Search
Filters
total: 9124
filtered: 2783
-
Catalog
- Publications 2783 available results
- Journals 9 available results
- People 96 available results
- Inventions 126 available results
- Projects 15 available results
- Laboratories 3 available results
- Research Teams 9 available results
- Research Equipment 8 available results
- e-Learning Courses 419 available results
- Events 17 available results
- Offers 1 available results
- Open Research Data 5638 available results
Chosen catalog filters
displaying 1000 best results Help
Search results for: uklady analogowe
-
Mechatronic design for improve current performences of machines : Chapter 3
PublicationPrzedstawiono wybrane zagadnienia z zakresu projektowania mechatronicznego w zastosowaniu do maszyn służących do transpoetu wibracyjnego w procesie suszenia i do przecinarek ściernicowych. Opisano układy sterowania i optymalizację parametrów technologicznych.
-
Opłacalność wykorzystania paliw gazowych do celów energetycznych
PublicationPrzedstawiono możliwości wykorzystania paliw gazowych do celów energetycznych w aktualnych warunkach ekonomicznych. Pokazano metody oceny i relacje , które odzwierciedlają tendencje w zakresie inwestowania w układy technologiczne na paliwa gazowe.
-
Otrzymywanie i właściwości poliuretanowo-stalowych elementów sandwiczowych
PublicationCelem pracy było wykonanie elementów warstwowych z rdzeniem poliuretanowym opracowanym według własnych technologii i okładzinami stalowymi jako układy SPS (Sandwich Plate System) oraz zbadanie wytrzymałości na zginanie połączonych elementów.
-
The laboratory kit of EMC disturbances sources
PublicationPrzedstawiono podstawowe przyczyny powstawania zakłóceń w urządzeniach elektrycznych i elektronicznych oraz metody i sposoby ich analizy. Przedstawiono również koncepcje układów elektronicznych mających być wzorcowymi źródłami zaburzeń stosowanymi podczas ćwiczeń laboratoryjnych. Jako źródła zaburzeń małych i wysokich częstotliwości wybrano układy mogące być łatwo sterowane i zmieniane w celu wskazania konieczności stosowania rozwiązań...
-
Wykorzystanie technik testowania magistralowego układów cyfrowych i analogowych w laboratorium Systemów Testujących Produkcji Komputerowo Zintegrowanej
PublicationW referacie zaprezentowano metodykę nauczania oraz aspekty techniczne ćwiczeń w laboratorium Systemów Testujących Produkcji Komputerowo Zintegrowanej, prowadzonym dla studentów piątego roku specjalności Skomputeryzowane Systemy Elektroniczne na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. Metodyka ćwiczeń oparta jest na wykorzystaniu metod symulacji komputerowej oraz praktycznych badaniach na stanowiskach...
-
Modification of the structural model of manipulator's carrying system for a use of modal control at energy performance index.
PublicationW pracy rozważa się drgania niestacjonarnego układu nośnego manipulatora IRb-6 modelowanego dyskretnie metodą sztywnych elementów skończonych. Z uwagi na gwałtowne ruchy (start, zatrzymanie) poszczególnych członów manipulatora, jest to problem o dużym znaczeniu praktycznym. Jednym ze sposobów nadzorowania tych drgań jest wykorzystanie sterowania modalnego przy energetycznym wskaźniku jakości. Uwzględnia on zmianę w czasie względem...
-
Model zmienności częstości akcji serca, rzutu serca oraz ciśnienia krwi.
PublicationW pracy omówiono zjawisko barorefleksu oraz wykonano odpowiedni model krótkoterminowej regulacji parametrów układu krążenia. Na jego podstawie przeanalizowano wpływ opóźnienia w pętli barorefleksu na dynamikę układu, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości pojawienia się chaosu deterministycznego.Wystąpienie chaosu deterministycznego zostało potwierdzone przez czułość układu na warunki początkowe,wykreślenie mapy logicznej...
-
Artificial Intelligence Aided Architectural Design
PublicationTools and methods used by architects always had an impact on the way building were designed. With the change in design methods and new approaches towards creation process, they became more than ever before crucial elements of the creation process. The automation of architects work has started with computational functions that were introduced to traditional computer-aided design tools. Nowadays architects tend to use specified tools...
-
Analogi, jej analogi i koniugaty
PublicationAdenozyna jest endogennym nukleozydem purynowym odgrywającym ważną rolę w wielu procesach biochemicznych organizmu. Swoje działanie na wiele układów, takich jak sercowo-naczyniowy, moczowo-płciowy, immunologiczny, nerwowy czy oddechowy, wywiera poprzez wiązanie się z receptorami dla adenozyny: A1, A2A, A2B i A3. Adenozyna znalazła zastosowanie jako lek przeciwarytmiczny w napadowym częstoskurczu nadkomorowym, jednak z powodu jej...
-
The Multiplatform Environment for Simulation and Features Estimation of Mixed-Signal Devices
PublicationThe use of simulation laboratories is gaining popularity in thedomains of engineering programs. However, the experience in teaching showsthat the simulation itself is not very effective in didactic processes. Teachingprocesses in thefield of specialist subjects, designed for students of technicaluniversities, should be based on direct operations performed by the student onreal devices. At the same time, at the later stages of didactic...
-
Charakterystyka komfortu odbiorcy energii - metodyka szacowania.
PublicationW artykule przedstawiono metodykę szacowania opłacalności inwestowania w układy zaopatrzenia w energię z uwzględnieniem komfortu odbiorców. Zdefiniowano pojęcie komfortu odbiorcy, podano zależności funkcyjne oraz zaprezentowano ogólny schemat szacowania tego parametru.
-
Mechanical, structural and diffusion studies of hydrogel polyurethane nanocomposites containing modified montmorillonite
PublicationW pracy zaprezentowano wyniki badań hydrożeli poliuretanowych zawierających poli(tlenek etylenu) oraz montmorylonit. Otrzymane układy scharakteryzowano z użyciem technik XRD, DMA, badań mechanicznych oraz wyznaczono chłonność wody i parametry dyfuzji.
-
Analiza rozwiązań konstrukcyjnych i zależności określających parametry układów energetycznych pogłębiarek wieloczerpakowych
PublicationW artykule dokonano przeglądu rozwiązań konstrukcyjnych układów energetycznych pogłębiarek wieloczerpakowych. Zaproponowano ich klasyfikację. Podano wskaźniki charakteryzujące układy energetyczne na tego rodzaju pogłębiarkach oraz zależności regresyjne określające wybrane parametry tych układów
-
NMR dispersion studies of poly(ethylene oxide)/sodium montmorillonitenanocomposites
PublicationPraca prezentuje wyniki badań dotyczące struktury nanokompozytów opartych na matrycy poli(tlenku etylenu) zawierającej montmorylonit sodowy. Układy zawierające PEO/MMT scharakteryzowano metodami NMR (Fast Field Cycling NMR), DSC oraz XRD.
-
Korzyści z zastosowania układów Load Sensing
PublicationW artykule porównano układy Load Sensing I i II rodzaju z układem z dwudrogowym regulatorem przepływu. Dokonano oceny mocy traconych oraz korzyści stosowania układów LS w stosunku do tradycyjnych rozwiązań
-
Analityczne podejście do problematyki łukowania rozjazdów kolejowych
PublicationW pracy nawiązano do książki Władysława Rzepki pt. „Rozjazdy łukowe w planie i profilu”, będącej od ponad 50 lat w naszym kraju podstawowym opracowaniem traktującym o problematyce rozjazdów łukowych. Wskazano, że zawarta tam teoria została dostosowana do ówczesnych możliwości obliczeniowych. Jak się wydaje, podstawową wadę przedstawionych rozwiązań stanowi niejednoznaczność przyjęcia układu odniesienia. W niniejszej pracy przedstawiono...
-
Laboratoryjny biofiltr strużkowy do oczyszczania powietrza z lotnych związków organicznych o charakterze odorowym
PublicationW pracy przedstawiono wyniki badań doświadczalnych procesu dezodoryzacji powietrza zanieczyszczonego parami toluenu w biofiltrze ze złożem zraszanym (tj. w biofiltrze strużkowym). Zaproponowano układ badawczy do procesu biofiltracji, oparty na bioreaktorze dwusekcyjnym, wypełnionym ceramicznymi pierścieniami Raschiga. Złoże biofiltra zaszczepiono drobnoustrojami z rodzaju Candida. Jako ciecz zraszającą stosowano wodny roztwór soli...
-
Zastosowanie diagnostyki drganiowej okrętowego zespołu napędowego w eksploatacji
PublicationW referacie przedstawiono wybrane zagadnienia diagnostyki drganiowej układu mechanicznego okrętowych zespołów napędowych na przykładzie eksploatacyjnych badań obiektu rzeczywistego, na którym zaobserwowano zwiększony poziom drgań. Scharakteryzowano system diagnozujący zastosowany do badań, będący na wyposażeniu bazy laboratoryjnej Katedry Siłowni Okrętowych Politechniki Gdańskiej. Przybliżono technologię pomiaru drgań wzdłużnych...
-
Wybrane problemy zastosowań układów sterowania i nadzoru sieci ciepłowniczych
PublicationW artykule przedstawiono główne problemy zastosowania układów sterowania i nadzoru sieci ciepłowniczych. Scharakteryzowano najczęściej spotykane układy sterowania i nadzoru. Przedstawiono techniczne i ekonomiczne uwarunkowania wdrożenia układów sterowania i nadzoru w ciepłownictwie.
-
Oscylacyjny charakter rozwiązań pewnego równania różniczkowego
PublicationPrzedstawiono metody pozwalające określić oscylacyjny charakter rozwiązań pewnego typu równania różniczkowego stosowanego w technice. Podano przykłady równań, których rozwiązania są oscylacyjne i na tej podstawie określono, które układy dynamiczne są dodatnie.
-
Properties of polyamide 6 and thermoplastic polyurethane blends containing modified montmorillonites
PublicationAnalizie poddano nowy rodzaj mieszanin polimerowych poliamidu 6 z termoplastycznymi elastomerami poliuretanowymi. Mieszaniny wzmocniono poprzez dodatek organicznie modyfikowanych montmorylonitów (Cloisite). Uzyskane układy przebadano metodami termicznymi, dyfrakcyjnymi oraz scharakteryzowano podstawowe właściwości mechaniczne.
-
Cyfrowe przetworniki napięcie - częstotliwość i częstotliwość - napięcie
PublicationPrzedstawiono metody i układy realizowane w technice mikroprocesorowej do przetwarzania napięcie – częstotliwość i częstotliwość – napięcie oraz analizę dokładności, która umożliwia dopasowanie charakterystyk przetworników do parametrów przetwarzanego sygnału i ograniczenie poziomu błędów.
-
Struktury wybranych tiosiarczanów amoniowych
PublicationPrzedstawiono syntezę i struktury rentgenowskie trzech tiosiarczanów amoniowych. Były to: tiosiarczan bis(cykloheksyloamoniowy), dwuwodny tiosiarczan bis(tert-butyloamoniowy) i bis(tiosiarczan) 1,6-heksanodiamoniowo diamonowy. Omówiono układy wiązań wodorowych występujące w powyższych strukturach.
-
a rule for vibration surveillance of manipulators in order to improve operating parameters of industrial robots
PublicationPrzedmiotem rozważań są drgania układu nośnego manipulatora IRb-6. Proponowane podejście ma na celu minimalizację poziomu drgań końcówki manipulatora. Dla niestacjonarnego układu sterowanego, którego zachowanie opisano we współrzędnych uogólnionych, zdefiniowano energetyczny wskaźnik jakości uwzględniający energię kinetyczną i potencjalną układu, a także - chwilową energię sygnału sterującego. Dalsze rozważania dotyczą tymczasowego...
-
2-Ethylphenyl acridine-9-carboxylate and 2,5-dimethylphenyl acridine-9-carboxylate
PublicationMetodą rentgenowskiej analizy strukturalnej oznaczono struktury estrów: trójskośnego 2-etylofenylowego oraz jednoskośnego 2,5-dimetylofenylowego kwasu akrydyno-9-karboksylowego. Oba związki w kryształach tworzą układy oddziaływań typu C-H...π oraz oddziaływań dyspersyjnych.
-
Rozdział 9. Przykłady procedur diagnostycznych wybranych urządzeń składowych bloków energetycznych
PublicationZajęto się możliwościami diagnozowania pomocniczych urządzeń składowych bloków energetycznych. Opisano te możliwości i podano przykłady z praktyki przemysłowej. Opisano: skraplacze, odgazowywacze, pompy wody chłodzącej i pompy zasilające oraz układy obejść, tzw. by-pasy.
-
Mixed systems with minimal and maximal lifetime variances
PublicationRozważa się mieszane układy złożone ze stałej liczby składników, których czasy zycia są niezależnymi zmiennymi losowymi o jednakowym rozkładzie i dodatniej wariancji. Bada się minimalną i maksymalną wariancję czasu życia rozważanych układów.
-
Właściwości dynamiczne maszyny indukcyjnej dwustronnie zasilanej
PublicationW referacie przedstawiono wyniki badań symulacyjnych układu z maszyną dwustronnie zasilaną pracującą jako prądnica w systemie energetycznym. Syntezę układu regulacji przeprowadzono bazując na modelu multiskalarnym, przyjmując kaskadowe połączenie regulatorów typu PI. Zastosowanie nieliniowego sprzężenia zwrotnego, umożliwiło dekompozycję układu sterowania na dwa niezależne podukłady sterowania mocą czynną i bierną. Prezentowana...
-
Stabilność pracy silnika indukcyjnego zasilanego z falownika napięcia. Zastosowanie Komputerów w Nauce i Technice. XII cykl seminariów zorganizowanych przez PTETiS, Oddział Gdańsk.
PublicationW artykule zamieszczono wstępne wyniki badań analizy stabilności silnika indukcyjnego zasilanego z falownika napięcia. Przedstawiono model matematyczny silnika indukcyjnego oraz określono warunki pracy układu przyjmując założenia dla wyznaczenia równań opisujących pracę układu napędowego w stanie ustalonym. Określono transmitancję silnika indukcyjnego w celu wyznaczenia zakresu jego stabilnej pracy. Wykazano możliwość wystąpienia...
-
Zakres stabilnej pracy silnika indukcyjnego z obserwatorem prędkości kątowej wału wyznaczony za pomocą drugioej metody Lapunowa.
PublicationZamieszczono analizę stabilności układu regulacji silnika indukcyjnego z obserwatorem prędkości kątowej wału w oparciu o drugą metodę Lapunowa. Na podstawie modelu matematycznego układu silnika z obserwatorem wyznaczono funkcję Lapunowa oraz udowodniono warunki jej poprawności. Dokonano analizy lokalnej dla małych prędkości oraz częściowej analizy globalnej rozważanego układu. Wyniki potwierdzono w symulacji komputerowej z zastosowaniem...
-
Remarks on the convergence of an iterative method of solution of generalized least squares problem
PublicationW pracy przedstawiona jest metoda iteracyjna znajdowania regularyzowanego (w sensie Tichonowa) rozwiązania układu równań Ax=b z dowolną macierzą A. Dla danej liczby alfa i wektora g daje ona ciąg przybliżeń zbieżny do rozwiązania (w sensie najmniejszych kwadratów) tego układu. Rozwiązanie to minimalizuje odległość zbioru wszystkich rozwiązań średniokwadratowych układu Ax=b od wektora g. Podane zostało również oszacowanie szybkości...
-
9-(2,6-dichlorophenoxycarbonyl)10-methylacridinium trifluoromethanesulfonate and its precursor 2,6-dichlorophenyl acridine-9-carboxylate
PublicationMetodą rentgenowskiej analizy strukturalnej oznaczono struktury obu tytułowych związków. W ich trójskośnych kryształach występują odpowiednio: układy oddziaływań elektrostatycznych, C-H...O i π-π lub C-H...Cl, π-π i oddziaływań dyspersyjnych.
-
Investigations of nonreciprocal devices employing cylindrical ferrite coupled line junction
PublicationArtykuł opisuje wykorzystanie cylindrycznej sekcji ferrytowych linii sprzężonych do realizacji układów niewzajemnych. W artykule opisano proces projektowy izolatora ferrytowego wykorzystującego badaną sekcję oraz planarne układy zasilające. Uzyskane z symulacji wyniki zostały zweryfikowane eksperymentalnie.
-
Diagnozowanie procesu degradacji stali metodami elektromagnetycznymi. Cz. I
PublicationPrzedstawiono podstawy fizyczne trzech magnetycznych metod diagnozowania procesu degradacji stali eksploatowanych w energetyce. Opisano metody wykorzystujące odpowiednio: efekt Barkhausena, zjawisko emisji magnetoakustycznej oraz efekt prądów wirowych. Przedstawiono też układy pomiarowe dla tych metod.
-
Wpływ przestrzennego zróżnicowania systemu zasilania sieci trakcyjnej na energochłonność komunikacji trolejbusowej. Aspekty planistyczno-ekonomiczne
PublicationStruktura układu zasilania jest jednym z kluczowych elementów mających wpływ na energochłonność transportu miejskiego, jak i na koszty jego budowy i eksploatacji. W artykule przedstawiono analizę porównawczą trzech wariantów przestrzennych układu zasilania.
-
ASPEKTY DECYDUJĄCE O ODPOWIEDZI DYNAMICZNEJ KOLEJOWEGO MOSTU ŁUKOWEGO NA PODSTAWIE REZULTATÓW WIELOKRYTERIALNEJ ANALIZY OPTYMALIZACYJNEJ
PublicationW artykule podjęto problem optymalizacji jednotorowego stalowego mostu łukowego o rozpiętości 70 metrów. Zastosowano optymalizację wielokryterialną, której funkcjami celu były masa konstrukcji oraz maksymalne przyspieszenia podczas dynamicznego przejazdu taboru dużych prędkości. Zastosowano wielokryterialną wersję algorytmu optymalizacji roju cząstek. Przeprowadzono dziewięć wariantów optymalizacji, różnicując układ wieszaków:...
-
Water hammer analysis in water supply systems
PublicationPrzedstawiono metodę analizy zjawiska uderzenia hydraulicznego w sieci pierścieniowej. Model matematyczny opisano za pomocą układu równań różniczkowych cząstkowych I stopnia, które przekształcono do układu równań zwyczajnych. Dla rozwiązania układu równań zastosowano metodę predykator-korektor. Podano odpowiednie równania różnicowe dla węzłów złożonych. Przedstawiono przykład obliczeniowy sieci wodociągowej pierścieniowej, składającej...
-
Modelowanie nowej generacji układów chłodzenia do silników samochodowych
PublicationW artykule przedstawiono wybrany sposób modelowania układów chłodzenia o różnej konstrukcji Szczególną uwagę poświęcono układowi z elektronicznym sterowaniem wydajnością pompy chłodzącej. Obecnie takie układy przeszły już badania prototypów i są wprowadzane do silników samochodowych.
-
Opłacalność wykorzystania paliw gazowych do celów energetycznych
PublicationPrzedstawiono możliwości wykorzystania paliw gazowych do celów energetycznych w aktualnych warunkach ekonomicznych. Pokazano metody oceny i relacje , które odzwierciedlają tendencje w zakresie inwestowania w układy technologiczne na paliwa gazowe i przyjazne dla środowiska naturalnego.
-
Some aspects of vibration control. Part I: Active and passive correction.
PublicationPrzedstawiono ogólne podejście do modyfikacji układu mechanicznego w ruchu harmonicznym przy użyciu aktywnych i pasywnych metod. Zaproponowano metodę wyznaczania elementów macierzy układu lub struktury i nastaw regulatora, zapewniającą najefektywniejsze oddziaływanie na dynamikę ruchu.
-
Wykonanie obliczeń sprawdzających koncepcję procedury zabezpieczenia platformy głowicowej PG-1 podczas naprowadzania platformy Petrobaltic na pozycję platformy PG-1
PublicationNa zamówienie firmy Lotos Petrobaltic S.A. przeprowadzono wielowariantową analizę obliczeniową układu stabilizacji platformy PG-1 podczas procedury podejścia platformy Petrobaltic. Uwzględniono różne stany morza oraz sposoby realizacji układu elementów zapewniających stateczność poprzeczną platformy.
-
Przestrzenne aspekty efektywności hamowania odzyskowego w komunikacji trolejbusowej
PublicationW artykule przedstawiono analizę stopnia wykorzystania hamowania odzyskowego w gdyńskiej komunikacji trolejbusowej. Głównym przedmiotem jest wpływ struktury przestrzennej układu zasilania na efektywność rekuperacji. Wskazano na kluczowe znaczenie topologii układu zasilania na energochłonność transportu.
-
Zastosowanie probabilistycznego modelu pomiaru do wyznaczania miar jakości testu
PublicationZaproponowano dwie szybkie metody wyznaczania probabilistycznych miar jakości testu na etapie projektowania, opracowane pod kątem zastosowań w testowaniu analogowych układów elektronicznych. Pierwsza analityczna metoda bazuje na dwóch modelach probabilistycznych - modelu pomiaru oraz modelu odpowiedzi układu testowanego na pobudzenie sygnałem testującym. Druga jest metodą Monte Carlo wydatnie przyspieszoną poprzez zastąpienie procesu...
-
Projektowanie łuków koszowych dostosowane do pomiarów satelitarnych
PublicationW pracy przedstawiono nową metodę projektowania rejonu zmiany kierunku trasy kolejowej, dostosowaną do techniki ciagłych pomiarów satelitarnych. Metoda ta może się okazać szczególnie przydatna podczas projektowania regulacji osi istniejącego toru, kiedy określenie obu kierunków głównych trasy okazuje się niemożliwe. Jedynym rozwiązaniem staje się wówczas wprowadzenie do układu geometrycznego dwóch łuków kołowych o różnym promieniu,...
-
Projektowanie układów geometrycznych toru z zastosowaniem optymalizacji wielokryterialnej
PublicationW pracy przedstawiono metodę projektowania odcinków trasy kolejowej położonych w łuku, dostosowaną do techniki mobilnych pomiarów satelitarnych. Rozwiązanie problemu projektowego wykorzystuje zapis matematyczny i polega na wyznaczeniu uniwersalnych równań opisujących całość układu geometrycznego. Odbywa się to sekwencyjnie, obejmując kolejne fragmenty tegoż układu. Procedura projektowania ma charakter uniwersalny, gdyż w ogólnym...
-
Preparation and characterization of dummy-template molecularly imprinted polymers as potential sorbents for the recognition of selected polybrominated diphenyl ethers
PublicationThe main aim of this work was to conduct the preliminary/basic research concerning the preparation process of a new dummy molecularly imprinted polymer (DMIP) materials. Developed DMIPs were proposed as a sorption material in solid-phase extraction (SPE) technique for recognition of selected low mass polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) e PBDE-47 and PBDE-99. Four new DMIPs were synthesized employing bulky polymerization technique...
-
PTD4 Peptide Increases Neural Viability in an In Vitro Model of Acute Ischemic Stroke
PublicationIschemic stroke is a disturbance in cerebral blood flow caused by brain tissue ischemia and hypoxia. We optimized a multifactorial in vitro model of acute ischemic stroke using rat primary neural cultures. This model was exploited to investigate the pro-viable activity of cell-penetrating peptides: arginine-rich Tat(49–57)-NH2 (R49KKRRQRRR57-amide) and its less basic analogue, PTD4 (Y47ARAAARQARA57-amide). Our model included glucose...
-
Kompozyty poliuretanowo-gumowe otrzymane przy udziale recyklatów gumowych jako sposób na zagospodarowanie poużytkowych opon samochodowych
PublicationW pracy doktorskiej przedstawiono wyniki badań dotyczące opracowania oraz charakterystyki właściwości nowych kompozytów poliuretanowo-gumowych (KPG), przydatnych do zastosowań praktycznych, otrzymywanych z trzech typów lanych elastomerów uretanowych (LEU) oraz dwóch odmian recyklatów gumowych (RG), produkowanych w procesach mechanicznego rozdrabniania poeksploatacyjnych opon samochodowych w temperaturze otoczenia i w warunkach...
-
A New Rehabilitation Device for Balance Impaired Individuals
PublicationIn the paper authors present a device designed to improve the rehabilitation process of people with balance impairment. The discussed device (JStep) utilizes a commercially available static standing frame (stander) modified in order to fit force sensing units under the feet and in the pillows around the hips of a patient. While executing rehabilitation tasks, the patient may compensate his balance deficiency by leaning on the pillows...
-
Properties of humidity sensors with porous Al2O3 as a dielectric layer
PublicationPrzedstawiono wpływ wartości wilgotności względnej na charakterystki ceramicznego czujnika z porowatą warstwą Al2O3. Pokazano wpływ wybranych parametrów technologicznych na właściwości czujnika. Wyniki pomiarów dla dwóch grup czujników poddano analizie wykorzystując znane z literatury układy zastępcze.