Wyszukiwarka
Filtry
wszystkich: 2062
wybranych: 1238
-
Katalog
- Publikacje 1238 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 26 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 10 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 6 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 3 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 2 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 51 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 11 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 715 wyników po odfiltrowaniu
Filtry wybranego katalogu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: umiejetnosc reagowania na zmiany
-
Jaką rolę mają do odegrania architekci i urbaniści w tworzeniu niskoemisyjnej i zrównoważonej klimatycznie architektury?
PublikacjaArtykuł jest wypowiedzią ekspercką na zaproszenie redakcji w związki z w wydarzeniem Kongres Regeneracji Miast w Łodzi w 2022 roku, w którym autorka brała udział jako panelistka. Wypowiedź dotyczy wyzwań zawodu architekta i urbanisty wobec konieczności reagowania na współczesne zagrożenia klimatyczne i środowiskowe.
-
Przedsiębiorstwo na rynku globalnej konkurencji.
PublikacjaAutorka na tle ogólnie zarysowanej globalizacji odnosi się do zagadnienia ''wiedzy'' jako stymulatora rozwoju. W tym kontekście zwraca uwagę na nowe funkcje przedsiębiorstwa. W okresie dokonywanych zmian globalnych przedsiębiorstwo musi posiąść zdolność przystosowania się, umiejętność reagowania, podejmowania szybkiej decyzji i ''szybkiego uczenia się''. Przetrwają to przedsiębiorstwa, które potrafią zarządzać wiedzą.
-
Pakiet oceny bezpieczeństwa systemów informacyjnych.
PublikacjaOpracowano koncepcję oceny bezpieczeństwa w skali 6-cio poziomowej, umożliwiającej lokalizację mechanizmów zabezpieczeń w różnych warstwach architektury systemu, a także różnych procedur reagowania w przypadku naruszenia bezpieczeństwa. Przedstawiono założenia logiki rozmytej oraz diagram przejść stanów, przydatne do badania reakcji systemu na tzw. testy penetracyjne. Podano architekturę symulatora środowiskowego do oceny różnych...
-
Zarys problematyki zarządzania zasobami informatycznymi w przedsiębiorstwie
PublikacjaMonografia stanowi zwarty opis podstawowej wiedzy w obszarze zarządzania zasobami informatycznymi, która może zostać wykorzystana zarówno przez środowisko naukowe, jak i przez środowisko biznesowe do – odpowiednio – formułowania obszarów dalszej eksploracji naukowej oraz uzyskania odpowiedzi na wyzwania, problemy i pytania pojawiające się w rzeczywistości gospodarczej. Niniejszą książkę można uznać za swego rodzaju przewodnik,...
-
Projekty grupowe jako przygotowanie do współpracy w zespołach wirtualnych
PublikacjaArtykuł dotyczy zastosowania metody uczenia się poprzez realizację projektów i uczenia się zespołowego, które przedstawiono na przykładzie przedmiotu Projekt grupowy prowadzonego na studiach II stopnia z zakresu ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych). Zaprezentowano założenia i strukturę przedmiotu, koncentrując się na kontekstowym charakterze realizowanych projektów i analogiach do zadań realizowanych w firmach w rzeczywistych...
-
Change managmement in production planning and control.
PublikacjaW artykule przedstawiono zależności pomiędzy zmianami w planowaniu i sterowaniu produkcją a zmianami kosztowymi, kulturowymi, organizacyjnymi i technicznymi. Zaprezentowano również klasyfikację zmian w procesie planowania i sterowania produkcją względem czterech podstawowych wyróżników: celu i źródła zmiany, treści zmiany, sposobu przeprowadzenia zmiany i skutków zmiany. Scharakteryzowano ponadto czynniki wewnętrzne i zewnętrzne...
-
Toksyczność - parametr sumaryczny do oceny obciążenia danego elementu środowiska przez ksenobityki
PublikacjaWyemitowane zanieczyszczenia pochodzenia antropogenicznego przedostają się do poszczególnych elementów środowiska, gdzie mogą negatywnie oddziaływać na organizmy zwierzęce i roślinne. Systematyczny monitoring stopnia zanieczyszczenia środowiska powiązany z szybkim systemem reagowania wydaje się jednym z lepszych rozwiązań kwestii kontroli jakości środowiska. Jednak klasyczne metody instrumentalnej analizy próbek środowiskowych...
-
Viscoelastic lubrication of human hip joint for impulsive motion after injury. Lepkosprężyste smarowanie stawu biodrowego człowieka dla impulsywnego ruchu po urazie.
PublikacjaW pracy rozpatruje się urazy wywołujące zmniejszenie lub zwiększenie wysokości i zmiany kształtu szczeliny stawu, które to zmiany po pewnym określonym czasie po doznanym urazie mogą zanikać. W konsekwencji takich urazów i to w bardzo krótkim czasie rzędu mikrosekund następują bardzo istotne zmiany parametrów smarowania. Mamy tu na uwadze zmiany rozkładów wartości ciśnienia i sił nośnych. Takie zmiany warunków smarowania nieustalonego...
-
Factors of change in the planning and control process
PublikacjaZmianom podlegajš wszystkie procesy realizowane w organizacji, również proces planowania i sterowania. W rozdziale przedstawiono klasyfikację czynników zmiany tego procesu i scharakteryzowano poszczególne rodzaje czynników. Przedstawiono również ogólne wytyczne dla procesu identyfikacji i pomiaru czynników zmiany procesu planowania i sterowania. Zaprezentowano też przykładowe mierniki czynników zmiany, zgodne z atrybutami modelu...
-
Cyclic analysis of thermal impedance of a passive layer of aluminium in a neutral borate buffer solution
PublikacjaW pracy przedstawiono wyniki badań warstwy pasywnej tworzącej się na stopie 1050 A w warunkach zmieniającej się temperatury. Zmiany realizowano w sposób cykliczny zwiększając a następnie zmniejszając temperaturę. W czasie zmian temperatury prowadzono badania metodę dynamicznej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej. Stwierdzono największe zmiany parametrów elektrycznego schematu zastępczego w czasie pierwszego cyklu zmian....
-
Zmiana w przedsiębiorstwie. W: Inżynieria zarządzania przedsięwzięciami. Red. L. Zawadzka.Gdańsk: P. Gdań.**2003 s. 106-114, 2 rys. bibliogr. 8 poz.
PublikacjaObecna sytuacja polskich przedsiębiorstw jest niezwykle trudna. Zmienne otoczenie w postaci coraz większej konkurencji, zmienne przepisy prawa, zmiany granic Unii Europejskiej, a także trudności w ściąganiu należności powodują destabilizację przedsiębiorstwa. Często ta chwiejność przedsiębiorstwa przeradza się w jej upadek.Dokonując badań zmian zachodzących w przedsiębiorstwach zauważyłam, że próbują one różnymi metodami nadążyć...
-
Zmiana odporności na przebicie statyczne geowłóknin pod wpływem wbudowania w konstrukcję ziemną
PublikacjaW artykule przedstawiono zmiany odporności na przebicie geowłóknin, pełniących funkcje separacyjno-ochronne, stosując badania cech wytrzymałościowych, pozwalających określić zmiany zachodzące w geosyntetykach na skutek wbudowania w konstrukcje ziemne.
-
Detekcja wad w rurach z wykorzystaniem akustycznych impulsów magnetostrykcyjnych.
PublikacjaOpisano wyniki badania wpływu zmiany prędkośći magnesu na rozkład przestrzenny natężenia magnetycznego pola rozproszonego przy powierzchni płyty stalowej z wadami sztucznymi. Zmiany pola rozproszonego wyjaśniono jakościowo efektem prądów wirowych.
-
Zmiana procesu planowania i sterowania produkcją a etapy i narzędzia logicznego wnioskowania. - (Logistyka - nauka)
PublikacjaW artykule przedstawiono etapy realizacji pełnej zmiany przy zastosowaniu Teorii Ograniczeń i Logicznego Wnioskowania. Scharakteryzowano wykonywane działania na każdym etapie zmiany i powiązane z nimi narzędzia. Zaprezentowano również zależności pomiędzy rodzajami zmian procesu planowania i sterowania produkcją a wykonywanymi etapami Logicznego Wnioskowania. W końcowej części artykułu przedstawiono schematy wykorzystania Logicznego...
-
Ciągły przepływ produktów w przedsiębiorstwie
PublikacjaObserwując otoczenie wydaje się, że zachodzące w nim zmiany są tak nieprzewidywalne, iż trudno cokolwiek zaplanować. Przedsiębiorstwa stają wobec sytuacji, w której muszą znaleźć sposób na sprostanie wyzwaniom rynku. Wymagało jednak podjęcia działań, które pozwolą na szybką reakcję na zmiany wymagań rynku, czyli uelastycznienie oraz zaprojektowanie procesów w sposób umożliwiający niezachwiane funkcjonowanie w przypadku reakcji...
-
Kilka uwag o zmianach w poziomie i strukturze zatrudnienia w Polsce w okresie transformacji
PublikacjaW artykule przedstawiono zmiany, jakie nastąpiły w poziomie i strukturze zatrudnienia w gospodarce polskiej w latach 1990-2000. Zwrócono uwagę na zmiany współczynnika aktywności zawodowej społeczeństwa polskiego oraz zatrudnienie w gospodarce narodowej z uwzględnieniem płci.
-
Modelowanie rozkładu ruchu w warunkach zatłoczenia w miastach średniej wielkości.
PublikacjaW referacie przedstawiono charakterystykę rozkładów ruchu uwzględniających zmiany popytu transportowego oraz przykłady stosowania elastycznych rozkładów ruchu w modelowaniu układów transportowych miast w celu uwzględnienia wpływu zmian w podaży sieci transportowej oraz jej zatłoczenia na zmiany zachowań transportowych mieszkańców.
-
Heat and mass exchange in the process of condensation on critical droplets.
PublikacjaSformułowano model wzrostu kropli krytycznej podając równania zmiany masy i temperatury kropli. Pokazano formę zlinearyzowaną tych równań dobrze aproksymującą wzrost kropli w poblizu wymiaru krytycznego. Podano rozwiązanie układu zlinearyzowanego uzależniając zmianę temperatury od zmiany masy kropli i czasu charakterystycznego.
-
Modele popytu na samochody osobowe na rynku pierwotnym w Polsce przy oddziaływaniu rynku wtórnego
PublikacjaW artykule przedstawiono zmiany w wielkości oraz strukturze popytu na samochody osobowe w Polsce w latach 1999-2005, wskazano przyczyny wywołujące zmiany zainteresowania klientów nowymi pojazdami oraz zaproponowano konstrukcję modelu opisującego wpływ tych czynników na popyt na samochody na rynku pierwotnym.
-
Integracja narzędzi CASE w oparciu o projekt uniwersyteckiego centrum kompetencyjnego
PublikacjaGłębokie zmiany, jakie zachodzą w informatyce, polegające na przejściu od fundamentalnych aplikacji i ich wsparcia infrastrukturą informatyczną do traktowania oprogramowania jako usługi SaaS (ang.Software-as-a-Service) oraz infrastruktury informatycznej jako usługi IaaS (ang. Infrastructure-as-a-Service), wymuszają gruntowne zmiany również w procesach kształcenia.
-
Numerical investigations of the nonlinear waves generation in a bubble layer
PublikacjaRozważano zagadnienie propagacji fal różnych częstotliwości wewnątrz warstwy z pęcherzykami. Przedstawiono model matematyczny zjawiska oraz wyniki badań teoretycznych. Badano zmiany widma fali bieżącej i odbitej jak również zmiany amplitud wybranych harmonicznych ciśnienia tych fal w funkcji grubości warstwy i koncentracji pęcherzyków.
-
The time dependence of pit creation impedance spectra.
PublikacjaPrzeprowadzono pomiar impedancyjny w warunkach chronoamperometrycznych uzyskując zmiany impedancji układu w czasie. Na ich podstawie wyznaczono zmiany rezystancji przeniesienia ładunku i pojemności w czasie opisujące inicjację i rozwój korozji wżerowej. Potwierdzono użyteczność dynamicznej elektrochemicznej spektroskopii impedancyjnej w badaniu korozji wżerowej.
-
Powrót na wieś? Tradycja, nowoczesność, odnowiona tradycja = Back to the village? Tradition,modernity, renewed tradition.
PublikacjaW krajobrazie wiejskim obserwujemy gwałtowne zmiany. W globalnej rzeczywistości miasto atakuje wieś niszcząc jej kulturowy fenomen.Zachowanie piękna krajobrazu wiejskiego zależy dziś od wyjaśnienia społecznych i kulturowych uwarunkowań tego procesu. Należy podjąć temat erozji tradycji, zmiany społecznej i relacji pomiędzy wiedzą lokalną i specjalistyczną.
-
Modeling of the acoustic waves propagation in non-homogeneous medium
PublikacjaRozważano zagadnienie propagacji fal w ośrodku niejednorodnym. Przedstawiono model matematyczny i przykładowe wyniki badań numerycznych. Model matematyczny zbudowano w oparciu o równanie KZK. Do rozwiązania zagadnienia zastosowano metodę różnic skończonych. Badano zmiany ciśnienia i zmiany widma odpowiednio w ośrodku jednorodnym i niejednorodnym.
-
Physical, Chemical and Biological Changes in the Gulf of Gdańsk Ecosystem (Southern Baltic Sea).
PublikacjaPrzedstawiono fizyczne, chemiczne i biologiczne zmiany zachodzące w ekosystemie Zatoki Gdańskiej (Południowy Bałtyk. Opisano klimat (temp. wody, opady poziom morza, zasolenie), fluktuację stężeń związków biogennych (azotany,fosforany, krzemiany), poziom organicznych zanieczyszczeń (POP´s, PcB´, pestycydy, WWA) oraz zmiany w biologicznym życiu morza.
-
Restructuring of CHP utilities as a way of power system capacity increase as well as economic and ecological characteristics improvement systems.
PublikacjaPrywatyzacja polskiego rynku energii elektrycznej i cieplnej spowoduje zmiany w elektrociepłowniach i elektrowniach przemysłowych. Rezultatem modernizacji są zmiany ekonomiczne i ekologiczne. Przedstawiono możliwość zmniejszenia emisji związków siarki i zwiększenie sprawności elektrowni poprzez dobudowanie do układu konwencjonalnego zespołu turbin gazowych opalanych gazem naturalnym.
-
Stabilność systemu zasilania sieciowych pojazdów trakcyjnych z napędem energoelektronicznym
PublikacjaW artykule przedstawiono wpływ zmiany parametrów elektrycznych trakcyjnego układu zasilania na jego stabilność. Znaczne zmiany parametrów wynikają m.in. z wprowadzenia do eksploatacji sieciowych pojazdów z napędem przekształtnikowym wyposażonych w filtr wejściowy LC. Mała tłumienność obwodu, duże i szybkie zmiany obciążenia oraz aktywne metody sterowania napędu pojazdu zwiększają możliwość wystąpienia oscylacji napięć i prądów....
-
The effect of sludge thermal disintegration on quality of effluents
PublikacjaDezintegracja osadów ściekowych prowadzona jest w celach intensyfikacji procesu fermentacji metanowej oraz poprawy odwadnialności osadów ściekowych. Przedstawiono zmiany jakości cieczy nadosadowej osadów ściekowych poddanych procesowi termicznej dezintegracji. Określono zmiany wartości chemicznego zapotrzebowania na tlen oraz stężenia azotu amonowego, białka, fosforanów oraz lotnych kwasów tłuszczowych.
-
|Analiza zmian funkcjonowania transportu zbiorowego wynikających z budowy węzłów integracyjnych
PublikacjaCoraz częstszym problemem zauważalnym podczas modernizacji lub przebudowy sieci transportowej miasta jest integrowanie środków transportu. Rozwiązaniem tej sytuacji jest budowa węzłów przesiadkowych umożliwiających lepszy dostęp do transportu publicznego. Niesie to za sobą skutki w postaci modyfikacji funkcjonowania linii transportu zbiorowego, co daje możliwość poszerzenia oferty przewozowej oraz efektywnego wykorzystania potencjału...
-
Projektowanie układów ramowych z zastosowaniem analizy wrażliwości
PublikacjaW pracy przedstawiono przykład projektowania układów ramowych z zastosowaniem analizy wrażliwości. Rozważane układy ramowe rozwiązano autorskim programem napisanym w środowisku MATLAB, metodą elementów skończonych. Badano wpływ zmiany modułu Younga oraz wpływ zmiany wielkości przekroju poprzecznego na wybrane przemieszczenia ramy. Przedstawiono wyniki dla analizy wrażliwości jedno i wieloparametrycznej.
-
Wykorzystanie laserowego analizatora dyfrakcyjnego do badania zmian w strukturze osadu czynnego pod wpływem surfaktantu
PublikacjaWykonane analizy pozwoliły stwierdzić, że metoda dyfrakcji laserowej jest metodą, którą można wykorzystać do określenia rozkładu wielkości cząstek osadu czynnego a także śledzić zmiany dokonujące się w osadzie pod wpływem zmieniających się warunków oczyszczania ścieków. Obecność surfaktantu anionowego LAS przyczyniła się do zmiany dystrybucji rozmiarów kłaczków. Stężenie surfaktantu LAS niższe od 200 mg/dm3 w osadzie powodowało...
-
Non-Newtonian lubrication of human hip joint for unsteady impulsive motion
PublikacjaTematem niniejszej pracy są parametry smarowania lepkosprężystą cieczą synowialną stawu biodrowego człowieka w czasie kilku, kilkunastu a nawet kilkudziesięciu mikrosekund po doznanym urazie. W niniejszej pracy rozpatruje się urazy wywołujące zmniejszenie lub zwiększenie wysokości i zmiany kształtu szczeliny stawu, które to zmiany po pewnym określonym czasie po doznanym urazie mogą zanikać. W konsekwencji takich urazów i to w...
-
Rozwój techniki połączeń rur w domowych instalacjach wodociągowych
PublikacjaZmiany zasad łączenia rurociągów. Szczególne wymagania poszczególnych rozwiązań materiałowych.
-
Sprawdzanie dokumentacji projektowej
PublikacjaAnaliza problemu sprawdzenia projektu budowlanego. Wymagania prawne. Zmiany formalne, zagrożenia, konflikty.
-
Problem zastania wody w instalacjach wodociągowych
PublikacjaZmiany jakości wody w warunkach bezruchu. Konsekwencje zastania dla dystrybucji. Przeciwdziałanie
-
Fermentacja w kanale
PublikacjaKonsekwencje zmian jakościowych i ilościowych przepływu ścieków. Sammooczyszczanie, wtórne zmiany jakościowe
-
Zasady stosowania kanalizacyjnej studzienki rewizyjnej I
PublikacjaWarunki funkcjonowania. Srednica studzienki. Zasady rozmieszczania. Zmiany w stosunku do tradycyjnych standardów
-
Zajęcia wyrównawcze na Wydziale Mechanicznym
PublikacjaPrzedstawiono zmiany w nauczaniu matematyki i fizyki na Wydziale Mechanicznym Politechniki Gdańskiej
-
Intensywny spływ. Inna filozofia projektowania kanalizacji deszczowej.
PublikacjaZmiany zasad określania deszczy obliczeniowych w kanalizacji. Dążenie do efekty katastrofy kontrolowanej.
-
Indukcja apoptozy w komórkach białaczek ludzkich molt4 i hl60 przez acyloksytriazoloakrydony - nową grupe związków o właściwościach przeciwnowotworowych
PublikacjaWykazazno, że acyloksytriazoloakrydony, podobnie jak badane wcześniej triazoloakrydony, indukują apoptozę w komórkach białaczek ludzkich MOLT4 i HL60 w stężeniach biologicznie istotnych, odpowiadających wartościom EC90 i EC80. Zjawisko apotozy zbadano w oparciu o zmiany morfologiczne w komórkach (ciałka apoptotyczne), międzynukleosomalną fragmentację DNA, zmiany w budowie błony cytoplazmatycznej, spadek mitochondrialnego potencjału...
-
Pomiar on-line zmiennej częstotliwości metodą cyfrową
PublikacjaW cyfrowym pomiarze częstotliwości on-line dysponujemy informacją o długościach przedziałów międzyimpulsowych poprzedzających chwilę próbkowania. W artykule porównano pomiar częstotliwości na podstawie ostatniego przedziału i metodę wykorzystującą ekstrapolację z dwóch ostatnich przedziałów. Wykonano analizę dla liniowej i sinusoidalnej zmiany częstotliwości. Zaproponowano metodę, w której sposób wyznaczenia częstotliwości zależy...
-
Evaluation of technical efficiency of heat and electric power generation
PublikacjaThis paper presents an evaluation of technical efficiency and time-dependent changes in productivity of Polish professional electric power and heat&electric power stations by using Data Envelopment Analysis non-parametric method. The research covered the enterprises whose total available electric power amounted to about 98% of that of all professional thermal electric power stations in this country. The analysis has concerned...
-
Identyfikacja czynników zmian procesu planowania i sterowania produkcją - aspekty metodyczne
PublikacjaProces planowania i sterowania produkcją pełni istotną funkcję w koordynowaniu przepływu materiałów i informacji w całym strumieniu wartości produktów. Ponadto w znaczny sposób wpływa na efektywność współzależnego procesu produkcyjnego. Wynika z tego konieczność dostosowania tego procesu do wymagań i możliwości płynących z otoczenia tego procesu i samego procesu. Wiąże się to z potrzebą identyfikowania czynników jego zmiany. Celem...
-
Warunki projektowania kanalizacji : prawo i eksplatacja
PublikacjaKanalizacja. Specyfika eksploatacji, zmiany obciążeń. Konsekwencje niedociążenia hydfraulicznego kanalizacji sanitarnej. Samooczyszczanie, zasady analiz.
-
Modeling of the finite amplitude plane wave propagation in non-dissipative medium
PublikacjaPraca prezentuje wyniki analizy teoretycznej zagadnienia propagacji fali płaskiej o skończonej amplitudzie w ośrodku wodnym bez dyssypacji. Przedstawiono model matematyczny i przykładowe wyniki obliczeń numerycznych. Model matematyczny zbudowano w oparciu o jednowymiarowe równania mechaniki płynów. Do rozwiązania zagadnienia zastosowano metodę różnic skończonych. Analizowano zmiany ciśnienia i zmiany widma. Badano zbieżność i dokładność...
-
Oxidation Time Influence on the Structure of the Cobalt Base Clad Layer and Scale Morphology
PublikacjaZbadano wpływ czasu utleniania na mikrosrukutręi własności mechaniczne a w szczególności mikrotwardość, warstw wykonanych ze stopu kobaltu.Warstwy były wykonane za pomocą napawania plazmowego (PTA). Stop kobaltu podlegał utlenianiu w powietrzu w temperaturze 800 topni celsjusza w czasie 1, 22 i 200 godzin. w wyniku utleniania nastapiło uformowanie warstw zgorzeliny oraz nastapiły zmiany w mikrostrukturze. Zaobserwowano także zmiany...
-
The Changes of Groundwater Quality on the ''Czarny Dwór'' Intake in the Light of Polish-Swedish Investigations.
PublikacjaW wyniku badań przeprowadzonych w latach 2002-2003 na ujęciu ''Czarny Dwór''stwierdzono zmiany składu chemicznego i pogorszenie jakości płytko występu-jących wód gruntowych oraz wód powierzchniowych. Objawiło się to przedewszystkim podwyższoną twardością wody oraz wysokimi i zmiennymi koncentrac-jami siarczanów i azotu amonowego. Stwierdzono, że zmiany te są spowodowanegłównie przez ogródki działkowe zlokalizowane w najbliższym...
-
Funkcjonowanie przedsiębiorstw kanalizacyjnych w Polsce
PublikacjaStruktury organizacyjne przedsiębiorstwa kanalizacyjnego. Zmiany modelu polskiego przedsiębiorstwa. Konsekwencje zmian wprowadzanych od 1989 roku.
-
Przedsiębiorca i jego działalność gospodarcza w świetle nowych rozwiązań prawnych.
PublikacjaW opracowaniu omówiono najważniejsze zmiany w zakresie rozwiązań prawnych dotyczących sytuacji przedsiębiorców w Polsce.
-
Sprawność egzaminowania. Uprawnienia budowlane - nowe reguły.
PublikacjaNowe zasady prowadzenia egzaminów na uprawnienia budowlane w 2004 roku. Zmiany formalne i rzeczywiste