Filtry
wszystkich: 44212
-
Katalog
- Publikacje 28197 wyników po odfiltrowaniu
- Czasopisma 201 wyników po odfiltrowaniu
- Konferencje 1 wyników po odfiltrowaniu
- Wydawnictwa 147 wyników po odfiltrowaniu
- Osoby 1013 wyników po odfiltrowaniu
- Wynalazki 169 wyników po odfiltrowaniu
- Projekty 564 wyników po odfiltrowaniu
- Laboratoria 32 wyników po odfiltrowaniu
- Zespoły Badawcze 77 wyników po odfiltrowaniu
- Aparatura Badawcza 53 wyników po odfiltrowaniu
- Kursy Online 3804 wyników po odfiltrowaniu
- Wydarzenia 805 wyników po odfiltrowaniu
- Oferty 1 wyników po odfiltrowaniu
- Dane Badawcze 9148 wyników po odfiltrowaniu
wyświetlamy 1000 najlepszych wyników Pomoc
Wyniki wyszukiwania dla: REDUKCJA W WODORZE
-
Monitorowanie procesów terapeutycznych w systemie zarządzania jakością SPOTiR w Kwidzynie.
PublikacjaArtykuł przedstawia opis wdrażania i funkcjonowania wybranych procesów w ramach systemu zarządzania jakością w małej organizacji świadczącej usługi zdrowotne.
-
KLUCZOWE INWESTYCJE PUBLICZNE W OŚWIETLENIE MIASTA W DOBIE REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ
PublikacjaWieloaspektowość problemów dotykających współczesne miasta oraz uczestniczenie w zagospodarowaniu przestrzennym wielu podmiotów spycha niektóre tematy dotyczące formy i estetyki wnętrz urbanistycznych na pole działań innych branż. Najważniejszą cechą wspólną podejmowanych działań są jednak widoczne i odczuwalne skutki przestrzenne w mieście. Jednymi z takich elementów są obiekty oświetleniowe miasta, które w pojedynkę stanowią...
-
Model zarządzania projektami informatycznymi w jednostkach sądownictwa powszechnego w Polsce
PublikacjaProjekty mają istotny wpływ na funkcjonowanie sądów powszechnych. Przyjrzenie się projektom informatycznym realizowanym w sądach wraz z raportem Najwyższej Izby Kontroli dot. sprawności realizowanych projektów informatycznych wymiaru sprawiedliwości doprowadziło do zidentyfikowania głównych problemów podczas realizacji inicjatyw informatycznych. Ponadto przegląd literatury dotyczący zarządzania projektami dla wymiaru sprawiedliwości...
-
Analiza oddziaływań w kryształach związków zawierających w strukturze pierścień pirydynowy
PublikacjaMożliwość tworzenia się wiązań wodorowych jest kluczowym parametrem z punktu widzenia inżynierii kryształu, ponieważ wiązania wodorowe mają bezpośredni wpływ na strukturę oraz trwałość sieci krystalicznej. Głównym celem niniejszej rozprawy doktorskiej była analiza porównawcza wiązań wodorowych występujących w układach, zawierających w strukturze pierścień pirydynowy. Badane układy podzielono na: (1) układy ze związkami krzemosiarkowymi...
-
Płeć jako determinanta w podejmowaniu decyzji menedżerskich w sytuacjach kryzysowych
PublikacjaProblem badawczy niniejszej rozprawy określona pytanie: „czy i w jaki sposób płeć wpływa na skuteczność podejmowania decyzji w sytuacjach kryzysowych?”. Analiza literatury z dziedziny zarządzania wykazała małą liczbę badań, dlatego rozszerzoną ją na psychologię, psychologię ewolucyjną, psychologię edukacji, neuropsychologię i socjologię. Przedmiotem pracy są decyzje menedżerskie podejmowane zarówno bezpośrednio przed zaistnieniem,...
-
Marcin Sikorski prof. dr hab. inż.
OsobyMarcin Sikorski jest profesorem w Katedrze Informatyki w Zarządzaniu na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Wcześniej odbył liczne pobyty w instytucjach naukowych, m.in. w Niemczech (Uniwersytety w Bonn i w Heidelbergu), Szwajcarii (ETH Zurich), Holandii (TU Eindhoven) i USA (Harvard University). Prof. Sikorski jest przedstawicielem Polski w komitecie TC13 Human-Computer-Interaction w międzynarodowej organizacji...
-
Pomiary skuteczności ochrony katodowej stanowiska przeładunkowego T1 w Bazie Przeładunku Paliw Płynnych w Porcie Północnym w Gdańsku.
PublikacjaWykonano pomiary potencjału oraz określono skuteczność działania ochrony katodowej stalowych konstrukcji podwodnych na nowo wybudowanym stanowisku przeładunkowym T1 przy falochronie wewnętrznym północnym w Bazie Przeładunku Paliw Płynnych w Porcie Północnym w Gdańsku.
-
Zastosowanie symulacji metodą różnic skończonych w dziedzinie czasu (FDTD) w kształceniu inżynierów w zakresie optyki i elektrodynamiki
PublikacjaZrozumienie zjawisk związanych z propagacją fal elektromagnetycznych stanowi kluczowy etap kształcenia inżynierów w dziedzinach związanych z optyką, elektroniką oraz telekomunikacją. Oprócz opanowania aparatu matematycznego oraz metod projektowych istotne jest intuicyjne zrozumienie treści przekazywanych podczas kursów optyki i elektrodynamiki. W realizacji tego celu praktyczną pomoc dydaktyczną stanowić mogą wizualizacje i symulacje...
-
Sprawozdanie z działalności naukowej Katedry Filozofii Przyrody w Instytucie Filozofii UKSW w Warszawie w latach 2019-2022
Publikacja -
Tendencje w kształtowaniu się zadłużenia gospodarstw domowych w Polsce z tytułu kredytów mieszkaniowych w latach 2006-2010
PublikacjaArtykuł stanowi charakterystykę sytuacji w Polsce w zakresie kredytów mieszkaniowych zaciągniętych przez gospodarstw domowe w latach 2006-2010, w szczególności w odniesieniu do lat 2008-2009 w kontekście zmian wywołanych globalnym kryzysem finansowym.
-
Wpływ obciążenie interfejsu radiowego WCDMA/FDD na pojemność i zasięg w łączu w górę i w dół
PublikacjaW pracy przedstawiono analizę charakterystyk obciążeniowych interfejsu radiowego WCDMA/FDD systemu UMTS w łączu w górę i w dół. Przedstawiono dyskusję wpływu obciążenia na pojemność i zasięg.
-
Rola ośrodków szkolnictwa wyzszego w rozwoju gospodarczym miast o znaczeniu regionalnym w Polsce w latach 1990-2002 .
Publikacja -
Bezrobocie w Polsce w latach 1990 - 2002 na tle wybranych krajów znajdujących się w okresie transformacji systemowej
PublikacjaPrzemiany spoleczno - gospodarzce doprowadziły do wielu zmian w Polsce. Jedną ze sfer życia społeczno - gospodarczego, która szybko i dotkliwie odczuła skutki dokonującej się transformacji był rynek pracy. Celem artykułu było zaprezentowanie przyczyn pojawienia się zjawiska bezrobocia w Polsce i w wybranych krajach znajujących się w okresie transformacji. Analizie poddano rozmiary oraz stopę bezrobocia w Polsce, Czechach, na Węgrzech...
-
Use of calibration chamber as a large triaxial apparatus
PublikacjaModelowanie wycinka kolumny żwirowej o wysokości 1 m w komorze kalibracyjnej. Badania przeprowadzono przy różnym naprężeniu bocznym w komorze. Kolumnę poddano obciążeniu pionowemu przy odkształceniu pionowym do 2%. Określono jej parametry wytrzymałościowe oraz moduły odkształcenia przy obciążeniu oraz w cyklach odciążenie-powtórne obciążenie.
-
Transformacija w Rosii, Biełarusii i Ukrainie w ocenkie studientow Gdanskowa Politechniczeskowa Instytuta - Transformacja w Rosji, na Bioałorusi i Ukrainie w ocenie studentów Politechniki Gdańskiej
PublikacjaArtykuł został oparty na badaniach studentów dziewięciu wydziałów Politechniki Gdańskiej (320 osób). Badania przeprowadzono w X i XI 2009r. Zakres badań obejmował pytania dot. transformacji w sferze ekonomii, Polityki oraz zmian społecznych. Wyniki Badań ukazały , iż respondenci w stopniu średnim interesują się przemianami zachodzącymi wu wschodnich sąsiadów Polski. Najwięcej uwagi poświęcali oni przemianom dokonującym się w dziedzinie...
-
Rafał Ossowski dr inż.
OsobyRafał Ossowski (ur. 8.06.1973 r. w Chojnicach) – specjalista z mechaniki gruntów i geotechniki, głównie w zakresie modelowania numerycznego, oraz badań gruntów antropogenicznych. Autor i współautor publikacji dot. modelowania numerycznego w zagadnieniach mechaniki gruntów, badań podłoża gruntowego, zastosowań gruntów antropogenicznych w kontekście tzw. „zielonej geotechniki”. W latach 1992–1997 odbył studia na Wydziale Hydrotechniki...
-
Fast RNS combinational multipliers for small moduli
Publikacjazaprezentowano nowe struktury mnożników modulo m oraz mnożników modulom przez stałą dla modułów 5-bitowych. w zaproponowanym algorytmie projektowania zastosowano kolejno redukcję modulo m potęg liczby 2, sumowanie binarne otrzymanych reszt, redukcję modulo do zakresu 2m oraz dwuoperandowe dodawanie modulo m. mnożnik resztowy w proponowanej strukturze posiada mniejsze opóźnienie niż inne znane mnożniki modulo i porównywalny iloczyn...
-
Piotr Stachowski dr hab.inż.
OsobyKierunki badań 1. Nawadnianie użytków rolnych, terenów rekreacyjnych i sportowych. 2. Gospodarka wodna terenów zdewastowanych i zdegradowanych. 3. Wykorzystanie systemów i urzadzeń melioracyjnych w kształtowaniu zasobów wodnych. 4. Prośrodowiskowe zagospodarowanie wód opadowych. słowa klucze 1.nawodnienia 2.niedobory wody,zasoby wodne, 3.grunt pogórniczy
-
Zarządzanie projektem badawczym i komercjalizacja wyników badań. Studia podyplomowe dla pracowników jednostek naukowych i podmiotów działających na rzecz nauki
ProjektyProjekt realizowany w Wydział Zarządzania i Ekonomii zgodnie z porozumieniem UDA-POKL04.02.00-00-099/09-00 z dnia 2010-06-30
-
Rola elektrowni szczytowo-pompowych w pokryciu krzywej dobowego wytwarzania mocy w KSE
PublikacjaPrzedstawiono analizę udziału krajowych elektrowni szczytowo-pompowych w rozkładzie obciążeń mocy w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE) dla lat 1996-2003 w oparciu ocharakterystyczne dni robocze tygodnia, dni sobotnio-niedzielne, dni świąteczne oraz tzw. dni nietypowe (np. 2 maja, 31 grudnia i inne). Przedstawiono m.in. wyniki następujących badań: udziału elektrowni pompowych w zwiększeniu minimalnego obciążenia zmiennego,...
-
„Zakochałam się w Finach, w Finlandii, w ich języku...”. Rozmowa Sabiny Lech z kierownikiem Pracowni Języka, Kultury i Gospodarki Finlandii prof. nadzw. dr hab. Katarzyną Wojan, przeprowadzona w Gdańsku w dniu 16.03.2017
Publikacja -
Wymaganie w projektowaniu instalacji wodociągowych.
PublikacjaZagadnienia korygowania przepływów w instalacjach wodociągowych. Konsekwencje redukcji przepływu obliczeniowego. Potrzeba urealnienia wartości obliczeniowych.
-
Farmaceuta w służbie zdrowia oraz w trosce o życie i rodzinę – wyzwania etyczne w świetle nauczania Kościoła katolickiego
Publikacja -
Militaryzacja jednostek w świetle zmian powstałych w związku z wejściem w życie ustawy o obronie Ojczyzny - zarys problemu
PublikacjaWejście w życie ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny było powodem znaczących zmian w systemie obronnym Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z założeniami ta nowa ustawa miała wychodzić naprzeciw wyzwaniom współczesnego świata, zastąpić regulacje archaiczne, skonsolidować, uprościć oraz zwiększyć czytelności i użyteczności przepisów obowiązujących w tym obszarze. Jak w przypadku każdych zmian należało się spodziewać pewnych...
-
Narzędzia komunikacji marketingowej w kontekście nawiązywania relacji z kandydatami na studia w świetle badań w latach 2008-2009
PublikacjaFunkcjonowanie szkół wyższych na coraz bardziej konkurencyjnym rynku usług edukacyjnych wymusza stosowanie nowych narzędzi konkurowania. Istotnym instrumentem "walki konkurencyjnej" o kandydata na studia są działania promocyjne - stosowanie narzędzi komunikacji marketingowej. Stanowią one początek budowania więzi z późniejszym studentem. Chcąc podejmować skuteczne i efektywne działania w tym zakresie, należy prowadzić badania....
-
Zatrudnienie w niepełnym wymiarze czasu pracy w Polsce w latach 2000-2015 na tle wybranych krajów Unii Europejskiej
PublikacjaPodejście do problematyki zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy stało się jednym z kluczowych elementów w dyskusjach na temat unowocześniania pracy. Wskutek zmian mających miejsce w sferze technologii, organizacji pracy, funkcjonowania gospodarki i świadomości społecznej mamy bowiem do czynienia z ewolucją tej formy zatrudnienia z punktu widzenia kapitału ludzkiego oraz ciągłym doskonaleniem w zakresie efektywności jego...
-
Koncepcja urbanistyczno-architektoniczna zagospodarowania rejonu dworca kolejowego w Białymstoku w ramach programu funkcjonalno-przestrzennego węzła multimodalnego w Białymstoku
Publikacjaekspertyza projektowa dotyczyła opracowania wariantowej, urbanistycznej koncepcji reorganizacji przestrzeni miejskiej w rejonie dworca PKP/PKS w kontekście poprawy integracji środków transportu
-
W stronę menedżeryzmu sądowego - czy zasady Petera F. Druckera można wykorzystać w budowaniu nowoczesnego wymiaru sprawiedliwości w Polsce
PublikacjaW rozdziale dokonano diagnozy problemów występujących w obrębie zarządzania wymiarem sprawiedliwości. Przeprowadzono również syntetyczną analizę kierunków przeprowadzenia koniecznych zmian aby wymiar ten stał się nowoczesny i odpowiadał aktualnym trendom i potrzebom stawianym przed administracją publiczną.
-
Zintegrowane analizy ilości i jakości odpływu wód deszczowych w zlewni Potoku Strzyża w czasie opadów nawalnych w Gdańsku.
PublikacjaGdańsk jest doskonałym przykładem miasta, którego dynamiczny rozwój gospodarczy wywiera coraz silniejszy wpływ na warunki hydrologiczne, panujące w zlewniach znajdujących się na jego terenach Postępująca gwałtownie zabudowa górnych tarasów miasta, nowopowstające wielkoobszarowe centra handlowo- usługowe, parkingi, infrastruktura komunikacyjna, czy osiedla mieszkalne położone na otaczających miasto wzgórzach morenowych drastycznie...
-
Weryfikacja i interpretacja wyników pomiarów akustycznych w obiekcie Filharmonii Kaszubskiej w Wejherowie w aspekcie zgodności z projektem akustyki
PublikacjaPrzeanalizowano wyników pomiarów akustycznych zrealizowanych przez wykonawcę robót wykończeniowych (pomiary w zakresie akustyki wnętrz i akustyki budowlanej). Zalecono rozszerzenie zakresu pomiarów, po pełnym zakończeniu robót w obiekcie, oraz ich ponowną analizę w aspekcie zgodności z projektem akustyki.
-
Ustawa a autonomia statutowa w Polsce i w Ukrainie: rozwiązania statutowe w sferze governance wybranych uczelni polskich i ukraińskich
PublikacjaKierując się zasadą autonomii uczelni i deregulacji prawa oraz właściwym miejscem statutu w systemie źródeł prawa, w ramach tego rozdziału postanowili-śmy poddać analizie statuty wybranych uczelni w Polsce i w Ukrainie, na tle roz-wiązań ustawowych na podstawie następujących pytań badawczych:• W jaki sposób i w jakim stopniu uczelnie korzystają z uprawnień autonomicznych (w zakresie autonomii organizacyjnej) i potencjału Ustawy...
-
Rozwiązywanie w zakresie ochrony prawnej konsumentów w prawie polskim na tle standardów przyjętych w Unii Europejskiej - zagadnienia wybrane
PublikacjaW artykule przedstawiono definicję pojęcia konsument na gruncie prawa europejskiego i prawa polskiego. Omówiono historię polityki ochrony konsumentów w polskim i europejskim porządku prawnym.
-
Metodologia i metodyka odtworzenia stolarki okiennej w zabytkowych obiektach na przykładzie Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie w Gdańsku
PublikacjaW artykule przedstawiono metodologię i metodykę odtworzenia stolarki okiennej w obiekcie zabytkowym, o zachowanej średniowiecznej formie, przy realizacji Muzeum Bursztynu w Wielkim Młynie w Gdańsku. Omówiono wyniki wykonanych badań w tym zakresie i decyzje projektowe odtworzenia okien. Opisano wpływ współczesnych wymagań dotyczących stolarki w obiektach muzealnych na jej kształt i formę. Wykonane dla Muzeum Bursztynu okna są autorską...
-
Przemiany przestrzenne w obrębie średniowiecznego założenia klasztornego karmelitów przy kościele św. Józefa w Gdańsku w świetle wykopalisk archeologicznych
PublikacjaArtykuł dotyczy prac archeologicznych prowadzonych w latach 2017-2019 oraz opracowań architektonicznych wykonywanych w latach 2018-2019. Wprowadza nowe ustalenia na temat przekształceń zespołu karmelickiego w późnym średniowieczu tj. dla okresu po 1464 - ok. 1520. Ponadto wskazuje na możliwe usytuowanie zabudowań szpitala św. Jerzego (przed 1335 - przed 1464).
-
Evaluation of hydrogen degradation susceptibility of high-strength weldable steel subjected to cathodic polarization in sea-water
PublikacjaOcenę podatności stali spawalnych o wysokiej wytrzymałości ich złączy spawanych na kruchość wodorową przeprowadzono z wykorzystaniem próby rozciągania ze stałą, niską szybkością odkształcenia w środowisku wody morskiej przy polaryzacji katodowej. Wykonano próby elektrochemiczne przenikania wodoru w wodzie morskiej dla oceny dyfuzji i pułapkowania wodoru. Badano wpływ bakterii redukujących siarczany na absorpcję wodoru w środowisku...
-
Rafał Tytus Bray dr hab. inż.
Osoby -
Katarzyna Kołecka dr hab. inż.
Osoby -
Krzysztof Redlarski dr inż.
OsobyKrzysztof Redlarski jest adiunktem w Katedrze Zastosowań Informatyki w Zarządzaniu na Wydziale Zarządzania i Ekonomii Politechniki Gdańskiej. Absolwent Wydziału Elektrotechniki i Automatyki, gdzie ukończył studia magisterskie. W 2013 roku uzyskał stopień naukowy doktora nauk ekonomicznych w zakresie nauk o zarządzaniu. Od początku swojej pracy na Politechnice Gdańskiej jego zainteresowania naukowe skupiają się wokół problematyki...
-
pH-tunable equilibria in azocrown ethers with histidine moieties
PublikacjaEtery koronowe posiadające elektro- i fotoaktywne reszty azowe oraz ugrupowania z ruchliwymi protonami jak w grupie COOH histydyny charakteryzują się unikalnym, zależnym od pH, efektem stymulowania pozornej obecności/nieobecności ugrupowania azowego. Obserwowane różnice właściwości elektrochemicznych eterów azokoronowych z resztą N-acetylohistydyny lub resztami imidazolu uwidaczniają się przebiegiem chemicznej redukcji w silnie...
-
Awarie budowlane w dawnych kościołach dominikańskich w Chełmnie, Elblągu i Tczewie
PublikacjaArtykuł analizuje odkryte w trakcie badań architektonicznych ślady awarii budowlanych jakim ulegały w przeszłości obiekty podominikańskie w Chełmnie, Elblągu i Tczewie.
-
Ruch migracyjny w Gdańsku w XIX i na początku XX wieku
PublikacjaW panoramie ruchów ludnościowych Gdańsk odgrywał znaczącą rolę w XIX i na początku XX w.To okres dominacji emigracji zamorskiej i wewnętrznej.Do Gdańska przybywali urzędnicy i rekruci oraz studenci do utworzonej Politechniki.Okres Wolnego Miasta to czas uchodzców politycznych do Gdańska przybywali Kaszubi "za chlebem".
-
Odzież ciepłochronna w aspekcie zmian wymagań w normie PN-EN 342
Publikacja -
Garść refleksji o parametryzacji w nauce i szkolnictwie wyższym w Polsce
PublikacjaW artykule zawarto uwagi o parametryzacji jednostek organizacyjnych uczelni przeprowadzonej w 2013 r., dostrzegając jej zasadność i koncentrując się głównie na słabościach.
-
Czy w Polsce istnieje popyt na pracę osób w wieku 50+?
PublikacjaCelem głównym jest próba odpowiedzi na pytanie, czy w Polsce istnieje zapotrzebowanie na pracę świadczoną przez osoby w wieku 50+. Zaprezentowano opinie pracodawców na temat pracowników 50+ oraz możliwości i uwarunkowań zatrudniania tej grupy. W artykule wykorzystano i skonfrontowano dane statystyczne dotyczące rynku pracy (BAEL) oraz wyniki badań ilościowych i jakościowych zrealizowanych przez wybrane ośrodki badawcze w Polsce,...
-
Zastosowanie skali poczucia rozszerzenia Ja w miejscu pracy w warunkach polskich
Publikacja -
Kompetencje "miękkie" kandydatów uczestniczących w procedurze selekcji pracowników w opinii rekruterów
PublikacjaW artykule podjęto problematykę oceny kandydatów ubiegających się o pracę, w opinii rekruterów, wraz ze wskazaniem kompetencji „miękkich” które są szczególnie cenione oraz metod selekcji, które wykorzystywane są obecnie najczęściej w celu ich weryfikacji. Część empiryczna tekstu odwołuje się do wyników badania jakościowego zrealizowanego w oparciu o technikę wywiadu otwartego, przeprowadzonego wśród profesjonalnych rekruterów,...
-
Symulacje modelowe migracji zanieczyszczeń w okolicy składowiska odpadów w Gdańsku-Szdółkach
PublikacjaPrzeprowadzone badania na wielowarstwowym modelu hydrodynamicznym i symulacje transportu masy w strumieniu zanieczyszczeń umożliwiły określenie kierunku i szybkości migracji odcieków ze składowiska w Szadółkach. Na podstawie rozkładu stężeń zanieczyszczeń oraz bilandu masy jonó chlorkowych stwierdzono, że zanieczyszczenie migruje do pierwszej i drugiej czwartorzędowej warstwy wodonośnej. Nie stwierdzono zanieczyszczenia trzeciego...
-
Problematyka naukowo-badawcza w procesie integracji systemu bezpieczeństwa transportu w Polsce
PublikacjaPotrzeby integrowania systemów bezpieczeństwa transportu wynikają ze współczesnych wymagań cywilizacyjnych i systemowych. Warunkiem realizacji tych potrzeb jest silne wsparcie procesów integracyjnych wiedzą ukierunkowaną na typowe dla systemu transportu zjawiska powstawania wypadków i awarii, techniki badań czy potrzeby komunikowania o uzyskanych wynikach tych badań. Szczególnym wymaganiem prowadzenia badań wypadków transportowych jest...
-
Wystawa indywidualna: "Antropocen" w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu
Publikacja -
DZIAŁANIE AGENTÓW AUTONOMICZNYCH W SIECI TYPU ICN W OBECNOŚCI SYSTEMU REPUTACYJNEGO
PublikacjaCelem pracy jest przeprowadzenie symulacji sieci informacyjno-centrycznej (ICN) z agentami autonomicznymi. Architektura sieci została zmodyfikowana aby umożliwić kooperację pomiędzy agentami. Kooperacja ta przyjmuje formę porozumień nazwanych kontraktami – pojedynczy kontrakt zakłada iż dany agent będzie przetrzymywał w pamięci podręcznej daną treść przez określony czas. Do symulowanego środowiska wprowadzono agenty zachowujące...