie na ryzyko jest elementem składowym ryzyka społecznego. W artykule przedstawiono analizę miar narażenia na ryzyko w ruchu drogowym. Przedstawiono ewolucję definicji narażenia na ryzyko w ruchu drogowym, a następnie scharakteryzowano najczęściej stosowane i proponowane do analizy miary narażenia na ryzyko. Wykorzystując analizę regresji korelacji określono siłę współzależności pomiędzy piętnastoma miarami narażenia na ryzyko,...
-
Ryzyko płynności a poziom płynności finansowej przedsiębiorstw w Polsce
PublikacjaW artykule przedstawiono problem płynności w przedsiębiorstwach w Polsce. Wskazano, że postępujące ryzyko płynności, wyrażające się m.in. zatorami płatniczymi, wymaga jego ograniczania. Literatura przedmiotu wyraźnie wskazuje na kształt procesu zarządzania tym ryzykiem, lecz firmy nie przywiązują dostatecznej wagi do działań kształtujących płynność wewnątrz przedsiębiorstwa. Proces zarządzania ryzykiem płynności ma często charakter...
-
Analiza metod oceny ryzyka zawodowego
PublikacjaAnaliza metod oceny ryzyka zawodowego, porównanie metod pod kontem spełnienie przyjętych kryteriów oceny.
-
Europejski atlas ryzyka na drogach
PublikacjaW maju 2008r. FRIL, PZM i PG włączyły się w realizację 3-letniego Projektu ''Europejski atlas bezpieczeństwa ruchu drogowego'' realizowanego w ramach Programu Euro-RAP przy wsparciu Komisji Europejskiej. Pod przewodnictwem EuroRAP zespoły z 10 państw opracowują krajowe Mapy ryzyka na drogach: Niemiec, Hiszpanii, Holandii, Belgii, szwecji, Wielkiej Brytanii, Włoch, Słowacji, Czech i Polski. Mapy krajowe po połączeniu utworzą Europejski...
-
Pomiar ryzyka bankowego - propozycja typologii
PublikacjaW artykule zaproponowano typologię pomiaru ryzyk bankowych. Wyodrębnione kryteria podziału podejść do pomiaru ryzyka to: (1) pomiar bezpośredni/pośredni, (2) pomiar ex post/ex ante, (3) kryterium oparte o składnik ryzyka – częstotliwość, dotkliwość, ekspozycja, całościowa strata, (4) kryterium oparte o parametr rozkładu: pomiar wartości oczekiwanej/przeciętnej, pomiar rozproszenia, pomiar wartości skrajnych. Wśród motywów pomiaru...
-
Planowanie testów wspomagane analizą ryzyka
PublikacjaTestowanie wciąż pozostaje jednym z głównych sposobów zapewniania jakości oprogramowania. Testowanie pochłania znaczne zasoby, które w praktyce mogą się okazać zbyt kosztowne. Należy więc testy planować i to w taki sposób, by skontrolować efekty wynikające z testowania oraz nakłady ponoszone na testowanie dążąc do maksymalizacji współczynnika efektów-do-nakładów. Jedną z kluczowych decyzji w tym zakresie jest decyzja o wyborze...
-
Ryzyko walutowe w działalności banków w Polsce : wybrane problemy
PublikacjaW opracowaniu scharakteryzowano istotę ryzyka walutowego. Dokonano przeglądu metod jego identyfikacji i ograniczania. Szczególne miejsce w ograniczaniu tego ryzyka przypisano wymogom kapitałowym, określonym w Nowej Umowie Kapitałowej.
-
Ryzyko płynności w banku komercyjnym, jego istota i ograniczanie
PublikacjaW opracowaniu wskazano na rolę płynności w funkcjonowaniu banku. Określono sposoby identyfikowania poziomu płynności oraz przedstawiono metody ograniczające ryzyko płynności.
-
Ryzyko płynności w banku komercyjnym, jego identyfikacja i minimalizowanie
PublikacjaW pracy przedstawiono działania podejmowane przez banki w procesie ograniczania ryzyka płynności. Opisano zarówno działania wewnątrz bankowe, jak i o charakterze ostrożnościowym, stwierdzając, że nie odbiegają one od tych podejmowanych na światowych rynkach finansowych.
-
Systemowe ryzyko płynności w polskim systemie bankowym - wybrane aspekty
PublikacjaSystemowe ryzyko płynności w systemie bankowym to ryzyko jednoczesnego wystąpienia problemów płynnościowych w wielu bankach. Artykuł wskazuje na wybrane aspekty tego ryzyka w polskich warunkach: spadający udział aktywów płynnych w bilansach banków, istotny wzrost niedopasowania terminów aktywów i pasywów, ryzyka związane z aktywami walutowymi i finansowaniem zagranicznym. Banki w Polsce finansowały długoterminowe niepłynne aktywa...
-
Niepewność i ryzyko podczas podejmowania decyzji logistycznych w budownictwie
PublikacjaW artykule przedstawiono teoretyczny pogląd na konieczność integracji wielu czynników wpływających na jakość planowania przebiegu prac budowlanych i logistyki budowy. Ze względu na niedeterministyczny charakter czasu realizacji procesu budowlanego, jak również logiczną strukturę środowiska budowy i procesów logistycznych, pojawia się szereg pytań, na które poszukuje się odpowiedzi.
-
Innowacyjne modułowe rozdzielnice silnikowe (MCC) zmniejszają ryzyko wyładowań łukowych
PublikacjaArtykuł przedstawia koncepcję wykonania łukoodpornych rozdzielnic silnikowych oraz rozwiązania bezpieczeństwa mające na celu ochrone personelu przed skutkanmi wyładowania łukowego.
-
Ryzyko realizacji prac projektowych i prowadzenia przebudowy obiektów prywatnych
PublikacjaW artykule przedstawiono przykład realizacji przebudowy prywatnego budynku mieszkalnego, podczas której okazało się, że nie jest on wykonany zgodnie z projektem i zasadami sztuki budowlanej. Opracowany i zatwierdzony projekt budowlany przebudowy niewiele miał wspólnego z obiektem, którego dotyczył. Realizacja prac zgodnie z tym projektem była więc obarczona dużym ryzykiem, a w konsekwencji groziła katastrofą budowlaną.
-
Integracja metod zarządzania ryzykiem w transporcie
PublikacjaZarządzanie ryzykiem. Transport drogowy. Założenia do integracji. integracja metod oceny ryzyka. Integracja metod reagowania na ryzyko. Integracja metod monitorowania ryzyka. Integracja metod komunikowania o ryzyku.
-
Ryzyko kredytowe w działalności banków w systemie bankowym w Polsce
PublikacjaW opracowaniu przedstawiono ryzyko kredytowe, jego rodzaje, przyczyny i skutki. Wskazano na metody jego identyfikowania oraz sposoby ograniczania. Określono normy ostrożnościowe pozwalające na określenie poziomu ryzyka kredytowego banku. Uwzględniono w n ich współczynniki wypłacalności, wymogi kapitałowe dotyczące ryzyka kredytowego oraz wielkość należności zagrożonych banków.
-
Ryzyko związane z realizacją inwestycji według formuły Design-Build-Operate
PublikacjaW referacie prezentuje się przykładowe rodzaje ryzyka, związanego z realizacją inwestycji infrastrukturalnych wg modelu Design-Build-Operate oraz wskazuje ich możliwy podział pomiędzy partnera publicznego i prywatnego.
-
Analiza wpływu zmęczenia kierowców na ryzyko wypadków na drogach krajowych
PublikacjaPrzedstawiono charakterystykę czynników wpływających na zmęczenie kierowców. Zidentyfikowano przyczyny, okoliczności i konsekwencje wypadków spowodowanych zmęczeniem kierowców. Wykorzystując wyniki badań opracowano model objaśniający intensywność wypadków i ofiar wypadków w zależności od pory doby. Określono poziom względnego ryzyka wypadków w porze nocnej w stosunku do pory dziennej oraz mapę ryzyka wypadków z ofiarami śmiertelnymi...
-
Ryzyko ponoszone przez producenta i konsumenta z powodu niepewności pomiarów
PublikacjaPrzeprowadzono krytyczną dyskusję stosowanych w literaturze definicji ryzyka błędnych decyzji wynikających z niepewności pomiarów. Dla znanych rozkładów prawdopodobieństwa charakteryzujących produkcję i aparaturę pomiarową dokonano analizy ryzyka na przykładzie testowania amplitudy napięcia. Pokazano, że tradycyjne definicje ryzyka producenta i ryzyka konsumenta są przypisywane prawdopodobieństwom zaniżonym. Porównano je z definicjami...
-
Systemowe ryzyko płynności w polskim systemie bankowym – determinanty i trendy
PublikacjaCelem rozprawy jest określenie metod pomiaru systemowego ryzyka płynności oraz pomiar tego ryzyka dla polskiego systemu bankowego za pomocą zaproponowanych metod, w oparciu o dostępne dane. Do celów rozprawy zaliczyć należy również przedstawienie problemu systemowego ryzyka płynności od strony jego wpływu na gospodarkę. Zgodnie z hipotezą główną, systemowe ryzyko płynności w polskim systemie bankowym w latach 1996-2012 wzrosło....
-
Algorytm oceny ryzyka budowlanego przedsięwzięcia inwestycyjnego
PublikacjaW referacie omawia się propozycję metody pomiaru i oceny ryzyka związanego z budowlanym przedsięwzięciem inwestycyjnym.
-
Ocena ryzyka przy realizacji inwestycji energetycznych
PublikacjaPrzedstawiono problemy oceny ryzyka przy realizacji inwestycji energetycznych w warunkach rynkowych. Pokazano uwarunkowania problematyki podejmowania decyzji przy realizacji przyłączeń odbiorców.
-
Opodatkownie menedżerów. Granice prawa - granice ryzyka.
PublikacjaWprowadzenie do ustawy o podatku dochodowym zmiany opodatkowujace w specjalny sposób kontrakty menedżerskie i im podobne wywołują szreg watpliwości natury prawnej.Przyjete rozwiązania naruszają konstytucyjne zasady prawa do prowadzenia działalnośći oraz równości i powierzchowności opodatkowania.Stanowią również pułapkę podatkową dla osób takie kontrakty realizujących.Zdaniem autorów obowiazujące przepisy a w szczególności ich urzędowa...
-
Ocena ryzyka i wieloatrybutowe modele decyzyjne.
Publikacjarzedstawiono zagadnienia związane z uwzględnieniem czynników wpływun do oceny bezpieczeństwa oraz jakościowej i ilościowej ocenie ryzyka systemów technicznych. Podkreśla się znaczenie oceny czynników środowiskowych, ludzkich i organizacyjnych w procesie analizy ryzyka i podejmowania decyzji. Proponowana metodsa stosowanie HID (hierarchical influence diagrams), wspomagaj ąca analizę i szeregowanioe opcji sterowania ryzykiem (OSR),...
-
Wzorce identyfikacji ryzyka w projektach informatycznych
PublikacjaArtykuł prezentuje systematyczne podejście do identyfikacji ryzyka w projek-tach informatycznych, oparte na wzorcach ryzyka. Podejście zakłada jawne mo-delowanie rozważanego obszaru biznesowego, co pozwala na kontrolę zakresuidentyfikacji i zapewnia kompletność analiz. W artykule zastosowano to po-dejście wykorzystując RUP jako model odniesienia dla procesów wytwarzania o-programowania. Następnie omówiono eksperyment, w którym...
-
Metoda PMRA oceny ryzyka przedsięwzięć informatycznych.
PublikacjaArtykuł prezentuje metodę PMRA (ang. Process Model-based Risk Assessment) oceny ryzyka przedsięwzięć informatycznych. W metodzie PMRA zaproponowano identyfikację ryzyka na podstawie własności strukturalnych modeli procesów. Dla tego celu opracowano model ryzyka wyprowadzony z rozszerzonego meta-modelu procesów biznesowych oraz wyposażony w język wzorców do opisu ryzyka. Zdefiniowano model bazy wiedzy o ryzyku obejmującej modele...
-
Analiza ryzyka inwestycyjnego rewitalizacji obszarów miejskich
PublikacjaPoruszana tematyka to wielopłaszczyznowa analiza ryzyka rewitalizacji bazująca na wyjściowych obszarach jego występowania. Referat prezentuje wiodące czynniki ryzyka rewitalizacji, a ponadto podejmuje próbę odpowiedzi na pytanie, jaki jest udział wyznaczonych obszarów w całkowitym ryzyku inwestycyjnym omawianego przedsięwzięcia.
-
Modelowanie ryzyka strategicznego w inżynierii drogowej
PublikacjaModelowanie ryzyka strategicznego w inżynierii drogowej. Koncepcja modeli społecznego ryzyka strategicznego na sieci dróg.
-
Modelowanie ryzyka inwestycyjnego przy użyciu OOBN
PublikacjaCelem artykułu jest przedstawienie sieci Bayesa zorientowanych obiektowo (ang. Object Oriented Bayesian Networks – OOBN). Umożliwiają one dekompozycję złożonego modelu na pojedyncze obiekty, które reprezentują nie tylko różne grupy zagadnień, ale także pozwalają na modelowanie zależności czasowychmiędzy obiektami.Wykorzystanie obiektowych sieci Bayesa zaprezentowano na przykładzie projektu rewitalizacji. Przedstawiono zarówno wady,...
-
Problemy zarządzania bezpieczeństwem obiektu przemysłowego podwyższonego ryzyka
PublikacjaW rozdziale przedstawiono wybrane zagadnienia dotyczące zarządzania bezpieczeństwem w zautomatyzowanym złożonym obiekcie podwyższonego ryzyka. Pokazano, że ryzyko strat można istotnie ograniczyć stosując odpowiednie rozwiązania techniczne w postaci warstwowego systemu zabezpieczeń, który obejmuje podstawowy system sterowania procesem, człowieka-operatora i system automatyki zabezpieczeniowej. Podkreślono znaczenie właściwego zaprojektowania...
-
Proponowana strategia zarządzania budową w warunkach ryzyka
PublikacjaW artykule został przedstawiony pogląd dotyczący uwzględniania wielu czynników podczas planowania prac budowlanych. Ze względu na niedeterministyczny charakter czasu robót budowlanych warto spróbować udzielić odpowiedzi na szereg pytań dotyczących tego zjawiska. Pozwoli to w przyszłości budować systemy służące do wyznaczania oceny ryzyka.